×
register
Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΝΣΚ/358/2008

Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ:

Παραγωγή ξηρής σταφίδας Καν.ΕΚ 1621/99. Δυνατότητα εκμετάλλευσης με οποιοδήποτε τρόπο (ακόμα και στην οινοποίηση) του προϊόντος της νωπής διαλογής.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Τηρουμένων των προϋποθέσεων της ελάχιστης απόδοσης και των ελάχιστων απαιτήσεων ποιότητας του αποξηραμένου προϊόντος, επιτρέπεται οι παραγωγοί ξηρής σταφίδας να εκμεταλλεύονται με οποιοδήποτε τρόπο (ακόμα και στην οινοποίηση) το προϊόν της νωπής διαλογής, η οποία διενεργείται πριν από την αποξήρανση των σταφυλιών που προορίζονται για την παραγωγή ξηρής σταφίδας, υπό την προϋπόθεση ότι πρόκειται για ελεύθερη εμπορική εκμετάλλευση των απορριμμάτων της διαλογής του νωπού προϊόντος, και δεν γίνεται στα πλαίσια άλλου καθεστώτος στήριξης που συνεπάγεται, για τη συγκεκριμένη εμπορική διάθεση, την πληρωμή οικονομικής ενίσχυσης. (πλειοψ.)


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΑΕΠΠ/124/2021

Ενόψει των ανωτέρω, ο υπόψη λόγος της Προσφυγής τυγχάνει απορριπτέος ως απαράδεκτος, καθώς δεν επιτρέπεται η άσκηση νέας προδικαστικής προσφυνής κατά πράξης της αναθέτουσας αρχής η οποία συμμορφώνεται σε απόφαση της Α.Ε.Π.Π., όπως συνάγεται από τις προδιαληφθείσες διατάξεις του άρθρου 362 και 367 παρ. 3 του Ν. 4412/2016 (πρβλ. σκέψη 8 της παρούσας), ερμηνευόμενες αυτοτελώς αλλά και συστηματικώς, σύμφωνα με τις οποίες δεν επιτρέπεται η άσκηση προδικαστικής προσφυγής κατά απόφασης της ΑΕΠΠ, προς την οποία η αναθέτουσα υποχρεούται όπως συμμορφωθεί. Επέκεινα, με την από 11.11.2020 επιστολή της προς την αναθέτουσα αρχή, η παρεμβαίνουσα αποσαφηνίζει ότι έχει προσφέρει το προϊόν " *** , SAE 90W, API GL-5” και όχι το "*** ", βεβαιώνει ότι η εν λόγω βαλβολίνη είναι ιξώδους SAE 90W, όπως αναγράφεται στο έγγραφο του Γενικού Χημείου του Κράτους και όχι SAE 80W/90, όπως εκ παραδρομής αναγράφηκε στο Τεχνικό φυλλάδιο και απαντά αναφορικά με την αναγραφή λανθασμένου ιξώδους (SAE 80W-90 αντί για SAE 90W) στο τεχνικό φυλλάδιο του προϊόντος ότι πρόκειται για ακούσιο σφάλμα της εταιρείας της και εκ παραδρομής αναγράφηκε με αυτόν τον τρόπο. Συνεπώς, κρίνεται ότι νομίμως, σαφώς και ορισμένως, η παρεμβαίνουσα παρήσχε τις ζητούμενες από την αναθέτουσα αρχή διευκρινίσεις σε σχέση με την φραστική απόκλιση των εγγράφων της προσφοράς της, κατ’ άρθρο 102 του Ν. 4412/2016, δίχως να προσκομίσει οποιοδήποτε νέο έγγραφο ή να τροποποιήσει την προσφορά της, απορριπτομένου ούτως ως αβάσιμου του ισχυρισμού της προσφεύγουσας ότι οι εν λόγω διευκρινίσεις της παρεμβαίνουσας είναι αόριστες και αβάσιμες. Περαιτέρω, απορριπτέος ως αβάσιμος τυγχάνει και ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας περί πλημμελούς αιτιολογίας της προσβαλλομένης, καθόσον η αναθέτουσα αρχή, με σαφή, ειδική και επαρκή αιτιολογία, αποδεχόμενη τις ως άνω διευκρινίσεις της παρεμβαίνουσας, έκρινε ότι η προσφορά της για το με α/α 28 προϊόν της με την εμπορική ονομασία « *** » «είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις και τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί σύμφωνα με την με αριθμό 1385-22/2020 μελέτη του *** που περιλαμβάνεται ως παράρτημα στην με Αρ. Πρωτ. 10004/009-06-2020 διακήρυξη, έχοντας την απαιτούμενη έγκριση από το Αριθμός απόφασης: 124 /2021 15 γενικό χημείο του κράτους.». Επέκεινα και σε κάθε περίπτωση, αναφορικά με τον ισχυρισμό της προσφεύγουσας ότι η προδιαγραφή «SAE 80W-90» και η προδιαγραφή «SAE 90» είναι δύο διαφορετικές προδιαγραφές, ήτοι η βαλβολίνη 90 είναι μονότυπη, ενώ η βαλβολίνη 80W/90 είναι πολύτυπη, η αναθέτουσα αρχή, προς άρση τυχόν αμφιβολίας, διατηρεί το δικαίωμα ποσοτικού και ποιοτικού ελέγχου, έχοντας τη δυνατότητα, σύμφωνα με τον όρο 5.3 «Παραλαβή υλικών – Χρόνος και τρόπος παραλαβής υλικών» της Διακήρυξης που ορίζει ότι «(κ)ατά την διαδικασία παραλαβής των υλικών διενεργείται ποσοτικός και ποιοτικός έλεγχος και εφόσον το επιθυμεί μπορεί να παραστεί και ο ανάδοχος. Ο Δήμος και τα Νομικά του Πρόσωπα διατηρούν το δικαίωμα να αποστέλλουν δείγματα από τα καύσιμα - λιπαντικά στο Γενικό Χημείο του Κράτους, ώστε να ελέγχεται τόσο η ποιότητα όσο και το αν πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές», να αποστείλει δείγμα του εν λόγω προϊόντος στο Γενικό Χημείο του Κράτους προκειμένου να επιβεβαιωθεί το ιξώδες και τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά του κατά τη Διακήρυξη.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/312/2010

