Προμήθεια πρόσθετου εξοπλισμού για την αναβάθμιση της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (...)Συναφώς, το περιλαμβανόμενο στο Παράρτημα ΙΙ του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης χρονοδιάγραμμα αφενός δεν περιέχει αναλυτικό χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους δράσεων που απαρτίζουν το αντικείμενο της σύμβασης, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 παρ. 2 εδάφ. α΄ του ν. 3852/2010 (Ελ.Σ. Ε΄ Κλ. 111/2015, ΣΤ΄ Κλ. 34/2017, 178/2015 κ.ά.), αφετέρου αναφέρει ως συνολική εκτιμώμενη διάρκεια της σύμβασης τα τρία (3) έτη. Ο χρόνος αυτός όμως δεν επαρκεί για την υλοποίηση του αντικειμένου της προγραμματικής σύμβασης, αφού, κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 3 του σχεδίου αυτής (σκέψη 4.Β.β), τρία (3) έτη αναμένεται να διαρκέσει μόνο η παροχή υπηρεσιών συντήρησης και λειτουργίας της ΕΕΛ Αγίων Θεοδώρων, χωρίς στο χρονικό διάστημα αυτό να περιλαμβάνεται ο χρόνος που θα απαιτηθεί για τον σχεδιασμό και την προμήθεια του πρόσθετου εξοπλισμού, τις απαραίτητες επισκευές στον υφιστάμενο εξοπλισμό και τις εγκαταστάσεις, καθώς και τις πάσης φύσης τροποποιήσεις για την εγκατάσταση του νέου εξοπλισμού, που αποτελούν, επίσης, αντικείμενα της προγραμματικής σύμβασης και των οποίων η υλοποίηση θα πρέπει, κατά λογική αναγκαιότητα, να έχει προηγηθεί. Στο άρθρο 4 του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης (σκέψη 4.Β.γ) δεν προσδιορίζονται οι πόροι της ΔΕΥΑ Λουτρακίου - Αγίων Θεοδώρων από τους οποίους θα χρηματοδοτηθεί η εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου. Τούτο έχει ως συνέπεια να αναλαμβάνονται συμβατικές υποχρεώσεις από την ανωτέρω ΔΕΥΑ, χωρίς να διασφαλίζεται η οικονομική δυνατότητά της να ανταποκριθεί σε αυτές, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 παρ. 2 εδάφ. α΄ του ν. 3852/2010 και υπαγορεύεται από τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας (ad hoc Ελ.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 317/2018).Οι όροι των άρθρων 7.9 (σκέψη 4.Β.στ) και 11.1 (σκέψη 4.Β.η) του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, που προβλέπουν τη δυνατότητα της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης να αποφασίζει για τυχόν τροποποιήσεις των όρων της σύμβασης και για την επέκτασή της, λόγω ανάγκης εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, με τους οποίους καταλείπεται πλήρης ευχέρεια στα συμβαλλόμενα μέρη να τροποποιήσουν ή να επεκτείνουν την εν λόγω σύμβαση, χωρίς να έχει προσδιορισθεί εκ των προτέρων το περιεχόμενο και το εύρος των τροποποιήσεων και χωρίς αναλυτική αποτύπωση του κόστους αυτών, καθιστά τους όρους αυτούς  αντίθετους προς τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (ad hoc Ελ.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 317/2018).

