Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυ/Τμ.4/5/2012

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 59/2007

ΙV. Α. Με την κρινόμενη αίτηση γίνεται επίκληση της νέας διάταξης του άρθρου 20 παρ. 14 του ν. 4019/2011 «Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 216/30.9.2011), με την οποία ορίστηκε ότι: «Η από 16.4.2010 σύμβαση παροχής υπηρεσιών μεταξύ του Ο.Α.Ε.Ε. και της εταιρίας με την επωνυμία «Ελληνικά Ταχυδρομεία (ΕΛ.ΤΑ.) Α.Ε.», η οποία αφορά στην αποστολή ταχυδρομικών αντικειμένων επιστολικού ταχυδρομείου και δεμάτων, καθώς και οι κατά τη διάρκεια της ισχύος αυτής διενεργηθείσες πράξεις και δαπάνες θεωρούνται νόμιμες». Β. Η επιχειρούμενη με την παρατεθείσα διάταξη νομιμοποίηση της από 16.4.2010 σύμβασης παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών, σκοπό έχει να καταστήσει νόμιμη την εξόφληση της αναδόχου ΕΛ.ΤΑ. Α.Ε., παρά τα περί του αντιθέτου κριθέντα με τις προσβαλλόμενες Πράξεις του Τμήματος. Εφόσον, όμως, όπως με τις Πράξεις αυτές διαγνώσθηκε, χωρίς τούτο να αμφισβητηθεί από τον Ο.Α.Ε.Ε., η επίμαχη σύμβαση συνήφθη κατά παράβαση του παράγωγου κοινοτικού δικαίου - της εφαρμοστέας εν προκειμένω 2004/17/ΕΚ Οδηγίας, που μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με το π.δ. 59/2007 και, σύμφωνα με το άρθρο 28 του Συντάγματος, έχει αυξημένη τυπική ισχύ έναντι των κοινών νόμων - η νομιμοποίηση της σύμβασης αυτής κείται εκτός των ορίων της αρμοδιότητας του εθνικού νομοθέτη, συνιστώντας ανεπίτρεπτη τροποποίηση των ρυθμίσεων της Οδηγίας.Και τούτο διότι, με τη νομιμοποιητική διάταξη, για το δικαιολογητικό λόγο θέσπισης της οποίας, σημειωτέον, τίποτε, πέραν της «ρύθμισης» της οφειλής του Ο.Α.Ε.Ε., δεν αναφέρεται στην εισηγητική έκθεσή της, κατ’ ουσίαν εισάγεται μία περαιτέρω εξαίρεση από τον κανόνα της διενέργειας διαγωνισμού, που το άρθρο 40 της Οδηγίας (25 του π.δ/τος 59/2007) καθιερώνει, διά της περιοριστικής απαρίθμησης των περιπτώσεων στις οποίες επιτρέπεται η κάμψη του, χωρίς να καταλείπεται κανένα απολύτως περιθώριο διεύρυνσης των περιπτώσεων αυτών από τον εθνικό νομοθέτη. Τα ίδια ισχύουν, ακόμη και εάν υποτεθεί ότι η επιχειρούμενη νομιμοποίηση περιορίζεται μόνον στις απορρέουσες από τη σύμβαση δαπάνες, δοθέντος ότι, ως εκ της αδυναμίας θεμελίωσης, με δικονομικούς όρους, εννόμου συμφέροντος εκ μέρους των λοιπών ενδιαφερομένων για την ανάληψη των συγκεκριμένων υπηρεσιών, η ευδοκίμηση της ευθείας προσβολής της απευθείας ανάθεσης ενώπιον των αρμοδίων δικαστηρίων αποκλείεται, με συνέπεια, αιρομένου και του κωλύματος εξόφλησης της μη νομίμως αναλαβούσας τις υπηρεσίες αυτές «ΕΛ.ΤΑ. Α.Ε.», να μην απολείπεται πλέον, στο πλαίσιο της εσωτερικής έννομης τάξης, πεδίο συναγωγής των συνεπειών της παραβίασης του κοινοτικού δικαίου και, έτσι, πλήρως να αποδυναμώνεται η δεσμευτικότητά του (πρβλ. τα Πρακτικά 17ης Γεν. Συν./21.10.2009 Ολομ. και την 225/2010 Πράξη IV Τμ. Ελ. Συν.). Κατ’ ακολουθίαν, η διάταξη του άρθρου 20 παρ. 14 του ν. 4019/2011 δεν επιδέχεται καμίας εναρμονισμένης με το κοινοτικό δίκαιο ερμηνείας και, ως αντίθετη προς τις υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις της Οδηγίας 2004/17/Ε.Κ., είναι ανίσχυρη και μη εφαρμοστέα.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.4/121/2012

