Καθορισμός δικαιολογητικών πληρωμής αποζημίωσης από αναγκαστικές απαλλοτριώσεις ακινήτων.(ΚΑΕ8220,ΚΑΕΝΠΔΔ9000)

Αναγκαστική απαλλοτρίωση. Αρμόδια όργανα για την κήρυξη απαλλοτρίωσης για ίδρυση επαρχιακών βιομηχανιών.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις ακινήτων για την ίδρυση ή επέκταση επαρχιακών βιομηχανιών που προβλέπονται από το άρθρο 10 του ΝΔ 2176/1952 κηρύσσονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης, σύμφωνα με το άρθρο 1 του ΝΔ 797/1971, από δε της 6-5-2001, ημερομηνίας εφαρμογής του νέου Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων (άρθρο δεύτερο Ν 2882/2001) με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας του απαλλοτριουμένου ακινήτου.

Δημόσια κτήματα. Δημόσιον κτήμα κοινόχρηστον ή ιδιωτικού δικαίου η ζώνη παραλίας καθ ό τμήμα περιλαμβάνει (και) παλαιόν αιγιαλόν.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Προεδρεύων: Χ.Τσεκούρας, Αντιπρόεδρος Εισηγητής: Θ.Αμπλιανίτης, Νομικός Σύμβουλος 1. α) Η δημιουργία και ο καθορισμός οριογραμμής νέου αιγιαλού, μεταφέρει τον έως τότε αιγιαλόν (ήδη παλαιόν) από την κατηγορίαν των δημοσίου δικαίου-κοινοχρήστων εις την ιδιωτικού δικαίου περιουσίαν του Δημοσίου. β) Η περίληψις ακινήτων εις την ζώνην της παραλίας, συνεπάγεται την απαλλοτρίωσιν αυτών περί της οποίας τηρούνται τα κατά τον νόμον, εφόσον βεβαίως πρόκειται περί ιδιωτικού κτήματος και όχι, εφόσον πρόκειται περί δημοσίων εκτάσεων και δη παλαιού αιγιαλού άχρι τούδε κοινοχρήστου, ως εν προκειμένω. 2. Εφ όσον ο παλαιός αιγιαλός έχει οριστικώς καθορισθεί υπό την πρότερον ιδιότητά του του αιγιαλού ήτοι (άρθρο 4 ΑΝ 2344/1940) δημοσίου κτήματος-κοινοχρήστου, περιλαμβάνεται δε ήδη στην παραλία μετά τήρησιν της νομίμου διαδικασίας και δη δια μιας πράξεως καθορισμού αμφοτέρων, μεταφέρεται εκ του λόγου τούτου αμέσως από την ιδιωτικού δικαίου, -μόνον θεωρητικώς ισχύσασαν-, στην κατηγορίαν της δημοσίου δικαίου κτήσεως, κοινοχρήστου, άνευ απαλλοτριώσεως, αναγκαιούσης (όμως) δια τις εις την ζώνη παραλίας περιλαμβανομένας ιδιωτικάς κτήσεις.

Αποχαρακτηρισμός των εκτάσεων της ενιαίας κοινόχρηστης ζώνης αιγιαλού και παραλίας που εσφαλμένα περιελήφθησαν στα τεμάχια της οριστικής διανομής του αγροκτήματος «Κολύμπια Ρόδου», η οποία (διανομή) κυρώθηκε με την υπ’ αριθμ. 145/1962 Π.Υ.Σ.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Από την ίδια τη διάταξη του άρθρου 4 του Ν.Δ/τος 4424/1964 προκύπτει με σαφήνεια ότι η αληθής βούληση του κυρωτικού νομοθέτη ήταν να θεραπεύσει εξυπαρχής την παρανομία που είχε εμφιλοχωρήσει κατά τη διαδικασία κύρωσης της οριστικής διανομής του ανωτέρω αγροκτήματος από αναρμόδιο όργανο, (Υπουργικό Συμβούλιο) και όχι ο αποχαρακτηρισμός των εκτάσεων της ενιαίας κοινόχρηστης ζώνης αιγιαλού και παραλίας που εσφαλμένα είχαν περιληφθεί στα επίμαχα τεμάχια της οριστικής διανομής, για τις οποίες θα έπρεπε να χωρήσει κατάργηση του κοινόχρηστου χαρακτήρα τους με ρητή διάταξη νόμου, όπως ακριβώς και η καθιέρωσή τους ως κοινοχρήστων πραγμάτων με τον Κτηματολογικό Κανονισμό Δωδεκανήσου (άρθρο 3 περ.α΄ Κ.Δ. 132/1929), ο οποίος, ως τοπικό δίκαιο, κατισχύει των συναφών διατάξεων περί αιγιαλού και παραλίας. Η μη χάραξη της οριογραμμής της παραλίας κατά τον διοικητικό καθορισμό της οριογραμμής του αιγιαλού στη θέση «Κολύμπια», δεν συνεπάγεται την de facto κατάργησή της ως κοινοχρήστου πράγματος, εφόσον και για την παραλία έπρεπε να χωρήσει ο αποχαρακτηρισμός της με ρητή διάταξη νόμου και δεν αρκεί η επί ικανό χρονικό διάστημα μη χρησιμοποίησή της σύμφωνα με τον προορισμό της.

Εκτέλεση ή μη, αμετακλήτων πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων κτισμάτων εντός αιγιαλού στα Δωδεκάνησα, μετά την κατάργηση των διατάξεων περί αιγιαλού και παραλίας του Κτηματολογικού Κανονισμού Δωδεκανήσου, δυνάμει των οποίων εκδόθηκαν.(...) Στα Δωδεκάνησα, μετά την ουσιαστική κατάργηση των διατάξεων περί αιγιαλού και παραλίας του Κτηματολογικού Κανονισμού Δωδεκανήσου, δυνάμει των διατάξεων του νόμου 5092/2024, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου απέχει από πράξεις εκτέλεσης των αμετακλήτων πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων κτισμάτων εντός αιγιαλού, τα οποία έχουν εκδοθεί με βάση τον Κανονισμό αυτό, λόγω της ως άνω ουσιώδους μεταβολής του νομοθετικού καθεστώτος της περιοχής αυτής και της συνακόλουθης αλλαγής των πραγματικών δεδομένων, στα οποία στηρίχθηκε η έκδοσή τους. Τα πρωτόκολλα αυτά, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου οφείλει να εκτελέσει μόνο εφόσον συνοδεύονται από επικαιροποιημένη έκθεση αυτοψίας της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας Δωδεκανήσων, που τα εξέδωσε, στην οποία θα βεβαιώνεται ότι τα επίμαχα αυθαίρετα κτίσματα εμπίπτουν εντός ζώνης αιγιαλού, όπως αυτή ορίζεται πλέον, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 5092/2024 (ομόφωνα).

Καταβολή αποζημίωσης λόγω ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης:Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα, οι εντελλόμενες με αυτά δαπάνες αφορούν στην αποζημίωση των φερόμενων ως δικαιούχων …..και …..λόγω ρυμοτομίας, ήτοι στην καταβολή σε αυτούς της αξίας των επικειμένων στα ρυμοτομούμενα οικόπεδά τους, όπως η αξία αυτή προσδιορίστηκε από την αρμόδια επιτροπή εκτίμησης ακινήτων του π.δ/τος 5/1986. Τα εν λόγω επικείμενα (δέντρα, μαντρότοιχοι, πτηνοτροφεία, συρματοπλέγματα κ.λ.π.) περιλήφθηκαν στους από 27.6.2013 διορθωτικούς πίνακες, που όμως δεν έχουν κυρωθεί από την Περιφερειάρχη Αττικής, όπως απαιτείται. Περαιτέρω ο λόγος διαφωνίας ότι της σύνταξης του διορθωτικού πίνακα επικειμένων δεν προηγήθηκε σύνταξη διορθωτικής πράξης εφαρμογής της οικείας πολεοδομικής μελέτης είναι αβάσιμος, καθόσον η διόρθωση - επικαιροποίηση των πινάκων επικειμένων δεν προϋποθέτει κατά νόμο τη διόρθωση - μερική ανάκληση της πράξης εφαρμογής της οικείας πολεοδομικής μελέτης, ήτοι εν προκειμένω της 3/2001 πράξης εφαρμογής της πολεοδομικής μελέτης περιοχής «Περιμετρική Επέκταση» του Δήμου ….., που είχε εγκριθεί με την 10190/8750/20.11.2001 απόφαση του Νομάρχη Δυτικής Αττικής.

Ακίνητα προερχόμενα από παραίτηση κυριότητας – Αδέσποτα – Έρευνα της πραγματικής και της νομικής τους κατάστασης – Τυχόν αναγκαίες ενέργειες των αρμοδίων υπηρεσιών του Δημοσίου-Κτηματικών Υπηρεσιών προς διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Το ακίνητο, από την κυριότητα του οποίου παραιτείται ο κύριος αυτού με σκοπό αυτό να καταστεί αδέσποτο, περιέρχεται στην κυριότητα του Δημοσίου με τη μεταγραφή της μονομερούς δηλώσεως του κυρίου του ακινήτου –η οποία πρέπει να περιαφθεί το τύπο της συμβολαιογραφικής πράξης στο γραφείο μεταγραφών της περιφέρειας του ακινήτου. Την κυριότητα αυτού το Δημόσιο αποκτά πρωτοτύπως και μαζί αποκτά αυτοδικαίως και τη νομή του, ενώ τα περιορισμένα εμπράγματα δικαιώματα (υποθήκη, δουλείες) πάνω σ’ αυτό, εξακολουθούν να υπάρχουν και μετά την παραίτηση και ως εκ τούτου, α) δεν έχει σημασία κατά νόμον, τόσον πριν όσον και μετά τη μεταγραφή, ο έλεγχος της νομικής και πραγματικής κατάστασης του ακινήτου αυτού, β) ως νέος κύριος του ακινήτου, το Δημόσιο, δια των αρμοδίων υπηρεσιών του, θα πρέπει έγκαιρα να λάβει τα κατά νόμον προβλεπόμενα μέτρα για την προστασία των ακινήτων αυτών, ήτοι να προβεί στις δέουσες πράξεις διοικήσεως και διαχειρίσεως των εν λόγω ακινήτων. (ομοφ.) ΑΠΟΔΕΚΤΗ

Ερωτήματα σχετικά με ακίνητο κείμενο εντός της Ζώνης Α΄ Προστασίας κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
α) Η μόνη δυνατότητα αποδέσμευσης ακινήτων από τη Ζώνη Α΄ Προστασίας νοείται μόνο υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 13 του Ν 3028/2002, προϋποθέσεις, όμως, που δεν συντρέχουν εν προκειμένω. Σε κάθε περίπτωση, το αίτημα του ενδιαφερομένου για αποδέσμευση του ακινήτου από την Ζώνη Α΄ Προστασίας, κατά το άρθρο 51 του προϊσχύσαντος ΚΝ 5351/1932 είναι αβάσιμο, διότι, ανεξαρτήτως του ότι η προβλεπόμενη στο άρθρο αυτό ευχέρεια του ιδιοκτήτη έχει κριθεί αντισυνταγματική και ουδέποτε συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεών του, το εν λόγω άρθρο δεν εφαρμόζεται όταν ισχύει Ζώνη Α΄ Προστασίας και για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός αυτής δεν έχει απαγορευθεί η κατά προορισμό χρήση. β) Ο ενδιαφερόμενος ιδιώτης ουδεμιάς αποζημιώσεως δικαιούται για το μέχρι το έτος 1995 χρονικό διάστημα, διότι ουδέποτε υπέβαλε αίτημα εκμετάλλευσης για το ακίνητό του μέχρι το έτος αυτό, που ο χώρος ήταν απλώς χαρακτηρισμένος ως αρχαιολογικός. Επίσης, ουδεμιάς αποζημιώσεως δικαιούται ο ανωτέρω και για το από το έτος 1995 (ημερομηνία θεσμοθετήσεως της Α΄ Ζώνης Προστασίας) και εντεύθεν χρονικό διάστημα, διότι εκ του χαρακτηρισμού τούτου δεν επέρχεται ουσιώδης προσωρινή ή οριστική στέρηση ή προσωρινός ή οριστικός περιορισμός της κατά προορισμό χρήσεως του ακινήτου. γ) Δεν επιτρέπεται αλλαγή της χρήσεως των υφισταμένων εντός του εν λόγω ακινήτου δύο σταύλων σε επαγγελματική στέγη (κατάστημα), διότι, σύμφωνα με την απόφαση θεσμοθετήσεως της Ζώνης Α΄ Προστασίας, εντός αυτής επιτρέπεται μόνο η γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση.

Ειδικός φόρος επί των ακινήτων του άρθρου 15 του Ν. 3091/2002 – Δυνατότητα εξαίρεσης από το φόρο εταιρειών που έχουν λυθεί και τεθεί σε εκκαθάριση.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Δεν εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του προβλεπομένου από τις διατάξεις του άρθρου 15 του Ν. 3091/2002, ως ισχύει, ειδικού φόρου επί ακινήτων, εκ μόνου του λόγου ότι λύθηκαν και τέθηκαν υπό εκκαθάριση: α) εταιρείες, των οποίων τα έσοδα από την εμπορική τους δραστηριότητα στην Ελλάδα ήταν, μεν, έως και το 2010, μεγαλύτερα από τα έσοδα που είχαν από ακίνητα και, συνεπώς, ενέπιπταν στην εξαίρεση της περ. β της παρ. 2 του άρθρου 15 του Ν. 3091/2002 και απαλάσσονταν από το ειδικό φόρο επί των ακινήτων, πλην, όμως, δεν αποκτούν πλέον έσοδα από την εμπορική δραστηριότητά τους, λόγω της λύσης τους και της θέσης τους υπό εκκαθάριση, και β) εταιρείες, οι οποίες, ενώ έως και το 2010 υπάγονταν στην διάταξη της περ. β της παρ. 2 του άρθρου 15 του Ν. 3091/2002 και εξαιρούνταν της υποχρέωσης καταβολής του ειδικού φόρου επί των ακινήτων, καθώς ανήγειραν κτίρια, που θα ιδιοχρησιμοποιούσαν για την άσκηση της εμπορικής τους επιχείρησης, δεν προέβησαν στην ιδιοχρησιμοποίηση των εν λόγω ακινήτων εντός της απαιτούμενης από την ανωτέρω διάταξη επταετούς προθεσμίας, καθώς λύθηκαν και τέθηκαν υπό εκκαθάριση. Για τις εταιρείες της δεύτερης περίπτωσης αίρεται αναδρομικά η εξαίρεση, στην οποία ενέπιπταν για όσο διάστημα ανέγειραν τα συγκεκριμένα κτίρια. (ομοφ.)

Καταβολή αποζημίωσης λόγω ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης:Με τα δεδομένα αυτά δεν συντρέχει παραβίαση των εκτεθεισών στη σκέψη 2.Α. διατάξεων, δεδομένου ότι η ελεγχόμενη δαπάνη εντέλλεται σε εκτέλεση νόμιμης, βάσει του άρθρου 49 του ν. 4414/2016, υποχρέωσης του Δήμου … για καταβολή αποζημίωσης λόγω ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης για την ιδιοκτησία που προσδιορίστηκε και σύμφωνα με την τιμή μονάδος που καθορίστηκε με την 3736/2012 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου …, χωρίς επιβάρυνση με τόκους υπερημερίας. Η υποχρέωση δε αυτή γεννήθηκε, σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο 49 του ν. 4414/2016, από την αποδοχή και μόνο, με την 121/5.4.2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, του αιτήματος των δικαιούχων περί διατήρησης της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης, η οποία είχε αρθεί αυτοδικαίως λόγω παρόδου δεκαοκτώ μηνών από τον προσδιορισμό της προσωρινής τιμής μονάδος με την ανωτέρω απόφαση, και καταβολής εντέλει της δικαστικά καθορισμένης αποζημίωσης. Εξάλλου, πριν από την ανωτέρω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου είχαν εξευρεθεί οι απαιτούμενες πιστώσεις, η έλλειψη των οποίων είχε ως συνέπεια την ως άνω άρση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης παρά τη βούληση του Δήμου προς διατήρηση αυτής, με την επιχορήγηση που έλαβε από το Υπουργείο Εσωτερικών για την κάλυψη τόσο της δαπάνης αποζημίωσης λόγω ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης της ιδιοκτησίας που αφορά η προαναφερόμενη δικαστική απόφαση όσο και αυτής που αφορά σε άλλες εκκρεμείς ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις.