ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΜΟΙΒΗΣ ΓΙΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά    στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη - ελέγχεται ως  κανονική, δοθέντος ότι, πριν την πραγματοποίηση αυτής, ήδη κατά το οικονομικό έτος 2011, προηγήθηκε η διαδικασία δημοσιονομικής ανάληψής της και ανατροπή της, λόγω μη εξόφλησης του αρχικώς εκδοθέντος 1335/2011 χρηματικού εντάλματος πληρωμής, διαδικασία που τηρήθηκε διαδοχικά,  όπως κατά νόμον απαιτείτο, και κατά τα έτη 2012 και 2013, κατά τα οποία επίσης δεν εκτελέστηκε η σχετική ανάληψη υποχρέωσης, χωρίς να επηρεάζει την κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης το γεγονός ότι κατά τα έτη 2012 και 2013 η λογιστική υπηρεσία του Δήμου .. δεν προέβη στην ενταλματοποίηση της δαπάνης. Και τούτο διότι η έκδοση του χρηματικού εντάλματος πληρωμής δεν αποβλέπει στη δέσμευση της απαιτούμενης πίστωσης για τη διενέργεια της δαπάνης - αφού η δέσμευση αυτή έχει ήδη συντελεστεί, όπως προαναφέρθηκε, με τη δημοσιονομική ανάληψη      της σχετικής υποχρέωσης κατά το οικείο έτος από τον αρμόδιο διατάκτη -  αλλά αποτελεί κατ’ ουσία όρο για την εξόφληση της δαπάνης, ήτοι την εκταμίευση του οφειλόμενου ποσού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:..Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 2/2013 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο …Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς έκρινε η Επίτροπος με την προσβαλλομένη ότι η παράλειψη δέσμευσης πίστωσης για το σύνολο της προϋπολογιζόμενης για το έτος 2012 δαπάνης (150.000,00 ευρώ) και όχι μόνο για τμήμα αυτής (60.000,00 ευρώ) συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης σύμβασης, καθ' όσον, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IΙ, η έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση και βεβαιώνεται η δέσμευση στα οικεία λογιστικά βιβλία αποτελεί προϋπόθεση για την εκτέλεση οποιασδήποτε διοικητικής πράξης που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού Ο.Τ.Α..(..)Πλην όμως, για την οικονομία της όλης διαδικασίας του ελέγχου, το Τμήμα κρίνει, περαιτέρω, ότι πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, υπό τον όρο ότι, πριν από την υπογραφή της οικείας σύμβασης, θα δεσμευθεί πίστωση για το σύνολο της προϋπολογιζόμενης δαπάνης για το έτος 2012, με την έκδοση από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ... της οικείας απόφασης ανάληψης δαπάνης (έγκρισης δέσμευσης πίστωσης) ποσού 150.000,00 ευρώ.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη της Επιτρόπου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης, μετά την τήρηση του προαναφερόμενου όρου..Ανακαλεί τη 2/2013 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΜΕΛΈΤΕΣ:Καταβολή αμοιβής του έναντι εκτέλεσης της σύμβασης «Τεχνικο - Οικονομική Ανάλυση της Υφιστάμενης Κατάστασης» της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. (...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, ως προς την τηρητέα διαδικασία δημοσιονομικής ανάληψης της υποχρέωσης της Δ.Ε.Α.Υ.Ν. εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του β.δ. 17.5./15.6.1959, αφού δεν προκύπτει ότι υφίστανται ειδικές διατάξεις στον Ο.Ε.Υ. αυτής, σχετικά με τη διαδικασία πραγματοποίησης των δαπανών της. Επομένως πριν την έκδοση των 73 και 74/23.9.2015 αποφάσεων ανάθεσης του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Ν., οι οποίες συνιστούν τις γενεσιουργούς αιτίες των επίμαχων δαπανών, έπρεπε να έχουν προηγηθεί οι δεσμεύσεις των αναγκαίων πιστώσεων από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό, οικονομικού έτους 2015, πιστώσεις των οικείων - αλλά και ορθών κατά τίτλο και περιεχόμενο - Κ.Α.Ε. αυτής με τις δημοσιονομικές αναλήψεις των υποχρεώσεων, κατ’ εφαρμογήν των διατάξεων του β.