Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.6/7384/2015

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 3852/2010, 4071/2012, 60/2007, 1650/1986

Προγραμματική σύμβαση:Ζητείται η ανάκληση της 10/2015 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι εν προκειμένω δεν συντρέχουν οι εκ του νόμου τιθέμενες προϋποθέσεις για τη νόμιμη σύναψη προγραμματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη (ΙΙ), δεν προβλέπεται η εκ μέρους ΦΟ.Δ.Σ.Α., που έχει συσταθεί και παρέχει υπηρεσίες έστω και αν δεν είναι πλήρως στελεχωμένος με προσωπικό, ανάθεση με προγραμματική σύμβαση σε Δήμο της διαχείρισης στερεών αποβλήτων, για την οποία ο ίδιος είναι αρμόδιος. Ειδικότερα, ο ΦΟ.Δ.Σ.Α. Κεντρικής Μακεδονίας λειτουργεί εν τοις πράγμασι, έστω και με προσωπικό με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου [βλ. και την ΣΟΧ 1/2015 (με αρ. πρωτ. 8214/8.10.2015 και ΑΔΑ 7Δ140ΞΝ – ΔΦΣ) ανακοίνωση του Προέδρου του ΦΟ.Δ.Σ.Α.]  όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι αυτός ήδη διαχειρίζεται τα στερεά απόβλητα της Περιφέρειάς του λειτουργώντας είτε ο ίδιος είτε κατόπιν ανάθεσης σε ιδιώτες 15 Χώρους Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ στην ΠΕ ...., ....-...., Χαλκιδικής, Πιερίας κ.ά.), ενώ και τα συλλογικά του όργανα (Διοικητικό Συμβούλιο, Εκτελεστική Επιτροπή) λειτουργούν πλήρως, καθώς συνεδριάζουν και εκδίδουν αποφάσεις και εγκρίνουν προϋπολογισμό (βλ. και Απόφαση VI Τμ. 1067/2015). Κατά συνέπεια, δεν νοείται ότι νομίμως προβαίνει στη σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης επικαλούμενος έλλειψη προσωπικού και μάλιστα εφόσον δεν κάνει χρήση της παρεχόμενης από τις κείμενες διατάξεις δυνατότητας να προσλάβει το αναγκαίο προσωπικό έστω και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, κρίνοντας ότι απαιτείται ένας μόνο εργαζόμενος για τη λειτουργία του συγκεκριμένου ΧΥΤΑ. Επομένως αλυσιτελώς προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση ότι λόγω μη ολοκλήρωσης της διαδικασίας πρόσληψης του προσωπικού, ο αιτών ΦΟ.Δ.Σ.Α. δεν είναι σε θέση να εκτελέσει τις επίμαχες υπηρεσίες. Περαιτέρω, η ανάθεση αυτή, εφόσον δεν πρόκειται περί σύνομης προγραμματικής σύμβασης, αντίκειται και στα άρθρα 22 έως 25 του π.δ. 60/2007, καθώς αποτελεί μία χωρίς τη συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων απευθείας ανάθεση στον ως άνω Δήμο δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών, που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως εσωτερική συναλλαγή (in house) μεταξύ του ως άνω ΦΟ.Δ.Σ.Α. και του Δήμου ....-..... Και τούτο, διότι ο πρώτος δεν ασκεί στον αντισυμβαλλόμενό του Δήμο έλεγχο ανάλογο με αυτόν που ασκεί επί των δικών του υπηρεσιών, δεδομένου ότι ούτε έχει συστήσει τον Δήμο ούτε τον χρηματοδοτεί ούτε τον διοικεί αμέσως ή εμμέσως, συγκροτώντας έστω και εν μέρει το Δημοτικό του Συμβούλιο ή άλλα συλλογικά του όργανα, ούτε τον εποπτεύει, καθώς δεν διαθέτει τη δυνατότητα έγκρισης των αποφάσεών του. Ως εκ τούτου αβασίμως ισχυρίζεται ο αιτών ότι λόγω έλλειψης προσωπικού, δεν έχει την πραγματική δυνατότητα ανάθεσης σε τρίτον και παρακολούθησης της εκτέλεσης από αυτόν των σχετικών υπηρεσιών, δοθέντος ότι από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι προέβη σε ανάθεση της διαχείρισης άλλου ΧΥΤΑ αρμοδιότητάς του, ήτοι του ΧΥΤΑ της 2ης ΔΕ ΠΕ ....-.... με ανοικτό διαγωνισμό σε ιδιώτη (γεγονός που και ο ίδιος ο αιτών ομολογεί). Κατά τη γνώμη της Συμβούλου Κωνσταντίνας Ζώη, από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν αποδεικνύεται ότι χωρίς υπαιτιότητά του ο αιτών δεν διαθέτει το απαραίτητο προσωπικό και συνεπώς μπορεί νόμιμα να αναλάβει ο δήμος ....-.... με την επίμαχη προγραμματική σύμβαση τη διαχείριση του ΧΥΤΑ Γιαννιτσών. Και τούτο διότι, ανεξαρτήτως αν οι προβλεπόμενες στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του αιτούντος θέσεις παραμένουν κατά τους ισχυρισμούς του κενές, από τις προσκομιζόμενες ανακοινώσεις πρόσληψης προσωπικού ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προκύπτει ότι μόνο σε μία περίπτωση [απόφαση 748/2015 (ορθή επανάληψη) της Εκτελεστικής Επιτροπής και ανακοίνωση ΣΟΧ 1/2015] ζητήθηκε για το ΧΥΤΑ Γιαννιτσών προσωπικό και συγκεκριμένα για μία θέση ΠΕ Τοπογράφων Μηχανικών. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η περιεχόμενη στο άρθρο 7 παρ. 2 του σχεδίου σύμβασης εκτίμηση της αναμενόμενης ποσότητας των απορριμμάτων, σε σχέση με την αντίστοιχη του παρελθόντος έτους, παρίσταται επαρκώς αιτιολογημένη, ενόψει του ότι, όπως αναφέρεται στην 29/27.2.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ....-...., ο Δήμος Παιονίας, ο οποίος μέχρι προσφάτως εξυπηρετείτο από το ΧΥΤΑ Γιαννιτσών και κατά το έτος 2014 διέθεσε ποσότητα 1.326,660 τόνων απορριμμάτων (βλ. το χωρίς ημερομηνία έγγραφο «ΤΟΝΑΖ ΧΥΤΑ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ 2014» του αιτούντος ΦΟ.Δ.Σ.Α.), πρόκειται στο εξής να εναποθέτει τα απορρίμματά του σε άλλον ΧΥΤΑ. Επιπροσθέτως, στο ίδιο άρθρο του ελεγχόμενου σχεδίου παρατίθεται ο αναλυτικός προϋπολογισμός της σύμβασης, ο σχετικός πίνακας τεκμηρίωσης του κόστους των παρεχομένων υπηρεσιών και οι περιλαμβανόμενες στην αποζημίωση του Δήμου ....-.... επιμέρους δαπάνες. Ενόψει τούτων, ο προσδιορισμός της συμβατικής τιμής των 17 ευρώ ανά τόνο εισερχομένων απορριμμάτων αιτιολογείται επαρκώς, βασίμως δε προβάλλεται ότι η διαπιστωθείσα απόκλισή της από τη συμφωνηθείσα με τον τρίτο ιδιώτη – διαχειριστή του ΧΥΤΑ της 2ης ΔΕ ΠΕ ....-.... χαμηλότερη τιμή (15 ευρώ), οφείλεται στη διαφοροποίηση μεταξύ του επιχειρηματικού κέρδους του ιδιώτη – διαχειριστή και του βαρύνοντος το Δήμο ....-.... λειτουργικού κόστους. Επισημαίνεται, εξάλλου, ότι οι καθοριζόμενες στη 13/2013 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου της 3ης ΔΕ Νομού ....-.... τιμές (κοινά αστικά απορρίμματα: 25 ευρώ ανά τόνο, απορρίμματα επαγγελματιών ιδιωτών: 38 ευρώ ανά τόνο) αφορούν στην αποζημίωση που καταβάλλεται στον τελευταίο από τους χρήστες του ΧΥΤΑ Γιαννιτσών και όχι στην αποζημίωση που καταβάλλει ο αιτών ΦΟ.Δ.Σ.Α. σε φορέα, στον οποίο αναθέτει συμβατικώς τη διαχείριση του ΧΥΤΑ. Πάντως, το Τμήμα κρίνει ότι οι ως άνω διαπιστωθείσες με την προσβαλλόμενη πράξη πλημμέλειες δεν αφορούν σε τεχνικές κρίσεις της Διοίκησης αλλά στην πληρότητα και επάρκεια της αιτιολογίας της απόκλισης των προβλεπόμενων στην ελεγχόμενη σύμβαση σε σχέση με τα αντίστοιχα συγκριτικά στοιχεία προηγούμενων ετών (πρβλ. ΕΣ VI Tμ. 2295/2014). Συνεπώς, ο λόγος αυτός πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Τέλος, απορριπτέος κρίνεται ο προβληθείς ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων του αιτούντος, διότι η συγγνωστή πλάνη ως απόρροια της αρχής της επιείκειας αποτελεί γενική αρχή, η οποία δεν μπορεί να κατισχύει διατάξεων ανώτερης τυπικής ισχύος, ιδία δε να παρακάμπτει διατάξεις του κοινοτικού δικαίου περί ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών, μόνη δε η επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος δεν αρκεί για να θεωρηθεί συγγνωστή η μη τήρηση της ορθής διαδικασίας (βλ. Αποφάσεις Τμ. Μειζ. - Επταμ. Σύνθεσης 3998/2013, VI Τμήματος 3631, 2270, 27, 25/2013, 3491, 2811, 2790, 1130/2012).

