2012/2014
Τύπος: Εγκύκλιοι
Κατευθυντήριες οδηγίες για την ευέλικτη εφαρμογή συστήματος αυτοελέγχου βάση των αρχών του HACCP (ΑΔΑ:ΒΣΑΤΟΡ9Τ-ΨΘΝ)
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
80244/2025
Κατευθυντήριες Οδηγίες για την υποστήριξη αναθετουσών αρχών ως προς την τήρηση της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας αναφορικά με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας κατά τη διενέργεια διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων προϊόντων και υπηρεσιών. ΑΔΑ:ΛΒ6046ΝΛΣΞ-7ΛΦ
129366/3931/2015
Κατευθυντήριες οδηγίες για την ομοιόμορφη εφαρμογή από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεμάτων σχετικά με την ορθή συμπλήρωση Πιστοποιητικού Ε.Ε (ΑΔΑ:Ω9ΑΠ465ΦΘΗ-Ω3Χ )
ΕΣ/ΤΜ.6/1079/2020
Προμήθεια ειδών...ζητείται η ανάκληση της 119/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Περαιτέρω, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι, παρόλο που δεν διαθέτει την πιστοποίηση ISO 22000, που απαιτούσε η διακήρυξη, εντούτοις πληροί τις προδιαγραφές αυτοελέγχου, βάσει των αρχών HACCP, οι οποίες (αρχές HACCP) εφαρμόζονται κατά νόμο με ευθύνη της ίδιας της επιχείρησης και πρέπει να θεωρηθούν ισοδύναμες του προτύπου ISO 22000, συνεπώς, κατά τους ισχυρισμούς της, κατ’ ουσίαν πληροί τις προϋποθέσεις που τίθενται από τον σχετικό όρο της διακήρυξης. Εντούτοις, ο ισχυρισμός αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος διότι, ανεξαρτήτως του αν κατά νόμο η εφαρμογή και διατήρηση πάγιων διαδικασιών βάσει των αρχών Ανάλυσης Κινδύνων και Κρίσιμων Σημείων Ελέγχου (Hazard Analysis Critical Control Points – HACCP) επιβάλλεται για τη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων και για τη νόμιμη λειτουργία επιχειρήσεων που εμπλέκονται στην αλυσίδα τροφίμων και ποτών (βλ. άρθρο 5 Καν. ΕΚ 852/2004, αποφάσεις Υπουργού Υγείας Υ1γ/ΓΠ/οικ.96967/8.10.2012 – ΦΕΚ Β΄ 2718, Υ1γ/ΓΠ/οικ.47829/21.6.2017 – ΦΕΚ Β΄2161), εντούτοις, στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού απαιτείται, επί ποινή απόρριψης της προσφοράς, η πιστοποίηση της συμμόρφωσης αυτής. Συνεπώς, ισοδύναμο της πιστοποίησης βάσει του προτύπου ISO 22000 (που εκπονήθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης, ενσωματώνοντας τις απαιτήσεις του HACCP, και προδιαγράφει τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούν οι επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην αλυσίδα τροφίμων, ανεξαρτήτως μεγέθους, ώστε να καταδεικνύουν την ικανότητά τους στον έλεγχο των κινδύνων βλ. https://www.iso.org/standard/65464.html), δεν αποτελεί η απλή δήλωση του οικονομικού φορέα ότι τηρεί τις αρχές συστήματος HACCP, αλλά η πιστοποίηση από ανεξάρτητο διαπιστευμένο φορέα για την προσήκουσα ανάπτυξη, εφαρμογή και τήρηση του συστήματος αυτού, τέτοια δε πιστοποίηση η αιτούσα συνομολογεί ότι δεν διαθέτει. Εξάλλου, η τιθέμενη με την διακήρυξη υποχρέωση (ήτοι, της πιστοποίησης), η οποία επιβάλλεται για την εξυπηρέτηση του προαναφερθέντος δημόσιου σκοπού, είναι συνήθης σε αντίστοιχου αντικειμένου διαγωνισμούς προμηθειών, εύλογη και δεν περιορίζει υπέρμετρα τη συμμετοχή οικονομικών φορέων στο διαγωνισμό, δοθέντος άλλωστε ότι η αναθέτουσα αρχή δεν διαθέτει άλλα μέσα για τη διαπίστωση της συμμόρφωσης των τελευταίων στις ανωτέρω προδιαγραφές. Τέλος, ανεξαρτήτως του ότι, κατ’ άρθρο 102 του ν. 4412/2016, δεν επιτρέπεται η μεταγενέστερη υποβολή εγγράφων σε συμμόρφωση προς τους όρους της διακήρυξης, σε κάθε περίπτωση, η προσκόμιση πιστοποιητικών ISO 22000 που αφορούν σε άλλες, πλην της αναδόχου, επιχειρήσεις δεν δύνανται να υποκαταστήσουν το ζητούμενο δικαιολογητικό, επομένως, τα προσκομιζόμενα από την αιτούσα πιστοποιητικά που αφορούν σε φερόμενους προμηθευτές της, δεν είναι εν προκειμένω ουσιώδη.Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/1642/2020
17905/2016
Κατευθυντήριες οδηγίες για την υγιεινή διαβίωση των προσφύγων (ΑΔΑ:6ΙΚΔ465ΦΥΟ-ΚΕΗ)
409/2020
Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη διαφάνεια και την επαληθευσιμότητα των χρεώσεων στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων XT.