Καταβολή αποζημίωσης πρόσθετης εργασίας στα πλαίσια προγραμματικής σύμβασης.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, διότι, ενώ νομίμως κατ’ αρχήν ανατέθηκε με απόφαση του Δημάρχου πρόσθετη εργασία στον φερόμενο ως δικαιούχο δημοτικό υπάλληλο για την τήρηση των πρακτικών των συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου του Αναγκαστικού Συνδέσμου, ο οποίος στερούνταν διοικητικού προσωπικού, ωστόσο, δεν εκδόθηκε απόφαση του Δημάρχου,  που να καθιερώνει την υπερωριακή απασχόληση αυτού, εντός των ορίων που θεσπίζουν οι προαναφερόμενες στις προηγούμενες σκέψεις (IIΙ Α και Γ) διατάξεις. Η δε 4/12.1.2016 απόφαση του Δημάρχου ... περί καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης δημοτικών υπαλλήλων, για το έτος 2016, αφορά μόνο στην κάλυψη υπηρεσιακών αναγκών του Δήμου και όχι του ως άνω Συνδέσμου..(..)Εξάλλου, δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την παροχή της πρόσθετης αυτής εργασίας η συναφθείσα μεταξύ του Δήμου και του Αναγκαστικού Συνδέσμου προγραμματική σύμβαση, καθόσον η διάθεση υπαλλήλων του Δήμου στον Σύνδεσμο, για την εξυπηρέτηση πάγιων αναγκών του, όπως προκύπτει από την ίδια τη σύμβαση, δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, εφόσον δεν εξυπηρετεί κάποιο αναπτυξιακό σκοπό που δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης, δεδομένου ότι η διάθεση αυτή δεν πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο εκτέλεσης μιας προγραμματικής σύμβασης με πράγματι αναπτυξιακό χαρακτήρα και με σκοπό την εξυπηρέτησή του, αλλά αποτελεί το κύριο και μοναδικό αντικείμενο της οικείας προγραμματικής σύμβασης...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και δεν πρέπει αυτά να θεωρηθούν.

Πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών...Με δεδομένα αυτά, η απόφαση του περιφερειακού συμβουλίου, του ιδίου οργάνου που είναι αρμόδιο να αποφασίσει τη λύση και εκκαθάριση του ως άνω νομικού προσώπου, να συμβληθεί με αυτό και μάλιστα στο ανωτέρω πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης, δεν εναρμονίζεται προς την αρχή της χρηστής οικονομικής διαχείρισης, η οποία επιβάλλει εν προκειμένω την αποχή από ενέργειες που τείνουν να περιπλέξουν τις οικονομικές σχέσεις και το σύνολο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που αναλαμβάνουν οι περιφέρειες, νεοπαγείς φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, ως διάδοχοι νομικών προσώπων των οποίων ο εθνικός νομοθέτης επιθυμεί τη λύση και εκκαθάριση, υλοποιούμενη εντός του ανωτέρω χρονικού διαστήματος, το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ η διάρκεια της προγραμματικής σύμβασης που ελέγχεται στο σχέδιό της.

Προγραμματική σύμβαση:..Με δεδομένα τα ανωτέρω γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι είναι επιτρεπτή η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α. και Φο.Δ.Σ.Α. για την ανάθεση στον τελευταίο των εργασιών συλλογής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, νομίμως συνάφθηκε εν προκειμένω η από 17.3.2017 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου … και της …. με αντικείμενο όχι μεν την εξ ολοκλήρου ανάθεση των εργασιών αυτών -σε σχέση με τα απόβλητα συσκευασίας- στη ..., αλλά τις επιμέρους ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να είναι σε θέση ο Δήμος να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες. Νομίμως, συνεπώς, προβλέφθηκε και η κάλυψη του αναφυόμενου στο πλαίσιο της προγραμματικής αυτής σύμβασης διοικητικού κόστους των παρεχόμενων από τη …. υπηρεσιών, χωρίς τούτο να συνιστά παραβίαση των όρων της προηγουμένως συναφθείσας εξαετούς σύμβασης συνεργασίας μεταξύ του Δήμου …, της …. και της .., εφόσον, άλλωστε, στο κείμενο αυτής γινόταν μνεία ότι ο Δήμος επρόκειτο να αναλάβει το σύνολο των δαπανών που θα ανέκυπταν στο πλαίσιο εκτέλεσης από μέρους του των εργασιών συλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων συσκευασίας. Η δε προβλεπόμενη από την άνω προγραμματική σύμβαση προκαταβολή του 30% του συνολικού κόστους αυτής, δεν αντίκειται στο νόμο. Και τούτου διότι με το άρθρο 100 παρ. 2α. του ν. 3852/2010 δεν ορίζεται, ως μοναδικός επιτρεπόμενος τρόπος εκπλήρωσης των αναλαμβανόμενων οικονομικών υποχρεώσεων των μερών, η εφάπαξ καταβολή των οφειλόμενων ποσών με την ολοκλήρωση του αντικειμένου της σύμβασης, επιτρεπομένης, ως εκ τούτου, της τμηματικής καταβολής τους, στην έννοια της οποίας εμπίπτει και η χορήγηση προκαταβολής. Εντούτοις, ο τρόπος προσδιορισμού του διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της …. για την εκτέλεση του αντικειμένου της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι σε σχέση με την εκτιμώμενη συνολική ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων που παράγει ο Δήμος, δεν είναι νόμιμος.(..)Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν δύναται να θεωρηθεί.

Σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για τη δημιουργία Γραφείου Πληροφόρησης και προώθησης της Απασχόλησης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξάρτητα από τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν μεταξύ τους ο Δήμος ... και η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου «...» ως αντισυμβαλλόμενοι στην ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση, το συνολικό τεχνικό αντικείμενο αυτής, που συνίσταται σε σαφώς προσδιορισμένες υπηρεσίες κατάρτισης και επαγγελματικής εκπαίδευσης, ανατίθεται στην τρίτη αντισυμβαλλόμενη εταιρεία ...., η οποία είναι αμιγώς εμπορική εταιρεία πιστοποιημένη ως Κ.Ε.Κ, για την επιλογή της οποίας δεν γίνεται επίκληση οποιουδήποτε κριτηρίου, τόσο στο προοίμιο της 670/24.11.2015 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ..., με την οποία εγκρίθηκε η προγραμματική σύμβαση όσο και σε οιοδήποτε άλλο έγγραφο του Δήμου ή της ... Κατά τούτο η κρινόμενη σύμβαση, δεν συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 38520/2010, αλλά, υπό το μανδύα αυτής, υποκρύπτεται αυτοτελής εξ επαχθούς αιτίας σύμβαση με αναθέτουσα αρχή τον Δήμο ... και ανάδοχο έναν ιδιωτικό οικονομικό φορέα που ασκεί κατά κύριο λόγο κερδοσκοπική δραστηριότητα. Τούτο, δε, καθόσον τα ως άνω συμβαλλόμενα μέρη δεν εκκινούν από κοινή αφετηαφετηρία για την επίτευξη δημόσιου σκοπού, αλλά επιδιώκουν ο, μεν, Δήμος τη δημιουργία και την εύρυθμη λειτουργία του Γραφείου Πληροφόρησης και Προώθησης της Απασχόλησης, η δε .... – η οποία κατά το καταστατικό της δραστηριοποιείται σε ένα ευρύτατο φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων – το αντάλλαγμα για την παροχή των υπηρεσιών που αποτελεί το αντικείμενο των αναλαμβανόμενων από αυτή δράσεων.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεδομένου ότι εξακολουθούν να υφίστανται λόγοι διακωλυτικοί της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης, η εν λόγω αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλομένη και κατ’ επέκταση να μην υπογραφεί το ελεγχόμενο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ..., του νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου του Δήμου ... με την επωνυμία «...» και της εταιρείας με την επωνυμία «....».

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1747/2016

Οι δημοτικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να συμμετέχουν σε προγραμματική σύμβαση ως μοναδικοί αντισυμβαλλόμενοι, κατά παράβαση της παρ. 1 του άρθρου 35 του π.δ. 410/1995 .Απο το περιεχόμενο προγραμματικής σύμβασης πρέπει να προκύπτει σαφώς το ειδικότερο αντικείμενο των υποχρεώσεων που βαρύνει καθένα από τα αντισυμβαλλόμενα μέρη

Νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ της Περιφέρειας ...και του Δήμου .. για την εκτέλεση έργου..(....) Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνει δεκτό ότι είναι επιτρεπτή, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Μάνδρας-Ειδυλλίας με το προεκτεθέν περιεχόμενο, καθώς η σύμβαση αυτή εγκαθιδρύει πράγματι συνεργασία μεταξύ δημόσιων φορέων με σκοπό, δια της συνενώσεως των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, την από κοινού εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους, και ως τέτοια δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016, το δε υποβληθέν για έλεγχο οικείο σχέδιο σύμβασης έχει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσης Πράξεως: Α) Η ελεγχόμενη σύμβαση δεν φέρει τα χαρακτηριστικά της προγραμματικής συμφωνίας του άρθρου 100 του Ν. 3852/2010 διότι τα συμβαλλόμενα μέρη δεν συμπράττουν ισόρροπα, εκκινώντας από κοινή αφετηρία, με σκοπό την εκτέλεση κοινά εξυπηρετούμενου δημόσιου σκοπού, αλλά επιδιώκουν την ικανοποίηση όλως διακριτών και αντιθέτων συμφερόντων,...Β) Σύμφωνα με το περιεχόμενό της, η ελεγχόμενη, από 22.9.2014 σύμβαση, στερείται αυτοτέλειας, αλλά είναι το αναγκαίο παρακολούθημα της πρώτης, από 28.2.2014 φερόμενης ως προγραμματικής σύμβασης,..Γ) Το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, δεν θα μπορούσε να εκτελεσθεί από το προσωπικό που στελεχώνει την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, αφενός διότι προϋποθέτει την ύπαρξη εργαστηρίων για την πραγματοποίηση μετρήσεων, δοκιμών και ελέγχων, υλικοτεχνική δηλαδή υποδομή που δεν διαθέτει ο Δήμος..Δ) . Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον η σύναψη της από 22.9.2014 σύμβασης δεν είναι νόμιμη, διότι δεν συνιστά προγραμματική σύμβαση, αλλά υποκρύπτει μη νόμιμη απευθείας ανάθεση του αντικειμένου της από το Δήμο ... στο …, αυτή δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή (μέσω του Ειδικού Λογαριασμού) στο φερόμενο ως δικαιούχο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, της συμφωνηθείσας αμοιβής του και, ως εκ τούτου, το χρηματικό ένταλμα, με το οποίο εντέλλεται η τοιαύτη πληρωμή δεν πρέπει να θεωρηθεί.Ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας δεν αποτελεί αντισυμβαλλόμενο του Δήμου ..., αλλά το μέσο (το Λογαριασμό), στον οποίο καταβάλλεται το τίμημα που προορίζεται για τον μόνο αντισυμβαλλόμενο, το ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα (…)

Παροχή υπηρεσιών ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος...Ενόψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι δεν έχουν τηρηθεί οι όροι που τέθηκαν για την έγκριση του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, καθόσον αφενός δεν υπάρχει (και εάν τυχόν υφίσταται, δεν έχει ληφθεί υπόψη) η χρηματοοικονομική ανάλυση που έθεσαν ως προαπαιτούμενο για την υπογραφή αυτής τα Δημοτικά Συμβούλια των αντισυμβαλλόμενων Δήμων .... και .... και αφετέρου στο ελεγχόμενο σχέδιο (στο άρθρο 2 αυτού) δεν γίνεται ρητή αναφορά περί έγκρισης των τευχών δημοπράτησης από τα Δημοτικά Συμβούλια αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομισθούν στο Κλιμάκιο οι –άνευ όρων- εγκριτικές του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων των αντισυμβαλλομένων (Περιφέρειας και Δήμων), αφού υποβληθούν σε αυτά η ζητηθείσα ως άνω χρηματοοικονομική ανάλυση και νέο επικαιροποιημένο σχέδιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης με βάση τα ανωτέρω προαπαιτούμενα.Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομιστούν τα ανωτέρω στοιχεία.

Προγραμματική σύμβαση. ζητείται η ανάκληση της 211/2010 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(..)Με τα δεδομένα αυτά και εν όψει της γενομένης προσκομιδής του ως άνω εγγράφου, του οποίου ο επισυναπτόμενος κατάλογος θα πρέπει να θεωρηθεί ως συμπληρωματικό και αναπόσπαστο στοιχείο της υπό έλεγχο προγραμματικής σύμβασης, το Τμήμα κρίνει ότι η σύμβαση αυτή έχει το προβλεπόμενο ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο και ως εκ τούτου δεν συντρέχει κατ’ ουσίαν νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή της, όπως πλημμελώς έκρινε ως προς τούτο το Κλιμάκιο κατά τη δεύτερη αιτιολογική του κρίση.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ανακλητική αίτηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ... και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 211/2010 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς αμφότερες τις αιτιολογικές της βάσεις, μη συντρέχοντος δε άλλου διακωλυτικού λόγου υπογραφής της κρινόμενης προγραμματικής σύμβασης, πρέπει αυτή να υπογραφεί.(..)Ανακαλεί την 211/2010 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου....Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του οικείου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης.