Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Οργανισμό σε ανώνυμη εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων του, σε εκτέλεση σύμβασης, καθόσον: α) μη νομίμως αποτέλεσε νομική βάση για τη σύναψη της ανωτέρω σύμβασης παροχής υπηρεσιών η διάταξη του άρθρου 25 παρ. 4 περ. β΄ του π.δ. 60/2007, προεχόντως για το λόγο ότι η διάταξη αυτή δεν τυγχάνει εφαρμογής, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ίδιου π.δ., στις περιπτώσεις δημοσίων συμβάσεων με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών του Παραρτήματος IIΒ, όπως εν προκειμένω οι ανατεθείσες υπηρεσίες φύλαξης και β) μη νομίμως ανατέθηκαν οι ανωτέρω υπηρεσίες με την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς τη δημοσίευση προκήρυξης, διότι δεν προκύπτει ότι συντρέχει οποιαδήποτε προϋπόθεση του άρθρου 133 παρ. 3 εδ. στ΄ του ν. 4270/2014 (ΦΕΚ Α΄ 143/2014), δεδομένου ότι, ανεξαρτήτως του αν η διάταξη αυτή εφαρμόζεται στα ν.π.δ.δ., σε κάθε περίπτωση, οι ανατεθείσες υπηρεσίες φύλαξης δεν αποτελούν παρόμοιες υπηρεσίες στο πλαίσιο συνέχισης ή συμπλήρωσης της αρχικής σύμβασης, αλλά αντικείμενο μιας νέας σύμβασης.

Υπηρεσίες φύλαξης Mη  νόμιμη η ανάθεση παροχής υπηρεσιών έκτακτης και τακτικής φύλαξης, καθόσον η προσφυγή στη διαπραγμάτευση με τις εταιρείες που είχαν συμμετάσχει στον ματαιωθέντα διαγωνισμό, δεν δύναται να δικαιολογηθεί κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 13 Ι εδαφ. α΄ του ν. 2286/1995.

Κρατικές προμήθειες. Προϋποθέσεις προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Αποκλειστική ή ενδεικτική η τριετής προθεσμία, που προβλέπει η διάταξη του άρθρου 25 παρ. 4 του ΠΔ 60/2007.

Από τις ως άνω διατάξεις (π.δ.60/2007)προκύπτει ότι σε επίπεδο κοινοτικού δικαίου, αναγνωρίζεται η προβλεπόμενη από τη διακήρυξη, δυνατότητα παρατάσεως της αρχικής συμβάσεως με μονομερή πράξη της αναθέτουσας αρχής και η αξία της συνυπολογίζεται στην αξία της αρχικής συμβάσεως προκειμένου να εφαρμοσθεί η κοινοτική νομοθεσία. Ωστόσο, η διακήρυξη δεν μπορεί να περιέχει όρους αντίθετους με άλλους κανόνες δικαίου ή με γενικές αρχές όπως αυτή του ανταγωνισμού και της διαφάνειας στην ανάληψη και εκτέλεση των δημοσίων υπηρεσιών. Κριτήρια, προκειμένου να θεωρηθεί νόμιμος ο όρος περί παρατάσεως της συμβάσεως είναι: α) να αναφέρεται σε υπηρεσίες ίδιες με αυτές της αρχικής συμβάσεως, των οποίων η παροχή γίνεται υπό τους ίδιους ακριβώς με της αρχικής συμβάσεως, όρους -συμπεριλαμβανομένου του τιμήματος, χωρίς δυνατότητα προσαυξήσεων- και β) η διάρκειά της να μην εκτείνεται σε τέτοιο βαθμό ώστε, λαμβανομένου υπόψη του χρόνου ισχύος της αρχικής συμβάσεως, αλλά και του είδους των εκάστοτε παρεχομένων υπηρεσιών, να οδηγεί σε καταστρατήγηση της δυνατότητας διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού και ανάπτυξης ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων του οικείου κλάδου παροχής υπηρεσιών. Προκειμένου δε περί βραχύβιων συμβάσεων μονοετούς ή διετούς διάρκειας, η παράταση δεν δύναται να υπερβαίνει το χρονικό όριο ισχύος των αρχικών συμβάσεων (Πράξεις IV Τμήματος 15/2008, 1/2008, 162/2007). Σε κάθε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η χρηματική αποτίμηση του δικαιώματος παρατάσεως προσβάλλεται ο ανταγωνισμός (ανεξαρτήτως του αν τηρήθηκαν οι διατυπώσεις δημοσιότητας της οικείας διακηρύξεως) αφενός διότι η χρηματική αποτίμηση προβλέπεται ρητά στις διατάξεις του άρθρου 8 παρ.1 του Π.Δ/τος 60/2007 και συνυπολογίζεται για την εξεύρεση της προϋπολογιστέας δαπάνης, αφετέρου διότι η εκδήλωση ενδιαφέροντος σε συγκεκριμένο διεθνή διαγωνισμό επηρεάζεται τόσο από τη διάρκεια της συμβάσεως όσο και από το ύψος του τιμήματος. Η παράταση δημιουργεί δαπάνη πέραν του αρχικού προϋπολογισμού και πρέπει να συνυπολογίζεται για την υπαγωγή της συμβάσεως στους κανόνες του κοινοτικού δικαίου (Πράξη IV Τμήματος 162/2007). Η μη τήρηση ορισμένων κριτηρίων (όπως ο σαφής προσδιορισμός του χρόνου της παρατάσεως και του τιμήματος) καθιστά μη νόμιμο τον οικείο όρο διότι κατ’ ουσίαν δίνει τη δυνατότητα στην αναθέτουσα αρχή να αναθέσει απευθείας τις υπηρεσίες στην αρχική ανάδοχο.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ανωτέρω συμβάσεις, οι οποίες συνήφθησαν κατόπιν λήξης της αρχικής σύμβασης, δεν αποτελούν περίπτωση συμπληρωματικών συμβάσεων υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 25 παρ. 4 (α) του π.δ 60/2007, η δε διάταξη αυτή δεν αποτέλεσε τη νομική βάση για τη σύναψή τους, όπως άλλωστε αποδέχεται και η αναθέτουσα υπηρεσία..(..)Συνεπώς, οι επίμαχες συμβάσεις είναι αυτοτελείς και ανεξάρτητες σε σχέση με την αρχική (υπ’ αριθμ. 43/1.4.2014, όπως τροποποιήθηκε), η οποία συνήφθη κατόπιν διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού..(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Λειτουργία εγκαταστάσεων συστήματος διαχείρισης απορριμάτων..ζητείται, παραδεκτώς, η ανάκληση της 57/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε με την προσβαλλόμενη πράξη του ότι οι προαναφερόμενοι όροι των άρθρων 2 και 4 του σχεδίου σύμβασης περί δυνατότητας χρονικής επέκτασης της σύμβασης για δύο επιπλέον έτη, η οποία επιχειρείται να προσδιοριστεί με παραπομπή στα άρθρα 2 και 4 της ΕΣΥ και κατ’ επέκταση στο άρθρο 25 παρ. 4 εδ. α΄ και β΄ του π.δ/τος 60/2007 δεν είναι νόμιμοι. Τούτο, διότι, αφενός μεν με την παραπομπή αυτή γίνεται εξομοίωση του δικαιώματος μονομερούς χρονικής επέκτασης της σύμβασης εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής (δικαίωμα προαίρεσης), με την παρεχόμενη εκ του νόμου δυνατότητα σύναψης είτε νέων συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. α. 25 παρ. 4 α΄ π.δ/τος 60/2007) είτε συμβάσεων που συνίστανται σε παροχή παρόμοιων υπηρεσιών (βλ. α. 25 παρ. 4 β΄ π.δ/τος 60/2007) και αφετέρου οι ανωτέρω όροι της υποβληθείσας σύμβασης πάσχουν αοριστίας, γιατί δεν εξειδικεύουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα ασκηθεί το δικαίωμα χρονικής επέκτασης του συμβατικού αντικειμένου και δεν το προσδιορίζουν ποιοτικά.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος για την άσκησή της παραβόλου.

Υπηρεσίες - εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών καθαριότητας καθόσον: α) Δεν συνέτρεχαν για την κατόπιν διαπραγμάτευσης επίμαχη ανάθεση οι προϋποθέσεις του αρθ.25 παρ.1 του π.δ. 60/2007, στο πεδίο εφαρμογής των οποίων εμπίπτει η παρούσα σύμβαση ενόψει της, αναγομένης σε ετήσια βάση, αξίας των υπηρεσιών, διότι η καθυστέρηση ολοκλήρωσης του ενιαίου διαγωνισμού από τον φορέα υλοποίησης δεν μπορεί να υπαχθεί στην έννοια της απρόβλεπτης περίστασης, δηλαδή του έκτακτου και ασυνήθιστου γεγονότος, μη δυναμένου αντικειμενικά να προβλεφθεί με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής και β) μη νόμιμα προσέφυγε το νοσοκομείο στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, μολονότι είχε ήδη εκδοθεί απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ που είχε απορρίψει το αίτημα του για τη παροχή σύμφωνης γνώμης για την ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας για ένα έτος, με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και συνεπώς, το νοσοκομείο όφειλε να μην προβεί στη σύναψη της επίμαχης σύμβασης (π.δ.60/2007 αρ.25).(συγγνωστή πλάνη)

Διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού για τη σύναψη σύμβασης συντήρησης του πληροφοριακού συστήματος E-Data Center – Ενεργοποίηση του δικαιώματος προαιρέσεως.(...)1) Η Υπηρεσία δεν δύναται να προσφύγει στη διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού (άρθρο 25 παρ.4 εδ.β’ του Π.Δ/τος 60/2007), διότι οι υπηρεσίες συντηρήσεως έχουν αποτελέσει αντικείμενο της ανωτέρω συμβάσεως, υπό τη νομική μορφή του συμφώνου προαιρέσεως. 2) Η αναθέτουσα αρχή, εφόσον προβεί στη σχετική προς τούτο δήλωση, θα καταρτίσει με τον ανάδοχο πενταετή σύμβαση συντήρησης του λογισμικού, ως προς το οποίο έληξε η ελάχιστη περίοδος δωρεάν συντήρησης αυτού (ενώ για τη συντήρηση του εξοπλισμού η αντίστοιχη περίοδος είναι τριετής και ισχύει μέχρι το τέλος του 2011). Οι αναγκαίοι όροι της νέας αυτής σύμβασης που θα καταρτιστεί ήδη περιέχονται στην αρχική σύμβαση (προκήρυξη, τεχνική και οικονομική προσφορά του αναδόχου, σε συνδυασμό με το άρθρο 1 της Σύμβασης). 3) Η αλλαγή της χρηματοδότησης της δαπάνης συντήρησης, από τα κοινοτικά κονδύλια στον τακτικό προϋπολογισμό, δεν ασκεί επιρροή στην ενεργοποίηση του δικαιώματος προαιρέσεως.

Υπηρεσίες φύλαξης: Mη  νόμιμη η ανάθεση παροχής υπηρεσιών έκτακτης και τακτικής φύλαξης, καθόσον η προσφυγή στη διαπραγμάτευση με τις εταιρείες που είχαν συμμετάσχει στον ματαιωθέντα διαγωνισμό, δεν δύναται να δικαιολογηθεί κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 13 Ι εδαφ. α΄ του ν. 2286/1995.

Αίτηση  αναθεώρησης της 2209/2011 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση του ως άνω αιτούντος για την ανάκληση της 85/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι: α) οι υπηρεσίες που αποτελούσαν το αντικείμενο της αρχικής συμβάσεως παρελήφθησαν οριστικώς στις 24.3.2010, ως εκ τούτου δε νοείται έναρξη διαδικασίας κατάρτισης συμπληρωματικής σύμβασης μετά από την ανωτέρω ημερομηνία, όπως εν προκειμένω (στις 23.4.2010, βλ. το 4013227ΕΞ0030/23.4.2010 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου…), καθόσον δεν υφίσταται πλέον υπό εκτέλεση αρχική σύμβαση, απορριπτομένων των περί διαχωρισμού μεταξύ τυπικής και ουσιαστικής παραλαβής ισχυρισμών του αιτούντος, δεδομένου ότι από καμιά διάταξη νόμου δεν προκύπτει τέτοιος διαχωρισμός και β) οι ελεγχόμενες υπηρεσίες δεν δύνανται να χαρακτηρισθούν συμπληρωματικές, όπως ορθά έκριναν τόσο το Τμήμα όσο και το Κλιμάκιο, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος. (..) Εξ άλλου, η προσφυγή στην υπό έλεγχο διαδικασία δεν δικαιολογείται και εκ της αδιαμφισβήτητης και γνωστής στο Υπουργείο περιοδικής φύσης των ζητουμένων υπηρεσιών, δεδομένου ότι δεν μπορούν να συσχετισθούν με τις υπηρεσίες της αρχικής σύμβασης, εφόσον κάθε χρόνο θα ανακύπτει η ανάγκη συσχετισμού και σύζευξης των δηλώσεων Ε9 για την έκδοση του Ε.Τ.ΑΚ. εκάστου έτους, ενώ, περαιτέρω, δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί η πιθανότητα επιλογής άλλου αναδόχου μέσα από μια νέα ανοιχτή διαγωνιστική διαδικασία, ο οποίος θα είχε την υποδομή και εν γένει τη δυνατότητα να επεξεργασθεί στις εγκαταστάσεις του (εφόσον το Υπουργείο δεν διαθέτει το χώρο και την υλικοτεχνική υποδομή) τη βάση δεδομένων προβαίνοντας στο συσχετισμό και τη σύζευξη των τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 για το έτος 2008 και του συνόλου των δηλώσεων Ε9 για τα έτη 2009 και 2010, καθώς και στη διάθεση των χώρων, του προσωπικού και της κατάλληλης υλικοτεχνικής υποδομής για την εκτέλεση των λοιπών υπηρεσιών της ελεγχόμενης σύμβασης (παροχή υπηρεσιών τηλεφωνικής εξυπηρέτησης, αποκατάσταση λαθών μέσω διαδικτύου, τροποποίηση του λογισμικού με βάση τα νέα δεδομένα),  (..) Κατά συνέπεια, δεν αποδείχθηκε ότι πληρούνταν οι προβλεπόμενες στο άρθρο 25 παρ. 4 περ. α΄ του π.δ. 60/2007 και 83 παρ. 3 του ν. 2362/1995 προϋποθέσεις προσφυγής στην ανωτέρω διαδικασία, ενώ, σε κάθε περίπτωση, δεν υφίσταται υπό εκτέλεση αρχική σύμβαση, καθόσον η εν λόγω διαδικασία ανάθεσης άρχισε σε χρόνο μεταγενέστερο της οριστικής παραλαβής των αρχικώς ανατεθεισών υπηρεσιών. (...)Απορρίπτει την αίτηση του Υπουργού ..... για την αναθεώρηση της 2209/2011 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.