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΩΝ ΕΞΟΔΩΝ για τη διακίνηση επιστολικού ταχυδρομείου:..από τις προπαρατεθείσες διατάξεις του ν. 2668/1998, ο οποίος μεταφέρει κανόνες κοινοτικού δικαίου στην εθνική έννομη τάξη, συνάγεται ότι τα ..., ως φορέας καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας στην Ελλάδα, διατηρούν καταρχήν αποκλειστικό δικαίωμα στη συλλογή, διαλογή, μεταφορά και διανομή των αντικειμένων αλληλογραφίας εσωτερικού και διασυνοριακού ταχυδρομείου, εφόσον το βάρος των αντικειμένων αλληλογραφίας δεν υπερβαίνει τα 50 γραμμάρια. Ως εκ τούτου, για τα αντικείμενα αυτά επιτρέπεται καταρχήν η απευθείας ανάθεση στα ..., χωρίς την προηγούμενη διενέργεια διαγωνισμού, της ταχυδρομικής τους διαχείρισης, ενώ για τα λοιπά αντικείμενα η απευθείας ανάθεση ταχυδρομικών υπηρεσιών δεν έχει έρεισμα στο πλέγμα των ως άνω διατάξεων (πρβλ. Πράξη Ε.Σ. VI Τμ. . 232/2007).

Εξάλλου, έχει παγίως κριθεί από το Δικαστήριο αυτό ότι δεν νομιμοποιούνται οι συμβάσεις που καταρτίσθηκαν, χωρίς την προηγούμενη υποβολή τους στον προβλεπόμενο από το άρθρο 98 παρ. 1β΄ του Συντάγματος προσυμβατικό έλεγχο, καθόσον η νομοθετική εξουσία έχει μεν τη δυνατότητα να νομιμοποιεί αναδρομικά πράξεις ή συμβάσεις των φορέων της δημόσιας διοίκησης, η εξουσία της όμως αυτή δεν είναι δυνατό να εξιχθεί μέχρις αναδρομικής εκ των υστέρων νομιμοποιήσεως αυτών που έχουν εκδοθεί ή καταρτισθεί κατά προφανή παράβαση των διατάξεων του Συντάγματος (βλ. Πράξεις Ε.Σ. IV Τμ. 171/2010 και VII Τμ.352/2009, 228/2011). 

Δεδομένου δε ότι ο νομοθέτης, ενεργώντας στο πλαίσιο της κατά το Σύνταγμα αρμοδιότητάς του για τη ρύθμιση των εννόμων σχέσεων και καταστάσεων και μάλιστα με αναδρομική δύναμη, μπορεί να νομιμοποιεί αναδρομικά δαπάνες, εφόσον, όμως, τούτο δεν προσκρούει σε ρητές απαγορευτικές διατάξεις του Συντάγματος, η επιχειρούμενη με την ως άνω διάταξη νομιμοποίηση των δαπανών που έχουν απορρεύσει από σύμβαση, η οποία έχει συναφθεί και εκτελεσθεί χωρίς να υποβληθεί πρώτα για έλεγχο νομιμότητας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, επί της ουσίας δεν διαφέρει από τη νομιμοποίηση της ίδιας της σύμβασης και παραβιάζει τις διατάξεις της παρ. 1β΄ του άρθρου 98 του Συντάγματος που κατοχυρώνουν τον ουσιώδη διαδικαστικό τύπο του προσυμβατικού ελέγχου..Επομένως και η διάταξη του άρθρου 32 παρ. 7 του ν. 4075/2012 είναι ανίσχυρη και μη εφαρμοστέα ως παραβιάζουσα τις ανωτέρω συνταγματικής και υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις και, ως εκ τούτου, οι αντίθετοι ισχυρισμοί είναι αβάσιμοι και πρέπει να απορριφθούν.Κατ ακολουθία αυτών που στις προηγούμενες σκέψεις έγιναν δεκτά η κρινόμενη-τρίτη- αίτηση ανάκλησης του ... είναι το μεν απαράδεκτη, το δε αβάσιμη και, ως εκ τούτου, πρέπει απορριφθεί.


