Δημιουρία δικτύου  ΑΜΕΑ...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, κρίνεται ότι μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, το οποίο δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, περιέλαβε μόνο μία ομάδα εργασιών (ΕΠΙΣΤΡΩΣΕΙΣ ΔΑΠΕΔΩΝ) με δεκαεπτά (17) είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε υποομάδες και προσφορά επιμέρους ποσοστού έκπτωσης κατά υποομάδα, αντίστοιχα προς το εφαρμοστέο σύστημα δημοπράτησης. Και τούτο, ειδικότερα, διότι, λόγω της μη περαιτέρω ανάλυσης του προϋπολογισμού σε υποομάδες, το εφαρμοσθέν στο ελεγχόμενο έργο σύστημα υποβολής προσφορών μετετράπη αυτομάτως σε αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διενεργηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας, αφού η προϋπολογιζόμενη του έργου δαπάνη υπερβαίνει κατά πολύ το οριζόμενο στο άρθρο 125 παρ. 1 του ν.4412/2016 όριο των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι δυνατή η εφαρμογή του επίμαχου συστήματος. Άλλωστε, η ένταξη όλων των επιμέρους προβλεπόμενων ειδών εργασιών σε μία (1) ομάδα καθιστά δυσχερή (αν όχι ανέφικτο) τον έλεγχο της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται τόσο στο άρθρο 156 παρ. 3 του ν.4412/2016, όσο και στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ενδέχεται δε να οδηγήσει σε μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου και, ειδικότερα, σε μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογισθεισών για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης ορισμένων εξ αυτών και, παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται με το άρθρο 11.3 της διακήρυξης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, συντρέχει νόμιμος λόγος για τον οποίο κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

Ανάδειξη αναδόχου σε δημόσιο έργο:..Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν ουσιώδεις πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, οι οποίες κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης, κατά τα ως ακολούθως ειδικότερα εκτιθέμενα:Α) Ο αποκλεισμός της 1ης κατά την αρχική σειρά μειοδοσίας «...», με την αιτιολογία ότι υπέβαλε την οικονομική προσφορά της σε έντυπο που δεν έφερε τη σφραγίδα της υπηρεσίας, παρίσταται μη νόμιμος. Οι συμμετέχοντες στον ελεγχόμενο διαγωνισμό υποχρεούνταν, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, να καταθέσουν με την προσφορά τους, εκτός των λοιπών στοιχείων, συμπληρωμένο το έντυπο οικονομικής προσφοράς, το οποίο είχε τεθεί στη διάθεσή τους από την αναθέτουσα αρχή (Δήμος ...) μέσω της επίσημης ιστοσελίδας της. Κατά συνέπεια, οι όποιες ελλείψεις παρουσιάζει το έντυπο αυτό, και συγκεκριμένα η απουσία στρογγυλής σφραγίδας της Υπηρεσίας στο αναρτηθέν στην ιστοσελίδα της έντυπο οικονομικής προσφοράς μορφής DOC, το οποίο συμπλήρωσε η ως άνω αποκλεισθείσα κοινοπραξία, βαρύνουν την αναθέτουσα αρχή, η οποία δεν δικαιούται, επικαλούμενη την εκ παραδρομής ανάρτηση του ως άνω μη σφραγισμένου εντύπου μορφής DOC, να χρησιμοποιεί τις ελλείψεις αυτές ως λόγο απόρριψης υποβληθέντων προσφορών, διότι έτσι παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου στην ειλικρίνεια και συνέπεια της δράσης της διοίκησης. (...)Β) Ο αποκλεισμός της 2ης κατά την αρχική σειρά μειοδοσίας ««...», με την αιτιολογία ότι στην εγγυητική επιστολή που κατέθεσε δεν αναφέρονται οι Α.Φ.Μ. των κοινοπρακτούντων οικονομικών φορέων καθώς και η διεύθυνση του δεύτερου κοινοπρακτούντος, παρίσταται μη νόμιμος. Στα υποβληθέντα από τις εταιρείες-μέλη της ως άνω αποκλεισθείσας κοινοπραξίας Τ.Ε.Υ.Δ. αναγράφονταν οι Α.Φ.Μ. και οι διευθύνσεις της έδρας αυτών, πλην όμως τα ανωτέρω στοιχεία αναγράφονταν ελλιπώς στην 1730029/30.6.2017 εγγυητική επιστολή του Τ.Μ.Ε.Δ.Ε. που προσκόμισε η παραπάνω κοινοπραξία, παράλειψη όμως που δεν είναι ουσιώδης, δεδομένου ότι δεν προκαλείται αμφιβολία για την ταυτότητα των μελών της ως άνω διαγωνιζόμενης κοινοπραξίας καθώς και για τη δέσμευση του Τ.Μ.Ε.Δ.Ε. ως προς τις αναλαμβανόμενες από το Ταμείο αυτό εγγυητικές δεσμεύσεις σε σχέση με την ανωτέρω συμμετέχουσα. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή έπρεπε να καλέσει την ανωτέρω διαγωνιζομένη να άρει την πλημμέλεια αυτήν, η οποία συνιστά πρόδηλο τυπικό σφάλμα που δεν επιδρά στο περιεχόμενο της υποβληθείσας προσφοράς, η σχετική δε παράλειψη της αναθέτουσας αρχής και κατ’ επέκταση η απόρριψη της προαναφερόμενης δεύτερης μειοδότριας για τον λόγο αυτόν είναι μη νόμιμη..

Δεν ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.6/1328/2018

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Δήμου … με τίτλο «Νέος Διώροφος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός με Υπόγειο, Δήμου … στο Ο.Τ. 328», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.266.129,03 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, σε κάθε περίπτωση, ενόψει της έλλειψης πολυπλοκότητας του έργου ή συνάρτησής του με ειδικές απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, ο όρος αυτός είναι δυσανάλογος, δεδομένου ότι το εύλογο συμφέρον της τελευταίας για την ορθή εκτέλεση της σύμβασης θα μπορούσε να ικανοποιηθεί με τη θέσπιση λιγότερο περιοριστικών για την ανάπτυξη ανταγωνισμού όρων, όπως, ενδεικτικά, η ζητούμενη εμπειρία να μην εξαντλείται μόνο σε φορείς του δημόσιου τομέα, καθώς και, στην περίπτωση ένωσης οικονομικών φορέων, να μην είναι απαραίτητο η εμπειρία να καλύπτεται από ένα τουλάχιστον από τα μέλη της, αλλά να δύναται αυτή να καλυφθεί αθροιστικά από τα μέλη της ένωσης. Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… Ο.Ε.» με αντικείμενο την εκτέλεση του έργου με τίτλο «Νέος Διώροφος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός με Υπόγειο, Δήμου …. στο Ο.Τ. 328».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/590/2022

Ανάθεση υπηρεσιών φύλαξης....Επειδή περαιτέρω πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτοι οι ισχυρισμοί της παρέμβασης με τους οποίους υποστηρίζεται ότι η προσφορά της προσφεύγουσας πρέπει να απορριφθεί και για τον επί πλέον λόγο ότι προσφορά καθίσταται ζημιογόνος, αν ληφθεί υπ΄ όψιν ως απαιτείται η επίμαχη παρακράτηση προκαταβολής φόρου εισοδήματος 8% (σκέψη 20, σελ. 25 και επ). Και τούτο επειδή, παρίσταται απαράδεκτη η προβολή τέτοιων ισχυρισμών με άσκηση παρέμβασης, η οποία σύμφωνα με τον νόμο, δεν μπορεί παρά να κατατείνει μόνο στην διατήρηση της ισχύος της προσβαλλόμενης και στην ορθότητα των λόγων της, και όχι στην τροποποίησή της όπως εν προκειμένω επιδιώκεται με την προσθήκη επιπρόσθετης αιτιολογίας περί την απόρριψη της οικονομικής προσφοράς της  προσφεύγουσας. Εξ άλλου και σε κάθε περίπτωση, η παρεμβαίνουσα στρέφεται κατά ήδη απορριφθείσας προσφοράς, προβάλλοντας λόγο που δεν αφορά στην διατήρηση ισχύος της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά στην αιτιολογία της. Όμως, αλυσιτελώς προβάλλονται οι παραπάνω ισχυρισμοί της παρέμβασης περί ζημιογόνας προσφοράς, καθώς εφόσον η προσφορά ενός διαγωνιζομένου απορρίπτεται ήδη από την αναθέτουσα αρχή για ορισμένο λόγο, άλλος διαγωνιζόμενος δεν έχει έννομο συμφέρον, ούτε μπορεί να επιδιώξει την απόρριψη της προσφοράς για διαφορετικό λόγο ή και για διαφορετικό λόγο (ΔΕΦΑθ (Αναστ) 232/2014, ΔΕφΑθ (Ακυρ) 632/2013), πράγματα τα οποία επί πλέον απαραδέκτως προβάλλονται με την άσκηση παρέμβασης. Εν προκειμένω, η παρεμβαίνουσα δεν αμφισβητεί -ούτε θα μπορούσε παραδεκτά να αμφισβητεί- το κύρος του διατακτικού της προσβαλλόμενης ως προς τον αποκλεισμό της προσφεύγουσας, ούτε εξάλλου αμφισβητεί αλλά αντίθετα συνομολογεί την ορθότητα των συγκεκριμένων αιτιολογιών που διαλαμβάνονται στην προσβαλλόμενη σχετικά με τον αποκλεισμό αυτό, προβάλλοντας όμως απαραδέκτως και αλυσιτελώς ισχυρισμούς για την συμπλήρωση των αιτιολογιών της.

Εκτέλεση έργου- έλεγχος νομιμότητας:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, στο μέτρο που, για τη δημοπράτηση του ελεγχόμενου έργου, ως σύστημα υποβολής προσφορών είχε προβλεφθεί από τη διακήρυξη αυτό των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης κατά ομάδες τιμών ομοειδών εργασιών του άρθρου 95 παρ. 2 περ. α΄ του ν.4412/2016, μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης αυτού περιέλαβε μόνον μία (1) ομάδα (ΑΦΑΛΤΙΚΑ) με πέντε (5) είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε δύο (2) υποομάδες, όπως προβλέπει το άρθρο 4 της ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 υπουργικής απόφασης. Και τούτο διότι, όπως έχει κριθεί (Ε.Σ. VI Τμ. 1286/2018), με τον τρόπο αυτό και δη με τη μη περαιτέρω ανάλυση του προϋπολογισμού σε υποομάδες, το εφαρμοσθέν στο ελεγχόμενο έργο σύστημα υποβολής προσφορών μετετράπη αυτομάτως σε αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διενεργηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον, αφενός η προϋπολογιζόμενη του έργου δαπάνη υπερβαίνει κατά πολύ το οριζόμενο στο άρθρο 125 παρ.1 του ν.4412/2016 όριο των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι δυνατή η εφαρμογή του επίμαχου συστήματος, αφετέρου δε η ένταξη όλων των επιμέρους προβλεπόμενων ειδών εργασιών σε μία (1) ομάδα καθιστά δυσχερή (αν όχι ανέφικτο) τον έλεγχο της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται τόσο στο άρθρο 156 παρ. 3 του ν.4412/2016, όσο και στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ενδέχεται δε να οδηγήσει σε μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου και, ειδικότερα, σε μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογισθεισών για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης ορισμένων εξ αυτών και, παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται με το άρθρο 11.3 της διακήρυξης. Η ως άνω διαπιστωθείσα πλημμέλεια συνιστά διακωλυτικό λόγο σύναψης της οικείας σύμβασης, ανεξαρτήτως του ισχυρισμού της αναθέτουσας αρχής ότι στο επίμαχο έργο δεν πρόκειται να απαιτηθεί η ενάσκηση της δυνατότητας χρήσης «επί έλασσον δαπανών», λόγω της φύσης των εργασιών που είναι τεχνικά απολύτως αναγκαίες και απαραίτητες για την υλοποίηση του έργου (βλ. 8555/15.10.2018 διαβιβαστικό έγγραφο του Διευθυντή Τεχνικών Έργων της Π.Ε. ... Περιφέρειας ...). 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/16/2019

Παροχή υπηρεσιών καθαρισμού:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, μη νομίμως ανατέθηκε από το … η εκτέλεση των ως άνω υπηρεσιών καθαριότητας στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, η οικονομική προσφορά της οποίας έπρεπε  να  απορριφθεί  ως  απαράδεκτη, διότι  σ’  αυτήν,  κατά τον κρίσιμο για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 χρόνο υποβολής της, δεν αναφέρονται η συλλογική σύμβαση εργασίας στην οποία υπάγονται οι εργαζόμενοι και τα τετραγωνικά μέτρα καθαρισμού ανά άτομο, δεν γίνεται καμία ανάλυση/υπολογισμός του ύψους του προϋπολογισμένου ποσού που αφορά τις πάσης φύσεως αποδοχές των εργαζομένων και του ύψους των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τα προϋπολογισθέντα ποσά. Επίσης, στην οικονομική προσφορά δεν γίνεται καμία αναφορά στο ποσοστό διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών, των αναλωσίμων, του εργολαβικού της κέρδους, καθώς και των νόμιμων υπέρ Δημοσίου και τρίτων κρατήσεων, στοιχεία τα οποία θα πρέπει να αναφέρονται στην οικονομική προσφορά εκάστου υποψηφίου, προκειμένου να καθίσταται δυνατό να ελεγχθεί το ύψος αυτής σε σχέση με το αντικείμενο της υπηρεσίας. Η ως άνω διαπιστωθείσα πλημμέλεια δεν αίρεται από τη μεταγενέστερη της πράξης επιστροφής του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, πρόσθετη ανάλυση (..)Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εκτέλεση έργου-ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 707/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του διαπίστωσε ότι κωλύεται η υπογραφή της οικείας σύμβασης, δοθέντος ότι μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, το οποίο δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, περιέλαβε μόνο μία ομάδα εργασιών (ΑΣΦΑΛΤΙΚΑ) με πέντε είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε δύο υποομάδες, όπως απαιτείται από το άρθρο 4 της ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 υπουργικής απόφασης (όπως για παράδειγμα, ομαδοποίηση στην ομάδα Δ: Οδοστρωσία και στην Ομάδα Ε: Ασφαλτικά, που προβλέπονται στο άρθρο 3 της υπουργικής αυτής απόφασης για τα έργα οδοποιίας), προκειμένου να είναι νόμιμη η ρητώς προβλεπόμενη στο άρθρο 11.3 της διακήρυξης χρησιμοποίηση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών. Η ως άνω θεώρηση όλων των επιμέρους ειδών εργασιών ως μίας ομάδας, έχει ως αποτέλεσμα: α) το ελεγχόμενο έργο να έχει δημοπρατηθεί κατ’ ουσία με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης, κατά παράβαση του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, σύμφωνα με το οποίο, το σύστημα αυτό προβλέπεται μόνο σε έργα με εκτιμώμενη αξία μικρότερη των 60.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., περίπτωση που δεν συντρέχει εν προκειμένω, καθώς η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του έργου υπερβαίνει κατά πολύ το όριο αυτό, ανερχόμενη στο ποσό των 806.451,61 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., β) να καθίσταται δυσχερής και σε κάθε περίπτωση, ανέφικτος ο έλεγχος της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016 και στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ανεξαρτήτως του ότι λόγω της φύσης των εργασιών δεν θα μπορούσε να υπάρξει τεχνικά χρήση της δυνατότητας των “επί έλασσον” δαπανών, δοθέντος ότι εν προκειμένω, κάθε επόμενη εργασία προϋποθέτει αναγκαία την ολοκλήρωση της προηγούμενης, συνεπώς η όποια ελάττωση των προβλεπόμενων εργασιών θα είχε ως συνέπεια τη μη ολοκλήρωση του έργου γ) να μπορούν να λάβουν χώρα μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου εντός της μίας προβλεφθείσας ομάδας για το σύνολο των εργασιών, και ειδικότερα, μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογισθεισών για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης ορισμένων εξ αυτών και παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται με το άρθρο 11.3 της διακήρυξης, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της αιτούσας και της υπέρ αυτής παρεμβαίνουσας εταιρείας. Ωστόσο, το Τμήμα, συνεκτιμώντας ότι : α) οι εργασίες του ελεγχόμενου έργου, εκ της φύσης τους, φαινόταν ότι ανήκαν μόνο σε μία ομάδα (Ασφαλτικά) ως εκ τούτου, τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής θεώρησαν συγγνωστώς ότι δεν απαιτείτο υποχρεωτικά ομαδοποίηση των εργασιών σε δύο (2) υποομάδες, παρά μόνο στη περίπτωση που έκαναν πράγματι χρήση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών, β) συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που αφορούν στην ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι επιβάλλουν την άμεση εκτέλεση των εργασιών συντήρησης του ορεινού (στο μεγαλύτερο τμήμα του) οδικού δικτύου γ) της πρόσφατης έναρξης ισχύος (15-7-2017) του νέου νομοθετικού πλαισίου για τις ομάδες εργασιών κρίνει ότι, τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής είχαν τη δικαιολογημένη πεποίθηση ότι ενεργούσαν νόμιμα ως προς την υποχρέωση περαιτέρω ομαδοποίησης των εργασιών του ελεγχόμενου έργου.(βλ. VI Τμήμα 2027/2017 , όπου και μειοψηφία).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για την υλοποίηση του έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ Π.Ε. ... (ΔΗΜΟΣ ...)» μεταξύ της Περιφέρειας Θεσσαλίας και της εργοληπτικής επιχείρησης «... Α.Τ.Ε.».

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Δήμου Αγίου Δημητρίου με τίτλο «ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΟΔΩΝ 2017», (...)Με βάση τα προεκτέθεντα, ο όρος του άρθρου 3.3 της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο οι ενδείξεις του άρθρου 3.2 θα πρέπει να αναγράφονται και επί των υποφακέλων «Δικαιολογητικά Συμμετοχής» και «Οικονομική Προσφορά» του κυρίως φακέλου της προσφοράς, δεν έχει τεθεί επί ποινή αποκλεισμού, όπως αντιθέτως συμβαίνει σε άλλες περιπτώσεις, ρητώς προβλεπόμενες στη διακήρυξη (βλ. π.χ. άρθρα 3.3 περ. β΄, 24.1 και 24.2 αυτής, πρβλ. ΣτΕ Ε.Α. 385/2014, 74/1999). Περαιτέρω, εφόσον η συμμετέχουσα επιχείρηση «... ...» είχε αναγράψει επί του κυρίως φακέλου της προσφοράς τις ενδείξεις που απαιτούνται από το άρθρο 3.2, ενώ οι δύο υποφάκελοι έφεραν την αντίστοιχη ένδειξη «Δικαιολογητικά Συμμετοχής» και «Οικονομική Προσφορά» και εσωκλείονταν στον κυρίως φάκελο, διασφαλίστηκε πλήρως το περιεχόμενο καθενός υποφακέλου καθώς και η υποβολή τους εκ μέρους του συγκεκριμένου προσφέροντος, στο πλαίσιο του ελεγχόμενου διαγωνισμού. Με δεδομένα αυτά, μη νομίμως αποκλείστηκε η επιχείρηση «... ...», χωρίς να αποσφραγιστούν οι φάκελοι με τα δικαιολογητικά συμμετοχής και την οικονομική της προσφορά διότι η παράλειψη αναγραφής των ενδείξεων της παρ. 3.2 σε αυτούς τους υποφακέλους συνιστά, στην προκειμένη περίπτωση, επουσιώδη τυπική παράλειψη που δεν πλήττει τους όρους του ανταγωνισμού ή της διαφάνειας, αλλοιώνοντας τα στοιχεία ή το περιεχόμενο της προσφοράς της (πρβλ. Ε.Σ. Απόφ. VI Τμ. 1645/2014, ΣτΕ Ε.Α. 385/2014). Ο αποκλεισμός δε αυτός συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια που κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι η Διοίκηση διατηρεί τη δυνατότητα να αποκαταστήσει τη νομιμότητα της διαδικασίας και να αναδιαμορφώσει, αν συντρέχει νόμιμη περίπτωση, το τελικό αποτέλεσμα του διαγωνισμού (πρβλ. ΣτΕ Ε.Α. 227/2011). Ειδικότερα, η Επιτροπή του Διαγωνισμού δύναται, με σχετικό Πρακτικό της, να προβεί, στην αποσφράγιση των υποφακέλων «Δικαιολογητικά Συμμετοχής» και «Οικονομική Προσφορά» της κατά τα ανωτέρω μη νομίμως αποκλεισθείσας επιχείρησης «... ...», στον έλεγχο της οικονομικής της προσφοράς και των δικαιολογητικών συμμετοχής και στη σύνταξη νέου πίνακα μειοδοσίας με την συμπερίληψη στον πίνακα αυτόν της προσφοράς της επιχείρησης «... ...», εφόσον αυτή κριθεί παραδεκτή. Στη συνέχεια και σε περίπτωση που η προσφορά της ως άνω επιχείρησης είναι υψηλότερη αυτής του αναδειχθέντος μειοδότη, ήτοι παραμείνει προσωρινός μειοδότης η επιχείρηση «.......», να επανυποβληθεί, αφού εγκριθεί από την Οικονομική Επιτροπή, το σχετικό Πρακτικό και το νέο σχέδιο σύμβασης προς έλεγχο στο παρόν Κλιμάκιο (πρβλ. Ε.Σ. Πρ. Ε΄ Κλιμ. 482, 533/2017), μη απαιτουμένης ως περιττής, - αφού το άνοιγμα των ως άνω υποφακέλων δεν θα επηρεάζει το αποτέλεσμα της δημοπρασίας -, είτε νέας κληρώσεως είτε της εκδόσεως νέας κατακυρωτικής απόφασης υπέρ του προσωρινού μειοδότη. Για τους λόγους αυτούς.Κωλύεται, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό, η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Αγίου Δημητρίου και της εργοληπτικής επιχείρησης «...  ...», για την εκτέλεση του έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΟΔΩΝ 2017».

Εκτέλεση εργασιών απόξεσης ασφαλτικού τάπητα:Αίτηση  ανάκλησης της 277/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (..)Κατόπιν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε με την προσβαλλομένη ότι κωλύεται η υπογραφή της οικείας σύμβασης, καθόσον μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, που δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, περιέλαβε μόνον μία ομάδα εργασιών (ΟΔΟΠΟΙΙΑ) με πέντε είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε δύο υποομάδες, σύμφωνα με τη ρητή διάταξη του άρθρου 4 της ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 υπουργικής απόφασης. Τούτο δε, είχε ως αποτέλεσμα το ελεγχόμενο έργο να δημοπρατηθεί ουσιαστικά με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διενεργηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον αφενός η προϋπολογιζόμενη για το ελεγχόμενο έργο δαπάνη υπερβαίνει κατά πολύ το οριζόμενο στο άρθρο 125 παρ.1 του ν. 4412/2016 οριζόμενο ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι δυνατή η υποβολή οικονομικών προφορών με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης, αφετέρου δε η θεώρηση όλων των επιμέρους προβλεπόμενων ειδών εργασιών ως μίας ομάδας καθιστά δυσχερή (αν όχι ανέφικτο) τον έλεγχο της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο νόμο (άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016) και την οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ενδέχεται δε να οδηγήσει σε μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου και, ειδικότερα, σε μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογιζόμενων για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης των δαπανών κάποιων από αυτά τα είδη εργασιών και, παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται στην υπέρβαση της συμβατικής ομάδας εργασιών, δυνάμει του άρθρου 11.3 της διακήρυξης του διαγωνισμού, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος και της υπέρ αυτού παρεμβαίνουσας εταιρίας. Ωστόσο, ενόψει αφενός του γεγονότος ότι οι εργασίες του προϋπολογισμού εκ φύσεως εντάσσονται σε μία ομάδα εργασιών «ΑΣΦΑΛΤΙΚΑ» (βλ. Ε΄ Κλ. Πρ. 422/2017) και αφετέρου της πρόσφατης έναρξης ισχύος (15.7.2017) του νέου νομοθετικού πλαισίου για τις Ομάδες εργασιών (ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 Υ.Α.), λαμβανομένου υπόψη και της επιτακτικής ανάγκης βελτίωσης του οδικού δικτύου και άμεσης επέμβασης για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών που αφορούν στην ασφάλεια της οδικής κυκλοφορίας και την αποφυγή τροχαίων ατυχημάτων, το Τμήμα αποφαίνεται ότι η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή λόγω συνδρομής συγγνωστής πλάνης στο πρόσωπο των οργάνων της αναθέτουσας αρχής ως προς την υποχρέωση περαιτέρω ομαδοποίησης των εργασιών του επίμαχου έργου.Ανακαλεί την 277/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Ασφαλτοστρώσεις...ζητείται η ανάκληση της 588/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικά δεκτά στη σκέψη 3 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του διαπίστωσε ότι κωλύεται η υπογραφή της οικείας σύμβασης. Τούτο διότι μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, το οποίο δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, περιέλαβε μόνο μία ομάδα εργασιών (ΑΣΦΑΛΤΙΚΑ) με πέντε είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε περισσότερες από μία υποομάδες, όπως απαιτείται από το άρθρο 4 της ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 υπουργικής απόφασης, προκειμένου να είναι δυνατή η δημοπράτηση του έργου με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης κατά ομάδα (ή υποομάδα) εργασιών και η υποβολή αντίστοιχων οικονομικών προσφορών, ώστε να διασφαλιστεί και η ορθή χρησιμοποίηση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών, δεδομένου ότι η δυνατότητα αυτή ρητώς και με σαφήνεια προβλέπεται στο άρθρο 11.3 της διακήρυξης, ανεξάρτητα αν κατ’ αποτέλεσμα χρησιμοποιηθεί ή όχι, όπως, ειδικότερα, αλυσιτελώς διατείνεται ο αιτών. Η παράλειψη να γίνει διάκριση των επιμέρους ειδών εργασιών σε υποομάδες και η διαχείρισή τους ως μίας ομάδας, έχει ως αποτέλεσμα: α) το ελεγχόμενο έργο να έχει δημοπρατηθεί κατ’ ουσία με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης, κατά παράβαση του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, σύμφωνα με το οποίο, το σύστημα αυτό προβλέπεται μόνο σε έργα με εκτιμώμενη αξία μικρότερη των 60.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., περίπτωση που δεν συντρέχει εν προκειμένω, καθώς η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του έργου υπερβαίνει κατά πολύ το όριο αυτό, ανερχόμενη στο ποσό των 564.516,13 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., β) να καθίσταται δυσχερής και σε κάθε περίπτωση, ανέφικτος ο έλεγχος της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016 και στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ανεξαρτήτως αν τεχνικά υπάρξει ή όχι χρήση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών, είτε λόγω της φύσης και της ακρίβειας της προμέτρησης των εργασιών είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο γ) να μην αποκλείονται μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου, κατά την υλοποίησή του, εντός της προβλεφθείσας, μοναδικής, ομάδας για το σύνολο των εργασιών, και ειδικότερα, μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογισθεισών για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης ορισμένων και της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται με το άρθρο 11.3 της διακήρυξης, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος. Ωστόσο, το Τμήμα κατά πλειοψηφία, συνεκτιμώντας ότι : α) οι εργασίες του ελεγχόμενου έργου, εκ της φύσης τους, ανήκαν μόνο σε μία ομάδα (Ασφαλτικά), ως εκ τούτου, τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής θεώρησαν συγγνωστώς ότι δεν απαιτείτο υποχρεωτικά ομαδοποίηση των εργασιών σε δύο (2) υποομάδες, παρά μόνο στη περίπτωση που έκαναν πράγματι χρήση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών, β) συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που αφορούν στην ασφάλεια των κατοίκων του Δήμου και γενικά στην ασφάλεια της κυκλοφορίας στο Δήμο, οι οποίοι επιβάλλουν την άμεση εκτέλεση των εργασιών και, μάλιστα, κατά τους τρέχοντες καλοκαιρινούς μήνες που προσφέρονται για την ποιοτική εκτέλεσή του, σε αντίθεση με τους χειμερινούς, κρίνει ότι, τα αρμόδια όργανα του αιτούντος είχαν τη δικαιολογημένη πεποίθηση ότι ενεργούσαν νόμιμα ως προς την κατάστρωση του προϋπολογισμού χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση των εργασιών του ελεγχόμενου έργου (βλ. VI Τμήμα 15, 16, 17/2019, 1286/2018, πρβλ. 100/2017). Μειοψήφησε η Σύμβουλος Δέσποινα Καββαδία Κωνσταντάρα, η οποία διατύπωσε τη γνώμη, με την οποία συντάχθηκε και η Πάρεδρος Ελένη Νικολάου, ότι ο λόγος περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού οι σχετικές διατάξεις είναι σαφείς και δεν επιδέχονται διαφορετική ερμηνεία έχουν δε σταθερά ερμηνευθεί από το Δικαστήριο αυτό.Ανακαλεί την 588/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.​