Εκτέλεση εργασιών:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι επίμαχες εργασίες υπάγονται ρητώς στην αρμοδιότητα του Τεχνικού Τμήματος του Νοσοκομείου, όπου ήδη υπηρετεί τεχνικό προσωπικό διαφόρων κατηγοριών εκπαίδευσης και ειδικοτήτων, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, δύο ψυκτικών, ενός θερμοϋδραυλικού, δύο ηλεκτρολόγων εγκαταστάσεων, ενός ηλεκτρολόγου που ασχολείται με τον η/μ εξοπλισμό, δύο θερμαστών και ενός θερμαστή κατέχοντος θέση μηχανοτεχνίτη. Σημειωτέον, εξάλλου, ότι στις αρμοδιότητες του Τεχνικού Τμήματος του Νοσοκομείου περιλαμβάνεται, σύμφωνα με τον οικείο Οργανισμό, το σύνολο των εργασιών συντήρησης και διαρκούς βελτίωσης των μηχανολογικών, ηλεκτρικών και ψυκτικών εγκαταστάσεών του, η δε εκπαίδευση του αναγκαίου προσωπικού, μεταξύ αυτών που διαθέτουν τους απαραίτητους τίτλους σπουδών, προκειμένου να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις συντήρησης τυχόν νέας τεχνολογίας εξοπλισμού, αποτελεί υποχρέωση τόσο του Νοσοκομείου όσο και του υπηρετούντος σε αυτό προσωπικού (.. Και υπό την εκδοχή, άλλωστε, ότι για την εκτέλεση των υπό κρίση εργασιών απαιτούνται περαιτέρω τεχνικές γνώσεις, δεν αιτιολογείται επαρκώς από το Νοσοκομείο και με προσκόμιση συγκεκριμένων στοιχείων, για ποιο λόγο τις γνώσεις αυτές δεν μπορεί να τις αποκτήσει το ήδη υπηρετούν προσωπικό κατόπιν κατάλληλης εκπαίδευσης ή ενημέρωσης, ώστε να μην ανακύπτει, ενόψει και της αρχής της οικονομικότητας, η ανάγκη ανάθεσής τους σε εξωτερικό συνεργάτη στο διηνεκές .. Ο δε σχετικός ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι το υπηρετούν σε αυτό προσωπικό δεν δύναται, ενόψει του όγκου των εργασιών, τις οποίες είναι επιφορτισμένο να εκτελέσει, να εκπαιδευθεί ή και να ανταποκριθεί στις εν λόγω εργασίες είναι απορριπτέος ως αναπόδεικτος.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ-ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Όπως προκύπτει από τον Ο.Ε.Υ. του Δήμου, το σύνολο των επίμαχων εργασιών εμπίπτει στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του προσωπικού του, συγκεκριμένα του Τμήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας, ενώ το αντικείμενο των οικείων συμβάσεων, που συνίσταται σε συνήθεις εργασίες αφενός συντήρησης και καθαρισμού των πηγών και των παρακειμένων δεξαμενών συλλογής υδάτων, αφετέρου αποκατάστασης των βλαβών στα δίκτυα ύδρευσης τμημάτων του Δήμου, δεν μπορεί να θεωρηθεί εξειδικευμένου τεχνικού περιεχομένου, ούτως ώστε να απαιτείται προσωπικό  με ιδιαίτερη εμπειρία και γνώσεις για τη διεκπεραίωσή τους. Περαιτέρω, δοθέντος ότι οι ανάγκες για αποκατάσταση των βλαβών που καλείται εν προκειμένω να καλύψει το προσωπικό του Δήμου είναι σπάνιες και δεν ανακύπτουν κατά την κοινή πείρα σε καθημερινή βάση, όπως άλλωστε προκύπτει από το χρονικό διάστημα τριών και πέντε μηνών από την ανάθεση έως την εκτέλεση αυτών, ενώ, συναφώς, οι εργασίες καθαρισμού και συντήρησης των υδρομαστεύσεων δεν είναι έκτακτες και μπορούν με κατάλληλο προγραμματισμό να διεκπεραιωθούν σε βάθος χρόνου, το υπηρετούν προσωπικό,  αποτελούμενο  από  7  συνολικά  υπαλλήλους,  κρίνεται  επαρκές  για την κάλυψη του συνόλου των εργασιών. Επομένως η εκτέλεση των παραπάνω εργασιών ανατέθηκε σε ιδιώτες κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, όπως βάσιμα προβάλλει ο αναπληρωτής Επίτροπος.(...)Όμως λαμβανομένων υπόψη α) της μεγάλης εδαφικής έκτασης του Δήμου και της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας του, που περιλαμβάνει μεγάλο παραλιακό μέτωπο με τουριστικούς οικισμούς αλλά και ορεινούς όγκους με απομακρυσμένα και δύσκολα προσεγγίσιμα χωριά, β) του ζωτικής σημασίας χαρακτήρα των παρασχεθεισών εργασιών που επιβάλλει την αδιάλειπτη παροχή τους, γ) του γεγονότος ότι, μετά την ισχύ του άρθρου 7 ν. 4368/2016 (Α΄ 21) με το οποίο εξαιρέθηκε της αναστολής προσλήψεων το προσωπικό Υ.Ε. και Δ.Ε. σε υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα των ο.τ.α., ο Δήμος έχει δρομολογήσει  την πρόσληψη δύο εργαζομένων σχετικά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Δήμος ενήργησε χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης της προαναφερθείσας γενικής αρχής, τα δε ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης. (συγγνωστή πλάνη)

Εργασίες συντήρησης κατασκηνώσεων: Με τις .. αποφάσεις του Δημάρχου ... εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση στον εργολάβο .. των εργασιών συντήρησης κτιρίου στην «..» της Δ.Ε. ... και των εργασιών συντήρησης κατασκηνώσεων στο ..., αντίστοιχα, έναντι του ποσού των 24.600 ευρώ (με Φ.Π.Α.) για κάθε ανάθεση και ακολούθως καταρτίσθηκαν οι από 21.10.2015 συμβάσειςΜε τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι οι μεν εργασίες συντήρησης κτιρίου στην «..» εκτελέσθηκαν στη δημοτική ενότητα ..., ενώ οι εργασίες συντήρησης κατασκηνώσεων εκτελέσθηκαν στο ..., το οποίο ανήκει στη δημοτική ενότητα … του Δήμου ..., ο λόγος διαφωνίας περί μη νόμιμης κατάτμησης ομοειδών εργασιών είναι αβάσιμος, καθόσον οι επίμαχες εργασίες αφορούν διαφορετικές δημοτικές ενότητες. Ως εκ τούτου, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι νόμιμες και κατά συνέπεια, τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Γενικά:Μη νόμιμη η δαπάνη από Δήμο που αφορά στην 1 η πληρωμή σύμβασης σε ιδιώτη ηλεκτρολόγο για την παροχή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής εξωτερικού φωτισμού Δημοτικής Ενότητας, καθόσον: α) η εκτέλεση των παραπάνω εργασιών μη νομίμως ανατέθηκε σε ιδιώτη, διότι αυτές εμπίπτουν στα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του προσωπικού του ανωτέρω Δήμου, καθότι το αντικείμενο της παρούσας σύμβασης δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία, αλλά πρόκειται, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, για συνήθεις και απλές ηλεκτρολογικές εργασίες και επιπλέον δεν προκύπτει ότι η Υπηρεσία δεν διέθετε τον απαιτούμενο ειδικό εξοπλισμό για την υλοποίηση των εν λόγω εργασιών και β) στο πλαίσιο της αρχής της αποτελεσματικότητας που πρέπει να διέπει τη δράση των οργάνων των Ο.Τ. Α., και δεδομένου ότι οι συγκεκριμένες εργασίες δεν ανέκυψαν αιφνιδίως, θα μπορούσαν να έχουν ενταχθεί σε προγραμματισμό, έτσι ώστε να επιτευχθεί η εκτέλεσή τους, ακόμα και σταδιακά, από το υπηρετούν προσωπικό, στα καθήκοντα και στις αρμοδιότητες του οποίου εμπίπτουν.

