Σύσταση και συγκρότηση Κοινού Υπηρεσιακού Συμβουλίου των ΝΠΔΔ Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά, Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, Επαγγελματικό Επιμελητήριο Πειραιά, Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών, Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιά και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων.

Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (Ε.Β.Ε.Α). Εκτέλεση έργου. Αποφαινόμενα όργανα.Κατά την εκτέλεση έργων του Ε.Β.Ε.Α. Προϊσταμένη (Εποπτεύουσα) Αρχή του έργου είναι η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αθηνών και Διευθύνουσα (Επιβλέπουσα) Υπηρεσία είναι οι προσλαμβανόμενοι μηχανικοί υπ’ αυτού, με τις ειδικότερες προϋποθέσεις των άρθρων 1 παρ.4 και 4 του Β. Δ/τος 30.6/6.7.1954 και η Διοίκησή του.

Επιμελητήρια. Έμποροι. Εμπορικές πράξεις. Προϋποθέσεις εγγραφής ή μη φυσικών και νομικών προσώπων στα Επιμελητήρια του ν.2081/1992. Η ομόρρυθμη εταιρεία με την επωνυμία "… ΚΑΙ ΣΙΑ ΟΕ" και το διακριτικό τίτλο "….", που έχει ως καταστατικό σκοπό την παροχή υπηρεσιών στον τομέα των εργαστηριακών χημικών αναλύσεων και την ανάπτυξη της έρευνας, καθώς και γενικά οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, όπως και οι πτυχιούχοι των ΤΕΙ, π.χ.Τεχνολόγοι Μηχανικοί, δεν υποχρεούνται κατ αρχήν να εγγραφούν στο οικείο Επιμελητήριο του τόπου της περιφέρειάς τους διότι οι δραστηριότητές τους αυτές δεν είναι πράξεις εξ αντικειμένου εμπορικές του χερσαίου εμπορίου, όπως περιοριστικώς ορίζονται στο άρθρο 2 του Β.Δ/τος "περί αρμοδιότητος των Εμποροδικείων". Εάν όμως προέχον στοιχείο της δραστηριότητάς τους, είτε υπό την μορφή ατομικής επιχείρησης, είτε υπό την μορφή προσωπικής εταιρίας, δεν είναι η προαγωγή της επιστήμης, της τέχνης και της έρευνας, αλλά η ριψοκίνδυνη διαμεσολάβηση και η εμπορική κερδοσκοπία, με ταυτόχρονη απεύθυνση των υπηρεσιών τους, όχι σε ιδιωτική βάση, αλλά στην αγορά, τότε έχουν υποχρέωση να εγγραφούν στο οικείο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο της περιφέρειάς τους, σύμφωνα με το νόμο 2081/1992. Στην περίπτωση αυτή, οι πτυχιούχοι των ΤΕΙ δεν εγγράφονται στο Τεχνικό Επιμελητήριο, γιατί δεν είναι μέλη αυτού, όπως οι πτυχιούχοι του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και των ισοτίμων προς αυτό Σχολών, αλλά εγγράφονται στο οικείο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο της περιφέρειάς τους.

