Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυν.Κλ.4/48/2015

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 3580/2007

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Παρατηρητήριο Τιμών:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την προμήθεια υγειονομικού υλικού (ιατρικών αερίων), καθόσον: α) μεταξύ των προμηθευθέντων ειδών δεν περιλαμβάνεται η προμήθεια πρωτοξειδίου του αζώτου, περιλαμβάνεται όμως η προμήθεια αερίου ιατρικού οξυγόνου σε τιμή η οποία υπερβαίνει την αντίστοιχη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών (άρθρο 13 του ν. 3918/2011, ΦΕΚ Α' 31/2011, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 14 παρ. 7 του ν. 4052/2012, ΦΕΚ Α' 41/2012) και β) μη νομίμως περιλήφθηκε στη σύμβαση όρος περί επιβάρυνσης του Νοσοκομείου με έξοδα εμφιάλωσης μικρών φιαλών αερίου ιατρικού οξυγόνου, συνολικού ποσού 11.193,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ), δεδομένου ότι η διακήρυξη του πρόχειρου διαγωνισμού δεν περιείχε καμία αναφορά σε τέτοιου είδους επιβαρύνσεις, ενώ, περαιτέρω, το ανωτέρω έξοδο επιβαρύνει επιπρόσθετα την ήδη υπερβαίνουσα την τιμή του Παρατηρητηρίου.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/187/2016

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΓΡΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ:I. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: 1) μη νομίμως οι από 2.2.2015 και 27.8.2015 συμβάσεις επιβαρύνθηκαν με το ποσό των 0,19 ευρώ το κ.μ. για διαχείριση και παράδοση υγρού οξυγόνου, δεδομένου ότι το ποσό αυτό, αθροιζόμενο με το ποσό που συμφωνήθηκε για την προμήθεια υγρού οξυγόνου (0,69 ευρώ το κ.μ. στην από 2.2.2015 σύμβαση και 0,55 ευρώ το κ.μ. στην από 27.8.2015 σύμβαση), υπερβαίνει την ανηρτημένη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ., που κατά τον κρίσιμο χρόνο ανέρχεται σε 0,69 ευρώ ανά κ.μ., και στην οποία τιμή συμπεριλαμβάνεται κάθε συναφές κόστος, όπως το κόστος διαχείρισης και παράδοσης του υγρού οξυγόνου (βλ. πράξεις IV Τμ. Ελ.Συν. 89, 48/2015) και 2) με δεδομένο ότι με τα αριθ. πρωτ. 1711/3.4.2014 και 2741/16.5.2016 έγγραφα της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (βλ. πράξη Κλ.Πρ.Ελ.Δαπ. IV Τμ. Ελ.Συν. 131/2016) βεβαιώνεται ότι στην τρέχουσα ανηρτημένη τιμή 0,69 ευρώ ανά κ.μ. του κωδικού 1.30 του Παρατηρητηρίου Τιμών δεν περιλαμβάνεται το κόστος ενοικίασης δεξαμενής, νομίμως εκκαθαρίζεται η δαπάνη που αφορά το κόστος ενοικίασης δεξαμενής υγρού οξυγόνου.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/12/2019

Μεταφορά υγρού αζώτου :Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες. Και τούτο διότι, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 3 του ν. 3580/2007, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 24 παρ. 2 του ν. 3846/2010, και 13 του ν. 3918/2011, το νοσοκομείο προέβη στην προμήθεια υγρού αζώτου σε τιμή 1,70 ευρώ/kg, ήτοι σε τιμή που υπερέβαινε κατά 0,60 ευρώ την αναρτημένη στο Π.Τ., κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, τιμή του 0,89 ευρώ/lt (ή1,10 ευρώ/kg), στην οποία περιλαμβάνεται το κόστος μεταφοράς (βλ. τα 1711/3.4.2014 και 1586/10.4.2017 έγγραφα της Ε.Π.Υ. και βλ. πράξεις IV Τμ. 89, 83, 48/2015, ΚΠΕΔ στο ΙV Tμ. Πρ. 76/2017, 187, 87/2016, 259, 228, 184, 165, 145, 89, 54, 42, 34, 26, 25/2015, 207, 201, 122/2014). Σημειωτέον ότι και το ίδιο το νοσοκομείο στο 15695/29.10.2018 έγγραφό του αποδέχεται ότι «Η τιμή υγρού Αζώτου στην ανάρτηση στο Παρατηρητήριο συμπεριλαμβάνει το κόστος μεταφορικών». Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση, δεν δύναται να τύχει εφαρμογής η νομιμοποιητική διάταξη του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011. Τούτο, διότι με τη διάταξη αυτή νομιμοποιούνται, κατ’ εξαίρεση, δαπάνες που απαιτούνται για την εξόφληση υποχρεώσεων από προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων, φαρμάκων και συναφών υπηρεσιών, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν εναρμονισθεί με τις χαμηλότερες τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών, η οποία, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, δεν συντρέχει, εν προκειμένω, αφού η συμφωνηθείσα με την επίμαχη σύμβαση τιμή υπερβαίνει αυτήν του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/11/2019

