Ανακοίνωση προκήρυξης θέση Διευθυντή/Διευθύντριας «Γενικών Υποθέσεων» (AD14)) στη Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ΓΔ ECHO) της Ευρωπαϊκής ΕπιτροπήςΑΔΑ:92Τ146ΜΤΛ6-ΧΩΨ

Λειτουργία εγκαταστάσεων συστήματος διαχείρισης απορριμάτων..ζητείται, παραδεκτώς, η ανάκληση της 57/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε με την προσβαλλόμενη πράξη του ότι οι προαναφερόμενοι όροι των άρθρων 2 και 4 του σχεδίου σύμβασης περί δυνατότητας χρονικής επέκτασης της σύμβασης για δύο επιπλέον έτη, η οποία επιχειρείται να προσδιοριστεί με παραπομπή στα άρθρα 2 και 4 της ΕΣΥ και κατ’ επέκταση στο άρθρο 25 παρ. 4 εδ. α΄ και β΄ του π.δ/τος 60/2007 δεν είναι νόμιμοι. Τούτο, διότι, αφενός μεν με την παραπομπή αυτή γίνεται εξομοίωση του δικαιώματος μονομερούς χρονικής επέκτασης της σύμβασης εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής (δικαίωμα προαίρεσης), με την παρεχόμενη εκ του νόμου δυνατότητα σύναψης είτε νέων συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. α. 25 παρ. 4 α΄ π.δ/τος 60/2007) είτε συμβάσεων που συνίστανται σε παροχή παρόμοιων υπηρεσιών (βλ. α. 25 παρ. 4 β΄ π.δ/τος 60/2007) και αφετέρου οι ανωτέρω όροι της υποβληθείσας σύμβασης πάσχουν αοριστίας, γιατί δεν εξειδικεύουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ασκηθεί το δικαίωμα χρονικής επέκτασης του συμβατικού αντικειμένου και δεν το προσδιορίζουν ποιοτικά.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος για την άσκησή της παραβόλου.

Παροχή υπηρεσιών- εναπόθεση απορριμάτων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (σκέψη III), το Τμήμα κρίνει ότι τόσο από την απόφαση του αρμοδίου οργάνου της αναθέτουσας αρχής για τη σύναψη της σύμβασης με τη συγκεκριμένη διαδικασία, όσο και από τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη για την έκδοση της απόφασης αυτής, αποδεικνύεται αναμφισβήτητα η μοναδικότητα της «...Α.Ε. Ο.Τ.Α.» στον επίμαχο ΠΕΣΔΑ ως προς την παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, από τα προσκομισθέντα ενώπιον του Τμήματος στοιχεία προκύπτει ότι, σύμφωνα με τον εγκεκριμένο, από τον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας …, Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Περιφέρειας …, ο Νομός.. εξυπηρετείται μόνο από τον υπό επέκταση ΧΥΤΑ ..., ο οποίος είναι και ο μοναδικός χώρος υγειονομικής ταφής απορριμμάτων στον ως άνω Νομό που πληροί τις προϋποθέσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Δοθέντος δε ότι ο Δήμος ..., ο οποίος είναι υπεύθυνος για τις εργασίες συλλογής και μεταφοράς των στερεών αποβλήτων, υποχρεούται να διαθέτει τα συλλεγόμενα στερεά απόβλητα στις εγκαταστάσεις της οικείας διαχειριστικής ενότητας που ορίζεται από τον ΠΕΣΔΑ., ήτοι εν προκειμένω στον ΧΥΤΑ ..., η «...Α.Ε. Ο.Τ.Α.»., η οποία διαχειρίζεται αποκλειστικά τον εν λόγω ΧΥΤΑ, είναι η μοναδική εταιρεία η οποία μπορεί να παρέχει τις ως άνω υπηρεσίες. Ενόψει αυτών, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι με επάρκεια αιτιολογείται στη συγκεκριμένη περίπτωση η συνδρομή των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. β΄ του π.δ/τος 60/2007 προϋποθέσεων προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού. Περαιτέρω, βασίμως οι αιτούντες ισχυρίζονται ότι η ελεγχόμενη σύμβαση ανατέθηκε στην ανάδοχο εταιρεία κατ’ εφαρμογή του άρθρου 25 παρ. 1 περ. β΄ του π.δ/τος 60/2007 και όχι λόγω της ιδιότητάς της ως ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α. κατ’ επίκληση του άρθρου 268 του Δ.Κ.Κ.. Και τούτο διότι, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός της σχετικής υπηρεσίας εμπίπτει στα όρια εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου, στην προκειμένη περίπτωση τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 25 του π.δ/τος 60/2007.

Σύμβαση καθαριότητας.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το….. προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων και κτηρίων του για το χρονικό διάστημα από 5.2.2014 έως 5.3.2014, καθόσον δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των διατάξεων των άρθρων 2 παρ. 13 περ. V του ν. 2286/1995 και 25 παρ. 1)γ) του π.δ/τος 60/2007, που αξιώνουν τη συνδρομή  απρόβλεπτων περιστάσεων.

Διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού για τη σύναψη σύμβασης συντήρησης του πληροφοριακού συστήματος E-Data Center – Ενεργοποίηση του δικαιώματος προαιρέσεως.(...)1) Η Υπηρεσία δεν δύναται να προσφύγει στη διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού (άρθρο 25 παρ.4 εδ.β’ του Π.Δ/τος 60/2007), διότι οι υπηρεσίες συντηρήσεως έχουν αποτελέσει αντικείμενο της ανωτέρω συμβάσεως, υπό τη νομική μορφή του συμφώνου προαιρέσεως. 2) Η αναθέτουσα αρχή, εφόσον προβεί στη σχετική προς τούτο δήλωση, θα καταρτίσει με τον ανάδοχο πενταετή σύμβαση συντήρησης του λογισμικού, ως προς το οποίο έληξε η ελάχιστη περίοδος δωρεάν συντήρησης αυτού (ενώ για τη συντήρηση του εξοπλισμού η αντίστοιχη περίοδος είναι τριετής και ισχύει μέχρι το τέλος του 2011). Οι αναγκαίοι όροι της νέας αυτής σύμβασης που θα καταρτιστεί ήδη περιέχονται στην αρχική σύμβαση (προκήρυξη, τεχνική και οικονομική προσφορά του αναδόχου, σε συνδυασμό με το άρθρο 1 της Σύμβασης). 3) Η αλλαγή της χρηματοδότησης της δαπάνης συντήρησης, από τα κοινοτικά κονδύλια στον τακτικό προϋπολογισμό, δεν ασκεί επιρροή στην ενεργοποίηση του δικαιώματος προαιρέσεως.

Τροποποίηση και συμπλήρωση του Π. δ/τος 284/1988 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών», (Α΄ 128), όπως ισχύει, και σύσταση στη Γενική Διεύθυνση του Γενικού Χημείου του Κράτους του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών Διευθύνσεως Ανάπτυξης και Σχεδιασμού και Διευθύνσεως Προμηθειών και Οικονομικής Υποστήριξης.

(Βλέπε την 30/002/4513/2013 .Ορισμός έναρξης λειτουργίας Διευθύνσεων που συστάθηκαν με το Π.Δ. 120/2009 (Α΄ 152)).

Χρηματοδοτική μίσθωση:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι: α) ο προβλεπόμενος στο άρθρο 3 της προκήρυξης όρος σύμφωνα με τον οποίο στον επίμαχο διαγωνισμό επιτρέπεται μεν η συμμετοχή ανωνύμων εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης, που μπορούν να επικαλεστούν τις τεχνικές ικανότητες κατασκευαστών ή προμηθευτών για την υποβολή της προσφοράς τους, αλλά απαγορεύεται η συμμετοχή κατασκευαστών ή προμηθευτών, που δεν μπορούν οι ίδιοι εξ αυτού του λόγου να υποβάλουν προσφορά επικαλούμενοι τις οικονομικές και χρηματοδοτικές ικανότητες εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης, εισάγει άνιση μεταχείριση εις βάρος των τελευταίων, περιορίζοντας ούτως τον ανταγωνισμό και αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 45 και 46 του πδ/τος 60/2007, β) το προβλεπόμενο στο άρθρο 4 της προκήρυξης κριτήριο της ύπαρξης συνεργείου επισκευών μη νομίμως ελήφθη υπόψη για την αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς των υποψηφίων, καθόσον αυτό δεν περιλαμβάνεται στα περιοριστικά αναφερόμενα στο άρθρο 46 του π.δ/τος 60/2007 κριτήρια αξιολόγησης της τεχνικής ικανότητας των υποψηφίων και γ) νομίμως κατατέθηκε η ως άνω προσφορά στο πρωτόκολλο της υπηρεσίας του Δήμου, δυνατότητα που προβλεπόταν άλλωστε στη διακήρυξη και δεν συνέτρεχε εν προκειμένω λόγος ματαίωσης και επαναπροκήρυξης του διαγωνισμού, πλην όμως παρανόμως ανέλαβε τη συνέχιση της διαγωνιστικής διαδικασίας η συγκροτηθείσα με την 429/30.12.2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Επιτροπή, δεδομένου ότι αυτή ήταν αρμόδια να διεξάγει διαγωνισμούς προμηθειών έτους 2009 και όχι 2008, όπως ο συγκεκριμένος.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ναι μεν μη νομίμως η δημοσίευση της περίληψης της διακήρυξης στην ημεδαπή εχώρησε πριν από την αποστολή της στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πλην όμως, όπως βασίμως προβάλλεται από τον αιτούντα Δήμο, η εν λόγω πλημμέλεια δεν επηρέασε ουσιωδώς το αποτέλεσμα του ως άνω διενεργηθέντος διαγωνισμού, δεδομένου ότι α) τηρήθηκε η σχετική ελάχιστη προθεσμία των 52 ημερών από την ημερομηνία αποστολής της περίληψης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ε.Ε. (1.8.2011) μέχρι τη διενέργεια του διαγωνισμού (23.9.2011) και συνεπώς οι τυχόν ενδιαφερόμενοι έλαβαν εγκαίρως σχετικώς γνώση και β) μεταξύ των δημοσιεύσεων στον εθνικό τύπο και της αποστολής της περίληψης της διακήρυξης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ε.Ε. μεσολάβησε μικρό χρονικό διάστημα.(...)Κατ’ ακολουθίαν αυτού, η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως κατόπιν διαπραγματεύσεων, συνεπεία του ότι στην ανοικτή διαδικασία δεν υπεβλήθη καμία προσφορά, πάσχει ομοίως, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η νομιμότητά της συναρτάται με το κύρος και τη νομιμότητα του προηγηθέντος και ματαιωθέντος διαγωνισμού. Η γνώμη αυτή όμως δεν εκράτησε.