Καταβολή οδοιπορικών εξόδων και ημερήσιας αποζημίωσης:Με δεδομένα τα πραγματικά αυτά περιστατικά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, οι πιο πάνω εκπαιδευτικοί, αφού, κατόπιν της νομίμως, εκ του αρμοδίου προς τούτο οργάνου, εκδοθείσας απόφασης, διατέθηκαν προς συμπλήρωση του υποχρεωτικού ωραρίου τους στα ανωτέρω αναφερόμενα σχολεία, τα οποία βρίσκονται σε άλλη πόλη από αυτή του σχολείου που έχουν τοποθετηθεί και από αυτή της κατοικίας τους, δικαιούνται της προβλεπόμενης αποζημίωσης για τις ώρες που δίδαξαν στα σχολεία αυτά καθώς και, λόγω της ανωτέρω μετακίνησης τους, της προβλεπομένης χιλιομετρικής αποζημίωσης για την κάλυψη των σχετικών οδοιπορικών εξόδων τους. Περαιτέρω, η πραγματοποίηση των ως άνω ωρών διδασκαλίας και των αντίστοιχων μετακινήσεων των φερόμενων ως δικαιούχων εκπαιδευτικών αποδεικνύονται από τα συνοδεύοντα, τα οικεία για την πληρωμή κάθε δαπάνης εντάλματα, δικαιολογητικά, όπως αυτά (δικαιολογητικά) απαιτούνται από την 2/45850/0026/13.7.2001 "Καθορισμός δικαιολογητικών δαπανών υπερωριακής διδασκαλίας μονίμων και αναπληρωτών καθηγητών, διδασκαλίας ωρομίσθιων καθηγητών, καθώς και συμπλήρωσης υποχρεωτικού ωραρίου" απόφαση του Υπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ 947 Β΄, διορθώσεις σφαλμάτων στο ΦΕΚ 1065 Β΄). Εξάλλου, όπως προκύπτει, από τα στοιχεία του φακέλου, χωρίς, συναφώς, να απαιτείται εκ του νόμου άλλη ειδικότερη αιτιολογία, η συμπλήρωση των υποχρεωτικών ωρών εβδομαδιαίας διδασκαλίας στο σχολείο που είχαν τοποθετηθεί οι φερόμενοι ως δικαιούχοι εκπαιδευτικοί δεν ήταν αντικειμενικά δυνατή λόγω της κατεχόμενης απ’ αυτούς ειδικότητας, καθόσον οι προβλεπόμενες ώρες διδασκαλίας του αντίστοιχου μαθήματος δεν κάλυπταν το υποχρεωτικό ωράριό τους ενώ, περαιτέρω, λόγω ακριβώς του εξειδικευμένου, επιστημονικού γνωστικού αντικειμένου τους δεν μπορούσε να τους ανατεθεί η διδασκαλία άλλου μαθήματος (βλ. σχετ. την Γ2/3325/4.9.1989 "Καθορισμός αντιστοιχίας ειδικοτήτων εκπαιδευτικών και διδασκόμενων μαθημάτων" εγκύκλιο του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, καθώς και την νυν ισχύουσα 118842/Γ2/17.9.2008 "Αναθέσεις μαθημάτων Γυμνασίου, Γενικού Λυκείου, ΕΠΑ.Λ και ΕΠΑ.Σ" απόφαση του Υφυπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ΦΕΚ 1984 Β΄).  Επιπροσθέτως, πρέπει να λεχθεί ότι με τις, εν πάση περιπτώσει, αναγόμενες σε κρίσεις σκοπιμότητας και ουσιαστικές επιλογές της διοίκησης, τοποθετήσεις των φερόμενων ως δικαιούχων εκπαιδευτικών στα συγκεκριμένα σχολεία και την, μετέπειτα, διάθεσής τους σε άλλα σχολεία, για συμπλήρωση του υποχρεωτικού ωραρίου τους, δεν αποδεικνύεται καταδήλως από κάποιο στοιχείο του φακέλου η επιδίωξη συγκεκριμένου σκοπού διαφορετικού από εκείνον που καθορίζουν οι σχετικές διατάξεις. Ενόψει όλων των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι νόμιμες και, ως εκ τούτου, τα εντάλματα αυτά πρέπει να θεωρηθούν. 

