Σε ανοικτό διαγωνισμό με κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά, η οικονομική προσφορά της μοναδικής συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας είναι πλημμελής, δεδομένου ότι περιλαμβάνει όρο αντίθετο με εκείνον της οικείας διακήρυξης καθώς στο κόστος των υπό προμήθεια προϊόντων δεν συμπεριλαμβάνονται όλες οι νόμιμες κρατήσεις, αφού εξαιρούνται οι κρατήσεις υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, χωρίς να προβλέπεται τέτοια δυνατότητα από τη διακήρυξη. Ο τρόπος υποβολής της οικονομικής προσφοράς συνιστά ουσιώδη όρο της διακή¬ρυξης, η παράβαση του οποίου από την αναδειχθείσα ως ανάδοχο, καθιστά την προσφορά της απαράδεκτη και μη νόμιμη την εγκριτική του αποτελέσματος του διαγωνισμού, απόφαση. Με την 3039/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε ότι, μετά την υποβολή εγγράφων, διευκρινίστηκε ότι τόσο στην οικονομική προσφορά της αναδόχου εταιρείας όσο και στο συνολικό τίμημα της κατακύρωσης συμπεριλαμβάνονται ( εκτός του Φ.Π.Α.) και οι νόμιμες κρατήσεις υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας υλικών από το Ι.Κ.Α.-Έ.Τ.Α.Μ., καθόσον κρίθηκε ότι: α) μη νομίμως προμηθεύτρια εταιρεία που αναδείχθηκε μειοδότρια στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, υπέβαλε, εκτός των άλλων και υπεύθυνη δήλωση, στην οποία δεν προσδιόριζε σαφώς, τόσο κατ' είδος όσο και κατά τόπο, το οικείο Έπιμελητήριο στο οποίο είναι εγγεγραμμένη, με συνέπεια η αόριστη αναφορά στη δήλωσή της περί εγγραφής της στο οικείο Έπιμελητήριο να μην πληροί όρο που τίθεται στη διακήρυξη του διαγωνισμού. Έπιπλέον, μη νομίμως κατακυρώθηκαν υπό προμήθεια είδη σ' αυτήν κατά το μέρος που η κατακυρωθείσα ποσότητα του είδους υπερέβαινε το νόμιμο όριο επαύξησης(15%) των οριζομένων από τη διακήρυξη ποσοτήτων και η προσφορά της για συγκεκριμένο είδος δεν ήταν η πλέον συμφέρουσα γι' αυτό, β) μη νομίμως συμμετείχε στον ελεγχόμενο διαγωνισμό άλλη προμηθεύτρια εταιρεία καθόσον ϊ)οι υπεύθυνες δηλώσεις που υπέβαλε με την προσφορά της υπογράφονται από πρόσωπο, το οποίο δεν την εκπροσωπεί νομίμως, καθόσον δεν φέρει την ιδιότητα του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβού-λου της, ούτε και προκύπτει ότι έχει ειδικώς εξουσιοδοτηθεί από το νόμιμο εκπρόσωπο της εται-ρείας και ii) δεν προσδιόρισε με την υπεύθυνη δήλωσή της το κατά τόπο οικείο Έπιμελητήριο στο οποίο είναι εγγεγραμμένη, κατά παράβαση των οριζομένων στην οικεία διακήρυξη και γ) μη νομίμως κατακυρώθηκαν σε συμμετέχουσα στο διαγωνισμό προμηθεύτρια εταιρεία είδη, κατά το μέρος που η κατακυρωθείσα ποσότητα αυτών υπερέβαινε το νόμιμο όριο επαύξησης (15%) των οριζομένων από την οικεία διακήρυξη ποσοτήτων. Με την 2012/2010 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακλήθηκε εν μέρει η ως άνω Πράξη του Κλιμακίου, καθόσον α) αναγνωρίστηκε συγγνωστή πλάνη στα όργανα της αναθέτουσας αρχής σχετικά με την ασάφεια των υπεύθυνων δηλώσεων και την έλλειψη υπογραφής από τον νόμιμο εκπρόσωπο, β) υποβλήθηκαν έγγραφα από τα οποία προέκυψε μη υπέρβαση της προβλεπόμενης από τη διακήρυξη ποσότητας για είδη του διαγωνισμού και κατακύρωση στην πλέον συμφέρουσα προσφορά και γ) τροποποιήθηκε η κατακυρωτική απόφαση με αποτέλεσμα να μην υφίστανται πλέον υπερβάσεις της κατακυρωθείσας ποσότητας, εκτός από ένα (1) υπό προμήθεια είδος, για το οποίο και παραμένει η πλημμέλεια της υπέρβασης των από τη διακήρυξη προσδιορισμένων ποσοτήτων.