Η Πράξη 315/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για το Τμήμα 2 του έργου «Εργασίες ειδικών δασοτεχνικών έργων» (Πρόγραμμα «Antinero III»). Το έργο, το οποίο αφορά περιοχές ευθύνης του Δασαρχείου Ιστιαίας (Π.Ε. Ευβοίας), εντάσσεται στο Ταμείο Ανάκαμψης και έχει ανατεθεί προς ωρίμανση και διενέργεια διαγωνισμού στην ΕΕΣΥΠ για λογαριασμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μετά την απόρριψη τριών προηγούμενων προσφορών, αναδείχθηκε ο τέταρτος κατά σειρά μειοδοσίας οικονομικός φορέας (με ποσοστό έκπτωσης 38% και συμβατικό τίμημα 1.945.320,66 ευρώ χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν ασκήθηκαν προδικαστικές προσφυγές και δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες, αποφάσισε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Ορισμός Αποφαινομένων Οργάνων για την εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση κρηπιδότοιχου πρόσδεσης τουριστικών και αλιευτικών σκαφών χερσαίας ζώνης λιμένα Σκοπέλου».  

Η Πράξη 314/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το Τμήμα 3 του έργου «Εργασίες ειδικών δασοτεχνικών έργων... σε περιοχές της Π.Ε. Ευβοίας», συγκεκριμένα στην περιοχή ευθύνης του Δασαρχείου Λίμνης. Το έργο, ενταγμένο στο «Πρόγραμμα Προστασίας Δασών - Antinero III» και χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης, διενεργήθηκε από την ΕΕΣΥΠ (διάδοχο του ΤΑΙΠΕΔ). Μετά τον έλεγχο των προσφορών, η Επιτροπή απέρριψε τις δύο πρώτες σε μειοδοσία προσφορές (λόγω πλημμελειών στα δικαιολογητικά και ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς, αντίστοιχα). Η ένωση οικονομικών φορέων που ήταν στην τρίτη θέση αναδείχθηκε προσωρινός ανάδοχος με συμβατικό τίμημα 3.014.181,11 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Δυνατότητα εκτέλεσης έργων δασικής αναψυχής σε αναδασωτέες και δασωτέες εκτάσεις.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
1) Στις αναδασωτέες ή δασωτέες εκτάσεις απαγορεύονται απολύτως οι επεμβάσεις, ακόμη και για εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού, επιτρεπομένων μόνον των έργων των απαραίτητων για την τεχνητή αναδάσωση και προστασία της βλαστήσεως. Επομένως, ούτε έργα δασικής αναψυχής μπορούν να λάβουν χώρα σ αυτές τις εκτάσεις, διότι η εκτέλεσή τους έρχεται σε αντίθεση με το σκοπό της αναδασώσεως, χάριν του οποίου απολαμβάνουν αυτές μεγαλύτερη προστασία έναντι των δασών και δασικών εκτάσεων. Γι αυτό το λόγο, άλλωστε και η υπ αριθ. 66102/970/28-4-1995 υπουργική απόφαση αναφέρεται σε έργα δασικής αναψυχής σε δάση ή δασικές εκτάσεις, χωρίς να συμπεριλάβει και τις αναδασωτέες και δασωτέες εκτάσεις. 2) Μετά την αναδημιουργία, επομένως, της βλαστήσεως και αφού βεβαιωθεί από την αρμόδια δασική υπηρεσία ότι έχει αποκατασταθεί η δασική βλάστηση στην περιοχή, η αναδάσωση αίρεται, οπότε, στην «πρώην αναδασωτέα» περιοχή και νυν δάσος, επιτρέπεται, πλέον, η εκτέλεση των προβλεπόμενων από τις οικείες διατάξεις έργων δασικής αναψυχής.

Ορισμός αποφαινόμενων οργάνων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις δημόσιες συμβάσεις υλοποίησης του Έργου «Έργα Ορεινής Υδρονομίας -Πρόγραμμα AQUA MONTIS».

Ορισμός αποφαινόμενων οργάνων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για τις δημόσιες συμβάσεις υλοποίησης του έργου «Δασοπονικές Μελέτες διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων», που χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο.

Αποκατάσταση ζημιών κεντρικής κοίτης ρέματος.(...)	Ο πρώτος ως άνω προβαλλόμενος ισχυρισμός των προσφευγόντων ότι, εν προκειμένω, τυγχάνουν εφαρμογής οι εξαιρετικές διατάξεις του άρθρου 16 παρ. 5 του ν. 998/1979, οι οποίες θέτουν, ως μόνη προϋπόθεση για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ′ του ν. 4412/2016, να αφορά η οικεία σύμβαση στην εκτέλεση αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών δασοτεχνικών έργων ορεινής υδρονομίας σε περιοχές που έχουν κηρυχτεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, λόγω πυρκαγιών ή πλημμυρών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον οι ανωτέρω διατάξεις του ν. 998/1979 έχουν την έννοια ότι δικαιολογείται η κατ’ εξαίρεση προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις της διάταξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ′ του ν. 4412/2016, η οποία εφαρμόζεται παράλληλα και συμπληρωματικά προς τις προαναφερθείσες διατάξεις. Εξάλλου, μόνο το γεγονός ότι έχει παραταθεί η κήρυξη της Τοπικής Κοινότητας Περτουλίου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, δεν αρκεί για την απόδειξη ότι πληρούται η προϋπόθεση του κατεπείγοντος που απαιτεί η εξαιρετικού χαρακτήρα διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 (βλ. ΕλΣυν Ολ. 1325/2023, σκ. 20, Έβδ. Τμ. 888/2023, σκ. 40, 460/2023, σκ. 17).	Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, εν όψει της συντελεσθείσας, κατά τα ανωτέρω, τα έτη 2021-2022, μεταβολής της οργανωτικής δομής των Δασικών Υπηρεσιών, η έκδοση της εγκριτικής της προσφυγής στην ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης απόφασης, τον Ιούλιο 2023, ήτοι περίπου ενάμιση (1 ½) έτος μετά την εκδήλωση των φαινομένων του Δεκεμβρίου 2021 και δύο (2) μήνες μετά την έγκριση της οικείας χρηματοδότησης, δεν ανάγεται, κατά την πλειοψηφούσα άποψη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τους προσφεύγοντες, στη σφαίρα ευθύνης της ως άνω αναθέτουσας αρχής, το μεν, διότι, μέχρι τις 22.6.2022 δεν είχε ολοκληρωθεί η στελέχωσή της με το απαιτούμενο για την εύρυθμη λειτουργία της προσωπικό, το δε, διότι, και μετά τις 22.6.2022 και μέχρι τις 5.7.2023, δεν διέθετε εκ του νόμου αποφασιστική αρμοδιότητα και δεν μπορούσε, ως εκ τούτου, να εκκινήσει σχετική διαγωνιστική διαδικασία (πρβλ. ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 888/2023, σκ. 32 και 33, 681/2023, σκ. 24).(...) Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει τις με Α.Β.Δ. 755/30.1.2024 και 833/31.1.2024 προσφυγές ανάκλησης. Δέχεται τις προσφυγές ανάκλησης.Ανακαλεί την 1/2024 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στην Π.Ε. Τρικάλων. 


	

Αναγκαστική απαλλοτρίωση ιδιοκτησίας έκτασης 1.527,20 τ.μ. (ΑΚΠ 10) για την κατασκευή του έργου της επέκτασης του Αεροδρομίου Σκιάθου – Τρόπος συντέλεσης της εν λόγω απαλλοτρίωσης.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή α) Η ανωτέρω αναγκαστική απαλλοτρίωση καθ’ ο μέρος αφορά την ιδιοκτησία με στοιχεία ΑΚΠ 10, έχει ανακληθεί αυτοδίκαια κατ’ εφαρμογή των διατάξεων 17 παρ.4 του Συντάγματος και 11 παρ.3 του ν. 2882/2001, και δεν υπάρχει τρόπος συντέλεσης αυτής με πράξη της αρμόδιας υπηρεσίας, β) η αρμόδια υπηρεσία, εφόσον κρίνει ότι η εν λόγω ιδιοκτησία πρέπει να περιέλθει στη κυριότητα του Ελλ. Δημοσίου για τη πληρότητα του εκτελούμενου έργου (επέκταση του δαπέδου στάθμευσης του Αεροδρομίου Σκιάθου) μπορεί να προβεί, με νέα πράξη, στην αναγκαστική απαλλοτρίωση της ως άνω ιδιοκτησίας, αφού, προηγουμένως, ανακαλέσει την, επί της ιδιοκτησίας αυτής, υφιστάμενη αναγκαστική απαλλοτρίωση. (ομοφ.)

Διάκριση μεταξύ μικρών και μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων, βάσει της εγκατεστημένης ισχύος τους, ως κριτήριο καθορισμού της επιτρεπτής επέμβασης σε δάσος ή δασική έκταση – Εφαρμοστέες διατάξεις.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Για την εγκατάσταση υδροηλεκτρικών έργων σε δάση και δασικές εκτάσεις, ως μικρό υδροηλεκτρικό έργο, νοείται, κατ’ εξαίρεση, εκείνο με ισχύ μέχρι 10 Μwe, για το οποίο εφαρμογή έχουν οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 58 του Ν 998/1979, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 παρ. 10 περ. α΄ του Ν 3851/2010 και μεγάλο εκείνο με ισχύ μεγαλύτερη των 10 MWe, για το οποίο εφαρμογή έχουν οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 58 του Ν 998/1979. (πλειοψ.)

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Εργασίες ειδικών δασοτεχνικών έργων του άρθρου 16 παρ. 5 του ν. 998/1979 για τον καθαρισμό των δασών και δασικών εκτάσεων καθώς και για τη συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου και των αντιπυρικών ζωνών, σε εκτάσεις ευθύνης των Δασαρχείων Πειραιά, Μεγάρων και Πόρου», συνολικής εκτιμώμενης αξίας 3.115.206,08 ευρώ πλέον ΦΠΑ(...)Πλην, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, τα συγκεκριμένα συμβατικά κείμενα μεταξύ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των ανωτέρω αναδειχθέντων αναδόχων έχουν ήδη, ...., υπογραφεί. Το γεγονός δε αυτό αυτοτελώς ... καθιστά το τελευταίο κατά χρόνο αναρμόδιο για τη διενέργεια του ... προληπτικού ελέγχου νομιμότητας, ο οποίος σε κάθε περίπτωση πρέπει να προηγείται της κατάρτισης των οικείων συμβάσεων...απαραδέκτως υποβάλλονται ενώπιόν του προς έλεγχο οι δύο (2) συμβάσεις