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.ΕΠΤΑΜ/1740/2016

Προγραμματικες Συμβασεις.(..) ζητείται η αναθεώρηση της 7384/2015 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης του αιτούντος κατά της 10/2015 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ....Με την πράξη αυτή έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του αιτούντος και του Δήμου ... για τη «Διαχείριση και Λειτουργία του ΧΥΤΑ..(..) Το VI Τμήμα, με την ήδη προσβαλλόμενη 7384/2015 απόφασή του, έκρινε ότι α) δεν επιτρέπεται η εκ μέρους ΦΟ.Δ.Σ.Α. που έχει συσταθεί και παρέχει υπηρεσίες, έστω και αν δεν είναι πλήρως στελεχωμένος με προσωπικό, ανάθεση με προγραμματική σύμβαση σε Δήμο της διαχείρισης στερεών αποβλήτων, για την οποία ο ίδιος είναι αρμόδιος, καθόσον πρόκειται για ανεπίτρεπτη μεταβίβαση αρμοδιότητας και β) η ανάθεση αυτή αντίκειται και στα άρθρα 22 έως 25 του π.δ. 60/2007, καθώς αποτελεί απευθείας ανάθεση δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών, χωρίς τη συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων, η οποία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως εσωτερική συναλλαγή (in house) μεταξύ του ΦΟ.Δ.Σ.Α. και του Δήμου, αφού ο πρώτος δεν ασκεί στο Δήμο έλεγχο ανάλογο με αυτόν που ασκεί επί των δικών του υπηρεσιών, ούτε τον εποπτεύει.(..)Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι ο αιτών ΦΟ.Δ.Σ.Α. αδυνατεί εν τοις πράγμασι να αναλάβει την λειτουργία και του ΧΥΤΑ ...., λόγω της δεδομένης υποστελέχωσής του καθώς και του ότι είναι ήδη βεβαρημένος με την διαχείριση και άλλων Χώρων Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων. Συνεπώς, αφού αποδεδειγμένα δεν μπορεί να ασκήσει πλήρως τις αρμοδιότητές του, δικαιολογείται στην προκειμένη περίπτωση, για λόγους διασφάλισης της δημόσιας υγείας, η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης με τον Δήμο ....Αναθεωρεί την 7384/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δέχεται την αίτηση ανάκλησης.Ανακαλεί τη 10/2015 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο..Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Περιφερειακού Συνδέσμου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.) .... και του Δήμου ...,


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/240/2017

Προγραμματική σύμβαση.Με δεδομένα τα ανωτέρω γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι είναι επιτρεπτή η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α. και Φο.Δ.Σ.Α. για την ανάθεση στον τελευταίο των εργασιών συλλογής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, νομίμως συνάφθηκε εν προκειμένω η από 17.3.2017 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της .... Α.Ε. με αντικείμενο όχι μεν την εξ ολοκλήρου ανάθεση των εργασιών αυτών -σε σχέση με τα απόβλητα συσκευασίας- στη ... Α.Ε., αλλά τις επιμέρους ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να είναι σε θέση ο Δήμος να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες. Νομίμως, συνεπώς, προβλέφθηκε και η κάλυψη του αναφυόμενου στο πλαίσιο της προγραμματικής αυτής σύμβασης διοικητικού κόστους των παρεχόμενων από τη .... υπηρεσιών, χωρίς τούτο να συνιστά παραβίαση των όρων της προηγουμένως συναφθείσας εξαετούς σύμβασης συνεργασίας μεταξύ του Δήμου ..., της .... Α.Ε. και της .... Α.Ε., εφόσον, άλλωστε, στο κείμενο αυτής γινόταν μνεία ότι ο Δήμος επρόκειτο να αναλάβει το σύνολο των δαπανών που θα ανέκυπταν στο πλαίσιο εκτέλεσης από μέρους του των εργασιών συλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων συσκευασίας. Η δε προβλεπόμενη από την άνω προγραμματική σύμβαση προκαταβολή του 30% του συνολικού κόστους αυτής, δεν αντίκειται στο νόμο.(..) Εντούτοις, ο τρόπος προσδιορισμού του διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της .... Α.Ε. για την εκτέλεση του αντικειμένου της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι σε σχέση με την εκτιμώμενη συνολική ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων που παράγει ο Δήμος, δεν είναι νόμιμος. Τούτο, διότι η εν λόγω ποσότητα συνιστά κριτήριο προσδιορισμού της συμμετοχής έκαστου δήμου στο κόστος ετήσιας διαχείρισης της .... ως Φο.Δ.Σ.Α., ήτοι σε σχέση με τις υπηρεσίες διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων, οι οποίες, μάλιστα, αφορούν σε εργασίες μεταφόρτωσης, προσωρινής αποθήκευσης και επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, τις οποίες παρέχει ο Φο.Δ.Σ.Α., και όχι σε σχέση με τις -διενεργούμενες στο πλαίσιο του όλως αυτοτελούς συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας- εργασίες συλλογής και μεταφοράς αυτών (αποβλήτων συσκευασίας). Πρόκειται, επομένως, για ένα όλως απρόσφορο κριτήριο, που δεν συμμορφώνεται με την επιταγή για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση... Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν δύναται να θεωρηθεί.


