Σύμβαση προμήθειας...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη ΙΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: α) νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η προσφορά της ένωσης εταιριών «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», από την οποία δέχεται αυτή δάνεια εμπειρία σε τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, δεν κατέθεσε το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Προμήθειας, καθόσον η προσκόμισή του προβλεπόταν ρητά και επί ποινή αποκλεισμού στην οικεία διακήρυξη. β) μη νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η εταιρία «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», που παρέχει σε αυτήν δάνεια εμπειρία σε τεχνική, επαγγελματική, οικονομική ικανότητα και χρηματοοικονομική επάρκεια δεν κατέθεσε ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, διότι από τις ως άνω διατάξεις της διακήρυξης, αλλά και του ν. 4412/2016, προκύπτει σαφώς ότι τέτοια υποχρέωση δεν υφίσταται κατά το στάδιο κατάθεσης της προσφοράς, καθόσον η κατάθεση νομίμως συμπληρωμένου ΕΕΕΠ από μέρους της ως άνω εταιρίας αποτελεί προαπόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί, μεταξύ άλλων και τις προϋποθέσεις του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, δηλαδή συνιστά προαπόδειξη ότι αυτή είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερη και δεν απαιτείται η προσκόμιση των σχετικών πιστοποιητικών, όπως εσφαλμένα έκρινε η Επιτροπή του Διαγωνισμού.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/132/2020.

Ανάδειξη αναδόχου έργου....Δεδομένου ότι σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω: α) τόσο στη διακήρυξη όσο και στο ΕΕΕΣ του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν περιλαμβάνεται ως λόγος αποκλεισμού η περ. γ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 («εάν η αναθέτουσα αρχή διαθέτει επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο οικονομικός φορέας συνήψε συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού»), β) η έννοια του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος, το οποίο συνιστά εν προκειμένω σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη υποχρεωτικό λόγο αποκλεισμού, ερμηνεύεται ευρέως, ειδικά δε όταν δεν περιλαμβάνονται στη διακήρυξη ειδικότερες εκφάνσεις του, όπως η αποφυγή στρέβλωσης του ανταγωνισμού, καλύπτοντας κάθε παραπτωματική συμπεριφορά που έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική αξιοπιστία και το κύρος του οικονομικού φορέα, όπως η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, γ) ως δικαιολογητικά απόδειξης μη συνδρομής του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος απαιτούνται, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, πιστοποιητικά χορηγούμενα από τα αρμόδια επιμελητήρια και φορείς (ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΕΕΤΕΜ), από τα οποία αποδεικνύεται ότι τα πρόσωπα με βεβαίωση του Μ.Ε.Κ., που στελεχώνουν την εργοληπτική επιχείρηση, δεν έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, τα οποία και προσκομίστηκαν από την προσωρινή ανάδοχο, δ) στην προσωρινή ανάδοχο έχει επιβληθεί πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η δε σχετική απόφαση έχει δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως από 8.12.2017 (ΦΕΚ Β΄ 3104), ε) η ύπαρξη και μόνο απόφασης της Αρχής Ανταγωνισμού, με την οποία διαπιστώθηκε η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, δεν δύναται να οδηγήσει άνευ ετέρου στον αποκλεισμό του συμμετέχοντα οικονομικού φορέα και στ) η αναθέτουσα αρχή οφείλει να αξιολογεί τους κινδύνους που θα μπορούσε να διατρέξει, στην περίπτωση που αναθέσει τη σύμβαση σε προσφέροντα, του οποίου η ακεραιότητα ή η αξιοπιστία είναι αμφίβολη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να παρασχεθούν έγγραφες διευκρινίσεις ως προς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στις παρ. 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, και, ειδικότερα, ως προς την κλήση της ως άνω εταιρείας να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της (όπως διακοπή όλων των δεσμών με πρόσωπα ή οργανισμούς που εμπλέκονται στην παράνομη συμπεριφορά, μέτρα αναδιοργάνωσης προσωπικού, εφαρμογή συστημάτων υποβολής εκθέσεων και ελέγχου, δημιουργία δομής εσωτερικού ελέγχου για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης, έγκριση εσωτερικών κανόνων ευθύνης και αποζημίωσης – βλ. σημείο 102 του Προοιμίου της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς την ακεραιότητα και αξιοπιστία αυτής. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση, προκειμένου η αναθέτουσα αρχή να προσκομίσει τα, αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη, στοιχεία.

