Προγραμματική σύμβαση.Με δεδομένα τα ανωτέρω γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι είναι επιτρεπτή η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α. και Φο.Δ.Σ.Α. για την ανάθεση στον τελευταίο των εργασιών συλλογής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, νομίμως συνάφθηκε εν προκειμένω η από 17.3.2017 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της .... Α.Ε. με αντικείμενο όχι μεν την εξ ολοκλήρου ανάθεση των εργασιών αυτών -σε σχέση με τα απόβλητα συσκευασίας- στη ... Α.Ε., αλλά τις επιμέρους ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να είναι σε θέση ο Δήμος να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες. Νομίμως, συνεπώς, προβλέφθηκε και η κάλυψη του αναφυόμενου στο πλαίσιο της προγραμματικής αυτής σύμβασης διοικητικού κόστους των παρεχόμενων από τη .... υπηρεσιών, χωρίς τούτο να συνιστά παραβίαση των όρων της προηγουμένως συναφθείσας εξαετούς σύμβασης συνεργασίας μεταξύ του Δήμου ..., της .... Α.Ε. και της .... Α.Ε., εφόσον, άλλωστε, στο κείμενο αυτής γινόταν μνεία ότι ο Δήμος επρόκειτο να αναλάβει το σύνολο των δαπανών που θα ανέκυπταν στο πλαίσιο εκτέλεσης από μέρους του των εργασιών συλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων συσκευασίας. Η δε προβλεπόμενη από την άνω προγραμματική σύμβαση προκαταβολή του 30% του συνολικού κόστους αυτής, δεν αντίκειται στο νόμο.(..) Εντούτοις, ο τρόπος προσδιορισμού του διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της .... Α.Ε. για την εκτέλεση του αντικειμένου της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι σε σχέση με την εκτιμώμενη συνολική ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων που παράγει ο Δήμος, δεν είναι νόμιμος. Τούτο, διότι η εν λόγω ποσότητα συνιστά κριτήριο προσδιορισμού της συμμετοχής έκαστου δήμου στο κόστος ετήσιας διαχείρισης της .... ως Φο.Δ.Σ.Α., ήτοι σε σχέση με τις υπηρεσίες διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων, οι οποίες, μάλιστα, αφορούν σε εργασίες μεταφόρτωσης, προσωρινής αποθήκευσης και επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, τις οποίες παρέχει ο Φο.Δ.Σ.Α., και όχι σε σχέση με τις -διενεργούμενες στο πλαίσιο του όλως αυτοτελούς συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας- εργασίες συλλογής και μεταφοράς αυτών (αποβλήτων συσκευασίας). Πρόκειται, επομένως, για ένα όλως απρόσφορο κριτήριο, που δεν συμμορφώνεται με την επιταγή για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση... Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν δύναται να θεωρηθεί.

Προγραμματικής σύμβαση:Με δεδομένα τα ανωτέρω πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι είναι επιτρεπτή η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α. και Φο.Δ.Σ.Α. για την ανάθεση στον τελευταίο των εργασιών συλλογής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, νομίμως συνήφθη εν προκειμένω η από 1.6.2017 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου ....... και της ........ με αντικείμενο όχι μεν την εξ ολοκλήρου ανάθεση των εργασιών αυτών -σε σχέση με τα απόβλητα συσκευασίας- στη ........, αλλά τις επιμέρους ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να είναι σε θέση ο Δήμος να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες. Εντούτοις, ο τρόπος προσδιορισμού του διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της ........ για την εκτέλεση του αντικειμένου της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι σε σχέση με την εκτιμώμενη συνολική ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων που παράγει ο Δήμος, δεν είναι νόμιμος. Τούτο, διότι, όπως προεκτέθηκε, η εν λόγω ποσότητα συνιστά κριτήριο προσδιορισμού της συμμετοχής έκαστου δήμου στο κόστος ετήσιας διαχείρισης της ........ ως Φο.Δ.Σ.Α., ήτοι σε σχέση με τις υπηρεσίες διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων, οι οποίες, μάλιστα, αφορούν σε εργασίες μεταφόρτωσης, προσωρινής αποθήκευσης και επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, τις οποίες παρέχει ο Φο.Δ.Σ.Α.,  και όχι σε σχέση με τις -διενεργούμενες στο πλαίσιο του όλως αυτοτελούς συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας- εργασίες συλλογής και μεταφοράς αυτών (αποβλήτων συσκευασίας). Πρόκειται, επομένως, για ένα όλως απρόσφορο κριτήριο, που δεν συμμορφώνεται με την επιταγή για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, όπως αυτή ορίζεται ειδικότερα μέσω της αρχής της οικονομικότητας. Η κρίση, μάλιστα, αυτή επιρρωνύεται   με την αναγνώριση από τον Δήμο ότι οι υπηρεσίες που παρέχει το διοικητικό προσωπικό της ........ κοστολογούνται με τον ίδιο τρόπο ανεξαρτήτως της φύσεως αυτών, καθόσον τούτο συνεπάγεται την εν τοις πράγμασι ταύτιση της ετήσιας εισφοράς, που υποχρεούται αυτός να καταβάλει για τη συμμετοχή του στο κόστος διαχείρισης της ........, με το διοικητικό κόστος που ανακύπτει στο πλαίσιο της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι την ανεπίτρεπτη διπλή καταβολή της ετήσιας εισφοράς. Περαιτέρω, όπως προεκτέ-θηκε, οι περιουσιακές μετακινήσεις μεταξύ των φορέων που συμβάλλονται σε μία προγραμματική σύμβαση, περιορίζονται στην κάλυψη των απαραίτητων δαπανών για την υλοποίηση του αντικειμένου της, αντίκειται δε απολύτως στον σκοπό των διατάξεων περί προγραμματικών συμβάσεων η σύναψη αυτών, ως μέσου για την οικονομική ενίσχυση του αντισυμβαλλόμενου, ήτοι εν προκειμένω της ......... Τέλος, μη νόμιμα εγγράφηκε η σχετική δαπάνη στον Κ.Α. 00.6737.0005 του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2017 του Δήμου, εφόσον αυτή επρόκειτο να καλυφθεί από ανταποδοτικά έσοδα, ήτοι από τα προερχόμενα από την είσπραξη του ενιαίου τέλους καθαριότητας και φωτισμού, συνεπώς η δαπάνη έπρεπε να εγγραφεί στην υπηρεσία με Κ.Α. 20 (Καθαριότητα και Ηλεκτροφωτισμός) , και όχι σε εκείνη με Κ.Α. 00 (Γενικές Υπηρεσίες), είναι δε κατά τούτο μη κανονική.

Προγραμματική σύμβαση:..Με δεδομένα τα ανωτέρω γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι είναι επιτρεπτή η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α. και Φο.Δ.Σ.Α. για την ανάθεση στον τελευταίο των εργασιών συλλογής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, νομίμως συνάφθηκε εν προκειμένω η από 17.3.2017 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου … και της …. με αντικείμενο όχι μεν την εξ ολοκλήρου ανάθεση των εργασιών αυτών -σε σχέση με τα απόβλητα συσκευασίας- στη ..., αλλά τις επιμέρους ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να είναι σε θέση ο Δήμος να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες. Νομίμως, συνεπώς, προβλέφθηκε και η κάλυψη του αναφυόμενου στο πλαίσιο της προγραμματικής αυτής σύμβασης διοικητικού κόστους των παρεχόμενων από τη …. υπηρεσιών, χωρίς τούτο να συνιστά παραβίαση των όρων της προηγουμένως συναφθείσας εξαετούς σύμβασης συνεργασίας μεταξύ του Δήμου …, της …. και της .., εφόσον, άλλωστε, στο κείμενο αυτής γινόταν μνεία ότι ο Δήμος επρόκειτο να αναλάβει το σύνολο των δαπανών που θα ανέκυπταν στο πλαίσιο εκτέλεσης από μέρους του των εργασιών συλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων συσκευασίας. Η δε προβλεπόμενη από την άνω προγραμματική σύμβαση προκαταβολή του 30% του συνολικού κόστους αυτής, δεν αντίκειται στο νόμο. Και τούτου διότι με το άρθρο 100 παρ. 2α. του ν. 3852/2010 δεν ορίζεται, ως μοναδικός επιτρεπόμενος τρόπος εκπλήρωσης των αναλαμβανόμενων οικονομικών υποχρεώσεων των μερών, η εφάπαξ καταβολή των οφειλόμενων ποσών με την ολοκλήρωση του αντικειμένου της σύμβασης, επιτρεπομένης, ως εκ τούτου, της τμηματικής καταβολής τους, στην έννοια της οποίας εμπίπτει και η χορήγηση προκαταβολής. Εντούτοις, ο τρόπος προσδιορισμού του διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της …. για την εκτέλεση του αντικειμένου της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι σε σχέση με την εκτιμώμενη συνολική ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων που παράγει ο Δήμος, δεν είναι νόμιμος.(..)Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν δύναται να θεωρηθεί.

Προγραμματική σύμβαση .(..)Με δεδομένα τα ανωτέρω πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι είναι επιτρεπτή η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α. και Φο.Δ.Σ.Α. για την ανάθεση στον τελευταίο των εργασιών συλλογής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, νομίμως συνήφθη εν προκειμένω η από 10.12.2015 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της .... με αντικείμενο όχι μεν την εξ ολοκλήρου ανάθεση των εργασιών αυτών -σε σχέση με τα απόβλητα συσκευασίας- στη ...., αλλά τις επιμέρους ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να είναι σε θέση ο Δήμος να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες. Νομίμως, συνεπώς, προβλέφθηκε και η κάλυψη του αναφυόμενου στο πλαίσιο της προγραμματικής αυτής σύμβασης διοικητικού κόστους των παρεχόμενων από τη .... υπηρεσιών, χωρίς τούτο να συνιστά παραβίαση των όρων της προηγουμένως συναφθείσας εξαετούς σύμβασης συνεργασίας μεταξύ του Δήμου ..., της .... Α.Ε. και της .... Α.Α.Ε., εφόσον, άλλωστε, στο κείμενο αυτής γινόταν μνεία ότι ο Δήμος επρόκειτο να αναλάβει το σύνολο των δαπανών που θα ανέκυπταν στο πλαίσιο εκτέλεσης από μέρους του των εργασιών συλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων συσκευασίας.Εντούτοις, ο τρόπος προσδιορισμού του διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της .... για την εκτέλεση του αντικειμένου της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι σε σχέση με την εκτιμώμενη συνολική ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων που παράγει ο Δήμος, δεν είναι νόμιμος​...Πρόκειται, επομένως, για ένα όλως απρόσφορο κριτήριο, που δεν συμμορφώνεται με την επιταγή για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση...Περαιτέρω, μολονότι μεταξύ των υποχρεώσεων της ...., που αναγράφονταν στο κείμενο της παρούσας προγραμματικής σύμβασης, περιλαμβανόταν και η παροχή από το εξειδικευμένο προσωπικό της γνωμοδοτήσεων και συμβουλών σε τεχνικά θέματα αναφορικά με τις δράσεις και ενέργειες του Δήμου, καθώς επίσης η σύνταξη συγκεκριμένων προτάσεων εναλλακτικών τεχνικών λύσεων για την καλή λειτουργία του συστήματος και την εφαρμογή των απαραίτητων βελτιωτικών ενεργειών ως προς την προστασία της υγιεινής και της ασφάλειας κατά τη λειτουργία του, ωστόσο, η υποχρέωση αυτή εν προκειμένω δεν εκπληρώθηκε, καθόσον ουδεμία γνωμοδότηση, μελέτη, ή τεχνική συμβουλή δεν προκύπτει ότι παρασχέθηκε από το επιστημονικό προσωπικό της ...., ενώ η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης της σύμβασης απλώς επιβεβαίωσε την εκτέλεση των δρομολογίων για τη συλλογή και μεταφορά των αποβλήτων συσκευασίας. Συνεπώς, αλυσιτελώς γίνεται επίκληση από τον Δήμο της θεώρησης αντίστοιχων χρηματικών ενταλμάτων από λοιπούς δήμους της Περιφέρειας ..., καθόσον εν προκειμένω τη θεώρηση του ελεγχόμενου εντάλματος κωλύει, μεταξύ άλλων, η μη εκτέλεση της σύμβασης

Κωλύεται η υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου …. και της ……..., για την εφαρμογή και παρακολούθηση του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης (….. ) στο δήμο …..(...)Η ελεγχόμενη σύμβαση δεν συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, διότι α) το αντικείμενο της σύμβασης αποσκοπεί στην υλοποίηση νομικής υποχρέωσης αποκλειστικά του Δήμου (υποχρέωση συμμετοχής στις ενέργειες που προβλέπονται στο Σ.Ο.Α.Π.), ο οποίος όφειλε καταρχήν να εκτελέσει τις κρίσιμες δράσεις μόνος του, εφόσον διέθετε το κατάλληλο προσωπικό, β) συνάπτεται μεταξύ δύο μερών που δεν εκκινούν από κοινή αφετηρία για την επίτευξη δημόσιου σκοπού, αλλά επιδιώκουν, ο μεν Δήμος την τεχνική υποστήριξη της ΕΑΤΑ ΑΕ, κι ειδικότερα την παροχή από αυτήν συμβουλευτικών υπηρεσιών διαφόρων ειδικοτήτων, για την επίτευξη των δράσεων που αποτελούν αντικείμενο της σύμβασης, ενώ η αντισυμβαλλόμενη εταιρεία το αντάλλαγμα για την παροχή της παρεχόμενης από αυτήν υπηρεσίας, γ) οι εργασίες που ανατίθενται στην ΕΑΤΑ ΑΕ συνίστανται σε υπηρεσίες που είναι ανοιχτές στον ανταγωνισμό και παρέχονται ελεύθερα από τον ιδιωτικό τομέα (συμβουλευτικές, νομικές, υπηρεσίες μάρκετινγκ, υπηρεσίες προβολής κλπ), δ) για την επίτευξη του σκοπού της σύμβασης προβλέπεται μονομερής περιουσιακή μετακίνηση από το Δήμο στην επιχείρηση με τη μορφή του ανταλλάγματος έναντι των παρεχόμενων από αυτήν υπηρεσιών, και μάλιστα, κατόπιν της ιδιόμορφης «παραλαβής» τους από την Επιτροπή Παρακολούθησης, η οποία ελέγχει την προσήκουσα (ποσοτικά, ποιοτικά και χρονικά) παροχή των υπηρεσιών αυτών, ε) ο προϋπολογισμός της σύμβασης έχει προσδιοριστεί με βάση αποκλειστικά τις ζητούμενες από την Ε.Α.Τ.Α. ΑΕ υπηρεσίες, χωρίς να συνυπολογίζεται η συμμετοχή του Δήμου σε προσωπικό, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν προσδιορίζεται ποσοτικώς, ο δε Δήμος πρακτικώς δεν ελέγχεται για την εκπλήρωση της υποχρέωσής του αυτής και στ) ο επιδιωκόμενος από τα αντισυμβαλλόμενα μέρη σκοπός επιτυγχάνεται αποκλειστικά μέσω της σύμβασης αυτής, χωρίς να απαιτείται η περαιτέρω σύναψη εκτελεστικών συμβάσεων.  Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι η σύναψη προγραμματικής σύμβασης λειτουργεί, εν προκειμένω, καταχρηστικά, αντί της ειδικώς προβλεπόμενης διαδικασίας επιλογής αναδόχου για την ανάθεση της δημόσιας υπηρεσίας που αποτελεί το αντικείμενο της σύμβασης. 

Ζητείται η ανάκληση της 15/2024 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου προγραμματικής σύμβασης(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 5, το Δικαστήριο κρίνει ότι νομίμως συνομολογείται η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 100 του ν. 3852/2010 και 44 του ν. 4412/2016, καθόσον με αυτή εγκαθιδρύεται γνήσια συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων μερών που αφορά τόσο στη μεταβίβαση της αρμοδιότητας από τον Δήμο Σητείας προς τη ΔΕΥΑ Σητείας για την ανάθεση της κατασκευής του τμήματος του ως άνω 2ου υποέργου που αφορά στους δευτερεύοντες αγωγούς του αρδευτικού δικτύου, μετά τον αναφερόμενο στην οικεία Τεχνική Έκθεση κόμβο Γ, που ανήκουν στην κυριότητα, όχι της ΔΕΥΑ Σητείας, αλλά του Δήμου Σητείας, ο οποίος έχει και την αρμοδιότητα εκμετάλλευσης αυτών, όσο και στη χρηματοδότηση από τον Δήμο Σητείας του εν λόγω τμήματος, για το οποίο οι δαπάνες δεν είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης». Εξάλλου, παρά τα όσα αντίθετα διαλαμβάνονται στην προσβαλλόμενη Πράξη τεκμηριώνεται το ύψος της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης με τους προσκομισθέντες αναλυτικούς προϋπολογισμούς α) όλων των εργασιών του υποέργου αυτού, ποσού 2.870.000 ευρώ, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι εργασίες που αφορούν στην κατασκευή των ως άνω δευτερευόντων αγωγών που θα χρηματοδοτηθούν από τον Δήμο Σητείας, β) των εργασιών του ως άνω 2ου υποέργου που θα χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», ποσού 2.200.000 ευρώ και γ) των εργασιών του τμήματος του έργου που θα χρηματοδοτηθεί από τον Δήμο Σητείας, ποσού 670.000 ευρώ. Εξάλλου, το προσκομισθέν σχέδιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα από τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 τυπικά στοιχεία, στα οποία συμπεριλαμβάνονται το αντικείμενο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, οι υποχρεώσεις των μερών, το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης αυτής και οι ρήτρες που επιβάλλονται σε βάρος του συμβαλλόμενου μέρους που τυχόν παραβαίνει του όρους της. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης. ΚαιΑποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος ενώπιον του Δικαστηρίου στις 18.11.2024 σχεδίου προγραμματικής σύμβασης,

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ-Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην ΙΙΙ σκέψη, το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης δεν φέρει το κατά νόμο αναγκαίο ελάχιστο περιεχόμενο για τους ακόλουθους λόγους:..Η περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης είναι ασαφής και αόριστη καθόσον, αφενός μεν στο προοίμιο και στο άρθρο 1 αναφέρεται μόνο ο τίτλος της πράξης, χωρίς περαιτέρω να περιγράφονται το αντικείμενο, ο σκοπός και συνακόλουθα οι λόγοι που καθιστούν αναγκαία την υλοποίηση της πράξης και των υποέργων που περιλαμβάνονται σ’ αυτή, αφετέρου δε στον Πίνακα Ι υπάρχει ασαφής, αόριστη, ελλειπτική, υπό μορφή τίτλων αναφορά στο αντικείμενο του υποέργου 1, χωρίς να υπάρχει αναλυτική περιγραφή του φυσικού αντικειμένου τόσο του υποέργου αυτού, με βάση τα στοιχεία της τεχνικής έκθεσης ή της τεχνικής περιγραφής της μελέτης, όσο και των υπολοίπων υποέργων της πράξης.(...)Στο ελεγχόμενο σχέδιο αναγράφεται μόνο η διάρκεια σε μήνες των τριών υποέργων, χωρίς, όμως, περαιτέρω να υπάρχει το απαραίτητο αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης, το οποίο δεν μπορεί να ταυτίζεται με τη διάρκεια αυτής, αλλά πρέπει να περιέχει αναλυτικό χρονικό προγραμματισμό και αναλυτική διάρκεια των επί μέρους δράσεων που απαρτίζουν το αντικείμενο του κάθε υποέργου ξεχωριστά.(..)Περαιτέρω, στο ελεγχόμενο σχέδιο υπάρχει αντίφαση σχετικά με τον προϋπολογισμό της πράξης, διότι, ενώ στο άρθρο 3 αναφέρεται ότι «ο συνολικός προϋπολογισμός για την εκτέλεση του έργου ... εκτιμάται στο ποσό των 35.044.950 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. ...», σύμφωνα με το Παράρτημα Ι ο συνολικός προϋπολογισμός της Πράξης, όπως προκύπτει από το άθροισμα των προϋπολογισμών των τριών υποέργων, ανέρχεται σε 35.043.950 ευρώ.Τέλος, δεδομένου ότι με την προγραμματική σύμβαση πρέπει να προσδιορίζονται με ακρίβεια οι σχετικές υποχρεώσεις των μερών, στην προκειμένη περίπτωση, το Κλιμάκιο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η πρόβλεψη του άρθρου 11 του ελεγχόμενου σχεδίου περί της δυνατότητας απασχόλησης προσωπικού του Περιφερειακού Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) … στον Δήμο … για τις ανάγκες του συγκεκριμένου έργου είναι αόριστη και ασαφής, διότι το εν λόγω προσωπικό έπρεπε να προσδιορίζεται ποσοτικά και κατά ειδικότητα.Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, εξαιτίας των ως άνω ουσιωδών νομικών πλημμελειών του ελεγχόμενου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, κωλύεται η υπογραφή του.