«Παράβαση κράτους μέλους – Οδηγία 2004/18/ΕΚ – Διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων – Σύναψη συμβάσεως παροχής υπηρεσιών διερμηνείας και μεταφράσεως – Υπηρεσίες εμπίπτουσες στο παράρτημα II B της εν λόγω οδηγίας – Υπηρεσίες μη υποκείμενες σε όλες τις επιταγές της οδηγίας – Στάθμιση των κριτηρίων αναθέσεως μετά την υποβολή των προσφορών – Tροποποίηση της σταθμίσεως των κριτηρίων αναθέσεως κατόπιν της πρώτης εξετάσεως των προσφορών – Τήρηση της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως και της υποχρεώσεως διαφάνειας» 1. Οι αναθέτουσες αρχές που συνάπτουν συμβάσεις οι οποίες εμπίπτουν στο παράρτημα II B της οδηγίας 2004/18 περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, ακόμη και αν δεν υπόκεινται στους κανόνες της οδηγίας περί των υποχρεώσεων εισόδου σε ανταγωνισμό με προηγούμενη δημοσιότητα, εξακολουθούν να υπόκεινται στους θεμελιώδεις κανόνες του δικαίου της Ένωσης και ιδίως στις αρχές που θέτει η Συνθήκη ΛΕΕ όσον αφορά το δικαίωμα εγκαταστάσεως και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών. Το καθεστώς που καθιερώνει ο νομοθέτης της Ένωσης για τις αγορές που συνδέονται με τις προβλεπόμενες στο εν λόγω παράρτημα II B υπηρεσίες δεν μπορεί, συνεπώς, να ερμηνευθεί ως εμπόδιο στην εφαρμογή των απορρεουσών από τα άρθρα 49 ΣΛΕΕ και 56 ΣΛΕΕ αρχών και, ως εκ τούτου, των υποχρεώσεων που σκοπούν στην εξασφάλιση της διαφάνειας των διαδικασιών και της ίσης μεταχειρίσεως των διαγωνιζομένων, στην περίπτωση κατά την οποία οι αγορές αυτές παρουσιάζουν κάποιο διασυνοριακό ενδιαφέρον. (βλ. σκέψεις 29, 31) (...)3. Οι αρχές της ίσης μεταχειρίσεως και της διαφάνειας των διαδικασιών συνάψεως συμβάσεων συνεπάγονται για τις αναθέτουσες αρχές την υποχρέωση να ακολουθούν την ίδια ερμηνεία των κριτηρίων αναθέσεως καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Όσον αφορά καθαυτά τα κριτήρια αναθέσεως, δεν πρέπει κατά μείζονα λόγο να τροποποιούνται κατά οποιονδήποτε τρόπο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας συνάψεως της συμβάσεως. Κατά συνέπεια, κράτος μέλος που τροποποιεί τη στάθμιση των κριτηρίων αναθέσεως του αντικειμένου συμβάσεως παροχής υπηρεσιών διερμηνείας και μεταφράσεως εμπίπτουσας στο παράρτημα II B της οδηγίας 2004/18 περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, κατόπιν μιας πρώτης εξετάσεως των υποβληθεισών προσφορών, παραβαίνει τις υποχρεώσεις που υπέχει από την αρχή της ίσης μεταχειρίσεως και την παρεπόμενη υποχρέωση διαφάνειας. (βλ. σκέψεις 59-60, 66)

Βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της έννοιας των ανωτέρω συμβάσεων παραχώρησης είναι το γεγονός ότι το εργολαβικό αντάλλαγμα συνίσταται είτε αποκλειστικά στο δικαίωμα εκμετάλλευσης του έργου ή της υπηρεσίας είτε στο δικαίωμα αυτό σε συνδυασμό με την καταβολή αμοιβής. Στην περίπτωση, όμως, που η λειτουργία και εκμετάλλευση του παραχωρηθέντος έργου συνιστά παράλληλα και εκτέλεση υπηρεσίας, δηλαδή, εφόσον η λειτουργία του έργου εξυπηρετεί ή συνδέεται με τη λειτουργία ορισμένης υπηρεσίας, την παροχή της οποίας αναλαμβάνει ο ανάδοχος υποκαθιστώντας την αναθέτουσα αρχή, τότε η σύμβαση παραχώρησης δημοσίου έργου αποτελεί ταυτόχρονα και σύμβαση παραχώρησης δημόσιας υπηρεσίας, κατά την έννοια του κοινοτικού δικαίου. Στη σύμβαση αυτή, η λειτουργία της παραχωρηθείσας υπηρεσίας συνίσταται στην εκμετάλλευση, χάριν του κοινού, των δημοσίων έργων που κατασκευάστηκαν από τον ανάδοχο, δηλαδή ο ανάδοχος της σύμβασης παραχώρησης αναλαμβάνει να υλοποιήσει με δικά του έξοδα τις επενδύσεις που είναι απαραίτητες για τη δημιουργία της υπηρεσίας και για τη λειτουργία αυτής εντός μιας μακράς χρονικής περιόδου. Η εν λόγω σύμβαση αποτελεί μικτή σύμβαση, δηλαδή ενιαία σύμβαση που εμφανίζει μία σύνθεση στοιχείων που ανήκουν σε περισσότερα είδη συμβάσεων. Σύμφωνα με τη δέκατη έκτη αιτιολογική σκέψη της Οδηγίας 2004/17/ΕΚ, η οποία ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο με το προαναφερόμενο π.δ/μα 60/2007, εφόσον τα έργα γίνονται επικουρικώς και δεν αποτελούν το αντικείμενο της σύμβασης, δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τον χαρακτηρισμό της σύμβασης ως σύμβασης δημοσίων έργων. Συναφώς, το Δ.Ε.Κ. έκρινε (βλ. απόφαση της 19.4.1994, C-331/92), ότι εφόσον σε μία μικτή σύμβαση οι τεχνικές εργασίες έχουν παρεπόμενο μόνο χαρακτήρα σε σχέση με το κύριο αντικείμενό της, τότε το σύνολο του διαγωνισμού αυτού δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως σύμβαση δημοσίων έργων. Επομένως, στις περιπτώσεις που η προβλεπόμενη εκτέλεση έργων έχει παρεπόμενο μόνο χαρακτήρα ενώ το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η παραχώρηση υπηρεσιών, τότε πρόκειται για σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών κι όχι για σύμβαση παραχώρησης έργου. Ως εκ τούτου, πρέπει σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση να προσδιορίζεται αν το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η κατασκευή ενός έργου ή η παροχή υπηρεσιών ή, αντίθετα, αν η κατασκευή του έργου ή παροχή των υπηρεσιών έχει επικουρικό χαρακτήρα σε σχέση με το κύριο αντικείμενο της σύμβασης. Συνεπώς, στην περίπτωση που η κατασκευή του έργου αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για την εκμετάλλευση της παραχωρούμενης υπηρεσίας, τότε πρόκειται για σύμβαση παραχώρησης υπηρεσίας, επί της οποίας δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ/τος 60/2007. (Βλ. 209/2008 πράξη παρόντος Κλιμακίου, βλ. και Ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις συμβάσεις παραχώρησης στο κοινοτικό δίκαιο, ΕΕ C 121/29.4.2000, Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα "Ενίσχυση του δικαίου παραχωρήσεων και συμβάσεων Δημοσίων και Ιδιωτικών Συμπράξεων", ΕΕ C 14/16.1.2001, σελ. 91 επ., Ε.Α ΣτΕ 119/1999, 791/2002, 543/2003, Ε. Τροβά – Δ. Κούτρας, Η κατασκευή του ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου και η σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων, Ι. Γκιτσάκης, Η παραχώρηση της δημόσιας υπηρεσίας και δημοσίου έργου, Σ. Παναγόπουλος, Η Σύμβαση παραχώρησης δημοσίου έργου στην κοινοτική και ελληνική έννομη τάξη, σε Κοινοτικό Δίκαιο 25 χρόνια εφαρμογής στην Ελλάδα, σελ. 83 επ.).