Μετακινήσεις ερευνητών...Επειδή, σύμφωνα με όσα έχουν εκτεθεί στην 7η σκέψη, η ημερομηνία υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης πρέπει, κατ’ αρχήν, να συμπίπτει με την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς. Αν όμως από τα στοιχεία του φακέλου μπορεί να συναχθεί ότι από προφανή παραδρομή οι υπεύθυνες δηλώσεις διαγωνιζομένου φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς του σε διαγωνισμό, περίπτωση που ανακύπτει ιδίως όταν η ημερομηνία που φέρουν οι υπεύθυνες δηλώσεις διαγωνιζομένου είναι όχι απλώς μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς του αλλά μεταγενέστερη και της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής των προσφορών για το συγκεκριμένο διαγωνισμό και μάλιστα όταν αυτή συμπίπτει με την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, η πλημμέλεια αυτή των υπεύθυνων δηλώσεων δεν μπορεί να έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό του από τον διαγωνισμό (Πρβλ. και Σ.τ.Ε. 2017/2010). Τούτο, διότι στην περίπτωση αυτή μπορεί ευλόγως να θεωρηθεί ότι ο διαγωνιζόμενος, που, άλλωστε, δεν παραβιάζει κατ’ ουσίαν τον σχετικό όρο της διακηρύξεως, υπέπεσε στην παραδρομή συγχέοντας την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς του με την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών ή με την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού. Με τα δεδομένα αυτά, η κρινόμενη αίτηση ασφαλιστικών μέτρων θα έπρεπε να γίνει δεκτή και να διαταχθούν ως κατάλληλα ασφαλιστικά μέτρα η αναστολή της εκτέλεσης του 205/2.11.2010 πρακτικού του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου της Επιτροπής Ερευνών του καθ’ου Πανεπιστημίου, η αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας και η περαιτέρω συνέχιση του διαγωνισμού με τη συμμετοχή της. Ενόψει όμως αντίθετης νομολογίας επί του θέματος αυτού (Ε.Α. 43/2010), η Επιτροπή κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην Επιτροπή υπό πενταμελή σύνθεση κατ’ άρθρο 10 του ν. 3900/2010 (Α΄213).

Από το συνδυασμό των προεκτεθεισών διατάξεων, με τις οποίες θεσπίζονται οι κανόνες δημοσιότητας που πρέπει να τηρούνται για τη σύναψη σύμβασης δημόσιας υπηρεσίας, προκύπτει ότι σε περίπτωση μετάθεσης της αρχικά καθορισθείσας με την προκήρυξη καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής των προσφορών δημόσιας υπηρεσίας, χωρίς τροποποίηση των όρων της διακήρυξης, υφίσταται υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής, μεταξύ άλλων, να αποστείλει στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετική ανακοίνωση, με την οποία να γνωστοποιείται η νέα καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών. Η τήρηση των ως άνω μνησθέντων κανόνων αποσκοπεί στην ανάπτυξη υγιούς και ελεύθερου ανταγωνισμού, με την όσο το δυνατόν ευρύτερη γνωστοποίηση του διενεργούμενου διαγωνισμού και υποβολή προσφορών από ικανό αριθμό υποψηφίων. Περαιτέρω, συνάγεται ότι η αναθέτουσα αρχή που διενεργεί διαγωνισμό δημόσιας υπηρεσίας, η οποία περιλαμβάνεται στο Παράρτημα ΙΒ του π.δ/τος 346/1998, οφείλει ομοίως να τηρήσει όλους τους προαναφερόμενους κανόνες δημοσιότητας, στην περίπτωση που στην προκήρυξη αναφέρει ότι συμφωνεί με τη δημοσίευση αυτής (Πράξη VI Τμ. 219/2006).

Οι φορείς που διενεργούν δημόσιους διαγωνισμούς προμηθειών οφείλουν να τηρούν όλους τους προβλεπόμενους από το νόμο κανόνες δημοσιότητας και ειδικότερα υποχρεούνται, πλην άλλων, να δημοσιεύουν περίληψη των ουσιωδών στοιχείων των διακηρύξεων των διαγωνισμών στον ελληνικό τύπο και επίσης να αποστέλλουν περίληψη των διακηρύξεων στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η περίληψη αυτή δεν επιτρέπεται να περιέχει πληροφορίες διάφορες από τις δημοσιευόμενες στον ελληνικό τύπο, μεταξύ δε των πληροφοριών που πρέπει να περιλαμβάνονται στις οικείες διακηρύξεις είναι και η «φύση των ζητουμένων προϊόντων, με αναφορά αν η υποβολή προσφορών ζητείται για την αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση, μίσθωση ή μίσθωση – πώληση ή για συνδυασμό αυτών» (βλ. Παράρτημα ΙV του π.δ. 370/1995 και ήδη Παράρτημα VΙΙ Α του π.δ.60/2007). Άλλωστε, σε περίπτωση μετάθεσης της ημερομηνίας διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού προμήθειας με τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης, κατόπιν σχετικής απόφασης του αρμόδιου οργάνου της αναθέτουσας αρχής, η νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, καθώς και το γεγονός ότι έλαβαν χώρα οι ως άνω τροποποιήσεις απαιτείται να γνωστοποιείται ευρέως με σχετική ανακοίνωση, για την οποία πρέπει να τηρούνται όλες οι διατυπώσεις δημοσιότητας που προβλέπονται και για τις διακηρύξεις των διαγωνισμών. Τούτο αποσκοπεί στην ανάπτυξη ανταγωνισμού με την επίτευξη της ευρύτερης δυνατής συμμετοχής στο διαγωνισμό, στη διασφάλιση της διαφάνειας των διαδικασιών και της ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερομένων να υποβάλουν υποψηφιότητα. Η αναθέτουσα δε αρχή οφείλει να ενημερώσει την Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφενός για τη νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, αφετέρου για τις τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις όρων της διακήρυξης, προκειμένου οι διαφοροποιήσεις αυτές σε σχέση με το αρχικό κείμενο της διακήρυξης να τύχουν της απαιτούμενης από τις κείμενες διατάξεις δημοσιότητας (VI Τμ. Ελ.Συν. 1860/2009, 1725/2009, 17/2009, 50/2008, 19/2007).

Φύλαξη και επιτήρηση των κτιρίων, εγκαταστάσεων και χώρων :Τέλος, κατά παραβίαση των άρθρων 62 και 65 ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να προβεί στις προβλεπόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας αναφορικά με την επελθούσα τροποποίηση ως προς την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον διαγωνισμό, ήτοι να αποστείλει το απαιτούμενο έντυπο για τη διόρθωση του συγκεκριμένου στοιχείου της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης, η πλημμέλεια δε αυτή δεν θεραπεύεται από το γεγονός ότι η αναθέτουσα προέβη σε σχετική γνωστοποίηση μέσω Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., καθόσον, όπως προεκτέθηκε, οι προκηρύξεις και γνωστοποιήσεις που δημοσιεύονται σε εθνικό επίπεδο δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνουν πληροφορίες άλλες από εκείνες που περιέχονται στις αντίστοιχες που αποστέλλονται στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ένωσης. Δοθέντος άλλωστε ότι, όπως ιστορήθηκε ανωτέρω, κατά την ημερομηνία ανάρτησης της σχετικής ανακοίνωσης (13.2.2019), ήτοι δύο ημέρες πριν από την αρχικώς ορισθείσα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών (15.2.2019), διαπιστώθηκε ότι δεν είχε υποβληθεί καμία προσφορά στον διαγωνισμό, ενώ μετά την ως άνω πλημμελή δημοσίευση της μετάθεσης αυτής υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά, η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται να θεωρηθεί ως μη ουσιώδης, όπως θα μπορούσε να κριθεί εφόσον, παρ’ όλ’ αυτά, είχε αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός.

