Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΣΤΕ/ΕΑ/37/2019

Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.103, 3886/2010, 4412/2016/Α.313

Παροχή υπηρεσιών...Με τα δεδομένα αυτά, πιθανολογείται ότι, εφ’ όσον ο αναθέτων φορέας παρέλειψε να ζητήσει από την παρεμβαίνουσα να συμπληρώσει την έλλειψη των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης, όπως προβλέπεται στην παρ. Β.3.4 της διακήρυξης, νομίμως έλαβε υπ’ όψιν το ως άνω μεταγενεστέρως προσκομισθέν από την παρεμβαίνουσα δικαιολογητικό, το οποίο, σε κάθε περίπτωση, έφερε ημερομηνία προγενέστερη τόσο της ημερομηνίας υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, όσο και της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού, η δε διάρκεια ισχύος του κάλυπτε τον ως άνω κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο [τον χρόνο, δηλαδή, της διενέργειας του διαγωνισμού]. Τούτο διότι, κατά την έννοια του ως άνω όρου της διακηρύξεως, ερμηνευομένου σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 103 του ν.4412/2016, στο οποίο ο όρος αυτός παραπέμπει, πιθανολογείται ότι η κλήση του αναδειχθέντος προσωρινού μειοδότη για την συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης είναι υποχρεωτική, σε περίπτωση κατά την οποία οι ελλείψεις αυτές οδηγούν στη ματαίωση της κατακυρώσεως σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού. Μολονότι δε η συμπλήρωση ή διευκρίνιση υποβληθέντων δικαιολογητικών προϋποθέτει, κατ’ αρχήν, σχετική κλήση εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του διαγωνισμού, πιθανολογείται ότι, σε περίπτωση κατά την οποία, όπως εν προκειμένω, ο αναθέτων φορέας παραλείπει την υποχρέωσή του να καλέσει την προσωρινή ανάδοχο να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης και δεδομένου ότι, κατά την ανωτέρω δοθείσα ερμηνεία των όρων της διακηρύξεως, δεν θα μπορούσε να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης λόγω ελλείψεων, πριν καλέσει την προσωρινή ανάδοχο για τη συμπλήρωση των ελλείψεων αυτών, νομίμως λαμβάνει υπ' όψιν δικαιολογητικά, τα οποία προσκομίζονται από την προσωρινή ανάδοχο με υπόμνημα που κατατίθεται για την αντίκρουση προδικαστικής προσφυγής συνδιαγωνιζομένου οικονομικού φορέα που βάλλει κατά της αποδοχής του φακέλου των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης και τα οποία [δικαιολογητικά] έχουν εκδοθεί σε χρόνο προγενέστερο του χρόνου ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ανάγονται δε στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της συνδρομής της συγκεκριμένης προϋποθέσεως συμμετοχής στον διαγωνισμό (πρβλ. Ε.Α. 268/2016). Εξ άλλου, η αιτούσα δεν προβάλλει ειδικούς ισχυρισμούς για την αμφισβήτηση της εμπεριεχομένης στο έγγραφο των απόψεων του αναθέτοντος φορέα κρίσεως περί της επάρκειας του εν λόγω μεταγενεστέρως υποβληθέντος πιστοποιητικού για την απόδειξη της ασφαλιστικής ενημερότητας της εταιρείας «.....», όπως θα μπορούσε να κάνει με την κατάθεση υπομνήματος προ της συζητήσεως της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων (βλ. Ε.Α. 298/2016, 107/2016, 108/2014 κ.ά). Συνεπώς, δεν πιθανολογείται σοβαρά ότι η απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσης, με την αιτιολογία που παρατίθεται στο έγγραφο των απόψεων του αναθέτοντος φορέα, εχώρησε κατά παράβαση των σχετικών όρων της διακηρύξεως. Κατόπιν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.6/1760/2019

