Στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου υποβάλλονται οι ουσιώδεις τροποποιήσεις προγραμματικών συμβάσεων που έχουν προηγουμένως υποβληθεί στον ίδιο έλεγχο, ανεξαρτήτως μάλιστα του αν με τις τροποποιητικές συμβάσεις προκαλείται αύξηση του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής προγραμματικής σύμβασης που υπερβαίνει το χρηματικό όριο υπαγωγής στον έλεγχο αυτόν (βλ. ΕΣ VI Τμ. αποφ. 2552/2013, 2440/2012, Ε΄ Κλιμ. Πράξ. 196/2015, 152/2014).(...) Με τα δεδομένα αυτά και αφού στο άρθρο 8 της αρχικής, από 31.7.2014, προγραμματικής σύμβασης, που υποβλήθηκε ήδη σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Κλιμάκιο τούτο, προβλεπόταν η δυνατότητα παράτασής της για δύο (2) επιπλέον έτη, ενώ, εξάλλου, με το άρθρο 9 αυτής προβλεπόταν η δυνατότητα τροποποίησης των όρων αυτής -πλην του αντικειμένου και του τρόπου εκτέλεσης του έργου- κατόπιν συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το οποίο συνιστά αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας Πράξης.

 

Δημόσια έργα- έλεγχος νομιμότητας:Από τον διενεργηθέντα έλεγχο των στοιχείων του φακέλου .., καθώς και του σχεδίου σύμβασης του ως άνω έργου, το Κλιμάκιο δεν διαπίστωσε ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες...Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Η Πράξη 99/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου 2ης τροποποίησης της από 29.9.2019 προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Αγρινίου και του Αναγκαστικού Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων 2ης Δ.Ε. Ν. Αιτ/νίας, σχετικά με την υλοποίηση του έργου «Έργα ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων...». Η τροποποίηση κρίθηκε ουσιώδης, καθώς αυξάνει τη συνολική εκτιμώμενη δαπάνη σε 24.710.830,82 ευρώ (με Φ.Π.Α.) και προσθέτει νέο υποέργο, το υποέργο 6 («Υπηρεσίες Τεχνικού Συμβούλου»). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης, κρίνοντας ότι έχει συνταχθεί κατόπιν κοινής συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών.

Η Πράξη 200/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποίησης της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Κισσάμου και της Περιφέρειας Κρήτης. Η αρχική σύμβαση (25.5.2022) αφορούσε την αποκατάσταση ζημιών οδικών υποδομών στον Δήμο Κισσάμου από τα έντονα καιρικά φαινόμενα του 2019, με προϋπολογισμό 9.703.713,02 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Η τροποποίηση αφορά την παράταση της διάρκειας ισχύος της σύμβασης κατά δώδεκα (12) μήνες, λήγοντας έτσι στις 25.5.2026, προκειμένου να ολοκληρωθεί το φυσικό αντικείμενο του έργου. Η παράταση εγκρίθηκε νομίμως από τα αρμόδια όργανα των συμβαλλομένων μερών, χωρίς τροποποίηση του φυσικού ή οικονομικού αντικειμένου. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης.

Συνεπώς, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι την 31.12.2009, κατά την οποία υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας η παραπάνω σύμβαση, έληγε σύμφωνα με το άρθρο 49 παρ. 1 του ν. 3772/2009 (βλ. και άρθρο 42 παρ. 1 του ν. 3731/2008, ΦΕΚ. 263 Α΄) το χρονικό διάστημα ,κατά το οποίο οι Δήμοι μπορούσαν νομίμως να αναθέτουν σε ιδιώτες την καθαριότητα των κοινοχρήστων χώρων τους και την αποκομιδή και διαχείριση των αποβλήτων τους και έπαυαν να ισχύουν οι σχετικές συμβάσεις, απαραδέκτως ζητείται, εκ νέου, ο έλεγχος νομιμότητας, ως σχεδίου (σύμβασης), της αριθ. πρωτ. …. σύμβασης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης έχει εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα των συμβαλλομένων μερών και φέρει το ελάχιστο αναγκαίο κατά νόμο περιεχόμενο, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της, υπό τον όρο, όμως, ότι, αφενός στο άρθρο 7 αυτού όπου αναφέρεται ότι «η σύμβαση μπορεί να παραταθεί με έγγραφη συμφωνία των συμβαλλομένων», θα προστεθεί όρος ότι η ενδεχόμενη παράταση της χρονικής διάρκειας της προγραμματικής σύμβασης δεν μπορεί να συνεπάγεται επέκταση του φυσικού ή οικονομικού αντικειμένου αυτής .., αφετέρου θα αντικατασταθούν στο προοίμιο του σχεδίου οι αναφερόμενες 303/2013 και 304/3013 αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου … περί έγκρισης του προγράμματος εκτελεστέων έργων της Περιφέρειας … έτους 2014 και περί έγκρισης του προϋπολογισμού της Περιφέρειας … έτους 2014 και Ολοκληρωμένου Πλαισίου Δράσης Περιφέρειας … 2014 με τις αντίστοιχες αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου … έτους 2015..

Η Πράξη 64/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το έργο «ΔΙΚΤΥΟ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΑΚΑΘΑΡΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΠΡΟΧΩΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ (υποέργο Ι)». Το έργο, με προϋπολογισμό 4.057.258,06 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., χρηματοδοτείται μέσω του Προγράμματος «ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ». Λόγω έλλειψης προσωπικού, η αρμοδιότητα υλοποίησης μεταφέρθηκε από τη Δ.Ε.Υ.Α.Χ. στον Δήμο Χαλκηδόνος μέσω προγραμματικής σύμβασης. Στον διαγωνισμό υποβλήθηκαν 14 προσφορές, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση και αιτιολόγηση ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου, και ως εκ τούτου, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ των συμβαλλομένων μερών και της αναδόχου εταιρείας «.. ΑΤΕ».

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων, δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου του ελεγχόμενου έργου και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας οικείου σχεδίου σύμβασης, που επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Η Πράξη 18/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά στον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου «Συμπληρώματος Νο 3 της Σύμβασης ΔΕΑ-99557» μεταξύ του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Α.Δ.Μ.Η.Ε. Α.Ε.) και του οικονομικού φορέα ... S.R.L., σχετικά με την υλοποίηση του έργου της υποβρύχιας διασύνδεσης Πελοποννήσου-Κρήτης (Κύκλωμα 2 - Ανατολικό). Το εν λόγω Συμπλήρωμα τροποποιεί τη σύμβαση επιτρέποντας την αντικατάσταση των κρατήσεων καλής εκτέλεσης με ισόποση εγγυητική επιστολή. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι αυτή η αλλαγή συνιστά μη ουσιώδη τροποποίηση, κατά την έννοια του άρθρου 337 παρ. 4 του ν. 4412/2016, καθώς δεν μεταβάλλει ουσιαστικά τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών. Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης.

Νομιμότητα  σχεδίου σύμβασης (μεικτές συμβάσεις). (..)Το Ε΄ Κλιμάκιο έχει αρμοδιότητα για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων για την εκτέλεση δημοσίων έργων, το ΣT΄ Κλιμάκιο για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων προμηθειών και το Ζ΄ Κλιμάκιο για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών. Σε περίπτωση δε παραπομπής σχεδίων σύμβασης από αναρμόδιο σε αρμόδιο δικαστικό σχηματισμό (Κλιμάκιο), αναβιώνει εκ νέου η τριακονθήμερη προθεσμία για την ολοκλήρωση του ελέγχου (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, η οποία κατά την έννοια του άρθρου 4 του ν.4412/2016 είναι μεικτή, δοθέντος ότι περιλαμβάνει τμήμα που έχει ως αντικείμενο την προμήθεια εξοπλισμού και τμήμα με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών εγκατάστασης αυτού και αποκατάστασης βλαβών, συνίσταται, ενόψει της υψηλότερης εκτιμώμενης αξίας του πρώτου εκ των ως άνω δύο τμημάτων, στην προμήθεια αγαθών και όχι στην ανάθεση υπηρεσιών, παρά τα αντίθετα αναφερόμενα στην οικεία διακήρυξη.​...Παραπέμπει τον φάκελο και το σχέδιο της σύμβασης για την «Αντικατάσταση φθαρμένων εξαρτημάτων και προμήθεια ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στις εγκαταστάσεις αποχέτευσης του Δήμου ...», μεταξύ του Δήμου ... και της ένωσης εταιρειών «...» - «..» - «..», στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.