ΝΣΚ/552/2012

Σύμβαση ειδικών υπηρεσιών διαχείρισης αλληλογραφίας «mail room» μεταξύ ΕΛ.ΤΑ. Α.Ε. και Δημοσίου – Νομιμότητα συμβατικής δυνατότητας παροχής εκτυπωτικών υπηρεσιών από τα ΕΛ.ΤΑ. – Νομιμότητα παράτασης της σύμβασης σε σχέση με τις διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 4053/2012. α) Στην έννοια των ρητώς συμφωνηθεισών, με το άρθρο 13.4 της από 21-12-2007 συναφθείσας σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ΕΛ.ΤΑ. Α.Ε., ειδικών υπηρεσιών διαχείρισης αλληλογραφίας «mail room» περιλαμβάνονται και οι εκτυπωτικές υπηρεσίες για λογαριασμό της Γ.Γ.Π.Σ. και συνεπώς επιτρέπεται η αξιοποίηση της δυνατότητας του όρου της σύμβασης «mail room» για την παροχή από τα ΕΛ.ΤΑ. εκτυπωτικών υπηρεσιών για λογαριασμό της Γ.Γ.Π.Σ. (πλειοψ.) β) Δεν επιτρέπεται παράταση της σύμβασης, αλλά πρέπει να τηρηθεί η νόμιμη διαδικασία, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νέο νομοθετικό πλαίσιο του ν. 4053/2012, καθώς και των εν γένει ανωτέρω ισχυουσών αρχών της δι’ αυτού ενσωματούμενης 2008/6/ΕΚ οδηγίας. (ομοφ.)

ΝΣΚ/520/2012

520/2012 - Σύμβαση ειδικών υπηρεσιών διαχείρισης αλληλογραφίας «mail room» μεταξύ ΕΛ.ΤΑ. Α.Ε. και Δημοσίου – Νομιμότητα συμβατικής δυνατότητας παροχής εκτυπωτικών υπηρεσιών από τα ΕΛ.ΤΑ. – Νομιμότητα παράτασης της σύμβασης σε σχέση με τις διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 4053/2012.  α) Στην έννοια των ρητώς συμφωνηθεισών, με το άρθρο 13.4 της από 21-12-2007 συναφθείσας σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ΕΛ.ΤΑ. Α.Ε., ειδικών υπηρεσιών διαχείρισης αλληλογραφίας «mail room» περιλαμβάνονται και οι εκτυπωτικές υπηρεσίες για λογαριασμό της Γ.Γ.Π.Σ. και συνεπώς επιτρέπεται η αξιοποίηση της δυνατότητας του όρου της σύμβασης «mail room» για την παροχή από τα ΕΛ.ΤΑ. εκτυπωτικών υπηρεσιών για λογαριασμό της Γ.Γ.Π.Σ. (πλειοψ.) β) Δεν επιτρέπεται παράταση της σύμβασης, αλλά πρέπει να τηρηθεί η νόμιμη διαδικασία, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο νέο νομοθετικό πλαίσιο του ν. 4053/2012, καθώς και των εν γένει ανωτέρω ισχυουσών αρχών της δι’ αυτού ενσωματούμενης 2008/6/ΕΚ οδηγίας. (ομοφ.)

