Η τοποθέτηση σε γήπεδο ποδοσφαίρου συνθετικού χλοοτάπητα αποτελεί κατασκευή, κατά την έννοια του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 1418/1984, καθόσον καθίσταται συστατικό του εδάφους στο οποίο επιστρώνεται και δεν μπορεί να αποκολληθεί χωρίς να υποστεί βλάβη. Συνεπώς είναι νόμιμη η καταβολή εργολαβικού οφέλους που προβλέπεται στο άρθρο 5 παρ. 4 του π.δ. 609/1985. Όμοιες οι 24,374,386/2009 πράξεις του ιδίου Τμήματος

Επειδή, εν συνεχεία, κατά το στάδιο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ο προσφεύγων προσκόμισε, μεταξύ άλλων, αντίγραφο της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο …, από την οποία όμως δεν προκύπτει με σαφήνεια αν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης διότι δεν αναφέρονται οι παραδόσεις στις οποίες προέβη μέχρι το τέλος του έτους 2021. Ως εκ τούτου, νομίμως κλήθηκε την 1.06.2022 από την αναθέτουσα αρχή σε παροχή διευκρινίσεων ως προς τις ποσότητες που έχει παραδώσει μέχρι και 31.12.2021 αναφορικά με τη συγκεκριμένη σύμβαση. Ο δε προσφεύγων την 11.06.2022 προσκόμισε κατάλογο παραδόσεων στον οποίο δήλωσε ότι δυνάμει της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο … εκτέλεσε παραδόσεις ύψους 4.135,90€ και άρα προδήλως δεν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης και επιπροσθέτως κατέθεσε πέντε νέες συμβάσεις, έτερες από τις ήδη δηλωθείσες στο ΕΕΕΣ. Ωστόσο, οι εν λόγω συμβάσεις δεν μπορούν νομίμως να ληφθούν υπόψιν, ως βασίμως αναφέρει η αναθέτουσα αρχή, διότι δεν έχουν δηλωθεί στο ΕΕΕΣ του προσφεύγοντος, ο οποίος προέβη δια των πρόσθετων δικαιολογητικών κατακύρωσης που προσκόμισε στις 11.06.2022 σε ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων τροποποίηση της προσφοράς του. Δοθέντος δε ότι, ως έχει ήδη εκτεθεί υπό σκέψη 35, η προσφορά του προσφεύγοντος δεν παρουσιάζε ασάφεια ούτε η αναθέτουσα αρχή όφειλε να τον καλέσει σε παροχή διευκρινίσεων, αβασίμως ο προσφεύγων προβάλλει ότι η αναθέτουσα αρχή δια της εσφαλμένης εφαρμογής του νόμου λόγω μη κλήσης του σε διευκρινίσεις κατά το στάδιο της προαπόδειξης οδηγήθηκε έπειτα σε απόρριψη της προσφοράς του και κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετοχής. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή ορθώς και κατα δεσμία αρμοδιότητα με την προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά του προσφεύγοντος και αποφάσισε την κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετχοής διότι δεν πληροί το κριτήριο τεχνικής ικανότητας ως τούτο αποδείχτηκε εκ των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης τα οποία δύναται, κατά τα προεκτεθέντα, να ληφθούν νομίμως υπόψιν, και οι σχετικοί λόγοι της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. 