115316/2729/2014
Κατευθυντήριες Οδηγίες για τις Επιστημονικές Αρχές CITES (ΑΔΑ:7ΩΩ10-ΧΓΓ)
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/62/2019
Προμήθεια τροφίμων:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι, όπως ορθώς επισημαίνεται και στον πρώτο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου, παρόλο που με την έναρξη του οικονομικού έτους 2018 δεν δεσμεύθηκε στον προϋπολογισμό του Νοσοκομείου άμεσα και κατ’ απόλυτη προτεραιότητα η πίστωση που αντιστοιχούσε, στο πλαίσιο της πολυετούς υποχρέωσης, στη δαπάνη που πραγματοποιείτο στο έτος 2018 και ενώ η διαδικασία του διαγωνισμού βρισκόταν σε εξέλιξη, οι αποφάσεις για την ανάληψη της πίστωσης του διαγωνισμού εκδόθηκαν μόλις στις 25.06.2018, ήτοι την ημέρα της υπογραφής των συμβάσεων, με αποτέλεσμα η διαδικασία του διαγωνισμού κατά το χρόνο διενέργειας αυτού να μην καλύπτεται από αντίστοιχη πίστωση, η πλημμέλεια αυτή είναι επουσιώδης και δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στην όλη διαγωνιστική διαδικασία. Περαιτέρω το Κλιμάκιο θεωρεί επουσιώδεις πλημμέλειες i. τη μη επισύναψη των εφημερίδων στις οποίες είχε δημοσιευθεί περίληψη της διακήρυξης του διαγωνισμού (αν και αυτές προσκομίστηκαν τελικά με το υπ΄αριθ. πρωτ. /οικ ... έγγραφο επανυποβολής των χρηματικών ενταλμάτων του Γενικού Νοσοκομείου ...), ii. το γεγονός ότι δεν προκύπτει ακριβής ημερομηνία ενημέρωσης των υπολοίπων συμμετεχόντων (πλην των προσωρινών αναδόχων) στο διαγωνισμό σχετικά με το Πρακτικό ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης και την αντίστοιχη έγκριση αυτού από το Διοικητικό Συμβούλιο του Γενικού Νοσοκομείου ..., iii. τη μη ψηφιακή υπογραφή των Πρακτικών της Επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού, iv το ότι με την αρ. πρωτ. …..2018 απόφαση του Διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου ... (ΑΔΑ:….) ορίστηκαν τα μέλη της επιτροπής παραλαβής τροφίμων για το μήνα Ιούλιο 2018, ενώ η συγκρότηση των οργάνων διενέργειας διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 221 ν.4412/2016, πραγματοποιείται με απόφαση του οικείου Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και iv. ότι δεν προσκομίζεται η υπ΄αριθ. …..2016 απόφαση του Διοικητή με την οποία ορίστηκαν τα μέλη της Επιτροπής εξέτασης ενστάσεων – προσφυγών των διαγωνισμών. Περαιτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη καθόσον στο υποβληθέν από την ανάδοχο ... ΤΕΥΔ δηλώνεται μεν ότι δεν υποχρεούται η επιχείρησή της να διαθέτει σύστημα ΗACCP αλλά να τηρεί τον οδηγό Υγιεινής Νο2 του ΕΦΕΤ σύμφωνα με το ν.3527/2007 και την ΥΔ 96967/2012 (ΦΕΚ Β΄2718), ωστόσο όμως, όπως προβλέπεται στη διακήρυξη του διαγωνισμού («ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ – ΠΟΙΟΤΗΤΑ – ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ» σελ. 50 αυτής) με την οποία τίθεται το δεσμευτικό για όλους κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού (βλ. και αν. υπό σκέψη III.) και επιπροσθέτως διευκρινίζεται με την αρ. Υ1γ/Γ.