Προγραμματική σύμβαση:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο νομό ......., έκρινε  με την προσβαλλόμενη 40/2018 Πράξη του ότι έχει εξαντληθεί η κατά χρόνο αρμοδιότητα του για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης. Και τούτο διότι, ως χρόνος υλοποίησης του Υποέργου 1, που περιλαμβανόταν στο αντικείμενο της προγραμματικής σύμβασης «Πολιτιστικό Φεστιβάλ “Δρόμοι Πολιτισμού .......”» είχε ορισθεί ο  μήνας Ιούνιος και Ιούλιος 2018, συνεπώς ο χρόνος αυτός σε σχέση με το χρόνο υποβολής της σύμβασης προς έλεγχο, στις 12.6.2018, υπολειπόταν του χρονικού διαστήματος των τριάντα (30) ημερών, που κατά νόμο προβλέπεται για την έκδοση Πράξης προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Εξάλλου, όπως προκύπτει, πριν ακόμη παρέλθει το ως άνω χρονικό διάστημα από τη διαβίβαση του φακέλου της σύμβασης στον Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου προς έλεγχο από την ήδη αιτούσα Περιφέρεια ......., ήταν σε εξέλιξη και εκτελούνταν, οι προβλεπόμενες, για την υλοποίηση του 1ου Υποέργου της προγραμματικής σύμβασης, εργασίες (σχεδιασμός και οργάνωση των επιμέρους εκδηλώσεων αυτού, δημιουργία και εκτύπωση έντυπου υλικού προβολής τους), αφού ήδη την 1η Ιουλίου 2018 έλαβαν χώρα επιμέρους πολιτιστικές εκδηλώσεις αυτού, σύμφωνα με το προσκομισθέν ενώπιον του παρόντος Τμήματος “Πρόγραμμα εκδηλώσεων “δρόμοι Πολιτισμού .......” 1-30 Ιουλίου 2018”. Εξάλλου, όταν εκδόθηκε η Πράξη προσυμβατικού ελέγχου (12-10-2018) του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, είχαν ήδη υλοποιηθεί και οι εκδηλώσεις των Υποέργων 2 – 4 της σύμβασης, ήτοι η «Οργάνωση της εκδήλωσης Danaon CUP 2018 – Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Παμπαίδων (Υποέργο 2) τον Ιούλιο 2018, το «6ο Φεστιβάλ «Πελοπόννησος: Γεύσεις και Όψεις» (Υποέργο 3) το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου 2018, καθώς και η «3η έκθεση “Οι Καρποί της Αργολικής Γης” (Υποέργο 4) το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου 2018. Κατ΄ακολουθίαν τούτων δεν καταλείπεται, όπως ορθώς έκρινε ο Επίτροπος με την προσβαλλόμενη Πράξη του, πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί της υποβληθείσας προγραμματικής σύμβασης και η υπό κρίση αίτηση πρέπει για το λόγο αυτό να απορριφθεί, παρελκούσης της εξετάσεως των λοιπών λόγων  ανάκλησης που άπτονται της  βασιμότητας των λοιπών διακωλυτικών της υπογραφής της σύμβασης λόγων.

Νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Δήμου Παύλου Μελά και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «Αναπτυξιακή Νομού Θεσσαλονίκης Α.Ε. – Αναπτυξιακός Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης» («....»), για την υλοποίηση του υποέργου 1 με τίτλο «Δίκτυο ομβρίων περιοχής Νικόπολης Δήμου Παύλου Μελά».(...)Κατά συνέπεια, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της, με την επισήμανση ότι οποιαδήποτε σύμβαση, που θα τροποποιεί την ελεγχόμενη, δύναται να συναφθεί μόνον υπό την προϋπόθεση της τήρησης των διατάξεων περί υπαγωγής της στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, μεταξύ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Δήμου Παύλου Μελά και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «Αναπτυξιακή Νομού Θεσσαλονίκης Α.Ε. – Αναπτυξιακός ΟΤΑ», για την υλοποίηση του υποέργου 1 με τίτλο «Δίκτυο ομβρίων περιοχής Νικόπολης Δήμου Παύλου Μελά», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.850.000,00 ευρώ, και του υποέργου 3 με τίτλο «Έργα διευθέτησης ρέματος Ευκαρπίας στη Δ.Ε. Ευκαρπίας του Δήμου Παύλου Μελά», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.650.000,00 ευρώ, του έργου με τίτλο «Έργα αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας», με την αναφερόμενη στο σκεπτικό (σκέψη 11) της παρούσας επισήμανση.

Σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για την ενίσχυση υπηρεσιών καθαριότητας:ζητείται η αναθεώρηση της 893/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής της αίτησης ανάκλησης που άσκησαν η ανωτέρω αιτούσα και ο Δήμος ....... κατά της 6/2018 (...)  Οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.), οι οποίοι είναι αρμόδιοι στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Αποβλήτων για την προσωρινή αποθήκευση, μεταφόρτωση, επεξεργασία, αξιοποίηση και διάθεση των στερεών αποβλήτων, μπορούν να συμβάλλονται με Δήμους ως κύρια συμβαλλόμενα μέρη σε προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 100 του ν. 3852/2010. Ειδικότερα, οι Δήμοι, οι οποίοι είναι αρμόδιοι για τη συλλογή και μεταφορά των στερεών αποβλήτων, δύνανται να αναθέσουν τις εργασίες αυτές στον οικείο ΦΟ.Δ.Σ.Α., για το σκοπό δε αυτό μπορεί να συναφθεί μεταξύ τους προγραμματική σύμβαση. Όμως, στο πλαίσιο των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας (βλ. άρθρο 33 του ν. 4270/2014, Α΄ 143), που διέπουν τη δράση και λειτουργία των υπηρεσιών των Ο.Τ.Α. και επιβάλλουν την εκπλήρωση των από το νόμο ανατιθέμενων σε αυτούς αρμοδιοτήτων με την ελάχιστη κατά το δυνατόν επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους, η σύναψη της προγραμματικής σύμβασης αποτελεί το ultimum refugium για την επίτευξη του επιδιωκόμενου με αυτή σκοπού, υπό την έννοια ότι η προσφυγή σε αυτή επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που το συγκεκριμένο αποτέλεσμα δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί με άλλο νόμιμο τρόπο.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Περαιτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ασκηθείσα αίτηση ανάκλησης, να ανακληθεί η 6/2018 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. ....... και να υπογραφεί το σχέδιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της αιτούσας και του Δήμου ......., με αντικείμενο την παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών από την ........ προς το Δήμο για την ενίσχυση των υπηρεσιών καθαριότητας, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 342.700,00 ευρώ (με δικαίωμα προαίρεσης, πλέον Φ.Π.Α.). Το αίτημα της αιτούσας για καταβολή σε αυτήν δικαστικής δαπάνης είναι απορριπτέο ως μη νόμιμο.

Αναθεωρεί την 893/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  Ανακαλεί την 6/2018 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου