ΜΕΛΕΤΕΣ. Με δεδομένα αυτά, η επίμαχη σύμβαση συνιστά σύνθετη σύμβαση «εκπόνησης μελέτης» (κατηγορίας αρχιτεκτονικής, στατικής, ηλεκτρολογικής, μηχανολογικής και διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου) που αποβλέπει στην εκτέλεση του έργου «Επισκευή - ολοκλήρωση Κλειστού Σταδίου ...» και «παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών» υποστήριξης της αναθέτουσας αρχής κατά τη διαδικασία ανάθεσης σύμβασης έργου με την κατάρτιση των τευχών δημοπράτησης και την υποστήριξη στην προετοιμασία του σχετικού φακέλου, με αυτό δε το περιεχόμενο υπάγεται στο ρυθμιστικό πεδίο του ν. 3316/2005 και όχι του άρθρου 209 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα και του π.δ/τος 28/1980 που διέπουν την παροχή απλών υπηρεσιών. Συνεπώς, η σύμβαση αυτή μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας, βάσει των τελευταίων διατάξεων, αλλά θα έπρεπε να προηγηθεί ανοικτός ή κλειστός διαγωνισμός με βάση το ν. 3316/2005, ο οποίος δεν προβλέπει δυνατότητα απευθείας ανάθεσης όταν η προϋπολογισθείσα δαπάνη της σύμβασης δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, αλλά θέτει αυστηρές προϋποθέσεις (άρθρο 10 του ν. 3316/2005), οι οποίες δεν προκύπτει ότι συντρέχουν εν προκειμένω. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την υποβολή τριών (3) προσφορών και την επιλογή της χαμηλότερης εξ αυτών με έκπτωση 13%, αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Επιχείρησης, προχωρώντας στην ανάθεση της σύμβασης με εφαρμογή του άρθρου 209 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων του ν. 3316/2005 για τη διεξαγωγή διαγωνισμού, αλλά από συγγνωστή πλάνη. 

ΜΕΛΕΤΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο στον ίδιο ως άνω ιδιώτη μελετητή, κατόπιν απευθείας ανάθεσης, σύμφωνα με την εξαιρετική διαδικασία του άρθρου 209 παρ.3 του Κ.Δ.Κ., για την εκπόνηση της «Γεωτεχνικής μελέτης αποκατάστασης φράγματος», καθόσον η σύμβαση που εκτελέσθηκε έχει ως αντικείμενο την εκπόνηση μελέτης του άρθρου 1 παρ. 2 περ. α του ν. 3316/2005, κατά την οποία επιτρέπεται η εφαρμογή της εν λόγω εξαιρετικής διάταξης, δεδομένου ότι της απόφασης περί απευθείας ανάθεσης προηγήθηκε η απαιτούμενη  βεβαίωση του Προϊσταμένου του Τμήματος Έργων Υποδομής, περί αποδεδειγμένης αδυναμίας των υπηρεσιών του Δήμου να αναλάβουν τη σύνταξη της μελέτης, ενώ η  αμοιβή του μελετητή δεν υπερβαίνει το χρηματικό όριο των 7.342,50 ευρώ που τίθεται από τις διατάξεις της, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 45 παρ.3 ν.3316/2005, Δ15/οικ/6655/2011 (ΦΕΚ Β΄ 743/2011) υπουργικής απόφασης.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου σε ιδιωτική επιχείρηση για την εκτέλεση της σύμβασης «Οργάνωση και προώθηση του προορισμού ... ως education hub», καθόσον: α) το αντικείμενο της ανωτέρω σύμβασης δεν αφορά στην παροχή απλών υπηρεσιών του άρθρου 209 παρ.2 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, αλλά στην εκπόνηση κοινωνικής μελέτης και μελέτης οργάνωσης και επιχειρησιακής έρευνας που προϋποθέτει ιδιαίτερες επιστημονικές γνώσεις και ρυθμίζεται στα άρθρα 1 παρ.2 περ.α) και 2 παρ.2 περ.4 και 5 του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ Α' 42/2005) και β) μη νομίμως ανατέθηκε με απευθείας ανάθεση, αλλά θα έπρεπε να προηγηθεί ανοικτός διαγωνισμός, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3316/2005, διότι στο πλαίσιο του τελευταίου αυτού νόμου δεν αναγνωρίζεται η δυνατότητα απευθείας ανάθεσης, όταν η σύμβαση δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (Όμοια η 184/205 πράξη του ιδίου ως άνω Κλιμακίου)

Εκπόνηση μελέτης και σύμβαση παροχής υπηρεσιών: ..Από τα παραπάνω παρέπεται ότι η κρινόμενη σύμβαση, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό, δεν αποτελεί γνήσια προγραμματική σύμβαση, αλλά κοινή εξ επαχθούς αιτίας δημόσια σύμβαση. Η διαπίστωση αυτή δεν αναιρείται από το γεγονός ότι με το άρθρο 138 του ν. 4070/2012 η «….» μπορεί να μετέχει ως αντισυμβαλλόμενο μέρος σε προγραμματικές συμβάσεις, καθόσον αυτονόητη προϋπόθεση είναι η συναπτόμενη σύμβαση να φέρει ως εκ του αντικειμένου της τα χαρακτηριστικά προγραμματικής, ουδόλως προσδίδει δε σ’ αυτή τη νομική φύση προγραμματικής σύμβασης το γεγονός ότι η «..» συμβάλλεται με κάποιον από τους φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 100 του ν. 3852/2010. Σύμφωνα με το τεχνικό της αντικείμενο, η σύμβαση αυτή συνιστά σύνθετη σύμβαση εκπόνησης σύνθετης μελέτης, ήτοι μελέτης  που περιλαμβάνει περισσότερες κατηγορίες μελετών του άρθρου 2 ν. 3316/2005 αναφορικά με το έργο της επέκτασης του κοιμητηρίου .., και παροχής συναφών υπηρεσιών, ως τέτοιων νοουμένων των υπηρεσιών που απαιτούνται για την προετοιμασία, τη διεξαγωγή της διαδικασίας ανάθεσης και τη διοίκηση της μελέτης, κυρίως δε για τον καθορισμό των γενικών και ειδικών τεχνικών όρων, με τους οποίους θα εκτελούνταν η σύμβαση ανάθεσης μελέτης, ακολούθως δε για τη διεξαγωγή των διαδικασιών ανάθεσης του συγκεκριμένου τεχνικού έργου, τη διοίκηση των συμβάσεων, την έγκριση των μελετών και την παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης. Η προβλεπόμενη από τον ν. 3316/ 2005 διαδικασία για τη σύναψη αυτής είναι κατ’ αρχήν αυτή του διαγωνισμού, όλως εξαιρετικώς προβλέπεται δε η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης με συγκεκριμένο ανάδοχο εφόσον συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη, υπό την προϋπόθεση, ωστόσο, στην τελευταία αυτή περίπτωση, ότι η έλλειψη επαρκούς χρόνου δεν ανάγεται σε υπαιτιότητα της αναθέτουσας Αρχής. Εν προκειμένω, ο Σύνδεσμος προσέφυγε στη σύναψη σύμβασης με την ... επικαλούμενος λόγους κατεπείγοντος συνιστάμενους στην επιδείνωση του προβλήματος έλλειψης διαθέσιμων ταφικών τμημάτων, όπως αναφέρεται στο από 16.1.2015 έγγραφο του Τμήματος Κοινωνικής Εξυπηρέτησης αυτού. Ωστόσο, την επικαλούμενη συνδρομή κατεπείγουσας ανάγκης αναιρεί το γεγονός της επί 13 μήνες αναμονής του Συνδέσμου μέχρι την οριστικοποίηση της ηγεσίας της .. προκειμένου να επικαιροποιηθεί η έγκριση σύναψης της μεταξύ τους σύμβασης, ενώ άλλωστε και από το Τμήμα Κοινωνικής Εξυπηρέτησης είχε προταθεί ως μέτρο, πρόσκαιρης έστω, αντιμετώπισης του ζητήματος η αναστολή χορήγησης παράτασης της τριετούς υποχρεωτικής ταφής, συνεπώς επί μη συνδρομής κατεπείγουσας ανάγκης μη νομίμως προσέφυγε ο Σύνδεσμος στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Κατ’ ακολουθία η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, συνεπώς αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί

H καταρτισθείσα σύμβαση, με αντικείμενο την ανάπτυξη ολοκληρωμένου σχεδίου κυκλοφοριακών παρεμβάσεων στο κέντρο της πόλης της, φέρει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών κατά την έννοια του ν. 3316/2005 κι όχι σύμβασης μίσθωσης έργου, δεδομένου ότι αφενός μεν οι συμβαλλόμενοι απέβλεψαν στην παροχή των συγκεκριμένων υπηρεσιών από πρόσωπο με εξειδικευμένες γνώσεις κι όχι σ’ αυτό καθ’ εαυτό το αποτέλεσμα που έχει συμφωνηθεί, αφετέρου δε οι εκτελούμενες υπηρεσίες συνίστανται ακριβώς στην εκπόνηση κυκλοφοριακής μελέτης, όπως προκύπτει τόσο από το περιεχόμενο της συναφθείσας από 1.2.2008 σύμβασης όσο και από το περιεχόμενο αυτής της ίδιας της συνταχθείσας μελέτης. Περαιτέρω, όμως, η απευθείας ανάθεση της επίμαχης μελέτης δεν είναι νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προβλεπόμενες στο άρθρο 10 του ν. 3316/2005 προϋποθέσεις της απευθείας ανάθεσης.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιώτη μελετητή, κατόπιν απευθείας ανάθεσης, για την εκπόνηση μελέτης με τίτλο "Γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του …..", καθόσον πρόκειται για σύμβαση παροχής υπηρεσιών συναφών με μελέτη (άρθρο 1 παρ. 2β του ν. 3316/2005,ΦΕΚ Α΄ 42/2005) και όχι σύμβαση εκπόνησης μελέτης. Ως εκ τούτου η ανάθεσή της,  διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 2 περ. στ΄ του ν. 3316/2005, (και κατόπιν δημοσίευσης διακήρυξης διαγωνισμού) και όχι από τις διατάξεις του άρθρου 209 παρ.3 του Κ.Δ.Κ., οι οποίες αφενός δεν έχουν τηρηθεί,  αφετέρου δεν συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις για την τήρησή τους, αφού δεν βεβαιώνεται από το αρμόδιο Τεχνικό Συμβούλιο ότι συντρέχει, περίπτωση επείγουσας περίπτωσης που να δικαιολογεί την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης, ενώ δεν απεστάλη προς δημοσίευση στην ιστοσελίδα του ΤΕΕ, δέκα τουλάχιστον ημέρες πριν την υπογραφή της σύμβασης, αναγγελία με τα κρίσιμα στοιχεία της.

ΜΕΛΕΤΕΣ:...μη νομίμως η εν λόγω μελέτη ανατέθηκε απευθείας στην ανωτέρω εταιρεία, αφού από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε άλλωστε ο Δήμος ισχυρίζεται, ότι συντρέχει κάποια από τις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 10 του νόμου 3316/2005 περιπτώσεις, στις οποίες είναι επιτρεπτή η προσφυγή στην επίμαχη εξαιρετική διαδικασία. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η ανατεθείσα σύμβαση δεν αφορά στην εκπόνηση τεχνικής μελέτης του ν. 3316/2005, αλλά σε εξειδικευμένα αντικείμενα ωρίμανσης και ένταξης έργων σε χρηματοδοτικά μέσα με συμπλήρωση εγγράφων ή εντύπων, δεν αποδεικνύεται ούτε από το περιεχόμενο της παραδοθείσας μελέτης, αλλά ούτε και από το τεύχος της τεχνικής περιγραφής και την οικεία σύμβαση, το ακριβές αντικείμενο των οποίων εκτέθηκε ανωτέρω. Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

«Σύνταξη προτάσεων αναφορικά με το ρυθμιστικό σχέδιο (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (ΙΙ), το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον αν και αφορά σε ανάθεση χωροταξικής-ρυθμιστικής μελέτης, δεν ανατέθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3316/2005 περί μελετών, ήτοι δεν ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη από τον οικείο νόμο (3316/2005) ανοικτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση μελέτης (άρθρο 1 του ως άνω νόμου) ή η διαδικασία κατ'εξαίρεση απευθείας ανάθεσης (άρθρο 10 παρ. 2 του ιδίου νόμου) ή η κατά παρέκκλιση διαδικασία ανάθεσης μελετών με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 209 παρ. 3 του ν.3463/2006, επιπροσθέτως, δε, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Επίτροπο δεν προσκομίστηκαν τα κατά τα εκτεθέντα στη δεύτερη σκέψη της παρούσας απαιτούμενα στις διαδικασίες ανάθεσης μελετών στοιχεία (μελετητικό πτυχίο, απόφαση οριστικής παραλαβής της μελέτης και εγκριτική απόφαση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας).

Σύμβαση απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών: Με αυτά τα δεδομένα, η υπό κρίση σύμβαση δεν αποτελεί προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν.3852/2010, αλλά συνιστά αμφοτεροβαρή εξ επαχθούς αιτίας σύμβαση απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών. Τούτο διότι, από το αντικείμενό της και κυρίως από τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων, προκύπτει ότι η εταιρεία αναλαμβάνει, έναντι ανταλλάγματος, την παροχή συγκεκριμένης υπηρεσίας προς το Δήμο, δηλαδή την εξεύρεση του κατάλληλου επιστημονικού προσωπικού και περαιτέρω τη σύνταξη και υποβολή της προαναφερθείσας μελέτης, ενώ η συμβολή του Δήμου περιορίζεται στη, δευτερευούσης σημασίας και σε κάθε περίπτωση αόριστη, διατύπωση προτάσεων για την υλοποίηση της μελέτης και παροχή κάθε δυνατής βοήθειας. Επομένως, δοθέντος ότι η εταιρεία στην ουσία αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την εκτέλεση της υπηρεσίας και ο Δήμος υποχρεούται απλά να καταβάλει το αντάλλαγμα, οι συμβαλλόμενοι δεν έχουν την ίδια αφετηρία συμφερόντων, με σκοπό την εκ μέρους τους εκτέλεση κοινής δημόσιας αποστολής, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 του ν.3852/2010, αλλά ο Δήμος λειτουργεί ως αναθέτουσα αρχή, που επιδιώκει την εκτέλεση της υπηρεσίας εκ μέρους της «...». (...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Σύνθετη σύμβαση για την εκπόνηση στατικής μελέτης και την παροχή υπηρεσιών επίβλεψης μερικής αποκατάστασης του αρχαίου πύργου στην Αγία Μαρίνα Κέας, στο πλαίσιο του έργου «Στερέωση αρχαίου πύργου Αγίας Μαρίνας Κέας».