δ. 17.5/15.6.1959, καθώς και η ανάρτηση των πράξεων αυτών στο διαδίκτυο στο Πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ». Εφόσον, μάλιστα, οι ως άνω δημοσιονομικές δεσμεύσεις δεν εκτελέστηκαν εντός του έτους 2015, έπρεπε να ανατραπούν με σχετικές ανακλητικές αποφάσεις του αρμόδιου διατάκτη, πριν εκδοθούν οι νέες αποφάσεις δέσμευσης στο επόμενο οικονομικό έτος (2016), διαδικασία η οποία επίσης δεν ακολουθήθηκε.  Η παράλειψη τήρησης των ανωτέρω διαδικασιών για την ανάληψη των οικείων υποχρεώσεων, η παράβαση της αρχής της ειδικότητας των πιστώσεων, αναφορικά με την υπ’ αριθ. 73/23.9.2015 απόφαση του Δ.Σ., καθώς και η καθυστερημένη ανάρτηση των εν λόγω αποφάσεων ανάληψης στο διαδίκτυο καθιστά τις ελεγχόμενες δαπάνες μη νόμιμες και μη κανονικές, όπως βασίμως προβάλλεται από τη διαφωνούσα Επίτροπο. Επιπλέον, οι ανατεθείσες υπηρεσίες, οι οποίες περιλαμβάνουν: α) την απεικόνιση των υφιστάμενων υποδομών και συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης, την καταγραφή και αξιολόγηση της γενικής τους κατάστασης, καθώς και την υποβολή προτάσεων σχετικά με το σχεδιασμών και την υλοποίηση βασικών έργων και μελετών της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. σχετικών με την υδροδότηση και αποχέτευση των δημοτικών ενοτήτων της περιοχής παρέμβασης και β) την τεχνικο - οικονομική ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης της επιχείρησης, με καταγραφή και ανάλυση όλων των κοστολογικών παραμέτρων, εκτίμηση των εσόδων και λειτουργικών εξόδων, καθώς και των αποτελεσμάτων χρήσης της, εμπίπτουν στις σχετικώς προβλεπόμενες στον Ο.Ε.Υ. αρμοδιότητες των Τεχνικών και Οικονομικών Υπηρεσιών της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. και των αντίστοιχων Γραφείων, ήτοι στα καθήκοντα του υπηρετούντος σε αυτά προσωπικού, δεδομένου ότι συνιστούν την αναγκαία βάση για την κατάστρωση της τιμολογιακής πολιτικής της επιχείρησης, τη διενέργεια προμηθειών και την εκτέλεση έργων λειτουργίας και συντήρησης των δικτύων και εγκαταστάσεών της και, γενικότερα, για την ορθή διοίκηση, διαχείριση των οικονομικών, αλλά και καθημερινή λειτουργία της Δ.Ε.Υ.Α., χωρίς να αποδεικνύεται η επικαλούμενη από την επιχείρηση ελλιπής στελέχωση ή, ακόμη, αδυναμία του υπάρχοντος προσωπικού και των αρμοδίων Προϊσταμένων να επιμεληθούν των εργασιών, λόγω φόρτου, δοθέντος ότι                 από την προσκομισθείσα, στις 30.1.2017, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κατάσταση εργαζομένων της τελευταίας δεν προκύπτει η ανά κλάδο και ειδικότητα των σαράντα τριών (43) εργαζομένων στη Δ.Ε.Υ.Α.Ν.  απασχόληση σε αυτήν. Υπό αυτήν την έννοια, πάντως, οι ανατεθείσες, με τις 73 και 74/23.9.2015 αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου της Δ.Ε.Υ.Α.Ν. υπηρεσίες δεν χαρακτηρίζονται ως εκ του περιεχομένου τους ομοειδείς, δεδομένου ότι η μεν «καταγραφή - απεικόνιση της υφιστάμενης κατάστασης» της επιχείρησης έχει ως αντικείμενο την περιγραφή και καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης των υποδομών ύδρευσης και αποχέτευσης σε κάθε περιοχή εξυπηρέτησης με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, ήτοι το σύστημα ύδρευσης και τις συνδέσεις λειτουργίας όσον αφορά τόσο το εξωτερικό υδραγωγείο όσο και τις γραμμές τροφοδοσίας ανά δημοτική ενότητα, τις εγκαταστάσεις και τα υπάρχοντα δίκτυα, με απαρίθμηση των προβλημάτων  και υποβολή προτάσεων για την αντιμετώπιση αυτών, ενώ η τεχνικο - οικονομική ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης περιλαμβάνει ανάλυση της υφιστάμενης τιμολογιακής πολιτικής, των προϋπολογισμών των δύο τελευταίων ετών, των αποτελεσμάτων χρήσης, ή/και τους ισολογισμούς των τριών τελευταίων ετών, καθώς της οργανωτικής διάρθρωσης της επιχείρησης, προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα αναφορικά με το κατά πόσο αξίζει              η δραστηριότητα της Δ.Ε.Υ.Α.Ν., δηλαδή εάν συντηρεί επί του παρόντος το δίκτυο, εάν μπορεί να το λειτουργεί κ.λπ., καθώς και εάν έχει την απαιτούμενη οργανωτική διάρθρωση για την ουσιαστική είσπραξη των εσόδων. Εντούτοις, αμφότερες οι αναθέσεις εξυπηρετούν τον ίδιο λειτουργικό σκοπό, καθώς εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της αποτύπωσης της συνολικής κατάστασης της Δ.Ε.Υ.Α.Ν., της αναγνώρισης δυσλειτουργιών και ελλείψεων κατά την οργάνωση και ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της, καθώς και της υποβολής προτάσεων, με στόχο τόσο τον εξορθολογισμό των δομών της όσο και τη βελτίωση των παρεχόμενων στους πελάτες της υπηρεσιών. Τούτο μάλιστα γίνεται δεκτό, ενόψει του ότι και στις δύο ως άνω περιπτώσεις, τις εργασίες ανέλαβαν εξωτερικοί συνεργάτες παρόμοιων ειδικοτήτων, αφού ο μεν Αναστάσιος Ηλίας είναι πολιτικός μηχανικός, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος (MSc) με αντικείμενο την «Επιστήμη και τεχνολογία υδάτινων πόρων», η δε Καλλιρόη Πάσσιου είναι πολιτικός μηχανικός και μηχανικός περιβάλλοντος, επίσης κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος (MSc). Ως εκ τούτου, μη νομίμως ανατέθηκαν στους φερόμενους ως δικαιούχους οι επίμαχες υπηρεσίες απευθείας και όχι κατόπιν διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο. Των ως άνω κρίσεων, πάντως, προϋποτίθεται η παραδοχή ότι οι ανατεθείσες εργασίες, οι οποίες δεν συναρτώνται με οιαδήποτε διαδικασία παραγωγής τεχνικού έργου και, συνεπώς, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης των εδ. α΄ και β΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3316/2005, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα  από την  Επίτροπο, αποτελούν υπηρεσίες, οι οποίες ήταν,   κατ’ αρχήν, δυνατό να ανατεθούν απευθείας, βάσει της προϋπολογισθείσας δαπάνης τους (20.000,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), κατ’ άρθρο 209 παρ. 9 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων σε συνδυασμό με την ως άνω 35130/739/9.8.2010 υπουργική απόφαση, καίτοι, βέβαια, από τα στοιχεία του φακέλου  δεν προκύπτει ότι των συγκεκριμένων αναθέσεων προηγήθηκαν μελέτες της υπηρεσίας με αναφορά και στοιχειώδη, έστω, εκτίμηση του προϋπολογισθέντος κόστους για καθεμία εκ των επιμέρους κατηγοριών                    των προς εκτέλεση εργασιών. Τέλος, κατά παράβαση των σχετικών με τη λειτουργία της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. διατάξεων, κατά την εκκαθά

Καταβολή αποζημίωσης ελεγκτών:..Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι για τις υπό κρίση δαπάνες δεν τηρήθηκε η νόμιμη διαδικασία ανάληψής τους, καθόσον δεν εκδόθηκε μετά την εκκαθάρισή τους, ήτοι μετά το τέλος του διμήνου κατά το οποίο πραγματοποιήθηκαν οι έλεγχοι, σύμφωνα με τα ειδικώς οριζόμενα στο άρθρο 9 παρ. 2 του π.δ/τος 113/2010, εντός του έτους 2015, στο οποίο αυτές ανάγονται, απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τη δέσμευση της αντίστοιχης πίστωσης. Η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται στη συγκεκριμένη περίπτωση να θεραπευθεί με την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 65 παρ. 1 του ν. 4487/2017 (Α΄ 110/1.8.2017), που ορίζει ότι οι δαπάνες των Περιφερειών του άρθρου 14 παρ. 1 του ν. 3460/2006 (Α΄ 105), οι οποίες προέκυψαν κατά τα οικονομικά έτη 2015 και 2016, δύνανται να μεταφερθούν, από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στον προϋπολογισμό των Περιφερειών, όπου και εκκαθαρίζονται κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης. Και τούτο, διότι οι σχετικές αξιώσεις των φερόμενων ως δικαιούχων έχουν εν τω μεταξύ υποπέσει στη διετή παραγραφή του άρθρου 140 παρ. 3 του ν. 4270/2014. Συγκεκριμένα, η παραγραφή της αξίωσης που αφορά σε αποζημίωση του διμήνου Ιουλίου – Αυγούστου έτους 2015 και για την καταβολή της οποίας (αποζημίωσης) εκδόθηκε το ... χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2018, της Π.