ΕΣ/Τ4/98/2001
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Πληρωμή συμπληρωματικών εργασιών, οι οποίες ανατέθηκαν χωρίς να συντρέχουν οι προβλεπόμενες από το τέταρτο άρθρο του ν. 2372/1996- προϋποθέσεις ανάθεσης συμπληρωματικών εργασιών, αφού οι άνω εργασίες δεν κατέστησαν κατά την εκτέλεση του έργου αναγκαίες λόγω απροβλέπτων περιστάσεων. Ο Προϊστάμενος της Υ.Δ.Ε. και οι συνυπογράφοντες την εκκαθάριση και τα Χ.Ε. ευθύνονται σε ολόκληρο έναντι του Δημοσίου μαζί με τους αχρεωστήτως λαβόντες, για κάθε θετική ζημία που προκαλείται από ενέργεια ή παράλειψη τους κατά τον έλεγχο, την εκκαθάριση και την έκδοση των σχετικών ενταλμάτων, εφ' όσον αυτή οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια. Παράλληλα υπέχουν ποινική και πειθαρχική ευθύνη σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. 3. Αν προκύψει διαφωνία μεταξύ των συναρμοδίων οργάνων ως προς τη νομιμότητα και την κανονικότητα της δαπάνης, αυτή διατυπώνεται εγγράφως. Για την άρση της διαφωνίας αποφαίνεται ο προϊστάμενος της Υ.Δ.Ε. επί του αυτού ή ξεχωριστού εγγράφου το οποίο παραμένει στο αρχείο του σχετικού Χ.Ε. ή σε ειδικό φάκελο της υπηρεσίας. Ο προϊστάμενος της Υ.Δ.Ε. μπορεί να προκαλέσει τη γνώμη της αρμόδιας κεντρικής υπηρεσίας του Γ.Λ.Κ με ερώτημά του». Από τις προεκτιθέμενες διατάξεις συνάγεται ότι στο στάδιο της εκκαθάρισης μιας δημόσιας δαπάνης, πριν την ενταλματοποίηση αυτής, υφίστανται δύο διακριτές διαδικασίες για την άρση των διαφωνιών που δύνανται να ανακύψουν επί της νομιμότητας της: Η πρώτη, που είναι εσωτερική διαδικασία, καθορίζεται στο άρθρο 11 και ακολουθείται όταν ανακύψει διαφωνία μεταξύ των οργάνων της Υ.Δ.Ε., τα οποία είναι αρμόδια για τον έλεγχο, την εκκαθάριση των δημοσίων δαπανών και την έκδοση του οικείου εντάλματος (βλ. άρθρα 11 παρ. 1 και 2 παρ. 1 του ιδίου διατάγματος). Για την άρση της ενλόγω διαφωνίας, η οποία πρέπει να διατυπώνεται εγγράφως, αποφαίνεται ο προϊστάμενος της ΥΔΕ, ο οποίος δύναται να προκαλέσει περαιτέρω τη γνώμη της κεντρικής υπηρεσίας του Γ.Λ.Κ. Σκοπός της τήρησης της διαδικασίας αυτής είναι, όπως συνάγεται από τις προεκτεθείσες διατάξεις, ο προσδιορισμός ή η απαλλαγή από την ευθύνη των συνευθυνομένων κατά την προεκτεθείσα παρ. 2 του άρθρου 11 οργάνων. Για το λόγο αυτό, η πλημμελής τήρηση της ενλόγω διαδικασίας δεν επιδρά στο κύρος του εκδιδομένου εντάλματος και συνακόλουθα στη νομιμότητα της δαπάνης. Με τη δεύτερη διαδικασία, που περιγράφεται στην παρ. 4 του άρθρου 1 του ως άνω διατάγματος, παρέχεται η δυνατότητα στην Υ.Δ.Ε. σε περίπτωση διαφωνίας της ως άνω υπηρεσίας με τον διατάκτη να επιστρέψει τα σχετικά δικαιολογητικά στον εκδότη τους. Η διαδικασία αυτή δύναται να απολήξει είτε στην έκδοση του εντάλματος, αν συμπέσουν τελικά οι απόψεις, είτε σε περικοπή ή απόρριψη της δαπάνης. Το ένταλμα εκδίδεται, κατά το άρθρο 2 παρ. 1 του ιδίου π.δ/τος, με τη σύνταξη πράξεως εκκαθάρισης, η οποία απαιτείται να μονογράφεται από τον υπάλληλο που ήλεγξε τη δαπάνη και να υπογράφεται από τον προϊστάμενο του αρμοδίου Τμήματος και τον προϊστάμενο της Υ.Δ.Ε.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις προεκτεθείσες νομικές σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι η διατύπωση της ως άνω επιφύλαξης συνδέεται μόνο με τον επιμερισμό της ευθύνης μεταξύ των οργάνων που υπέγραψαν την οικεία πράξη εκκαθαρίσεως, και δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της διαδικασίας εκδόσεως του εντάλματος και συνακόλουθα στην εκκαθαριζόμενη δαπάνη.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/Τμ.1/19/2014
Με τις υπό ανάκληση πράξεις, έγινε δεκτό ότι το άρθρο 4 του π.δ/τος 151/1998, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, ερμηνευόμενο ενόψει αφενός του επιδιωκόμενου σκοπού της διενέργειας ελέγχου της νομιμότητας και κανονικότητας των εντελλόμενων δαπανών σε περισσότερα στάδια και από διαφορετικά διοικητικά όργανα, αφετέρου της γενικής αρχής του διοικητικού δικαίου που επιβάλλει και στον Προϊστάμενο της Υ.Δ.Ε., ως διοικητικό όργανο, να παρέχει εγγυήσεις αμερόληπτης κρίσης, υπό την έννοια ότι, κατά την άσκηση των καθηκόντων του δεν πρέπει να έχει ήδη σχηματισμένη και, συνεπώς, προειλημμένη γνώμη για τη νομιμότητα ή μη της εντελλόμενης δαπάνης, δεν επιτρέπει, κατά τη διαδικασία έκδοσης του τακτικού χρηματικού εντάλματος, την παράλληλη εμπλοκή προσώπου με τη διττή ιδιότητα του Προϊσταμένου Τμήματος και του αναπληρωτή Προϊσταμένου Υ.Δ.Ε., αφού ο τελευταίος ελέγχει κατ’ ουσία την πράξη του προηγούμενου. Για το λόγο αυτόν έκρινε μη θεωρητέα τα ανωτέρω και αναφερόμενα στις προσβαλλόμενες πράξεις χρηματικά εντάλματα πληρωμής που εκδόθηκαν από την Υ.Δ.Ε. στο Νομό Θεσσαλονίκης, καθόσον υπογράφονταν από την υπάλληλο της Υ.Δ.Ε….., υπό την διττή ιδιότητα της Προϊσταμένης του Τμήματος που συνέπραξε στον έλεγχο και την εκκαθάριση της δαπάνης, και της αναπληρώτριας Προϊσταμένης. Όμως, ύστερα από τη νέα νομοθετική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται, η υπογραφή χρηματικού εντάλματος από τον αναπληρωτή Προϊστάμενο της Υ.Δ.Ε., όταν αυτός ταυτίζεται με τον συνυπογράφοντα το ένταλμα Προϊστάμενο του αρμοδίου Τμήματος, οι δαπάνες που εντέλλονται με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα νομίμως υπογράφονται από τον αναπληρωτή προϊστάμενο της ΥΔΕ. και, ως εκ τούτου, θα μπορούσαν τα εντάλματα αυτά να θεωρηθούν αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.
ΕΣ/ΟΛΟΜ/16Β/2008
Στο πλαίσιο του ελέγχου, της εκκαθάρισης και της εντολής πληρωμής των δαπανών των Ν.Α. ο αρμόδιος υπάλληλος της Υ.Δ.Ε., ο οικείος Τμηματάρχης και ο Προϊστάμενος αυτής ενεργούν πράξεις διαχείρισης των χρημάτων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης αφού η καταβολή του εντελλόμενου ποσού και η εκταμίευση του είναι αναγκαία συνέπεια της διαχειριστικής εντολής τους, χωρίς την παρεμβολή άλλου οργάνου, αποκτώντες εντεύθεν την ιδιότητα του δημοσίου υπολόγου.