Καθαρισμός ποταμών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ το Τμήμα κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω αναδειχθείσα ανάδοχο, διότι η αιτούσα όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018), δεδομένου ότι η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 23.3.δ της διακήρυξης από την αναθέτουσα αρχή. Η δε Περιφέρεια ... όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει τις ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 4.2 της διακήρυξης, να καλέσει την αιτούσα να τα συμπληρώσει, καθόσον η κλήση του αναδειχθέντος προσωρινού μειοδότη για την συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης είναι υποχρεωτική, σε περίπτωση κατά την οποία οι ελλείψεις αυτές οδηγούν στη ματαίωση της κατακύρωσης σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού (Ε.Σ. VI Τμ. 824, 832/2019). Μολονότι δε η συμπλήρωση ή διευκρίνιση των υποβληθέντων δικαιολογητικών προϋποθέτει καταρχήν σχετική κλήση εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του διαγωνισμού, σε περίπτωση κατά την οποία, όπως εν προκειμένω ο αναθέτων φορέας παραλείπει την υποχρέωσή του να καλέσει την προσωρινή ανάδοχο να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης και δεδομένου ότι δεν θα μπορούσε να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης αυτής λόγω ελλείψεων πριν την καλέσει για συμπλήρωση των ελλείψεων, η συμπλήρωση του ελλείποντος δικαιολογητικού θα ήταν δυνατή και μετά την υποβολή προσφυγής εκ μέρους συνδιαγωνιζομένου οικονομικού φορέα που βάλλει κατά της αποδοχής του φακέλου των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης, εφόσον ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής λόγου αποκλεισμού που ορίζει ο νομοθέτης (πρβλ. Ε.Σ. Ε΄ Κλ. Πρ. 182/2017, Ε.Α. ΣΤΕ 37/2019). Ωστόσο, εν προκειμένω, η κατατεθείσα μεταγενεστέρως από 5.10.2018 ένορκη βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της αιτούσας ενώπιον της Ειρηνοδίκη Τρικάλων, ανεξαρτήτως του ότι δεν συνοδεύεται από απόφαση του αρμοδίου οργάνου για τον έλεγχο αυτής, δεν δύναται να ληφθεί νομίμως υπόψη, καθόσον δεν ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής του σχετικού λόγου αποκλεισμού, αφού δεν εμπεριέχει βεβαίωση περί μη έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμου σε βάρος της από τα ελεγκτικά όργανα του Σ.ΕΠ.Ε. για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018).

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/536/2020


ΑΕΠΠ/225/2020

Ανέγερση δημαρχιακού μεγάρου...Προσέτι, η διαπίστωση της εν λόγω μη πλήρωσης των όρων 22Α παρ. 4 και 23 παρ. 2 και 3, δεν έλαβε χώρα κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τα ανωτέρω περί πλήρωσης και της τρίτης προϋπόθεσης περί του συννόμου της κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής στην υπό εξέταση διαγωνιστική διαδικασία. Και τούτο διότι, μετά την υπ’ αριθ. 291/2019 Πράξη του Ε’ Κλιμακίου που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του παραπάνω σχεδίου σύμβασης, καθώς θα έπρεπε να τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 με την κλήση της προσφεύγουσας όπως προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της, παρότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισμού της, η αναθέτουσα αρχή με το υπ’ αριθ. πρωτ. 161555/07.05.2019 έγγραφό της ζήτησε, έλαβε και έκρινε αυτά ως επαρκή με την υπ’ αριθ. 2140/2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, κατά της οποίας απόφασης προσέφυγε η εταιρεία «.......» και εκδόθηκε η ΑΕΠΠ 1278/2019. Άλλοις λόγοις, η υπόθεση κατά τη διάρκεια έκδοσης των ανωτέρω αποφάσεων και πράξεων, δεν επανήλθε στο στάδιο του ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης της προσφεύγουσας, αφού αυτά είχαν ελεγχθεί και αξιολογηθεί, εκκρεμούσης της απόφασης περί της επάρκειας ή μη των επανορθωτικών μέτρων της προσφεύγουσας, δηλαδή του κατά πόσον τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά της περί των επανορθωτικών μέτρων που είχε λάβει, αποδεικνύουν και πληρούν τους όρους της Διακήρυξης όσον αφορά τους λόγους αποκλεισμού και επί των οποίων εκδόθηκαν οι υπ’ αριθ. 2140/2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της αναθέτουσας αρχής και η απόφαση 1278/2019 της Α.Ε.Π.Π. Τούτων δοθέντων, οι σχετικοί ισχυρισμοί της προσφεύγουσας ότι στην υπό κρίση υπόθεση το άρθρο 103 του Ν. 4412/2016 και το άρθρο 4.2 της Διακήρυξης δεν εφαρμόζονται, καθώς η περίπτωση συνδρομής του λόγου αποκλεισμού δεν προέκυψε κατά την εξέταση των προσκομισθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης και της έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης δεν προηγήθηκε η διατύπωση γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου, τυγχάνουν βάσιμοι και κατ’ ακολουθίαν ο λόγος αυτός της Προσφυγής, θα πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος, νόμω και ουσία