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά, καθόσον α) στο δημοσιευθέν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης κείμενο της διακήρυξης (πρώτη δημοσίευση) αναφέρεται εσφαλμένα, ως προς το είδος της σύμβασης, που αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της διακήρυξης, ότι πρόκειται για χρηματοδοτική μίσθωση, μολονότι η διακήρυξη στην αρχική της μορφή δεν αφορούσε τέτοια σύμβαση, ούτε γινόταν μνεία στην περίληψη που δημοσιεύθηκε στον ελληνικό τύπο και β) οι συντελεσθείσες με αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης τροποποιήσεις των όρων και των τεχνικών προδιαγραφών της διακήρυξης, αναφέρονταν στις εγχώριες δημοσιεύσεις, ενώ αντίθετα δεν αναφέρονταν στις ανακοινώσεις που δημοσιεύθηκαν στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Με την 2016/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε ότι από νεότερα στοιχεία προέκυψε ότι οι συντελεσθείσες τροποποιήσεις των όρων και των τεχνικών προδιαγραφών της ελεγχόμενης διακήρυξης έτυχαν των απαιτούμενων δημοσιεύσεων, μεταξύ των οποίων και το είδος της σύμβασης και ως εκ τούτου δεν υφίστα¬ται ουσιώδης νομική πλημμέλεια.

Δημόσιες Προμήθειες. Όταν σε διενεργούμενο διαγωνισμό, ανεξαρτήτως κριτηρίου κατακυρώσεως, έχουν μεν συμμετάσχει περισσότεροι από ένας υποψήφιοι προμηθευτές, πλην κρίνεται τελικά ως τεχνικώς αποδεκτή η προσφορά ενός μόνον προμηθευτή, η αναθέτουσα αρχή έχει, σε κάθε περίπτωση, την ευχέρεια να ματαιώσει το διαγωνισμό, δεν υποχρεούται δε στην περίπτωση που κριτήριο κατακυρώσεως είναι η πλέον συμφέρουσα προσφορά, να εξετάσει αν η μόνη τεχνικώς παραδεκτή προσφορά μπορεί ή όχι να κριθεί, από τεχνικοοικονομικής απόψεως, αυτοτελώς εκτιμώμενη, συμφέρουσα για το Δημόσιο (αντίθ. μειοψ. - παραπομπή στην επταμελή σύνθεση).

Σε ανοικτό διαγωνισμό με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή παρέχεται η δυνατότη¬τα στους υποψήφιους προμηθευτές να υποβάλουν προσφορά για ολόκληρες τις ποσότητες ενός ή περισσοτέρων από τα προκηρυχθέντα είδη. Μη νομίμως κατακυρώνεται με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή η προμήθεια είδους στο μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή εάν προηγουμένως δεν έχει εξετασθεί η προσφορά του με βάση συγκριτικά στοιχεία τιμών προηγούμενων διαγωνισμών ή της αγοράς, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 παρ.η του π.δ.118/2007. Με την 2709/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε, μετά την προσκόμιση στοιχείων, ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής εισηγήθηκαν, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, την κατακύρωση στον μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή, αφού έλαβαν υπόψη τους τιμές κατακύρωσης πα¬ρελθόντων ετών.

Με την ως άνω απόφαση κρίθηκε ότι σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας της διαδικασίας, που διέπει τους διαγωνισμούς για την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων, όλες οι διατάξεις της διακήρυξης καθιερώνουν ουσιώδεις όρους, με εξαίρεση εκείνες για τις οποίες σαφώς προκύπτει το αντίθετο. Το ίδιο ισχύει και για την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της υπό ανάθεση σύμβασης που από το ύψος της εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, η συμμετοχή στο διαγωνισμό και η, δια της ανάπτυξης ανταγωνισμού, επίτευξη καλύτερου αποτελέσματος για το φορέα,γεγονός που καθιστά τις ουσιωδώς υπερβαίνουσες τη δαπάνη αυτή προσφορές απορριπτέες ως απαράδεκτες και την τυχόν επιλογή ως αναδόχου, υποψηφίου που υπέβαλε τέτοια προσφορά μη νόμιμη. Και ναι μεν, το ουσιώδες ή μη της υπέρβασης εναπόκειται κατ' αρχήν στην κρίση του αρμοδίου για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού οργάνου της αναθέτουσας αρχής, η κρίση, όμως, αυτή ελέγχεται, ως προς τα ακραία όρια της από το Έλεγκτικό Συνέδριο, στο πλαίσιο του διενεργούμενου από το Δικαστήριο τούτο ελέγχου των πράξεων της διαδικασίας ανάθεσης, που προηγείται υποχρεωτικώς της σύναψης της οικείας σύμβασης. Το Τμήμα, όμως, σε διαπιστωθείσα από το ΣΤ'Κλιμάκιο πλημμέλεια σχετικά με την αξία κατακύρωσης υπό προμήθεια είδους, η οποία υπερέβαινε την προϋπολογισθείσα δαπάνη κατά ποσοστό 22,42%, δηλαδή κατά ποσοστό μεγαλύτερο του 20%, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η επαύξηση της προϋπολογισθείσας αξίας χωρίς έκδοση απόφασης τροποποίησης του Ένιαίου Προγράμματος Προμηθειών, έκρινε ότι η αναθέτουσα αρχή πεπλανημένως μεν, πλην συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου, σχημάτισε την πεποίθηση ότι νομίμως κατακύρωσε το υπό προμήθεια είδος στην συγκεκριμένη ανάδοχο, παρά το ότι η προσφορά της υπερέβαινε την προϋπολογισθείσα δαπάνη, υπολαμβάνοντας ότι για να γίνει τροποποίηση του Ένιαίου Προγράμματος Προμηθειών, πρέπει η υπέρβαση του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης να ξεπερνά τις 300.000 ευρώ, το οποίο δεν συμβαίνει εν προκειμένω.

Προμήθεια δραστικών ουσιών...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω (βλ. σκέψη 4.Γ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι η .... απόφαση του Διοικητικού ΔΣ της ΕΚΑΠΥ, κατά το μέρος που απέρριψε την υποβληθείσα, στο πλαίσιο του διενεργηθέντος ηλεκτρονικού πλειστηριασμού μεταξύ των οικονομικών φορέων «... Ανώνυμος Εταιρεία» και «...Ανώνυμη Εταιρεία» για το είδος της διακήρυξης με με Α/Α 53 «PROPOFOL INJ.EM.IN. 1% (W/V) 20ML», προσφορά του πρώτου («... Ανώνυμος Εταιρεία»), λόγω επιγενόμενης υπέρβασης της νοσοκομειακής τιμής της δραστικής ουσίας και κατακύρωσε το ως άνω είδος, σε ποσοστό 100%, στον οικονομικό φορέα «...Ανώνυμη Εταιρεία» είναι μη νόμιμη. Τούτο διότι, όπως προκύπτει από το άρθρο 17.2 της διακήρυξης, όπως τροποποιήθηκε, οικονομική προσφορά απορρίπτεται μόνον όταν κατά την ημέρα υποβολής της υπερβαίνει τη νοσοκομειακή τιμή της δραστικής ουσίας, όπως προκύπτει από το ισχύον, κατά το χρονικό σημείο εκείνο, Δελτίο Τιμών Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης. Αντίθετα, δεν συνιστά λόγο απόρριψης οικονομικής προσφοράς η επιγενόμενη υπέρβαση της νοσοκομειακής τιμής της δραστικής ουσίας, στην οποία αφορούσε η προσφορά. Επομένως, η Αναθέτουσα Αρχή όφειλε να κατακυρώσει το ως άνω είδος στον οικονομικό φορέα «...Ανώνυμη Εταιρεία», σε ποσοστό 70%, και στον οικονομικό φορέα «... Ανώνυμος Εταιρεία», σε ποσοστό 30%, όπως δηλαδή είχε προκύψει στο πλαίσιο του διενεργηθέντος πλειστηριασμού, και, ακολούθως, να αναπροσαρμόσει, σύμφωνα με το άρθρο 21.3 της διακήρυξης, την προσφορά του δεύτερου («... Ανώνυμος Εταιρεία), κατά το χρόνο υπογραφής της συμφωνίας - πλαίσιο, προκειμένου να μην υπερβαίνει, κατά το χρόνο υπογραφής, τη νοσοκομειακή τιμή του Δελτίου Τιμών Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (Ελ.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 454/2018, 66/2019).Κατ’ ακολουθίαν αυτών και δοθέντος ότι, πέραν της ανωτέρω αναφερόμενης, δεν διαπιστώθηκαν άλλες ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμφωνίας - πλαίσιο μόνο κατά το μέρος που αφορά στο είδος με Α/Α 53 [«PROPOFOL INJ.EM.IN. 1% (W/V) 20ML»] της ... διακήρυξης της ΕΠΥ, ενώ δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου αυτού για τα λοιπά είδη.

Μη νόμιμη η διαδικασία ανάδειξης φορέα υλοποίησης κοινοτικού προγράμματος για την προμήθεια, μεταφορά και διανομή τυριού σε απόρους της χώρας με κλειστό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον: α) μη νομίμως διενεργήθηκε ο επίμαχος κλειστός διαγωνισμός με συντετμημένες προθεσμίες δημοσίευσης περίληψης του διαγωνισμού(άρθρο 32 παρ.8 του π.δ.60/2007 και 10 του π.δ.118/2007), διότι δεν αναφέρονται τα συγκεκριμένα έκτακτα και ασυνήθιστα πραγματικά περιστατικά που καθιστούν ανεφάρμοστες τις κανονικές- μη συντετμημένες προθεσμίες και δικαιολογούν την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της σύντμησης των προθεσμιών, β) μη νομίμως κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην ανάδοχο εταιρεία, ενώ έπρεπε να αποκλεισθεί για το λόγο ότι αυτή δραστηριοποιείται μόνο στην εμπορία και όχι στην παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, γ) η τεχνική προσφορά της αναδόχου προμηθεύτριας εταιρείας περιέχει ουσιώδεις ελλείψεις και έπρεπε να απορριφθεί. Επιπλέον έπρεπε να απορριφθεί και για το λόγο ότι ορισμένα από τα συνεργαζόμενα με αυτήν τυροκομεία δεν προσκόμισαν επί ποινή αποκλεισμού απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά και δ) η οικονομική προσφορά της αναδόχου εταιρείας έπρεπε να απορριφθεί για το λόγο ότι αυτή ζήτησε για έξοδα μεταφοράς του προϊόντος στους τόπους διαμονής το ανώτατο προβλεπόμενο από τη διακήρυξη ποσό, χωρίς να συμπεριλάβει αναλυτικό προσδιορισμό των τιμών ανά τόνο και χιλιόμετρο για τις χερσαίες μεταφορές και ανά τόνο και μίλι για τις θαλάσσιες μεταφορές, όπως απαιτούσε η διακήρυξη του διαγωνισμού. Με την 2834/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου και έκρινε ως προς την πρώτη πλημμέλεια ότι στην προκειμένη περίπτωση δικαιολογείται η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διενέργειας κλειστού δι-αγωνισμού με σύντμηση προθεσμιών, λόγω των εξαιρετικών συνθηκών που δημιούργησε η ιδιαιτέρως δυσμενής για τη χώρα οικονομική συγκυρία κατά το τρέχον έτος και ως προς τις λοιπές πλημμέλειες αναγνώρισε συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων της αναθέτουσας αρχής.

Προμήθεια υγρών καυσίμων. Μη νόμιμος ο διαγωνισμός που διενεργείται από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (Ν.Α) διότι, α) η Ν.Α., κατά το μέρος που ο διαγωνισμός αυτός διεξάγεται για την προμήθεια καυσίμων προς κάλυψη αναγκών νοσηλευτικών ιδρυμάτων και Κέντρων Υγείας που βρίσκονται εντός της εδα-φικής περιφέρειάς της, δεν είναι αρμόδια για τη διενέργεια της σχετικής διαδικασίας, καθόσον μετά την ισχύ του ν. 3580/2007 αρμόδια για την ανάθεση των προμηθειών αυτών καθίσταται η Έπιτροπή Προμηθειών Υγείας ή κατόπιν εξουσιοδότησης τα νοσηλευτικά ιδρύματα και β) οι εγγυητικές επιστολές συμμετοχής υποψηφίων στο διαγωνισμό, οι οποίοι ακολούθως αναδείχθηκαν και ανάδοχοι, όριζαν χρόνο ισχύος μικρότερο των εκατόν πενήντα (150) ημερολογιακών ημερών από την επομένη της διενέργειας του διαγωνισμού, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 25 παρ.4 του π.δ.118/2007 και του σχετικού όρου της διακήρυξης. Με την 662/2010 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα πράξη μόνο ως προς τη μη νομιμότητα της υποβαλλόμενης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής μιας συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας κρίνοντας ότι η κατατεθείσα από αυτήν εγγυητική επιστολή συμμετοχής είχε νομίμως παραταθεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των εκατόν πενήντα (150) ημερών από την επομένη της διενέργειας του διαγωνισμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 25 παρ.4 του π.δ.118/2007 σε συνδυασμό και με τον οικείο όρο της διακήρυξης.

Σε ανοικτό διαγωνισμό προμήθειας με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, παρέχεται το δικαίωμα στους υποψήφιους προμηθευτές να υποβάλουν προσφορά για ολόκληρη τη ζητού-μενη ποσότητα ή για μέρος αυτής. Έπιπλέον, η μη υποβολή από συμμετέχοντα στο διαγωνισμό προμηθευτή, εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, οδηγεί σε αποκλεισμό του από τη διαγωνιστική διαδικασία. Τελικά, όμως, κρίθηκε μη νόμιμη εν μέρει η διαδικασία του εν λόγω διαγωνισμού, καθόσον είχε λήξει η ισχύς των προσφορών πέντε (5) συμμετεχουσών εταιρειών, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να υπογράψουν τα σχετικά σχέδια συμβάσεων. Με την 2047/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε εν μέρει την Πράξη αυτή και έκρινε ότι η αναθέτουσα αρχή νομίμως προέβη στην κατακύρωση είδους στην συμμετέχουσα στο διαγωνισμό εταιρεία και μετά την υπέρβαση του ανώτατου χρονικού ορίου ισχύος της προσφοράς της ατομικής επιχείρησης, δεδομένου ότι η εν λόγω μειοδότρια ατομική επιχείρηση όχι μόνο δεν προέβαλλε αντιρρήσεις για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά αποδέχθηκε την παράταση της ισχύος της προσφοράς της και η ίδια είχε έννομο συμφέρον για την κατάρτιση της επίμαχης σύμβασης. Κρίθηκε επιπλέον ότι τα χρονικά όρια της ισχύος των προσφορών έχουν τεθεί υπέρ των διαγωνιζομένων, πράγμα που σημαίνει ότι ο μειοδότης υποχρεούται να αποδεχτεί το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και να συνάψει τη σχετική σύμβαση, με τις τιμές και τους όρους της προσφοράς του, μόνον εάν δεν έχει ακόμη παρέλθει ο χρόνος ισχύος των προσφορών που ορίστηκε με τη διακήρυξη ή ο χρόνος μέχρι του οποίου μπορεί νομίμως να παραταθεί η προσφορά του, ήτοι χρονικό διάστημα ίσο, κατ' ανώτατο όριο, με το προβλεπόμενο από τη διακήρυξη. Ο διαγωνισμός ματαιώνεται αυτοδικαίως, μόνον στην περίπτωση που όχι απλώς έχει παρέλθει ο χρόνος ισχύος της προσφοράς και της νόμιμης παράτασής της, αλλά και ο μειοδότης, κατά τη διακριτική του ευχέρεια, δεν δέχεται πλέον την κατακύρωση. Μετά δε την εξάντληση των παραπάνω χρονικών ορίων η τυχόν εκδιδόμενη κατακυρωτική απόφαση, δεν πάσχει εξ' αυτού του λόγου ακυρότητας, εφόσον οι υποψήφιοι δεν προβάλλουν αντιρρήσεις και το συμφέρον της αναθέτουσας αρχής επιβάλλει τη συνέχιση του διαγωνισμού.