ΣΤΕ 3439/2014

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης:Η Επιτροπή του Διαγωνισμού, με το υπ’ αριθμ. 9/23.7.2013 πρακτικό, αφού έλαβε υπόψη το ανωτέρω υπόμνημα και το γεγονός ότι ούτε από τον νόμο ούτε από την διακήρυξη προσδιορίζεται επακριβώς το διοικητικό κόστος που θεωρείται «εύλογο», δέχθηκε ότι το αναφερόμενο στην οικονομική προσφορά της αιτούσας διοικητικό κόστος ύψους 0,02 ευρώ ετησίως είναι εύλογο και ότι θα καλύψει επαρκώς τις ανάγκες της συμβάσεως. Την εισήγηση δε αυτήν της Επιτροπής υιοθέτησε το Διοικητικό Συμβούλιο της καθ’ ης η αίτηση εταιρείας με την υπ’ αριθ. 1717/συν. 600/1.8.2013 απόφασή του. Η κρίση, όμως, αυτή της αναθέτουσας Αρχής, ότι δηλαδή το αναφερόμενο στην οικονομική προσφορά της παρεμβαίνουσας διοικητικό κόστος (0,02 ευρώ ετησίως) είναι εύλογο, είναι πλημμελώς αιτιολογημένη. Και τούτο, διότι από τα στοιχεία που επικαλέσθηκε η παρεμβαίνουσα με το ανωτέρω υπόμνημα, προκύπτει ότι αυτή διαθέτει μέρος μόνον του εξοπλισμού (αλεξίσφαιρα γιλέκα και πομποδέκτες), που απαιτείται από την διακήρυξη, δεν επικαλέσθηκε, όμως, ούτε υπέβαλε στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι δεν πρόκειται να επιβαρυνθεί με το κόστος αποκτήσεως και του λοιπού εξοπλισμού (όπως π. χ. στολών εργασίας, φακών, κινητών τηλεφώνων) ούτε με το κόστος χρήσεως όλου εν γένει του εξοπλισμού. Και προέβαλε μεν με το ανωτέρω υπόμνημα η παρεμβαίνουσα ειδικώς ως προς την χρήση των τηλεφώνων ότι αυτή θα έχει μηδενικό κόστος, αλλά δεν επικαλείται στοιχεία προς απόδειξη του εν λόγω ισχυρισμού της. Εξ άλλου, ενώ από τα εκτεθέντα στην σκέψη 12 προκύπτει ότι ο ανάδοχος θα πρέπει να εκτελεί εποχουμένη περίπολο με ένα περιπολικό όχημα, η παρεμβαίνουσα δεν υπέβαλε στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ότι το κόστος για την κίνηση αυτού του οχήματος θα είναι μηδενικό. Εν όψει των ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτή η κρινομένη αίτηση, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με αυτήν, και ν’ ακυρωθεί η υπό στοιχεία 1842/συν. 630/1.4.2014 πράξη του Διοικητικού Συμβουλίου της καθ΄ ης η αίτηση εταιρείας, στην οποίαν έχουν ενσωματωθεί οι υπό στοιχεία 1792/συν. 619/19.12.2013 και 1717/συν. 600/1.8.2013 πράξεις του ιδίου Διοικητικού Συμβουλίου. Κατόπιν τούτου παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως.


ΕλΣυν.Τμ.6/3355/2009

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:..ζητείται η ανάκληση της 249/2009 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις IV, V και VI, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ορθά αποφάνθηκε το Κλιμάκιο ότι η 3722/19.5.2008 απόφαση του Δ.Σ. της ..., (όπως τροποποιήθηκε εν μέρει με την 3842/247η Συνεδρίαση/26.9.2008 απόφαση του ίδιου οργάνου), περί ματαίωσης του 113/2006 διαγωνισμού και προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, είναι αναιτιολόγητη, καθόσον α) η λήξη του χρόνου ισχύος των προσφορών του ως άνω διαγωνισμού δεν αποτελεί νόμιμο λόγο προσφυγής στη διαδικασία αυτή, β) δεν μπορεί να προβληθεί ότι η προηγηθείσα διαγωνιστική διαδικασία απέβη άγονη, αφού υποβλήθηκαν παραδεκτές και κατάλληλες προσφορές και τέλος γ) δεν μπορεί να υποστηριχθεί ότι συνέτρεχε κατεπείγουσα ανάγκη, μη απορρέουσα από ευθύνη της αναθέτουσας αρχής, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, καθόσον η αναθέτουσα αρχή μπορούσε ευχερώς να συμμορφωθεί προς την κρίση του Ζ΄ Κλιμακίου (Πράξη 298/2007) και του VI Τμήματος (Πράξη 240/23.11.2007), και να θεραπεύσει τις διαπιστωθείσες πλημμέλειες της διαγωνιστικής διαδικασίας του 113/2006 διαγωνισμού, κάτι που θα οδηγούσε σε έγκαιρη σύναψη σύμβασης για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας ήδη από το έτος 2007.Λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι, ι) μετά την έκδοση της 240/2007 Πράξης του Τμήματος τούτου, με την οποία είχε κριθεί μη νόμιμη η διαδικασία του διαγωνισμού και δεδομένου ότι είχε ήδη εκδοθεί κατακυρωτική απόφαση, ενώ οι προσφορές των διαγωνιζομένων είχαν ήδη λήξει, δεν υπήρχε πλέον η δυνατότητα είτε να ζητηθεί η παράταση των προσφορών είτε να επιχειρηθεί η θεραπεία των πλημμελειών που είχαν επισημανθεί από την ως άνω Πράξη, και συνεπώς ο διαγωνισμός είχε ματαιωθεί εν τοις πράγμασι, ιι) προκειμένου να αποσαφηνισθεί ο τρόπος συμμόρφωσής της προς τις Πράξεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η ... απέστειλε το 742/22.1.2008 έγγραφο προς το Υπουργείο Ανάπτυξης ..με θέμα «Ερώτημα για διαγωνιστική διαδικασία», με το οποίο ζητήθηκε η γνώμη σχετικά με την εξέλιξη του διαγωνισμού,..και ιιι) αμέσως μετά την παραλαβή του ως άνω εγγράφου από την ... στις 28.3.2008, η επιτροπή στις 11.4.2008 με το Πρακτικό 9 πρότεινε τη ματαίωση του διαγωνισμού και την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης,(..)το Τμήμα κρίνει, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανάκλησης, ότι η αναθέτουσα ... συγγνωστώς προέβη στην επιλογή της διαδικασίας με διαπραγμάτευση, θεωρώντας εύλογα και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων του νόμου ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις προσφυγής στη διαδικασία αυτή..Ανακαλεί την 249/2009 Πράξη του Z΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου


ΕλΣυν/Τμ.6/2159/2011

Από τις ως άνω διατάξεις (π.δ.59/2007) συνάγεται ότι όταν ένα έργο, η ύπαρξη του οποίου εκτιμάται με βάση την οικονομική και τεχνική λειτουργία του αποτελέσματος των οικείων εργασιών, μπορεί να διαιρεθεί σε περισσότερα τμήματα και το άθροισμα της προϋπολογισθείσας αξίας των επιμέρους τμημάτων εγγίζει ή υπερβαίνει το όριο των 4.845.000 ευρώ που είναι το κατώτατο, ισχύον όριο εφαρμογής του π.δ/τος 59/2007, οι διατάξεις αυτού εφαρμόζονται σε όλα τα τμήματα (υποέργα). Προκειμένου δε, να διαπιστωθεί εάν ένα ή περισσότερα υποέργα συνέχονται σε ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο από κάθε άποψη και έτοιμο να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό που είχε προβλεφθεί από την αναθέτουσα αρχή έργο, εφαρμόζονται λειτουργικά κριτήρια και δη: η χωροθέτηση του έργου, η ενότητα του γεωγραφικού πλαισίου, το είδος των απαιτουμένων για την κατασκευή καθενός από τα υποέργα αυτά εργασιών, η ταυτόχρονη ανάθεση της κατασκευής των μερικότερων έργων, η ταυτόχρονη έναρξη της διαδικασίας των περισσοτέρων συμβάσεων, η ομοιότητα των μελετών και η χρονική διάρκεια της κατασκευής τους. Η διαπίστωση της τεχνητής, μη επιτρεπτής κατάτμησης ενός ενιαίου έργου σε τμήματα, παρά τη συνδρομή των ως άνω κριτηρίων, παραβιάζει τους κανόνες του κοινοτικού δικαίου, που επιβάλλουν τη διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση αυτού και τη δημοσίευση της οικείας προκήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ακολούθως, η μη εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου ως προς το σύνολο των υποέργων του ενιαίου έργου, ιδίως με την αποστολή της προκήρυξης αυτών προς δημοσίευση, συνιστά πλημμέλεια, η οποία καθιστά μη νόμιμη την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού, διότι η παράλειψη των διατυπώσεων δημοσιότητας οδηγεί σε αποκλεισμό των δραστηριοποιουμένων στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εργοληπτικών επιχειρήσεων και ως εκ τούτου πλήττονται οι αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων και της διαφάνειας (βλ. Απόφαση ΔΕΚ της 5.10.2000 στη C-16/1998, Επιτροπή κατά Γαλλίας, σελ. Ι-8315, Αποφάσεις VI Τμήματος 2507, 3741, 3740/2009, 264/2011, Πράξεις VI Τμήματος 49/2006, 33/2006, Πράξεις Ε΄ Κλιμακίου 565/2009, 562/2009, 555/2009, 148/2006, 42/2004, 41/2004, 4/2004, 365/2003, 363/2003, 359/2003). (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω τόσο το ελεγχόμενο έργο όσο και οι λοιπές σχετιζόμενες με αυτό εργολαβίες, αποτελούν τμήματα ενός ενιαίου έργου, καθόσον όλα εκτελούνται στην ίδια γεωγραφική ενότητα (τομέας Ηρακλείου), χωρίς να ασκεί ουσιώδη επιρροή το γεγονός, ότι ο ανωτέρω τομέας περιλαμβάνει περισσότερους δήμους, και αποσκοπούν στη συντήρηση και επέκταση του δικτύου ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ Α.Ε., δηλαδή κατατείνουν στην ίδια οικονομική και τεχνική λειτουργία. Περαιτέρω, οι εργασίες που απαιτούνται για την εκτέλεσή τους (εργασίες επαναφοράς ασφαλτικού οδοστρώματος, αντικατάστασης, επισκευής, τοποθέτησης φρεατίου παροχής, σύνδεσης παροχής με την εσωτερική εγκατάσταση του υδρευόμενου, εξυγίανσης υφιστάμενων παροχών, εκσκαφής τάφρων, τοποθέτησης αγωγών διανομής ύδατος, αποκατάστασης διαρροών κ.λπ.) είναι παρόμοιες, οι δε μεταξύ τους διαφοροποιήσεις του τεχνικού τους αντικειμένου είναι επουσιώδεις και δεν αναιρούν τον «ενιαίο» χαρακτήρα του έργου, συγχρόνως δε, η έγκριση δημοπράτησης και των πέντε επίμαχων εργολαβιών έγινε εντός του ιδίου έτους 2010. Εξάλλου, το γεγονός ότι για κάποιες από τις επίμαχες εργασίες καταβάλλεται οικονομικό αντάλλαγμα από τους καταναλωτές δεν ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον όλα τα προαναφερόμενα έργα κατατείνουν στην συντήρηση και επέκταση του δικτύου ύδρευσης της Ε.Υ.Δ.Α.Π. Α.Ε.. Κατά συνέπεια και οι πέντε εργολαβίες αποτελούν ένα «ενιαίο» έργο, η τεχνητή κατάτμηση του οποίου είναι ανεπίτρεπτη καθόσον για τις επιμέρους συμβάσεις δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του κοινοτικού δικαίου, ιδίως δε η αποστολή της προκήρυξης του ελεγχόμενου έργου στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, απορριπτομένου περαιτέρω, ως αβάσιμου του ισχυρισμού περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, καθόσον το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης εκτέλεσης έργων και όχι, όπως στη προκειμένη περίπτωση, με την παραβίαση αυτής (βλ. Απόφ.1251, 1640/2011VI Τμ.).


ΕλΣυν/Τμ.6/264/2011

Από τις ως άνω διατάξεις (Π.Δ. 59/2007- άρθρο 2 παρ.2 περ.β) , άρθρο 16 , άρθρο 17 ) συνάγεται ότι όταν ένα έργο, η ύπαρξη του οποίου εκτιμάται με βάση την οικονομική και τεχνική λειτουργία του αποτελέσματος των οικείων εργασιών, μπορεί να διαιρεθεί σε περισσότερα τμήματα και το άθροισμα της προϋπολογισθείσας αξίας των επιμέρους τμημάτων εγγίζει ή υπερβαίνει το όριο των 4.845.000 ευρώ που είναι το κατώτατο, ισχύον όριο εφαρμογής του Π.Δ/τος 59/2007, οι διατάξεις αυτού εφαρμόζονται σε όλα τα τμήματα (υποέργα). Προκειμένου δε να διαπιστωθεί εάν ένα ή περισσότερα υποέργα συνέχονται σε ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο από κάθε άποψη και έτοιμο να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό που είχε προβλεφθεί από την αναθέτουσα αρχή, χρησιμοποιούνται λειτουργικά κριτήρια και δή : η χωροθέτηση του έργου, η ενότητα του γεωγραφικού πλαισίου, το είδος των απαιτουμένων για την κατασκευή καθενός από τα έργα αυτά, εργασιών, η ταυτόχρονη ανάθεση της κατασκευής των μερικότερων έργων, η ταυτόχρονη έναρξη της διαδικασίας των περισσοτέρων συμβάσεων, η ομοιότητα των μελετών και η χρονική διάρκεια της κατασκευής τους. Η διαπίστωση της τεχνητής, μη επιτρεπτής κατατμήσεως ενός ενιαίου έργου σε τμήματα, παρά τη συνδρομή των ως άνω κριτηρίων, παραβιάζει τους κανόνες του κοινοτικού δικαίου που επιβάλλουν τη διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση αυτού και τη δημοσίευση της οικείας προκηρύξεως στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ακολούθως, η μη εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου ως προς το σύνολο των υποέργων του ενιαίου έργου, ιδία με την αποστολή της προκηρύξεως αυτών προς δημοσίευση, συνιστά πλημμέλεια, η οποία καθιστά μη νόμιμη την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού διότι η παράλειψη των διατυπώσεων δημοσιότητας οδηγεί σε αποκλεισμό των δραστηριοποιουμένων στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, εργοληπτικών επιχειρήσεων και ως εκ τούτου πλήττονται οι αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού, της προσβάσεως στις διαδικασίες αναθέσεως δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας (Απόφαση ΔΕΚ της 5.10.2000 στη C-16/1998, Επιτροπή κατά Γαλλίας, σελ. Ι-8315, Αποφάσεις VI Τμήματος 3741/2009, 3740/2009, 3730/2009, Πράξεις VI Τμήματος 49/2006, 33/2006, Πράξεις Ε΄ Κλιμακίου 565/2009, 562/2009, 555/2009, 148/2006, 42/2004, 41/2004, 4/2004, 365/2003, 363/2003, 359/2003). Τέλος, σε επίπεδο εθνικής νομοθεσίας, η κατάτμηση ενός ενιαίου έργου σε επιμέρους τμήματα οδηγεί σε καταστρατήγηση των διατάξεων του άρθρου 102 του Ν. 3669/2008 αναφορικά με τις καλούμενες τάξεις πτυχίων εργοληπτικών επιχειρήσεων διότι η δημοπράτηση του ενιαίου έργου συνεπάγεται την κλήση εργοληπτικών επιχειρήσεων διαφορετικής (μεγαλύτερης) τάξεως σε σχέση με αυτές που καλούνται όταν δημοπρατούνται χωριστά τμήματα του έργου, καθόσον ο προϋπολογισμός των τμημάτων είναι προδήλως μικρότερος αυτού του ενιαίου έργου. Κατά τη γνώμη όμως ενός μέλους του Τμήματος με συμβουλευτική ψήφο, της Παρέδρου, Ευαγγελίας Σεραφή, το κοινοτικό δίκαιο δεν απαγορεύει (εφόσον υπάρχει δυνατότητα συνάψεως χωριστών συμβάσεων) τον επιμερισμό του ενιαίου έργου σε περισσότερα τμήματα, αρκεί σε κάθε ένα από αυτά να εφαρμόζονται οι κανόνες του κοινοτικού δικαίου, ιδία δε η δημοσίευση των διακηρύξεων των υποέργων στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Περαιτέρω, από καμία διάταξη του εθνικού δικαίου δεν απαγορεύεται η κατάτμηση των ενιαίων έργων σε περισσότερα, μικρότερα έργα, στα οποία η καλούμενη τάξη εργοληπτικών πτυχίων προσδιορίζεται από τον προϋπολογισμό τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 102 του Ν. 3669/2008. Η μη νομιμότητα της κατατμήσεως στη διαδικασία δημοπρατήσεως έργων έχει την έννοια της απαγορεύσεως καταστρατηγήσεως των κοινοτικών διατάξεων που οδηγούν στον αποκλεισμό των εργοληπτικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε κάποιο από τα κράτη μέλη ή των εθνικών διατάξεων που ρυθμίζουν τη διαδικασία αναθέσεως δημοσίων έργων (π.χ. κατάτμηση για την αποφυγή διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού ή για την αποφυγή υποβολής των συμβάσεων στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου). Υπό την προϋπόθεση της τηρήσεως των διατάξεων του κοινοτικού και του εθνικού δικαίου, δεν γεννάται ζήτημα καταστρατηγήσεως των διατάξεων που ρυθμίζουν τις καλούμενες τάξεις πτυχίων των εργοληπτών (άρθρο 102 του Ν. 3669/2008), καθόσον δι’ αυτών απλώς ορίζεται αυτοτελώς το δικαίωμα συμμετοχής, το οποίο εξαρτάται από τον προϋπολογισμό κάθε υποέργου.


2/43098/0026/2005

ΘΕΜΑ : Τακτοποίηση χρημ.ενταλμάτων προπληρωμές προνοιακών επιδομάτων και διαδικασίες πληρωμής με τραπεζική επιταγή μέσω ΕΛ.ΤΑ.