Επειδή, όλως επικουρικώς, με τον έβδομο λόγο προσφυγής προβάλλεται, ότι κατά το άρθρο 16.1.6. της διακήρυξης ορίζεται, ότι «Για την απόδειξη της απαίτησης του άρθρου 9.1. (απόδειξη καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας) προσκομίζουν πιστοποιητικό/ βεβαίωση του οικείου επαγγελματικού ή εμπορικού μητρώου του κράτους εγκατάστασης. Οι οικονομικοί φορείς που είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσκομίζουν πιστοποιητικό/βεβαίωση του αντίστοιχου επαγγελματικού ή εμπορικού μητρώου του Παραρτήματος XI του Προσαρτήματος Α' του ν. 4412/2016, με το οποίο πιστοποιείται αφενός η εγγραφή τους σε αυτό και αφετέρου το ειδικό επάγγελμά τους. Στην περίπτωση που χώρα δεν τηρεί τέτοιο μητρώο, το έγγραφο ή το πιστοποιητικό μπορεί να αντικαθίσταται από ένορκη βεβαίωση ή, στα κράτη - μέλη ή στις χώρες όπου δεν προβλέπεται ένορκη βεβαίωση, από υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συμβολαιογράφου ή αρμόδιου επαγγελματικού ή εμπορικού οργανισμού της χώρας καταγωγής ή της χώρας όπου είναι εγκατεστημένος ο οικονομικός φορέας ότι δεν τηρείται τέτοιο μητρώο και ότι ασκεί τη δραστηριότητα που απαιτείται για την εκτέλεση του αντικειμένου της υπό ανάθεση σύμβασης. Οι εγκατεστημένοι στην Ελλάδα οικονομικοί φορείς προσκομίζουν βεβαίωση εγγραφής στο Βιοτεχνικό ή Εμπορικό ή Βιομηχανικό Επιμελητήριο ή στο Μητρώο Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού ή πιστοποιητικό που εκδίδεται από την οικεία υπηρεσία του Γ.Ε.Μ.Η. των ως άνω Επιμελητηρίων. Επισημαίνεται ότι, τα δικαιολογητικά που αφορούν στην απόδειξη της απαίτησης του άρθρου 9.1 (απόδειξη καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας) γίνονται Αριθμός Απόφασης : 1382 /2022 26 αποδεκτά, εφόσον έχουν εκδοθεί έως τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες πριν από την υποβολή τους». (...)

Εκπόνηση μελετών:..Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, ναι μεν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί με το άρθρο 8 παρ. 9 του ν. 4071/2012, οι αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες Ο.Τ.Α. μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις ως μοναδικοί αντισυμβαλλόμενοι, παρισταμένου, ως εκ τούτου, αβασίμου του πρώτου λόγου διαφωνίας, πλην όμως, στην προκειμένη περίπτωση, η προαναφερθείσα σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας .... και της .... δεν συνιστά προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 και ως τέτοια δεν εμπίπτει σε κανέναν από τους αναφερόμενους στο άρθρο 12 του ν. 4412/2016 συμβατικούς τύπους, τους οποίους ο νόμος αυτός εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του. Τούτο διότι, από το αντικείμενο της σύμβασης αυτής και κυρίως από τη διαμόρφωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών, προκύπτει ότι αυτά δεν εκκινούν από την ίδια αφετηρία συμφερόντων με σκοπό την από κοινού, δια της αλληλοσυμπλήρωσης αρμοδιοτήτων ή οικονομοτεχνικών μέσων, εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους, ούτε συμβάλλουν με ισορροπημένο τρόπο στην υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης. Ειδικότερα, με την ως άνω σύμβαση δεν εγκαθιδρύεται συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών, αλλά η Περιφέρεια .... λειτουργεί ως αναθέτουσα Αρχή που επιδιώκει, έναντι καταβολής αμοιβής ανερχόμενης σε 227.245,10 ευρώ με Φ.Π.