Η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία προσφεύγει κατά της διακήρυξης του Δήμου για την «Προμήθεια λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού και Προμήθεια μηχανημάτων έργου και λοιπού εξοπλισμού». Αιτείται η ακύρωση ή μεταρρύθμιση της διακήρυξης, επειδή οι όροι της δεν επιτρέπουν την υποβολή προσφοράς για μεμονωμένα είδη της σύμβασης, αλλά απαιτούν υποβολή για όλα τα είδη μαζί, με αποτέλεσμα να αποκλείεται η συμμετοχή της. Το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει την προμήθεια: (1) Πολυμηχανήματος αρθρωτού τύπου για διαχείριση χώρου κοιμητηρίου, (2) Αυτόνομου Ρυμουλκούμενου Κλαδοτεμαχιστή για συλλογή υπολειμμάτων κλαδέματος δέντρων και (3) Τρίκυκλου ηλεκτροκίνητου οχήματος ανακύκλωσης με φωτοβολταϊκά πάνελ. Η εταιρεία ισχυρίζεται ότι αυτή η αδικαιολόγητη απαίτηση περιορίζει τον ανταγωνισμό και δυσχεραίνει τη συμμετοχή της.

Δημιουργία γωνιών ανακύκλωσης.(...)	Ειδικότερα δε από τις εν λόγω διατάξεις δεν προκύπτει ότι όταν ένας Δήμος έχει συνάψει σύμβαση με φορέα ΣΣΕΔ για την εναλλακτική διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών, ο φορέας ΣΣΕΔ καθίσταται αποκλειστικά αρμόδιος για την εν λόγω διαχείριση και παύει η θεσπιζόμενη με το άρθρο 29 του ν. 4819/2021 αυτοτελής αρμοδιότητα του Δήμου να προμηθευτεί και να θέσει σε λειτουργία γωνιές ανακύκλωσης για τη διαχείριση των προβλεπόμενων στο Παράρτημα VI του ως άνω νόμου αποδεκτών κατηγοριών αποβλήτων, στις οποίες ρητά περιλαμβάνονται και συσκευασίες. Συνεπώς, ένας Δήμος έχει αρμοδιότητα να αναθέσει σύμβαση προμήθειας γωνιών ανακύκλωσης για τη διαχείριση σε αυτές του συνόλου των προβλεπόμενων εκ του νόμου κατηγοριών αποβλήτων, καθώς και απορριμματοφόρων οχημάτων για τη μεταφορά των ως άνω αποβλήτων από τις γωνιές ανακύκλωσης και να αναλάβει τις σχετικές δαπάνες, έστω και εάν παραλλήλως έχει συνάψει με φορέα ΣΣΕΔ σύμβαση με αντικείμενο την εναλλακτική διαχείριση δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών..
Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι το σύστημα διαχείρισης από τους ΟΤΑ α΄ βαθμού αποβλήτων μέσω των γωνιών ανακύκλωσης, στις οποίες γίνονται αποδεκτές οι προβλεπόμενες από τον νόμο κατηγορίες αποβλήτων περιλαμβανομένων και συσκευασιών και το σύστημα της εναλλακτικής διαχείρισης δημοτικών αποβλήτων συσκευασιών, που μπορεί να υλοποιείται και με συνεργασία ενός ΟΤΑ α΄ βαθμού με τον οικείο φορέα ΣΣΕΔ, είναι δύο διακριτά συστήματα διαχείρισης αποβλήτων με διαφορετικό σκοπό, φορέα διαχείρισης και τρόπο λειτουργίας, τα οποία μπορούν να υπάρχουν παράλληλα και να δρούν συμπληρωματικά μεταξύ τους για την επίτευξη υψηλότερων ποσοτικών στόχων στην ανακύκλωση. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 98/2024 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Ο προσφέρων ασκεί προδικαστική προσφυγή ζητώντας την ακύρωση της απόφασης της αναθέτουσας αρχής που απέρριψε την προσφορά του στον ηλεκτρονικό διαγωνισμό για τη «Διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων - Ογκωδών Αποβλήτων (ΑΕΚΚ)». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την ανάθεση εργασιών διαχείρισης ογκωδών αποβλήτων με εκτιμώμενη αξία 81.273,60€ (συν ΦΠΑ). Προσφέρων υποστηρίζει ότι η απόρριψη της προσφοράς του αιτιολογήθηκε λανθασμένα λόγω μη συμπλήρωσης συγκεκριμένων πεδίων στο ΤΕΥΔ, ενώ αυτός είχε προσκομίσει τα απαραίτητα αποδεικτικά (Ε3 τριετίας). Η απόφαση της επιτροπής κρίθηκε αυθαίρετη, καταπατώντας αρχές διαφάνειας και τυπικότητας.

Η προδικαστική προσφυγή αίτησε την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου που απέρριψε την προσφορά της προσφεύγουσας εταιρείας, την αποδοχή της δικής της προσφοράς και την απόρριψη της προσφοράς του παρεμβαίνοντος οικονομικού φορέα. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε τη 'Συλλογή - μεταφορά και Διαχείριση ογκωδών αποβλήτων, Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και στερεών μη επικίνδυνων αποβλήτων ιστορικών αποθέσεων του Δήμου', με εκτιμώμενη αξία 201.590,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Η πρόσκληση προκηρύχθηκε μέσω δημόσιου, ανοικτού, ηλεκτρονικού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά.

Αποκατάσταση περιοχών από παράνομες αποθέσεις αποβλήτων και σκουπιδομπάζων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας αποφάσεως, το Τμήμα κρίνει ότι : Α) Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία υπήρχε στα στοιχεία του φακέλου και καταδεικνύει την αδυναμία του Δήμου … να εκτελέσει τις συγκεκριμένες υπηρεσίες με ίδια μέσα, δεν ήταν απαραίτητη εν προκειμένω διότι η τελευταία δημοσίευση της διακηρύξεως του διαγωνισμού έλαβε χώρα στις 1.6.2011, δηλαδή σε χρόνο προγενέστερο της ισχύος του Ν. 3979/2011 (16.6.2011) και ως εκ τούτου η κρινόμενη διαγωνιστική διαδικασία δεν διέπεται από τις διατάξεις του. Όμως, τόσο από την απόφαση αυτή όσο και από την οικεία Μελέτη – Τεχνική Έκθεση προκύπτει ότι η περισυλλογή, η αποκομιδή και η διάθεση των απορριμμάτων και λοιπών αποβλήτων που έχουν σωρευθεί από μακρού χρόνου, στις περιοχές …, Ρέμα … και … του Δήμου … και σε πολλές περιπτώσεις έχουν ενσωματωθεί με το περιβάλλον, χωρίς να μπορεί να προσδιορισθεί επακριβώς ούτε το είδος αυτών ούτε η ποσότητά τους, συνιστούν ειδικής φύσεως υπηρεσία, η οποία απαιτεί εξειδικευμένη γνώση στο χειρισμό μηχανημάτων, τα οποία ούτως ή άλλως δεν διαθέτει ο Δήμος. Ως εκ τούτου και επειδή δεν πρόκειται περί των συνηθισμένων οικιακών ή άλλων απορριμμάτων, με την αποκομιδή και τη διάθεση των οποίων είναι επιφορτισμένοι οι υπάλληλοι της Υπηρεσίας Καθαριότητας, αλλά για απόβλητα και απορρίμματα κάθε είδους, των οποίων η ποσότητα παραμένει απροσδιόριστη, και πάντως υπερβαίνει κατά πολύ την ετήσια ποσότητα των συλλεγόμενων και μεταφερόμενων αστικών απορριμμάτων, οι υπηρεσίες συλλογής και διαθέσεως των πάσης φύσεως αποβλήτων που έχουν παρανόμως εναποτεθεί στις ως άνω περιοχές, δεν ανάγονται στα καθήκοντα του προσωπικού της Υπηρεσίας Καθαριότητας. Κατά συνέπεια νομίμως προέβη ο Δήμος … στη διαδικασία διενέργειας δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου με εξειδικευμένη εμπειρία, κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή (φορτηγά οχήματα, εκσκαφείς κ.κπ.) και αναγκαίο προσωπικό για την αποκομιδή και διάθεση των πάσης φύσεως απορριμμάτων και αποβλήτων. B) Οι ανατιθέμενες υπηρεσίες παρουσιάζουν ιδιαιτερότητα ως προς το ότι δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί εκ των προτέρων η ακριβής ποσότητα των συλλεγόμενων και μεταφερόμενων απορριμμάτων καθώς και το είδος αυτών διότι προέρχονται από παράνομη εναπόθεση κάθε είδους αποβλήτων, τα οποία στην οικεία Μελέτη – Τεχνική Έκθεση προσδιορίζονται ως «σκουπιδομπάζα». Καθορίζονται, δηλαδή οι περιοχές στις οποίες θα λάβει χώρα η περισυλλογή, πλην όμως δεν μπορεί να ορισθεί ο νόμιμος χώρος εναποθέσεως αυτών, καθόσον δεν μπορεί εκ των προτέρων να συγκεκριμενοποιηθεί το είδος των απορριμμάτων που θα συλλεχθούν ώστε να υπάρχει δυνατότητα αναφοράς στα συμβατικά τεύχη των νομίμως λειτουργούντων χώρων που μπορούν να διατεθούν. Άρα, ο προσδιορισμός του χώρου παροχής των επίμαχων υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων, ο οποίος απαιτείται από τις διατάξεις του κοινοτικού δικαίου, εξαντλείται εν προκειμένω στον προσδιορισμό των περιοχών στις οποίες θα λάβουν χώρα οι συγκεκριμένες υπηρεσίες συλλογής αυτών (περιοχές …, Ρέμα … και …) και όχι στο χώρο υποδοχής, καθόσον τούτο επιβάλλεται από τη φύση των συγκεκριμένων υπηρεσιών. Περαιτέρω, το αντικείμενο του κρινόμενου διαγωνισμού περιλαμβάνει την από τον ανάδοχο αποκομιδή και διάθεση των αποβλήτων σε νόμιμο χώρο διαθέσεως, με κριτήριο κατακυρώσεως τη χαμηλότερη τιμή και ο μη προσδιορισμός του χώρου υποδοχής των απορριμμάτων δεν συνεπάγεται ασάφεια της διακηρύξεως, διότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη κοστολογείται με βάση τις ώρες απασχολήσεως των μηχανημάτων όπως αυτές καταγράφονται στις καρτέλες ωρομετρήσεως (ωρομίσθια μηχανημάτων) και τις ώρες εργασίας του προσωπικού του αναδόχου (βλ. άρθρα 14 και 15 της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων). Κατά συνέπεια η μη αναγραφή στη διακήρυξη και στα οικεία συμβατικά τεύχη συγκεκριμένου χώρου διαθέσεως των αποβλήτων δεν καθιστά το αντικείμενο αυτής αόριστο ούτε οδηγεί σε νόθευση της διαφάνειας και του ανταγωνισμού διότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη τεκμηριώνεται πλήρως και επαφίεται σε κάθε συμμετέχοντα να επιλέξει οποιοδήποτε χώρο νόμιμης εναποθέσεως επιθυμεί (ανάλογα με το είδος των συλλεχθέντων αποβλήτων), χωρίς οιαδήποτε αξιολόγηση της προσφοράς του ως προς το σημείο αυτό, με μόνο κριτήριο κατακυρώσεως τη χαμηλότερη τιμή. Ως εκ τούτου η διακήρυξη και το οικείο σχέδιο συμβάσεως προσδιορίζουν με πληρότητα το αντικείμενο των ζητούμενων υπηρεσιών και δεν καταλείπεται οιαδήποτε ασάφεια ως προς τις υποχρεώσεις του αναδόχου (πρβλ. Απόφαση VI Τμήματος 2754/2011).

