ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Μη νομιμη. (...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, η μη νομίμως, η ως άνω σύμβαση δεν υποβλήθηκε από τον αναθέτοντα φορέα για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, καθόσον αποτελεί τμήμα της ενιαίας διαδικασίας ανάθεσης προμήθειας λιπαντικών και καυσίμων κίνησης και θέρμανσης που προκήρυξε ο ενδιαφερόμενος Δήμος, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του για το έτος 2013, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της οποίας υπερβαίνει το χρηματικό όριο, άνω του οποίου καθίσταται υποχρεωτική η υπαγωγή της στον έλεγχο. Τούτο, άλλωστε, προκύπτει σαφώς τόσο από το συνολικό προϋπολογισμό της προμήθειας, όπως αυτός ορίζεται στην οικεία διακήρυξη και διακρίνεται σε προϋπολογισμό για την επιμέρους προμήθεια λιπαντικών και την προμήθεια καυσίμων (κίνησης και θέρμανσης) όσο και από το άρθρο της ίδιας διακήρυξης για την υποχρέωση κατάθεσης εγγυητικών επιστολών εκ μέρους των υποψηφίων αναδόχων, αναλόγως της προσφοράς τους, για το σύνολο ή για τμήμα της τελευταίας. Επομένως, η μη υποβολή της εν λόγω σύμβασης σε προληπτικό έλεγχο συνεπάγεται την ακυρότητά της και, για το λόγο αυτό, είναι μη νόμιμη και η εντελλόμενη σε εκτέλεση αυτής δαπάνη. Εξάλλου, είναι απορριπτέος ο προβαλλόμενος από το Δήμο …….. ισχυρισμός ότι τα αρμόδια όργανά του χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων σχημάτισαν την εύλογη πεποίθηση ότι δεν υπείχαν υποχρέωση υποβολής του φακέλου της παρούσας διαγωνιστικής διαδικασίας στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δοθέντος ότι αυτή εξελίχθηκε σε μια αυτοτελή διαδικασία ανάθεσης προμήθειας λιπαντικών, με προϋπολογισμό κάτω του προβλεπόμενου από τις συγκεκριμένες διατάξεις κατώτατου χρηματικού ορίου, αφού κατά το μέρος της που αφορούσε την προμήθεια καυσίμων κίνησης των οχημάτων και θέρμανσης κηρύχθηκε άγονος,  ο δε φάκελος της απευθείας ανάθεσης της επιμέρους αυτής προμήθειας προϋπολογιζόμενης δαπάνης 417.359,89 ευρώ, απεστάλη τελικώς για έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο και κρίθηκε καθ’ όλα νόμιμος. Τούτο, διότι αφενός οι προμνησθείσες ρυθμίσεις περί προσυμβατικού ελέγχου είναι ρητές και σαφείς, αφετέρου δε, ανεξαρτήτως της τελικής έκβασης της συγκεκριμένης διαγωνιστικής διαδικασίας και ανάθεσης το μεν, της προμήθειας λιπαντικών κατόπιν τακτικής διαγωνιστικής διαδικασίας το δε, της προμήθειας καυσίμων, μετά από προσφυγή στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, ο Δήμος είχε εκφράσει  ήδη με την οικεία διακήρυξη, τη βούλησή του για την διενέργεια της προμήθειας καυσίμων και λιπαντικών, ενιαία, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του, για όλο το έτος.

Προμήθεια καυσίμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. ΙΙ σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση, ότι συντρέχει στην προκειμένη περίπτωση η προϋπόθεση της μοναδικότητας του προμηθευτή, που δικαιολογεί κατά νόμο την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Τούτο διότι η προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία για την προμήθεια του συγκεκριμένου τύπου καυσίμου (AVGAS 100 LL) που χρησιμοποιείται μόνο για την κίνηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών ήταν αναγκαία, δοθέντος ότι το καύσιμο αυτό διακινεί μόνο η εταιρεία ..., η οποία διαθέτει και τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό. Το καύσιμο αυτό, δεν μπορεί να διακινηθεί από τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται για τους άλλους τύπους αεροπορικών καυσίμων, γεγονός που καθιστά την εταιρεία ... εν τοις πράγμασι αποκλειστικό προμηθευτή και διακινητή του καυσίμου αυτού (βλ. και την 489/VI/2010 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού). Η διαπίστωση αυτή θεμελιώνεται περαιτέρω και στο γεγονός ότι κατά τη διενέργεια στο παρελθόν ανοικτών διαγωνισμών για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον μόνο η εταιρεία ... (βλ. τα προσκομιζόμενα πρακτικά ανοίγματος τεχνικών προσφορών των διενεργηθέντων διαγωνισμών που διεξήχθησαν από το έτος 2006, καθώς και τις σχετικές κατακυρωτικές αποφάσεις). Ως εκ τούτου το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι με επάρκεια αιτιολογείται στην προκειμένη περίπτωση η συνδρομή των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. β του π.δ.60/2007 προϋποθέσεων προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται, κατά πλειοψηφία, ότι η αίτηση της Διοίκησης Αεροπορικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας καθώς και υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...» για αναθεώρηση της 3494/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να γίνουν δεκτές