Π./οικ.4476/14.01.2013 εγκύκλιο 2 του Υπουργείου Υγείας με θέμα «Παρέχονται οδηγίες για την Υγειονομική Διάταξη 96967 (ΦΕΚ 2718/τ.Β΄/8-10-2012) Υγειονομικοί όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας επιχειρήσεων τροφίμων και ποτών και άλλες διατάξεις» (ΑΔΑ: ΒΕΦ8Θ-8Ψ3), τα αρτοποιεία ανήκουν στις επιχειρήσεις όπου απαιτείται η εφαρμογή πλήρους συστήματος ΗACCP (σελ. 5). Επιπλέον, στο έγγραφο που κατέθεσε η ανάδοχος με θέμα «Τι υποχρεώσεις έχουν οι επιχειρήσεις τροφίμων βάσει οδηγιών του ΕΦΕΤ» όσον αφορά τις επιχειρήσεις ζαχαροπλαστικής (η ανάδοχος υπέβαλε προσφορά για την κατηγορία 2. Είδη ζαχαροπλαστικής και γλυκίσματα και κατακυρώθηκε το είδος σε αυτή) αναφέρεται ότι «Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ….001 απόφαση του Δ.Σ. του ΕΦΕΤ, απαιτείται πλήρης ανάπτυξη και τεκμηρίωση του συστήματος HACCP από τις επιχειρήσεις εκείνες που εξυπηρετούν περισσότερα από 1300 άτομα την ημέρα (…).Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις οι οποίες απευθύνονται σε ομάδες ατόμων υψηλού κινδύνου (νοσοκομεία, φοιτητικές λέσχες…) ανεξαρτήτως δυναμικότητάς τους». Περαιτέρω, στο αρ. πρωτ. …..2014 (ΑΔΑ:….) έγγραφο του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) με θέμα «Κατευθυντήριες Οδηγίες για την ευέλικτη εφαρμογή συστήματος αυτοελέγχου βάση των αρχών του HACCP» αναφέρεται ότι εφαρμόζεται σύστημα HACCP στις επιχειρήσεις με υψηλή πιθανότητα ύπαρξης κινδύνου, οι οποίες συνήθως εξυπηρετούν μεγαλύτερο μέγεθος πληθυσμού ή και ειδικής κατηγορίας πληθυσμού (κατηγορία 3), ενδεικτικά δε αναφέρεται ότι στην κατηγορία 3 εντάσσονται και τα νοσοκομεία (σελ. 7). Τέλος το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και για το λόγο ότι ενώ στη διακήρυξη (σελ. 52 αυτής, βλ. και αν. υπό σκέψη ΙΙΙ.), αλλά και στα υποβληθέντα Πρακτικά της Επιτροπής τονίζεται ότι για λόγους τήρησης των συνθηκών και των προδιαγραφών υγιεινής, «τα μεταφορικά μέσα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με Βεβαίωση Καταλληλότητας Οχήματος από Υγειονομικής πλευράς, η οποία εκδίδεται από τις κατά τόπους Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών και Άδεια Κυκλοφορίας Οχήματος Μεταφοράς, η οποία εκδίδεται από τις κατά τόπους Κτηνιατρικές Υπηρεσίες», η Βεβαίωση Καταλληλότητας Οχήματος που έχει υποβάλει η εταιρεία ..... έχει εκδοθεί από Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας και όχι από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.4/24/2019
Φ2-226/2012
ΘΕΜΑ: Κατευθυντήριες οδηγίες για τη διεξαγωγή του Περιοδικού Ελέγχου Μέτρων και Σταθμών
οικ. 49734 ΕΞ 2023
«Κατευθυντήριες οδηγίες για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 100 επ. του ν.4270/2014 (Α.143) και του π.δ. 97/2011 (Α. 232), περί της προθεσμίας απόδοσης λογαριασμού Χρηματικών Ενταλμάτων Προπληρωμής (ΧΕΠ) Φορέων της Κεντρικής Διοίκησης».ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ- ΑΔΑ:9ΜΕ8Η-ΛΤΤ
4001/2016
Κατευθυντήριες οδηγίες για τον επίσημο έλεγχο προσθέτων τροφίμων (ΑΔΑ:6ΔΠ0ΟΡ9Τ-ΑΥ6)