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1656/2011

Μελέτη, προμήθεια, εγκατάσταση, δοκιμή και θέση σε λειτουργία του «Συστήματος σηματοδότησης των νέων επεκτάσεων των γραμμών 2 & 3 του μετρό της Αθήνας», Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. III σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση, αφ’ ενός μεν έχει μικτό χαρακτήρα, αφού περιλαμβάνει προμήθεια λογισμικού και υλικού εξοπλισμού, εγκατάσταση αυτού και εκπόνηση μελετών εφαρμογής, αφ’ ετέρου δε από την αναλυτική παράθεση των οριζομένων στην οικεία προκήρυξη και τεχνική περιγραφή περί του αντικειμένου αυτής, η προμήθεια του λογισμικού και του υλικού εξοπλισμού συνιστά τον πυρήνα αυτής, δεδομένου μάλιστα ότι από την περιεχόμενη ανάλυση στον υποβληθέντα πίνακα, σε εκτέλεση της 187/2011 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου, προκύπτει ευθέως ότι η ως άνω προμήθεια ανέρχεται στο 77,43% του προϋπολογισμού της σύμβασης, ενώ οι μελέτες εφαρμογής (υπηρεσίες) και οι εργασίες εγκατάστασης (έργο) αποτελούν παρεπόμενες παροχές καλύπτοντας το 9,42% και 13,15% αντίστοιχα του προϋπολογισμού της σύμβασης. Περαιτέρω, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Ε΄ Κλιμάκιο, κατά το χρόνο αποστολής της προκήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού ίσχυε ο Κανονισμός 2195/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περί κοινού λεξιλογίου για της Δημόσιες Συμβάσεις, στον οποίο όμως, δεν υπήρχαν κωδικοί ονοματολογίας (CPV), οι οποίοι να προσιδιάζουν στο αντικείμενο της ως άνω προμήθειας. Για το λόγο αυτό επελέγησαν οι κωδικοί ονοματολογίας 452341.15-5 ως οι πλέον συναφείς, παρά το γεγονός ότι οι κωδικοί αυτοί παρέπεμπαν σε εργασίες εγκατάστασης σηματοδότησης και όχι σε λογισμικό και υλικό εξοπλισμού για έλεγχο σιδηροδρομικής κυκλοφορίας. Εξ άλλου, στο νέο κατάλογο κωδικών ονοματολογίας, που εισήχθη με τον Κανονισμό 213/2008 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (L 74/15.3.2008), υπάρχουν οι κωδικοί 48140000-1 «Πακέτα λογισμικού για έλεγχο σιδηροδρομικής κυκλοφορίας», 51611120-5 «Υπηρεσίες εγκατάστασης οθονών ή πινάκων απεικόνισης πραγματικού χρόνου για αναχωρήσεις και αφίξεις σε σιδηροδρομικούς σταθμούς» και 30231000-7 «Οθόνες και κονσόλες ηλεκτρονικών υπολογιστών», οι οποίοι, εάν εφαρμόζονταν στην ελεγχόμενη σύμβαση, θα κάλυπταν το αντικείμενο αυτής (πρβλ. Απόφαση 1723/2009 VI Τμ. Ελ. Συν.). Κατά συνέπεια, η δημιουργηθείσα αμφισβήτηση από τις 230 και 23/2011 αντίθετες πράξεις του Ε΄ και ΣΤ΄ Κλιμακίου, αντίστοιχα, θα πρέπει να αρθεί υπέρ της άποψης της 230/2011 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου, ότι δηλαδή το υπό έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά προμήθεια αγαθών


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/10/2014

Προμήθεια υλικών...Σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη IΙΙ της παρούσας, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθώς και η δημοσιευθείσα περίληψή της είναι νομικώς πλημμελείς, καθόσον δεν αναγράφεται σ’ αυτές η (συνολική και κατ’ είδος ) προϋπολογισθείσα αξία των προς προμήθεια ειδών. Εξαιτίας δε των ουσιωδών αυτών πλημμελειών, καθίσταται μη νόμιμη η οικεία διαγωνιστική διαδικασία στο σύνολό της. Κατά τη γνώμη του μέλους Ελβίρας Βλαντού, από τις προμνησθείσες διατάξεις δεν συνάγεται υποχρέωση αναγραφής της προϋπολογισθείσας δαπάνης στη διακήρυξη και ως εκ τούτου η ανωτέρω παράλειψη δεν συνιστά πλημμέλεια του αναθέτοντος φορέα, εφόσον η προϋπολογισθείσα δαπάνη προκύπτει από άλλα έγγραφα της αναθέτουσας αρχής, η δε προκήρυξη του διαγωνισμού και η δημοσίευση αυτής έχει το, κατά το κοινοτικό και εθνικό δίκαιο, απαιτούμενο ελάχιστο περιεχόμενο.(...)Κωλύεται η υπογραφή των τριών σχεδίων συμβάσεων μεταξύ της εταιρείας με τον δ.τ. «....» και αντιστοίχως των εταιρειών «......», κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό της παρούσας.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1642/2014