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ.Εργα - Εργασίες (Εργολαβικό όφελος, Γενικά έξοδα):Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από το ασφαλιστικό ίδρυμα σε εργολήπτη δημοσίων έργων, για την υλοποίηση του έργου «Εργασίες αποψίλωσης και καθαρισμού οικοπεδικών εκτάσεων ιδιοκτησίας ...», καθόσον οι ανωτέρω εργασίες, ήτοι ο καθαρισμός και η αποψίλωση των οικοπέδων, συνιστά εκτέλεση εργασιών και όχι δημόσιο έργο, αφού δεν πρόκειται περί κατασκευής, επέκτασης, ανακαίνισης, επισκευής, συντήρησης ή ερευνητικής εργασίας, που απαιτεί ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και επεμβάσεις. Συνεπώς, για την ανάθεση εκτέλεσης των ανωτέρω εργασιών, έπρεπε να εφαρμοστούν οι διατάξεις του ν. 2286/1995 και του π.δ/τος 118/2007, οι οποίες δεν προβλέπουν την καταβολή στον ανάδοχο ποσών για γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος ούτε την επιβάρυνση του τελευταίου με τις δαπάνες δημοσίευσης της διακήρυξης.(συγγνωστή πλάνη)

Χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου …, ποσού 800,00 ευρώ, το οποίο αφορά στην καταβολή στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρία, με την επωνυμία «… Α.Ε.», μέρους της αμοιβής της (συνολικού ποσού 5.904,00 ευρώ) για την παροχή υπηρεσιών συντήρησης – υποστήριξης μηχανογραφικού εξοπλισμού.(...) Οι δε ως άνω παρεχόμενες υπηρεσίες συντήρησης, όπως αυτές εξειδικεύονται τόσο στην προεκτεθείσες Τεχνική Έκθεση όσο και στην υπογραφείσα σχετική σύμβαση ανάθεσης, συνιστούν συνήθεις,    κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, εργασίες, για την εκτέλεση των οποίων δεν απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία, το δε επικαλούμενο στο έγγραφο επανυποβολής λογισμικό αφορά σε προγράμματα και εφαρμογές     του γενικού εμπορίου πληροφορικής και όχι σε ειδικό λογισμικό που κατασκευάστηκε από την ανάδοχο αποκλειστικά για τις μηχανογραφικές ανάγκες του συγκεκριμένου Δήμου, ούτως ώστε, μόνο αυτή, να μπορούσε     να προσφέρει τις απαιτούμενες υπηρεσίες συντήρησης και παραμετροποίησης του πηγαίου κώδικά του. Ως εκ τούτου οι ανωτέρω εργασίες συντήρησης μπορούσαν να εκτελεστούν από το υπάρχον προσωπικό και μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο ιδιωτική εταιρεία. Αποφαίνεται ότι το 65 Α, οικονομικού έτους 2014, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου …, ποσού 800,00 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης ψυγείων και καταψυκτών:..Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι επίμαχες υπηρεσίες συντήρησης των ψυγείων και καταψυκτών του τμήματος αιμοδοσίας και του μικροβιολογικού τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου ... υπάγονται ρητά στην αρμοδιότητα της τεχνικής υπηρεσίας, όπου υπηρετεί ήδη εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό όλων των κατηγοριών εκπαίδευσης, περιλαμβανομένων ενός Ηλεκτρολόγου Μηχανικού, ενός Ψυκτικού, ενός υπαλλήλου Ηλεκτρονικών Μηχανημάτων και δύο Ηλεκτρολόγων. Και είναι μεν αληθές ότι από τα προσκομιζόμενα στοιχεία συνάγεται ότι πράγματι για την εκτέλεση των συγκεκριμένων εργασιών απαιτούνται περαιτέρω τεχνικές γνώσεις, όμως δεν αιτιολογείται επαρκώς από το Νοσοκομείο και με προσκόμιση συγκεκριμένων στοιχείων, γιατί τις γνώσεις αυτές δεν μπορεί να τις αποκτήσει το υπηρετούν ήδη προσωπικό μετά από κατάλληλη εκπαίδευση ή εξειδίκευση, ώστε να μην ανακύπτει, ενόψει και της αρχής της οικονομικότητας, η ανάγκη ανάθεσής τους σε εξωτερικό συνεργάτη στο διηνεκές..(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, συντρέχει όμως συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, η οποία δικαιολογεί κατ΄εξαίρεση τη θεώρηση του επίμαχου χρηματικού εντάλματος.

Συντήρηση και επισκευή κινητού εξοπλισμού....Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:α) Κατά την έννοια των διατάξεων του ν.δ/τος 2396/1953 και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού 3373/390/20.3.1975 και 4993/745/24.4.1975 αποφάσεων του Υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως, που αποτυπώνουν την εφαρμογή της αρχής της οικονομικότητας στο ειδικότερο πλαίσιο της ανάθεσης υπηρεσιών συντήρησης οχημάτων των Ν.Π.Δ.Δ., σε εξωτερικά ιδιωτικά συνεργεία δύνανται να ανατίθενται μόνο οι εργασίες συντήρησης και επισκευής που αδυνατούν να εκτελέσουν τα συνεργεία του ίδιου του Ν.Π.Δ.Δ., τούτο δε, προκειμένου ο προϋπολογισμός του Ν.Π.Δ.Δ. να επιβαρύνεται μόνο με το κόστος των συγκεκριμένων αυτών εργασιών. Ωστόσο, στον ελεγχόμενο διαγωνισμό (άρθρο 10 της «Συγγραφής Υποχρεώσεων» και «Τεχνική Περιγραφή – Προδιαγραφές») προβλέπεται ότι, θα ακολουθείται μεν η διαδικασία των ανωτέρω Υπουργικών Αποφάσεων και θα παραπέμπονται στο ιδιωτικό συνεργείο οι συγκεκριμένες μόνο εργασίες που αδυνατούν να εκτελέσουν τα συνεργεία του ...., πλην όμως οι εκτελεστικές συμβάσεις που θα συνάπτονται για κάθε όχημα σε μηνιαία βάση με τον ανάδοχο θα έχουν «σταθερό και αμετάβλητο τίμημα ανά όχημα και για τριάντα έξι μήνες» που θα αντιστοιχεί στο «μηνιαίο τίμημα» όπως διαμορφώθηκε με την οικονομική προσφορά του αναδόχου (προδήλως με εφαρμογή του ποσοστού έκπτωσης στην εκτιμώμενη μηνιαία δαπάνη συντήρησης κάθε οχήματος). Η πρόβλεψη αυτή του αμετάβλητου μηνιαίου τιμήματος, δηλαδή σταθερού τιμήματος ανεξαρτήτως της ποσότητας των εργασιών συντήρησης, αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας, συνδέεται με τη συνολική λειτουργία της ελεγχόμενης συμφωνίας – πλαίσιο και για τον λόγο αυτόν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια. Περαιτέρω, η ίδια ως άνω πρόβλεψη οδηγεί σε καταστρατήγηση των διατάξεων των προαναφερθεισών υπουργικών αποφάσεων, καθόσον δίνει τη δυνατότητα στα συνεργεία του ... να παραπέμπουν σε ιδιωτικό συνεργείο το σύνολο των εργασιών συντήρησης, με αποτέλεσμα την άσκηση διεκπεραιωτικού ρόλου των συνεργείων αυτών (....) και τελικώς την αχρησία τους.(...)Κατ’ ακολουθίαν, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, επομένως κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1300/2019

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης των ψυγείων και καταψυκτών. Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι επίμαχες υπηρεσίες συντήρησης των ψυγείων και καταψυκτών του Τμήματος Αιμοδοσίας και του Μικροβιολογικού Τμήματος του Γενικού Νοσοκομείου ... υπάγονται ρητά στην αρμοδιότητα της τεχνικής υπηρεσίας του Νοσοκομείου, όπου υπηρετεί ήδη εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό όλων των κατηγοριών εκπαίδευσης, περιλαμβανομένων ενός Μηχανικού ΠΕ, τεσσάρων υπαλλήλων Μηχανικών ΤΕ, τριών Ψυκτικών και ενός υπαλλήλου Ηλεκτρονικού. Και είναι μεν αληθές ότι από τα προσκομιζόμενα στοιχεία συνάγεται ότι πράγματι για την εκτέλεση των συγκεκριμένων εργασιών απαιτούνται περαιτέρω τεχνικές γνώσεις, όμως δεν αιτιολογείται επαρκώς από το Νοσοκομείο και με προσκόμιση συγκεκριμένων στοιχείων, γιατί τις γνώσεις αυτές δεν μπορεί να τις αποκτήσει το υπηρετούν ήδη προσωπικό μετά από κατάλληλη εκπαίδευση ή εξειδίκευση, ώστε να μην ανακύπτει, ενόψει και της αρχής της οικονομικότητας, η ανάγκη ανάθεσής τους σε εξωτερικό συνεργάτη στο διηνεκές..Όμως, η διαφαινόμενη αοριστία, την οποία εμπεριέχει ο ισχυρισμός αυτός του φορέα, έχει ως συνέπεια ότι δεν καθίσταται δυνατόν να αποδειχθεί η βασιμότητά του, εάν δηλαδή πράγματι το κόστος προμήθειας του απαιτούμενου εξοπλισμού είναι υψηλότερο σε σχέση με το κόστος, που προκύπτει από τη διαρκή ανάθεση των υπηρεσιών συντήρησης σε ιδιωτική εταιρεία... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών αντικατάστασης λαμπτήρων και συντήρησης δικτύου ηλεκτροφωτισμού:..Με αυτά τα δεδομένα, ο προϋπολογισμός της σύμβασης είναι ορισμένος διότι, αφενός από το απαντητικό έγγραφο του Δήμου αποδεικνύεται ότι η τιμή μονάδας ανά εργασία κοστολογήθηκε βάσει της ΔΚΠ/οικ/545/29-5-2015 (Β΄ 1088) Υ.Α. για τη «Συμπλήρωση του πίνακα Τιμών των άρθρων στα τιμολόγια Η/Μ εργασιών», αφετέρου υπάρχει αντικειμενική αδυναμία ακριβούς υπολογισμού των απαιτούμενων εργατοωρών και προμέτρησης των υπηρεσιών λόγω της φύσης αυτών (απρόβλεπτες βλάβες και ανάγκες συντήρησης), ενώ η πληρωμή του αναδόχου προβλέπεται τμηματική αναλόγως των εκτελεσθεισών εργασιών. Ωστόσο, οι επίμαχες υπηρεσίες ανατέθηκαν κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, διότι εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Εγκαταστάσεων και Εξοπλισμού του Δήμου, η δε στελέχωσή του από 16 τεχνίτες ηλεκτρολόγους και 3 οδηγούς κρίνεται επαρκής για τη διεκπεραίωση αυτών. Παρόλα αυτά, λαμβανομένου υπόψη ότι παρόμοιες υπηρεσίες είχαν ανατεθεί σε ιδιώτη κατά το έτος 2016, για όλες τις Δ.Ε. του Δήμου πλην της Δ.Ε. … (6-111/7.3.2016 απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου), καθώς και ότι θεωρήθηκε ότι η επιπλέον προβλεπόμενη υποχρέωση υποβοήθησης του συνεργείου του Δήμου από τον ανάδοχο μπορεί να δικαιολογήσει την ανάθεση σε τρίτο, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης της αρχής της οικονομικότητας. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.