Α., την εκπόνηση των αναγραφoμένων στη σύμβαση μελετών εκ μέρους της αντισυμβαλλόμενης ..., η οποία αντίστοιχα επέχει απλώς θέση παρόχου των υπηρεσιών αυτών και αποβλέπει στην αμοιβή της για την εκπλήρωση της παροχής της. Περαιτέρω, η Περιφέρεια .... δεν αναλαμβάνει καμία ουσιαστική υποχρέωση ως προς την εκτέλεση του αντικειμένου της σύμβασης, πλην της καταβολής της αμοιβής της αντισυμβαλλόμενης εταιρείας, αφού οι συμβατικές υποχρεώσεις της και ειδικότερα η διευκόλυνση του επιστημονικού προσωπικού που θα απασχοληθεί με την υλοποίηση του παραπάνω αντικειμένου στη συγκέντρωση των απαραίτητων στοιχείων και πληροφοριών, η εν γένει διευκόλυνση της πορείας της σύμβασης και η υποβοήθηση για σύναψη ειδικών ή συμπληρωματικών συμβάσεων που είναι δυνατόν να απαιτηθούν, δεν μπορούν να θεωρηθούν ουσιώδεις, αλλά λειτουργούν συμπληρωματικά και μόνο στην εκτέλεση από την αντισυμβαλλόμενη εταιρεία του συμβατικού αντικειμένου, δεδομένου ότι προαπαιτούμενη ενέργεια για την εκπόνηση οιασδήποτε μελέτης είναι η παράδοση από τον εργοδότη στον ανάδοχο κάθε διαθέσιμου στοιχείου που σχετίζεται με την υπό εκτέλεση μελέτη. Ενόψει των ανωτέρω και ανεξαρτήτως εάν οι αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες Ο.Τ.Α. εν γένει συνιστούν, κατ’ άρθρο 2 παρ. 1 στοιχ. 1 και 4 του ν. 4412/2016, οργανισμούς δημοσίου δικαίου και κατ’ επέκταση αναθέτουσες Αρχές, η εν λόγω σύμβαση, μολονότι αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος, ωστόσο δεν καθιερώνει οριζόντια συνεργασία, κατ’ άρθρο 12 παρ. 4 του ν. 4412/2016, μεταξύ της Περιφέρειας και της αντισυμβαλλόμενης ως άνω αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α. για την εκπλήρωση συγκεκριμένης δημόσιας υπηρεσίας σύμφωνα με τη θεσμική αποστολή του κάθε συμβαλλόμενου μέρους, και, ως εκ τούτου, μη νομίμως  συνάπτεται κατά παρέκκλιση των προβλεπομένων στις διατάξεις του ως άνω νόμου διαδικασιών ανάθεσης. Εξ άλλου, η συναφθείσα ως άνω σύμβαση δε δύναται να εξαιρεθεί  από το πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016 ούτε ως σύμβαση οιονεί αυτεπιστασίας (in house), σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 12 του νόμου αυτού. Τούτο, λόγω αφενός της, έστω μειοψηφικής, μη αναγκαστικής συμμετοχής στη μετοχική σύνθεση της αντισυμβαλλόμενης αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α. ιδιωτικών κεφαλαίων (αγροτικοί συνεταιρισμού, κτηνοτροφικός συνεταιρισμός, συνεταιρισμός φαρμακοποιών κ.λπ.), αφετέρου του γεγονότος ότι η έμμεση επιρροή, που ασκούν στις αποφάσεις της ανωτέρω εταιρείας, οι κατέχοντες την πλειοψηφία του μετοχικού της κεφαλαίου (Περιφερειακή Ένωση Δήμων ..., Περιφέρεια ..., Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης ... και Εμπορικό Βιομηχανικό Επιμελητήριο ...) δεν καθιστά τον επ’ αυτής έλεγχο ανάλογο εκείνου που ασκούν στις δικές τους υπηρεσίες και συνεπώς, δεν πληρούται η προβλεπόμενη στην περ. γ΄ της παρ. 3 του ως άνω άρθρου προϋπόθεση. Ενόψει όλων όσων προαναφέρθηκαν, η εν λόγω σύμβαση, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό, δεν αποτελεί γνήσια προγραμματική σύμβαση, αλλά έχει τον χαρακτήρα κοινής εξ επαχθούς αιτίας δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών (εκπόνηση μελέτης), η οποία ανατέθηκε απευθείας στην αναπτυξιακή ανώνυμη εταιρεία Ο.Τ.Α., χωρίς, με βάση τα πραγματικά περιστατικά που προεκτέθηκαν, να συντρέχουν οι προς τούτο προβλεπόμενες στο ν. 4412/2016 προϋποθέσεις για την απευθείας ανάθεσή της, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον διαφωνούντα Αναπληρωτή Επίτροπο με το δεύτερο λόγο διαφωνίας. Συνεπώς, για την ανάθεσή της η Περιφέρεια .... όφειλε, ενόψει της συμβατικής αξίας της (183.262,8 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), να διενεργήσει ανοικτό διαγωνισμό.