Ε. …, ξεκίνησε την 1.9.2015, δηλαδή την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη του διμήνου, και συμπληρώθηκε στις 31.8.2017 χωρίς να μεσολαβήσει κανένα διακοπτικό αυτής γεγονός, δοθέντος ότι το 864 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2017, εκδόθηκε στις 8.11.2017, δηλαδή μετά τη συμπλήρωση της παραγραφής της εν λόγω αξίωσης. Τα ως άνω ισχύουν ομοίως και για την αξίωση που αφορά σε αποζημίωση του διμήνου Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου έτους 2015, καθόσον η παραγραφή στη συγκεκριμένη περίπτωση ξεκίνησε την 1.11.2015 και συμπληρώθηκε στις 31.10.2017 χωρίς επίσης να μεσολαβήσει κανένα διακοπτικό αυτής γεγονός, δοθέντος ότι το 863 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2017, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας εκδόσεώς του, δεν αφορούσε στην εξόφληση της συγκεκριμένης απαίτησης, καθόσον αφορούσε στο χρονικό διάστημα Μαΐου – Ιουνίου έτους 2015. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη κανονικές και ως εκ τούτου αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Απόφαση ανάληψης :Ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 175/2016 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο I Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν στη σκέψη III, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι ορθώς έγινε δεκτό από το Κλιμάκιο, με την προσβαλλόμενη πράξη του, ότι οι εντελλόμενες με τα ανωτέρω εντάλματα δαπάνες του αιτούντος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ως φορέα της Γενικής Κυβέρνησης (ΟΚΑ), είναι μη κανονικές, δεδομένης της μεταγενέστερης της πραγματοποίησής τους, ήτοι της πραγματοποίησης της επίμαχης  απασχόλησης, έκδοσης της ανωτέρω απόφασης ανάληψης της σχετικής δημοσιονομικής υποχρέωσης (δημοσιονομικής δέσμευσης), αφού αυτή, όπως εκτέθηκε σε προηγούμενη σκέψη, έπρεπε να προηγείται χρονικά οποιασδήποτε ενέργειας πραγματοποίησης των δαπανών αυτών. Αντίθετα, κατά την μειοψηφούσα άποψη, η οποία εκτέθηκε στη σκέψη ΙΙΙ, οι επίμαχες δαπάνες του αιτούντος φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, που έχουν εκκαθαριστεί, εντέλλονται με τα ανωτέρω χρηματικά εντάλματα και ελέγχονται προληπτικά από το Ελεγκτικό Συνέδριο μετά την εντός του οικονομικού έτους εκτέλεσης του οικείου προϋπολογισμού του αιτούντος (2014) έκδοση της ανωτέρω απόφασης ανάληψης της σχετικής δημοσιονομικής υποχρέωσης (δημοσιονομικής δέσμευσης), είναι κανονικές, ανεξαρτήτως του ότι η έκδοση της απόφασης αυτής έπεται της εντός του ίδιου οικονομικού έτους πραγματοποίησης της ενέργειας που γεννά την υποχρέωση του αιτούντος για την πληρωμή τους, ήτοι της πραγματοποίησης της επίμαχης υπερωριακής απασχόλησης, καθώς με την έκδοση της εν λόγω απόφασης (ανάληψης της σχετικής δημοσιονομικής υποχρέωσης), η οποία συνιστά όρο της εκτέλεσης των ανωτέρω δημιουργικών των δαπανών αυτών πράξεων (της Μ70/186/27.1.2014 απόφασης του Διοικητή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και του Μ70/194/27.1.2014 εγγράφου της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Διοικητικού Προσωπικού του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ περί κατανομής και διάθεσης των ωρών της επίμαχης υπερωριακής απασχόλησης στους αντίστοιχους υπαλλήλους του ανωτέρω Περιφερειακού του Υποκαταστήματος) και εκδόθηκε κατόπιν διαπίστωσης της ύπαρξης αντίστοιχων εγγεγραμμένων πιστώσεων στον οικείο προϋπολογισμό του αιτούντος αλλά και της μη υπέρβασης του αντίστοιχου ποσοστού διάθεσής τους, αφενός καθίσταται νόμιμη η εκτέλεση των ανωτέρω δημιουργικών των δαπανών αυτών πράξεων και αφετέρου εκπληρώνεται πλήρως ο σκοπός των εκτεθεισών στη σκέψη ΙΙ σχετικών διατάξεων, που είναι η αποτροπή της πληρωμής δαπανών του αιτούντος καθ’ υπέρβαση των οικείων εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό του πιστώσεων και του ποσοστού διάθεσης τους.(..)Ανακαλεί την 175/2016 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο I Τμήμα, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο σκεπτικό της παρούσας.

Υπερωρίες-Ανάληψη υποχρέωσης.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως, όπως βασίμως η Επίτροπος προβάλλει, πριν από την παροχή των επίμαχων υπερωριών δεν έχει εκδοθεί από το Δήμο απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τη δαπάνη καταβολής των σχετικών αποζημιώσεων, που αρχικά βάρυναν τη σχετική πίστωση του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2012, η οποία εν συνεχεία να ανατραπεί, λόγω μη πληρωμής της δαπάνης κατά το οικείο οικονομικό έτος (2012), προκειμένου να εκδοθεί νέα σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το επόμενο οικονομικό έτος (2013), στον προϋπολογισμό του Δήμου, για το οποίο αυτές έχουν εκ νέου εγγραφεί. Απορρίπτει δε ως νόμω και ουσία αβάσιμο τον προβαλλόμενο από το Δήμο ισχυρισμό, ότι ήταν λανθασμένη η εγγραφή της σχετικής με την εντελλόμενη δαπάνη πίστωσης στον προϋπολογισμό έτους 2012 και η εκ νέου εγγραφή της με ΚΑΕ, που δηλώνει οφειλές προηγούμενου οικονομικού έτους στον προϋπολογισμό του έτους 2013, κι επομένως νόμιμη η μη έκδοση σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης εντός του 2012, καθώς η σχετική επιχορήγηση, που αφορά στο μεγαλύτερο μέρος τους, εισπράχθηκε από το Δήμο εντός του 2013 (1.2.2013). Τούτο δε, διότι αφενός, κατά παράβαση όσων έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, όχι μόνο εντός του 2012 αλλά ουδέποτε δεν έχει εκδοθεί σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης αφετέρου δε η εντελλόμενη δαπάνη αφορά αποζημιώσεις για υπερωρίες που παρασχέθηκαν εντός του 2012, κι επομένως αποτελεί δαπάνη του 2012, που ορθώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, βάρυνε αρχικά τη σχετική πίστωση του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2012 και εν συνεχεία τη σχετική πίστωση με ΚΑΕ που δηλώνει οφειλές προηγούμενου οικονομικού έτους (02.80.8111.02) του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2013. Κατ’ ακολουθία δε των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΧΡΟΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ.Με αυτά τα δεδομένα, η εκ μέρους του αναδόχου εκπρόθεσμη έκδοση του εκ του νόμου απαιτούμενου φορολογικού στοιχείου (τιμολογίου) δεν άγει   σε ακυρότητα αυτού, και κατά συνέπεια δεν καθιστά μη νόμιμη ή ανύπαρκτη την αξίωση του δικαιούχου, αφού το τιμολόγιο εξακολουθεί να αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και ενταλματοποίησης της σχετικής δαπάνης. Περαιτέρω, η μη ανατροπή και εκ νέου ανάληψη της πίστωσης για το οικονομικό έτος 2017 δημιουργεί έλλειμμα στην κανονικότητα της δαπάνης, αν και έγινε δημοσιονομική ανάληψη της υποχρέωσης για το κρίσιμο οικονομικό έτος 2018, στον προϋπολογισμό του οποίου υπάρχει σχετική πίστωση. Πρωτίστως όμως,                η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, καθώς η 2014/16674/24.10.2014 απόφαση, με την οποία δεσμεύτηκε η αναγκαία πίστωση από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό του Δήμου .... πιστώσεις (δημοσιονομική ανάληψη της υποχρέωσης) είναι μεταγενέστερη της σύμβασης, που συνάφθηκε στις 22.7.2014. Παρά ταύτα, δοθέντος ότι κατά το οικονομικό έτος 2014 υπήρχε πίστωση στον οικείο Κ.Α.Ε. του Δήμου, με τη 270/16.4.2014 απόφαση απευθείας ανάθεσης της Οικονομικής Επιτροπής του ψηφίστηκε η σχετική πίστωση πριν την υπογραφή της και εντέλει έγινε δημοσιονομική ανάληψη της υποχρέωσης κατά το κρίσιμο οικονομικό έτος 2018, στον προϋπολογισμό του οποίου υπάρχει επίσης σχετική πίστωση, πρέπει να γίνει δεκτό ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου συγγνωστώς και όχι από πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νομίμως (πρβλ. Κλ. VII Τμ. 65/2017, 219/2015). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ-Εξόφληση του 1ου λογαριασμού του έργου «κατασκευή ράμπας ανέλκυσης - καθέλκυσης σκαφών στο λιμάνι ..... », σε εκτέλεση προγραμματικής σύμβασης συναφθείσας με την Περιφέρεια…..:Με τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που παρατέθηκαν πρέπει να γίνουν δεκτά τα εξής: Α. Ο ισχυρισμός της αναπληρώτριας Επιτρόπου περί μη πρόβλεψης ρητρών σε βάρος συμβαλλομένου που παραβαίνει τους όρους της σύμβασης πρέπει να απορριφθεί, καθώς στο άρθρο 9 αυτής ρητώς αναφέρονται τέτοιες ρήτρες. Περαιτέρω, όμως, η προγραμματική σύμβαση δεν φέρει το εκ του νόμου ελάχιστο περιεχόμενο, όπως βασίμως προβάλλεται με τους λοιπούς δύο ισχυρισμούς. Ειδικότερα, δεν προσδιορίζεται στο σώμα της αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης των εργασιών, αλλά αναφέρεται αορίστως ότι η σύμβαση διαρκεί έως την ολοκλήρωση του έργου, σε κάθε περίπτωση εντός τεσσάρων ετών από την υπογραφή της, με δυνατότητα παράτασης. Επιπλέον, ο προϋπολογισμός της σύμβασης είναι ασαφής. Η ασάφεια έγκειται στο γεγονός ότι, όπως προκύπτει από το κείμενο αυτής όπου αναγράφεται το ενδεχόμενο υπέρβασης του ποσού των 25.830,00 ευρώ, το ποσό της δεν καθορίζεται επακριβώς εκ των προτέρων, αλλά συναρτάται με την αξία του προς εκτέλεση έργου όπως αυτή επρόκειτο  να εκτιμηθεί με τη σύνταξη της Τεχνικής Έκθεσης, μετά την υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης. Άλλωστε το αναφερόμενο ποσό των 25.830,00  δεν είναι συναφές με την αξία του προς εκτέλεση έργου, αλλά σχετίζεται αποκλειστικώς με τους διαθέσιμους από την Περιφέρεια πόρους. Ο δε όρος  που προβλέπεται στο άρθρο 7 της μεταγενεστέρως υπογραφείσας από 5.2.2016 εκτελεστικής σύμβασης, περί χρηματοδότησης του αναδόχου από το Δ.Λ.Τ. ....., δεν δύναται να δεσμεύσει το τελευταίο ή να θεραπεύσει την ως άνω παρανομία της δαπάνης, καθώς το Δ.Λ.Τ. δεν ήταν συμβαλλόμενο μέρος στην εν λόγω σύμβαση, εν πάση δε περιπτώσει το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν  εκδόθηκε  σε  εκτέλεση  της  σύμβασης  αυτής. Παρά  ταύτα,  με  δεδομένα  τα εξής: α) Ότι το επίμαχο έργο συμβάλλει στην τουριστική ανάπτυξη, την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα παραγωγής (αλιεία) αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος (αποσόβηση κινδύνου βύθισης σκαφών και ρύπανσης των υδάτων μέσω της δυνατότητας ευχερούς ανέλκυσης και καθέλκυσης αυτών και της συνακόλουθης συντήρησης κατά τη χειμερινή περίοδο), όπως αναφέρεται στο άρθρο 3 της προγραμματικής σύμβασης. β) Ότι το Δ.Λ.Τ. ..... δεν διαθέτει Τεχνική Υπηρεσία, γεγονός που κατέστησε αναγκαία τη συνεργασία των δύο φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης για την προσήκουσα διεκπεραίωση του έργου, η δε συνεργασία αυτή πραγματώθηκε επιτυχώς μέσω της επίμαχης σύμβασης και επιτεύχθηκε ο σκοπός της. γ) Ότι απαραίτητη προϋπόθεση για  τη σύνταξη της μελέτης του έργου από τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας ήταν η πρότερη σύναψη της Προγραμματικής Σύμβασης, συνεπώς εν προκειμένω δεν ήταν δυνατός ο ακριβής προϋπολογισμός της δαπάνης κατά το χρονικό σημείο της σύναψής της.  δ) Ότι, για τον ίδιο λόγο, δεν ήταν στην προκειμένη περίπτωση δυνατός ο καθορισμός ακριβούς χρονοδιαγράμματος διεκπεραίωσης των εργασιών που επρόκειτο να εκτελεσθούν, κρίνεται ότι ο φορέας, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών με τις προγραμματικές συμβάσεις διατάξεων, ενήργησε πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς στην κρινόμενη περίπτωση. Β. Ο ισχυρισμός ότι δεν έγινε ανατροπή της ανάληψης υποχρέωσης για το έτος 2015 πρέπει να απορριφθεί, καθώς μεταξύ των δικαιολογητικών της δαπάνης επισυνάπτεται η σχετική 173/2015 απόφαση ανατροπής προτάσεων ανάληψης υποχρέωσης του Δ.Σ. του Δ.Λ.Τ. ......  Η εντελλόμενη δαπάνη ωστόσο είναι μη κανονική, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 4 της παρούσας, καθώς οι 43/7.9.2015 και 4/23.2.2016 αποφάσεις με τις οποίες δεσμεύτηκε η αναγκαία πίστωση από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό του Δ.Λ.Τ. ..... πιστώσεις (δημοσιονομική ανάληψη της υποχρέωσης), είναι μεταγενέστερες της ελεγχόμενης Προγραμματικής Σύμβασης, που συνήφθη στις 29.5.2014. Δοθέντος όμως ότι κατά το χρονικό σημείο υπογραφής της Προγραμματικής Σύμβασης δεν είχε προσδιορισθεί το ύψος του χρηματικού ποσού συμμετοχής του Δ.Λ.Τ. και ότι, μετά τον οριστικό προσδιορισμό του με την από 8.7.2014 Τεχνική Έκθεση και το Τιμολόγιο Μελέτης του επίμαχου έργου, ακολουθήθηκε από το διατάκτη η προβλεπόμενη διαδικασία, πρέπει να γίνει δεκτό ότι τα αρμόδια όργανα του Δ.Λ.Τ. ..... συγγνωστώς και όχι από πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νομίμως (πρβλ. Ε.Σ. Κλ. VII Τμ. 219/2015).

ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΝΑΛΗΨΗΣ:Αίτηση ανάκλησηςτης 275/2016 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο I Τμήμα(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξης, το Τμήμα κρίνει ότι: Α)  Οι εντελλόμενες με το ως άνω χρηματικό ένταλμα δαπάνες του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «......», το οποίο εντάσσεται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, είναι μη κανονικές διότι οι οικείες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης (δημοσιονομική δέσμευση) εκδόθηκαν μετά την πραγματοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών των ιατρών και του λοιπού τεχνολογικού προσωπικού για τη στελέχωση των απογευματινών ιατρείων του Τμήματος Αξονικού Τομογράφου του Νοσοκομείου, καίτοι θα έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε ενέργειας πραγματοποίησης των δαπανών αυτών.  Τούτο δε, διότι, σκοπός των οικείων διατάξεων είναι η ορθή δημοσιονομική διαχείριση του δημοσίου χρήματος, η οποία συντελείται με την προηγούμενη δέσμευση των πιστώσεων και την εν συνεχεία διάθεση αυτών. Μειοψήφισε η Σύμβουλος Ευαγγελία Σεραφή, κατά τη γνώμη της οποίας οι επίμαχες δαπάνες, οι οποίες εκκαθαρίσθηκαν και εντάλθηκαν με το ως άνω χρηματικό ένταλμα μετά την εντός του οικονομικού έτους εκτέλεσης του οικείου προϋπολογισμού του Νοσοκομείου (2014) έκδοση των αποφάσεων ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης είναι κανονικές, ανεξαρτήτως του ότι η έκδοση των αποφάσεων αυτών έπονται της εντός του ίδιου οικονομικού έτους πραγματοποίησης της ενέργειας που γεννά την υποχρέωση του αιτούντος για την πληρωμή τους (παροχή υπηρεσιών στα απογευματινά ιατρεία του Τμήματος Αξονικού Τομογράφου). Τούτο δε διότι οι ως άνω αποφάσεις, καίτοι μεταγενέστερες, εκδόθηκαν κατόπιν διαπίστωσης της ύπαρξης αντίστοιχων εγγεγραμμένων πιστώσεων στον οικείο προϋπολογισμό του Νοσοκομείου και της μη υπέρβασης του οικείου ποσοστού διάθεσής τους, εκπληρώνοντας πλήρως τον σκοπό των οικείων διατάξεων. Η γνώμη αυτή δεν εκράτησε, Β) Η μη νόμιμη ανάληψη των ως άνω δαπανών (καθώς οι αποφάσεις ανάληψης εξεδόθησαν μετά την παροχή υπηρεσιών του ιατρικού και επιστημονικού προσωπικού του Νοσοκομείου) δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της νομιμοποιητικής διάταξης του άρθρου 17 παρ.2 του Ν. 4332/2014, διότι η τελευταία αφορά αποκλειστικά σε συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών και εισάγει παρέκκλιση από τη διαδικασία που πρέπει να τηρείται για την ανάθεσή τους και Γ)  Λαμβανομένου υπόψη ότι εντός του αυτού οικονομικού έτους (2014) είχαν θεωρηθεί από την αρμόδια υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό ......, χρηματικά εντάλματα πληρωμής για την καταβολή αμοιβών ιατρών και υπαλλήλων που απασχολήθηκαν στην ολοήμερη λειτουργία Τμημάτων του αιτούντος Νοσοκομείου, χωρίς να επισημανθεί ότι οι οικείες δαπάνες δεν είναι κανονικές, πρέπει, κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου ανάκλησης, να γίνει δεκτό ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, ενόψει της ύπαρξης των αναγκαίων πιστώσεων στους οικείους κωδικούς αριθμούς εξόδων, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των ως άνω διατάξεων, πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι μπορούσαν, έστω και μετά την πραγματοποίηση των οικείων δαπανών, να προβούν στην έκδοση των αποφάσεων ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης.(...)Ανακαλεί την 275/2016 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα

Αποζημίωση για υπερωριακή απασχόληση υπαλλήλων Δήμου...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη παρίσταται μη κανονική, καθόσον, όπως βασίμως διαλαμβάνει και η έκθεση διαφωνίας, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 2 και 4 του π.δ. 80/2016, η σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε σε χρόνο (16.5.2019) μεταγενέστερο από αυτόν της πραγματοποίησης της υπερωριακής απασχόλησης (β΄ εξάμηνο 2018) ενώ, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (υπό στοιχείο 4 νομική σκέψη), οι αποφάσεις αυτές έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε σχετικής με τις εν λόγω δαπάνες διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην, εκ των προτέρων, δέσμευση των αναγκαίων πιστώσεων και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών. Ο Δήμος, με το 14677/20.6.2019 έγγραφο επανυποβολής, προβάλλει ότι στην προκειμένη περίπτωση τηρήθηκε η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, διότι, αν και δεν εκδόθηκε απόφαση ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της ελεγχόμενης δαπάνης, ο σκοπός του νόμου, που είναι η αποτροπή πληρωμής δαπανών καθ΄ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων στον προϋπολογισμό, ικανοποιήθηκε με την πρόβλεψη σχετικής πίστωσης στον προϋπολογισμό του Δήμου έτους 2018. Ο ισχυρισμός αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον η τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης εξασφαλίζεται με την πιστή εφαρμογή όλων των ως άνω δημοσιονομικών διατάξεων, σύμφωνα με τις οποίες για την πραγματοποίηση μια δαπάνης ο φορέας οφείλει να εκδώσει απόφαση ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης, ενώ άλλωστε δεν αποδεικνύεται ότι οι πιστώσεις του σχετικού ΚΑ, κατά τον κρίσιμο χρόνο δεν είχαν εξαντληθεί (βλ. ΚΠΕΔ Ι Τμ. 65/2017). Τέλος, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται πλάνη των οργάνων του Δήμου, ως προς το εφαρμοστέο νομοθετικό καθεστώς (ΚΠΕΔ Ι Τμ. 71/2018).