Προμήθεια καυσίμων.Δεν αποκλείεται η κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού, για τον οποίο τηρήθηκαν οι απαιτούμενοι κανόνες δημοσιότητας για την επιλογή αναδόχου προμηθευτή στον εξαρχής μοναδικό υποψήφιο, αφού αφενός δεν τίθεται από το νόμο ως προϋπόθεση συνέχισης της διαδικασίας ή ανάθεσης της προμήθειας η ύπαρξη περισσότερων διαγωνιζομένων, αφετέρου, τα αρμόδια όργανα της Διοίκησης έχουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 και 22 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., σε περίπτωση που κρίνουν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ασύμφορο, να ματαιώσουν και να επαναλάβουν το διαγωνισμό ή την προμήθεια (πρβλ. Ε.Σ. Ολομ. Πρακτικό 24ης Συν./23.11.1998, βλ. ΣΤ΄ Κλιμ. 9, 39, 76, 96/2009, 15/2013 κ.ά.). Ειδικώς, όμως, στην περίπτωση που, όπως εν προκειμένω, ο μοναδικώς συμμετέχων στο διαγωνισμό προσφέρει ταυτοχρόνως αρνητικό ποσοστό έκπτωσης επί της μέσης λιανικής ή χονδρικής τιμής του υπό προμήθεια καυσίμου, τότε η διακριτική ευχέρεια της Οικονομικής Επιτροπής, δηλαδή του αρμοδίου σύμφωνα με το άρθρο 72 παρ. 1 περ. ε΄ του ν. 3852/2010 οργάνου, να κατακυρώσει το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, ελέγχεται ως προς την υπέρβαση των άκρων ορίων της, δηλαδή ως προς την υπέρβαση του αναγκαίου μέτρου της δαπάνης, το οποίο κρίνεται αναλόγως των ειδικών περιστάσεων και επιβάλλει την επιλογή όχι απλώς των πρόσφορων αλλά των απολύτως αναγκαίων μέσων για την θεραπεία της λειτουργικής ανάγκης του οικείου φορέα (πρβλ. Ι Τμ. 15/2012, IV Τμ. 71/2012, 235, 167, 85/2010, 162, 147, 39/2009) ενόψει και των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχειρίσεως και της οικονομικότητας, οι οποίες επιβάλλουν την εκπλήρωση των εκ του νόμου ανατιθέμενων αρμοδιοτήτων με την κατά το δυνατόν ηπιότερη επιβάρυνση του προϋπολογισμού για την εξασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας του δήμου.

Σε ανοικτό διαγωνισμό με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή παρέχεται η δυνατότη¬τα στους υποψήφιους προμηθευτές να υποβάλουν προσφορά για ολόκληρες τις ποσότητες ενός ή περισσοτέρων από τα προκηρυχθέντα είδη. Μη νομίμως κατακυρώνεται με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή η προμήθεια είδους στο μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή εάν προηγουμένως δεν έχει εξετασθεί η προσφορά του με βάση συγκριτικά στοιχεία τιμών προηγούμενων διαγωνισμών ή της αγοράς, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 παρ.η του π.δ.118/2007. Με την 2709/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε, μετά την προσκόμιση στοιχείων, ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής εισηγήθηκαν, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, την κατακύρωση στον μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή, αφού έλαβαν υπόψη τους τιμές κατακύρωσης πα¬ρελθόντων ετών.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά, καθόσον α) στο δημοσιευθέν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης κείμενο της διακήρυξης (πρώτη δημοσίευση) αναφέρεται εσφαλμένα, ως προς το είδος της σύμβασης, που αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της διακήρυξης, ότι πρόκειται για χρηματοδοτική μίσθωση, μολονότι η διακήρυξη στην αρχική της μορφή δεν αφορούσε τέτοια σύμβαση, ούτε γινόταν μνεία στην περίληψη που δημοσιεύθηκε στον ελληνικό τύπο και β) οι συντελεσθείσες με αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης τροποποιήσεις των όρων και των τεχνικών προδιαγραφών της διακήρυξης, αναφέρονταν στις εγχώριες δημοσιεύσεις, ενώ αντίθετα δεν αναφέρονταν στις ανακοινώσεις που δημοσιεύθηκαν στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Με την 2016/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε ότι από νεότερα στοιχεία προέκυψε ότι οι συντελεσθείσες τροποποιήσεις των όρων και των τεχνικών προδιαγραφών της ελεγχόμενης διακήρυξης έτυχαν των απαιτούμενων δημοσιεύσεων, μεταξύ των οποίων και το είδος της σύμβασης και ως εκ τούτου δεν υφίστα¬ται ουσιώδης νομική πλημμέλεια.

Απαραδέκτως υποβάλλεται από τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (Ο.Λ.Θ. Α.Έ.) ερώτημα, με το οποίο καλείται το Κλιμάκιο τούτο να εκφέρει γνώμη σχετικά με το αν υπάρχει υποχρέωση της ως άνω εταιρείας να υποβάλει στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Έλεγκτικού Συνεδρίου τα σχέδια συμβάσεων προμηθειών των διαγωνισμών που διενεργεί, καθόσον δεν υπάγεται στην αρμοδιότητα του Κλιμακίου του Έλεγκτικού Συνεδρίου η διατύπωση γνώμης επί νομικών ζητημάτων, που υποβάλλονται σε αυτό από τον αρμόδιο Υπουργό ή φορέα, στο πλαίσιο ή επ' αφορμή της διενέργειας διαγωνισμού για την ανάθεση ορισμένης προμήθειας, καθώς αυτό θα είχε ως συνέπεια να μεταβληθεί το Κλιμάκιο, χωρίς να υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο νόμο, σε γνωμοδοτικό όργανο της Διοίκησης, καλούμενο να εκφέρει άποψη επί οποιουδήποτε ανακύπτοντος στο πλαίσιο της διαδικασίας του διαγωνισμού προμήθειας ζητήματος.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Μη νόμιμη καταβολή προμήθειας αυτοματοποιημένου συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων του Δήμου. Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η δημοσιευθείσα στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και στον Τύπο περίληψη της διακήρυξης είχε το απαιτούμενο από τις διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. περιεχόμενο, αφού περιελάμβανε συνοπτική περιγραφή του έργου, όπως προέκυπτε ήδη από τον τίτλο του, το οποίο αφορούσε στην προμήθεια και εγκατάσταση ενός ενιαίου αυτοματοποιημένου συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων στο Δήμο …………………., χωρίς να απαιτείται περαιτέρω εξειδίκευση της επιμέρους ποσότητας των προς προμήθεια ποδηλάτων ή άλλου εξοπλισμού

Προμήθεια υγρών καυσίμων με απευθείας ανάθεση Η τήρηση χρονοβόρων διαδικασιών διενέργειας διαγωνισμών, εξαιτίας των δημοσιεύσεων ή της υποβολής ενστάσεων, προσφυγών και αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων από τους συμμετέχοντες στον επίμαχο διαγωνισμό, δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση. Σε κάθε περίπτωση, η προσφυγή σε διαδικασία διαγωνισμού για την ανάθεση της ανωτέρω προμήθειας ήταν γεγονός γνωστό και χρονικά προβλέψιμο εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Δήμου, η δε μη έγκαιρη πρόβλεψη τούτου οφείλεται σε προφανείς καθυστερήσεις ή παραλείψεις των οργάνων της αναθέτουσας αρχής, ως προς την έναρξη ενεργοποίησης της συγκεκριμένης διαδικασίας

Ο καθορισμός των κριτηρίων για την αξιολόγηση των προσφορών και την ανάθεση σύμβασης προμήθειας ή παροχής υπηρεσιών, εντάσσεται στο ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο της οικείας διακήρυξης για τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού. Τυχόν αξιολόγηση των προσφορών των συμμετεχόντων στη διαδικασία με κριτήρια στοιχεία που δεν καθορίζονται στη διακήρυξη, αλλά τίθενται από την Επιτροπή διαγωνισμού μεταγενέστερα και ειδικότερα κατά την αξιολόγηση των προσφορών, συνιστά παράβαση ουσιώδους όρου της διακήρυξης.

Προμήθεια υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Με την ως άνω Πράξη κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης δεν πρέπει να υπάρξει υπέρβαση πέραν του ποσοστού 15%, των ανά είδος ποσοτήτων, όπως καθορίζονταν στη διακήρυξη, κατακυρώθηκαν στην ανάδοχο εταιρεία και αναγράφονται στο κείμενο της σύμβασης. Ο όρος, όμως, που αναγράφεται στο σχέδιο σύμβασης ότι η ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης αποσκοπεί στην κάλυψη πρόσθετων αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων που θα προκύψουν από τυχόν επεκτάσεις των φορέων που εντάσ-σονται στη σύμβαση ή εντάξεις νέων, αυξήσεις τιμών καυσίμων καθώς και από τυχόν παρατά¬σεις είναι μη νόμιμος, κατά το μέρος που προβλέπει δυνατότητα κάλυψης αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων άλλων φορέων που δεν προβλέπονται ρητά στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο σύμβασης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση-Διαδικασία διαγωνισμού-κατάτμηση:Νόμιμη η καταβολή ποσού από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για εξωσυμβατικές προμήθειες γραφική ύλης, καθόσον: α) η συνολική αξία των υλικών υπολειπόταν του ποσού μέχρι του οποίου ο φορέας μπορεί να προσφύγει στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης (20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), β) δεν διενεργήθηκε αιτιολογημένη συσχέτιση των επίμαχων προμηθειών με προηγούμενες προμήθειες ομοειδών αγαθών, ώστε να τίθεται ζήτημα κατάτμησης με σκοπό την αποφυγή διενέργειας τακτικού ή πρόχειρου, κατά περίπτωση, διαγωνισμού, διότι στην πράξη επιστροφής, γίνεται αορίστως επίκληση ενός πρόχειρου διαγωνισμού προμήθειας γραφικής ύλης και ειδών γραφείου, διενεργηθέντος στις 22.11.2013, χωρίς να διευκρινίζεται ποιού έτους τις ανάγκες προοριζόταν να καλύψει ο διαγωνισμός αυτός και χωρίς, πάντως, η προϋπολογισθείσα δαπάνη αυτού (10.000 ευρώ με Φ.Π.Α.), συναθροιζόμενη με την ήδη ελεγχόμενη δαπάνη, να υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α και γ) το γεγονός ότι εν προκειμένω δεν τηρήθηκε ο έγγραφος τύπος σύμβασης δεν συνιστά παραβίαση της διάταξης του άρθρου 41 του ν.δ. 496/1974 (ΦΕΚ Β' 1033/1974), αφού το ποσό εκάστης προμήθειας υπολείπεται του χρηματικού ορίου των 2.500 ευρώ που τίθεται με την παραπάνω διάταξη.

Προμήθεια αυτοκινήτων με λειτουργική χρονομίσθωση (operational leasing) (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ.ΙΙΙ), κρίνονται τα εξής:Α) Η έγκριση της προμήθειας των αυτοκινήτων από την Περιφέρεια μέσω λειτουργικής χρονομίσθωσης δεν παρίσταται επαρκώς αιτιολογημένη στο πλαίσιο της αρχής της δημοσιονομικής διαχείρισης και των επιμέρους αρχών αυτής της οικονομικότητας, αποτελεσματικότητας κι αποδοτικότητας. Και τούτο διότι δεν εξετάστηκε το ενδεχόμενο της προμήθειας των οχημάτων και με άλλους τρόπους, όπως με χρηματοδοτική μίσθωση, που παρέχει τη δυνατότητα στην Περιφέρεια καταβάλλοντας ετησίως ένα ενδεχομένως λίγο μεγαλύτερο μίσθωμα, στο τέλος της πενταετίας να αποκτήσει την κυριότητα των αυτοκινήτων έναντι πολύ μικρού ή σχεδόν μηδενικού τιμήματος. Πολύ δε περισσότερο, δεν προκύπτει αναλυτικά ο τρόπος προσδιορισμού των ποσών που συνυπολογίζει ως έξοδα ασφάλισης, συντήρησης κ.λπ., κυρίως δε οι αναφερόμενες ως «διοικητικές δαπάνες» για τη δεύτερη πενταετία στην περίπτωση της αγοράς των αυτοκινήτων στο τέλος της πενταετίας, ούτε γιατί κρίνεται σκόπιμη η ανάλυση αυτή σε βάθος δεκαετίας.(...)Β) Η διάσταση μεταξύ της δημοσιευθείσας περίληψης, που αναφερόταν σε χρηματοδοτική μίσθωση, και της προκήρυξης του διαγωνισμού, που αφορούσε σε λειτουργική χρονομίσθωση, ως προς τον τρόπο διενέργειας της προμήθειας επηρεάζει τον κύκλο των δυνάμενων να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό προσώπων και παραβιάζει τις αρχές της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και, επομένως, και του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού. Η ως άνω δε πλημμέλεια καθιστά μη νόμιμη και την όλη διαγωνιστική διαδικασία και, συνακόλουθα, και την απόφαση κατακύρωσης.Ανακλήθηκε με την ΕΣ/Τμ.6/1461/2017