ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. Μη νόμιμη σύναψη προγραμματικής σύμβασης.Με δεδομένα όσα εκτέθηκαν γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Από το περιεχόμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, επί της οποίας ερείδεται η εντελλόμενη με το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, προκύπτει ότι, μολονότι αυτή επιγράφεται ως προγραμματική, δεν εμπίπτει στην έννοια αυτής. Συγκεκριμένα, από το αντικείμενό της και κυρίως από τη διαμόρφωση των υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών, προκύπτει ότι δεν πρόκειται για περίπτωση συνεργασίας φορέων που εκκινούν από την ίδια αφετηρία συμφερόντων με σκοπό, με την αλληλοσυμπλήρωση αρμοδιοτήτων ή οικονομικοτεχνικών μέσων, την από κοινού εκτέλεση δημόσιας αποστολής τους. Αντίθετα, προκύπτει ότι ο Δήμος ... λειτουργεί ως αναθέτουσα αρχή που επιδιώκει, έναντι καταβολής ανταλλάγματος (60.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.), την εκτέλεση εκ μέρους του αντισυμβαλλομένου ...., που επέχει απλώς θέση παρόχου υπηρεσιών ελεγχόμενου από τον Δήμο ως προς  την προσήκουσα υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου, των περιγραφόμενων στη σύμβαση επιμέρους εργασιών σύνταξης τευχών (τεχνικών προδιαγραφών και χρονοδιαγράμματος) και εκπόνησης της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τη δρομολογούμενη κατασκευή μονάδας βιοαερίου ("πακέτα εργασίας"). Η ουσιαστική συμβολή, μάλιστα, του Δήμου εξαντλείται στη χρηματοδότηση της σύμβασης, καθώς η παροχή των απαραίτητων εγγράφων και πληροφοριών από τις διάφορες Διευθύνσεις του, που αναγράφεται μεταξύ των υποχρεώσεών του, συνιστά προαπαιτούμενη ενέργεια για την εκπόνηση οποιασδήποτε μελέτης και των συναφών με αυτή υπηρεσιών (κάθε εργοδότης παραδίδει στον ανάδοχο τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία που σχετίζονται με την παρεχόμενη υπηρεσία) και δεν αποτελεί ισόρροπη, αλλά όλως συμπληρωματική συμβολή στην εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου.(..)Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η συναφθείσα από 23.10.2017 σύμβαση εμπίπτει κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό στην έννοια της δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9 του ν. 4412/2016, καθόσον συνιστά ανάθεση από τον Δήμο ..., έναντι συμβατικού αντιτίμου ύψους 60.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α....Κατ’ ακολουθία όσων ανωτέρω εκτέθηκαν, η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί

Προγραμματική σύμβαση...Με τα πραγματικά αυτά περιστατικά, και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη σκέψη 26, το Δικαστήριο κρίνει ότι μολονότι οι μετέχουσες στην προγραμματική σύμβαση αναθέτουσες Αρχές συμβάλλονται στο πλαίσιο των προβλεπόμενων στο νόμο και τις καταστατικές τους διατάξεις αρμοδιοτήτων, παρέχοντας  η μεν «....» επιπρόσθετο προσωπικό ο δε Δ.Χ. την υλικοτεχνική υποδομή και το αντάλλαγμα που προβλέπεται στη σύμβαση για τις υπηρεσίες που θα παρασχεθούν, η σκοπούμενη προγραμματική συνεργασία δεν ορίζεται ισόρροπα και νόμιμα. Τούτο διότι δεν καθορίζεται  σαφώς το εύρος της διοικητικής υποστήριξης που θα παρασχεθεί από την «...» σε σχέση με τις αποφασιστικές αρμοδιότητες που πρέπει να παραμείνουν στον Δ.Χ. στους κρίσιμους τομείς του Τμήματος Εσόδων – Περιουσίας και Προμηθειών της Οικονομικής Υπηρεσίας αυτού. Η έλλειψη αυτή επιτείνεται  από τον γενικό ισχυρισμό του προσφεύγοντος Δήμου ότι το προσωπικό που θα εισφέρει η «....» θα έχει δικαίωμα υπογραφής και άρα την ευθύνη του αντικειμένου και του αποτελέσματος, αλλά και από το ασαφή όρο του άρθρου 8 της σύμβασης, υπό τον τίτλο «Λοιπές ευθύνες»  όπου ορίζεται ότι η «....» είναι η μόνη υπεύθυνη έναντι των όποιων αξιώσεων τρίτων, για τη μη έγκαιρη έναρξη και ολοκλήρωση της διοικητικής υποστήριξης.(...)Ως εκ τούτων, η παρούσα σύμβαση δεν αποτελεί περίπτωση επιτρεπόμενης προγραμματικής σύμβασης, όπως ορθώς, και με παρεμφερή γενική αιτιολογία, παρά την ελλιπή νομική της βάση, δέχθηκε η προσβαλλόμενη Πράξη και οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν.  ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/179/2022

 

Υλοποίηση του Εθνικού Συστήματος Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων με Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Επιτροπείας του άρθρου 66Η του ν. 4939/2022.(...)Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης δεν αποτελεί την κατάληξη μίας ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ του προσφεύγοντος και των αντισυμβαλλόμενών του Ο.Κοι.Π., σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 8 της παρούσας. Και τούτο, διότι η θέσπιση του ν. 4939/2022, όπως αυτός τροποποιήθηκε από το ν. 4960/2022, στις λεπτομερείς ρυθμίσεις του οποίου εν πολλοίς παραπέμπουν τα επί μέρους άρθρα της ανωτέρω σύμβασης, αποτελεί την υιοθέτηση ενός στρατηγικού σχεδίου αναμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου για την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων, που εκπονήθηκε μονομερώς απο το Υ.Μ.Α. (βλ. σχετ. την Εθνική Στρατηγική για την Προστασία των Ασυνόδευτων Ανηλίκων που εκπονήθηκε από την Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του Υ.Μ.Α., η οποία αναρτήθηκε τον Ιανουάριο του 2022 στον Δικτυακό Τόπο Διαβουλεύσεων αυτού). Οι δε συμβαλλόμενες Ο.Κοι.Π. απλώς και μόνο συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων που τίθενται από το Υπουργείο, μέσω της ανάθεσης σ’ αυτούς της παροχής υπηρεσιών επιτροπείας, υποχρεούμενες σε συμμόρφωση προς τις ειδικότερες δεσμεύσεις τους που απορρέουν από τις διατάξεις του ανωτέρω νόμου. Επομένως, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη, η επίδικη προγραμματική σύμβαση αποτελεί, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό, απευθείας ανάθεση σύμβασης παροχής των επίμαχων υπηρεσιών στις ως άνω Ο.Κοι.Π. και, ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στην εξαίρεση του άρθρου 12 παρ. 4 του ν. 4412/2016, όπως αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη προσφυγή.Περαιτέρω, όμως, το Δικαστήριο κρίνει, από τις περιστάσεις που επικαλείται το προσφεύγον και τα στοιχεία που προσκομίζει, ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις  του άρθρου 32 παρ..2 περ.γ του ν. 4412/2016  για την ανάθεση της σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 47/2023 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, του Λιμενικού Ταμείου Ζακύνθου, των Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων Κεφαλληνίας – Ιθάκης και Λευκάδας και της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την επωνυμία «…», με αντικείμενο την υλοποίηση της πράξης «Υδατοδρόμια Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών»(...)Επιπλέον δε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης αντίκειται στις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας, καθώς με αυτήν προβλέπεται η καταβολή πλήρους αμοιβής για την ανάθεση εκτέλεσης των υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στο Υποέργο 2 της σύμβασης, προσαυξημένης με ποσοστιαία υπολογιζόμενο διοικητικό κόστος, ενώ δεν αιτιολογείται ο ορθολογικός οικονομικά χαρακτήρας της επιλογής αυτής έναντι της υφιστάμενης εναλλακτικής δυνατότητας διενέργειας διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών, μέσω της οποίας θα μπορούσαν να επιτευχθεί σημαντικό οικονομικό όφελος, λόγω των εκπτώσεων που θα προσέφεραν οι συμμετέχοντες. Τέλος, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η συμπερίληψη στα λειτουργικά έξοδα του …. για την εκτέλεση του Υποέργου 2 της αμοιβής του προσωπικού (τακτικού ή έκτακτου), το οποίο στο άρθρο 1 της σύμβασης το ίδιο δηλώνει ότι θα διαθέσει για τον σκοπό εκτέλεσης αυτής και αμείβεται ούτως ή άλλως από το Δίκτυο, καθιστά το καταβαλλόμενο μέσω της σύμβασης αντάλλαγμα μη προβλεπόμενη στο νόμο επιχορήγηση για την κάλυψη των πάγιων λειτουργικών δαπανών του Δικτύου. Η καταβολή της έμμεσης αυτής επιχορήγησης, πέραν του ότι δεν προβλέπεται από την ανωτέρω νομοθεσία περί Δικτύων πόλεων, γεννά επιπλέον ζήτημα αθέμιτης και κατά παράβαση του ενωσιακού δικαίου ενίσχυσης του Δικτύου σε βάρος των ιδιωτών οικονομικών φορέων παροχής αντίστοιχων υπηρεσιών. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την αναφερόμενη στη σκέψη 29 της παρούσας βεβαίωση, δραστηριοποιείται εμπορικά στην ελεύθερη και με όρους ανταγωνισμού λειτουργούσα αγορά της παροχής μελετητικών και τεχνικών υπηρεσιών. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η σύναψη της προγραμματικής σύμβασης 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ(...)Με δεδομένα όσα εκτέθηκαν γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Από το περιεχόμενο της ελεγχόμενης σύμβασης προκύπτει ότι αυτή, αν και φέρεται ως προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, συνιστά απευθείας ανάθεση από τον Δήμο Νότιας …στην εταιρεία «….παροχής τεχνικών υπηρεσιών συναφών με την εκπόνηση μελέτης, η οποία διενεργήθηκε κατά παράβαση των διατάξεων του ν. 4412/2016. (…) .....». Η ουσιαστική συμβολή, μάλιστα, του Δήμου εξαντλείται στη χρηματοδότηση της σύμβασης, καθώς η εκτέλεση των απαιτούμενων ενεργειών για την εξασφάλιση των αδειοδοτήσεων και εγκρίσεων από τους αρμόδιους φορείς, που αναγράφεται μεταξύ των υποχρεώσεών του, συνιστά όλως τυπική συνεισφορά (υποβολή αιτήσεων προς τους αρμόδιους φορείς), δεδομένου ότι από το συμβατικό κείμενο συνάγεται ότι σε περίπτωση που απαιτηθούν περαιτέρω ενέργειες  για τη λήψη αυτών, αυτές θα διεκπεραιωθούν από την αντισυμβαλλόμενη αναπτυξιακή εταιρεία, η οποία αναλαμβάνει να τον συνδράμει και σε αυτό το σκέλος. Ομοίως, η συγκέντρωση των απαραίτητων στοιχείων και πληροφοριών, που επίσης συμπεριλαμβάνεται στις υποχρεώσεις του Δήμου, ανάγεται σε προαπαιτούμενη ενέργεια για την εκπόνηση οιασδήποτε μελέτης (κάθε εργοδότης παραδίδει στον ανάδοχο τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία που σχετίζονται με την παρεχόμενη υπηρεσία) και δεν αποτελεί ισόρροπη, αλλά όλως συμπληρωματική συμβολή στην εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου. Στην ερμηνευτική εκδοχή περί του αληθούς χαρακτήρα της επίμαχης σύμβασης συνηγορούν, άλλωστε, αφενός μεν η επιβάρυνση του ποσού του προϋπο-λογισμού αυτής με Φ.Π.Α., ο οποίος επιβάλλεται στις δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, όχι όμως και στις προγραμματικές συμβάσεις, αφετέρου δε το γεγονός ότι η υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου δεν προϋποθέτει την περαιτέρω σύναψη εκτελεστικών συμβάσεων, αλλά εξαντλείται στην εκτέλεση αυτής (Ε.Σ. VII Τμ. Πράξη 29/2015, ΚΠΕΔ VII Τμ. 17/2017, 248, 12/2016, 350/2015). Αποκλειομένης, εξάλλου, της νομικής φύσης αυτής ως σύμβασης συνεργασίας υπό την έννοια του άρθρου 12 παρ. 4 του ν. 4412/2016, καθόσον η έννοια της συνεργασίας στο άρθρο αυτό συνίσταται, ομοίως, στη διασφάλιση εκπλήρωσης ορισμένης αποστολής δημόσιας υπηρεσίας κοινής στους μετέχοντες φορείς, αλλά και λόγω της, έστω, μειοψηφικής συμμετοχής ιδιωτικών φορέων στη μετοχική σύνθεση της αντισυμβαλλόμενης αναπτυξιακής εταιρείας, ήτοι των με α/α 17 έως 40 μετεχόντων συλλόγων και αγροτικών συνεταιρισμών (για τη νομική μορφή των αγροτικών συνεταιρισμών ως ν.π.ι.δ. με εμπορική ιδιότητα προέβλεπε αρχικά ο ν. 2810/2000 - Α΄108 και ήδη ο               ν. 4384/2016-Α΄78, οι δε μετέχοντες σύλλογοι αποτελούν ν.π.ι.δ. που διέπονται από τις διατάξεις του ΑΚ περί σωματείων) χωρίς τούτο να επιβάλλεται από νομοθετική διάταξη, καθώς επίσης της συναγόμενης από τις διατάξεις του καταστατικού της ευρείας αυτονομίας δράσης αυτής, η έμμεση, μόνο, επιρροή στην οποία από τους μετέχοντες στο κεφάλαιο αυτής δήμους, όπως προεκτέθηκε, δεν καθιστά τον επ’ αυτής έλεγχο ανάλογο εκείνου που ασκούν στις δικές τους υπηρεσίες, η συγκεκριμένη σύμβαση δεν εμπίπτει σε κανέναν από τους αναφερόμενους στο άρθρο 12 του ν. 4412/2016 συμβατικούς τύπους, τους οποίους ο νόμος αυτός εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του. (…). Στο πλαίσιο αυτό, για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης, ως σύμβασης παροχής τεχνικών υπηρεσιών συναφών με την εκπόνηση μελέτης, συμβατικής αξίας (χωρίς Φ.Π.Α.) 32.258,06 ευρώ, ο Δήμος όφειλε να διενεργήσει τουλάχιστον συνοπτικό διαγωνισμό (άρθρα 116 και 117 ν. 4412/2016). Αντιθέτως, ο Δήμος προέβη στην απευθείας ανάθεσή της με τη μορφή της προγραμματικής σύμβασης του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, δεν μπορεί δε να θεωρηθεί, με βάση το πραγματικό της υπόθεσης, ότι συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις, ώστε να δικαιολογείται η ανάθεση χωρίς διαγωνιστική διαδικασία.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.7/12/2018

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η … Α.Ε., μετά την αποξένωσή της από την κυριότητα του Δικτύου Διανομής και σύμφωνα με το άρθρο 3 του καταστατικού της, έχει ως κύριο σκοπό την άσκηση βιομηχανικής και εμπορικής δραστηριότητας που συνίσταται στην παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας εντός μίας πλήρως απελευθερωμένης σχετικής αγοράς. Επιπλέον, μετά τις ανωτέρω αναφερόμενες εξελίξεις στη μετοχική σύνθεση της εταιρείας, το Ελληνικό Δημόσιο έχει απωλέσει τον έλεγχο επί της απόλυτης πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου της, δεν διατηρεί ειδικά ή αποκλειστικά προνόμια ως προς τη διοίκηση και εποπτεία της εταιρείας λόγω της μετοχικής του ιδιότητας και δεν χρηματοδοτεί με οποιονδήποτε τρόπο τη δραστηριότητά της.(...)Δεν έχει ένα σαφώς οριοθετημένο αντικείμενο, αλλά αρκείται σε μια όλως αόριστη αναφορά επιμέρους γενικών κατηγοριών εργασιών, ενώ περαιτέρω, δεν αναφέρεται πηγή χρηματοδότησης ούτε, εξάλλου, προβλέπεται συγκεκριμένος προϋπολογισμός, με αποτέλεσμα να είναι ανέφικτος ο έλεγχος της έκτασης της επαγόμενης δημοσιονομικής επιβάρυνσης, τούτο δε, κατά παραβίαση της συνταγματικής αρχής της διαφανούς και χρηστής διαχείρισης του δημοσίου χρήματος(...)Συνεπώς, η εν λόγω σύμβαση δεν αποτελεί νόμιμη περίπτωση προγραμματικής συμφωνίας, ήτοι σύμβασης οριζόντιας συνεργασίας που συνάπτεται αποκλειστικά μεταξύ αναθετουσών Αρχών προς επιδίωξη ενός από κοινού επιδιωκόμενου σκοπού δημοσίου συμφέροντος ... Αντιθέτως, με το ως άνω όλως ελλειπτικό περιεχόμενο η εν λόγω συμφωνία αφορά, κατ’ ουσίαν, σε έναν μηχανισμό απευθείας αναθέσεων εργασιών σε ιδιώτη οικονομικό φορέα κατά παραβίαση των διατάξεων του ενωσιακού δικαίου που προσδιορίζουν τη διαδικασία ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων ... και αποτελούν αναπόσπαστο πλέον τμήμα του εσωτερικού δικαίου με αυξημένη τυπική ισχύ, όπερ συνεπάγεται ότι είναι ανεπίτρεπτη οιαδήποτε (ακόμη και νομοθετική) παρέκκλιση από αυτές.Απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο το υποβληθέν, με το από 8.6.2022 έγγραφο των Αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Διευθύνοντα Συμβούλου της εταιρείας … Α.Ε., σχέδιο σύμβασης καθ’ ο μέρος αφορά σε συμφωνία αγοράς μετοχών.Κωλύεται η υπογραφή του ως άνω σχεδίου σύμβασης καθ’ ο μέρος αφορά στην εκτέλεση των εργασιών που προβλέπονται στους όρους 6.4.3. και 6.4.4. αυτού.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:‘‘για την ενίσχυση του μηχανισμού καθαριότητας του Δήμου … για το χρονικό διάστημα 28 Δεκεμβρίου έτους 2022 – 27 Δεκεμβρίου έτους 2023’’, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.689.442,12 ευρώ πλέον ΦΠΑ (4.574.908,22 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).(....)Περαιτέρω, αυτή αποτελεί γνήσια προγραμματική - οριζόντιας συνεργασίας σύμβαση, η οποία εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016, καθώς συνάπτεται μεταξύ δύο αναθετουσών αρχών που αποβλέπουν στη μεταξύ τους συνεργασία προς την επίτευξη ενός σκοπού δημόσιου συμφέροντος, ήτοι της διαχείρισης των παραγόμενων στη γεωγραφική περιφέρεια αρμοδιότητάς τους στερεών αποβλήτων, ο οποίος, όπως προκύπτει από το νομοθετικό πλαίσιο που τις διέπει, συνιστά κοινό σκοπό αμφότερων αυτών, η εν λόγω δε συνεργασία υλοποιείται εν προκειμένω με την αλληλοσυμπλήρωση των αναλαμβανόμενων υποχρεώσεων από τα συμβαλλόμενα μέρη, ενώ, τέλος, οι εμπλεκόμενοι φορείς και, ιδίως, η … ΑΕ (ΟΤΑ), όπως προκύπτει από την παρεχόμενη διά του προμνησθέντος εγγράφου του Γενικού Διευθυντή βεβαίωση, δεν δραστηριοποιείται στην ελεύθερη αγορά στο πεδίο δράσεων που αφορά η συγκεκριμένη συνεργασία σε ποσοστό μεγαλύτερο του προβλεπόμενου στο άρθρο 12 παρ. 4 του ν. 4412/2016.Δεν κωλύεται η υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης 

Υπηρεσίες μεταφοράς παιδιών και ατόμων με ειδικές ανάγκες...Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 17 του ν. 3329/2005, αλλά υπό το μανδύα αυτής υποκρύπτεται μία αυτοτελής, εξ επαχθούς αιτία σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας .... και της «...». Τούτο δε καθόσον τα μέρη που φέρονται συμβαλλόμενα δεν εκκινούν από κοινή αφετηρία για την επίτευξη δημόσιου σκοπού, αλλά επιδιώκουν η μεν Περιφέρεια την εκτέλεση της υπηρεσίας μετακίνησης των δικαιούμενων προσώπων, για λόγους κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης, ενώ το ...., το αντάλλαγμα για την εκτέλεση των υπηρεσιών που αποτελεί αντικείμενο των αναλαμβανομένων από αυτό δράσεων. Προς τούτο προβλέπεται μονομερής χρηματοδότηση της δράσης από τις πιστώσεις τις Περιφέρειας, που κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό αποτελεί το αντάλλαγμα για την εκτέλεση της ανατιθέμενης εργασίας μεταφοράς, η οποία επιπλέον επιβαρύνεται με το ποσό του Φ.Π.Α., που προβλέπεται μόνον στις εξ επαχθούς αιτίας συμβάσεις παροχής υπηρεσιών. Τούτο δε, δεν αναιρείται από το γεγονός ότι, εν προκειμένω, το αντάλλαγμα δεν αποφέρει το σύνηθες κέρδος στην συμμετέχουσα επιχείρηση (η οποία υποστηρίζει ότι υφίσταται ζημία από τη σύμβαση αυτή, αφού προσφέρει έκπτωση 7% επί της δαπάνης και παρέχει χωρίς επιβάρυνση εξειδικευμένο συνοδό), απορριπτομένων ως αβάσιμων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της αιτούσας και της παρεμβαίνουσας (βλ. και Ε.Σ. Τμ, Μειζ. Επτ. Συνθ. 1747/2016). Ενδεικτικό δε του ότι δεν πρόκειται για προγραμματική σύμβαση, αλλά για απευθείας ανάθεση, είναι και το γεγονός ότι ο επιδιωκόμενος από τα συμβαλλόμενα μέρη σκοπός ολοκληρώνεται και εξαντλείται με τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, χωρίς να απαιτείται περαιτέρω η υπογραφή εκτελεστικής τοιαύτης. Ενόψει των ανωτέρω, η πλημμέλεια που αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη είναι βάσιμη.

Παροχή πηρεσιών τεχνικής συμβουλευτικής υποστήριξης:..ζητείται η ανάκληση της 123/2018 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο... Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 5, το Τμήμα κρίνει ότι από το αντικείμενο της ανωτέρω σύμβασης που συνήφθη μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της αιτούσας αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α. και κυρίως από τη διαμόρφωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών, προκύπτει ότι αυτή δεν συνιστά προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, όπως επιγράφεται. Τούτο δε, διότι δεν πρόκειται για συμφωνία που θέτει το γενικό πλαίσιο για την οργάνωση και διαχείριση δημοσίων υπηρεσιών, με σκοπό τη διευκόλυνση της παροχής τους, ούτε τα συμβαλλόμενα μέρη συμπράττουν με ισορροπημένο τρόπο στην υλοποίηση του αντικειμένου της. Αντιθέτως, προκύπτει ότι στην ουσία πρόκειται για ανάθεση συγκεκριμένης συνήθους υπηρεσίας παροχής υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου από τον Δήμο ..., που λειτουργεί ως αναθέτουσα αρχή, στην αναπτυξιακή εταιρεία «....», που επέχει απλώς θέση παρόχου υπηρεσιών, υλοποιώντας ο ίδιος το αντικείμενο της σύμβασης, ενώ η συνεισφορά του Δήμου είναι όλως συμπληρωματική, καθόσον περιορίζεται στη χρηματοδότηση, σχεδόν στο σύνολο, της συγκεκριμένης δραστηριότητας (160.000 επί συνόλου 163.000 ευρώ), στην εξασφάλιση των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων, στην παράδοση, στην οποία προβαίνει κάθε εργοδότης προς τον ανάδοχο, κάθε διαθέσιμου σε αυτόν στοιχείου σχετικά με την υπό εκτέλεση μελέτη ή υπηρεσία, καθώς και στη συμμετοχή του στην Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης. Άλλωστε, η επικαλούμενη από τις αιτούσες σύναψη, μετά την ολοκλήρωση των σχετικών μελετών, εκτελεστικών συμβάσεων με τρίτους για τα έργα που αναφέρονται στη σύμβαση, δεν αφορούν στην υλοποίηση αυτού καθεαυτού του αντικειμένου της, που συνίσταται στην παροχή από την «....» υπηρεσιών τεχνικής συμβουλευτικής υποστήριξης στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου ... κατά την εκπόνηση των απαριθμούμενων στη σύμβαση μελετών, στο πλαίσιο της διαδικασίας ωρίμανσης των αντίστοιχων έργων, ενώ η έλλειψη κέρδους που, επίσης, επικαλούνται, δεδομένου ότι το συμβατικό ποσό καλύπτει μόνο το κόστος εκτέλεσης της σύμβασης, δεν αναιρεί τον επαχθή χαρακτήρα αυτής (βλ. Δ.Ε.Ε. απόφαση της 23.12.2009, CoNISMa, C-305/08, σκ. 33, απόφαση της 19.12.2012, Azienda Sanitaria Locale di Lecce, C-159/11, σκ. 29). Επομένως, εν προκειμένω, όπως ορθώς, αν και με διαφορετική αιτιολογία, έκρινε και το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του, πρόκειται για κοινή δημόσια σύμβαση παροχής τεχνικών υπηρεσιών συναφών με την εκπόνηση μελέτης, η οποία ανατέθηκε απευθείας στη συγκεκριμένη αναπτυξιακή ανώνυμη εταιρεία, χωρίς να συντρέχουν οι προς τούτο προβλεπόμενες στο άρθρο 32 του ν. 4412/2016 εξαιρετικές προϋποθέσεις..(..)Ενόψει των προεκτεθέντων, εφόσον η ελεγχόμενη σύμβαση καθιερώνει «οριζόντια συνεργασία μεταξύ αναθετουσών αρχών», σύμφωνα με το άρθρο 12 παρ. 4 του ν. 4412/2016, εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του νόμου αυτού και, ως εκ τούτου, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι συνεξεταζόμενες λόγω συνάφειας αιτήσεις πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 123/2018 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο. Το ελεγχόμενο δε χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.Ανακαλεί την 123/2018 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VΙΙ Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Προγραμματική σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Πειραιά για το έργο «Αναβάθμιση σχολικών υποδομών του Δήμου Πειραιά»(...)Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι είναι επιτρεπτή, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Πειραιά με το ως άνω περιεχόμενο, η σύμβαση αυτή εγκαθιδρύει πράγματι συνεργασία μεταξύ δημοσίων φορέων με σκοπό, διά της συνένωσης των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, την από κοινού εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους, και ως τέτοια δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016, το δε υποβληθέν για έλεγχο οικείο σχέδιο σύμβασης έχει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο, και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του.