Χρόνος έναρξης της παραγραφής της αξίωσης δικηγόρου για την είσπραξη αποζημίωσης στο πλαίσιο παροχής νομικής βοήθειας του άρθρου 14 ν. 3226/2004.(....)Η αξίωση αποζημίωσης δικηγόρου στο πλαίσιο παροχής νομικής βοήθειας γεννήθηκε και ήταν δικαστικά επιδιώξιμη με την πλήρωση των οριζόμενων στον νόμο και την σχετική κ.υ.α. προϋποθέσεων και την προσκομιδή της σχετικής απόφασης (ομόφωνα).

ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από τέως Νομαρχία σε ιατρό Γενικού Νοσοκομείου, σε εκτέλεση αποφάσεων Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου και Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου, καθόσον η αξίωση της ανωτέρω ιατρού, έχει υποπέσει σε παραγραφή, μετά την πάροδο πενταετίας από την έκδοση της απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου, με την οποία κατέστη τελεσίδικη η  απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου (άρθρο 48 παρ. του ν.δ./τος 496/1974, ΦΕΚ Α΄ 204/1974).

Ερωτάται εάν έχει υποπέσει σε παραγραφή η αξίωση αναδόχου δημοσίου έργου για καταβολή του ποσού εγκεκριμένου λογαριασμού.:Η αξίωση αναδόχου δημοσίου έργου για την εξόφληση εγκεκριμένου από την Διευθύνουσα Υπηρεσία του έργου λογαριασμού πληρωμής δεν έχει υποπέσει στην πενταετή παραγραφή του Κώδικα Δημοσίου Λογιστικού, ούτε και έχει παραγραφεί λόγω απόσβεσης του δικαιώματος της αναδόχου κατά το άρθρο 75Α του Ν. 3669/2008, δεδομένου του χρόνου έγκρισης του λογαριασμού (11-11-2021), από την οποία υπάρχει γεννημένη και δικαστικά επιδιώξιμη αξίωση και του χρόνου έγκρισης του πρωτοκόλλου οριστικής παραλαβής (20-12-2018), ενώ και αν ακόμα ήθελε θεωρηθεί ως αφετηρία της παραγραφής η 31η-12-2016, ήτοι το τέλος του οικονομικού έτους εντός του οποίου υπήρξε, στις 24-2-2016, σιωπηρή απόρριψη της αίτησης θεραπείας που άσκησε ο ανάδοχος κατά της απόφασης της Προϊσταμένης Αρχής του έργου και πάλι δεν συμπληρώθηκε πενταετής παραγραφή μέχρι την ημερομηνία υποβολής του 61ου λογαριασμού, που συνιστά διακοπτικό της παραγραφής γεγονός. Τέλος δεν μπορεί να θεωρηθεί η τελευταία αυτή ημερομηνία (ήτοι η 24η-2-2016) ή άλλη ημερομηνία ως χρόνος έναρξης της τετράμηνης αποσβεστικής προθεσμίας του άρθρου 75Α του Ν. 3669/2008, ενόψει του σκοπού της διάταξης αυτής (κατά πλειοψηφία).

Επιδότηση για αγορά κατοικίας σε προβληματική περιοχή:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι και οι τρεις φερόμενοι ως δικαιούχοι των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής, πληρούσαν, κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για επιδότηση, και δη προ της έναρξης ισχύος του ν. 4002/2011, τις απαιτούμενες από τις οικείες διατάξεις προϋποθέσεις για την απόληψη της επίμαχης παροχής, όπως προκύπτει από τα προσκομισθέντα από αυτούς δικαιολογητικά. Και τούτο, ανεξαρτήτως του ότι, ορισμένα από τα δικαιολογητικά αυτά, υπεβλήθησαν μετά την έναρξη ισχύος του ανωτέρω νόμου, αφού πρόκειται για συμπληρωματικά δικαιολογητικά που αποδεικνύουν γεγονότα, τα οποία ανάγονται στο χρόνο υποβολής της ανωτέρω αίτησης και δη τη μη ύπαρξη, κατά το χρόνο αυτό, άλλης οικίας που να καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες των ίδιων και των μελών της οικογένειάς τους. Εξάλλου, η σχετική αξίωση των ως άνω υπαλλήλων δεν έχει παραγραφεί, καθόσον η αξίωση αυτή γεννήθηκε στις 7.6.2007, 23.8.2007 και 29.10.2007, αντίστοιχα, η δε πενταετής παραγραφή, η οποία άρχισε στις 31.12.2007, διεκόπη, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, με την υποβολή της από 19.11.2012 αίτησης των εν λόγω υπαλλήλων προς την αρμόδια Οικονομική Υπηρεσία, ενώ, μέχρι την έκδοση, το έτος 2016, των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής, οπότε διεκόπη εκ νέου η παραγραφή (βλ. άρθρο 51 περ. γ του ν.δ/τος 496/1974), δεν παρήλθε πενταετία. Κατά τη γνώμη, όμως, της Παρέδρου Ελένης Νικολάου: α) Η αξίωση του Παναγιώτη Τοπαλίδη για καταβολή της επιδότησης κατοικίας του γεννήθηκε στις 21.12.2006, β) Η αξίωση της Αικατερίνης Κατσαρού για καταβολή της επιδότησης κατοικίας της, η οποία απέκτησε κατοικία κατά τη διάρκεια συμπλήρωσης του χρόνου πενταετούς παραμονής στο Γ.Ν. ......, γεννήθηκε με τη συμπλήρωση του χρόνου αυτού, εντός του έτους 2007 και γ) η αξίωση της ….. για καταβολή της επιδότησης κατοικίας γεννήθηκε στις 29.10.2002. Μετά από την υποβολή των από 7.6.2007, 23.8.2007 και 29.10.2007, αντίστοιχα, αιτήσεων των ανωτέρω, η από 19.11.2012 αίτησή τους, ως δεύτερη, δεν επενεργεί διακόπτοντας την πενταετή παραγραφή της αξίωσης καθενός, σύμφωνα με τις οικείες εφαρμοστέες διατάξεις του ν.δ/τος 496/1974, στο χρόνο δε παραγραφής των αξιώσεών τους ουδεμία ασκεί επιρροή η, κατά το έτος 2015, συμπλήρωση του φακέλου των δικαιολογητικών των ανωτέρω. Με τα δεδομένα αυτά, οι αξιώσεις των ανωτέρω κατά το χρόνο έκδοσης των τίτλων πληρωμής, ήδη δε και κατά το χρόνο έκδοσης της από 29.6.2016 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου είχαν παραγραφεί. Επομένως, η εντελλόμενη δαπάνη, δεν είναι νόμιμη, αν και με διάφορη του προβαλλόμενου λόγου αιτιολογία. Η γνώμη αυτή, ωστόσο, δεν εκράτησε.

Αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης-Παραγραφή.(..) Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η σχετική αξίωση της ανωτέρω υπαλλήλου για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης, η οποία γεννήθηκε από την επομένη της ημερομηνίας αποχώρησής της από την υπηρεσία (30.9.2012), δεν είχε υποπέσει, κατά την ημερομηνία ενταλματοποίησης της οικείας δαπάνης (2.5.2017), στην πενταετή παραγραφή της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν.δ. 496/1974, το οποίο τυγχάνει, εν προκειμένω, εφαρμοστέο... Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη είναι κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή αποδοχών διαθεσιμότητας...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι η μετάταξη του φερόμενου ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος πληρωμής υπαλλήλου συνιστά υπηρεσιακή μεταβολή επαγόμενη τη λήξη της ισχύος της ειδικής άδειας που είχε χορηγηθεί στον ίδιο και την υπαγωγή του σε καθεστώς διαθεσιμότητας σύμφωνα με τις προαναφερόμενες ειδικές διατάξεις. Επομένως, η υπό κρίση δαπάνη είναι μεν  καταρχήν και ως προς την ουσία της νόμιμη, πλην όμως μη κανονική, καθόσον η σχετική αξίωση του υπαλλήλου έχει ήδη υποκύψει στη διετή παραγραφή του εφαρμοστέου εν προκειμένω άρθρου 140 παρ. 3 του ν. 4270/2014. Συγκεκριμένα, η προθεσμία της παραγραφής εκκίνησε εν προκειμένω στις 16.8.2015, οπότε σύμφωνα με το άρθρο 46 παρ. 2 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων (κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν.3584/2007 – Α΄ 143) που ορίζει ότι ο μισθός προκαταβάλλεται στην αρχή κάθε δεκαπενθημέρου, γεννήθηκε η αξίωση για την καταβολή του μισθού του β΄ δεκαπενθημέρου του μήνα αυτού (15.8.2015) και κατέστη δικαστικώς επιδιώξιμη. Η ως άνω προθεσμία διεκόπη με την υποβολή της με αριθμ. πρωτ. 13059/24.8.2015 αιτήσεως του φερόμενου ως δικαιούχου και ξεκίνησε πάλι στις 27.8.2015, χρονολογία που φέρει η απάντηση της αρμόδιας αρχής επί της ανωτέρω αιτήσεως. Δοθέντος δε ότι οι 14823/21.9.2015, 17967/9.12.2016 και 18143/12.12.2017 αιτήσεις που υπεβλήθησαν στη συνέχεια δεν συνιστούν νέο διακοπτικό της παραγραφής γεγονός, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 143 του ν. 4270/2014, προκύπτει ότι η διετής προθεσμία της παραγραφής συμπληρώθηκε στις 27.8.2017, δηλαδή σε χρόνο προγενέστερο της εκκαθάρισης του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος πληρωμής, το οποίο εκδόθηκε στις 29.10.2018. Εξάλλου, δεδομένου ότι η ενταλματοποίηση παραγεγραμμένης απαίτησης δεν επιτρέπεται, η εν λόγω πλημμέλεια, που καθιστά τη δαπάνη μη κανονική, λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Κλιμάκιο (βλ. Πρ. Κλιμ. Ι Τμ. 39/2016, 46/2017).

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ:Συνεπώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη, η έκδοση των τιμολογίων στις 28.2.2006 παραβιάζει μεν τη διάταξη της παραγράφου 15 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, και δύναται να επισύρει την επιβολή κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., πλην όμως, νομίμως αναγνωρίζεται η αξίωση της εταιρείας …. καθώς προσκομίζονται τα οικεία τιμολόγια παροχής υπηρεσιών, τα οποία παρά την έκδοσή τους σε χρόνο μεταγενέστερο της διαχειριστικής περιόδου παροχής των υπηρεσιών, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό (βλ. σχετ. την 50/1999 ad hoc πράξη του Τμήματος τούτου). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και πρέπει αυτό να θεωρηθεί.

Συμβάσεις πώλησης ιατρικών – φαρμακευτικών προϊόντων..Με δεδομένο, όμως, ότι όλες οι επίδικες συμβάσεις καταρτίστηκαν εντός των ετών 2006 και 2007, η παραγραφή των αντίστοιχων αγωγικών αξιώσεων άρχιζε από 1.1.2007 και 1.1.2008 και συμπληρωνόταν την 31.12.2011 και την 31.12.2012 αντίστοιχα. Με την ασκηθείσα στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο από 16.6.2015 αγωγή της, η οποία επιδόθηκε στο εναγόμενο την 29.6.2015, η ενάγουσα ζήτησε, κατά τις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού, λόγω ακυρότητας των επίδικων συμβάσεων εξαιτίας της μη τήρησης του απαιτούμενου από το νόμο για τη σύναψή τους έγγραφου τύπου, το ποσό των 56.039,84 ευρώ ως ισόποση δαπάνη που το εναγόμενο ΝΠΔΔ εξοικονόμησε και στην οποία θα υποβαλλόταν, εάν προμηθευόταν το ιατροφαρμακευτικό υλικό με έγκυρες συμβάσεις από άλλο πρόσωπο. Από το χρόνο, όμως, που γεννήθηκε η επίδικη αξίωση και ήταν δυνατή η δικαστική της επιδίωξη μέχρι την άσκηση της ως άνω αγωγής (29.6.2015), παρήλθε χρόνος μεγαλύτερος των πέντε ετών, με αποτέλεσμα να έχει παραγραφεί η αξίωση αυτή της ενάγουσας έναντι του εναγομένου ΝΠΔΔ, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη νομική σκέψη της παρούσας (άρθρα 48 παρ. 1 και 49 ν.δ. 496/1974), κατά την βάσιμη σχετική ένσταση του τελευταίου, ζήτημα άλλωστε, που εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως (άρθρο 52 εδ. γ΄ του ν.δ. 496/1974). Και ναι μεν η ενάγουσα επικαλείται διακοπή της παραγραφής με την επίδοση της προγενέστερης από 18.4.2011 (με αριθμό κατάθεσης …./2011) αγωγής της στο εναγόμενο πριν την πάροδο της πενταετίας, πλην όμως ο ισχυρισμός αυτός είναι ουσιαστικά αβάσιμος. Ειδικότερα, με την ως άνω προγενέστερη αγωγή της η ενάγουσα ζήτησε να υποχρεωθεί το εναγόμενο να της καταβάλει, ως οφειλόμενο τίμημα από τις συμβάσεις πώλησης (σε συνδυασμό με τις συμβάσεις εκχώρησης), την αξία των πωληθέντων ιατροφαρμακευτικών υλικών εντόκως από την επομένη της παρέλευσης 60 ημερών από την επίδοση εκάστου τιμολογίου. Επί της αγωγής αυτής εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 3437/2014 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου ..., η οποία δέχθηκε εν μέρει αυτήν, ως βάσιμη κατ’ ουσία, ως προς τα αναφερόμενα τιμολόγια πώλησης που δεν υπερέβαιναν το ποσό των 2.500 ευρώ έκαστο και απέρριψε αυτήν, ως αόριστη, ως προς τα λοιπά τιμολόγια, που υπερέβαιναν το ποσό των 2.500 ευρώ έκαστο. Η αγωγή, όμως, αυτή είχε ιστορική και νομική αιτία διάφορη της μεταγενέστερης από 16.6.2015 αγωγής που ασκήθηκε ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου για τα ίδια αυτά τιμολόγια, δεδομένου ότι η ευθύνη του εναγομένου στην πρώτη αγωγή στηριζόταν αποκλειστικά στη σύμβαση πώλησης, ενώ στην μεταγενέστερη αγωγή στηρίζεται στις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού, δηλαδή σε εντελώς διαφορετική ιστορική και νομική βάση. Σύμφωνα, όμως, με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη της παρούσας για να επέλθει διακοπή της παραγραφής λόγω της ασκηθείσης πρώτης χρονικά αγωγής και της επανέγερσής της κατ’ άρθρο 263 ΑΚ (το οποίο έχει εφαρμογή και στην παραγραφή των κατά των ΝΠΔΔ χρηματικών απαιτήσεων, ενόψει του ότι δεν υπάρχει αντίθετη ρύθμιση με το ν.δ. 496/1974), πρέπει η μεταγενέστερη αγωγή να έχει την ίδια ιστορική και νομική βάση με την αρχική αγωγή, προϋπόθεση που δεν συντρέχει στην προκείμενη περίπτωση ως προς τις αγωγές αυτές (ήτοι την αρχική που ασκήθηκε με βάση τη σύμβαση πώλησης και την μεταγενέστερη που ασκήθηκε με βάση τον αδικαιολόγητο πλουτισμό), οι οποίες εισάγουν διαφορετικά αντικείμενα δίκης, δεδομένου ότι το πραγματικό των εφαρμοζομένων διατάξεων είναι διαφορετικό στις δύο αυτές περιπτώσεις, ενώ και οι έννομες συνέπειες (νομική θεμελίωση) είναι, επίσης, διαφορετικές κατά τα εκτιθέμενα στη νομική σκέψη της παρούσας. Επομένως, η εκκαλούμενη απόφαση, η οποία δέχθηκε τα ίδια και απέρριψε ως παραγεγραμμένη την αξίωση της ενάγουσας και, συνακόλουθα, ως ουσιαστικά αβάσιμη την αγωγή, κατά παραδοχή του περί παραγραφής ισχυρισμού του εναγόμενου ΝΠΔΔ, δεν έσφαλε ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων που αναφέρθηκαν στη ίδια ως άνω νομική σκέψη της και, ως εκ τούτου, ο μοναδικός λόγος της υπό κρίση έφεσης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.

