Επειδή, προβάλλεται ότι η αναθέτουσα αρχή, «εάν τυχόν… έκρινε ως απαράδεκτη την προσφορά της [αιτούσας], είχε υποχρέωση, αφ’ ενός…να εκδώσει σχετικό πρακτικό προ του ανοίγματος των οικονομικών προσφορών, αφ’ ετέρου…να είχε επιστρέψει σφραγισμένη την οικονομική της προσφορά» και ότι, συνεπώς, τίθεται ζήτημα παραβιάσεως της προαναφερθείσης διατάξεως του π.δ/τος 394/1996 περί υποχρεωτικής επιστροφής, χωρίς ν’ αποσφραγισθούν, όσων προσφορών δεν κρίθηκαν αποδεκτές. Ο λόγος αυτός, καθ’ ό μέρος επικαλείται αδυναμία της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει ως απαράδεκτη την προσφορά της αιτούσας μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος δεδομένου ότι στις διαδικασίες των δημοσίων προμηθειών η αναθέτουσα αρχή δεν κωλύεται ακόμα και κατά την κατακύρωση να απορρίψει προσφορά ως απαράδεκτη λόγω μη τηρήσεως απαράβατου όρου της διακηρύξεως, εφ’ όσον η νομιμότητα της κατακυρωτικής πράξεως, με την οποία ολοκληρώνεται η σύνθετη διοικητική ενέργεια του διαγωνισμού, εξαρτάται από τη νομιμότητα των προηγουμένων πράξεων της οικείας διοικητικής διαδικασίας (ΣτΕ 4166/1996 επταμ., 3335/1998, 1262/1999, 2662/2004, 810, 1580, 4025/2008). Κατά τα λοιπά, ο λόγος προβάλλεται αλυσιτελώς, δεδομένου ότι η κατά την αιτούσα παράνομη αποσφράγιση της οικονομικής προσφοράς της δεν επάγεται, πάντως, την ακυρότητα της κατακυρωτικής πράξεως.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας αναδείξεως αναδόχου και του οικείου σχεδίου συμβάσεως, για την προμήθεια από το Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «…» συσκευών διαχωρισμού κυττάρων και συσκευών διαχωρισμού αίματος αυτόματων με συνοδό εξοπλισμό(....)Εξ αιτίας των ουσιωδών αυτών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν δύναται να σχηματίσει ασφαλή κρίση σχετικώς με τη νομιμότητα της επίμαχης συμβάσεως και για τον λόγο αυτό, αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως, έως ότου συμπληρωθεί αρμοδίως ο φάκελος με τα προεκτεθέντα στοιχεία εντός δεκαπενθημέρου από της κοινοποιήσεως της παρούσας στη Διεύθυνση Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών – Τμήμα Προμηθειών του ΓΝΘ «…».

Εάν μπορεί ο Υπουργός Οικονομικών, ως εποπτεύουσα αρμόδια Αρχή, στις περιπτώσεις που είναι ανέφικτος ο διορισμός μελών Διοικητικού Συμβουλίου κοινωφελούς ιδρύματος του ν. 4182/2013, σύμφωνα με τις διατάξεις του Οργανισμού του, να προβαίνει στο διορισμό, εκτός από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου, και των μελών αυτού, με εφαρμογή του άρθρου 16 παρ. 1 του παραπάνω νόμου.(...)Ο Υπουργός Οικονομικών δεν μπορεί, όπως προκύπτει από τη γραμματική και τη συστηματική ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 16 παρ.1 του ν. 4182/ 2013, να προβαίνει, ως εποπτεύουσα Αρχή, στο διορισμό, εκτός από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του ιδρύματος, και των μελών αυτού στις περιπτώσεις που είναι ανέφικτος ο διορισμός τους (ομόφωνα).

Ασυμβίβαστα καθήκοντα. (Διατάκτη-Π.Ο.Υ) Το εν λόγω ασυμβίβαστο, όμως, καταλαμβάνει, κατά την έννοια των προπαρατεθεισών διατάξεων, όχι μόνο τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών, ο οποίος, κατ’ άρθρο 24 παρ. 2 του ν. 4270/2014, είναι ο Προϊστάμενος των Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου, αλλά και όσους υπάγονται οργανικά σε αυτή τη Γενική Διεύθυνση, (..) ο Διατάκτης Υπουργός δύναται να εξουσιοδοτεί άλλο όργανο για την άσκηση των καθηκόντων αυτού, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η υπογραφή των αποφάσεων ανάληψης από κοινού με τον Προϊστάμενο των Οικονομικών Υπηρεσιών, πλην, όμως, για να είναι νόμιμη η εξουσιοδότηση αυτή, το εν λόγω όργανο δεν πρέπει να υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών, η οποία, όπως εκτέθηκε ανωτέρω, είναι κατά νόμο αρμόδια μόνο για τη δημοσιονομική δέσμευση, διότι το πλέγμα των εν λόγω διατάξεων δεν επιτρέπει την παράλληλη εμπλοκή οργάνου, με πλείονες ιδιότητες, κατά τη διαδικασία ανάληψης υποχρεώσεων, πολλώ δε μάλλον μετά τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων των Υ.Δ.Ε. στις Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών, οι οποίες, πλέον, μέσω των επιμέρους Διευθύνσεων και Τμημάτων τους, είναι επιφορτισμένες με τον έλεγχο των αναλαμβανόμενων από το Διατάκτη δαπανών, την εκκαθάριση και ενταλματοποίησή τους και τη σύνταξη των εκθέσεων επί διαφωνιών με το Διατάκτη είτε ως προς την κανονικότητα και νομιμότητα αυτών είτε ως προς το ουσιαστικό μέρος τους.

(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη VII, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, οι εντελλόμενες με τα 241, 263 και 291 χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν έχουν αναληφθεί νόμιμα, δεδομένου ότι οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης φέρουν την υπογραφή, ως Διατάκτη, του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Οικονομικής Διαχείρισης της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου, κατόπιν της μη νόμιμης μεταβίβασης σε αυτόν, με την 1376/13948/07.02.2017 απόφαση του Υπουργού ...και Τροφίμων, του δικαιώματος υπογραφής αποφάσεων ανάληψης υποχρεώσεων, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του .... Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη ότι α. το εισαγόμενο με τη διάταξη του άρθρου 65 παρ. 2 του ν. 4270/2014 ασυμβίβαστο καταλαμβάνει, κατά το γράμμα αυτής, τον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών, ο οποίος, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 24 παρ. 2 του ν. 4270/2014, είναι, στο Υπουργείο, ο επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών αυτού, και συνεπώς, εύλογα οι διατάξεις αυτές ερμηνεύθηκαν εσφαλμένα από τη Διοίκηση, β. ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Οικονομικής Διαχείρισης υπέγραψε τις προαναφερθείσες αποφάσεις ανάληψης υποχρεώσεων, κατόπιν της σχετικής 1376/13948/07.02.2017 απόφασης του Υπουργού ..., δημοσιευθείσας στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης...το Κλιμάκιο κρίνει ότι, όσον αφορά τις δαπάνες που εντέλλονται με τα 241, 263 και 291 χρηματικά εντάλματα, τα αρμόδια διοικητικά όργανα ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων. Επομένως, τα εντάλματα αυτά, όπως και όλα όσα τυχόν έχουν εκδοθεί από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου ..., σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του ..., για τα οποία συντρέχει μόνο ο κριθείς με την παρούσα Πράξη λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου και οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης έχουν υπογραφεί μέχρι την κοινοποίηση της παρούσας πράξης, είναι θεωρητέα λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕλΣυν.Τμ.7/35/2017

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και του οικείου σχεδίου συμβάσεως για την ανάθεση του έργου «Αποπεράτωση μονάδας σφαγείων …»(....)Εξ αιτίας των ουσιωδών αυτών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν δύναται να σχηματίσει ασφαλή κρίση σχετικώς με την νομιμότητα της επίμαχης διαδικασίας αναθέσεως και, για τον λόγο αυτό, αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως, έως ότου συμπληρωθεί αρμοδίως ο φάκελος με τα προεκτεθέντα στοιχεία εντός δεκαπενθημέρου από της κοινοποιήσεως της παρούσης στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. 

Καταβολή αποζημίωσης λόγω υπερωριακής απασχόλησης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης για την καταβολή αποζημίωσης λόγω εφημεριών δεν μπορεί, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη εξοφλήθηκαν χωρίς να διέλθουν του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι τούτο, μετά την εκταμίευση, θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό. Ενόψει των ανωτέρω, η κύρια έννομη σχέση παράτασης εργασίας ορισμένου χρόνου των επικουρικών ιατρών δεν υπόκειται σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί τόσο η κατ’ αρχήν παρατυπία της μη υποβολής του πρώτου χρηματικού εντάλματος μετά την παράταση των σχέσεων εργασίας ορισμένου χρόνου όσο και η εν γένει νομιμότητα της δαπάνης της παράτασης αυτής (πρβλ. Ολομ. 4682/2013, βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 281/2015). Με βάση αυτά και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της εντελλόμενης με τα υποβληθέντα προς έλεγχο χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνη, αυτά πρέπει να θεωρηθούν, καθόσον αποτελούν τίτλο πληρωμής νόμιμης δαπάνης. Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής είναι νόμιμη και, συνεπώς, θα μπορούσε αυτό να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.

Καθορισμός δαπανών για τις οποίες ορίζει ο/η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ορίζει διατάκτη τον/την ίδιο/α ή άλλο όργανο, ορισμός αποφαινόμενου οργάνου, καθορισμός διαχειριστή έργου/υπολόγου για πληρωμές δαπανών ΠΔΕ, καθορισμός υπηρεσιών που ασκούν διοικητική υποστήριξη για θέματα διατάκτη.

Καταβολή αποζημίωσης εφημεριών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης που αφορά στην πληρωμή εφημεριών δεν δύναται, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη πραγματοποιήθηκαν χωρίς να διέλθουν του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι τούτο, μετά την εκταμίευση, θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό. Ενόψει των ανωτέρω, η κύρια έννομη σχέση παράτασης εργασίας ορισμένου χρόνου της επικουρικής ιατρού δεν υπόκειται πλέον σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί καταρχήν τόσο η παρατυπία της μη υποβολής του πρώτου χρηματικού εντάλματος μετά την τελευταία παράταση της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου όσο και η εν γένει νομιμότητα της δαπάνης της παράτασης αυτής (πρβλ. Ολομ. 4682/2013, βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 281/2015). Με βάση αυτά και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της εντελλόμενης με το υποβληθέν προς έλεγχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνης, αυτή πρέπει να θεωρηθεί νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θεωρητέο. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και, συνεπώς, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Καταβολή αποζημίωσης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης που αφορά στην πληρωμή υπερωριακής απασχόλησης δεν δύναται, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη πραγματοποιήθηκαν χωρίς να διέλθουν του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι τούτο, μετά την εκταμίευση, θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό. Ενόψει των ανωτέρω, η κύρια έννομη σχέση παράτασης εργασίας ορισμένου χρόνου των ως άνω εργαζομένων (επικουρικού προσωπικού) δεν υπόκειται πλέον σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί καταρχήν τόσο η παρατυπία της μη υποβολής του πρώτου χρηματικού εντάλματος μετά την τελευταία παράταση της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου όσο και η εν γένει νομιμότητα της δαπάνης της παράτασης αυτής (πρβλ. Ολομ. 4682/2013, βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 281/2015). Με βάση αυτά και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της εντελλόμενης με το υποβληθέν προς έλεγχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνης, αυτή πρέπει να θεωρηθεί νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θεωρητέο.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και, συνεπώς, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: Νόμιμη η αμοιβή από Δήμο σε ιδιώτη για την επισκευή – συντήρηση νερόμυλου, καθόσον ανεξαρτήτως ότι, ο εν λόγω νερόμυλος δεν αποτελεί νεότερο μνημείο και συνεπώς, δεν προστατεύεται από τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 3028/2002, η τυχόν έλλειψη της σχετικής εγκριτικής απόφασης εκ μέρους της αρμόδιας Υπηρεσίας Νεώτερων Μνημείων και Τεχνικών Εργων, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα και κανονικότητα της δαπάνης, διότι δεν αποτελεί δικαιολογητικό για την πιστοποίηση εκτελεσθεισών εργασιών και δεν προκαλεί δημοσιονομικές συνέπειες, με αποτέλεσμα να μην αναιρείται ή να επηρεάζεται η αναληφθείσα υποχρέωση του Δήμου, ο οποίος οφείλει να καταβάλει τη συμφωνηθείσα αμοιβή στον εργολάβο, που έχει αντίστοιχη νόμιμη αξίωση, εφόσον έχει εκτελέσει τη συμφωνηθείσα εργασία.