ΣτΕ/211/2024

Επίλυση ζητημάτων σχετικά με α) τη συμπλήρωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης κατά τη διαγωνιστική διαδικασία και β) την εφαρμογή του άρθρου 43 του ν. 4782/2021 και στις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες: (...) Η διάταξη του άρθρου 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021, ερμηνευόμενη ως θέτουσα μεν, κατ’ αρχήν, ως διαδικαστική προϋπόθεση για τον αποκλεισμό προσωρινού αναδόχου, την προηγούμενη υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής (ή του αναθέτοντος φορέα) να τον καλέσει να προσκομίσει εντός τασσόμενης προθεσμίας τα απαιτούμενα δικαιολογητικά κατακύρωσης που παρέλειψε να προσκομίσει εντός της αρχικώς ταχθείσας προθεσμίας ή να συμπληρώσει ελλείψεις των υποβληθέντων δικαιολογητικών, χωρίς όμως να στερεί από την αναθέτουσα αρχή την αρμοδιότητα να εκτιμήσει, κατά περίπτωση, αν, υπό το πρίσμα των ειδικών όρων που περιέχει η διακήρυξη, με την υποβολή των ελλιπών ή ελλειπόντων δικαιολογητικών τροποποιείται ανεπιτρέπτως το περιεχόμενο της προσφοράς, δεν παραβιάζει τις αρχές που εφαρμόζονται στις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων, οι οποίες διατυπώνονται στο άρθρο 18 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, και στις οποίες συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, οι αρχές της ίσης μεταχείρισης, της διαφάνειας και της αναλογικότητας και, επομένως, δεν αντίκειται στην Οδηγία αυτή ούτε στο Σύνταγμα ή σε άλλες διατάξεις υπερνομοθετικής ισχύος. Η νεότερη αυτή διάταξη ισχύει μεν από 1ης.6.2021, ερμηνευόμενη, όμως, ενόψει του σκοπού της, ήτοι της αποφυγής αδικαιολόγητων αποκλεισμών των οικονομικών φορέων από τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, καθώς και του διαδικαστικού της χαρακτήρα, καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες που προκηρύχθηκαν πριν από την ημερομηνία αυτή (1.6.2021), αν και ο ν. 4782/2021 δεν περιλαμβάνει ρητή νομοθετική διάταξη για το ζήτημα αυτό. Περαιτέρω, ενόψει της ανωτέρω ερμηνείας της διάταξης του άρθρου 43 του ν. 4782/2021, ως εφαρμοζόμενης και επί εκκρεμών διαγωνιστικών διαδικασιών, δεν τίθεται ζήτημα αναδρομικής εφαρμογής του άρθρου 22 του ν. 4903/2022, η δε εξέταση της συμβατότητας της αναδρομικότητας της τελευταίας αυτής διάταξης προς το ενωσιακό δίκαιο και της συμφωνίας αυτής προς το Σύνταγμα αποβαίνει, εν προκειμένω, αλυσιτελής.


ΑΕΠΠ/1282/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος


ΕΑΑΔΗΣΥ/1397/2022

Επειδή, εν συνεχεία, κατά το στάδιο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ο προσφεύγων προσκόμισε, μεταξύ άλλων, αντίγραφο της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο …, από την οποία όμως δεν προκύπτει με σαφήνεια αν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης διότι δεν αναφέρονται οι παραδόσεις στις οποίες προέβη μέχρι το τέλος του έτους 2021. Ως εκ τούτου, νομίμως κλήθηκε την 1.06.2022 από την αναθέτουσα αρχή σε παροχή διευκρινίσεων ως προς τις ποσότητες που έχει παραδώσει μέχρι και 31.12.2021 αναφορικά με τη συγκεκριμένη σύμβαση. Ο δε προσφεύγων την 11.06.2022 προσκόμισε κατάλογο παραδόσεων στον οποίο δήλωσε ότι δυνάμει της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο … εκτέλεσε παραδόσεις ύψους 4.135,90€ και άρα προδήλως δεν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης και επιπροσθέτως κατέθεσε πέντε νέες συμβάσεις, έτερες από τις ήδη δηλωθείσες στο ΕΕΕΣ. Ωστόσο, οι εν λόγω συμβάσεις δεν μπορούν νομίμως να ληφθούν υπόψιν, ως βασίμως αναφέρει η αναθέτουσα αρχή, διότι δεν έχουν δηλωθεί στο ΕΕΕΣ του προσφεύγοντος, ο οποίος προέβη δια των πρόσθετων δικαιολογητικών κατακύρωσης που προσκόμισε στις 11.06.2022 σε ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων τροποποίηση της προσφοράς του. Δοθέντος δε ότι, ως έχει ήδη εκτεθεί υπό σκέψη 35, η προσφορά του προσφεύγοντος δεν παρουσιάζε ασάφεια ούτε η αναθέτουσα αρχή όφειλε να τον καλέσει σε παροχή διευκρινίσεων, αβασίμως ο προσφεύγων προβάλλει ότι η αναθέτουσα αρχή δια της εσφαλμένης εφαρμογής του νόμου λόγω μη κλήσης του σε διευκρινίσεις κατά το στάδιο της προαπόδειξης οδηγήθηκε έπειτα σε απόρριψη της προσφοράς του και κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετοχής. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή ορθώς και κατα δεσμία αρμοδιότητα με την προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά του προσφεύγοντος και αποφάσισε την κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετχοής διότι δεν πληροί το κριτήριο τεχνικής ικανότητας ως τούτο αποδείχτηκε εκ των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης τα οποία δύναται, κατά τα προεκτεθέντα, να ληφθούν νομίμως υπόψιν, και οι σχετικοί λόγοι της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. 


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/204/2022

Προμήθεια υγρών καυσίμων και ελαιολιπαντικών:Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο για τις Ομάδες Β και ΣΤ, διότι η αναθέτουσα Αρχή (Δήμος Μεσσήνης) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 3, αλλά και μη συμμορφούμενη προς την ανωτέρω Σ527/2022 απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν κάλεσε την πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας για τις επίμαχες ομάδες Β και ΣΤ εταιρεία με την επωνυμία «……..» να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα νόμιμα δικαιολογητικά κατακύρωσης του άρθρου 2.2.3.4 β΄ της οικείας διακήρυξης (Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότητας που να καλύπτει και τον χρόνο μετά την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης) που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους (δεδομένου ότι το εν λόγω  πιστοποιητικό, κατά την ορθή προεκτεθείσα κρίση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν δύναται να υποκατασταθεί από υπεύθυνη δήλωση ή ένορκη βεβαίωση). Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη να προβεί στην πρόσκληση της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες από 1.6.2021, και, επομένως, ισχύουσες, και κατά την ημερομηνία κοινοποίησης της ανωτέρω πρόσκλησης υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης στην εταιρεία (10424/14.6.2021), νεότερες-τροποποιημένες με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021 εκτιθέμενες στη σκέψη 2 διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, και όχι να απορρίψει την προσφορά της. Τούτο, παρότι η διακήρυξη του διαγωνισμού είχε εκδοθεί και προέβλεπε καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών πριν από την έναρξη ισχύος των νεότερων αυτών διατάξεων (δημοσίευση της διακήρυξης στις 9.6.2020 και 9.7.2020 καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών), επαναλάμβανε δε ως όρους της τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν από την τροποποίησή του με τις ανωτέρω νεότερες διατάξεις, προβλέποντας έτσι την απόρριψη της προσφοράς προσωρινού αναδόχου που δεν έχει υποβάλει εντός της σχετικής προθεσμίας τα δικαιολογητικά κατακύρωσης (βλ. σκέψη 3). Άλλωστε, με την ανωτέρω πρόκληση εκ νέου υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, αποτρέπεται, σε εκπλήρωση του σκοπού των ανωτέρω νεότερων διατάξεων του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 (βλ. σκέψη 3), η απόρριψη της προσφοράς της ανωτέρω προσωρινής αναδόχου εταιρείας για τον  τυπικό λόγο της μη υποβολής επικαιροποιημένου -ως προς τον χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης- ενιαίου πιστοποιητικού δικαστικής φερεγγυότητας εντός της αρχικής προθεσμίας υποβολής του. 


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/119/2020

Προμήθεια τροφίμων...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι:Μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε ως πλήρη τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του  οικονομικού φορέα .... και κατακύρωσε την προμήθεια για τα είδη των τμημάτων που η προσφορά του αφορά στον ως άνω οικονομικό φορέα, παραλείποντας να τον καλέσει να συμπληρώσει τα πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, λόγω ελλείψεων αυτών. Ειδικότερα, από τα άρθρα 79, 103 και 104 του ν. 4412/2016 καθώς και τα άρθρα 2.2.7.1. και 2.2.72. της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού σαφώς συνάγεται ότι απαιτείται υποχρεωτικά η προσκόμιση σε ηλεκτρονική και η κατάθεση σε φυσική μορφή των αποδεικτικών εγγράφων του άρθρου 2.2.7.2, της διακήρυξης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και η ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, από τα οποία να προκύπτει ότι τόσο κατά τον χρόνο υποβολής της προσφοράς (6.9.2019) όσο και κατά τον χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης ο προσωρινός ανάδοχος είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερος, περίπτωση που δεν συνέτρεχε εν προκειμένω, ενώ ούτε   η αναθέτουσα αρχή προέβη ως όφειλε κατά τις ρητές διατάξεις του άρθρου 3.2. της διακήρυξης σε πρόσκληση, τάσσοντας ειδική προθεσμία, στον ως άνω οικονομικό φορέα να συμπληρώσει τις ως άνω ελλείψεις των εν λόγω πιστοποιητικών.(..)Το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι οι ως άνω ελλείψεις αφενός στα δικαιολογητικά κατακύρωσης αφετέρου στην τεχνική προσφορά του οικονομικού φορέα ...., συνιστούν σε σώρευση μεταξύ τους, ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του ανωτέρω οικονομικού φορέα και του Δήμου ....Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/1079/2020


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/51/2019

ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΑΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΓΕΦΥΡΑΣ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας είναι αβάσιμος. Τούτο, δε, διότι στην προδιαληφθείσα διάταξη του άρθρου 79 παρ. 5 του ν. 4412/2016, η επαναλαμβάνεται στο άρθρο 20.1 της διακηρύξεως, προβλέπεται ρητώς η δυνατότητα της αναθέτουσας Αρχής να ζητήσει σε οποιοδήποτε στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας την προσκόμιση των προβλεπομένων από το νόμο και τη διακήρυξη δικαιολογητικών, τα οποία η ίδια κρίνει αναγκαία για την ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας. Στα δικαιολογητικά αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και αυτά που προβλέπονται από τον νόμο και τη διακήρυξη για την απόδειξη της πληρώσεως των κριτηρίων της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των υποψηφίων, τα οποία προκαταρκτικώς, ήτοι στο στάδιο της υποβολής των δικαιολογητικών συμμετοχής, για τους διαγωνισμούς κάτω των ορίων, αναπληρώνονται από το προβλεπόμενο στην παράγραφο 2 του άρθρου 79 έντυπο (Τ.Ε.Υ.Δ.). Με το δεδομένο, συνεπώς, αυτό και λαμβάνοντας επίσης υπ’ όψιν ότι: α) στην προκειμένη περίπτωση η αναθέτουσα Αρχή έκανε χρήση της ευχέρειας που της παρέχεται ρητώς από τις διατάξεις των άρθρων 79 παρ. 5 του ν. 4412/2016 και 20.1 της διακηρύξεως, β) τα ζητηθέντα δικαιολογητικά για την απόδειξη της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας των υποψηφίων προβλέπονταν από τις διατάξεις του άρθρου 22.2.3 της διακηρύξεως και είναι σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις του άρθρου 75 παρ. 1γ΄, 4 και 5 και του άρθρου 80 παρ. 5 του ν. 4412/2016, γ) η μη συμφωνία των δικαιολογητικών που προσκομίσθηκαν από τις εταιρείες «….» και «….» με τις απαιτήσεις της διακηρύξεως συνιστά νόμιμο λόγο απορρίψεως των προσφορών των εν λόγω οικονομικών φορέων (βλ. άρθρα 91 και 103 του ν. 4412/2016) και δ) δεν προβάλλεται από την Αναπληρώτρια Επίτροπο ότι κατά την αξιολόγηση των ζητηθέντων δικαιολογητικών εμφιλοχώρησε άλλη παρανομία (π.χ. μη νόμιμος αποκλεισμός κάποιου υποψηφίου λόγω εσφαλμένης εκτιμήσεως της αναθέτουσας Αρχής ότι δεν πληρούσε τις απαιτήσεις της διακηρύξεως), το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας περί παραβάσεως των διαδικαστικών κανόνων συνάψεως των δημοσίων συμβάσεων λόγω προώρου αναζητήσεως των προαναφερομένων δικαιολογητικών είναι αβάσιμος. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1411/2022

Εκτέλεση κατεδάφισης πρωτοκόλλων αυθαιρέτων κατασκευών...ζητείται η ανάκληση της 484/2022 πράξης του Ζ’ Κλιμακίου.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα  έγιναν δεκτά ανωτέρω, στη σκέψη 5, σχετικά με την ερμηνεία των διατάξεων του ν. 4412/2016, το Τμήμα κρίνει ότι κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη πράξη, μη νομίμως με την 67021/4.6.2021 απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, απορρίφθηκε η προσφορά της εταιρείας «..ΑΕΒΤΕ» για τα τμήματα Γ, Δ και Ε του διαγωνισμού, χωρίς προηγουμένως να κληθεί να προσκομίσει το ελλείπον δικαιολογητικό κατακύρωσης για την εταιρεία Α-Θ ..ΑΕ εντός νέας δεκαήμερης προθεσμίας, σύμφωνα με τις ισχύουσες και εφαρμοστέες, κατά τον χρόνο λήψης της 67021/4.6.2021 απόφασης, διατάξεις του άρθρου 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, όπως αυτές τροποποιήθηκαν με το άρθρο 43 του ν. 4782/2021. Η πλημμέλεια δε αυτή, της μη εκ νέου πρόσκλησης, δεν επάγεται άνευ άλλου τινός τον αποκλεισμό της συγκεκριμένης εταιρείας από τον διαγωνισμό, δοθέντος ότι - κατά την ανωτέρω ερμηνεία του νόμου και των όρων της διακήρυξης - ο αναθέτων φορέας δεν μπορεί να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης λόγω ελλείψεων αυτού και συνεκδοχικά, στον αποκλεισμό του αναδειχθέντος προσωρινού αναδόχου, πριν από την κλήση αυτού να συμπληρώσει τα ελλείποντα, όπως εν προκειμένω, δικαιολογητικά και την πάροδο της νεότερης προθεσμίας, που του τάχθηκε. Έτι περαιτέρω, μη νόμιμη είναι και η αιτιολογία της 1273,1274/2021 απόφασης του 5ου Κλιμακίου της ΑΕΠΠ, κατά το μέρος που απέρριψε σχετικό λόγο της από 14.6.2021 προδικαστικής προσφυγής της ανωτέρω εταιρείας, στηριζόμενη στην εσφαλμένη ερμηνευτική εκδοχή ότι οι προεκτεθείσες διατάξεις, ελλείψει σχετικών μεταβατικών ρυθμίσεων, δεν καταλαμβάνουν τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση προσφυγή ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η 484/2022 Πράξη του Ζ’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου


ΣΤΕ/ΕΑ/220/2013

Εκτέλεση δημόσιου συγκοινωνιακού έργου- ανάδειξη αναδόχου:... Με τα δεδομένα αυτά, το γεγονός ότι η αιτούσα δεν υπέβαλε προσφορά στον επίμαχο διαγωνισμό δεν της αποστερεί το έννομο συμφέρον προς άσκηση της κρινομένης αιτήσεως, εφ’ όσον ισχυρίζεται ότι η υποβολή προσφοράς εκ μέρους της κατέστη αδύνατη λόγω των προβαλλομένων με την κρινόμενη αίτηση πλημμελειών της διακηρύξεως του διαγωνισμού και, ειδικότερα, λόγω της ανωτέρω εξαιρετικά συντόμου προθεσμίας υποβολής των προσφορών των διαγωνιζομένων, η οποία θεσπίσθηκε από τη διάταξη του άρθρου 7.4 της διακηρύξεως, ο δε περί του αντιθέτου ισχυρισμός της «....» είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Περαιτέρω, εφ’ όσον, σύμφωνα με τις αναφερθείσες σε προηγούμενη σκέψη διατάξεις, ο ένδικος διαγωνισμός εμπίπτει στο πεδίον εφαρμογής της οδηγίας 2004/17/ΕΚ, αφ’ ενός μεν η διακήρυξή του έπρεπε να δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφ’ ετέρου δε ως ελάχιστη προθεσμία υποβολής των προσφορών έπρεπε να ορισθεί το χρονικό διάστημα των πενήντα δύο ημερών από την ημερομηνία αποστολής της διακηρύξεως του διαγωνισμού προς δημοσίευση στην εν λόγω Επίσημη Εφημερίδα. Συνεπώς, εφ’ όσον εν προκειμένω η διακήρυξη του διαγωνισμού δημοσιεύθηκε, κατά τα προαναφερθέντα, μόνο στον ελληνικό τύπο, ορίσθηκε δε ως καταληκτική προθεσμία υποβολής των προσφορών το χρονικό διάστημα των δέκα εννέα ημερών από τη δημοσίευση αυτή, πιθανολογείται σοβαρώς ότι συνέτρεξε παραβίαση των ως άνω διεπουσών τον διαγωνισμό διατάξεων, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση.(...)Επειδή, η Επιτροπή Αναστολών, σταθμίζοντας, σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 3886/2010, τα συμφέροντα των διαδίκων, κρίνει ότι οι ανωτέρω ισχυρισμοί της «....» δεν αρκούν για να θεωρηθεί ότι συντρέχει εν προκειμένω επιτακτικός λόγος δημοσίου συμφέροντος, ο οποίος, σταθμιζόμενος προς τη βλάβη της αιτούσης, θα επέβαλλε την απόρριψη της κρινομένης αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων. Τούτο δε διότι –ανεξαρτήτως της δυνατότητος της «....» να συνεχίσει την ακολουθούμενη μέχρι σήμερα (προς αντιμετώπιση των καθυστερήσεων κατά την εξέλιξη του προκηρυχθέντος με την ... διακήρυξη διαγωνισμού) πρακτική της διεξαγωγής διαγωνισμών βραχείας διαρκείας- η ανωτέρω εταιρεία δύναται, πάντως, όπως η ίδια αναφέρει στο από 6.6.2013 έγγραφο συμπληρωματικών απόψεων, είτε να προβεί σε απ’ ευθείας ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών είτε να προσφύγει στην διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Εν όψει των ανωτέρω, η Επιτροπή Αναστολών κρίνει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση και να ανασταλεί η εκτέλεση της ... διακηρύξεως της «....» μέχρι τη δημοσίευση οριστικής αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας επί της αιτήσεως ακυρώσεως, την οποία οφείλει να ασκήσει η αιτούσα εντός τριάντα ημερών από την έκδοση της παρούσης αποφάσεως, προκειμένου να διατηρηθεί η ισχύς του διατασσομένου ασφαλιστικού μέτρου (άρθρο 5 παρ. 7 του ν. 3886/2010), κατόπιν δε τούτου παρέλκει ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών αιτιάσεων που προβάλλονται με την κρινόμενη αίτηση κατά της ανωτέρω διακηρύξεως.