Επειδή, μετά την επισκόπηση του ηλεκτρονικού φακέλου της υπόθεσης και του κανονιστικού πλαισίου της επίμαχης Διακήρυξης επί του ανωτέρω πέμπτου λόγου προσφυγής θα πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα:  Κατά την αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας ... η Επιτροπή του Διαγωνισμού διαπίστωσε αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στο Φύλλο Συμμόρφωσης, στο οποίο είχε αναγραφεί ότι η αντοχή σε εφελκυσμό του προσφερόμενου συνθετικού μονωτήρα είναι 24kN, σε σχέση με τα δηλωθέντα στο φυλλάδιο των τεχνικών χαρακτηριστικών του προσφερόμενου συνθετικού μονωτήρα (βλ. ηλεκτρονικό αρχείο με την ονομασία «Γ.7.δ. ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΟΝΩΤΗPA_signed.pdf»), στο οποίο αναγράφεται αντοχή σε εφελκυσμό 25kN. Ακολούθως, η Επιτροπή του Διαγωνισμού κάλεσε την εταιρεία ... προς παροχή διευκρινίσεων, με τις οποίες η τελευταία δήλωσε ότι «Σε κάθε περίπτωση η αντοχή σε εφελκυσμό του προσφερόμενου μονωτήρα είναι 25kN, όπως δηλώνεται στα αρχεία της Τεχνικής Προσφοράς μας Γ.7.δ. ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ MONQTHPA_signed και Γ.7.γ. ΣΧΕΔΙΟ MONOTHPASigned». Από την ανωτέρω δήλωση προκύπτει ότι στην προσφορά της εταιρείας ... είχε προφανώς εκ παραδρομής εμφιλοχωρήσει σφάλμα μεταξύ των δηλωθέντων στο Φύλλο Συμμόρφωσης και των δηλωθέντων στο φυλλάδιο των τεχνικών χαρακτηριστικών του προσφερόμενου συνθετικού μονωτήρα, το οποίο ως ήσσονος σημασίας σφάλμα (βλ. και σκέψη 18 της παρούσας) εδύνατο να διευκρινισθεί νομίμως ύστερα από κλήση της συμμετέχουσας εταιρείας για την παροχή διευκρινίσεων, όπως και συνέβη. Συνεπώς, αβασίμως προβάλλεται ότι εν προκειμένω εσφαλμένως έγιναν αποδεκτές οι διευκρινίσεις που παρείχε η εταιρεία ... ως προς το ζήτημα της αντοχής σε εφελκυσμό του προσφερόμενου συνθετικού μονωτήρα και ως εκ τούτου ο πέμπτος λόγος προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί

Επισκευή του υφιστάμενου συνθετικού τάπητα. (...)Με δεδομένα τα προεκτεθέντα, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι αποτελούσες αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης συμπληρωματικές εργασίες συνέχονται με το τεχνικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, που συνίσταται στην επισκευή του συνθετικού τάπητα στο Δημοτικό Στάδιο του Δήμου Τρικκαίων, και κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, συνιστάμενων στα έκτακτα και αιφνίδιας έντασης καιρικά φαινόμενα που έπληξαν τον Δήμο Τρικκαίων, συνεπεία των οποίων το στάδιο υπέστη εκτεταμένες ζημιές, προδήλως δε, δεν ήταν εφικτό να προβλεφθούν κατά τη σύνταξη της μελέτης της αρχικής σύμβασης, η οποία έλαβε χώρα τον Νοέμβριο του έτους 2018. Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή αναθεώρησης.Αναθεωρεί τη 283/2021 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Ζητείται η ανάκληση της 102/2022 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … Αττικής και της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «… A.E.», ποσού 5.000.000,00 ευρώ, με σκοπό τη χρηματοδότηση της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης του κτήματος ..., που βρίσκεται στο ... Αττικής.(....)Ωστόσο, δεδομένου ότι οι πλημμέλειες που εντοπίστηκαν δύνανται να θεραπευθούν με τη λήψη αποφάσεων από τα συλλογικά όργανα διοίκησης του προσφεύγοντος Δήμου, το Δικαστήριο κρίνει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή, υπό τον όρο ότι θα ληφθεί απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του(....).Ανακαλεί την 102/2022 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου δανειακής σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … Αττικής και της ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας με την επωνυμία «… A.E.», ποσού 5.000.000 ευρώ, με σκοπό την χρηματοδότηση της απαλλοτρίωσης του κτήματος …, που βρίσκεται στο … Αττικής, υπό τον όρο έκδοσης των αναλυτικότερα διαλαμβανόμενων στη σκέψη 22 της παρούσας αποφάσεων των συλλογικών οργάνων του Δήμου αυτού και διόρθωσης  του υποβληθέντος για έλεγχο τροποποιημένου σχεδίου δανειακής σύμβασης κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην ως άνω σκέψη 22.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η αναθεώρηση της 916/2021 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Mε την απόφαση αυτή απορρίφθηκε η από 12.4.2021 προσφυγή του ήδη προσφεύγοντος Δήμου Χανίων για ανάκληση της 135/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του ως άνω Δήμου και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «… Ανώνυμη Εταιρεία (Ο.Τ.Α.)» και τον διακριτικό τίτλο «… Α.Ε. (ΟΤΑ)», με αντικείμενο τη συλλογή και μεταφορά των Αστικών Στερεών Αποβλήτων του Δήμου για δώδεκα μήνες (2021-2022), υπό τον όρο ότι θα εκδοθούν εγκριτικές αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων του Δήμου και της εταιρείας για την προσθήκη του αναλογούντος ποσού ΦΠΑ επί του προϋπολογισμού της σύμβασης και ότι θα εκδοθεί σχετική πράξη ανάληψης υποχρέωσης από τον ήδη προσφεύγοντα.(....)Ο στ΄ λόγος της υπό κρίση προσφυγής, με τον οποίο προβάλλεται ότι δεν πρέπει να επιβαρυνθεί η ελεγχόμενη σύμβαση με ΦΠΑ, διότι τούτος θα επιρριφθεί στον Δήμο Χανίων, ο οποίος βαρύνεται ήδη με τον ΦΠΑ των σχετικών εισροών της «… Α.Ε. (ΟΤΑ)», που έχει ενσωματωθεί ως κόστος στον προϋπολογισμό της σύμβασης, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, ο επιρριπτέος εν προκειμένω σε βάρος του προσφεύγοντος ΦΠΑ αφορά στο κόστος της παροχής των υπηρεσιών αποκομιδής των απορριμμάτων και δεν σχετίζεται με το γεγονός ότι, κατά τα προβαλλόμενα, συμπεριλαμβάνεται σε αυτό ο ΦΠΑ των εισροών της εταιρείας, ως μέρος του συμφωνηθέντος τιμήματος. Απορρίπτει την προσφυγή.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 7ΠΣ/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (…) και της ετερόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία «… ΕΕ» και διακριτικό τίτλο «…», προϋπολογισθείσας δαπάνης 430.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), για την παροχή της υπηρεσίας «Φύλαξη ακτών (Ναυαγοσωστική κάλυψη των ακτών του Δήμου …)».(....)κρίνει ότι πρέπει να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να υπογραφεί η ελεγχόμενη σύμβαση, υπό τον όρο ότι, ελλείψει ειδικής πρόβλεψης στη διακήρυξη, τα είδη που αφορούν στον εξοπλισμό των ναυαγοσωστών και από τη φύση τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε επόμενη ναυαγοσωστική περίοδο (π.χ. απινιδωτές, φορητό φαρμακείο, ναυαγοσωστικό σωσίβιο, σανίδα διάσωσης κλπ.) και δεν συναρτώνται άμεσα με το πρόσωπο του χρήστη τους (π.χ. βατραχοπέδιλα, ένδυμα κολύμβησης κλπ.), θα παραμείνουν μετά τη λήξη της σύμβασης στην κυριότητα του προσφεύγοντος(....)Ανακαλεί την 7ΠΣ/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Πιερίας.

Προμήθεια και τοποθέτηση συνθετικού χλοοτάπητα:Περαιτέρω, το γεγονός ότι  ο  εν  λόγω  χλοοτάπητας  μπορεί  εν  τοις  πράγμασι,  αλλά  και  με  τα βάση τα συμφωνηθέντα στην ως άνω σύμβαση χρησιδανείου, να αφαιρεθεί μετά την πάροδο της 10ετίας από το γήπεδο της ……και να χρησιμοποιηθεί από το Δήμο σε άλλες τυχόν αθλητικές εγκαταστάσεις του, σημαίνει ότι η ωφέλεια για το Δήμο από την προμήθειά του, ούτως ή άλλως μπορεί να υπερβεί τη 10ετία. Επίσης, το ότι η αντικειμενική αξία του χρησιδανεισθέντος ακινήτου όπως προσδιορίζεται στην οικεία δήλωση φόρου και αναφέρεται στην ανωτέρω συμβολαιογραφική πράξη του χρησιδανείου, ανέρχεται σε 160.359,00 ευρώ, ενώ το συνολικό κόστος εκτέλεσης της ελεγχόμενης δαπάνης για το Δήμο ανέρχεται σε 213.134,00 ευρώ, δεν άγει άνευ ετέρου σε παρανομία της δαπάνης. Τούτο δε πρωτίστως διότι, στον ανωτέρω συσχετισμό, αφενός έχει εκτιμηθεί το παραχωρηθέν κατά χρήση ακίνητο, με τον φθαρμένο χλοοτάπητα, αφετέρου στον ίδιο συσχετισμό δεν περιλαμβάνονται και δεν έχουν κοστολογηθεί τα οφέλη για το Δήμο, αφενός  από τη 10ετή χρήση του εν λόγω ακινήτου, των εγκαταστάσεων και των λοιπών υποδομών του για τις αθλητικές δραστηριότητες των δημοτών και των κατοίκων του, αφετέρου από την ποιοτική