ΝΣΚ/365/2000
Προϊστάμενος - κωλύματα. Ασυμβίβαστο ή μη ιδιότητας Ελεγκτικού οργάνου και αιρετού μέλους Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Οι προϊστάμενοι Υπηρεσίας Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.) σε επίπεδο διεύθυνσης, ή και σε επίπεδο τμήματος όταν η αντίστοιχη Υ.Δ.Ε. λειτουργεί σε επίπεδο τμήματος μόνον, δεν μπορούν να είναι και μέλη του Νομαρχιακού Συμβουλίου του νομού στον οποίο υπηρετούν με την πιο πάνω ιδιότητα. Το ασυμβίβαστο αυτό δεν ισχύει για τους προϊσταμένους τμήματος Υ.Δ.Ε. η οποία λειτουργεί σε επίπεδο διεύθυνσης. Προϊστάμενος Υ.Δ.Ε. μπορεί να διορισθεί πρόεδρος Δ.Σ. Νοσοκομείου, θα πρέπει όμως να μη συμμετέχει στη διαδικασία ελέγχου των δαπανών του συγκεκριμένου Νοσοκομείου για εφημερίες, υπερωρίες, νυχτερινή εργασία κλπ του νοσηλευτικού προσωπικού του, αναπληρούμενος στην άσκηση της αρμοδιότητας αυτής από το νόμιμο αναπληρωτή του.
ΔΙΣΚΠΟ/Φ.8/οικ.5091/2011
ΘΕΜΑ: "Υποχρεωτικός έλεγχος ύπαρξης Αριθμού Διαδικτυακής Ανάρτησης (ΑΔΑ) κατά τον έλεγχο και την εκκαθάριση πράξεων δαπανών των φορέων από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.)"Σχ.3861/2010
2/92423/0026/2012
Ανάθεση αρμοδιοτήτων στις Υ.Δ.Ε. για την εκκαθάριση και ενταλματοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών του ν. 4093/2012.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.1/107/2017
Αρμοδιότητα υπογραφής χρηματικών ενταλμάτων Περιφέρειας. (..) Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων συνάγεται, εκτός άλλων, ότι με τις διατάξεις του ν. 4270/2014, όπως αυτές τροποποιήθηκαν μεταγενέστερα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 4337/2015, θεσπίστηκαν νέες ρυθμίσεις για τη μεταρρύθμιση και συνολική αναδιοργάνωση του δημοσιονομικού συστήματος των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι Περιφέρειες, με την ανάληψη αποκλειστικών αρμοδιοτήτων από τις Οικονομικές Υπηρεσίες των Φορέων και την αντίστοιχη μεταφορά σε αυτούς των αρμοδιοτήτων, από 1.1.2017, των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.). Στο πλαίσιο αυτό, ο Περιφερειάρχης είναι ο προϊστάμενος των υπηρεσιών της Περιφέρειας και διατάσσει, μεταξύ άλλων, την είσπραξη των εσόδων αυτής και αποφασίζει για τη διάθεση των πιστώσεων του προϋπολογισμού, υπογράφει δε τις συμβάσεις που συνάπτει η Περιφέρεια και είναι διατάκτης των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Οι αρμοδιότητες που καθορίζονται με τις διατάξεις του άρθρου 25 του ως άνω ν. 4270/2014 ασκούνται από τον Προϊστάμενο των Οικονομικών Υπηρεσιών, σύμφωνα με τον Οργανισμό κάθε Περιφέρειας (βλ. και Ε.Σ. Ολομ. Πρακτικά της 9ης Γεν. Συν/σης της 10ης Μαΐου 2017), ο οποίος με απόφασή του δύναται να εξουσιοδοτεί ιεραρχικά υφιστάμενά του όργανα να υπογράφουν με εντολή του πράξεις, βεβαιώσεις και τίτλους πληρωμής. Οι ενέργειες/πράξεις που αφορούν στην εξόφληση των χρηματικών ενταλμάτων διενεργούνται/προσυπογράφονται και υπογράφονται αποκλειστικά από τον Προϊστάμενο της Ταμειακής Υπηρεσίας και τους υπαλλήλους που υπηρετούν σε αυτήν (βλ. σχετ. την 2/45897/0026/14.6.2017 εγκύκλιο «Παροχή οδηγιών επί των διατάξεων του ν. 4270/2014»). Και τούτο, διότι ρητά το άρθρο ένατο παρ. 6 του ν. 4393/2016 ορίζει ότι οι Προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών καθίστανται αποκλειστικά υπεύθυνοι για τις αρμοδιότητες που αφορούν στη δημοσιονομική διαχείριση του φορέα τους και ασκούνται κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού από τις Υ.Δ.Ε, επιπρόσθετα δε κατά το άρθρο 85 παρ. 1 του ν. 4446/2016 είναι τα αρμόδια όργανα για τον έλεγχο, την εκκαθάριση των δημοσίων δαπανών και την ενταλματοποίηση αυτών, δηλαδή και την υπογραφή των σχετικών τίτλων πληρωμής. Επομένως, στον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών ανήκει ο έλεγχος, η εκκαθάριση, καθώς και η ενταλματοποίηση των δαπανών της Περιφέρειας.(..)Στην προκειμένη περίπτωση, από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής προκύπτει ότι τα χρηματικά αυτά εντάλματα υπογράφει ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας …. Συνεπώς, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν, ο ανωτέρω είναι, κατά νόμο, το αποκλειστικά αρμόδιο όργανο για τον έλεγχο, την εκκαθάριση και την ενταλματοποίηση των δαπανών της ως άνω Περιφέρειας, δηλαδή και την υπογραφή των σχετικών τίτλων πληρωμής, καθόσον δεν έχει εξουσιοδοτήσει ιεραρχικά υφιστάμενα όργανά του στη Διεύθυνση Οικονομικού αυτής, και πρέπει αυτά να θεωρηθούν.