Επιδότηση νοσηλεύτριας...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η σχετική αξίωση της … δεν έχει υποπέσει σε παραγραφή, καθόσον η αξίωση αυτή γεννήθηκε στις 24.11.2008, με την υποβολή με την αίτησή της προς το Νοσοκομείο όλων των δικαιολογητικών για την επιδότηση αγοράς κατοικίας που προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Η δε πενταετής παραγραφή της αξίωσης αυτής, η οποία άρχισε στις 31.12.2008 (τέλος του οικονομικού έτους), διεκόπη, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, με την υποβολή της από 26.11.2012 πρώτης ως άνω αίτησής της προς τον Προϊστάμενο της Οικονομικής Υπηρεσίας του Νοσοκομείου, με την παρέλευση εξαμήνου από την άσκηση της οποίας (26.5.2013) άρχισε νέα πενταετής παραγραφή, η οποία διεκόπη εκ νέου με την άσκηση αγωγής εκ μέρους της εντός του έτους 2014, επί της οποίας δεν έχει εκδοθεί απόφαση τελεσίδικη ή καταργητική της δίκης (βλ. περ. α’ και β’ του άρθρο 51 του ν.δ/τος 496/1974).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και κανονική και, συνεπώς, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Αποζημίωση για δεδουλευμένες αποδοχές-παραγραφή:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η απαίτηση των δικαιούχων υπαλλήλων, … και …, παραγράφηκε μετά την πάροδο πενταετίας από την έκδοση της 207/2001 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου …, ήτοι στις 7.4.2006. Ο ισχυρισμός δε του νοσοκομείου, ότι η εν λόγω δικαστική απόφαση ουδέποτε του κοινοποιήθηκε, δεδομένου ότι δεν ανευρέθη καταχωρημένη ούτε στο γενικό πρωτόκολλο του νοσοκομείου ούτε στο αρχείο αυτού, παρά του περί του αντιθέτου βεβαιωθέντος με το 1682/18.6.2013 έγγραφο του Διοικητικού Εφετείου … για επίδοση της ως άνω απόφασης στις 29.11.2001, με συνέπεια να μην έχει παρέλθει η εικοσαετής παραγραφή από τη δημοσίευση αυτής, είναι αβάσιμος, αφού στην περίπτωση βεβαίωσης της απαίτησης με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, όπως εν προκειμένω, η έναρξη της παραγραφής ορίζεται στον χρόνο που η δικαστική απόφαση καθίσταται τελεσίδικη, δηλαδή στο χρόνο δημοσίευσης της απόφασης αυτής (άρθρο 48 παρ. 6 του Λογιστικού των Ν.Π.Δ.Δ.) και δεν συναρτάται με το χρόνο κοινοποίησής της στους διαδίκους. Τέλος, η από 14.6.2013 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία αναγνωρίζεται εκ νέου η αξίωση, καθώς και ο ήδη ελεγχόμενος τίτλος πληρωμής, εκδόθηκαν αμφότεροι μετά την παρέλευση της πενταετίας και, για το λόγο αυτόν, δεν διακόπτουν την συμπληρωθείσα παραγραφή ούτε συνιστούν έγκυρη παραίτηση από αυτήν.