ΣΤΕ/ΕΑ/252/2012

Σφράγιση επιχειρήσεως...Επειδή, από την συνεκτίμηση του συνόλου των στοιχείων του φακέλου προκύπτει, κατά την κρίση της Επιτροπής, ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενοι στην ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και στην αποτροπή κινδύνων για την υγεία των κατοίκων της περιοχής και, γενικότερα, για τη δημόσια υγεία, οι οποίοι εμποδίζουν τη χορήγηση της επιδιωκόμενης αναστολής (πρβλ. ΕΑ 139/2009, 155/2005 κ.ά.), ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι τυχόν χορήγησή της θα είχε ως συνέπεια να επιτραπεί η συνέχιση λειτουργίας της επιχειρήσεως χωρίς τις απαιτούμενες από το νόμο σχετικές εγκρίσεις και άδειες (ΕΑ 912/2010, 620/2008 κ.ά.). Κατ’ ακολουθίαν, και δεδομένου ότι οι λόγοι εφέσεως, τους οποίους προβάλλει ο αιτών, δεν παρίστανται, πάντως, ως προδήλως βάσιμοι, δεν είναι δυνατή η αναστολή της εκτελέσεως της ανωτέρω πράξεως, ανεξαρτήτως της βλάβης, την οποία επικαλείται ο αιτών με την κρινόμενη αίτηση.Επειδή, συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί, κατά τα ανωτέρω


ΕλΣυν.Κλ.Τμ.6/2189/2011

Νομιμότητα Σύμβασης για τη μεταφορά απορριμάτων.(..) ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 5/2011 πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …. με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της Εταιρίας «....» που αφορά στην ανάθεση υπηρεσίας α) για τη «Μεταφορά συμπυκνωμένων απορριμμάτων του Δήμου .... και την απόρριψή τους σε ΧΥΤΑ» (..) Κατά συνέπεια προκύπτει ότι η επίμαχη υπηρεσία δεν αφορά στην εργασία της αποκομιδής απορριμμάτων η οποία ανήκει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των Δήμων, αλλά στη διαχείριση αυτών μετά την προσωρινή αποθήκευσή  τους με την έννοια της μεταφοράς και εναπόθεσης των απορριμμάτων σε νομίμως λειτουργούντα ΧΥΤΑ, εργασία που στην κρινόμενη περίπτωση κατ’ εξαίρεση εξακολουθεί να ανήκει στην αρμοδιότητα του Δήμου τουλάχιστον μέχρι συστάσεως και λειτουργίας Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΣΔΑ). Η νομιμότητα ανάθεσης όμως της υπηρεσίας αυτής σε τρίτους εξαρτάται σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη (ΙΙ) από τη διαπίστωση της δυνατότητας του Δήμου να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες με ίδια μέσα και προσωπικό. Δεδομένου όμως ότι η μεταφορά των απορριμμάτων γίνεται σε μεγάλη απόσταση (220 χιλιόμετρα),  λόγω του ότι  στα όρια του Δήμου  δεν υφίσταται ΧΥΤΑ, ενώ στη προσβαλλόμενη πράξη  δεν περιέχεται σχετική κρίση σχετική με τη δυνατότητα του Δήμου να εκτελέσει τις εργασίες αυτές με ίδια μέσα, το Τμήμα κρίνει ότι ο Δήμος δύναται να αναθέσει τις υπηρεσίες αυτές σε  τρίτους και ο σχετικός λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός. (..)και αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της οικείας σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της Εταιρείας «……Α.Ε.».​


