ΘΕΜΑ: Δημιουργία μηχανισμού για τη διασφάλιση έγκαιρης παροχής οικονομικών στοιχείων που σχετίζονται με δαπάνες μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών.

ΣΧΕΤ: Η υπ’αριθμ.2/67851/ΔΠΔΣΜ/22-10-15 εγκύκλιος του Υπουργείου Οικονομικών.

Μηχανισμός για τη διασφάλιση έγκαιρης παροχής οικονομικών στοιχείων που σχετίζονται με δαπάνες μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών

Μηχανισμός για τη διασφάλιση έγκαιρης παροχής οικονομικών στοιχείων που σχετίζονται με δαπάνες μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών.

Μηχανισμός για τη διασφάλιση έγκαιρης παροχής οικονομικών στοιχείων που σχετίζονται με δαπάνες μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών

ΘΕΜΑ: Μηχανισμός για τη διασφάλιση έγκαιρης παροχής οικονομικών στοιχείων που σχετίζονται με δαπάνες μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών.

Επιλογή του έργου για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών στο Ελληνικό Δημόσιο (Υπουργεία και Αποκεντρωμένες Διοικήσεις) ως Σημαντικής Οικονομικής ή Τεχνολογικής Αξίας (Σ.Ο.Τ.Α)

Δημιουργία μηχανισμού για τη διασφάλιση έγκαιρης παροχής αξιόπιστων μηνιαίων οικονομικών στοιχείων Υπουργείων, Περιφερειών και φορέων Γενικής Κυβέρνησης, στο πλαίσιο του Μηχανισμού Στήριξης της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ.(βλέπε συνημμένα 2/46835/0094/2010,2/52743/0004/2010) Σχετ.2/61968/0094/2010,2/25746/0094/2011

«Καταχώριση και ενημέρωση στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού Ελληνικού Δημοσίου των προσλαμβανόμενων για την αντιμετώπιση των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών και των προσλαμβανόμενων για αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών».(ΑΔΑ:ΩΜ33465ΧΘΨ-ΟΔ6)