αναβάθμιση και λειτουργικότητα του συγκεκριμένου χώρου με την προσθήκη του συνθετικού χλοοτάπητα,  αλλά και από αυτή καθ’ αυτή την προμήθεια του συγκεκριμένου χλοοτάπητα, εφόσον έχει, ως εκ της κατασκευής και του είδους του, διάρκεια ζωής πέραν της δεκαετίας (σχετικές οι οικείες πιστοποιήσεις ISO που έλαβε υπόψιν της η Επιτροπή του διαγωνισμού για την επίμαχη  προμήθεια)  και  μπορεί  να  χρησιμοποιηθεί  μετά  την  πάροδό  της από το Δήμο και σε άλλους δημοτικούς χώρους άθλησης,  απορριπτομένου επομένως του σχετικού λόγου διαφωνίας. Εξάλλου, στην προαναφερόμενη σύμβαση χρησιδανείου γίνεται ρητή αναφορά ότι η συμφωνημένη χρήση του γηπέδου αφορά στην αξιοποίησή του εκ μέρους του Δήμου για την άθληση και γυμναστική των δημοτών και γενικότερα όσων κατοικούν στην ευρύτερη περιοχή του (όρος 2),  οι οποίοι (Δήμος και δημότες- κάτοικοι που κάνουν χρήση του χώρου και των εγκαταστάσεών του) οφείλουν να το αποδώσουν στον ως άνω σύλλογο μετά τη λήξη της σύμβασης (όρος 4) και συνεπώς, δεν καταλείπεται  αμφιβολία  ότι  η  χρήση  του  είναι  ανοιχτή  και  απευθύνεται  σε κάθε δημότη και κάτοικο του Δήμου που δραστηριοποιείται αθλητικά, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων από τον Αναπληρωτή Επίτροπο. Τέλος, η αιτίαση της μη τήρησης των προβλεπόμενων στην 17112/2000 (Β΄847/2000) απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού ‘’περί εγκρίσεως κανονισμού λειτουργίας Εθνικών και Δημοτικών Γυμναστηρίων’’, είναι  απορριπτέα  ως  ερειδόμενη  επί  εσφαλμένης  προϋποθέσεως,  καθόσον η  εν  λόγω  απόφαση  συνιστά  τον  εσωτερικό  κανονισμό  λειτουργίας  των ν.π.δ.δ.  Εθνικών  και  Δημοτικών  γυμναστηρίων  που  έχουν  συσταθεί  με  το π.δ. 456/1988 - Α΄ 209 και συνεπώς, δεν αφορά στην κρινόμενη περίπτωση.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 237/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που αυτήν κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων σύμβασης (α) μεταξύ του προσφεύγοντος και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…»  και τον διακριτικό τίτλο «… ΑΕ» για τις Ομάδες Α΄ και Β΄ της συνολικής προμήθειας «Προμήθεια εξοπλισμού για την υλοποίηση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή (ΔΣΠ) αποβλήτων» και (β) μεταξύ του προσφεύγοντος και της μονοπρόσωπης εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «…» και τον διακριτικό τίτλο «… MEΠE» για την Ομάδα Γ΄ της ίδιας προμήθειας.(....)Εξάλλου, είναι απορριπτέος ο ισχυρισμός ότι η ως άνω πλημμέλεια δεν επηρέασε ουσιωδώς το αποτέλεσμα της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας, αφού αφενός δεν αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, καθώς, πλην της προσφοράς της αναδειχθείσας αναδόχου, οι υπόλοιπες προσφορές απορρίφθηκαν για τυπικούς λόγους και αφετέρου ότι κατά των σχετικών όρων της διακήρυξης ασκήθηκε προδικαστική προσφυγή από οικονομικό φορέα, ο οποίος δεν υπέβαλε, στη συνέχεια, προσφορά. Τέλος, ο ισχυρισμός περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης είναι απορριπτέος ενόψει του ουσιώδους χαρακτήρα των ως άνω πλημμελειών.Ανακαλεί εν μέρει την 237/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο με την ανώνυμη εταιρεία «… ΑΕ» για το αντικείμενο της Ομάδας Α΄.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από την Περιφέρεια Αττικής στην εργοληπτική επιχείρηση με την επωνυμία "… Α.Τ.Ε.Β.Ε.", του έργου "Ανακατασκευή χλοοτάπητα γηπέδου ποδοσφαίρου …".(....)Η ως άνω αναδειχθείσα ανάδοχος, όμως, δεν προσήλθε να υπογράψει το συμφωνητικό, δηλώνοντας, με το από 1.3.2017 έγγραφό της, ότι δεν επιθυμεί να παρατείνει την ισχύ της προσφοράς της που έληξε στις 28.2.2017.(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από την Περιφέρεια Αττικής στην εργοληπτική επιχείρηση με την επωνυμία "… Α.Τ.Ε.Β.Ε.", του έργου "Ανακατασκευή χλοοτάπητα γηπέδου ποδοσφαίρου …".

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕλΣυν/Κλ.Ε/366/2016 ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.Ε/15/2017.