ΕλΣυνΚλ.Τμ.7/296/2013

Παροχή υπηρεσιών:ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟΥ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ αντιστοιχία προς τους προβληθέντες λόγους διαφωνίας της Επιτρόπου, τα ακόλουθα: α) η εκ μέρους της Διαδημοτικής Επιχείρησης ΧΥΤΑ ... εκπρόθεσμη έκδοση του εκ του νόμου απαιτούμενου φορολογικού στοιχείου (τιμολογίου) δύναται μεν να επισύρει την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων εκ μέρους των αρμοδίων φορολογικών αρχών, δεν άγει όμως σε ακυρότητα του τιμολογίου, και κατά συνέπεια δεν καθιστά μη νόμιμη ή ανύπαρκτη την αξίωση της δικαιούχου επιχείρησης, αφού το τιμολόγιο εξακολουθεί να αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και ενταλματοποίησης της σχετικής δαπάνης, β) κατά τα επίμαχα  έτη 2004-2007 ο Δήμος ... δεν πραγματοποίησε  δαπάνες που να σχετίζονται με την καταβολή είτε του ιδρυτικού κεφαλαίου, είτε των αναλογούντων σ΄αυτόν τελών απόρριψης απορριμμάτων συνεπώς δεν ήταν απαραίτητη η έκδοση πράξης ανάληψης υποχρέωσης, η οποία, σε κάθε περίπτωση, εκδόθηκε πριν από το κρίσιμο χρονικό σημείο πραγματοποίησης της δαπάνης από τον Δήμο ..., κατά το έτος 2011, γ) δεδομένου ότι τόσο η υποχρέωση καταβολής ιδρυτικού κεφαλαίου όσο και η υποχρέωση καταβολής τέλους απόρριψης απορριμμάτων (καθοριζόμενο από την επιχείρηση) στον συμμετέχοντα στον ΧΥΤΑ Δήμο ... προκύπτει με σαφήνεια από τη συστατική πράξη της διαδημοτικής επιχείρησης, δεν απαιτούνταν για τα κρίσιμα έτη οι επιμέρους αποφάσεις ανάθεσης υπηρεσιών και οι σχετικές αυτών συμβάσεις, δ) κατά παραδοχή του σχετικού λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου, σε κάθε περίπτωση οι οφειλές του τέως Δήμου ... για τέλη απόρριψης απορριμμάτων ετών 2004 και 2005 έχουν υποπέσει στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 90 παρ. 1 του ν.2362/1995. (...)Κατ’ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το κρίσιμο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, παρίσταται μη νόμιμη και μη κανονική, κατά παραδοχή των τετάρτου και  έκτου λόγων διαφωνίας των Επιτρόπων συνεπώς, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/215/2017

Προγραμματική σύμβαση .(..)Με δεδομένα τα ανωτέρω πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι είναι επιτρεπτή η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α. και Φο.Δ.Σ.Α. για την ανάθεση στον τελευταίο των εργασιών συλλογής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, νομίμως συνήφθη εν προκειμένω η από 10.12.2015 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της .... με αντικείμενο όχι μεν την εξ ολοκλήρου ανάθεση των εργασιών αυτών -σε σχέση με τα απόβλητα συσκευασίας- στη ...., αλλά τις επιμέρους ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να είναι σε θέση ο Δήμος να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες. Νομίμως, συνεπώς, προβλέφθηκε και η κάλυψη του αναφυόμενου στο πλαίσιο της προγραμματικής αυτής σύμβασης διοικητικού κόστους των παρεχόμενων από τη .... υπηρεσιών, χωρίς τούτο να συνιστά παραβίαση των όρων της προηγουμένως συναφθείσας εξαετούς σύμβασης συνεργασίας μεταξύ του Δήμου ..., της .... Α.Ε. και της .... Α.Α.Ε., εφόσον, άλλωστε, στο κείμενο αυτής γινόταν μνεία ότι ο Δήμος επρόκειτο να αναλάβει το σύνολο των δαπανών που θα ανέκυπταν στο πλαίσιο εκτέλεσης από μέρους του των εργασιών συλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων συσκευασίας.Εντούτοις, ο τρόπος προσδιορισμού του διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της .... για την εκτέλεση του αντικειμένου της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι σε σχέση με την εκτιμώμενη συνολική ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων που παράγει ο Δήμος, δεν είναι νόμιμος​...Πρόκειται, επομένως, για ένα όλως απρόσφορο κριτήριο, που δεν συμμορφώνεται με την επιταγή για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση...Περαιτέρω, μολονότι μεταξύ των υποχρεώσεων της ...., που αναγράφονταν στο κείμενο της παρούσας προγραμματικής σύμβασης, περιλαμβανόταν και η παροχή από το εξειδικευμένο προσωπικό της γνωμοδοτήσεων και συμβουλών σε τεχνικά θέματα αναφορικά με τις δράσεις και ενέργειες του Δήμου, καθώς επίσης η σύνταξη συγκεκριμένων προτάσεων εναλλακτικών τεχνικών λύσεων για την καλή λειτουργία του συστήματος και την εφαρμογή των απαραίτητων βελτιωτικών ενεργειών ως προς την προστασία της υγιεινής και της ασφάλειας κατά τη λειτουργία του, ωστόσο, η υποχρέωση αυτή εν προκειμένω δεν εκπληρώθηκε, καθόσον ουδεμία γνωμοδότηση, μελέτη, ή τεχνική συμβουλή δεν προκύπτει ότι παρασχέθηκε από το επιστημονικό προσωπικό της ...., ενώ η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης της σύμβασης απλώς επιβεβαίωσε την εκτέλεση των δρομολογίων για τη συλλογή και μεταφορά των αποβλήτων συσκευασίας. Συνεπώς, αλυσιτελώς γίνεται επίκληση από τον Δήμο της θεώρησης αντίστοιχων χρηματικών ενταλμάτων από λοιπούς δήμους της Περιφέρειας ..., καθόσον εν προκειμένω τη θεώρηση του ελεγχόμενου εντάλματος κωλύει, μεταξύ άλλων, η μη εκτέλεση της σύμβασης