Προμήθεια συστημάτων μη επανδρωμένων ελικοπτέρων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την αιτιολογία που παρατίθεται στην 01/20 εντολή διενέργειας προμήθειας και την επακολουθήσασα σε εκτέλεση αυτής 07/2020 πρόσκληση σε διαπραγμάτευση, δεν προκύπτει ότι τα προς προμήθεια Συστήματα Μη Επανδρωμένων Ελικοπτέρων με το συνοδό τους εξοπλισμό, προορίζονται για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής που ανέκυψαν από εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις. Αντιθέτως, από την αιτιολογία αυτή, συνάγεται ότι η προμήθεια των συγκεκριμένων ειδών αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση της συνήθους αποστολής του Πολεμικού Ναυτικού, στο πλαίσιο των δράσεων που έχει αναλάβει για την αντιμετώπιση του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος και που περιλαμβάνουν αρμοδιότητες επιτήρησης και ελέγχου των θαλάσσιων συνόρων και ενίσχυσης με δικά του μέσα του νεοσυσταθέντος  Ενιαίου Φορέα Επιτήρησης Συνόρων, χωρίς, μάλιστα, να συνάγεται σαφώς ότι τα μέσα αυτά προορίζονται για άμεση διάθεση στον φορέα αυτόν. Συνεπώς, η προμήθεια ανταποκρίνεται σε πάγιες ανάγκες της αναθέτουσας αρχής και, συγκεκριμένα, στην επαύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της, στη μείωση της επιβάρυνσης των ήδη διατιθέμενων μέσων και στη μακροπρόθεσμη μείωση του λειτουργικού κόστους αυτών, χωρίς να συνδέεται με κάποιο αιφνίδιο γεγονός πέραν της συνεχιζόμενης ροής προσφύγων και μεταναστών, η οποία αποτελεί διαρκές φαινόμενο, προ πολλού γνωστό στην αναθέτουσα Αρχή που οφείλει, ως εκ τούτου, να προβεί σε ανάλογο προγραμματισμό για την απόκτηση των μέσων εκείνων που αναμένεται ότι θα εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ήδη υφιστάμενες ανάγκες στο επίπεδο της ενίσχυσης των ελεγκτικών μηχανισμών που διαθέτει η χώρα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. Οι επικαλούμενες δε από την αναθέτουσα Αρχή νέες δυνατότητες που θα προσφέρει η απόκτηση μη επανδρωμένων οχημάτων τύπου ελικοπτέρου, ο εκ των προτέρων απροσδιόριστος αριθμός των προσφύγων που θα επιχειρήσουν να εισέλθουν παράνομα στη χώρα και το άγνωστο της τοποθεσίας αναχώρησης και του προορισμού των εισερχομένων ατόμων, δεν αποτελούν απρόβλεπτα γεγονότα κατά την έννοια του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, αλλά σχετίζονται περισσότερο με τη σκοπιμότητα της προμήθειας, καθώς εξηγούν για ποιο λόγο η απόκτηση των εναέριων μέσων του συγκεκριμένου τύπου θα βελτιώσει την άσκηση των ανωτέρω αρμοδιοτήτων της αναθέτουσας Αρχής. Εξάλλου, πέραν της επίκλησης των γεγονότων του Φεβρουαρίου 2020, δεν γίνεται καμία αναφορά σε ασυνήθιστες εξάρσεις του από θαλάσσης φαινομένου της παράνομης εισροής μεταναστών κατά τον χρόνο εκκίνησης της διαδικασίας (Μάιο του 2020), που δεν θα μπορούσε, μάλιστα, να αντιμετωπισθεί με τα ήδη διατιθέμενα μέσα του Πολεμικού Ναυτικού, παρά μόνο με τα ζητούμενα μέσω της ελεγχόμενης εξαιρετικής διαδικασίας και με τα συγκεκριμένα, μάλιστα, χαρακτηριστικά. Τεκμηριωμένο απρόβλεπτο γεγονός που να καθιστά κατεπείγουσα την προμήθεια συστημάτων με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά δεν προκύπτει ούτε από το από 23.4.2021 συμπληρωματικό έγγραφο του Τμηματάρχη Ε2 του Γ.Ε.Ν., στο οποίο και πάλι η αναγκαιότητα της προμήθειας αποδίδεται στα επιχειρησιακά οφέλη από τη χρήση των υπό προμήθεια συστημάτων κατά τη συμμετοχή του Πολεμικού Ναυτικού σε ενέργειες επιτήρησης, έρευνας, διάσωσης και ελέγχου των προσφυγικών ροών. Δεδομένου, άλλωστε, ότι η ελεγχόμενη διαδικασία ξεκίνησε τον Μάιο του 2020 και ολοκληρώθηκε τελικώς το Μάρτιο του 2021, δεν αποδεικνύεται εν προκειμένω αδυναμία τήρησης των προθεσμιών που προβλέπονται για τις διατυπώσεις δημοσιότητας του τακτικού διαγωνισμού, οι οποίες, σημειωτέον, μπορούν υπό ορισμένους όρους να συντμηθούν (βλ. άρθρο 27 παρ. 3 του ν. 4412/2016). Η καθυστέρηση, εξάλλου, που σημειώθηκε στην όλη διαδικασία οφείλεται σε μία εν γένει ασταθή διαχείριση του επιμάχου ζητήματος της ίδιας της αναθέτουσας Αρχής, η οποία, καίτοι, προσέφυγε σε διαπραγμάτευση, επικαλούμενη αορίστως λόγους επείγοντος, εντούτοις προέβη σε αντιφατικές ερμηνείες απαράβατων όρων της πρόσκλησης – και δη αφ’ενός αποδεχόμενη, διά της επιτροπής διαπραγματεύσεων, την προσφορά της εταιρίας «….», αφ’ετέρου απορρίπτοντας την ίδια προσφορά λόγω μη προσκόμισης, στο στάδιο εξέτασης των προσφορών, δικαιολογητικών που ρητώς απαιτούνταν από τον ανάδοχο στο στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης – με αποτέλεσμα η επελθούσα ματαίωση να προσβληθεί τελικώς ενώπιον της Α.Ε.Π.Π. η οποία και δικαίωσε την ανάδοχο εταιρία. Στη σφαίρα επιρροής της αναθέτουσας αρχής ανάγεται και η επίσης επικαλούμενη ως δικαιολογητικός λόγος προσφυγής σε διαπραγμάτευση προηγούμενη διαδικασία «διαγωνισμού», η οποία δεν τελεσφόρησε επίσης λόγω άσκησης προδικαστικής προσφυγής ενώπιον της Α.Ε.Π.Π.. Ειδικότερα, πέραν του ότι δεν επρόκειτο για διαδικασία διαγωνισμού, αλλά για δύο παράλληλες διαδικασίες διαπραγματεύσεων για είδη (Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη) που παρουσιάζουν ομοιότητες με τα ήδη ζητούμενα, ο λόγος που δεν τελεσφόρησαν οι διεξαχθείσες διαπραγματεύσεις είναι η ελλιπής αιτιολόγηση της προσφυγής σε εξαιρετική διαδικασία, όπως κρίθηκε από την Α.Ε.Π.Π. με τις 128 και 130/2020 αποφάσεις της. Λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη ότι η ίδια η αναθέτουσα αρχή επικαλείται την ανώμαλη εξέλιξη των ανωτέρω δύο διαδικασιών για να δικαιολογήσει το εσπευσμένο της ελεγχόμενης προμήθειας, συνάγεται ότι η επίμαχη ανάγκη απόκτησης μη επανδρωμένων συστημάτων, ανεξαρτήτως των ειδικότερων χαρακτηριστικών που ζητούνταν με τις επιμέρους διαδικασίες, είχε ήδη από το Νοέμβριο του 2019 γίνει αντιληπτή, πλην, για τον τρόπο κάλυψής της, δαπανήθηκε πολύτιμο χρονικό διάστημα στη διενέργεια εξαιρετικών διαδικασιών στερουμένων των όρων διαφάνειας και ελεύθερου ανταγωνισμού που θα μπορούσαν, κατά την κοινή πείρα, να διασφαλίσουν μία πιο ομαλή εξέλιξη των υπόψη προμηθειών. Ενδεικτικό, τέλος, της έλλειψης κατεπείγοντος είναι και το γεγονός ότι ο χρόνος παράδοσης που επιτρέπει η αναθέτουσα αρχή στον ανάδοχο είναι χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών, χωρίς, ωστόσο, να αιτιολογείται με ποιο τρόπο συμβιβάζεται η επιλογή αυτή – και όχι, για παράδειγμα, η επιλογή ετοιμοπαράδοτων υλικών – με τον επιτακτικό χαρακτήρα που επιχειρεί η αναθέτουσα Αρχή να προσδώσει στην προμήθεια. Ενόψει των ανωτέρω, δεν υφίσταται εν προκειμένω η απαιτούμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 πλήρης, ειδική και επαρκής αιτιολόγηση που, όπως έγινε δεκτό στις σκέψεις 5 και 7, απαιτείται και για τις προμήθειες που διενεργούνται δυνάμει των άρθρων 96 του ν. 4368/2016 και 14 παρ. 2 του ν. 4650/2019 και αφορούν την κάλυψη αναγκών, μεταξύ άλλων, και του Πολεμικού Ναυτικού στο επίπεδο της συνδρομής που παρέχει με δικά του μέσα στον έλεγχο των προσφυγικών/μεταναστευτικών ροών. Η πλημμέλεια αυτή κρίνεται από το Κλιμάκιο ουσιώδης, καθώς η αναιτιολόγητη μη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας πλήττει εν προκειμένω τις ενωσιακές αρχές της διαφάνειας και του ελεύθερου ανταγωνισμού, και συνιστά, ως εκ τούτου, διακωλυτικό λόγο σύναψης της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρία «…..».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1166/2021 

Κατασκευή και προμήθεια κρατικών μεταλλικών πινακίδων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι:Α. Η αποσφράγιση των, υποβληθεισών έως τις 26.03.2020, προσφορών και ο έλεγχος του παραδεκτού αυτών με το από 01.04.2020 πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού, ενώ η καταληκτική ημερομηνία υποβολής αυτών είχε παραταθεί για δύο (2) μήνες, με το άρθρο 2 της 20319/24.03.2020 απόφασης του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, συνιστά πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, η διαπίστωση της οποίας αποτελεί λόγο διακωλυτικό της υπογραφής του συνόλου των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμβάσεων. Την κρίση αυτή δεν διαφοροποιεί το γεγονός ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία εξαιρέθηκε της εν λόγω διάταξης, με την 280/31.03.2020 απόφαση του ιδίου Υπουργού, διότι η αποσφράγιση των προσφορών έλαβε χώρα την 1η.04.2020, ήτοι σε χρόνο προγενέστερο της δημοσιεύσεως της τελευταίας Υπουργικής Απόφασης (08.04.2020), οπότε αυτή τέθηκε σε ισχύ και κατέστη το περιεχόμενο της ρυθμίσεως της γνωστό στους, υπολαμβάνοντες ότι η εν λόγω διαδικασία έχει ανασταλεί, σύμφωνα με το άρθρο 2 της 20319/24.03.2020 απόφασης, λοιπούς δυνητικούς υποψηφίους προμηθευτές, με αποτέλεσμα τον περιορισμό του αριθμού των υποβληθεισών προσφορών. Η εν λόγω πλημμέλεια είναι ουσιώδης ιδίως ενόψει του ότι, πέραν της παραβιάσεως της, ισχύουσας κατά τον κρίσιμο χρόνο, παρατάσεως, δεν αποδείχθηκε από την αναθέτουσα Αρχή, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, ότι καταβλήθηκε οποιαδήποτε προσπάθεια έγκαιρης ενημέρωσης των δυνητικών υποψηφίων για τη διενέργεια του διαγωνισμού, ώστε να δοθεί σε όλους η δυνατότητα συμμετοχής σε αυτόν, η δε συμμετοχή που επετεύχθη περιορίστηκε στις τρείς εταιρίες, με τις οποίες είχε διεξαχθεί η προηγηθείσα της δημοσιεύσεως προκηρύξεων επικοινωνία, κατά τα ανωτέρω.

Β. Η αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων της αναθέτουσας Αρχής προς τους εκπροσώπους των, μόνων συμμετεχουσών ακολούθως στη διαγωνιστική διαδικασία, εταιριών …, …, …, με τα οποία ζητήθηκε η γνωστοποίηση μη δεσμευτικών, ενδεικτικών τιμών, για τα, προκηρυχθέντα εν συνεχεία, Τμήματα 7, 8 και 9, κατά τα ανωτέρω, χωρίς την τήρηση των προβλεπομένων στο άρθρο 47 του ν. 4412/2016 διαβουλεύσεων, αλλά ούτε και των προβλεπομένων στο άρθρο 48 του ιδίου νόμου μέτρων για τη διασφάλιση της μη στρέβλωσης του ανταγωνισμού, συνιστά, επίσης, λόγο διακωλυτικό της υπογραφής των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, κατά το μέρος αυτών με το οποίο ανατίθεται η προμήθεια των Τμημάτων 7, 8 και 9 της ελεγχόμενης διαδικασίας. Ειδικότερα, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω, υπό στοιχ. ΙΙ.Γ., με την πρώτη εισήχθη ένα σαφές και διαφανές σύστημα προκαταρκτικών διαβουλεύσεων μεταξύ αναθέτουσας Αρχής και ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων και με τη δεύτερη θεσπίστηκαν σαφή και διαφανή μέτρα για τη διασφάλιση της τήρησης της αναγκαίας δίκαιης ισορροπίας μεταξύ του ευλόγου συμφέροντος της συμμετοχής των εμπλεκόμενων στη διαβούλευση οικονομικών φορέων στη διαδικασία του διαγωνισμού με στόχο τη διεκδίκηση του αντικειμένου της αναθέσεως αφενός και αφετέρου της αποτροπής φαινομένων στρεβλώσεως του υγιούς ανταγωνισμού. Επομένως, η διενέργεια προκαταρκτικών διαβουλεύσεων, ήτοι η γνωστοποίηση παραμέτρων της προς ανάθεση προμήθειας, όπως τα είδη, ο αριθμός και οι τεχνικές προδιαγραφές αυτών, χωρίς την τήρηση του ισχύοντος, κατά τα ανωτέρω, συστήματος προκαταρκτικών διαβουλεύσεων, πολλώ δε μάλλον, η μη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της μη στρέβλωσης του ανταγωνισμού, λόγω της συμμετοχής υποψηφίων στη διαδικασία αυτή, παραβιάζει τις αρχές της ίσης μεταχειρίσεως, της διαφάνειας και του υγιούς ανταγωνισμού τόσο μεταξύ των οικονομικών φορέων που δραστηριοποιούνται στον οικείο επιχειρηματικό κλάδο σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, οι οποίοι δεν εκλήθησαν να μετάσχουν στην εν λόγω διαδικασία και δεν έλαβαν γνώση των παραμέτρων αυτών, όσο και μεταξύ των εταιριών που προσέγγισε η αναθέτουσα Αρχή, στις οποίες δεν κοινοποιήθηκαν οι απαντήσεις που ελήφθησαν κατά την ανταλλαγή μηνυμάτων με τη ..(..)Κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών και των εταιριών …, για τα Τμήματα 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 και 11, και …, για το Τμήμα 9, αντιστοίχως.