Εφαρμογή των διατάξεων για απευθείας ανάθεση της παρ.1 του άρθρου 83 του Ν 2362/1995 σε συμβάσεις εκπόνησης μελετών ή παροχής υπηρεσιών, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν 3316/2005..Η διάταξη της παρ.1 του άρθρου 83 του Ν 2362/1995, με την οποία επιτρέπεται η απευθείας, χωρίς προϋποθέσεις και τήρηση οιασδήποτε διαδικασίας, ανάθεση συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής στις συμβάσεις που υπάγονται στο νόμο 3316/2005, επειδή είναι αντίθετη στη διάταξη του άρθρου 10 παρ.2 περ.στ’ του νόμου αυτού, που ρυθμίζει με τρόπο διαφορετικό το ζήτημα της εξαιρετικής ανάθεσης συμβάσεων χωρίς την τήρηση ανοιχτής ή κλειστής διαδικασίας.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-«Χρωματισμός Θέσεων Κάδων»:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη, που αφορά σε παροχή υπηρεσιών, μη υπαγομένων στις διατάξεις του ν. 3316/2005 είναι νόμιμη, καθόσον οι ανωτέρω εργασίες ανατέθηκαν απευθείας στον ως άνω ανάδοχο, με βάση το ύψος της προϋπολογισθείσας δαπάνης, η οποία, όπως προαναφέρθηκε, ανέρχονταν στο ποσό των 11.977,39 ευρώ, ήτοι εντός του εκ του νόμου οριζομένου ορίου για τις απευθείας αναθέσεις ποσού 15.000,00 ευρώ (βλ. άρθρο 83 του ν. 2362/1995, σε συνδυασμό με την ΥΑ 2/45564/0026/2001 του Υπουργού Οικονομικών). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και, επομένως, αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Υπόχρεοι για την πληρωμή των εξόδων δημοσίευσης των διακηρύξεων διαγωνισμών ανάδειξης αναδόχου δημοσίων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, για όλες τις διαγωνιστικές διαδικασίες ανεξάρτητα από το αντικείμενό τους, είτε δηλαδή αυτές αφορούν σε έργα, είτε σε προμήθειες, είτε σε υπηρεσίες είναι οι ανάδοχοι των σχετικών διαγωνισμών, με την έννοια ότι οι τελευταίοι υποχρεούνται να καταβάλλουν απευθείας στους εκδότες των εφημερίδων την οφειλόμενη αμοιβή δημοσίευσης.

Παροχή υπηρεσιών πλυσίματος:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο πρώτο λόγο διαφωνίας, οι ανωτέρω υπηρεσίες πλυσίματος ιματισμού μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας στη φερόμενη στο ένταλμα ως δικαιούχο επιχείρηση, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται από τις διατάξεις του ν. 2286/1995 για την προσφυγή στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, πέραν του ότι η αξία των επίμαχων υπηρεσιών, αναγόμενη σε ετήσια βάση, υπερβαίνει, ενόψει και του πάγιου και διαρκούς χαρακτήρα αυτών, το όριο των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α .., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών πάγιων και διαρκών αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες πλυσίματος ιματισμού. Αντιθέτως, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι αν και οι ζητούμενες υπηρεσίες είναι πάγιες και διαρκείς και ο χρόνος λήξης της αρχικής σύμβασης παροχής αυτών ήταν εκ των προτέρων γνωστός (14.5.2016), το Νοσοκομείο προέβη στην διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού για την κάλυψη των αναγκών αυτών μόλις στις 20.4.2016, ήτοι λίγο πριν την λήξη ισχύος της προγενέστερης σύμβασης, χωρίς, ωστόσο, το ίδιο να προσδιορίζει, με το έγγραφο επανυποβολής του, τις απρόβλεπτες εκείνες περιστάσεις που εμπόδισαν τα αρμόδια όργανά του να διενεργήσουν εγκαίρως τον ως άνω πρόχειρο διαγωνισμό. Συνεπώς, το Νοσοκομείο δεν αποδεικνύει την έλλειψη υπαιτιότητάς του για τη μη έγκαιρη διενέργεια του διαγωνισμού και τη προσφυγή του στην διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, ενώ σε κάθε περίπτωση η αναμονή των αποτελεσμάτων εκκρεμούς διαγωνισμού δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μελέτες - Υπηρεσίες:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε αχιτέκτονα μηχανικό – τεχνικό σύμβουλο σε εκτέλεσης σύμβασης, για το έργο ‘Μελέτη Βρεφονηπιακού Σταθμού …..», καθόσον οι ανωτέρω υπηρεσίες εντάσσονται εννοιολογικά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 2β΄ του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ Α΄ 85/2005), καθόσον προσιδιάζουν σε «υπηρεσίες αρχιτέκτονα, υπηρεσίες μηχανικού και ολοκληρωμένες υπηρεσίες μηχανικού», «υπηρεσίες πολεοδομικού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής τοπίου» και «συναφείς υπηρεσίες παροχής επιστημονικών και τεχνικών συμβουλών» και συνεπώς μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας, χωρίς να τηρηθεί η διαδικασία διαγωνισμού του ν. 3316/2005 και συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται με τον ίδιο νόμο για την εξαιρετική προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης.

Ανάθεση-Διαδικασία Διαγωνισμού-Κατάτμηση :Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από ΤΕΙ σε διάφορους προμηθευτές για την προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης, διότι δεν ανατέθηκαν με τη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού αλλά της απευθείας ανάθεσης, δεν περιλήφθηκαν στις διαγωνιστικές διαδικασίες της Περιφέρειας αλλά ανατέθηκαν αναρμοδίως από το ίδιο το του ΤΕΙ και δεν συνάφθηκαν έγγραφες συμβάσεις δεδομένου ότι δεν προηγήθηκε ανακοίνωση των αποφάσεων (πράξεων) απευθείας ανάθεσης των προμηθειών στους προμηθευτές, οι ελλείπουσες δε συμβάσεις δεν δύνανται να υποκατασταθούν από  τις συμβάσεις που είχαν συνάψει οι ανωτέρω προμηθευτές, κατά περίπτωση, με τον Δήμο και την Περιφέρεια. ( παρ. 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 (Α΄ 19Α) και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας Π1/3305/3.11.2010 απόφασης του Υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (Β΄ 1789),  άρθρο13 παρ. 6 του ν. 2503/1997 (Α΄ 107),  άρθρα 40 έως και 42 του π.δ/τος 173/1990 (Α΄ 62) και   ν. 3852/2010 (Α΄ 87).

Απευθείας ανάθεση από Δήμο σε εταιρεία παροχής Υπηρεσιών συμβουλευτικής Υποστήριξης για την κατάρτιση επιχειρησιακού προγράμματος.Η δαπάνη για την παροχή των ως άνω υπηρεσιών, υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, που τίθεται από τις διατάξεις του άρθρου 83 του ν. 2362/1995 και της Α.Υ.Ο. 2/45564/0026/2001 υπουργικής απόφασης, [στις οποίες παραπέμπει το εφαρμοζόμενο στην προκειμένη περίπτωση ως μεταγενέστερο και ειδικότερο των διατάξεων του άρθρου 268 του ν. 3463/2006, άρθρο 1 παρ. 4 του π.δ. 185/2007] και ως εκ τούτου μη νόμιμα έγινε η απευθείας ανάθεση αντί της διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού.

Υπηρεσίες - Εργασίες διάφορες:Μη νόμιμη η καταβολή μέρους αμοιβής από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία για την εκτέλεση των εργασιών «Υπηρεσίες Τεχνικής Υποστήριξης του Δήμου για το έργο: Δημιουργία Ναυταθλητικού Κέντρου ....», καθόσον οι ανωτέρω υπηρεσίες εντάσσονται εννοιολογικά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 2β' του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42α/2005) και ως εκ τούτου, για την ανάθεση των ανωτέρω υπηρεσιών έπρεπε να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις του ν. 3316/2005, οι οποίες ως ειδικές κατισχύουν, κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου αυτού (άρθρο 46 παρ. 2 περ. ε' του ν.3316/2005) των γενικών διατάξεων του π.δ. 28/1980 και του άρθρου 83 του ν. 2362/1995. Επομένως, μη νομίμως, ο Δήμος προέβη στην ανάθεση των ανωτέρω υπηρεσιών με τη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, χωρίς την τήρηση των ειδικότερων κανόνων, που θέτουν οι διατάξεις του άρθρου 9 παρ.1 του ν.3316/2005, δεδομένου ότι δεν διενεργήθηκε ανοικτή ή κλειστή διαδικασία, με βάση προκήρυξη συνταχθείσα σύμφωνα με τα εγκεκριμένα πρότυπα τεύχη, περαιτέρω δε περίληψη της διακήρυξης αυτής δεν δημοσιεύθηκε όπως απαιτούν οι διατάξεις του άρθρου 12 του ανωτέρω νόμου.

Στο άρθρο 6 του π.δ. 60/2007 (Α΄ 64) «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ "περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών", όπως τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2005/51/ΕΚ της Επιτροπής και την Οδηγία 2005/75/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2005» (Παράρτημα ΙΙ Α της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ, υπηρεσίες χερσαίων μεταφορών), ορίζεται ότι: « 1. Το παρόν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών που δεν εξαιρούνται, δυνάμει των εξαιρέσεων που προβλέπονται στα άρθρα 16, 17 και 9 έως 15, και των οποίων η εκτιμώμενη αξία εκτός φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) είναι ίση προς ή ανώτερη από τα ακόλουθα κατώτατα όρια: α) 137.000 ευρώ (…) β) 211.000 ευρώ, προκειμένου για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών που συνάπτονται είτε ί) από αναθέτουσες αρχές άλλες από εκείνες που αναφέρονται στο Παράρτημα IV, (…)». Τέλος, με τον Κανονισμό 1177/2009 της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, που ισχύει από 1.1.2010 άμεσα σε όλα τα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναπροσαρμόστηκε το ως άνω όριο των 211.000 ευρώ στο ποσό των 193.000 ευρώ. Β. Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι, για τη νόμιμη διενέργεια από ν.π.δ.δ. διαγωνισμού για την προμήθεια αγαθών, είναι υποχρεωτική η, προηγούμενη της δημοσίευσης στον ελληνικό τύπο, αποστολή των ουσιωδών στοιχείων της διακήρυξης προς δημοσίευση στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Επίσημης Εφημερίδας των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των προς προμήθεια αγαθών είναι ίση η υπερβαίνει το όριο των 193.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. Η μη εκπλήρωση της ως άνω υποχρέωσης συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας η οποία πλήττει τις αρχές του ανταγωνισμού, της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και της διαφάνειας και καθιστά μη νόμιμη τη διενέργειά της (πρβλ. Ελ. Συν. 3556/2009 και 3085/2010 και IV Τμ. Πρ. 161/2009).

Υπηρεσίες – εργασίας καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ανώνυμη εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, καθόσον: α) δεν συντρέχουν απρόβλεπτες καταστάσεις που να δικαιολογούν την απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας στην ανωτέρω εταιρεία και β) μη νόμιμα προσδόθηκε αναδρομική ισχύ  στη συναφθείσα σύμβαση, διότι η  απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου της ανάθεσης των υπηρεσιών στην ανωτέρω εταιρεία δεν προκύπτει ότι ανακοινώθηκε σ΄ αυτήν δια της επισύναψης του σχετικού αποδεικτικού κοινοποίησης, ούτε περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία του άρθρου 23 παρ.2 του π.δ.118/2007, όπως την προθεσμία υπογραφής της σύμβασης, καθώς και σχέδιο αυτής, με συνέπεια να μην δύναται να θεωρηθεί ότι το κείμενο της σύμβασης έχει αποδεικτικό και όχι συστατικό χαρακτήρα.(ΣΥΓΓΝΩΣΤΗ ΠΛΑΝΗ)