Προμήθεια υγρού οξυγόνου:..Με τα ανωτέρω δεδομένα, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις υπό στοιχ. ΙΙ και ΙΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η  ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 3 του ν. 3580/2007, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 24 παρ. 2 του ν. 3846/2010, και 13 του ν. 3918/2011, το «..» (φορέας ...) προέβη στην προμήθεια υγρού οξυγόνου σε τιμή 1,043 ευρώ/m3, ήτοι σε τιμή που υπερέβαινε κατά 0,353 ευρώ την αναρτημένη στο Παρατηρητήριο Τιμών της Ε.Π.Υ., κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, τιμή του 0,69 ευρώ/m3, στην οποία ήδη περιλαμβάνεται το κόστος μεταφοράς (βλ. 1711/3.4.2014 και 1586/10.4.2017 έγγραφα της Ε.Π.Υ. και βλ. πράξεις IV Τμ. 89, 83, 48/2015, Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Tμ. Πρ. 76/2017, 187/2016, 25/2015, 201, 122/2014).Ο ισχυρισμός που προέβαλε το εν λόγω Νοσοκομείο με το έγγραφο επανυποβολής ότι ήδη η τιμή του υγρού οξυγόνου ανέρχεται σε 0,60 ευρώ/m3, και ότι στην τιμή αυτή συμπεριλαμβάνεται και το κόστος μεταφορικών, δεν αποδεικνύεται ότι σχετίζεται με την ελεγχόμενη δαπάνη. Λόγω δε της ανωτέρω υπέρβασης κατά 0,353 ευρώ της τιμής του Παρατηρητηρίου Τιμών για το υγρό οξυγόνο, βασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο ότι δεν δύναται να τύχει εφαρμογής εν προκειμένω η νομιμοποιητική διάταξη του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, εφόσον δεν πληρούται η προϋπόθεση της εναρμόνισης της συμφωνηθείσας με την επίμαχη σύμβαση τιμής με αυτή του Παρατηρητηρίου Τιμών.Εν όψει των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/89/2015

Προμήθεια υγειονομικού υλικού: Με τα δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ότι στη συνολική τιμή των 0,69 ευρώ/m3, για την προμήθεια υγρού οξυγόνου, που ήταν καταγεγραμμένη στο Παρατηρητήριο Τιμών, κατά τον κρίσιμο χρόνο (βλ. το αναφερόμενο στην προηγούμενη σκέψη έγγραφο της Ε.Π.Υ.), περιλαμβάνονται το κόστος μεταφοράς και το κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου (μεταφορικά κατά ADR), παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς του Νοσοκομείου, μη νομίμως το τελευταίο προμηθεύτηκε υγρό οξυγόνο στην τιμή των 0,99 ευρώ/m3 (χωρίς Φ.Π.Α.), στην οποία περιλαμβάνεται χρέωση 0,30 ευρώ/m3 για μεταφορικά, και, περαιτέρω, επιβαρύνθηκε, με επιπλέον χρέωση μεταφορικών κατά ADR (κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου) ύψους ευρώ 11,00 (χωρίς Φ.Π.Α.) ανά δρομολόγιο. Και τούτο, διότι η τιμή του υπό προμήθεια είδους, υπερβαίνει, όπως βασίμως προέβαλε η Επίτροπος με τον πρώτο λόγο διαφωνίας της, την αναρτημένη στο Παρατηρητήριο, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα τιμή ύψους 0,69 ευρώ/m3 στην οποία και περιλαμβάνεται το κόστος μεταφορικών και το κόστος διαχείρισης επικίνδυνου φορτίου (ADR). Άλλωστε και η ίδια η Ε.Π.Υ., σε σχετικό έγγραφο του Νοσοκομείου (24608/7.11.2013) με το οποίο ζητήθηκε η έγκριση των αποτελεσμάτων της διαπραγμάτευσης με το αιτιολογικό ότι η τιμή των 0,99 ευρώ ανά κυβικό μέτρο που επετεύχθη δεν αντιστοιχεί στην τιμή των 0,69 ευρώ του Παρατηρητηρίου, επειδή η τελευταία αυτή τιμή διαμορφώθηκε σε αυτό το ύψος κατόπιν διενέργειας ενιαίου διαγωνισμού της 5ης Υ.Π.Ε., ο οποίος αφορούσε μεγάλες ποσότητες οξυγόνου, απήντησε, δια του 6199/25.11.2013 εγγράφου της, ότι εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 3918/2011. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, το οποίο περιέχει κατά ένα μέρος μη νόμιμες δαπάνες ...δεν πρέπει να θεωρηθεί.


1181/592/05-09-2019/2020

Τιμή αποζημίωσης του αερίου ιατρικού οξυγόνου

ΑΚΥΡΩΘΗΚΕ με την υπ’ αρ. 1226/2022 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/48/2017

Προμήθεια υγρού οξυγόνου. (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προμηθεύτηκε υγρό οξυγόνο στη συνολική τιμή των 0,78 ευρώ ανά κ.μ. (σύμφωνα με την αριθ. πρωτ. 2432/4.5.2015 σύμβαση: 0,69 ευρώ ανά κ.μ. για την προμήθεια υγρού οξυγόνου και 0,09 ευρώ ανά κ.μ. ως κόστος μεταφορικών), δεδομένου ότι η τιμή αυτή υπερβαίνει την ανηρτημένη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ. (Κωδικός Παρατηρητηρίου 1.30), που κατά τον κρίσιμο χρόνο και μέχρι σήμερα ανέρχεται σε 0,69 ευρώ ανά κ.μ., και στην οποία τιμή συμπεριλαμβάνεται κάθε συναφές κόστος, όπως το κόστος μεταφορικών του υγρού οξυγόνου (βλ. πράξεις IV Τμ. Ελ.Συν. 89, 48/2015). Εξάλλου, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη βάσει του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, όπως ισχύει, δεδομένου ότι με την εν λόγω εξαιρετική διάταξη,  νομιμοποιούνται, όσον αφορά τα καταχωρημένα είδη στο Παρατηρητήριο Τιμών, μόνο οι δαπάνες για την εξόφληση υποχρεώσεων από προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων, φαρμάκων και συναφών προς τις προμήθειες αυτές υπηρεσιών, που εναρμονίστηκαν με τις καταγεγραμμένες τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών, προϋπόθεση που δεν συντρέχει εν προκειμένω...Περαιτέρω, με δεδομένο ότι με τα αριθ. πρωτ. 1711/3.4.2014 και 2741/16.5.2016 έγγραφα της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (βλ. πράξεις Κλ.Πρ.Ελ.Δαπ. στο IV Τμ. 27/2017, 187, 131/2016) βεβαιώνεται ότι στην ανηρτημένη, κατά τον κρίσιμο χρόνο, τιμή των 0,69 ευρώ ανά κ.μ. δεν περιλαμβάνεται το κόστος ενοικίασης δεξαμενής, νομίμως εκκαθαρίζεται η δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά το κόστος ενοικίασης δεξαμενής υγρού οξυγόνου. 


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/10/2019

Μεταφορά υγρού οξυγόνου:..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες. Και τούτο διότι, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 3 του ν. 3580/2007, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 24 παρ. 2 του ν. 3846/2010, και 13 του ν. 3918/2011, το νοσοκομείο προέβη στην προμήθεια υγρού οξυγόνου σε τιμή 1,043 ευρώ/m3 (βλ. ανωτέρω τις οικείες συμβάσεις, καθώς και τα τιμολόγια που επισυνάπτονται στα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα, στα οποία το κόστος μεταφοράς έχει υπολογιστεί σε 0,353 ευρώ/m3), ήτοι σε τιμή που υπερέβαινε κατά 0,353 ευρώ την αναρτημένη στο Π.Τ., κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, τιμή του 0,69 ευρώ/m3, στην οποία περιλαμβάνεται το κόστος μεταφοράς (βλ. 1711/3.4.2014 και 1586/10.4.2017 έγγραφα της Ε.Π.Υ. και βλ. πράξεις IV Τμ. 89, 83, 48/2015, ΚΠΕΔ στο ΙV Tμ. Πρ. 76/2017, 187, 87/2016, 259, 228, 184, 165, 145, 89, 54, 42, 34, 26, 25/2015, 207, 201, 122/2014). Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση, δεν δύναται να τύχει εφαρμογής η νομιμοποιητική διάταξη του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011. Τούτο, διότι με τη διάταξη αυτή νομιμοποιούνται, κατ’ εξαίρεση, δαπάνες που απαιτούνται για την εξόφληση υποχρεώσεων από προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων, φαρμάκων και συναφών υπηρεσιών, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν εναρμονισθεί με τις χαμηλότερες τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών, η οποία, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, δεν συντρέχει, εν προκειμένω, αφού η συμφωνηθείσα με την επίμαχη σύμβαση τιμή υπερβαίνει αυτήν του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι ελεγχόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.


ΕλΣυν.Κλ.4/75/2016

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά στην σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως προμηθεύθηκε το Νοσοκομείο υγρό ιατρικό οξυγόνο καθ’ υπέρβαση της αντίστοιχης ανηρτημένης τιμής του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ., ανερχόμενης σε 0,69 ευρώ/m³, στην οποία συμπεριλαμβάνονται όλα τα συναφή κόστη της εν λόγω προμήθειας με όποια ονομασία και αν αυτά εμφανίζονται ... Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη που αφορά στον ενιαίο συμβατικό τίμημα για το κόστος διαχείρισης και παράδοσης (μεταφορικά του υγρού οξυγόνου) ως υπερβαίνουσα την ισχύουσα κατά το κρίσιμο χρόνο (0,69 ευρώ/m³) τιμή του Παρατηρητηρίου των τιμών για το υγρό οξυγόνο, ελέγχεται ως μη νόμιμη.


ΕΣ/Τμ4(ΚΠΕ)36/2014

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Μη νόμιμη. (...)  Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο καταλήγει στα ακόλουθα: Η  τιμή του Παρατηρητηρίου τιμών σχετικά με την προμήθεια υγρού οξυγόνου κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα ήταν χαμηλότερη από την τιμή κατακύρωσης στην φερόμενη δικαιούχο του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος εταιρεία, κατά παράβαση των διατάξεων που παρατέθηκαν στη σκέψη II.  Συγκεκριμένα, η επίμαχη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών ανήρχετο στις 18.02.2013 στο ποσό των 0,88 ευρώ ανά κυβικό μέτρο και στις 08.04.2013 στο ποσό των 0,75 ευρώ ανά κυβικό μέτρο, ενώ η κατακύρωση διενεργήθηκε στην τιμή των 1,10 ευρώ ανά κυβικό μέτρο. Ως προς τα μεταφορικά υγρού οξυγόνου, δεν αποδείχθηκε ότι κατά το χρόνο διενέργειας των επίμαχων απ’ ευθείας αναθέσεων δεν υπήρχε δυνατότητα αντιστοίχισης με τις τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας, αφού δεν προσκομίστηκε σχετική βεβαίωση από την εν λόγω Επιτροπή αν και ζητήθηκε από αυτή με το 1685/24.01.2014 έγγραφο του Διοικητή του Νοσοκομείου. Αβάσιμος τυγχάνει ο λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου ότι η αναθέτουσα αρχή δεν έλαβε υπ’ όψιν της συγκριτικά στοιχεία κατά την κατακύρωση στην μοναδική προσφέρουσα φερόμενη δικαιούχο του ελεγχόμενου εντάλματος εταιρείας, κατά παράβαση του άρθρου 21 περ. η΄ του Π.Δ. 118/2007, δεδομένου ότι η ως άνω διάταξη δεν τυγχάνει εφαρμογής όταν ακολουθείται η διαδικασία της απ΄ευθείας ανάθεσης, κατά τα εκτεθέντα στην σκέψη ΙΙΙ της παρούσας.  Περαιτέρω, αβάσιμος τυγχάνει και ο λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου ότι μη νομίμως ο φορέας δεν προέβη  σε άμεση καταγραφή στην ηλεκτρονική εφαρμογή του Παρατηρητηρίου Τιμών της επιτευχθείσας τιμής για τα μεταφορικά υγρού οξυγόνου, ώστε να επιτυγχάνεται στην εγχώρια αγορά χαμηλότερη τιμή για κάθε νέα όμοια προμήθεια, αλλά προέβη σε σχετική καταγραφή, το πρώτον, στις 04.12.2013, δεδομένου ότι η μη άμεση καταγραφή στην σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή της τυχόν επιτευχθείσας χαμηλότερης τιμής για τη διενέργεια μιας δαπάνης συγκριτικά προς αυτή του Παρατηρητηρίου Τιμών, δεν επιδρά στη νομιμότητα της δαπάνης αυτής.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/27/2017

Προμήθεια υγρού οξυγόνου (Παρατηρητηρίο Τιμών) (..) Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι, κατά  τα ήδη γνωστά στο Κλιμάκιο (Πράξεις Κλ. Πρ. Ελ. Δαπ. IV Τμ. 187, 131/2016), στην ανηρτημένη τιμή 0,69 ευρώ ανά κ.μ. του κωδικού 1.30 (υγρό οξυγόνο) του Παρατηρητηρίου Τιμών (Π.Τ.) της Ε.Π.Υ. περιλαμβάνονται τα κόστη μεταφορικών και επικίνδυνου φορτίου (αριθ. πρωτ. 1711/3.4.2014 έγγραφο της Ε.Π.Υ.), όμως δεν περιλαμβάνεται το ενοίκιο δεξαμενής, το οποίο δεν αποτελεί τμήμα της τιμής του υγρού οξυγόνου (αριθ. πρωτ. 2741/16.5.2016 έγγραφο της Ε.Π.Υ.), το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν πάσχει για τον προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας.. Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν πάσχει για τον προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας και το χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.