Καταβολή αμοιβής για την πραγματοποίηση ασφαλτοστρώσεων:..Με τα δεδομένα αυτά όσον αφορά την έκδοση τιμολογίου για την προμήθεια της ασφάλτου, βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι η έλλειψη αυτή καθιστά πλημμελή τη δαπάνη για την πληρωμή της αναδόχου, διότι σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην σκέψη ΙΙα της παρούσας, για την πληρωμή του αναδόχου έργου που εκτελείται για λογαριασμό των Ο.Τ.Α. απαιτείται να προσκομίζονται τα πρωτότυπα δικαιολογητικά δαπανών(τιμολόγια αγοράς πρώτης ύλης). Στη συγκεκριμένη περίπτωση ακόμα και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός της αναδόχου ότι το προϊόν που παρείχε στο Δήμο (ασφαλτόδεμα) κατασκευάστηκε από άλλη εταιρεία και όχι από την ίδια, ήταν απαραίτητο να προσκομιστούν τα τιμολόγια ή και δελτία αποστολής που εκδόθηκαν μεταξύ των δύο εταιρειών, προκειμένου να αποδειχθεί η αξία του προϊόντος, η δαπάνη του οποίου καταβάλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Περαιτέρω και ο  δεύτερος λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου  είναι βάσιμος, διότι, αν και δεν πρόκειται  για την προμήθεια της ασφάλτου  που πραγματοποιήθηκε  απολογιστικά, αλλά για την δαπάνη της ασφάλτου, που χαρακτηρίζεται ως απολογιστική  εργασία, λόγω του ιδιαίτερου τρόπου της τιμολόγησής της, απαιτείται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με όσα παρατίθενται στη σκέψη ΙΙβ της παρούσας, η έκδοση ειδικής έγγραφης άδειας από τη διευθύνουσα το έργο υπηρεσία, καθώς η αξία της κυμαίνεται και η τελική  τιμή της είναι αυτή που προσδιορίζεται από το εκάστοτε ημερήσιο δελτίο ενδεικτικών τιμών αγοράς ασφάλτου από τα Ελληνικά Πετρέλαια, που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, κατά την ημέρα ενσωμάτωσης της ασφάλτου στο έργο. Η εγκύκλιος (21/2008), της οποίας γίνεται επίκληση για την υποστήριξη της νομιμότητας της δαπάνης, αναφέρεται στον νέο  τρόπο υπολογισμού της αξίας της ασφάλτου, λόγω της ιδιάζουσας τιμολόγησης των εργασιών ασφαλτόστωσης, ωστόσο δεν μεταβλήθηκε με τον τρόπο αυτό η διαδικασία που απαιτείται για την πραγματοποίηση της προμήθειας, η οποία περιλαμβάνει εκτός από την έκδοση ειδικής έγγραφης εντολής από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία και την προσκόμιση  των νόμιμων αποδεικτικών πληρωμής της (τιμολόγια και δελτία αποστολής) ως δικαιολογητικά της δαπάνης αυτής. Συνεπώς σε κάθε περίπτωση πληρωμής λογαριασμού δημοσίου έργου που περιέχει δαπάνη ασφάλτου και  εφόσον δεν υφίσταται ειδικότερη ρύθμιση όσον αφορά τα δικαιολογητικά και τον τρόπο πληρωμής της, απαιτείται να προσκομίζονται ως δικαιολογητικά  τα νόμιμα  αποδεικτικά προμήθειας της ασφάλτου. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Κατόπιν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΤΜ.7/312/2010

Καταβολή της αμοιβής της για την πραγματοποίηση ασφαλτοστρώσεων:.. Με τα δεδομένα αυτά όσον αφορά την έκδοση τιμολογίου για την προμήθεια της ασφάλτου, βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι η έλλειψη αυτή καθιστά πλημμελή τη δαπάνη για την πληρωμή της αναδόχου, διότι σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην σκέψη ΙΙα της παρούσας,για την πληρωμή του αναδόχου έργου που εκτελείται για λογαριασμό των Ο.Τ.Α. απαιτείται να προσκομίζονται τα πρωτότυπα δικαιολογητικά δαπανών(τιμολόγια αγοράς πρώτης ύλης). Στη συγκεκριμένη περίπτωση ακόμα και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός της αναδόχου ότι το προϊόν που παρείχε στο Δήμο (ασφαλτόδεμα) κατασκευάστηκε από άλλη εταιρεία και όχι από την ίδια, ήταν απαραίτητο να προσκομιστούν τα τιμολόγια ή και δελτία αποστολής που εκδόθηκαν μεταξύ των δύο εταιρειών, προκειμένου να αποδειχθεί η αξία του προϊόντος, η δαπάνη του οποίου καταβάλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Περαιτέρω και ο  δεύτερος λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου  είναι βάσιμος, διότι, αν και δεν πρόκειται  για την προμήθεια της ασφάλτου  που πραγματοποιήθηκε  απολογιστικά, αλλά για την δαπάνη της ασφάλτου, που χαρακτηρίζεται ως απολογιστική  εργασία, λόγω του ιδιαίτερου τρόπου της τιμολόγησής της, απαιτείται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με όσα παρατίθενται στη σκέψη ΙΙβ της παρούσας, η έκδοση ειδικής έγγραφης άδειας από τη διευθύνουσα το έργο υπηρεσία, καθώς η αξία της κυμαίνεται και η τελική  τιμή της είναι αυτή που προσδιορίζεται από το εκάστοτε ημερήσιο δελτίο ενδεικτικών τιμών αγοράς ασφάλτου από τα ..., που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, κατά την ημέρα ενσωμάτωσης της ασφάλτου στο έργο. Η εγκύκλιος (21/2008), της οποίας γίνεται επίκληση για την υποστήριξη της νομιμότητας της δαπάνης, αναφέρεται στον νέο  τρόπο υπολογισμού της αξίας της ασφάλτου, λόγω της ιδιάζουσας τιμολόγησης των εργασιών ασφαλτόστωσης, ωστόσο δεν μεταβλήθηκε με τον τρόπο αυτό η διαδικασία που απαιτείται για την πραγματοποίηση της προμήθειας, η οποία περιλαμβάνει εκτός από την έκδοση ειδικής έγγραφης εντολής από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία και την προσκόμιση  των νόμιμων αποδεικτικών πληρωμής της (τιμολόγια και δελτία αποστολής) ως δικαιολογητικά της δαπάνης αυτής. Συνεπώς σε κάθε περίπτωση πληρωμής λογαριασμού δημοσίου έργου που περιέχει δαπάνη ασφάλτου και  εφόσον δεν υφίσταται ειδικότερη ρύθμιση όσον αφορά τα δικαιολογητικά και τον τρόπο πληρωμής της, απαιτείται να προσκομίζονται ως δικαιολογητικά  τα νόμιμα  αποδεικτικά προμήθειας της ασφάλτου. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Κατόπιν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/1215/2020

Εγκατάσταση αφαλάτωσης...ζητείται η αναθεώρηση της 122/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκ. 5 παρούσης), ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη ότι οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη σύμβαση εργασίες συνιστούν επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του αρχικού έργου και δεν είναι αναγκαίες για την ολοκλήρωση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης.Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης συνίστατο στην κατασκευή εγκατάστασης αφαλάτωσης για την παραγωγή 5.000 κυβικών μέτρων/ημέρα πόσιμου νερού, με την επιλογή κατασκευής δύο παράλληλων γραμμών επεξεργασίας νερού,  δυναμικότητας 2.500 κυβικών μέτρων/ημέρα η κάθε μία, και με πρόβλεψη για μελλοντική επέκταση αυτού σε Β΄ Φάση, κατόπιν νέας διαγωνιστικής διαδικασίας, ενώ το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης συνίσταται στην κατασκευή δύο περαιτέρω γραμμών επεξεργασίας νερού, προκειμένου να καταστεί δυνατή η παραγωγή επιπλέον 5.000 κυβικών μέτρων/ημέρα πόσιμου νερού. Το ως άνω αρχικό έργο, αν εκτελεσθεί όπως είχε αρχικά σχεδιασθεί, θα εξυπηρετεί τον σκοπό του, ήτοι την παραγωγή ποσότητας νερού 5.000 κυβικών μέτρων ανά ημέρα, η δε εκτέλεση των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, που συνίστανται στην προσθήκη δύο επιπλέον γραμμών, δεν είναι αναγκαία για την εκπλήρωση του εν λόγω σκοπού, αφού το έργο θα είναι άρτιο και λειτουργικό χωρίς την εκτέλεση των εν λόγω συμπληρωματικών εργασιών. Προς τούτο άλλωστε συνηγορεί και ότι το αρχικό έργο είχε σχεδιασθεί ούτως ώστε να είναι δεκτικό επεκτάσεως, με την προσθήκη τρίτης γραμμής, για την παραγωγή επιπλέον 2.500 (ήτοι συνολικά 7.500) κυβικών μέτρων/ημέρα, δεδομένου ότι η εν λόγω επέκταση συνιστά ένα νέο τεχνικό αντικείμενο, το οποίο μάλιστα ήδη από την αρχική μελέτη είχε προβλεφθεί ως αυτοτελές, έναντι του αρχικού. Πολλώ δε μάλλον, συνιστά νέο τεχνικό αντικείμενο και η επέκταση της εγκατάστασης, με την προσθήκη και τέταρτης γραμμής, για την παραγωγή 10.000 κυβικών μέτρων/ημέρα, η οποία προβλέπεται να λειτουργήσει σε παρακείμενο χώρο.Περαιτέρω, δεν αποδεικνύεται ότι η συνδρομή των απρόβλεπτων περιστάσεων, τις οποίες επικαλείται η αναθέτουσα Αρχή (αύξηση της υδατοκατανάλωσης και της τουριστικής κίνησης, υποβάθμιση της ποιότητας των υπόγειων νερών και φαινόμενα ξηρασίας και λειψυδρίας), καθιστά αναγκαία την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου. Τούτο, αφενός διότι, εφόσον η μέση ημερήσια κατανάλωση των μηνών Ιουνίου και Αυγούστου 2018, χρονικής περιόδου δηλαδή, κατά τα γνωστά τοις πάσι, ακμής του τουριστικού κύματος, σε ημερολογιακό έτος αυξημένης τουριστικής επισκεψιμότητας, καταγράφηκε σε 3.585 κυβικά μέτρα/ημέρα, δεν αποδείχθηκε για ποιό λόγο η παραγωγή 5.000 κυβικών μέτρων δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών, δεδομένου ότι δεν παρουσιάστηκε οποιοδήποτε πραγματικό στοιχείο, από το οποίο να προκύπτει ότι κάποια από τις ημέρες καταναλώθηκε ποσότητα μεγαλύτερη των 5.000 κυβικών μέτρων· ούτε, πάντως, αιτιολογείται για ποιο λόγο η τυχόν για ελάχιστες ημέρες ανά έτος υπέρβαση της ως άνω ποσότητας δεν θα μπορούσε να καλυφθεί από άλλες πηγές, αλλά απαιτείται διπλασιασμός της ποσότητας πόσιμου ύδατος. Αφετέρου, διότι δεν αιτιολογείται ειδικότερα, αλλά θεωρείται δεδομένο ότι οι υψηλοί ρυθμοί αύξησης της υδατοκατανάλωσης, που καταγράφηκαν από το έτος 2014 και εφεξής, θα διατηρηθούν, και μάλιστα αμείωτοι, κατά τα επόμενα έτη, ενόψει των όσων προαναφέρθηκαν περί υπερτουρισμού (βλ. σκ. 25, 26 παρούσης) και ενόψει μάλιστα του νεωτέρου αλλά μη δυναμένου να αγνοηθεί στοιχείου της γνωστής τοις πάσι παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, των οικονομικών συνεπειών της και του περιορισμού των τουριστικών μετακινήσεων που θα επέβαλλαν "αυτοπεριορισμό" ως προς την ανεξέλεγκτη υποδοχή τουριστών.Τέλος, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη, ο ισχυρισμός της αιτούσης ότι δεν είναι δυνατός ο διαχωρισμός των εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης από την εκτέλεση των εργασιών της αρχικής για τους αναλυτικά εκτιθέμενους στην αίτηση και το υπόμνημα τεχνικούς και οικονομικούς λόγους, ανεξαρτήτως βασιμότητάς του – λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι, όπως ήδη εκτέθηκε, προβλέφθηκε ότι ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει το έργο κατά τρόπο ώστε να επιδέχεται συναρμογής με μελλοντικό έργο επέκτασης – προβάλλεται αλυσιτελώς, καθώς, και αληθής υποτιθέμενος, δεν δύναται να οδηγήσει σε κρίση διαφορετική αυτής της μη νομιμότητας της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, διότι η προϋπόθεση της μη δυνατότητας διαχωρισμού των συμπληρωματικών εργασιών από αυτές του αρχικού έργου ή της αναγκαιότητας αυτών για την τελειοποίησή του δεν εξετάζεται αυτοτελώς, αλλά σωρευτικώς με τις λοιπές προϋποθέσεις, όπως η μη επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου.


ΕΣ/ΤΜ.6/6632/2015

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:επιδιώκεται η ανάκληση της 228/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι εν προκειμένω δεν συντρέχουν οι εκ του νόμου τιθέμενες προϋποθέσεις για τη νόμιμη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, οι εργασίες που περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης δεν έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα σε σχέση με το αρχικό συμβατικό αντικείμενο, καθόσον δεν σχετίζονται τεχνικώς με την κατασκευή και τη λειτουργικότητα του αρχικού έργου. Τούτο δε, διότι: α) αφενός αφορούν σε άλλη περιοχή (Λεωφόρο Φανερωμένης), επί της οποίας δεν προβλεπόταν, όπως και ο αιτών Δήμος συνομολογεί με την κρινόμενη αίτηση, η κατασκευή εξωτερικών διακλαδώσεων για τη σύνδεση ακινήτων με το διερχόμενο από αυτή ήδη κατασκευασμένο δευτερεύον δίκτυο αποχέτευσης λυμάτων, δοθέντος ότι το εν λόγω δίκτυο δεν είχε ακόμα συνδεθεί με το κεντρικό αντλιοστάσιο προώθησης λυμάτων προς την Ψυτάλλεια και, ως εκ τούτου, ήταν μη λειτουργικό και β) στο τεχνικό αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης περιλαμβάνονται και εργασίες κατασκευής δευτερεύοντος δικτύου ακαθάρτων υδάτων, οι οποίες διαφέρουν ουσιωδώς από τις εργασίες που ανατέθηκαν με την αρχική σύμβαση. Όπως δε προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών ανέκυψε στο πλαίσιο άλλης εν εξελίξει εργολαβίας στην ως άνω περιοχή («Κατασκευή Συλλεκτήρων Ομβρίων στην περιοχή Φανερωμένης της νήσου ......ς»), γεγονός που καταδεικνύει ότι οι εργασίες της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης δεν είναι κατά οποιοδήποτε τρόπο αναγκαίες για την ολοκλήρωση του αρχικού συμβατικού αντικειμένου. Τούτων δοθέντων, στην προκειμένη περίπτωση, οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση συνιστούν μη επιτρεπόμενη επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης. Πέραν δε τούτου, λόγω του γεγονότος ότι δεν συμπίπτουν χωρικά με τις εργασίες της αρχικής σύμβασης ο διαχωρισμός τους από αυτές και η ανάθεσή τους με ξεχωριστή εργολαβική σύμβαση δεν μπορεί να προκαλέσει μείζονα προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή, όπως αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξη παντορροϊκού αγωγού μη χαρτογραφημένου, σύμφωνα με όσα διαλαμβάνονται στην αιτιολογική έκθεση του 3ου Α.Π.Ε., είναι ένα δεδομένο που έπρεπε να έχει ληφθεί υπόψη κατά την εκπόνηση της μελέτης του έργου, αφού σε αυτόν (αγωγό) ήταν συνδεδεμένο το σύνολο των ακινήτων της προαναφερόμενης λεωφόρου, γεγονός που επιτείνει την ευθύνη των αρμοδίων για τη διενέργεια των απαραίτητων εξειδικευμένων ερευνών για τη διάγνωση των ειδικών συνθηκών εκτέλεσης του έργου και την εξεύρεση των προσηκόντων τρόπων αντιμετώπισης της κατάστασης, η δε αναφερόμενη στο 16220/22.7.2015 έγγραφο του Διευθυντή Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου ......ς απουσία επιφανειακών ενδείξεων (φρεάτια, εσχάρες κ.λπ.) επί της συγκεκριμένης οδού, δεν αποτελεί επαρκές δικαιολογητικό στοιχείο της επικαλούμενης αδυναμίας έγκαιρου εντοπισμού του ως άνω παντορροϊκού αγωγού. Απορρίπτει  την  αίτηση  ανάκλησης  του  νομικού  προσώπου  


ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/35/2019

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι τα δύο τμήματα στα οποία διαπλατύνεται το επαρχιακό οδικό δίκτυο, κατά μήκος 83μ και 133μ., δεν έχουν καταστεί κοινόχρηστα, εντασσόμενα ως τέτοια στο πολεοδομικό/ρυμοτομικό σχέδιο, με κήρυξη απαλλοτρίωσης των αντίστοιχων ιδιοκτησιών, ούτε ότι έχει νομίμως μετατεθεί η κυριότητά τους ως ιδιωτικών ακινήτων και ότι οι ιδιοκτήτες με νόμιμο τρόπο την έχουν απολέσει ή ότι αποτελούν ακίνητα που έχουν ήδη περιέλθει σε κοινή χρήση, ως οδοί, με τη βούληση των ιδιοκτητών τους. Εξάλλου, δεν έχει εκδοθεί απόφαση των αρμόδιων, κατά περίπτωση, Περιφερειακού και Δημοτικού Συμβουλίου για τον προσδιορισμό των ακινήτων και την κήρυξή τους ως απαλλοτριωτέων ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε αυτά και τη σύσταση οποιουδήποτε, περαιτέρω, δικαιώματος που παρέχει τη δυνατότητα να καταστούν τα ανωτέρω ακίνητα επαρχιακές οδοί, με τις αναγκαίες, ενδεχομένως, αποφάσεις παραχώρησης της χρήσης των ακινήτων μεταξύ των προαναφερόμενων φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης (άρθρα 97 παρ. 5 π.δ.30/1996 και 200 ΚΔΚ). Τέλος, δεν περιέχεται σχετική ειδική ρύθμιση για τη διαπλάτυνση των οδών προς τις ανωτέρω ιδιοκτησίες ούτε στην οικ. 17250/2582/24.4.2012 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου «Έγκριση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ) του Δήμου Πάρου, νήσου Πάρου, Νομού Κυκλάδων», όπως διορθώθηκε ακολούθως (53978/2017 απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου). Εξάλλου, οι υπεύθυνες δηλώσεις των ιδιοκτητών των ακινήτων σχετικά με την παραχώρηση της χρήσης τους υποβλήθηκαν στο Δήμο Πάρου και δεν απευθύνονται στην αναθέτουσα αρχή και κυρία του έργου Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (βλ. και άρθρο 1 της διακήρυξης), ούτε προκύπτει η αρμοδιότητα της Αντιδημάρχου Πάρου να υποβάλει δήλωση με το παρατιθέμενο ανωτέρω περιεχόμενο «ότι ο Δήμος Πάρου δεν έχει αξίωση επί των ακινήτων που παραχωρούνται κατά χρήση», ακόμα και αν τούτο είναι αληθές, ενώ, τέλος, δεν προκύπτει ότι έχει με οποιοδήποτε τρόπο εφαρμοστεί παραχώρηση ακινήτου που προβλέπεται σε ειδικότερες διατάξεις (ενδεικτικά, άρθρο 4 ν.4061/2012). Άλλωστε, η ακρίβεια των δηλώσεων των ιδιοκτητών ακινήτων ως προς το τμήμα Μάρμαρα – Πρόδρομος αμφισβητείται και από το γεγονός ότι στο σχετικό διάγραμμα (Μάιος 2015) η οδός προσδιορίζεται ως δημοτική. Επομένως, ως προς τη νομική κατάσταση των ανωτέρω ακίνητων δημιουργείται αμφιβολία και σύγχυση, διότι δεν έχουν καταστεί κατά τον κρίσιμο χρόνο νομίμως τμήματα του επαρχιακού οδικού δικτύου. Παρέπεται ότι είναι πλημμελής η ανωτέρω διαγωνιστική διαδικασία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου που αφορά τις εργασίες (χωματουργικές, οδοποιίας, ασφαλτικές κ.λπ.) διαπλάτυνσης και συντήρησης στα ακίνητα αυτά και στο λοιπό επαρχιακό δίκτυο, δηλαδή σε φυσικό αντικείμενο το νομικό καθεστώς του οποίου δεν είναι στο σύνολό του πλήρως διασαφηνισμένο, ώστε τα όργανα της Περιφέρειας ή οποιοσδήποτε ενεργήσει κατόπιν σχετικής εντολής, όπως ο ανάδοχος του έργου, νομίμως να εκτελέσει εργασίες επί του συνόλου του φυσικού αντικειμένου [πρβλ. 599/2013 ΑΠ, ΑποφΕισΕφΑθ 2/2014 (Διαδ. Ασφ. Μέτρων), επί διακατοχικής διαφοράς άρθρου 22 α.ν.1539/1938 ήδη καταργηθέντος με την παρ. 7 άρθρου ένατου του άρθρου 1 ν.4335/2015, από 1.1.2016 σύμφωνα με το άρθρο ένατο παρ. 4 του αυτού άρθρου και νόμου). Άλλωστε, δεν είναι δυνατός οποιοσδήποτε διαχωρισμός των εργασιών, διότι θα επερχόταν ουσιώδης τροποποίηση της διακήρυξης ως προς το φυσικό αντικείμενο του έργου, όπως και των υποβληθεισών προσφορών, περιλαμβανομένης και αυτής του εργολάβου στον οποίο κατακυρώθηκε το έργο, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός, το τιμολόγιο εργασιών, οι ποσότητες κατά ομάδες και είδος εργασιών προμετρήθηκαν και συμπεριλήφθηκαν στα τεύχη της διακήρυξης αδιακρίτως των ειδικών τμημάτων εδάφους στα οποία οι εργασίες αφορούν και αδιακρίτως αν συντελούν στη διαπλάτυνση ή στη συντήρηση του οδικού δικτύου, ούτε η διακήρυξη προβλέπει τη δυνατότητα υποβολής τμηματικών προσφορών και ανάθεσης του έργου εν μέρει και κατά τμήματα, ούτε ήταν δυνατό να υποβληθούν παραδεκτώς τμηματικές ή κατά ποσοστό εργασιών (οικονομικές) προσφορές σε αναφορά προς το φυσικό αντικείμενο.Με δεδομένα αυτά, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου και, ως εκ τούτου, συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/304/2019

Αποπεράτωση οδικού δικτύου...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ενόψει των περιλαμβανόμενων στην …..2017 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώσεων, υφίστανται επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάδοχος εταιρεία είχε συνάψει κατά το χρονικό διάστημα από 4.6.2011 έως 26.11.2012 συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η αρνητική, όμως, απάντηση που διατυπώθηκε στο σχετικό ερώτημα του υποβληθέντος από αυτή Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης (Τ.Ε.Υ.Δ.) δεν άγει σε άνευ ετέρου αποκλεισμό της από την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία λόγω της ανακριβούς συμπλήρωσης του εν λόγω εγγράφου. Τούτο, διότι το ερώτημα είχε διατυπωθεί κατά τρόπο ώστε να μην καθίσταται σαφές αν ζητείται από το διαγωνιζόμενο να δηλώσει οποιαδήποτε συμφωνία που τυχόν έχει συνάψει στο παρελθόν με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού ή μόνο αυτές που αφορούν στο συγκεκριμένο διαγωνισμό (βλ. τη 1082/2018 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, με την οποία υιοθετήθηκε η δεύτερη ερμηνευτική εκδοχή). Εξάλλου, κατά το χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού (30.8.2018) δεν είχε ακόμα δημοσιευτεί η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 24.10.2018 επί της υπόθεσης C-124/17 (Vossloh Laeis GmbH κατά Stadtwerke München GmbH), με την οποία κρίθηκε ότι η τριετής περίοδος αποκλεισμού «από την ημερομηνία του σχετικού γεγονότος», η οποία προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 57 της Οδηγίας 2014/24, που μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την παρ. 10 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, άρχεται από το χρόνο έκδοσης της σχετικής απόφασης της αρμόδιας Αρχής και όχι από το χρόνο συντέλεσης της παράβασης και, συνεπώς, δεν ήταν κατά το χρόνο υποβολής του δικαιολογητικού σαφές αν έπρεπε να δηλωθούν συμφωνίες που είχαν λάβει χώρα, όπως οι επίμαχες, σε χρόνο προγενέστερο των τριών ετών από τη διενέργεια του διαγωνισμού, πλην όμως η σύναψή τους διαπιστώθηκε με απόφαση του αρμόδιου οργάνου, ληφθείσα εντός της ως άνω τριετούς προθεσμίας. Συνεπώς, με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης, η σχετική ασάφεια του εν λόγω τεύχους δημοπράτησης, η οποία εγείρει ζητήματα ερμηνείας και δύναται αντικειμενικά να παραπλανήσει τους διαγωνιζόμενους ως προς τις ειδικότερες υποχρεώσεις τους, δεν δύναται, τελικώς, να αποβεί σε βάρος αυτών (βλ. σκ. 3.4) και, ως εκ τούτου, δεν συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της αναδειχθείσας εταιρείας εκ του λόγου ότι απάντησε αρνητικά στο προαναφερόμενο ερώτημα του Τ.Ε.Υ.Δ.. Δεδομένου, όμως, ότι σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύναψης σύμβασης, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις της παρ. 4 του ίδιου άρθρου, και ότι, με την ως άνω απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, διαπιστώθηκε η εκ μέρους της ως άνω εταιρείας σύναψη συμφωνιών με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, τηρώντας τη διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, να καλέσει την ως άνω εταιρεία να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της, παρότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισμού.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/545/2019

Βελτίωση παιδικών χαρών...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ενόψει των περιλαμβανομένων στην .... απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού (Β’ ....) διαπιστώσεων, υφίστανται επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάδοχος εταιρεία είχε συνάψει κατά το χρονικό διάστημα από 29.11.2010 έως 30.11.2010 συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η αρνητική, όμως, απάντηση που διατυπώθηκε στο ερώτημα «Έχει συνάψει ο οικονομικός φορέας συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού» του υποβληθέντος από αυτή Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης δεν άγει σε άνευ ετέρου αποκλεισμό της από την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία λόγω της ανακριβούς συμπλήρωσης του εν λόγω εγγράφου. Τούτο, διότι το ερώτημα είχε διατυπωθεί κατά τρόπο ώστε να μην καθίσταται σαφές αν ζητείται από το διαγωνιζόμενο να δηλώσει οποιαδήποτε συμφωνία που τυχόν έχει συνάψει στο παρελθόν με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού ή μόνο αυτές που αφορούν στο συγκεκριμένο διαγωνισμό (βλ. τη 1082/2018 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, με την οποία υιοθετήθηκε η δεύτερη ερμηνευτική εκδοχή). Εξάλλου, κατά το χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού (27.4.2018) δεν είχε ακόμα δημοσιευτεί η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 24.10.2018 επί της υπόθεσης C-124/17 (Vossloh Laeis GmbH κατά Stadtwerke München GmbH), με την οποία κρίθηκε ότι η τριετής περίοδος αποκλεισμού «από την ημερομηνία του σχετικού γεγονότος», η οποία προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 57 της Οδηγίας 2014/24, που μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την παρ. 10 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, άρχεται από το χρόνο έκδοσης της σχετικής απόφασης της αρμόδιας Αρχής και όχι από το χρόνο συντέλεσης της παράβασης και, συνεπώς, δεν ήταν κατά το χρόνο υποβολής του ΤΕΥΔ σαφές αν έπρεπε να δηλωθούν συμφωνίες που είχαν λάβει χώρα, όπως οι επίμαχες, σε χρόνο προγενέστερο των τριών ετών από τη διενέργεια του διαγωνισμού, η σύναψή τους όμως διαπιστώθηκε με απόφαση του αρμόδιου οργάνου, ληφθείσα εντός της ως άνω τριετούς προθεσμίας, λαμβανομένου υπόψη ότι η ανωτέρω .... απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκδόθηκε στις 20.3.2017 και δημοσιεύτηκε στις 14.7.2017. Συνεπώς, με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης, η σχετική ασάφεια του εν λόγω τεύχους δημοπράτησης, η οποία εγείρει ζητήματα ερμηνείας και δύναται αντικειμενικά να παραπλανήσει τους διαγωνιζόμενους ως προς τις ειδικότερες υποχρεώσεις τους, δεν δύναται, τελικώς, να αποβεί σε βάρος αυτών (βλ. σκ. 3.4) και, ως εκ τούτου, δεν συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της αναδειχθείσας αναδόχου εκ του λόγου ότι απάντησε αρνητικά στο προαναφερόμενο ερώτημα του Ε.Ε.Ε.Π.. Δεδομένου, όμως, ότι σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύναψης σύμβασης, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις της παρ. 4 του ίδιου άρθρου και ότι με την ως άνω απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώθηκε η εκ μέρους της εν λόγω εταιρείας σύναψη συμφωνίας με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, τηρώντας τη διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, να καλέσει την ως άνω εταιρεία να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της, παρότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισμού (Ε.Σ. Ε΄ Κλ. 291/2019).


ΕΣ/ΚΛ.Ε/319/2019

Βελτίωση οδικής ασφάλειας σε οδικό δίκτυο...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ενόψει των περιλαμβανόμενων στις …. αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώσεων, υφίστανται επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι εταιρείες που συμμετέχουν στην αναδειχθείσα ανάδοχο ένωση εταιρειών είχαν συνάψει, κατά τα ανωτέρω χρονικά διαστήματα, συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η αρνητική, όμως, απάντηση που διατυπώθηκε στο σχετικό ερώτημα του υποβληθέντος από αυτή Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Προμήθειας δεν άγει σε άνευ ετέρου αποκλεισμό της από την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία λόγω της ανακριβούς συμπλήρωσης του εν λόγω εγγράφου. Τούτο, διότι το ερώτημα είχε διατυπωθεί κατά τρόπο ώστε να μην καθίσταται σαφές αν ζητείται από το διαγωνιζόμενο να δηλώσει οποιαδήποτε συμφωνία που τυχόν έχει συνάψει στο παρελθόν με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού ή μόνο αυτές που αφορούν στο συγκεκριμένο διαγωνισμό (βλ. τη 1082/2018 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, με την οποία υιοθετήθηκε η δεύτερη ερμηνευτική εκδοχή). Εξάλλου, κατά το χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού (28.11.2018) δεν είχε ακόμα δημοσιευτεί η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 24.10.2018 επί της υπόθεσης C-124/17 (Vossloh Laeis GmbH κατά Stadtwerke München GmbH), με την οποία κρίθηκε ότι η τριετής περίοδος αποκλεισμού «από την ημερομηνία του σχετικού γεγονότος», η οποία προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 57 της Οδηγίας 2014/24, που μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την παρ. 10 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, άρχεται από το χρόνο έκδοσης της σχετικής απόφασης της αρμόδιας Αρχής και όχι από το χρόνο συντέλεσης της παράβασης και, συνεπώς, δεν ήταν κατά το χρόνο υποβολής του δικαιολογητικού σαφές αν έπρεπε να δηλωθούν συμφωνίες που είχαν λάβει χώρα, όπως οι επίμαχες, σε χρόνο προγενέστερο των τριών ετών από τη διενέργεια του διαγωνισμού, πλην όμως η σύναψή τους διαπιστώθηκε με απόφαση του αρμόδιου οργάνου, ληφθείσα εντός της ως άνω τριετούς προθεσμίας, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι η μία εκ των δύο ανωτέρω αποφάσεων (674/2018) της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκδόθηκε στις 14.12.2018 και δημοσιεύτηκε στις 8.2.2019, ήτοι μετά τη διενέργεια του διαγωνισμού (28.11.2018). Συνεπώς, με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης, η σχετική ασάφεια του εν λόγω τεύχους δημοπράτησης, η οποία εγείρει ζητήματα ερμηνείας και δύναται αντικειμενικά να παραπλανήσει τους διαγωνιζόμενους ως προς τις ειδικότερες υποχρεώσεις τους, δεν δύναται, τελικώς, να αποβεί σε βάρος αυτών (βλ. σκ. 3.4) και, ως εκ τούτου, δεν συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της αναδειχθείσας αναδόχου ένωσης εταιρειών εκ του λόγου ότι απάντησε αρνητικά στο προαναφερόμενο ερώτημα του Ε.Ε.Ε.Π.. Δεδομένου, όμως, ότι σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύναψης σύμβασης, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις της παρ. 4 του ίδιου άρθρου και ότι, με τις ως άνω αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού, διαπιστώθηκε η εκ μέρους των εν λόγω εταιρειών σύναψη συμφωνιών με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, τηρώντας τη διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, να καλέσει την ως άνω ένωση εταιρειών να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι οι εταιρείες - μέλη της ένωσης έλαβαν επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας τους, παρότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισμού.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/315/2019

Κατασκευή ηλεκτροκίνησης σιδηροδρομικής οδού...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι, ενόψει των περιλαμβανόμενων στην .../2017 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώσεων, υφίστανται επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η αναδειχθείσα ανάδοχος εταιρεία είχε συνάψει κατά το χρονικό διάστημα από 11.5.2005 έως 26.11.2012 συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς, με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Η αρνητική, όμως, απάντηση που διατυπώθηκε στο σχετικό ερώτημα του υποβληθέντος από αυτή Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Προμήθειας δεν άγει σε άνευ ετέρου αποκλεισμό της από την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία λόγω της ανακριβούς συμπλήρωσης του εν λόγω εγγράφου. Τούτο, διότι το ερώτημα είχε διατυπωθεί κατά τρόπο ώστε να μην καθίσταται σαφές αν ζητείται από το διαγωνιζόμενο να δηλώσει οποιαδήποτε συμφωνία που τυχόν έχει συνάψει στο παρελθόν με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού ή μόνο αυτές που αφορούν στο συγκεκριμένο διαγωνισμό (βλ. τη 1082/2018 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, με την οποία υιοθετήθηκε η δεύτερη ερμηνευτική εκδοχή). Εξάλλου, κατά το χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού (9.2.2018) δεν είχε ακόμα δημοσιευτεί η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 24.10.2018 επί της υπόθεσης C-124/17 (Vossloh Laeis GmbH κατά Stadtwerke München GmbH), με την οποία κρίθηκε ότι η τριετής περίοδος αποκλεισμού «από την ημερομηνία του σχετικού γεγονότος», η οποία προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 57 της Οδηγίας 2014/24, που μεταφέρθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με την παρ. 10 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, άρχεται από το χρόνο έκδοσης της σχετικής απόφασης της αρμόδιας Αρχής και όχι από το χρόνο συντέλεσης της παράβασης και, συνεπώς, δεν ήταν κατά το χρόνο υποβολής του δικαιολογητικού σαφές αν έπρεπε να δηλωθούν συμφωνίες που είχαν λάβει χώρα, όπως οι επίμαχες, σε χρόνο προγενέστερο των τριών ετών από τη διενέργεια του διαγωνισμού, πλην όμως η σύναψή τους διαπιστώθηκε με απόφαση του αρμόδιου οργάνου, ληφθείσα εντός της ως άνω τριετούς προθεσμίας, λαμβανομένου υπόψη ότι η ανωτέρω .../2017 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού εκδόθηκε στις 10.3.2017 και δημοσιεύτηκε στις 8.9.2017. Συνεπώς, με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης, η σχετική ασάφεια του εν λόγω τεύχους δημοπράτησης, η οποία εγείρει ζητήματα ερμηνείας και δύναται αντικειμενικά να παραπλανήσει τους διαγωνιζόμενους ως προς τις ειδικότερες υποχρεώσεις τους, δεν δύναται, τελικώς, να αποβεί σε βάρος αυτών (βλ. σκ. 4.4) και, ως εκ τούτου, δεν συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας εκ του λόγου ότι απάντησε αρνητικά στο προαναφερόμενο ερώτημα του Ε.Ε.Ε.Π.. Δεδομένου, όμως, ότι σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σύναψης σύμβασης, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να αποκλείουν οικονομικό φορέα, όταν αποδεικνύεται ότι εμπίπτει σε μία από τις περιπτώσεις της παρ. 4 του ίδιου άρθρου και ότι με την ως άνω απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού διαπιστώθηκε η εκ μέρους της εν λόγω εταιρείας σύναψη συμφωνιών με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, παρίσταται μη νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην εταιρεία αυτή χωρίς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, ήτοι την κλήση της ως άνω εταιρείας να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της, παρότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισμού.