ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ:Δαπάνη που αφορά αμοιβή ιδιωτικής εταιρείας για τον  6ο λογαριασμό του έργου «Συντήρηση και ανακατασκευή πεζοδρομίων και οδών ήπιας κυκλοφορίας στο … Δημοτικό Διαμέρισμα», δεν ελέγχεται προληπτικά από το Ελεγκτικό Συνέδριο, διότι δεν αφορά τον πρώτο, αλλά τον έκτο λογαριασμό της ως άνω σύμβασης εκτέλεσης έργου (άρθρο 1 παρ. 2α του π.δ. 136/2011, ΦΕΚ Α΄ 267/2011), παρά το γεγονός ότι έγινε υποκατάσταση του αρχικού αναδόχου κατά την εκτέλεση του συνόλου του υπολειπόμενου έργου, από τον 6ο λογαριασμό και τους επόμενους αυτού, με απαλλαγή από την ευθύνη του αρχικού αναδόχου. 

Υπό τα δεδομένα αυτά και συμφώνως προς όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη, δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον η πληρωμή αυτή ερείδεται μεν στην από 28.1.2015 συμπληρωματική σύμβαση του έργου με τίμημα (15.500 ευρώ χωρίς ΦΠΑ), που υπερβαίνει το όριο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, πλην, δεν αφορά στον 1ο λογαριασμό της οικείας συμπληρωματικής συμβάσεως, στο πλαίσιο του οποίου και μόνο     θα ήταν κατά νόμον ελεγκτέα προληπτικώς η σύμβαση αυτή και οι εξ αυτής απορρέουσες δαπάνες, συμφώνως προς τις προεκτεθείσες διατάξεις του     π.δ/τος 136/2011. Τούτο δε, καθόσον εργασίες της συμπληρωματικής αυτής συμβάσεως είχαν ήδη περιληφθεί στον 3ο λογαριασμό του έργου, όπως προκύπτει εκ των στοιχείων του φακέλου και δεν αμφισβητείται από τον ελεγχόμενο Δήμο. Επομένως, ο λογαριασμός αυτός συνιστούσε τον 1ο λογαριασμό της συμπληρωματικής αναθέσεως και έπρεπε να έχει υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο κατά τα οριζόμενα στο ανωτέρω π.δ., η δε σχετική δαπάνη περιελήφθη στο 134, οικονομικού έτους 2015, χρηματικό ένταλμα πληρωμής που εξεδόθη προς εξόφληση του λογαριασμού αυτού, το οποίο δεν υπεβλήθη σε προληπτικό έλεγχο. Εξ άλλου, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι εκ παραδρομής δεν υπεβλήθη προς έλεγχο ως άνω τίτλος πληρωμής με τα σχετικά δικαιολογητικά, όπως προβάλλεται με το από 1.7.2015 έγγραφο του Προϊσταμένου της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου ....., δεν είναι επιτρεπτή κατά τα προεκτεθέντα, η διόρθωση της ουσιώδους αυτής παρατυπίας, διά της υποβολής στον έλεγχο του τίτλου πληρωμής που εξεδόθη σε εκτέλεση του 4ου λογαριασμού του έργου και 2ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής αναθέσεως, όπως επιχειρείται από τον ελεγχόμενο Δήμο, καθόσον, ο τίτλος αυτός πληρωμής, μη αφορών στον 1ο λογαριασμό της εν λόγω συμπληρωματικής συμβάσεως, δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 1 παρ. 2α του π.δ/τος 136/2011. Εξ άλλου, δεν είναι νοητός ο κύριος έλεγχος νομιμότητος και κανονικότητος της σχετικής δαπάνης στο πλαίσιο του προηγηθέντος 3ου λογαριασμού που υπεβλήθη το πρώτον μετά την 39/19.6.2015 πράξη επιστροφής του αναπληρωτή Επιτρόπου, προεχόντως διότι ο λογαριασμός αυτός έχει ήδη εξοφληθεί με το 134, οικονομικού έτους 2015, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, το οποίο δεν υπεβλήθη προ της πληρωμής του σε προληπτικό έλεγχο, εξ αυτού δε του λόγου υπόκειται μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο. Περαιτέρω, δεν είναι επιτρεπτός ούτε ο παρεμπίπτων έλεγχος του 3ου λογαριασμού της αναθέσεως και 1ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής συμβάσεως επ’ ευκαιρία της υποβολής σε έλεγχο του 4ου λογαριασμού της αναθέσεως και 2ου λογαριασμού της συμπληρωματικής συμβάσεως. Και τούτο, διότι ο τελευταίος αυτός λογαριασμός δεν υπόκειται, κατά τα ανωτέρω, σε προληπτικό έλεγχο, ενώ δεν δύναται, λόγω του σφάλματος του ελεγχομένου φορέως να μην υποβάλει σε έλεγχο τον προηγηθέντα αυτού λογαριασμό να θεωρηθεί ο νυν υποβαλλόμενος προς έλεγχο ως πρώτος, επιτρέποντας την  παρεμπίπτουσα εξέταση της νομιμότητος του 3ου λογαριασμού της αναθέσεως και 1ου λογαριασμού της συμπληρωματικής συμβάσεως, καθόσον τούτο θα αντέβαινε στις ρυθμίσεις του π.δ/τος 136/2011. Άλλωστε, μία τέτοια πρακτική  θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό, διά του ex post ελέγχου της νομιμότητος και κανονικότητος της ήδη συντελεσθείσης με το 134/2015 χρηματικό ένταλμα εκταμιεύσεως, φαλκιδεύοντας την πρακτική αποτελεσματικότητα του κατ’ άρθρο 98 του Συντάγματος προληπτικού ελέγχου των δαπανών, ως εγγυητικής δικλείδας για την αποτροπή παρανόμων εκταμιεύσεων και πρώτου σταδίου της θεσμοθετημένης διαδρομής εξωτερικού ελέγχου, εκ της οποίας δεν δύναται να αποκλίνει ούτε ο ελεγχόμενος φορέας αλλά ούτε και το Ελεγκτικό Συνέδριο. Επομένως, ο υποβληθείς προς έλεγχο τίτλος πληρωμής δεν υπόκειται σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί η κατ’ αρχήν ουσιώδης παρατυπία της μη υποβολής του εκδοθέντος σε εκτέλεση του 1ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής συμβάσεως και 3ου λογαριασμού του έργου σε προληπτικό έλεγχο (βλ. ΕΣ αποφ. Ολομ. 4682/2013, VII Τμ. 3974/2014). 

Δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, δαπάνη πληρωμής από Περιφερειακή Διεύθυνση  ΠΕ.ΔΙ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., σε ιδιωτική εταιρεία, ως αμοιβή της για την παροχή υπηρεσιών υγείας μονάδας χρόνιας αιμοκάθαρσης, καθόσον αυτή δεν αφορά τον πρώτο λογαριασμό (πληρωμή), στο πλαίσιο του οποίου και μόνον ήταν ελεγκτέα η προϋφιστάμενη σύμβαση.(π.δ. 136/2011, ΦΕΚ Α΄ 267, άρθρα 1 και 2).

ΜΕΛΕΤΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε πολιτικό μηχανικό για την εκπόνηση μελέτης έργου, που αφορά την κατασκευή φράγματος, καθόσον, μη νομίμως: α) κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 209 παρ. 4 του ΚΔΚ ανατέθηκε η ανωτέρω μελέτη σε ιδιώτη μελετητή, χωρίς να έχει προηγουμένως βεβαιωθεί η αδυναμία της αρμόδιας Τεχνικής Υπηρεσίας Δήμων και Κοινοτήτων να συντάξει η ίδια την εν λόγω μελέτη, β) η εκπόνηση της μελέτης ανατέθηκε απευθείας σε μελετητή με πτυχίο Γ΄ τάξης, διότι, κατά την παρ. 3 του ίδιου ως άνω άρθρου του ΚΔΚ, απευθείας ανάθεση επιτρέπεται μόνο σε μελετητή ή μελετητικό γραφείο με πτυχίο Α΄ ή Β΄ τάξης και γ) η ανωτέρω μελέτη ανατέθηκε χωρίς προηγούμενο υπολογισμό της προεκτιμώμενης αμοιβής βάσει του Κανονισμού Προεκτιμώμενων Αμοιβών Μελετών και Υπηρεσιών, αφού όπως προκύπτει  η αμοιβή του μελετητή υπολογισθείσα με βάση τον ανωτέρω Κανονισμό υπερέβαινε εκείνη της απόφασης ανάθεσης. Επιπροσθέτως, υπάρχει παραβίαση του άρθρου 209 παρ. 3 του Κ.Δ.Κ.,  αφού, σύμφωνα με αυτό, το ύψος της προεκτιμώμενης αμοιβής συναρτάται με τη τηρητέα διαδικασία

ΜΕΛΕΤΕΣ:Μη νόμιμη η πληρωμή που αφορά στην καταβολή ισόποσης αμοιβής στο …. για την εκπόνηση οικονομοτεχνικής μελέτης βιωσιμότητας δημοτικού τυροκομείου(...)Με το περιεχόμενο αυτό η επίμαχη μελέτη αφορά στο σχεδιασμό  τεχνικού έργου και στην ανάλυση της οικονομικής βιωσιμότητας της παραγωγικής του λειτουργίας, εμπίπτουσα, ως εκ τούτου,  στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3316/2005. Συνεπώς, όπως βάσιμα προβάλλει  ο Επίτροπος, μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας στον άνω ιδιώτη,  αφού από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε άλλωστε ο Δήμος ισχυρίζεται, ότι συντρέχει κάποια από τις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 10 του  νόμου 3316/2005 περιπτώσεις, στις οποίες είναι επιτρεπτή η προσφυγή στην επίμαχη εξαιρετική διαδικασία. Περαιτέρω, όπως ομοίως βάσιμα προβάλλει ο Επίτροπος, αναρμοδίως ο Αντιδήμαρχος  ….ενέκρινε, με την 308/15.1.2014 απόφασή του,  την ανατροπή της αναληφθείσας, με την 11/8.3.2013 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, υποχρέωσης, αφού η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στο προαναφερόμενο συλλογικό όργανο ως αρμόδιο διατάκτη.           

ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ-ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Χ.Ε.Δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, δαπάνη πληρωμής από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία  για προμήθεια ειδών και παροχή υπηρεσιών συντήρησης ανελκυστήρων, διότι δεν αφορά στον πρώτο αλλά σε επόμενο λογαριασμό της οικείας σύμβασης, έστω και αν ο οικείος συμβατικός προϋπολογισμός υπερβαίνει τα 5.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α. (π.δ. 136/2011 Α΄ 267 άρθρο 1, όπως αυτό τροποποιήθηκε μεταγενέστερα με το άρθρο 55 παρ. 1 του ν. 4075/2012 και το π.δ. 87/2014).

ΜΕΛΕΤΕΣ:Μη νόμιμη η πληρωμή  που αφορά στην καταβολή ποσού 16.150,00 ευρώ στο φερόμενο ως δικαιούχο ιδιώτη    μελετητή ….. …ως αμοιβή για την εκπόνηση της μελέτης «Οριζοντιογραφική και υψομετρική αποτύπωση στους οικισμούς … …. …. ….. …… ….. ….. …  ».(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ο Δήμος …… μη νομίμως ανέθεσε στο φερόμενο ως δικαιούχο του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος τοπογράφο μηχανικό την εκπόνηση της προαναφερθείσας μελέτης, καθόσον αυτή ως εκ τηςφύσεως και του αντικειμένου της, εμπίπτει στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες, όπως αυτές περιγράφονται στον Ο.Ε.Υ., του υπηρετούντος στο Γραφείο Τεχνικών Έργων και Μελετών τοπογράφου μηχανικού, ο οποίος άλλωστε ορίστηκε ως επιβλέπων την ως άνω μελέτη. Σε κάθε περίπτωση ο Δήμος …, ο οποίος έχει το βάρος της απόδειξης, δεν αποδεικνύει,ούτε εξάλλου επικαλείται, ότι το υπηρετούν προσωπικό στερείται των αναγκαίων ειδικών γνώσεων για την εκπόνηση της επίμαχης μελέτης, μολονότι διαθέτει την ίδια επιστημονική ειδικότητα. Εξάλλου, ο επικαλούμενος με  το έγγραφο επανυποβολής φόρτος εργασίας του ως άνω υπηρετούντος τοπογράφου μηχανικού προβάλλεται όλως αορίστως ως λόγος αδυναμίας εκπόνησης της επίμαχης μελέτης, χωρίς να προσδιορίζονται - ώστε να μπορεί να ελεγχθεί ο έγκαιρος και ορθός προγραμματισμός των υπηρεσιακών αναγκών του Δήμου, στο πλαίσιο της αρχής της αποτελεσματικότητας που πρέπει να διέπει τη δράση των οργάνων του - με επίκληση συγκεκριμένων στοιχείων, ήτοι ποιές ακριβώς, με εξειδίκευση του αριθμού τους, του αντικειμένου τους και του χρόνου χρέωσης και περαίωσής τους, εργασίες είχαν ανατεθεί  για διεκπεραίωση σε αυτόν όσο και στους λοιπούς υπαλλήλους του ως  άνω Γραφείου. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου περί φόρτου εργασίας δεν αποδεικνύεται ούτε από το προαναφερθέν 28471/18.11.2014 έγγραφο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, δοθέντος ότι αυτό περιλαμβάνει παντελώς γενική και αόριστη αιτιολογία, αναφέροντας μόνον συμπερασματικά ότι η υπηρεσία αδυνατεί να εκπονήσει την ως άνω μελέτη λόγω υπερβολικού φόρτου εργασίας. Περαιτέρω, η έλλειψη του αναγκαίου τεχνολογικού εξοπλισμούγια την εκπόνηση της μελέτης, επίκληση της οποίας γίνεται τόσο στην 136/18.11.2014 απόφασή της απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, η   οποία είναι κατά τούτο αντιφατική σε σχέση με το προαναφερθέν έγγραφοτης Τεχνικής Υπηρεσίας, όσο και στο έγγραφο επανυποβολής, πέραν του ότι προβάλλεται αορίστως, αφού δεν προσδιορίζεται ο τυχόν υπάρχων   καθώς και ο απαιτούμενος για την εκπόνηση της συγκεκριμένης μελέτης εξοπλισμός, ανάγεται σε κάθε περίπτωση σε πλημμελή εκπλήρωση της υποχρέωσης του Δήμου να μεριμνά για την αποτελεσματική λειτουργίατων τεχνικών υπηρεσιών του (βλ. πράξ. Κλιμ. Προλ. Ελέγχου Δαπ. στο VII     Τμ. 285, 317/2013), ο οποίος εξάλλου ομολογεί με το έγγραφο επανυποβολής ότι εκ των υστέρων προέβη στην έγκριση προμήθειας τοπογραφικού εξοπλισμού. Τέλος, ο ισχυρισμός του Δήμου …, σύμφωνα με τον οποίο η σύνταξη της συγκεκριμένης μελέτης ανατέθηκε σε ιδιώτη τοπογράφο μηχανικό διότι ήταν επείγουσα λόγω της λήξης της προθεσμίας υποβολής πρότασης στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προκειμένου να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ το έργο "Ανάπλαση οικισμών …..", δοθέντος ότι τα τοπογραφικά διαγράμματα ήταν απαραίτητα ώστε ο αρμόδιος πολιτικός μηχανικός να προβεί στην ολοκλήρωση της μελέτης του ως άνω έργου,  είναι  αβάσιμος. Και τούτοδιότι η 98/2014 μελέτη του ως άνω έργου, η οποία συντάχθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου, εγκρίθηκε πριν την υπογραφή της 31579/15.12.2014 σύμβασης, με την 360/27.11.2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου …., στην οποία αναφέρεται ως καταληκτική προθεσμία υποβολής σχετικής πρότασης για την ένταξη του ως άνω έργου στο πρόγραμμα "Αγροτική Ανάπτυξη Ελλάδας 2007 - 2013" η 1.12.2014, το δε έργο εντάχθηκε στον Άξονα Προτεραιότητας 3 στο Μέτρο 322 του ως άνω προγράμματος με την 25971/26.1.2015 απόφαση του αρμοδίου οργάνου (βλ. την 52/20.4.2015 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ….), ήτοι πριν την προβλεφθείσα συμβατική, διάρκειας 3 μηνών, εκπόνηση της ανατεθείσας μελέτης. Κατ’ ακολουθίαν, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΜΕΛΕΤΕΣ:...μη νομίμως η εν λόγω μελέτη ανατέθηκε απευθείας στην ανωτέρω εταιρεία, αφού από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε άλλωστε ο Δήμος ισχυρίζεται, ότι συντρέχει κάποια από τις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 10 του νόμου 3316/2005 περιπτώσεις, στις οποίες είναι επιτρεπτή η προσφυγή στην επίμαχη εξαιρετική διαδικασία. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η ανατεθείσα σύμβαση δεν αφορά στην εκπόνηση τεχνικής μελέτης του ν. 3316/2005, αλλά σε εξειδικευμένα αντικείμενα ωρίμανσης και ένταξης έργων σε χρηματοδοτικά μέσα με συμπλήρωση εγγράφων ή εντύπων, δεν αποδεικνύεται ούτε από το περιεχόμενο της παραδοθείσας μελέτης, αλλά ούτε και από το τεύχος της τεχνικής περιγραφής και την οικεία σύμβαση, το ακριβές αντικείμενο των οποίων εκτέθηκε ανωτέρω. Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή οφειλόμενων αποδοχών προσωπικού λυθείσας εταιρίας ΟΤΑ. (..) Για την εξόφληση της αμοιβής της .. καθηγήτριας φυσικής αγωγής, ως προϊόντος εκκαθάρισης της ανώνυμης εταιρείας «....Α.Ε.» που είχε απασχολήσει αυτή, και τις υποχρεώσεις της οποίας ήδη αναδέχθηκε ο Δήμος (..) Ως πρώτη δε μισθοδοσία νοείται αυτή που ακολουθεί το διορισμό / πρόσληψη ή τη μονιμοποίηση ή οποιαδήποτε υπηρεσιακή μεταβολή που συνεπάγεται μισθολογική μεταβολή εργαζομένου στο πλαίσιο απασχόλησης αυτού από τον εκδόσαντα το χρηματικό ένταλμα φορέα..(..)Με δεδομένα τα ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον αυτή δεν υπερβαίνει το όριο των 5.000,00 ευρώ, το οποίο τίθεται από το π.δ.136/2011 για τις δαπάνες των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, ούτε υπάγεται στην εξαίρεση της παρ. β  περ. i του άρθρου 1 του εν λόγω π.δ/τος, διότι δεν αφορά σε καταβολή αποδοχών εργαζομένου του Δήμου, αλλά απλά σε εξόφληση υποχρέωσης που αυτός αναδέχθηκε.

ΜΕΛΕΤΕΣ: Μη νόμιμη ανάθεση ανάθεση εργασίας σε ιδώτη μελετητή για την εκπόνηση μελέτης με τίτλο, ενώ ανάγεται στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του υπηρετούντος στο τμήμα υδραυλικών και εγγειοβελτιωτικών έργων του Δήμου, προσωπικού. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο τούτο κρίνει ότι η ανατεθείσα μελέτη αντιστοιχεί στην κατηγορία 13 που προβλέπεται στο άρθρο 2 παρ.2 του ν. 3316/2005 στην οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και οι μελέτες διαχείρισης υδατικών πόρων και δεν αποτελεί μελέτη έργου για την οποία αρμόδιο το Τμήμα υδραυλικών και εγγειοβελτιωτικών έργων, ως εκ τούτου, νομίμως, ο Δήμος ……………… ανέθεσε στο φερόμενο ως δικαιούχο ιδιώτη μελετητή την εκπόνηση της συγκεκριμένης μελέτης η οποία δεν υπάγεται εκ του λόγου τούτου στα συνήθη καθήκοντα της ως άνω υπηρεσίας (τμήμα υδραυλικών και εγγειοβελτιωτικών έργων) του Δήμου, ανεξαρτήτως του ότι σε κάθε περίπτωση δεν υπηρετεί στο τμήμα αυτό υπάλληλος με την επιστημονική  ειδικότητα του αναδόχου (Αγρονόμος Τοπογράφος). Συνεπώς, ο προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας ότι η υπό κρίση μελέτη ανατέθηκε, μη νόμιμα, διότι ανήκει στα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού του τμήματος υδραυλικών και εγγειοβελτιωτικών έργων, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Κατόπιν τούτων, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα  μπορούσε να θεωρηθεί αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2013 σε βάρος των πιστώσεων του οποίου εντέλλεται η δαπάνη.