ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου «τροποποιητικού συμφωνητικού» για την υπηρεσία καθαρισμού των σταθμών του συστήματος των γραμμών 2 και 3 της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «… Α.Ε.» (… ΑΕ), συμβατικού τιμήματος 940.986,10 ευρώ(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει πως το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης δεν επιφέρει τροποποίηση της αρχικής σύμβασης παροχής των επίμαχων υπηρεσιών, αλλά, ενόψει της ακύρωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας για την επιλογή νέου αναδόχου των υπηρεσιών, αφορά, κατ` ορθό νομικό του χαρακτηρισμό, σε νέα αυτοτελή απευθείας ανάθεση με αντικείμενο την εξακολούθηση παροχής των ίδιων υπηρεσιών, μετά τη λήξη της αρχικής σύμβασης. Επομένως, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της ως άνω ανάθεσης  υπολείπεται του ποσού των 1.000.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, το εν λόγω σχέδιο σύμβασης εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου το υποβληθέν σχέδιο «τροποποιητικού συμφωνητικού».

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου ιδιωτικού συμφωνητικού ρύθμισης οφειλών ύψους 19.553.361,58 ευρώ μεταξύ του Δήμου … Αττικής και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…».(....)Με δεδομένα αυτά, το υποβληθέν σχέδιο ιδιωτικού συμφωνητικού ρύθμισης και τμηματικής εξόφλησης οφειλών δεν αφορά στην -εκ νέου-συμφωνία μεταξύ του Δήμου … και χρηματοπιστωτικού ιδρύματος ή οργανισμού επί των όρων δανειοδότησης για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του πρώτου, κατ’ εφαρμογήν της διάταξης του άρθρου 176 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Συνιστά, απλώς, συμφωνητικό περί της οριστικής διαμόρφωσης του ύψους της αναγνωρισμένης και ανεπιφύλακτα αποδεχθείσας εκ μέρους του Δήμου οφειλής, καθώς και διευθέτησης των όρων καταβολής της, στο πλαίσιο εκτέλεσης της αρχικής από 28.6.2005 σύμβασης, η οποία, μάλιστα εν προκειμένω, αφενός δεν διήλθε τον προβλεπόμενο προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αφετέρου, έχει ήδη από 10.12.2009 καταγγελθεί. Απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου προς έλεγχο το σχέδιο ιδιωτικού συμφωνητικού ρύθμισης οφειλών μεταξύ του Δήμου … Αττικής και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…».

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΔΑΤΟΣ:..επιδιώκεται η ανάκληση της 21/2015 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις κρινόμενες αιτήσεις, η σύμβαση μεταξύ της …., του Δήμου .. και του ν.π.δ.δ. “….” για την προμήθεια ύδατος της πρώτης από το τελευταίο, εκφεύγει του κατά το άρθρο 36 του ν. 4129/2013 προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως σύμβαση προσχώρησης συναπτόμενη με δημόσιο φορέα. Τούτο δε, διότι το εν λόγω νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, το οποίο λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος, έχει το αποκλειστικό δικαίωμα διάθεσης ακατέργαστου ύδατος από το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα και κατά συνέπεια οι ενδιαφερόμενοι για την προμήθεια ύδατος για την κάλυψη των υδροδοτικών τους αναγκών φορείς, όπως εν προκειμένω η..., δεν έχουν τη συμβατική αυτονομία, ανεξαρτησία και αυτοτέλεια επιλογής του αναδόχου αλλά, αντίθετα, είναι υποχρεωμένοι να συμβληθούν με τον αποκλειστικό διαθέτη αυτού.Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, τόσο οι επιμέρους όροι της σύμβασης όσο και ο καθορισμός της τιμολόγησης του υπό προμήθεια ύδατος δεν υπόκεινται σε διαπραγμάτευση. Τούτων δοθέντων, δεν καταλείπεται αντικείμενο άσκησης προσυμβατικού ελέγχου, αφού, ως εκ του αναγκαστικού χαρακτήρα των προεκτεθέντων δεδομένων σύναψης της σύμβασης, αυτή αποτελεί σύμβαση προσχώρησης της …. στους προϋφιστάμενους τυποποιημένους όρους που έχει καθορίσει η “….”, χωρίς να καταλείπεται κανένα πεδίο για διαπραγματευτική δυνατότητα.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει κατά την πλειοψηφούσα άποψη να γίνουν δεκτές οι κρινόμενες αιτήσεις και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 21/2015 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου, γενομένου δεκτού ότι το σχέδιο της σύμβασης απαραδέκτως υποβλήθηκε ενώπιόν του, ενώ κατά την μειοψηφούσα άποψη πρέπει οι αιτήσεις αυτές να απορριφθούν..Ανακαλεί την 21/2015 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου.

Δημόσια έργα-έλεγχος νομιμότητας: Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το σχέδιο σύμβασης εισάγεται απαραδέκτως για την άσκηση ελέγχου νομιμότητας, καθόσον αφορά σε έργο με προϋπολογιζόμενη δαπάνη κατώτερη του ποσού των 10.000.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. Συνεπώς, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου επ’ αυτού και πρέπει να απόσχει.

Κατόπιν όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι συμβάσεις μεταξύ των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, μεταξύ των οποίων και του Ο.Γ.Α., και της εταιρείας «....», που συνάπτονται, εξαιρούμενες από τον ελεύθερο ανταγωνισμό, με «απευθείας ανάθεση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού», σύμφωνα με την παρ. 3 εδαφ. α΄ του άρθρου 5 του Καταστατικού της Εταιρείας, που περιλαμβάνεται στο άρθρο πέμπτο του ν. 3607/2007, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 138 παρ. ΙΒ εδ. 1 του ν. 4052/2012, χωρίς εξωτερική και εσωτερική συμβατική αυτονομία των μερών, εκφεύγουν, λόγω του χαρακτήρα τους ως συμβάσεων προσχώρησης, του κατά το άρθρο 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980 προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ακολούθως, παρέλκει η εξέταση των λοιπών ζητημάτων που τίθενται με τα Πρακτικά της 17ης Αυγούστου 2012 του Ζ΄ Κλιμακίου και   η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στο εν λόγω Κλιμάκιο.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Κατόπιν όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι συμβάσεις μεταξύ των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, μεταξύ των οποίων και του …., και της εταιρείας «...», που συνάπτονται, εξαιρούμενες από τον ελεύθερο ανταγωνισμό, με «απευθείας ανάθεση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού», σύμφωνα με την παρ. 3 εδαφ. α΄ του άρθρου 5 του Καταστατικού της Εταιρείας, που περιλαμβάνεται στο άρθρο πέμπτο του ν. 3607/2007, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 138 παρ. ΙΒ εδ. 1 του ν. 4052/2012, χωρίς εξωτερική και εσωτερική συμβατική αυτονομία των μερών, εκφεύγουν, λόγω του χαρακτήρα τους ως συμβάσεων προσχώρησης, του κατά το άρθρο 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980 προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ακολούθως, παρέλκει η εξέταση των λοιπών ζητημάτων που τίθενται με τα Πρακτικά της 17ης Αυγούστου 2012 του Ζ΄ Κλιμακίου και η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στο εν λόγω Κλιμάκιο.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη Ι της παρούσας, το υποβληθέν σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς αφορά στην εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών για την ολοκλήρωση συγχρηματοδοτουμένου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργου, το οποίο νομίμως δεν υπεβλήθη στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου. Και τούτο, διότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του εν λόγω (αρχικού) έργου υπολειπόταν του ορίου υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο των συγχρηματοδοτούμενων έργων, ήτοι του ποσού των δέκα εκατομμυρίων ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 35 παρ. 3 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με τοάρθρο πρώτο του ν. 4129/2013. Περαιτέρω δε, η συμβατική αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο συμπληρωματικής σύμβασης (397.804,42 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α ), συναθροιζόμενη με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.975.609,76 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), δεν υπερβαίνει το ως άνω όριο υπαγωγής στον έλεγχο (10.000.000 ευρώ). Κατά συνέπεια, απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο ενώπιον του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος, ελλείψει αρμοδιότητας, όφειλε να απέχει αυτού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από τους αιτούντες.

Υπηρεσία καθαριότητας- οδοκαθαρισμού....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2 και 3 που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης δεν συνιστά συμπληρωματική της αρχικής .....2016 Σύμβασης, καθόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, η δε αναθέτουσα αρχή δεν επικαλείται τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αναγκαία τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, ανατίθενται οι ίδιες υπηρεσίες που είχαν ανατεθεί με την αρχική σύμβαση και απλώς παρατείνεται χρονικά η παροχή αυτών. Ενόψει δε της φύσης της σύμβασης (υπηρεσίες καθαριότητας οδοκαθαρισμού), το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης έχει εξαντληθεί χωρίς να καταλείπεται περιθώριο για συμπλήρωσή της με πρόσθετες υπηρεσίες (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ 12/2019, Ζ΄ Κλ. 114/2016, 67/2018, 393/2018). Επομένως, το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης φέρει τον χαρακτήρα νέας και αυτοτελούς απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών, ανεξάρτητης της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών. Δεδομένου όμως ότι το συνολικό οικονομικό αντικείμενο της ανάθεσης αυτής ανέρχεται στο ποσό των 175.866,19 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., (218.074,08 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) και κατά συνέπεια, υπολείπεται του ποσού των 200.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το εν λόγω σχέδιο σύμβασης εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Κατά συνέπεια, απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο το ως άνω σχέδιο σύμβασης.

Μίσθωση ακινήτου :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η υπό σύναψη σύμβαση αποτελεί σύμβαση μίσθωσης ακινήτου και δεν αφορά σε κατασκευή δημόσιου έργου, προμήθεια αγαθών ή παροχή δημόσιας υπηρεσίας, με συνέπεια να μην υπόκειται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ως εκ τούτου, απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου.

Μίσθωση ακινήτου.Με τα δεδομένα αυτά, η υπό σύναψη σύμβαση αποτελεί σύμβαση μίσθωσης ακινήτου και δεν αφορά σε κατασκευή δημόσιου έργου, προμήθεια αγαθών ή παροχή δημόσιας υπηρεσίας, με συνέπεια να μην υπόκειται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ως εκ τούτου, απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου τούτου. Η δε περιγραφόμενη στη διάταξη του άρθρου 31 περ. α΄ εδ. εε του ν.4270/2014 (Α΄ 143), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 36 του ν.4456/2017 (Α΄ 24/1.3.2017), περίπτωση διενέργειας στοχευμένων ελέγχων επί συγκεκριμένων κατηγοριών δαπανών από το Ελεγκτικό Συνέδριο υπό την ιδιότητα του ανεξάρτητου εξωτερικού ελεγκτή, επίκληση της οποίας γίνεται με το 37327/21.2.2018 διαβιβαστικό έγγραφο της Περιφέρειας ...., δεν συνιστά αντικείμενο του διενεργούμενου από το παρόν Κλιμάκιο, προβλεπόμενου στο άρθρο 36 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν.4129/2013 Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.