Συμβάσεις εκμετάλλευσης αεροπορικών γραμμών:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) μη νόμιμα επιλέχθηκε στην εξεταζόμενη υπόθεση η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης για την ανάθεση του δικαιώματος αποκλειστικής εκμετάλλευσης των ανωτέρω εικοσιέξι (26) τακτικών αεροπορικών γραμμών, στις οποίες έχει επιβληθεί υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Κανονισμού (ΕΚ) 1008/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Σεπτεμβρίου 2008. Και τούτο, διότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις προσφυγής στη διαδικασία αυτή, όπως προβλέπονται από τις προπαρατεθείσες διατάξεις του άρθρου 25 παρ. 1 περ. γ΄ του π.δ.60/2007, το περιεχόμενο των οποίων επικαλείται η αναθέτουσα αρχή με την ως άνω απόφασή της.(..)Σε κάθε, δε, περίπτωση, δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου της υπό κρίση υπόθεσης η υλοποίηση οποιασδήποτε ενέργειας για την εκκίνηση της διαγωνιστικής διαδικασίας για τις επίμαχες αεροπορικές γραμμές, με αποτέλεσμα να πιθανολογείται βασίμως, ενόψει της απαίτησης, του κοινοτικού νομοθέτη για παρέλευση 6μήνου από τη δημοσίευση πρόσκλησης υποβολής προσφορών (βλ. άρθρο 17 παρ. 4 του ως άνω Κανονισμού 1008/2008), ότι η διαγωνιστική διαδικασία που ενδεχομένως θα προκηρυχθεί, δεν θα έχει ολοκληρωθεί πριν τη λήξη των ελεγχόμενων συμβάσεων (30.9.2016), και β) όσον αφορά στην αιτιολόγηση του εύλογου χαρακτήρα του οικονομικού αντισταθμίσματος, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το από 3.3.2016 πρακτικό αξιολόγησης οικονομικών προσφορών της Επιτροπής Διενέργειας Διαπραγματεύσεων στερείται παντελώς αιτιολογίας. Ειδικότερα, από τη διατύπωση του επίμαχου πρακτικού προκύπτει ότι η Επιτροπή περιορίστηκε αποκλειστικά στην αριθμητική σύγκριση μεταξύ των προσφορών για τη γραμμή ..και στο γεγονός ότι για τις λοιπές γραμμές συμμετείχε μία εταιρεία ανά γραμμή για να προκρίνει την ανάδοχο και δεν ήλεγξε παντάπασιν το εύλογο ή μη του αιτουμένου οικονομικού αντισταθμίσματος με βάση το σκοπό του σχετικού περιορισμού, όπως αυτός απορρέει από τη διάταξη του άρθρου 17 παρ. 8 του Κανονισμού 1008/2008. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, κωλύεται η σύναψη των υποβληθέντων  ..σχεδίων σύμβασης (Ανακλήθηκε με την 1227/2016 του Τμ.VI Ελ.Συνεδρίου) 

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας...Υπό τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, ενόψει των γενομένων δεκτών στην προηγούμενη σκέψη, η έλλειψη ημερομηνίας σύνταξης και υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 2 παρ. Α. 2. της διακήρυξης που υπέβαλε ο αιτών, κατά παράβαση της επί ποινή αποκλεισμού ρητής απαίτησης της διακήρυξης περί χρονικής καλύψεως των δηλουμένων, καθιστά μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, απορριπτέα την προσφορά του αιτούντος. Συνεπώς, η ανωτέρω αιτιολογία της 21/18.11.2009 πράξης αποκλεισμού του αιτούντος, η οποία λογίζεται και ως αιτιολογία της σιωπηρής απόρριψης του σχετικού ισχυρισμού της προσφυγής του, παρίσταται νόμιμη, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου προβαλλόμενου λόγου ακυρώσεως. Εξάλλου, ο λόγος ακυρώσεως κατά τον οποίο ο αιτών παρανόμως αποκλείσθηκε, καθόσον ως ημερομηνία σύνταξης και υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης λογίζεται η ημερομηνία, 5.10.2009, που φέρει η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του από το Κ.Ε.Π., ενόψει του ότι η εν λόγω θεώρηση προσδίδει βέβαιη χρονολογία στη δήλωση αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 171 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο ν. 2717/1999 (Α΄ 97), είναι, εν πάση περιπτώσει, απορριπτέος ως αβάσιμος. Τούτο διότι, και υπό την εκδοχή ότι η ημερομηνία θεώρησης του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος αναπληρώνει την ελλείπουσα ημερομηνία υπογραφής του, η εν λόγω ημερομηνία θεώρησης (5.10.2009) είναι, πάντως, προγενέστερη εκείνης της υποβολής της προσφοράς (8.10.2009) και, εντεύθεν, δεν καλύπτει και την ημερομηνία αυτή, όπως απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού από τη διακήρυξη.