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:«Παραχώρηση Άδειας Λειτουργίας Επιχείρησης Καζίνο (ΕΚΑΖ) ευρέoς φάσματος δραστηριοτήτων στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού - Αγίου Κοσμά»(...)Επειδή, με το δικόγραφο προσθέτων λόγων η αιτούσα επικαλείται ότι συνέτρεχε νόμιμος λόγος αποκλεισμού της προσφοράς της παρεμβαίνουσας ενώσεως προσώπων, εφ’ όσον από την από 24.4.2020 έκθεση πιστοληπτικής αξιολογήσεως του διεθνούς οργανισμού Moody’s και την από 28.4.2020 γνώμη του καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γ.Σ. προέκυπτε δυσμενής κατάταξη στο κριτήριο της χρηματοοικονομικής επάρκειας για την δανείζουσα χρηματοπιστωτική και τεχνική ικανότητα στην παρεμβαίνουσα ένωση προσώπων εταιρεία ... ... ... .... Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος, διότι τα στοιχεία, στα οποία στηρίζεται και τα οποία περιέχουν εκτίμηση της οικονομικής καταστάσεως της επιχειρήσεως, στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα της οποίας στηρίζεται η παρεμβαίνουσα ένωση -πέραν του ότι δεν περιλαμβάνονται στα προβλεπόμενα από την Διακήρυξη του επίδικου διαγωνισμού ως δυνάμενα να προσκομισθούν και να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της διαδικασίας διενέργειάς του στοιχεία- είναι πολύ μεταγενέστερα της ημερομηνίας υποβολής των προσφορών (4.10.2019), λαμβάνουν υπόψη νεότερα δεδομένα και προσκομίσθηκαν το πρώτον ενώπιον του Δικαστηρίου.Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Μη νομίμως τέθηκε στο ίδιο ως άνω άρθρο της διακήρυξης (2.2.6) ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων για την τεχνική και επαγγελματική τους επάρκεια να διαθέτουν αυτοί εμπειρία στην εκτέλεση από το έτος 2017 και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς τους δύο (2) τουλάχιστον συμβάσεων προμήθειας ή κατασκευής, που να αφορούν σε ενεργειακά ή περιβαλλοντικά έργα, με αντισυμβαλλόμενους (αποδέκτες - παραλήπτες) νπδδ, ΟΤΑ, ΔΕΥΑ και λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, η καθεμία εκ των οποίων θα έχει προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με την εκτιμώμενη (προϋπολογιζόμενη) δαπάνη της προς ανάθεση σύμβασης προμήθειας χωρίς ΦΠΑ (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ) (βλ. σκέψη 6). Τούτο, διότι: α) Κατά το μέρος που το κριτήριο αυτό απαιτεί να έχουν εκτελέσει οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς από το έτος 2017 και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς τους τουλάχιστον δύο (2) συμβάσεις προμήθειας ή κατασκευής, που να αφορούν σε ενεργειακά ή περιβαλλοντικά έργα, καθεμιά εκ των οποίων θα έχει προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της προς ανάθεση σύμβασης, εισάγει, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ένα αυθαίρετο ποσοτικό κριτήριο (εμπειρία στην εκτέλεση 2 τουλάχιστον συμβάσεων), το οποίο δεν δικαιολογείται και αντικειμενικά δημιουργεί δυσμενείς διακρίσεις εις βάρος των ενδιαφερόμενων για συμμετοχή στον διαγωνισμό ανάθεσης της προμήθειας οικονομικών φορέων, οι οποίοι διαθέτουν την κατάλληλη τεχνική και επαγγελματική ικανότητα στο ίδιο αντικείμενο, ήτοι στο αντικείμενο της προς ανάθεση σύμβασης, που έχει σχέση με την ενέργεια και το περιβάλλον, ακόμα και αν έχουν εκτελέσει μόνο μία (1) απαιτούμενη από το κριτήριο αυτό σύμβαση με προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν της προς ανάθεση σύμβασης (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ). Επίσης, σε κάθε περίπτωση, το ανωτέρω κριτήριο επιλογής είναι, κατά το ανωτέρω μέρος του, δυσανάλογο και ποσοτικά μη συναφές σε σχέση με το αντικείμενο της προς ανάθεση σύμβασης προμήθειας και υπερβαίνει τις πραγματικές ανάγκες της αναθέτουσας Αρχής ως προς τη δυνατότητα εκτέλεσης της σύμβασης αυτής, αφού απαιτεί από τους διαγωνιζόμενους οικονομικούς φορείς χωρίς την επίκληση οποιουδήποτε επιτακτικού λόγου δημοσίου συμφέροντος την απόδειξη εμπειρίας στην εκτέλεση τουλάχιστον δύο (2) συμβάσεων όμοιων κατ’ είδος (φύση) και προϋπολογισμό με την προς ανάθεση σύμβαση, παρότι για να διαπιστωθεί η τεχνική και επαγγελματική επάρκειά (ικανότητά) τους να εκτελέσουν την προς ανάθεση σύμβαση και να ανταποκριθούν στις αντίστοιχες πραγματικές ανάγκες εκτέλεσης της σύμβασης αυτής θα αρκούσε η απαίτηση από αυτούς εμπειρίας στην εκτέλεση μίας και μόνο ως άνω απαιτούμενης σύμβασης με προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν της προς ανάθεση σύμβασης (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ). Επομένως, το ανωτέρω κριτήριο επιλογής τελεί, κατά το ανωτέρω μέρος του, σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό του, που είναι η διαπίστωση της τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν την προς ανάθεση σύμβαση, δεδομένου και του ότι δεν αποδεικνύεται ότι ο σκοπός του αυτός δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί εξίσου αποτελεσματικά με λιγότερο περιοριστικό για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού τρόπο. Κατά συνέπεια, συντρέχει, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, παράβαση των γενικών αρχών του ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων (περιορισμό στην άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ). β)  Κατά το μέρος που το κριτήριο αυτό προβλέπει ότι οι απαιτούμενες από αυτό συμβάσεις, στην εκτέλεση των οποίων οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς απαιτείται να έχουν εμπειρία, πρέπει να έχουν αντισυμβαλλόμενους (αποδέκτες - παραλήπτες) αποκλειστικώς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα (νπδδ, ΟΤΑ, ΔΕΥΑ και λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα), συναρτά χωρίς την επίκληση οποιουδήποτε σοβαρού λόγου δημοσίου συμφέροντος την παραδεκτή συμμετοχή στον διαγωνισμό με την απαίτηση εμπειρίας στην εκτέλεση προηγούμενων όμοιων με την προς ανάθεση συμβάσεων που έχουν συναφθεί μόνο με φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Έτσι, όμως, περιορίζει υπέρμετρα (αδικαιολόγητα), σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, την άσκηση των θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ, και ιδιαιτέρως των αρχών της ίσης μεταχείρισης και του ελεύθερου ανταγωνισμού μεταξύ των ενδιαφερόμενων για συμμετοχή στον διαγωνισμό σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων. Σε κάθε δε περίπτωση το επίμαχο κριτήριο αποκλείει αδικαιολόγητα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ειδικώς οικονομικούς φορείς προερχόμενους από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, δοθέντος ότι το ενωσιακό δίκαιο σκοπεί, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση της οικονομικής συνοχής και του ανταγωνισμού και στον συντονισμό, ως προς τη διάκριση μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, των διάφορων εθνικών νομικών συστημάτων, με συνέπεια να μην υιοθετεί ως προς την απόδειξη της εμπειρίας των προσφερόντων στο Μέρος II του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος A΄ του ν. 4412/2016 διακρίσεις μεταξύ αντισυμβαλλομένων δημόσιων ή ιδιωτικών παραληπτών - αποδεκτών των οικείων συμβάσεων που αποδεικνύουν τη σχετική εμπειρία αλλά να ορίζει ότι σε περίπτωση που για την απόδειξη της σχετικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (εμπειρίας) απαιτείται από κριτήριο επιλογής κατάλογος όμοιων με την προς ανάθεση προμηθειών (συμβάσεων προμηθειών), που να έχουν πραγματοποιηθεί κατά την τελευταία τριετία ή και για περισσότερα έτη, όπως εν προκειμένω, οι σχετικές συμβάσεις (προμήθειες) μπορούν να έχουν αποδέκτη – παραλήπτη είτε δημόσιο (του δημοσίου τομέα) είτε ιδιωτικό (του ιδιωτικού τομέα) φορέα. 

Εργασιες κοπής αγριόχορτων της Δ.Ε...(..) Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνουν δεκτά το εξής:Α. Ο β) λόγος διαφωνίας πρέπει να απορριφθεί, καθώς το πρωτογενές αίτημα ..της Διεύθυνσης .., αναρτήθηκαν στο ΚΗΜΔΗΣ στις ... και ... αντίστοιχα, πριν τη δημοσίευση της διακήρυξης (...) , η δε εκ νέου δημοσίευσή τους στις 19.6.2017, η οποία εσφαλμένα θεωρήθηκε ως η αρχική, έγινε για την εκπλήρωση της υποχρέωσης καταχώρισης στην επικαιροποιημένη φόρμα του ΚΗΜΔΗΣ.Ο γ) λόγος διαφωνίας πρέπει να απορριφθεί, διότι η παραβίαση του άρθρου 12. Β.2.α. περί υποχρέωσης προσκόμισης αποσπάσματος ποινικού μητρώου έκδοσης εντός του τελευταίου τριμήνου από την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, κρίνεται μη ουσιώδης εν προκειμένω, δεδομένου ότι αφενός προσκομίσθηκε αρχικά απόσπασμα ποινικού μητρώου, έστω και προγενέστερης του τριμήνου έκδοσης, αφετέρου ο ανάδοχος υπέβαλε συμπληρωματικά το 185271/13.7.2017 αντίγραφο ποινικού μητρώου. Περαιτέρω, τα πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας έπρεπε να βρίσκονται σε ισχύ κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού (29.5.2017) σύμφωνα με το άρθρο 12.2.β. της Διακήρυξης και όχι κατά το χρονικό σημείο υπογραφής της σύμβασης (11.7.2017), επομένως τα άνω πιστοποιητικά των οποίων η ισχύς έληξε στις 10.7.2017 και 30.6.2017, ήταν έγκυρα κατά το κρίσιμο χρονικό σημείο.Ο δ) λόγος διαφωνίας πρέπει επίσης να απορριφθεί, διότι νομίμως ο Δήμος προέβη σε ξεχωριστές αναθέσεις για κοπή αγριοχόρτων και στον επιμερισμό τους ανά δημοτική ενότητα κατ’ εφαρμογή του άρθρου 6 παρ. 14 του ν. 4071/2012, δεδομένου ότι αποσκοπούν στην κάλυψη αναγκών διαφορετικών δημοτικών ενοτήτων του Δήμου, ακολουθήθηκε εξαρχής η διαδικασία αναγραφής ξεχωριστών ανά Δημοτική Ενότητα πιστώσεων στον προϋπολογισμό του έτους 2017, Ο α) λόγος διαφωνίας όμως είναι βάσιμος. Τούτο διότι ο αποκλεισθείς υποψήφιος …. συμπεριέλαβε στο φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής το ΤΕΥΔ, συμπληρωμένο προσηκόντως ως προς την καταλληλότητα και τεχνική και επαγγελματική του ικανότητα για τη διεκπεραίωση των υπό ανάθεση υπηρεσιών, ανταποκρινόμενος στην υποχρέωση του σύμφωνα με το άρθρο 6 της διακήρυξης. Δεν όφειλε δε να συμπεριλάβει στον εν λόγω φάκελο άδεια άσκησης επαγγέλματος ή βεβαιώσεις περί εκτέλεσης έργων πρασίνου της τελευταίας διετίας, καθώς η υποχρέωση προσκόμισης αυτών ανακύπτει στο στάδιο της κατακύρωσης του διαγωνισμού,,(..)η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Παροχή υπηρεσιών αντιπλμμυρικών έργων...ζητείται η ανάκληση της 482/2020 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Αναφορικά, τέλος, με το ζήτημα της μη ορθής συμπλήρωσης του ΕΕΕΣ από την παρεμβαίνουσα ατομική επιχείρηση υπό την ειδικότερη έκφανση της μη δήλωσης υπό τη μορφή καταλόγου των κυριότερων εκτελεσθεισών από αυτήν συναφών συμβάσεων με συμπερίληψη της περιγραφής, του αντίστοιχου ποσού, της χρονικής διάρκειας και του αποδέκτη (δημόσιου ή ιδιωτικού) κάθε σύμβασης, το Τμήμα κρίνει ότι από το περιεχόμενο τόσο της οικείας διακήρυξης όσο και του εντύπου του ΕΕΕΣ συνάγεται σαφώς ότι, προκειμένου οι οικονομικοί φορείς να αποδείξουν προκαταρκτικώς, κατά την υποβολή της προσφοράς τους, τη ζητούμενη από τη διακήρυξη εμπειρία τεχνικής και επαγγελματικής τους ικανότητας, πρέπει να συμπληρώσουν το οικείο πεδίο του ΕΕΕΣ (μέρος IV, ενότητα Γ Τεχνικής και επαγγελματική ικανότητα), παραθέτοντας κατάλογο με τις εκτελεσθείσες συμβάσεις κατά την τελευταία τριετία με περιγραφή σε εκάστη εξ αυτών του αντικειμένου της και μνεία της ημερομηνίας και του αποδέκτη της. Μεταγενεστέρως, ο αναδειχθείς προσωρινός ανάδοχος οφείλει να προσκομίσει, στο πλαίσιο της κύριας απόδειξης, κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, τα προσδιοριζόμενα από την οικεία διακήρυξη δικαιολογητικά (βλ. ΣτΕ Ε.Α. 145/2019, ΔΕφΑθ 13/2021, 122/2020). Η δε ως άνω δήλωση υπό τη μορφή καταλόγου των ανωτέρω στοιχείων στο ΕΕΕΣ προβλέπεται ρητώς και ουδεμία ασάφεια υφίσταται ως προς την υποχρέωση αυτή. Επομένως, το ΕΕΕΣ συμπληρώθηκε κατά τούτο ελλιπώς από την παρεμβαίνουσα. Εντούτοις, το Τμήμα λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή αφενός μεν προέβη έστω και σε ελλιπή συμπλήρωση του πεδίου του μέρος IV της ενότητας Γ του ΕΕΕΣ, χωρίς να αφήσει κενά, αφετέρου δε ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης κατέθεσε πλήρη αποδεικτικά στοιχεία πλήρωσης των κριτηρίων τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, κρίνει ότι η ως άνω πλημμέλεια είναι επουσιώδης. Επομένως, και ο δεύτερος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός. Κατ’ ακολουθίαν, η ένδικη προσφυγή και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 482/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών αναφορικά με «Αντιπλημμυρικά έργα ΠΕΗ - Καθαρισμοί ρευμάτων εντός περιοχών ...» μεταξύ του προσφεύγοντος Ο.Τ.Α. Β΄ βαθμού και της παρεμβαίνουσας ατομικής επιχείρησης.Ανακαλεί την 482/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών...Με δεδομένα αυτά και την εκδοθείσα πριν από τις 30.11.2020 (αρχική ημερομηνία υποβολής του φακέλου της ελεγχόμενης προμήθειας στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο) βεβαίωση του Δημάρχου .... ότι δεν έχουν ασκηθεί και δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές και ένδικα βοηθήματα κατά των πράξεων της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ορίστηκε στην ανωτέρω διακήρυξη του διαγωνισμού ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής ως προς την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων ειδικώς για τις Ομάδες 1, 2 και 3, που αφορούν στην προμήθεια πετρελαίου κίνησης, αμόλυβδης βενζίνης και πετρελαίου θέρμανσης, αντίστοιχα, η εκτέλεση τουλάχιστον τριών (3) συμβάσεων προμήθειας των αντίστοιχων καυσίμων αποκλειστικώς σε φορείς του δημοσίου κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας (βλ. σκέψη 8), χωρίς να γίνεται επίκληση οποιουδήποτε λόγου δημοσίου συμφέροντος που να επιβάλει την απόκτηση της ανωτέρω εμπειρίας μόνο στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του δημοσίου και όχι και στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του ιδιωτικού τομέα, σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό της εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων από τεχνικά και επαγγελματικά έμπειρους αναδόχους, δεδομένου ότι κάλλιστα αυτοί θα μπορούσαν να έχουν αποκτήσει τη σχετική εμπειρία συμβαλλόμενοι με φορείς του ιδιωτικού τομέα, κατά υπέρμετρο περιορισμό του ελεύθερου ανταγωνισμού και σε αντίθεση προς τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας του Δικαίου της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις. Και τούτο παρότι, αντιθέτως, ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων για την Ομάδα 4, που αφορά στην προμήθεια λιπαντικών και αντιψυκτικών, τέθηκε η προμήθεια λιπαντικών σε οποιουσδήποτε παραλήπτες είτε του δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα κατά την τελευταία διετία, αποδεικνυόμενη με την υποβολή ως δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον ανάδοχο της Ομάδας 4 καταλόγου με τις κυριότερες παραδόσεις (πωλήσεις) λιπαντικών από αυτόν κατά την τελευταία διετία και με τους αντίστοιχους παραλήπτες (άρθρο 15.2 περ. 9 του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης και περ. 1 και 4 των 15168/19.5.2020 διευκρινίσεων επί όρων της διακήρυξης, που δόθηκαν από την Προϊσταμένη του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Υλικού του ως άνω Δήμου, σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων της ...., και αναρτήθηκαν στον ελεύθερα προσβάσιμο χώρο της διαδικτυακής πύλης του ΕΣΗΔΗΣ για τον ως άνω διαγωνισμό, που ειδικά για την Ομάδα 4 έχει συστημικό αριθμό 90758).

Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων:ζητείται η ανάκληση της 194/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου(....)Τέλος, ως προς την τέταρτη διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια (σκ. 8.Ε της προσβαλλόμενης), το Δικαστήριο κρίνει ότι, ενόψει του εξειδικευμένου χαρακτήρα της προς ανάθεση υπηρεσίας, όπως το αντικείμενό της εξειδικεύεται ανωτέρω (βλ. σκ. 6), τόσο η εμπειρία του αναδόχου όσο και η επαγγελματική του δραστηριότητα, η δυνατότητά του να ανταποκριθεί στην καλή εκτέλεση της σύμβασης, η οργάνωσή του, ο τεχνικός εξοπλισμός του και τα μέτρα που λαμβάνει για την εξασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχει, παρίστανται, υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες και τη φύση της συγκεκριμένης σύμβασης, κριτήρια πρόσφορα τόσο για τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων όσο και για τον έλεγχο της ποιότητας των υπηρεσιών που αυτοί πρόκειται να προσφέρουν. Συνεπώς, νομίμως τέθηκαν και ως κριτήρια ανάθεσης (άρθρο 2.3.1 της διακήρυξης), καθώς συνάπτονται άρρηκτα με τον τρόπο παροχής της συγκεκριμένης προς ανάθεση υπηρεσίας, αποτελώντας προϋπόθεση για την ποιοτική εκτέλεσή της (βλ. σκ. 21). Τα ανωτέρω αποδεικνύονται και από την περιεχόμενη στο σχετικό πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού αιτιολογία, όπως αυτή συμπληρώθηκε με το 3414/25.5.2021 έγγραφο της Επιτροπής Διαγωνισμού, για τη βαθμολόγηση του κριτηρίου αυτού, με την οποία αναδεικνύονται τα ποιοτικά στοιχεία της προσφοράς του υποψηφίου και η ικανότητα αυτού να διεκπεραιώσει αξιόπιστα τη σύμβαση. Εξάλλου, στον εν λόγω διαγωνισμό συμμετείχε και αξιολογήθηκε ένας μόνος υποψήφιος, συνεπώς ουδόλως αυτός ευνοήθηκε έναντι άλλων, ως εκ της βαθμολόγησής του στο εν λόγω κριτήριο.Δεν ανακαλεί την 194/2021 πράξη του Ζ ́ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/1978/2021 

Παροχή γενικών υπηρεσιών...Ενόψει τούτου, η εταιρεία με την επωνυμία «…….», ως άλλωστε και η ίδια συνομολογεί, αναφέροντας στο υποβληθέν ΤΕΥΔ Μέρος ΙΙΙ Γ : Tεχνική και επαγγελματική ικανότητα ότι «Σημειώνεται ότι αναλυτική παρουσίαση ενός έργου από κάθε κατηγορία αντίστοιχων έργων, συνοδευόμενη από τις βεβαιώσεις ολοκλήρωσης, θα υποβληθούν στην Αναθέτουσα Αρχή ως δικαιολογητικά κατακύρωσης και εφόσον η …….επιλεγεί ως προσωρινός ανάδοχος» δεν υπέβαλλε τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά. Δεν μπορεί δε σε καμία περίπτωση να παραβλεφθεί το γεγονός ότι οι προσφορές και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά υποβάλλονται με βάση τις απαιτήσεις που ορίζονται στην Διακήρυξη. Άλλωστε, η αναθέτουσα αρχή θεσπίζοντας τους όρους της διακήρυξης αυτοδεσμεύεται και είναι υποχρεωμένη να τους εφαρμόσει χωρίς παρεκκλίσεις, η δε παράβαση των όρων αυτής οδηγεί σε ακυρότητα των εγκριτικών πράξεων του αποτελέσματος του διαγωνισμού. Παρομοίως, οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να τηρούν απολύτως τους όρους της διακήρυξης και να υποβάλλουν την προσφορά τους σύμφωνα με αυτούς. Συνεπώς ο ισχυρισμός Αριθμός Αποφάσεων : 289 και 290/2020 35 της αναθέτουσας αρχής ότι τα εν λόγω δικαιολογητικά κατατίθεται μόνο από τον προσωρινό ανάδοχο στο στάδιο υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί διότι η υπό κρίση διακήρυξη ρητά και με σαφήνεια ορίζει το περιεχόμενο του φακέλου δικαιολογητικών συμμετοχής, στη σελίδα 18 και 19 αυτής σύμφωνα με το οποίο «θα επισυνάψουν στοιχεία τεκμηρίωσης των ολοκληρωμένων έργων όπως πιστοποιητικό Δημόσιας Αρχής, πρωτόκολλο παραλαβής Δημόσιας Αρχής, δήλωση πελάτη-ιδιώτη, ηλεκτρονική διεύθυνση της διαθέσιμης υπηρεσίας κοκ. Εάν ο Πελάτης είναι Δημόσιος Φορέας ως στοιχείο τεκμηρίωσης υποβάλλεται πιστοποιητικό ή πρωτόκολλο παραλαβής που έχει συνταχθεί και αρμοδίως υπογραφεί από την αρμόδια Δημόσια Αρχή. Εάν ο Πελάτης είναι Ιδιωτικός Οργανισμός, ως στοιχείο τεκμηρίωσης υποβάλλεται δήλωση του ιδιώτη Οργανισμού όπως εκπροσωπείται από τον Νόμιμο Εκπρόσωπο ή κατάλληλα εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, και όχι η σχετική Σύμβαση Έργου καθώς και το σχετικό τιμολόγιο. Από τα παραπάνω έργα, ένα (1) τουλάχιστον από κάθε κατηγορία αντίστοιχου έργου που αναφέρεται παραπάνω στις περιπτώσεις Α, Β, Γ και το οποίο έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς από τον Υποψήφιο Ανάδοχο, θα πρέπει να παρουσιάζεται αναλυτικά. Σημειώνεται ότι, η Αναθέτουσα Αρχή διατηρεί το δικαίωμα επαλήθευσης της ακρίβειας και αξιοπιστίας των δηλώσεων με απευθείας επικοινωνία με τους προσδιορισμένους πελάτες, τους οποίους αναφέρει ο Υποψήφιος Ανάδοχος.» Υπό τα δεδομένα αυτά, προσφορά που δεν πληροί την ως άνω απαίτηση καθίσταται απορριπτέα, έστω κι αν η διακήρυξη δεν αναφέρει ρητά ότι η εν λόγω απαίτηση τάσσεται επί ποινή αποκλεισμού (πρβλ. ΣτΕ Ε.Α. 79/2009, 26/2007, 1202/2008, 793/ 2007, 26/2007). Επισημαίνεται δε ότι η εταιρεία …….ενώ παραλείπει να καταθέσει στο φάκελο δικαιολογητικών συμμετοχής της τα απαιτούμενα στοιχεία τεκμηρίωσης ολοκληρωμένων έργων και αναλυτική παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου έργου ανά κατηγορία αντικειμένου, όπως αναφέρονται στην παράγραφο 2.2.6 «Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα», σημείο β) της υπόψη διακήρυξης, εντούτοις στην τεχνική της προσφορά (αρχείο με τίτλο «…….») και συγκεκριμένα στο μέρος 4 αυτής καταθέτει στοιχεία τεκμηρίωσης της καταλληλότητας της ομάδας έργου, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της παραγράφου 2.2.6 «Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα», σημείο γ) της υπόψη διακήρυξης, μεταξύ των οποίων βιογραφικά σημειώματα σύμφωνα με το υπόδειγμα του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ V της διακήρυξης, δικαιολογητικά που υποβάλλονται μόνο κατά το στάδιο της κατακύρωσης από τον προσωρινό ανάδοχο, τα οποία η αναθέτουσα αρχή αφού τα εξέτασε, ζήτησε και περαιτέρω διευκρινήσεις επί αυτών, γεγονός που αποδεικνύει ότι η επιτροπή του διαγωνισμού και η αναθέτουσα αρχή, βρίσκεται σε μία σύγχυση ως προς τα δικαιολογητικά συμμετοχής και κατακύρωσης που οφείλουν οι διαγωνιζόμενοι να υποβάλλουν, παρά το γεγονός ότι η αναθέτουσα αρχή είναι εκείνη που θεσπίζει τους όρους της διακήρυξης και οφείλει να τους γνωρίζει και να τους εφαρμόζει. Εξάλλου, στο άρθρο 2.4.6 της Διακήρυξης ως λόγοι απόρριψης των προσφορών αναφέρεται η μη υποβολή τους με τον τρόπο και με το περιεχόμενο που ορίζεται των φακέλων δικαιολογητικών συμμετοχής, τεχνικής προσφοράς. Συνεπώς δεν παρέχεται διακριτική ευχέρεια στη Διοίκηση αλλά καθιερώνεται δέσμια αρμοδιότητα της για τον αποκλεισμό του υποψηφίου ο οποίος δεν συμμορφώνεται με τους όρους και τις διατάξεις της οικείας διακήρυξης για την υποβολή της προσφοράς του που η ίδια η Αναθέτουσα Αρχή έχει ορίσει και από τις οποίες δεν δύναται εκ των υστέρων να παρεκκλίνει. Συνεπεία των ανωτέρω, γίνεται δεκτός ο πρώτος λόγος της δεύτερης προσφυγής και η αποδοχή της προσφοράς της συνδιαγωνιζόμενης εταιρείας με την επωνυμία «…….» έλαβε χώρα μη νομίμως κατά τα ανωτέρω και κατά παρέκκλιση με το σαφές, μονοσήμαντο και προδήλου νοήματος περιεχόμενο των όρων της διακήρυξης, οι οποίοι εξάλλου έγιναν ανεπιφύλακτα αποδεκτοί από την τελευταία και τα αντίθετα υποστηριζόμενα από την αναθέτουσα αρχή πρέπει να απορριφθούν.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Επιδιώκεται η ανάκληση της 471/2022 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου (...)Όπως ήδη εκτέθηκε ανωτέρω (βλ. σκέψη 17), η επίμαχη σύμβαση συνάπτεται άμεσα με την παροχή αγαθού ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο (υπηρεσίες ύδρευσης), που υπόκειται σε ιδιαίτερες απαιτήσεις ως προς την συνέχεια και ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών. Το επιμέρους συμβατικό αντικείμενο της διακήρυξης είναι μεικτό και περιλαμβάνει αφενός την προμήθεια εξοπλισμού αντλητικών συγκροτημάτων γεωτρήσεων αφετέρου την εγκατάσταση και θέση του σε λειτουργία  όπως επίσης και την παροχή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής του κατά τη διάρκεια της περιόδου εγγυημένης λειτουργίας, γεγονός που δικαιολογεί την πρόβλεψη ειδικών απαιτήσεων τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας για την διασφάλιση της ορθής εκτέλεσης της σύμβασης, κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα (βλ. σκέψη 5). Περαιτέρω, ο (μηχανολόγος ή ηλεκτρολόγος) μηχανικός, με τον οποίο απαιτείται να συνεργάζονται οι υποψήφιοι φορείς κατά τα προβλεπόμενα στα άρθρα 2.2.6 β΄ και 2.2.9.2. παρ. Β.4 περ. β΄  της διακήρυξης, έχει σύνθετα καθήκοντα αφού είναι υπεύθυνος για την επίβλεψη της ορθής εκτέλεσης των εργασιών τοποθέτησης του εξοπλισμού και συντήρησής του καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης  αλλά  και επικεφαλής  της ομάδας υλοποίησης του έργου. Στο πλαίσιο των καθηκόντων του αυτών εποπτεύει συνολικά τον προγραμματισμό, την προετοιμασία και την εκτέλεση των αναγκαίων εργασιών,  παρευρίσκεται στους χώρους εγκατάστασης κατά την εκτέλεση εργασιών, συμμετέχει σ’ όλες τις συναντήσεις - συσκέψεις  ενώ βαρύνεται και με σειρά ειδικότερων καθηκόντων για τις αναγκαίες προεργασίες εκτέλεσης της σύμβασης  (βλ. παρατεθέντες στη σκ. 9 όρους του Παραρτήματος Ι – Μέρος Α’ και του Παραρτήματος ΙΙ, άρθρα 8ο και 9ο  της διακήρυξης). Εξάλλου, η κατοχή ορισμένης γενικής επαγγελματικής εμπειρίας, πέραν της σωρευτικά απαιτούμενης ειδικής εμπειρίας σε εργασίες επίβλεψης ανάλογων εργασιών, αποτελεί, κατά την κοινή πείρα, στοιχείο δηλωτικό  αυξημένης  επαγγελματικής επάρκειας του μηχανικού (πρβλ. άλλωστε και – μη  ευθέως  εφαρμοζόμενες   -  ρυθμίσεις των άρθρων 117 και 118  του ν. 4472/2017 και άρθρα 3 παρ. 4 και 13 του π.δ. 71/2019, από τις οποίες προκύπτει ότι η εξέλιξη των μηχανικών σε τάξεις συναρτάται και με ορισμένο χρόνο παραμονής στον προηγούμενο βαθμό και όχι μόνο με την απόκτηση ειδικής τεχνικής εμπειρίας). Υπό τις περιστάσεις αυτές και λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη της ευρείας διακριτικής ευχέρειας που διαθέτει η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. κατά την θέσπιση των όρων τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, η οποία υπόκειται μόνο σε οριακό έλεγχο υπέρβασης των άκρων ορίων, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι επίμαχοι όροι των άρθρων 2.2.6 περ. β’ και 2.2.9.2 παρ. Β.4 περ. β’  δεν παρίστανται προδήλως αυθαίρετοι ή δυσανάλογοι αλλά συνέχονται άμεσα με την σημασία και ιδιαιτερότητα  του αντικειμένου (πρβλ. ΣτΕ 1647/2022) της επίμαχης διαγωνιστικής διαδικασίας, με τα αυξημένα καθήκοντα που βαρύνουν τον  μηχανολόγο ή ηλεκτρολόγο μηχανικό ως επιβλέποντα μηχανικό και επικεφαλή της ομάδας υλοποίησης του έργου και με την ανάγκη να διασφαλισθεί η ορθή εκτέλεση της σύμβασης για λόγους προάσπισης πρόδηλου δημοσίου συμφέροντος. Το αυτό ισχύει και ως προς το ύψος της ζητούμενης δωδεκαετούς γενικής επαγγελματικής εμπειρίας του επιβλέποντος μηχανικού (αντιστοιχούσα σε μηχανικό Δ’ τάξης), η οποία ενόψει των ανωτέρω δεδομένων της συγκεκριμένης προμήθειας αλλά και του ύψους της προϋπολογιζόμενης της δαπάνης (πρβλ. άλλωστε και το άρθρο 52 του π.δ. 71/2019) δεν έχει καθορισθεί σε προδήλως υπέρμετρο και άκρως περιοριστικό του ανταγωνισμού βαθμό. Η επιμέρους κρίση της προσβαλλομένης, ότι η αναγκαία για την άρτια εκτέλεση της σύμβασης γενική επαγγελματική εμπειρία του επιβλέποντος μηχανικού θα μπορούσε να  έχει αποκτηθεί σε πολύ μικρότερο χρόνο άσκησης του επαγγέλματος του μηχανολόγου/ηλεκτρολόγου μηχανικού ερείδεται επί ανεπίτρεπτης κρίσης σκοπιμότητας. Τέλος οι επίμαχοι όροι της διακήρυξης ως κανονιστικοί δεν έχρηζαν ειδικότερης αιτιολόγησης από τον αναθέτοντα φορέα. Συνεπώς, κατά τους βασίμους προβαλλόμενους με τις ένδικες προσφυγές λόγους, η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. ο τρίτος διακωλυτικός λόγος υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης δεν συντρέχει.Ανακαλεί την 471/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.