ΝΣΚ/107/2014
Αποτροπή παραγραφής του αδικήματος της μη καταβολής προς το Δημόσιο και τρίτους βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ. και στα τελωνεία χρεών, στις περιπτώσεις δικαστικής αναστολής εκτέλεσης της ταμειακής βεβαίωσης.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή
Ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Υπηρεσίας δεν υποχρεούται στην υποβολή αίτησης ποινικής δίωξης προς τον Εισαγγελέα, όταν η ταμειακή βεβαίωση έχει καταστεί ανενεργή ή έχει αδρανοποιηθεί λόγω αναστολής εκτέλεσής της, πριν από την πάροδο της προθεσμίας των τεσσάρων μηνών για την καταβολή της βεβαιωθείσας απαίτησης, αντίθετα, όταν η αναστολή της λαμβάνει χώρα μετά την πάροδο της προθεσμίας καταβολής, ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Υπηρεσίας θα πρέπει να προβαίνει στην υποβολή αίτησης ποινικής δίωξης χωρίς να αναμένει την δικαστική εκκαθάριση της υπόθεσης στα διοικητικά δικαστήρια. (ομοφ.)
ΝΣΚ/154/2005
Περιεχόμενο της υπ’ αριθμ. 2/2004 απόφασης Διοικ. Εφ.Αθηνών (Τμ.13ο) εκδοθείσας σε συμβούλιο επί αιτήσεως αναστολής.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή
Η διαταχθείσα με την υπ’ αριθμ. 2/2004 απόφαση του Διοικ. Εφετείου Αθηνών αναστολή του υπ’ αριθμ. 96/2003 πρακτικού του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΠΑΔ περιορίζεται μόνον στις αποφάσεις καταγγελίας των συμβάσεων και της επιβολής προστίμου και ως εκ τούτου δεν δημιουργείται από την απόφαση υποχρέωση της αρμόδιας Υ.Δ.Ε. για να προβεί σε εκκαθάριση και εντολή πληρωμής των δαπανών που εκκρεμούν σ’ αυτήν για τις οποίες εξακολουθεί να ισχύει η απόφαση του ΟΠΑΔ περί μη ενταλματοποίησης.
ΝΣΚ/191/2014
Νομιμότητα επιβολής κατάσχεσης εκ μέρους του δημοσίου και εις χείρας τρίτων για απαιτήσεις ανώνυμης χρηματιστηριακής εταιρείας, που τελεί σε εκκαθάριση. Συντρέχει νόμιμος λόγος ώστε το Δημόσιο α) να προβεί στην άρση της κατάσχεσης που επέβαλε εις χείρας τρίτου, ήτοι της τραπεζικής εταιρείας υπό την επωνυμία «….» και εις βάρος της οφειλέτριας εταιρείας «….», παρά την ρητή απαγόρευση της λήψης αναγκαστικών μέτρων, ενόσω η οφειλέτρια τελεί υπό εκκαθάριση κατά το Ν. 1806/1988 και το Ν. 3606/2007 και β) να αποδώσει ατόκως τα εκ μέρους της ως άνω τραπεζικής εταιρείας καταβληθέντα. (ομοφ.) - Παραπέμφθηκε από την υπ' αριθμ. 333/2013 Γνωμ. Α΄ Τμήματος ΝΣΚ.
Ε.2004/2025
Παροχή οδηγιών για εξάλειψη υποθηκών και άρση κατασχέσεων που έχουν εγγραφεί/επιβληθεί από τη Φορολογική Διοίκηση σε βάρος εταιρειών υπό ασφαλιστική εκκαθάριση, μετά την υπ’ αριθ. 564/2022 απόφαση του Αρείου Πάγου. ΑΔΑ:ΨΙ9046ΜΠ3Ζ-ΗΦΑ