Νόμιμη η δαπάνη  Θεραπευτηρίου Χρονίων Παθήσεων, που αφορά στην προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών  του Θεραπευτηρίου  με την διαδικασία της απευθείας ανάθεσης σε εταιρεία ποσού που υπερβαίνει το προβλεπόμενο όριο (20.000ευρώ χωρίς ΦΠΑ)κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 12δ και 13 του ν. 2286/1995, καθόσον το Θεραπευτήριο προέβη στην ανάθεση αυτή προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κατεπείγουσες ανάγκες κίνησης και θέρμανσης αυτού, οι οποίες οφείλονταν σε αιφνίδια, άλλως εξαιρετικά πραγματικά γεγονότα, μη δυνάμενα να προβλεφθούν και να συνυπολογισθούν, καθώς δεν απέρρεαν από δική του ευθύνη, και έτσι κατέστησαν ανέφικτο τον έγκαιρο προγραμματισμό της προμήθειας των αναγκαίων ποσοτήτων καυσίμων.

Παροχή οδηγιών αναφορικά με την ογκομέτρηση δεξαμενών βυτιοφόρων οχημάτων μεταφοράς υγρών καυσίμων ΑΔΑ:ΨΚΦΘ46ΜΠ3Ζ-ΣΗ7

Μη νόμιμη η δαπάνη που αφορά στην προμήθεια καυσίμων κίνησης υπηρεσιακών οχημάτων του Δήμου, καθόσον η μηνιαία κατανάλωση καυσίμων υπερέβη το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο που τίθεται με την Υ.Α. 1450/550/1982 (Β΄ 93), και από τα συνοδεύοντα δικαιολογητικά δεν αποδεικνύεται η απαιτούμενη από την ως άνω Υ.Α. συνδρομή απρόβλεπτων και επιτακτικών αναγκών.

Προμήθεια πετρελαίου κίνησης:Από τα ανωτέρω πραγματικά δεδομένα προκύπτει ότι σκοπός της αρχικής σύμβασης ήταν η κάλυψη των αναγκών της Κοινωφελούς Επιχείρησης Αθλητισμού, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος του Δήμου ..... σε πετρέλαιο κίνησης για την θέρμανση των κολυμβητικών δεξαμενών για τέσσερα έτη. Εν τούτοις, λαμβανομένου υπ’όψιν του γεγονότος ότι παγίως σε παρόμοιες συμβάσεις οι προμήθειες διενεργούνται με βάση τις ισχύουσες κατά το χρόνο παράδοσης των καυσίμων τιμές, τόσο στη Διακήρυξη όσο και στην αρχική σύμβαση η προς προμήθεια ποσότητα και η σχετική δαπάνη έχουν τεθεί συνολικά για τέσσερα έτη, χωρίς επιμερισμό ανά έτος, ενώ ως όριο διάρκειας της σύμβασης έχει τεθεί, κατά το άρθρο 2 αυτής, η   14η. 12.2025. Εξάλλου, ούτε από την οικεία μελέτη (19/2021) προκύπτει ότι η προϋπολογισθείσα ποσότητα πετρελαίου κίνησης (180.000 λίτρα) αφορά αποκλειστικά στο έτος 2022. Τούτων δοθέντων, δεν νοείται εν προκειμένω για τη διασφάλιση της προμήθειας των κατά την αναθέτουσα Αρχή απαιτούμενων για το έτος 2022 ποσοτήτων πετρελαίου κίνησης, η σύναψη τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση της συμβατικής δαπάνης, λόγω της ανυπαρξίας κατανομής ποσοτήτων μεταξύ των ετών 2022-2025. Η κρίση αυτή ισχύει ανεξαρτήτως της συνδρομής της προβλεπόμενης στο άρθρο 132 παρ. 1γ΄ του ν. 4412/2016 απρόβλεπτης περίστασης, η οποία συνίσταται στην αύξηση των τιμών των καυσίμων που κατά τα κοινώς γνωστά έχει παρατηρηθεί κατά το τρέχον έτος και εκφεύγει της σφαίρας ελέγχου της αναθέτουσας Αρχής, καθώς για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης τίθεται σωρευτικά ως προϋπόθεση η τροποποίηση να μην αποσκοπεί στην αποφυγή εφαρμογής των διατάξεων του νόμου για τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων. Τέτοια αποφυγή εφαρμογής των περί ανάθεσης διατάξεων του ν. 4412/2016 συνιστά και η επιλογή σύναψης τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου, όταν τα κονδύλια της σύμβασης δεν έχουν εισέτι αναλωθεί. Άλλωστε, η ορθολογική διαχείριση του προϋπολογισμού και η τήρηση του πνεύματος των διατάξεων του ν. 4412/2016 υπέρ της ανάπτυξης ανταγωνισμού στη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων, υπηρετούνται με την κατά το δυνατόν πιο σύντομη λήξη των υφιστάμενων συμβάσεων, οι οποίες έχουν στηριχθεί σε δεδομένα τιμών μη ανταποκρινόμενα στην υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς καυσίμων. Γενικότερα δε, σε περιπτώσεις συμβάσεων που καλύπτουν πάγιες και επαναλαμβανόμενες ανάγκες δεν νοείται η σύναψη τροποποιητικών συμβάσεων με επέκταση του οικονομικού αντικειμένου, καθώς ακόμα και αν το συμβατικό αντάλλαγμα αναλώνεται πριν το χρονικό σημείο που είχε αρχικά τεθεί ως σημείο λήξης της διάρκειας της σύμβασης, οι αναθέτουσες Αρχές δύνανται με ορθό προγραμματισμό να εκκινούν έγκαιρα νέες διαδικασίες αναθέσεων, ώστε να μην τίθεται ζήτημα παράκαμψης των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα Αρχή δύναται να καλύψει τις ανάγκες της για το έτος 2022 με απορρόφηση, μέσω του τρέχοντος προϋπολογισμού, των κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί να διατεθούν συνολικά για τα έτη 2022-2025, σε περίπτωση δε που οι τιμές των καυσίμων διατηρηθούν για μακρύ χρόνο σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που συνεπάγεται τη λήξη της σχετικής σύμβασης προ της 14ης.12.2025, δύναται να προκηρύξει έγκαιρα νέο διαγωνισμό για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της. Πέραν των ανωτέρω, η αναγκαιότητα της επίμαχης τροποποίησης δεν αιτιολογείται επαρκώς, δεδομένου ότι, αν συνεκτιμηθεί η συμβατική (άρθρο 9) πρόβλεψη περί επαύξησης του συμβατικού αντικειμένου κατά 20%, η οποία ακριβώς τέθηκε προς κάλυψη της διαφαινόμενης αυξητικής τάσης των τιμών των καυσίμων, κατά την ανωτέρω εισήγηση της Επιτροπής παρακολούθησης και παραλαβής προμηθειών, η αναθέτουσα Αρχή δύναται διά της ενεργοποίησής της και με βάση την τρέχουσα τιμή καυσίμων να προμηθευτεί ακόμα 64.382 λίτρα πετρελαίου κίνησης, ήτοι συνολικά (109.962 + 64.382) 174.344 λίτρα του οικείου καυσίμου, ποσότητα, η οποία εν πολλοίς προσεγγίζει τη συνολική και σχετικώς προϋπολογισθείσα για 4 έτη ποσότητα των 180.000 λίτρων. Κατά τούτο, λαμβάνοντας υπ’όψιν ότι η προϋπολογισθείσα ποσότητα των 180.000 λίτρων προκύπτει από την οικεία μελέτη να αφορά σε χρονική διάρκεια τεσσάρων ετών, η αναθέτουσα Αρχή δεν τεκμηριώνει με επάρκεια γιατί τα υπολειπόμενα (180.000-174.344) 5.656 λίτρα πετρελαίου κίνησης καθιστούν αδύνατη τη λειτουργία του κολυμβητηρίου ακόμη και γι’αυτό το έτος 2022, πόσον μάλλον για το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την προκήρυξη νέας αντίστοιχης διαγωνιστικής διαδικασίας, κατά τα προεκτεθέντα.

Προμήθεια υγρών καυσίμων. Διακήρυξη Ο μη προσδιορισμός ανά κατηγορία, έστω και κατά προσέγγιση, των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών καθιστά τη διακήρυξη ασαφή και μη νόμιμη. Η αναγραφή στα σχέδια συμβάσεων των αντίστοιχων ποσοτήτων δεν είναι δυνατόν να θεραπεύσει την ανωτέρω πλημμέλεια. Επιπλέον, ο όρος στη διακήρυξη, που περιλαμβάνεται και στα σχέδια σύμβασης και αναφέρει ότι «με τους ίδιους όρους η Υπηρεσία μπορεί κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης να εντάξει και άλλα Ιδρύματα του Δημοσίου και Ν.Π.Δ.Δ., που δεν συμπεριλαμβάνονται στον πίνακα της διακήρυξης», είναι μη νόμιμος, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και των αρχών του υγιούς και ελεύθερου ανταγωνισμού. Τέλος, η οικεία σύμβαση προμήθειας είναι άκυρη διότι μη νομίμως ορίστηκε ως χρόνος ισχύος αυτής χρόνος προγενέστερος της ημερομηνίας σύναψής της. Με την 22/2009 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής.

Έλεγχος νομιμότητας   των σχεδίων συμβάσεων και της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων για την προμήθεια καυσίμων από το Δήμο …… και τα νομικά του πρόσωπα για τα έτη 2014-2015(....)Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα εκτίθενται στις προηγούμενες σκέψεις, κατά την κρατήσασα στο Κλιμάκιο γνώμη, ο όρος της διακήρυξης του διαγωνισμού που προβλέπει ως προς την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς με αρνητικό ποσοστό έκπτωσης μέχρι 3,5% κατ’ εφαρμογή του άρθρου 63 του ν. 4257/2014 και η ανάθεση των προαναφερόμενων συμβάσεων μεταξύ "...." "...." για την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης και βενζίνης αμόλυβδης, , με αρνητικό ποσοστό έκπτωσης «3%» ως προς το πετρέλαιο θέρμανσης, πάσχουν λόγω αντίθεσης του άρθρου 63 του ν. 4257/2014 προς τη συνταγματική αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙΙ, και ως εκ τούτου τόσο ο όρος της διακήρυξης όσο και η ανάθεση δεν είναι νόμιμοι.(...)

Προδιαγραφές αναβάθμισης - ρύθμισης των λογισμικών υποστήριξης Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. και των αντιστοίχων λογισμικών έκδοσης παραστατικών, που λειτουργούν σε πρατήρια καυσίμων, σε εγκαταστάσεις πωλητών πετρελαίου θέρμανσης και σε προμηθευτές υγραερίου ή πεπιεσμένου φυσικού αερίου για πρατήρια, με πληροφορίες για το είδος και την ποσότητα του καυσίμου.

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ: Μη νόμιμο ένταλμα πληρωμής του Δήμο, που αφορούσε στην καταβολή αμοιβής στο φερόμενο ως δικαιούχο για την προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών για οχήματα του Δήμου μηνός Απριλίου έτους 2013, με την αιτιολογία ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, καθόσον: α) δεν επισυνάπτονται τα δελτία κίνησης και οι διιαταγές πορείας των οχημάτων και   β) η ποσότητα των καυσίμων που ο ως άνω Δήμος προμηθεύτηκε και κατανάλωσε για την κίνηση των ΚΗΗ 3847, ΚΗΥ 2723, ΚΥΗ 2710 και ΚΗΗ 2850 οχημάτων του υπερβαίνει το ανώτατο επιτρεπόμενο από το νόμο όριο κατανάλωσης καυσίμων. Με τα δεδομένα αυτά τα ως άνω οχήματα δεν μετακινήθηκαν νομίμως, καθόσον δεν προηγήθηκε της μετακίνησής τους η έκδοση των απαιτούμενων από το νόμο εγγράφων, ήτοι των υπηρεσιακών διαταγών πορείας και των σχετικών δελτίων κίνησης, και επομένως η ελεγχόμενη δαπάνη είναι    για το λόγο αυτό μη κανονική.