ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ- ΥΠΕΡΗΜΕΡΙΑ: Επειδή, στην παράγραφο 2 του άρθρου 7 του ίδιου νόμου (Ν. 1418/1984) προβλέπονται τα εξής: Αν ο κύριος του έργου καταστεί υπερήμερος ως προς την εκπλήρωση των συμβατικών του υποχρεώσεων, ο ανάδοχος δικαιούται να ζητήσει αποζημίωση μόνο για τις θετικές του ζημίες που προκαλούνται μετά την επίδοση από αυτόν σχετικής έγγραφης όχλησης. Από τις προεκτιθέμενες διατάξεις συνάγεται με σαφήνεια ότι το θέμα της αποζημίωσης του αναδόχου δημόσιου έργου, λόγω υπερημερίας του κυρίου του έργου, ρυθμίζεται ειδικά στην παράγραφο 2 του άρθρου 7 του ν. 1418/1984. Συνεπώς, δεν υπάρχει περιθώριο εφαρμογής κανόνων ενοχικού δικαίου, που προβλέπονται στον ΑΚ για το ίδιο θέμα. Σύμφωνα λοιπόν με τη διάταξη της παραγράφου αυτής, δεν είναι παραδεκτή η αίτηση αποζημίωσης του αναδόχου που επικαλείται υπερημερία του κυρίου του έργου, αν ο ανάδοχος δεν έχει προηγουμένως υποβάλει σχετική όχληση στον τελευταίο. Και περαιτέρω, όταν, αργότερα ο εργολήπτης ασκήσει το αποζημιωτικό του δικαίωμα αυτό, στη σχετική αίτησή του μπορεί να περιλάβει παραδεκτώς μόνο τις θετικές ζημίες του, οι οποίες προκλήθηκαν μετά την υποβολή της όχλησης αυτής.

ΘΕΜΑ: Αμοιβές μελετών που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό δημοπρατούμενου έργου.ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 16.Αποδοχή της 272/1997 Γν.ΝΣΚ

Ανάπλαση κεντρικού ιστού πόλεως - συμπληρωματική σύμβαση..ζητείται η αναθεώρηση της 796/2011 Απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης άγεται στην κρίση ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αποτελεί, κατά την έννοια  του νόμου, συμπληρωματική σύμβαση του έργου «Ανάπλαση Κεντρικού Ιστού Πόλεως ....», όπως το τελευταίο προσδιορίσθηκε με την οικεία μελέτη δημοπράτησης και την αρχική σύμβαση, καθόσον αφορά στην εκτέλεση εργασιών που ανέκυψαν μετά από την ανατροπή των προβλέψεων της μελέτης δημοπράτησής του και την επελθούσα μεταβολή του αρχικού σχεδιασμού του έργου, του οποίου το αντικείμενο τροποποιήθηκε και επεκτάθηκε, βάσει των ως άνω μελετών που εγκρίθηκαν κατά την εκτέλεσή του. Επομένως, οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη σύμβαση δεν αφορούν το αρχικό συμβατικό αντικείμενο του ανωτέρω έργου και δεν δύνανται να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης αυτού, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση του VΙ Τμήματος. Σε κάθε περίπτωση, άλλωστε, δεν συντρέχει εν προκειμένω η αξιούμενη από το νόμο συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση του έργου, οι οποίες να καθιστούν αναγκαία τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, δοθέντος ότι τα γεγονότα που επικαλείται ο αιτών Δήμος της μεγάλης οικιστικής ανάπτυξης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης, λόγω της λειτουργίας του αεροδρομίου ..., της κατασκευής της ... και των Ολυμπιακών Έργων, καθώς και του ότι η προηγούμενη αντίστοιχη κυκλοφοριακή μελέτη είχε συνταχθεί κατά το έτος 2001, ήταν γνωστά πολύ προ της δημοπρατήσεως του έργου. (...)Κατ’  ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης αποφαίνεται ότι η υπό κρίση αίτηση του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «ΔΗΜΟΣ ....» πρέπει να απορριφθεί και να μην αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 796/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Δημόσια έργα. Υπαγωγή Συμπληρωματικής Σύμβασης (ΣΣ) στο Β ΚΠΣ.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Είναι δυνατή η υπαγωγή των εργασιών, οι οποίες περιλαμβάνονται σε ΣΣ κατασκευής ενός δημόσιου έργου στο Β ΚΠΣ, εφόσον εντάσσονται σε έργο το οποίο δημοπρατήθηκε και ανατέθηκε το έτος 1999.

Δημόσια έργα. Συνέπειες σε διαγωνισμό για την κατασκευή δημόσιου έργου από την ακυρότητα πιστοποιητικού, μιας των διαγωνιζομένων εργοληπτικών επιχειρήσεων.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
α) Δεν είναι νόμιμη η ακύρωση του διαγωνισμού, στο σύνολό του, για την ανάθεση της κατασκευής ενός δημόσιου έργου, συνεπεία της ακυρότητας ενός προβλεπόμενου με ποινή απαραδέκτου της προσφοράς πιστοποιητικού, από ένα των διαγωνιζομένων, το οποίο υπέπεσε στην αντίληψη της αναθέτουσας Αρχής, έστω και μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, αλλά πριν την έκδοση της τελικής απόφασης. β) Η Αναθέτουσα του έργου Αρχή πρέπει προς αυτεπάγγελτη αποκατάσταση της εμφιλοχωρήσασας παρανομίας να επιστρέψει τους σχετικούς φακέλλους στην Επιτροπή Εισήγησης Ανάθεσης η οποία οφείλει να διαμορφώσει την πρότασή της με αποκλεισμό της εργοληπτικής επιχείρησης της οποίας η προσφορά -κατά τα ιστορούμενα στο σχετικό ερώτημα- δεν είναι παραδεκτή.

Σύναψη συμβάσεως δημοσίου έργου άνω του ενός δισ. δρχ.. Έλεγχος νομιμότητας.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Η σύμβαση του έργου «ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΟΨΕΩΝ ΚΤΙΡΙΟΥ Μ.Τ.Π.Υ. ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ», προϋπολογισμού 5.800.000 ευρώ (με Φ.Π.Α.), θεωρείται ότι έχει συναφθεί (καταρτισθεί) από την κοινοποίηση στις 7-7-2004 της εγκριτικής των πρακτικών της δημοπρασίας αποφάσεως του Δ.Σ. του Μ.Τ.Π.Υ. (Προϊσταμένης Αρχής του έργου) στην αναδειχθείσα μειοδότρια επιχείρηση «…. ΑΤΕ», είναι δε έγκυρη, αφού ο προβλεπόμενος από το άρθρο 8 παρ.1 Ν 2741/1999 έλεγχος νομιμότητας αυτής από το Ε’ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν απέβη αρνητικός και επί πλέον το προβλεπόμενο από τη διάταξη του άρθρου 3 του Ν 3021/2002 πιστοποιητικό ασυμβιβάστων ιδιοτήτων εκδόθηκε σε κάθε περίπτωση πριν από την υπογραφή της συμβάσεως.

Στέγαση Δημοσίου. Προκαταβολή. Εγγυητική επιστολή.(..)Κατάσταση :  Εκκρεμεί αποδοχή 
Μετά την έγκαιρη αποπεράτωση των υπό κατασκευή κτισμάτων, τα οποία προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για τη στέγαση των αρμοδίων για την αποκατάσταση των σεισμοπλήκτων υπηρεσιών και την παραλαβή τους από την προς στέγαση Υπηρεσία, δεν απαιτείται η προσκόμιση εγγυητικής επιστολής από τον εκμισθωτή, για την εξασφάλιση της δοθείσας από το Δημόσιο προκαταβολής, για την ταχύτερη αποπεράτωση του κτίσματος.

Παροχή απόψεων αναφορικα με την καταβολή τόκων υπερημερίας και αποζημίωσης για θετικές ζημίες του αναδόχου του έργου "Δρόμος Αθανάσιος Διάκος-Καστρίωτισσα" μετά από τη ματαίωση της διάλυσης της σύμβασης.

Εργασίες κυκλοφοριακών διαμορφώσεων...Επειδή, εξ άλλου, για την επιβολή της κυρώσεως του αποκλεισμού από δημοπρασίες σε εργοληπτική επιχείρηση, απαιτείται, κατά τις προπαρατεθείσες διατάξεις του π.δ/τος 278/1999, η τήρηση ορισμένης διαδικασίας. Ειδικότερα, απαιτείται η υποβολή προτάσεως για πειθαρχική δίωξη από τον Προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας του έργου, κατά την δημοπράτηση του οποίου προέκυψαν σοβαρές ενδείξεις ότι έγινε η αποδιδόμενη στην επιχείρηση παράβαση. Η ως άνω πρόταση παραπομπής, στην οποία πρέπει να αναφέρονται συνοπτικά τα σχετικά με την παράβαση στοιχεία, κοινοποιείται στην ενδιαφερόμενη εργοληπτική επιχείρηση (άρθρο 8 π.δ. 278/1999). Εν συνεχεία δε, κατά το άρθρο 9 του ιδίου π.δ/τος, ο αρμόδιος Προϊστάμενος της Προϊσταμένης του έργου Αρχής, εάν κρίνει ότι πρέπει να ασκηθεί πειθαρχική δίωξη, απευθύνει σχετικό έγγραφο προς τον Υπουργό ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., το οποίο κοινοποιείται, επίσης, στην ενδιαφερόμενη εργοληπτική επιχείρηση. Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία της παραβάσεως πρέπει να έχουν τεθεί προηγουμένως σε γνώση της εργοληπτικής επιχειρήσεως για την υποβολή τυχόν αντιρρήσεων εντός της προβλεπομένης κατ’ άρθρο 9 παρ. 2 εδ. τελ. προθεσμίας. Εν προκειμένω, από τα στοιχεία του φακέλου της υποθέσεως δεν προκύπτει ότι προ της εκδόσεως της προσβαλλομένης πράξεως τηρήθηκαν οι ως άνω τασσόμενοι από τις διατάξεις του π. δ/τος 278/1999 τύποι. Ειδικότερα, δεν προκύπτει ότι γνωστοποιήθηκαν στην αιτούσα τα στοιχεία της αποδιδομένης σε αυτήν παραβάσεως, ούτε ότι κλήθηκε για να υποβάλει τις αντιρρήσεις της και να εκθέσει τις απόψεις της. Επομένως, οι επίδικες κυρώσεις οι οποίες έχουν επιβληθεί χωρίς να προηγηθεί κλήση της αιτούσης προς παροχή εξηγήσεων ενώπιον του αρμοδίου για την επιβολή των κυρώσεων οργάνου [άρθρα 20 παρ. 2 του Συντάγματος και 6 παρ. 1 - 3 του κυρωθέντος με το ν. 2690/1999 Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ΦΕΚ Α' 45), καθώς και άρθρα 8 παρ.5 και 9 παρ.2 του Π.Δ.278/1999 - πρβλ. και ΣτΕ 1013/1999 7μ, 2273-4/05], είναι μη νόμιμες, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση. Και ναι μεν η Διοίκηση με το από 20.12.2004 έγγραφο των απόψεών της προς το Δικαστήριο, προβάλλει ότι μόνη η κοινοποίηση στην αιτούσα της υπ’ αριθμ. Δ1β/0/3/44/17.6.2004 αποφάσεως του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., με την οποία είχε, προηγουμένως, ακυρωθεί ο διαγωνισμός, στο πλαίσιο του οποίου διαπιστώθηκε η τέλεση της αποδιδόμενης σε αυτήν παραβάσεως, ήταν, κατά την έννοια του νόμου αρκετή, προκειμένου αυτή να υποβάλει τις αντιρρήσεις της πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξεως. Οι ισχυρισμοί, όμως, αυτοί της Διοικήσεως είναι απορριπτέοι, και τούτο διότι η απόφαση περί ακυρώσεως του διαγωνισμού είναι ξεχωριστή διοικητική πράξη, η οποία δεν εντάσσεται στην διαγραφόμενη από το π.δ. 278/1999 διαδικασία πειθαρχικού ελέγχου των εργοληπτικών επιχειρήσεων.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΕΓΓΡΑΦΗ ΕΝΤΟΛΗ-:Επειδή, η αναιρεσιβαλλομένη εδέχθη ότι κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 8 του ν. 1418/84 ο περιορισμός στην αύξηση της δαπάνης του έργου μέχρι 50% του αρχικού προϋπολογισμού αναφέρεται στον κύριο του έργου, ο οποίος αποκλειστικώς εντός του ορίου αυτού δύναται να εγκρίνει ή να υποδεικνύει νέες πρόσθετες εργασίες στην δημοπρατηθείσα εργολαβία. Για τον ανάδοχο του έργου, ο οποίος θα κληθεί να εκτελέσει τις νέες ή πρόσθετες εργασίες, καθιερώνεται αντίστοιχος υποχρέωση εκτελέσεως των εργασιών αυτών, μόνο αν ευρίσκονται μέσα στο επιτρεπόμενο όριο αυξήσεως του αρχικού προϋπολογισμού. Συνεπώς, αν ο ανάδοχος του έργου εκτελέσει αναιτίως μετά από έγκριση η υπόδειξη του κυρίου του έργου, νέες ή πρόσθετες εργασίες καθ’ υπέρβαση του επιτρεπομένου ορίου της αρχικής δαπάνης του έργου, δικαιούται να εισπράξει το αντίστοιχο αντάλλαγμα βάσει των διατάξεων περί αδικαιολόγητου πλουτισμού.