Καταβολή δεδουλευμένων των απολυόμενων ΙΔΟΧ λόγω ανακατάταξης πινάκων.(άρθρο 21 παρ.20 ν. 2190/1994) (..)Με τα δεδομένα αυτά ο ...μη νομίμως κατατάχθηκε στον πίνακα υποψηφίων για τη θέση ειδικότητας ΔΕ Χειριστών Μηχανημάτων Έργων (αποφρακτικού), δεδομένου ότι δεν κατείχε το απαιτούμενο από τη ΣΟΧ 1/2017 προσόν, κύριο ή Α΄, Β΄ ή Γ΄ επικουρίας, της κατοχής δηλαδή άδειας χειριστή μηχανημάτων έργου (Μ.Ε.) ομάδας Α για την ειδικότητα εργασίες εξυπηρέτησης οδών και αεροδρομίων του π.δ/τος 113/2012,..., αλλά διέθετε άδεια βοηθού χειριστή μηχανημάτων έργου, χωρίς να προσδιορίζεται η ειδικότητα των εργασιών στην οποία αφορούν τα μηχανήματα αυτά. Συνεπώς, η ελεγχόμενη δαπάνη, η οποία ερείδεται στη σύμβαση εργασίας του με τη Δ.Ε.Υ.Α. ... και αφορά στις αποδοχές μηνός Ιουνίου, είναι μη νόμιμη....Ωστόσο, είναι δυνατή η έκδοση νέου χρηματικού εντάλματος, κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 20 του άρθρου 21 του ν. 2190/1994, δεδομένου ότι ο ανωτέρω αποχώρησε από την εργασία του στις 13.10.2017, ύστερα από την αναμόρφωση του πίνακα κατάταξης των υποψηφίων σύμφωνα με τα οριζόμενα στην 1155/ 2017 απόφαση του Α.Σ.Ε.Π. και, συνεπώς, αυτός δικαιούται τις δεδουλευμένες αποδοχές έως την ημέρα της απόλυσής του.

Μετατάξεις:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από τα ανωτέρω στοιχεία εκτιμώμενα σε συνδυασμό μεταξύ τους, προκύπτει η κατά κύρια απασχόληση υπερδιετής εμπειρία του φερόμενου ως δικαιούχου του επίμαχου χρηματικού εντάλματος στην άσκηση των καθηκόντων της θέσης στην οποία ζητείται η μετάταξη. Και τούτο, διότι κατά τα οριζόμενα ανωτέρω, επιρροή στην εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 77 και 217 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. ασκεί το πραγματικό γεγονός της κύριας απασχόλησης στα επίμαχα καθήκοντα του χειριστή μηχανημάτων έργων και όχι η τήρηση ή μη της νομιμότητας της διαδικασίας για την απόκτηση της σχετικής εμπειρίας. Κατόπιν τούτου, και δεδομένου ότι ο εν λόγω υπάλληλος του Δήμου .., κατείχε την προβλεπόμενη άδεια μηχανοδηγού – χειριστή (π.δ. 31/1990) μηχανημάτων εκτέλεσης τεχνικών έργων, ο προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος, περαιτέρω δε, νομίμως διενεργήθηκε η επίμαχη μετάταξη μονίμου υπαλλήλου του Δήμου .. στον ίδιο Δήμο με αντίστοιχη μεταφορά της θέσης που κατείχε ο μετατασσόμενος, κατ’ επίκληση των άρθρων 77 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ.  και 33 και 35 του ν. 4024/2011.

Η προσφεύγουσα αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου που απέρριψε την τεχνική της προσφορά, ισχυριζόμενη ότι η απόρριψη έγινε παράνομα, καθώς η προσφορά της πληρούσε τους όρους της διακήρυξης. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά εργασίες διαχείρισης ογκωδών αποβλήτων και αποβλήτων εκσκαφών-κατασκευών (Α.Ε.Κ.Κ.) για δύο έτη, συμπεριλαμβανομένων εργασιών μεταφοράς, επεξεργασίας, ανακύκλωσης και απόρριψης σε εγκεκριμένη μονάδα. Η προσφεύγουσα υποστήριζε ότι, σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης, είχε το δικαίωμα να στηριχθεί στις ικανότητες τρίτου φορέα για την εκτέλεση μέρους των εργασιών.

Εργασίες μεταφοράς αποβλήτων...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι  αν και οι εργασίες μεταφοράς των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις προς τη μονάδα εναλλακτικής διαχείρισής τους ανάγονται στην αρμοδιότητα του Δήμου … και συγκεκριμένα του Τμήματος Καθαριότητας αυτού,  δεν υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης των αποβλήτων με ίδια μέσα καθώς οι συγκεκριμένες εργασίες  απαιτούν ειδικές εγκαταστάσεις  με άδεια λειτουργίας, πιστοποίηση κατά ΙSO καθώς  και ΑΕΠΟ (άδεια Έγκρισης Περιβαλλοντικών  Όρων) όπου μπορούν να λάβουν χώρα οι εξειδικευμένες διεργασίες εναλλακτικής διαχείρισης τις οποίες ο Δήμος δεν διαθέτει ενώ παρόλο που του έχει χορηγηθεί άδεια συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων από τα στοιχεία του φακέλου(βλ. σκέψηΙΙΙ) αποδεικνύεται ότι δεν διαθέτει επαρκή αριθμό οχημάτων για τη μεταφορά των ογκωδών απορριμμάτων και των ΑΕΚΚ από τα εργοτάξια προσωρινής αποθήκευσης στις εγκαταστάσεις του αναδόχου. Συνακόλουθα νόμιμα και αιτιολογημένα ο αιτών Δήμος προέβη στη διαδικασία διενέργειας δημοσίου διεθνούς διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου με εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία στη μεταφόρτωση και διάθεση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών, Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και Ογκωδών Απορριμμάτων

Προγραμματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων, με το …. έγγραφο του Προέδρου του διοικητικού συμβουλίου του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού …, δύο (2) σχεδίων συμβάσεων, και δη 1) του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού … και του Δήμου ... για την υλοποίηση της πράξης «Προσωρινή ενδιάμεση λύση μέχρι την υλοποίηση της πράξης με τίτλο “Μονάδα Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης Νομού … 2018-2020”» και 2) του σχεδίου της εκτελεστικής σύμβασης μεταξύ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού … και της εταιρείας «…..» για την ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών, αντίγραφα των οποίων τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.