ΕλΣυν.Τμ.6/1505/2015

Προμήθειες:Με τα δεδομένα αυτά κρίνεται αιτιολογημένη η 383/11.10.2011 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του αιτούντος με την οποία κρίθηκε ικανοποιητική η ανωτέρω οικονομική προσφορά της αναδόχου (0,35 ευρώ ανά χιλιομετρικό τόνο) και κατακυρώθηκε σε αυτήν το αποτέλεσμα του ελεγχόμενου διαγωνισμού. Β. Η ανάδοχος εκτελεί μόνο τη μεταφορά των απορριμμάτων σε ΧΥΤΑ, δραστηριότητα για την οποία διαθέτει σχετική άδεια, η δε μεταφόρτωση αυτών ανήκει στη σφαίρα ευθύνης του αιτούντος Δήμου, για την πραγματοποίηση της οποίας αυτός υποχρεούται να λαμβάνει τις προβλεπόμενες στο άρθρο 8 της κ.υ.α. 50910 /2727 /22.12.2003 άδειες..(...)Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 99/2012 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του σχετικού σχεδίου σύμβασης


ΕλΣυν.Τμ.6/2378/2011

Παροχή υπηρεσιών- εναπόθεση απορριμάτων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (σκέψη III), το Τμήμα κρίνει ότι τόσο από την απόφαση του αρμοδίου οργάνου της αναθέτουσας αρχής για τη σύναψη της σύμβασης με τη συγκεκριμένη διαδικασία, όσο και από τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη για την έκδοση της απόφασης αυτής, αποδεικνύεται αναμφισβήτητα η μοναδικότητα της «...Α.Ε. Ο.Τ.Α.» στον επίμαχο ΠΕΣΔΑ ως προς την παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, από τα προσκομισθέντα ενώπιον του Τμήματος στοιχεία προκύπτει ότι, σύμφωνα με τον εγκεκριμένο, από τον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας …, Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Περιφέρειας …, ο Νομός.. εξυπηρετείται μόνο από τον υπό επέκταση ΧΥΤΑ ..., ο οποίος είναι και ο μοναδικός χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων στον ως άνω Νομό που πληροί τις προϋποθέσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Δοθέντος δε ότι ο Δήμος ..., ο οποίος είναι υπεύθυνος για τις εργασίες συλλογής και μεταφοράς των στερεών αποβλήτων, υποχρεούται να διαθέτει τα συλλεγόμενα στερεά απόβλητα στις εγκαταστάσεις της οικείας διαχειριστικής ενότητας που ορίζεται από τον ΠΕΣΔΑ., ήτοι εν προκειμένω στον ΧΥΤΑ ..., η «...Α.Ε. Ο.Τ.Α.»., η οποία διαχειρίζεται αποκλειστικά τον εν λόγω ΧΥΤΑ, είναι η μοναδική εταιρεία η οποία μπορεί να παρέχει τις ως άνω υπηρεσίες. Ενόψει αυτών, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι με επάρκεια αιτιολογείται στη συγκεκριμένη περίπτωση η συνδρομή των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. β΄ του π.δ/τος 60/2007 προϋποθέσεων προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού. Περαιτέρω, βασίμως οι αιτούντες ισχυρίζονται ότι η ελεγχόμενη σύμβαση ανατέθηκε στην ανάδοχο εταιρεία κατ’ εφαρμογή του άρθρου 25 παρ. 1 περ. β΄ του π.δ/τος 60/2007 και όχι λόγω της ιδιότητάς της ως ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α. κατ’ επίκληση του άρθρου 268 του Δ.Κ.Κ.. Και τούτο διότι, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός της σχετικής υπηρεσίας εμπίπτει στα όρια εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου, στην προκειμένη περίπτωση τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 25 του π.δ/τος 60/2007.