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων  του Νοσοκομείου. ...ζητείται η αναθεώρηση της υπ΄ αριθμ. 3369/2011 απόφασης του VI  Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, (...) Με τις παραδοχές αυτές, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη (υπό ΙΙ) σκέψη, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης άγεται στην κρίση, κατά πλειοψηφία, ότι εσφαλμένως τα περιλαμβανόμενα στη συγκεκριμένη διακήρυξη κριτήρια υπελήφθησαν τόσο από το δικάσαν Τμήμα (VI) όσο και από το Κλιμάκιο (Z΄) ως κριτήρια ανάθεσης κατά την έννοια του άρθρου 51 του π.δ. 60/2007 και, συνακόλουθα, εσφαλμένως κρίθηκε ότι η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού ήταν πλημμελής, με την αιτιολογία ότι έπληξε τον ελεύθερο ανταγωνισμό, αποτρέποντας, ενδεχομένως, πιθανούς υποψήφιους παρόχους υπηρεσιών να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία και, κυρίως, συμβάλλοντας στην αλλοίωση τόσο της αξιολόγησης των προσφορών των διαγωνιζομένων όσο και στη διαμόρφωση του αποτελέσματος της δημοπρασίας. Τούτο, διότι τα εν λόγω κριτήρια είναι πρόσφορα για τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων, βάσει των επαγγελματικών και τεχνικών τους γνώσεων και ικανοτήτων, συνεπώς ορθώς αυτά συμπεριελήφθησαν μεταξύ των κριτηρίων «ποιοτικής επιλογής», κατά την έννοια των άρθρων 45 έως 50 του π.δ. 60/2007, προκειμένου να εξακριβωθεί η ικανότητά τους να εκτελέσουν τη σύμβαση, αξιολογήθηκαν και βαθμολογήθηκαν ειδικά για κάθε συμμετέχουσα εταιρεία. Ως εκ τούτου, λαμβάνοντας υπόψη την ως άνω τεχνική αξιολόγηση, η αναθέτουσα αρχή ορθώς προχώρησε, μετά την αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών των υποψηφίων αναδόχων, βάσει συγκριτικού πίνακα, στην κατακύρωση των ελεγχόμενων υπηρεσιών καθαριότητας, έχοντας ως κριτήριο τη συμφερότερη προσφορά, για την επιλογή της οποίας εφάρμοσε τον προβλεπόμενο στο οικείο άρθρο της διακήρυξης τύπο. Κατά τη γνώμη, όμως, των Συμβούλων Χρυσούλας Καραμαδούκη και Μαρίας Βλαχάκη, τόσο το δικάσαν Τμήμα όσο και το Κλιμάκιο δεν έσφαλαν κρίνοντας ότι τα τεθέντα από την οικεία διακήρυξη ως κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών στην ομάδα Α’ και Β΄ δεν είναι πρόσφορα για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, αλλά αφορούν αποκλειστικά στην εξακρίβωση της καταλληλότητας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν τη σύμβαση και επομένως μη νομίμως τέθηκαν από τη διακήρυξη ως επιμέρους κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης και ως εκ τούτου ο σχετικός λόγος περί αναθεωρήσεως πρέπει να απορριφθεί. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν κράτησε. Περαιτέρω, ορθώς το VI Τμήμα με την προσβαλλόμενη απόφασή του έκρινε ότι μη νομίμως η αξιολόγηση του διαγωνισμού έγινε από τη συγκροτηθείσα με την 12047/22.9.2010 απόφαση του Διοικητή του Νοσοκομείου επιτροπή, η οποία δεν συγκροτήθηκε παγίως και με ετήσια διάρκεια, σύμφωνα με το άρθρο 38 παρ. 3 του π.δ. 118/2007, αλλά για να καλύψει τις ανάγκες διενέργειας του συγκεκριμένου διαγωνισμού και μόνο. Πλην όμως, η εν λόγω πλημμέλεια, συνεκτιμωμένων και των ειδικότερων περιστάσεων της εξέλιξης της συγκεκριμένης διαγωνιστικής διαδικασίας, δεν παρίσταται ουσιώδης σε τέτοιο βαθμό που να μπορεί να επιφέρει ακυρότητα της όλης διαγωνιστικής διαδικασίας και να καθιστά εύλογη την επέλευση μιας τέτοιας συνέπειας, κωλύουσας την υπογραφή της οικείας σύμβασης. Τέλος, το Τμήμα της Μείζονος Επταμελούς Σύνθεσης κρίνει ότι ο περιλαμβανόμενος στο άρθρο 5 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης όρος περί δυνατότητας τρίμηνης παράτασης της σύμβασης δεν είναι νόμιμος και πρέπει να απαλειφθεί, καθόσον δεν αποτέλεσε περιεχόμενο της δημοσιευθείσας περίληψης της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού.(...)Αναθεωρεί την 3369/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται υπέρ της υπογραφής της οικείας σύμβασης υπό την προϋπόθεση απάλειψης του, στο σκεπτικό της παρούσας αναφερόμενου περί παράτασης της ελεγχόμενης σύμβασης, όρου, κατά τα λεπτομερώς στο σκεπτικό της παρούσας διαλαμβανόμενα.

Υπηρεσίες συντήρησης αεροσκαφών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι στην υπό κρίση διαγωνιστική διαδικασία η μετάθεση της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού, που αποφασίσθηκε με την από 18.3.2011 απόφαση του Διοικητή της ΔΑΥ, κατά παράβαση του άρθρου 10 παρ. 5 του π.δ. 118/2007, δεν δημοσιεύθηκε στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων καθώς και στον ελληνικό τύπο. Η ανωτέρω παράλειψη, η οποία αποτελεί ευθεία παραβίαση των αρχών του ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων και της διαφάνειας, συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας και έχει ως συνέπεια να καθίσταται μη νόμιμο το σύνολο αυτής. Το γεγονός δε ότι η μετάθεση της διενέργειας του διαγωνισμού ανακοινώθηκε τηλεομοιοτυπικώς στους ενδιαφερομένους που έλαβαν μέρος στην πραγματοποιηθείσα στις 21.2.2011 Σύσκεψη Ενημέρωσης δεν δύναται να θεραπεύσει την ως άνω πλημμέλεια, τόσο διότι η συμμετοχή στη Σύσκεψη Ενημέρωσης δεν αποτελούσε προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό, όσο και ενόψει της από 18.3.2011 απόφασης του Διοικητή της ΔΑΥ από το περιεχόμενο της οποίας προκύπτει ότι σκοπός της μετάθεσης της διενέργειας του διαγωνισμού είναι η επίτευξη επαρκούς ανταγωνισμού, ο οποίος κατ’ εξοχήν δύναται να επιτευχθεί μέσω της τήρησης των επιβαλλόμενων διατυπώσεων δημοσιότητας.Περαιτέρω, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι κατά παράβαση του κανόνα των αυτοτελών, διακριτών φάσεων διενέργειας του διαγωνισμού, η αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών των διαγωνιζομένων διενεργήθηκε την 19.7.2011 και ενώ ήδη εκκρεμούσε στο στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης ένσταση της εταιρείας «....» κατά του παραδεκτού της συμμετοχής της εταιρείας «....». Η πλημμέλεια, όμως, αυτή δεν δύναται να θεωρηθεί ως ουσιώδης, αφού ανεξαρτήτως της έκβασης της ως άνω προσφυγής, δεν ήταν δυνατόν να ασκήσει επιρροή στο αποτέλεσμα του διαγωνισμού και ειδικότερα στην ανάδειξη της εταιρείας «....» ως μειοδότριας αυτού (πρβλ. απόφαση VI Τμήμ. 583/2011).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της Πολεμικής Αεροπορίας και της εταιρείας «....» με αντικείμενο την Περιοδική Επιθεώρηση «Αεροσκάφους ... S/N 678 ετών 2011 – 2014».

Επειδή, από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων, ενόψει του ότι ρητώς ορίζονται ως περιεχόμενο της ανωτέρω υπεύθυνης δηλώσεως «γεγονότα ή στοιχεία», συνάγεται ότι αυτή μπορεί να αφορά αποκλειστικώς και μόνον γεγονότα παρόντα ή παρελθόντα, όχι, όμως, μέλλοντα (πρβλ. ΠΕ 160, 58/1984 επί της ομοίου περιεχομένου διατάξεως του προϊσχύσαντος ν.δ/τος 105/1969). Περαιτέρω, ενόψει της ρητής προβλέψεως της διακηρύξεως και του άρθρου 6 του π.δ/τος 118/2007 περί του ότι με την κατ' άρθρο 8 του ν.1599/1986 υπεύθυνη δήλωση πρέπει να δηλώνεται ότι όλα όσα αναλυτικώς αναφέρονται στη διακήρυξη (Παράρτημα Β΄ παρ.1.6) και στο άρθρο 6 του Π.Δ. 118/2007 ισχύουν «μέχρι και την ημέρα υποβολής της προσφοράς», συνάγεται ότι η ημερομηνία υπογραφής της υπεύθυνης δηλώσεως πρέπει να συμπίπτει με την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς, ούτως ώστε να καλύπτει, κατά τη ρητή απαίτηση της διακηρύξεως, και την ημερομηνία αυτή. Επομένως, υπεύθυνη δήλωση με ημερομηνία υπογραφής προγενέστερη εκείνης της υποβολής της προσφοράς δεν καλύπτει τις απαιτήσεις της διακηρύξεως και του ανωτέρω π.δ/τος, δεδομένου ότι, βεβαιώνοντας την ανυπαρξία καταδικών κλπ. σε μελλοντική ημερομηνία, δεν αναφέρεται, εν πάση περιπτώσει, σε γεγονότα παρόντα ή παρελθόντα. Η ερμηνεία αυτή συνάδει με τον σκοπό της σχετικής ρυθμίσεως, ο οποίος συνίσταται στην ανάγκη διευκολύνσεως τόσο της συμμετοχής των διαγωνιζομένων, με την αποφυγή της υποχρεώσεως συλλογής ήδη από το χρονικό σημείο της υποβολής της προσφοράς των αντιστοίχων με τις δηλούμενες στην υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 ιδιότητες δικαιολογητικών, όσο και της μη ενασχολήσεως της αναθέτουσας αρχής με τα ως άνω δικαιολογητικά σε επίπεδο παραδεκτού της συμμετοχής των διαγωνιζομένων. Εξάλλου, η ως άνω ερμηνεία δεν αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, υπό την έννοια της παρεμβολής δυσαναλόγων προς τον επιδιωκόμενο σκοπό εμποδίων στην ελεύθερη συμμετοχή των διαγωνιζομένων, ούτε συνεπάγεται καθεστώς δυσμενών διακρίσεων σε βάρος όσων αλλοδαπών επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων εδρευουσών εκτός του τόπου διεξαγωγής του διαγωνισμού επιθυμούν να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό, δεδομένου ότι, κατά τις παρατεθείσες στην σκέψη 6 διατάξεις των άρθρων 11 παρ. 1,4 και 5 του π.δ/τος 118/2007 και 10 παρ.3 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, δεν θεσπίζεται ανελαστικώς μία συγκεκριμένη και μόνον ημέρα για την ολοκλήρωση των σχετικών ενεργειών αλλά ο ενδιαφερόμενος να συμμετάσχει σε ανοικτό διαγωνισμό έχει την ευχέρεια, αφού ολοκληρώσει πλήρως κατά τα λοιπά την προετοιμασία του φακέλου της προσφοράς του, να επιλέξει στην συνέχεια οποτεδήποτε, εντός του κατ' άρθρο 32 παρ. 2 του π.δ/τος 60/2007 ευρέος χρονικού διαστήματος (ήτοι από την ημερομηνία αποστολής της διακηρύξεως προς δημοσίευση μέχρι και την καταληκτική ημερομηνία της προθεσμίας υποβολής προσφορών -η οποία, κατά τη διέπουσα τον επίδικο διαγωνισμό διακήρυξη, συμπίπτει με την ημερομηνία διενεργείας του διαγωνισμού-), την ημερομηνία, μέχρι της οποίας θα πρέπει να επιμεληθεί να υπογράψει την υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, να θεωρήσει το γνήσιο της υπογραφής του δηλούντος και να προβεί στην υποβολή της προσφοράς, περιλαμβάνοντας σ’ αυτήν και την ως άνω υπεύθυνη δήλωση, είτε με απ' ευθείας κατάθεση της προσφοράς στην αναθέτουσα αρχή είτε αποστέλλοντάς την προς την εν λόγω αρχή με συστημένη επιστολή στην ταχυδρομική υπηρεσία, εφ' όσον ο τρόπος αυτός αποστολής ρητώς προβλέπεται στο άρθρο 10 παρ. 3 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, δεν αποκλείεται δε από διάταξη της διακηρύξεως ή του π.δ/τος 118/2007. Στην τελευταία, όμως, αυτή περίπτωση, πρέπει να εξασφαλίζεται η περιέλευση της προσφοράς στην ανωτέρω αρχή το αργότερο μέχρι την προηγουμένη της ημερομηνίας διενεργείας του διαγωνισμού, ως ημερομηνία δε υποβολής της προσφοράς θεωρείται η ημερομηνία καταθέσεως της ανωτέρω επιστολής στην ταχυδρομική υπηρεσία. Τέλος, η απαιτουμένη από τη διακήρυξη θεώρηση του γνησίου της υπογραφής είναι εύλογη και δεν εμποδίζει τον ελεύθερο ανταγωνισμό ή την ελεύθερη συμμετοχή σε διαγωνισμούς, δεδομένου ότι συνιστά για το δημόσιο μία εξασφαλιστική των συμφερόντων του διαδικασία, η οποία δεν απαγορεύεται από τις διατάξεις που αφορούν στη διενέργεια διαγωνισμών προμηθειών του Δημοσίου.

Προμήθεια, μεταφορά και διανομή τυριού φέτα..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι δικαιολογείται εν προκειμένω η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διενέργειας του επίδικου κλειστού διαγωνισμού με σύντμηση προθεσμιών, λόγω των εξαιρετικών συνθηκών που δημιούργησε η ιδιαιτέρως δυσμενής για τη χώρα οικονομική συγκυρία κατά το τρέχον έτος, η οποία, μεταξύ άλλων, κατέστησε δυσχερή την έγκαιρη ανεύρεση πιστώσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό για την κάλυψη της εθνικής συμμετοχής του προγράμματος και οδήγησε τελικώς στην ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη – μέλη της Ζώνης του ευρώ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με το ν. 3845/2010 που δημοσιεύθηκε στις 6.5.2010, είχε δε ως αναπόφευκτο αποτέλεσμα την καθυστερημένη έκδοση της ανωτέρω 280606/18.6.2010 κοινής υπουργικής απόφασης, και, συνεπακόλουθα, τη διεξαγωγή του υπό κρίση διαγωνισμού με συντετμημένες προθεσμίες υποβολής αιτήσεων συμμετοχής και προσφορών, ώστε αφενός να υλοποιηθεί το πρόγραμμα εντός του κοινοτικού χρονοδιαγράμματος και να μην απολεσθεί η κοινοτική χρηματοδότηση και αφετέρου, να ικανοποιηθεί η άμεση κοινωνική ανάγκη ενίσχυσης των άπορων πολιτών, με τη δωρεάν διανομή του προϊόντος σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Περαιτέρω, ωστόσο, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IV της παρούσας, η εταιρεία «…..» έπρεπε να αποκλεισθεί από τον ελεγχόμενο διαγωνισμό, δοθέντος ότι, όπως προκύπτει από την αίτηση συμμετοχής της εν λόγω εταιρείας και την κατατεθείσα στο διαγωνισμό προσφορά της, αυτή δραστηριοποιείται μόνο στην εμπορία και όχι και στην παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου. Επίσης, μη ορθώς κρίθηκε με την προαναφερθείσα 294011/2010 απόφαση της Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως αποδεκτή η τεχνική προσφορά της εταιρείας «…..», όχι μόνο διότι η εν λόγω εταιρεία δεν ήταν σε θέση να συμπεριλάβει στην τεχνική της προσφορά τα σχετιζόμενα με τη δυνατότητα παραγωγής φέτας δικαιολογητικά, καθόσον δεν δραστηριοποιείται στην παραγωγή, αλλά μόνο στην εμπορία γαλακτοκομικών προϊόντων και, συνεπώς, θα έπρεπε σε κάθε περίπτωση να απορριφθεί, έστω κατά το στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης, αλλά και διότι προκρίθηκε η τεχνική προσφορά της «….» υπό τον όρο να μην συνεργαστεί με τα τυροκομεία «….», εκτός εάν αυτά προσκομίσουν τα ελλείποντα δικαιολογητικά, αφού τα τυροκομεία αυτά δεν είχαν υποβάλει τα επί ποινή αποκλεισμού απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι από τη διακήρυξη δεν επιτρέπεται αναπλήρωση ελλειπόντων δικαιολογητικών, αλλά μόνο διευκρινίσεις επ’ αυτών και μόνο μετά από σχετικό αίτημα της αρμόδιας Επιτροπής αξιολόγησης των προσφορών, απορριπτομένων ως αβασίμων των σχετικώς προβαλλόμενων με την κρινόμενη αίτηση ισχυρισμών. Επιπλέον, ενώ με το από 24.8.2010 Πρακτικό, η Επιτροπή αξιολόγησης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού είχε επισημάνει ελλείψεις στα δικαιολογητικά όχι μόνο των συνεργαζόμενων με τη «…..» τυροκομείων «…...», αλλά και του συνεργαζόμενου τυροκομείου «…..», για το οποίο, μεταξύ άλλων, είχε κρίνει ότι, κατά παράβαση του άρθρου 5 κεφ. Δ΄ στ. 3 της διακήρυξης, είχε προσκομίσει βεβαίωση του .... περί εγκρίσεως παραγωγής τυριού Φέτα Π.Ο.Π. για την περίοδο υλοποίησης του έργου, η ισχύς της οποίας είχε λήξει, με το από 27.8.2010 Πρακτικό της, με το οποίο επανέκρινε την τεχνική προσφορά της «…..», η ως άνω Επιτροπή απεφάνθη ότι για το τυροκομείο αυτό είχαν κατατεθεί όλα τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά, παρόλο που η ισχύς της ως άνω βεβαίωσης είχε πράγματι λήξει στις 20.3.2010, η δε έλλειψη αυτή δεν αναπληρώθηκε εκ των υστέρων, όπως (σε κάθε περίπτωση, παρανόμως, σύμφωνα με όσα κρίθηκαν ανωτέρω) συνέβη με τις ελλείψεις των δικαιολογητικών των τυροκομείων «…..». Συνεπώς, εξαιτίας τούτων, η τεχνική προσφορά της εταιρείας «…. A.E.» περιέχει ουσιώδεις ελλείψεις και θα έπρεπε να είχε αποκλεισθεί της περαιτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας. Τέλος, ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι η οικονομική προσφορά της εταιρείας «…. A.E.» έπρεπε να είχε απορριφθεί και για τον πρόσθετο λόγο ότι, ενώ ζήτησε για τα έξοδα μεταφοράς της φέτας στους τόπους διανομής το ανώτατο προβλεπόμενο από τη διακήρυξη ποσό των 300.000 ευρώ, δεν συμπεριέλαβε και αναλυτικό προσδιορισμό των τιμών ανά τόνο και χιλιόμετρο και ανά τόνο και μίλι για τις χερσαίες και θαλάσσιες μεταφορές αντιστοίχως, χωρίς να ασκούν έννομη επιρροή τα όσα αναφέρει η ως άνω εταιρεία στην οικονομική της προσφορά, ότι δηλαδή «λόγω διασποράς των τυροκομείων από τα οποία θα προμηθευτεί τη φέτα Π.Ο.Π. και μη γνωρίζοντας ακόμη την ακριβή ποσότητα φέτας που θα προμηθευτεί από ένα έκαστον εξ αυτών, δεν είναι δυνατός ο αναλυτικός υπολογισμός των μεταφορικών ανά τόνο και χιλιόμετρο και τόνο και μίλι της προσφερόμενης ποσότητας», δεδομένου ότι η διακήρυξη καθιστά δυνατή με βάση τα επισυναπτόμενα σε αυτή σχετικά Παραρτήματα τη σύνταξη αναλυτικού υπολογισμού των μεταφορικών εξόδων από τα ψυγεία των τυροκομείων – φόρτωσης στις αποθήκες των φορέων υλοποίησης, με τη χρήση ενδεικτικών μεγεθών, χωρίς να είναι απαραίτητη η εκ των προτέρων γνώση των ακριβών και συγκεκριμένων τελικών τόπων προορισμού και των παραδοτέων ποσοτήτων φέτας, κατά τρόπο ώστε να υποχρεωθεί ο διαγωνιζόμενος να προσφέρει συγκεκριμένη τιμή ανά τόνο και χιλιόμετρο και ανά τόνο και μίλι, η οποία, σε περίπτωση κατακύρωσης σε αυτόν της προμήθειας, θα τον δεσμεύσει και θα χρησιμοποιηθεί κατά την εκτέλεση της σύμβασης για τον υπολογισμό της τελικής αμοιβής του, με βάση τα χιλιόμετρα που πράγματι θα διανύσει και τις ποσότητες φέτας που πράγματι θα παραδώσει. Πλην όμως, ενόψει του ότι κατά τα προηγούμενα έτη το ΣΤ’ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου είχε αχθεί σε θετική κρίση, αναφορικά με τη νομιμότητα αντίστοιχων διαγωνισμών, καθώς και των οικείων συναφθεισών συμβάσεων για την προμήθεια, μεταφορά και διανομή τυριού Φέτα Π.Ο.Π. στους απόρους της χώρας, κατά τη διεξαγωγή των οποίων προέκυψαν ζητήματα παρόμοια με τα ως άνω αναφερόμενα (βλ. σχετικά τις 137/2003, 74/2005, 279/2007, 144/2008 και 85/2009 Πράξεις του ΣΤ’ Κλιμακίου), το Τμήμα αποφαίνεται ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών προπαρατιθέμενων διατάξεων υπέλαβαν ότι μπορούσαν νομίμως και κατά το τρέχον έτος να κρίνουν ως αποδεκτή την τεχνική προσφορά της εταιρείας «…. A.E.» και να προχωρήσουν στην κατακύρωση σε αυτήν του αποτελέσματος του διενεργηθέντος διαγωνισμού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης του Ελληνικού Δημοσίου και του Οργανισμού ..., ως και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «….» πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτές 86/2010 Πράξη του ΣΤ’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος νόμιμος λόγος κωλύων την υπογραφή, να υπογραφεί η σχετική σύμβαση.