ΕΣ/ΤΜ.6/211/2017

Προμήθεια εξοπλισμού συμπίεσης και μεταφοράς απορριμμάτων (..) ζητείται η ανάκληση της 219/2016 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «... .», με αντικείμενο την «προμήθεια εξοπλισμού συμπίεσης και μεταφοράς απορριμμάτων»,(..)Με την προσβαλλομένη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της δεύτερης αιτούσας αναδόχου εταιρείας με την ακόλουθη αιτιολογία : 1) Μη νομίμως, η επίμαχη προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού, που αφορά σε εργασίες μεταφόρτωσης απορριμμάτων, διενεργήθηκε από το Δήμο ..., ενώ αρμόδιος για τη διενέργεια της προμήθειας αυτής ήταν ο ήδη συσταθείς από το έτος 1985 Σύνδεσμος, με την επωνυμία «Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού ...», .., και 2) Η απαίτηση της διακήρυξης, με βάση την οποία οι προσφέροντες όφειλαν να καταθέσουν πιστοποιητικό εξέτασης τύπου ΕΚ, κατά το Παράρτημα IX της οδηγίας 2006/42/ΕΚ, για το μηχάνημα «σύστημα συμπίεσης απορριμμάτων», το οποίο έπρεπε να φέρουν τα ζητούμενα απορριμματοφόρα συλλογής βιοαποβλήτων (ομάδα Β), είναι αντίθετη στις διατάξεις της ανωτέρω οδηγίας και του 57/2010 π.δ/τος, με το οποίο η Οδηγία αυτή μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη. Τούτο διότι, για το επίμαχο μηχάνημα, το οποίο μνημονεύεται στο παράρτημα IV της οδηγίας και του π.δ. 57/2010 (στοιχ. 13) και έπρεπε να έχει κατασκευαστεί σύμφωνα με το εναρμονισμένο πρότυπο ΕΝ-1501 (βλ. παρ. Α3, σημ. 3.6, σελ. 109 και παρ. Α4, σελ. 119 του παραρτήματος Ε της διακήρυξης), μπορούσε νομίμως να έχει τηρηθεί μια οποιαδήποτε από τις εναλλακτικά προβλεπόμενες στο άρθρο 10 του ανωτέρω π.δ/τος διαδικασίες εκτίμησης της συμμόρφωσης και όχι υποχρεωτικά η διαδικασία εξέτασης τύπου ΕΚ, που απαιτούσε η διακήρυξη. Η απαίτηση αυτή λειτούργησε αποτρεπτικά στους ενδιαφερόμενους να συμμετέχουν στη διαγωνιστική διαδικασία οικονομικούς φορείς και αντιβαίνει στις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της ανάπτυξης ανταγωνισμού.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα αποφαίνεται τα ακόλουθα: , ο ΦΟ.Δ.Σ.Α. ..., με το ... έγγραφό του προς το Δήμο, ζήτησε «κατόπιν αδυναμίας των υπηρεσιών του αλλά και του κινδύνου τόσο να απενταχθεί το παραπάνω έργο από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων αλλά και του σοβαρού κινδύνου για την δημόσια υγεία, όσο και για το περιβάλλον του νησιού, δεδομένου ότι ήδη από τις 4.2.2014 ο ΧΥΤΑ ... έχει πάψει να λειτουργεί νομίμως» να αναλάβει ο Δήμος τη διαγωνιστική διαδικασία για την ως άνω προμήθεια όσον αφορά το Τμήμα της προμήθειας εξοπλισμού επεξεργασίας για την μεταβατική περίοδο, όσο και για το τμήμα εξοπλισμού συμπίεσης και μεταφοράς απορριμμάτων. Ακολούθως, με την 18551/7923/2.3.2015 απόφαση του Περιφερειάρχη Ιόνιων Νήσων εγκρίθηκε η διάθεση πίστωσης για την ως άνω προμήθεια, με την οποία ορίζονται ως «Τελικός Δικαιούχος του έργου ο Δήμος ..., Φορέας Υλοποίησης του έργου η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου ..., Προϊστάμενη Αρχή του έργου το Δημοτικού Συμβούλιο ... και Χρήστης και τελικός δικαιούχος ο Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ...». Εν προκειμένω, όπως αποδείχθηκε ο ΦΟ.Δ.Σ.Α. ... αδυνατεί εν τοις πράγμασι να αναλάβει τη διενέργεια του διαγωνισμού για την επίμαχη προμήθεια εξοπλισμού λόγω της υποστελέχωσης αυτού..(..)ο Δήμος ... όφειλε κατ’ εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας να προχωρήσει στην διενέργεια της εν λόγω προμήθειας. (..)Οι προβλεπόμενες στο άρθρο 10 παρ. 3 του π.δ. 57/2010 τρεις (3)διαδικασίες πιστοποίησης του προμηθευόμενου μηχανήματος, δεν είναι ισοδύναμες καθόσον δεν παρέχουν τα ίδια εχέγγυα συμμόρφωσής του με τις διατάξεις του ως άνω π.δ/τος, Τούτων δοθέντων και λαμβανομένου υπόψη ότι, όπως προκύπτει από την 322/31.12.2015 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, ο Δήμος ... έχει την ανάγκη να προμηθευτεί ένα αξιόπιστο απορριμματοφόρο, διάρκειας τουλάχιστον 15 ετών, ....., η επιλογή της αναθέτουσας αρχής, να απαιτήσει τη πιστοποίηση του μηχανήματος «σύστημα συμπίεσης απορριμμάτων», το οποίο έπρεπε να φέρουν τα ζητούμενα απορριμματοφόρα συλλογής βιοαποβλήτων (ομάδα Β’), μόνο με τη διαδικασία εξέτασης τύπου ΕΚ κατά το Παράρτημα ΙΧ, παρίσταται επαρκώς αιτιολογημένη, αφού, όπως αποδείχθηκε έτσι διασφαλίζεται η ορθότερη και αποτελεσματικότερη εκτέλεση της συγκεκριμένης σύμβασης. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, δεν αποδεικνύεται ότι, εν προκειμένω, η απαίτηση αυτή της διακήρυξης λειτούργησε πράγματι αποτρεπτικά στους ενδιαφερόμενους να συμμετέχουν στη διαγωνιστική διαδικασία οικονομικούς φορείς(..)Ανακαλεί την 219/2016 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «....»,


ΕΣ/ΤΜ.6/3003/2014

Εναπόθεση και υγειονομική ταφή απορριμάτων Δήμου...ζητείται η ανάκληση της 122/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (υπό σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ), το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ο αιτών Δήμος … έχει την αποκλειστική τοπική αρμοδιότητα για την ανάθεση των υπηρεσιών εναπόθεσης και υγειονομικής ταφής των απορριμμάτων του και συνεπώς μη ορθώς το Κλιμάκιο με την πληττόμενη πράξη του έκρινε ότι ο Δήμος ... είναι αυτός ο οποίος μπορεί να αναθέτει νομίμως σε τρίτους υπηρεσίες με αντικείμενο την εναπόθεση και υγειονομική ταφή του συνόλου των απορριμμάτων που δέχεται ο ΧΥΤΑ ..., συνεπώς και των απορριμμάτων του αιτούντος Δήμου. Τούτο δε, διότι γίνεται εκ του νόμου (άρθρα 102 Σ., 75 παρ. 1 ΚΔΚ, 12 ν. 1650/1986, 94 παρ. 1 περ. 25 και 95 παρ. 1 περ. α΄ ν.3852/2010, κ.υ.α. 50910/2727/16.12.2003, κ.υ.α. 2527/2009) διάκριση μεταξύ: α) της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων σε περιφερειακό επίπεδο, που περιλαμβάνει την προσωρινή αποθήκευση, μεταφόρτωση, αξιοποίηση, διάθεση των στερεών αποβλήτων και λειτουργία των υφιστάμενων εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων, βάσει του οικείου σχεδιασμού διαχείρισης, για την υλοποίηση του οποίου αρμόδιοι είναι οι Φο.Δ.Σ.Α., και β) της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων σε τοπικό επίπεδο από τους Ο.Τ.Α. πρώτου βαθμού, που περιλαμβάνει την προσωρινή αποθήκευση, μεταφόρτωση, αξιοποίηση, διάθεση των στερεών αποβλήτων και λειτουργία των υφιστάμενων εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων, αλλά και ειδικότερα την καθαριότητα όλων των κοινόχρηστων χώρων της εδαφικής περιφέρειας των οικείων δήμων και της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων που παράγονται εντός αυτής δια της συλλογής και μεταφοράς αυτών υποχρεωτικώς στις εγκαταστάσεις της οικείας διαχειριστικής ενότητας που ορίζεται από το ΠΕΣΔΑ. Συνεπώς, η κατά τα ως άνω διαχείριση των στερεών αποβλήτων του Δήμου … ανήκει στην αποκλειστική τοπική του αρμοδιότητα και δεν πρέπει να συγχέεται προς την τοπική αρμοδιότητα άλλων δήμων, όπως ο Δήμος ..., αλλά και ούτε προς τις περιφερειακές αρμοδιότητες του συσταθέντος, αλλά μη λειτουργούντος Περιφερειακού Φο.Δ.Σ.Α. …, που ασκούνται ως εκ τούτου από την οικεία Περιφέρεια ως προς την εκπόνηση και υλοποίηση του οικείου ΠΕΣΔΑ, κατά τους ρητούς ορισμούς των διατάξεων του άρθρου 35 παρ. 2 (β) του ν. 4042/2012, οι οποίες, μάλιστα, ως ειδικότερες, υπερισχύουν της αρχής της επικουρικότητας του άρθρου 75 παρ. Ι του ΚΔΚ. Περαιτέρω, ο Δήμος ..., στη χωρική ενότητα του οποίου βρίσκεται ο ΧΥΤΑ, τη διαχείριση του οποίου ασκεί μέσω της ... Α.Ε. Ο.Τ.Α. ως μοναδικός μέτοχος αυτής, σε καμία περίπτωση δεν καθίσταται, με μόνη την εναπόθεση των απορριμμάτων άλλων δήμων προς υγειονομική ταφή στον ΧΥΤΑ, αρμόδιος για τη διαχείριση των απορριμμάτων αυτών, αφού τούτο θα οδηγούσε στο ανεπίτρεπτο της αφαίρεσης της εκ του Συντάγματος θεμελιούμενης αρμοδιότητας του εκάστοτε δήμου (… εν προκειμένω) για τη διοίκηση των τοπικών του υποθέσεων, στην οποία ανήκει η καθαριότητα όλων των κοινόχρηστων χώρων της εδαφικής του περιφέρειας και η κατά τα ως άνω διαχείριση των στερεών αποβλήτων που παράγονται εντός αυτής, στην έννοια της οποίας (διαχείρισης) περιλαμβάνεται και η ανάθεση υπηρεσιών εναπόθεσης και υγειονομικής ταφής αυτών, αλλά και στην ομοίως μη νόμιμη αποστέρηση των περιγραφόμενων ανωτέρω περιφερειακών αρμοδιοτήτων του Φο.Δ.Σ.Α., όπως αυτές εν προκειμένω ασκούνται από την οικεία Περιφέρεια, λόγω της μη λειτουργίας του συσταθέντος Φο.Δ.Σ.Α. ...να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτές 122/2014 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου