Εφαρμοστέες διατάξεις για την ολοκλήρωση προκατασκευασμένου βιομηχανικού κτιρίου συντήρησης σκαφών και διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου στην Επισκευαστική Βάση Λιμενικού Σώματος στην Ελευσίνα.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Η διαδικασία για την ολοκλήρωση προκατασκευασμένου διωρόφου βιομηχανικού κτιρίου συντήρησης σκαφών και διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου στην Επισκευαστική Βάση Λ.Σ. στην Ελευσίνα, θα γίνει κατά τις διατάξεις περί προμηθειών του Δημοσίου και όχι των δημοσίων έργων, κατόπιν διαπραγμάτευσης με τον αρχικό προμηθευτή και υπό την προϋπόθεση επίκλησης ειδικών λόγων αιτιολογούντων επαρκώς την απόκλιση από τον κανόνα του χρονικού περιορισμού (ήτοι της 3ετίας).

Η Πράξη 164/2025 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της έκτης τροποποίησης της σύμβασης προμήθειας του «Συστήματος Εποπτείας Φάσματος Δορυφορικών Επικοινωνιών (ΣΕΦΔ)» της ΕΕΤΤ, ύψους 1.680.199,9 ευρώ (36,77% αύξηση). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η υπογραφή της σύμβασης κωλύεται ως προς το μεγαλύτερο μέρος των προμηθειών (όπως το Σύστημα Κεραίας Χ/Ka και οι εργασίες διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου και περίφραξης), καθώς συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του αρχικού αντικειμένου και δεν είναι αναγκαίες για την άρτια ολοκλήρωση του ήδη λειτουργικού έργου. Η υπογραφή κρίνεται νόμιμη μόνο για την προμήθεια καμερών επιτήρησης κεραιών και τις αντιπλημμυρικές εργασίες διαμόρφωσης ακάλυπτων εκτάσεων, υπό τον όρο της αφαίρεσης του συνυπολογισθέντος Εργολαβικού Οφέλους 22%.

Δημόσια έργα.Ανάθεση σε επιχείρηση επιχείρηση που πληροί όλες τις προϋποθέσεις συμμετοχής της στο διαγωνισμό και έχει νομίμως υποδείξει υπεργολάβο την εταιρία … Α.Τ.Ε., η οποία έχει αποδεχθεί την υπεργολαβία με την από 20.4.2010 υπεύθυνη δήλωση της νόμιμης εκπροσώπου της, η δε συμμετοχή τριών μελών του Δ.Σ. της αναδόχου στο Δ.Σ. της υπεργολάβου, δεν αναιρεί την αυτοτέλεια αυτής έναντι του νομικού προσώπου της αναδόχου και δεν ασκεί επιρροή αναφορικά με την τήρηση εν προκειμένω των αρχών της διαφάνειας και του ανταγωνισμού, ενόψει και του ότι οι δύο εταιρίες δεν συμμετείχαν στο διαγωνισμό ως ανταγωνίστριες, αλλά ως συνεργαζόμενες, στα πλαίσια υπεργολαβίας, επιχειρήσεις (πρβλ. και απόφ. VI Τμ. 2061/2010).

Δανειακές συμβάσεις Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά, ο αναφερόμενος στο άρθρο 21 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης όρος έρχεται σε αντίθεση με την 30/9.2.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και για το λόγο αυτόν πρέπει να απαλειφθεί.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δε συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 14955/28.9.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 64560/4.10.2016) έγγραφο του Προϊσταμένου του Τμήματος Προϋπολογισμού, Λογιστηρίου και Προμηθειών της Διεύθυνσης Διοικητικού - Οικονομικού του Δήμου …, σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου, υπό την προϋπόθεση ότι θα απαλειφθεί ο αναφερόμενος στο άρθρο 21 αυτού όρος.

Καθαρισμός ρεμάτων περιφερειακής ενότητας: ..Με τα δεδομένα αυτά δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Επισημαίνεται όμως ότι η συμβατική αμοιβή του αναδόχου, ποσού 674.796,75 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, δεν μπορεί να προσαυξηθεί κατά το ποσοστό των γενικών εξόδων και του οφέλους του, όπως μη νομίμως προβλέπεται στο άρθρο 1.2 του τιμολογίου μελέτης, καθώς, σε αντίθεση με τα ισχύοντα σε διαγωνισμούς για την ανάθεση της εκτέλεσης έργων, όπου προβλέπεται η επιβάρυνση του προϋπολογισμού με γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος (άρθρο 17 παρ. 7 του ν. 3669/2008), κάτι αντίστοιχο δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία που διέπει τους διαγωνισμούς για την ανάθεση παροχής υπηρεσιών...Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση από την Περιφέρεια …στην εταιρεία «...» (με δ.τ. «.... ΑΕ») του «Καθαρισμού ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας …», υπό τον ανωτέρω αναφερόμενο όρο.

Μη νόμιμη καταβολή στην ανάδοχο γενικών εξόδων και εργολαβικού οφέλους. Με αυτά τα δεδομένα, η υπό κρίση σύμβαση δεν αφορά στην κατασκευή δημοσίου έργου, κατά την έννοια του ν. 3669/2008. Τούτο, διότι το αυτοτελές λειτουργικό, οικονομικό και τεχνικό αποτέλεσμα, στο οποίο απέβλεπε ο Δήμος με την επίμαχη σύμβαση και προσδιορίζει το αντικείμενό της, αφορά κυρίως στην προμήθεια λαμπτήρων τύπου LED για τις ανάγκες ηλεκτροφωτισμού περιοχής εντός των διοικητικών ορίων του. Ειδικότερα, ούτε οι λαμπτήρες ούτε οι βραχίονες χάνουν την αυτοτέλεια τους και την εμπορική τους αξία από την τυχόν απεγκατάστασή τους - όπως άλλωστε προκύπτει και από την υποχρέωση του αναδόχου να αποσυναρμολογήσει και να παραδώσει τους παλαιούς βραχίονες φωτισμού και τα συναφή είδη στο Δήμο, με προφανή σκοπό την εκ νέου αξιοποίησή τους-, ενώ οι εργασίες για την εγκατάσταση των νέων ειδών, τα οποία δεν συνδέονται κατά μόνιμο τρόπο με το έδαφος, αφενός δεν απαιτούν ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις, αφετέρου προϋπολογίζονται στο ποσό των 360,00 ευρώ, το οποίο υπολείπεται σημαντικά του προϋπολογισθέντος ποσού των 8.658,00 ευρώ για την προμήθεια των νέων λαμπτήρων και βραχιόνων (πρβλ. Ε.Σ. ΚΠΕΔ VII Τμ. 106, 24/2018). Κατά συνέπεια, στην ως άνω σύμβαση προμήθειας δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις  της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων και, ως εκ τούτου, μη νομίμως εντέλλεται, σε εκτέλεση της σύμβασης αυτής, η καταβολή στην ανάδοχό της δαπάνης για γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος. … Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί

Κατάτμηση ενιαίου έργου.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, τα ανατεθέντα  σε κάθε περίπτωση, κατόπιν διενέργειας ανοικτών δημόσιων διαγωνισμών, που διασφαλίζουν την διαφάνεια και την τήρηση των κανόνων του ανταγωνισμού, ως άνω έργα  είναι αυτοτελή και ανεξάρτητα μεταξύ τους και δεν συνιστούν ένα ενιαίο   έργο, καθόσον μετά από εκτίμηση της οικονομικής και τεχνικής λειτουργίας του αποτελέσματος των οικείων εργασιών, ήταν δυνατή η σκοπούμενη δια  των διακηρύξεων αυτοτελής ενεργειακή αναβάθμιση καθενός από αυτά, χωρίς να καθίσταται αναγκαία, για το οικονομικά άρτιο εκάστου αυτών, η ενοποίησή τους. Επιπροσθέτως, δοθέντος ότι δεν συντρέχει, εν προκειμένω, περίπτωση απευθείας ανάθεσης της κατασκευής των εν λόγω έργων, τουναντίον, ακολουθήθηκε η νόμιμη διαδικασία του ανοικτού διαγωνισμού και ανατέθηκαν αυτά σε διαφορετικούς αναδόχους καθώς και ότι το άθροισμα των επιμέρους προϋπολογισμών εκάστου εξ αυτών δεν υπερβαίνει το απαιτούμενο  από την κοινοτική νομοθεσία κατώτατο όριο (βλ. και Υπόθεση C-16/1998 Επιτροπή κατά Γαλλίας), καθιστά αλυσιτελή τον περιοριζόμενο στην παράβαση της παρ. 14 του άρθρου 6 του ν. 4071/2012 προβαλλόμενο   από την Επίτροπο λόγο κατάτμησης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι νόμιμες και τα υπό κρίση χρηματικά ένταλματα, πρέπει να θεωρηθούν. 

Νομιμότητα του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου "Κατασκευή υπογείου χώρου στάθμευσης στο Δημοτικό Στάδιο".(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Από την προπαρατεθείσα Αιτιολογική Έκθεση και από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν απεδείχθη ότι οι αποτελούσες αντικείμενο της ελεγχόμενης Σ.Σ. ως άνω εργασίες οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 57 παρ. 1 του Κ.Δ.Ε., προϋπόθεση που πρέπει να συντρέχει σωρευτικά με τις λοιπές προβλεπόμενες στην ίδια διάταξη, ώστε να δικαιολογείται η σύναψη της συμπληρωματικής αυτής σύμβασης. Ειδικότερα, οι προκύπτουσες ως άνω αλλαγές στο Έργο, αφορώσες σε, πρόσθετες των συμβατικών, εργασίες για την εκτροπή των υφιστάμενων δικτύων Ο.Κ.Ω. κλπ., τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, τη διασφάλιση της ασφάλειας στην μετακίνηση των χρηστών του έργου και στην κατασκευή των απαραίτητων ραμπών εισόδου-εξόδου οχημάτων και κυκλοφορίας πεζών, καθώς και σε, νέες των συμβατικών, εργασίες για την κατεδάφιση των ρυμοτομούμενων κτισμάτων, την κατεδάφιση της υφιστάμενης μάντρας και την κατασκευή καινούργιας, δεν οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που επισυνέβησαν μεταγενεστέρως της ανάθεσης της αρχικής σύμβασης, αλλά σε δεδομένα (ρυμοτομική γραμμή, αθλητικές εγκαταστάσεις και άλλα κτήρια) και χαρακτηριστικά του Έργου (ασφάλεια χρηστών, διασφάλιση εισόδου οχημάτων και πεζών) που υφίσταντο και ήταν γνωστά ήδη κατά τη δημοπράτησή του, για το λόγο δε αυτόν μπορούσαν και έπρεπε, με την καταβολή της ενδεδειγμένης επιμέλειας και την τήρηση των σχετικών κανόνων, να είχε προβλεφθεί από την αναθέτουσα αρχή η αντιμετώπισή τους, κατά το στάδιο της μελέτης, βάσει της οποίας συνήφθη η αρχική σύμβαση, ώστε να ενταχθούν στο τεχνικό και οικονομικό αντικείμενο αυτής.(...)Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων διαπιστώθηκε ότι συντρέχουν νόμιμοι λόγοι που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης.

ΕΣ/ΤΜ.Μ.Ε.Σ.1783/2017.(...) Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ένδικη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές και να αναθεωρηθεί η 1347/2017 απόφασή του VI Τμήματος. Περαιτέρω, γενομένης δεκτής της αίτησης, πρέπει να ανακληθεί η 160/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μετά δε την ανάκληση αυτής, το Τμήμα αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Αίτηση ανάκλησης της 610/2011 Πράξεως του Ε΄ Κλιμακίου, με την οποία κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής συμβάσεως του έργου «Μελέτη, Κατασκευή και Θέση σε λειτουργία του Μετρό….», Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας αποφάσεως, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι :  Α) η συμπληρωματική σύμβαση παρουσιάζει αυτοτέλεια έναντι της αρχικής τοιαύτης και διέπεται όχι από τους όρους αυτής, αλλά από το ειδικό νομοθετικό καθεστώς που διέπει κάθε συμπληρωματική σύμβαση.  Επίσης, οι αρχαιολογικές εργασίες, οι οποίες περιλαμβάνονται στην κρινόμενη συμπληρωματική σύμβαση, το χαρακτήρα της οποίας δεν αμφισβητεί η αιτούσα, είναι εργασίες που κρίθηκαν αναγκαίες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης και προέκυψαν από απρόβλεπτες περιστάσεις (το εύρος των αρχαιολογικών ευρημάτων κατά τις εκσκαφές που πραγματοποιήθηκαν για την κατασκευή του Μετρό ......).  Ως εκ τούτου η δαπάνη για την εκτέλεσή τους δεν μπορεί να διέπεται από το αυτό με  το κονδύλιο των απολογιστικών εργασιών, το οποίο, στο πλαίσιο της αρχικής συμβάσεως, δεν είχε υπολογισθεί για την εξεύρεση του ύψους της εγγυητικής επιστολής, νομοθετικό πλαίσιο παρόλο που αφορούν στην ίδια κατηγορία εργασιών, δηλαδή αρχαιολογικές εργασίες καθόσον για τις επίμαχες αρχαιολογικές εργασίες ως συμπληρωματικές εργασίες, αναγκαίες για την ολοκλήρωση του αρχικού έργου, οφείλεται εκ του νόμου η κατάθεση, κατά την υπογραφή του συμβατικού κειμένου, εγγυητικής επιστολής καλής εκτελέσεως.   Β)  Η προσφορά της αναδόχου κοινοπραξίας πράγματι βασίσθηκε στους όρους της διακηρύξεως, οι οποίοι δεν υπέστησαν καμία μεταβολή διότι στην καταρτισθείσα αρχική σύμβαση η δαπάνη για την εκτέλεση αρχαιολογικών εργασιών είχε ενταχθεί στο κονδύλιο των απολογιστικών εργασιών και με τη διαδικασία αυτή, δηλαδή απολογιστικά καταβλήθηκε. Όμως, τόσο στη διακήρυξη όσο και στην αρχική σύμβαση δεν προβλεπόταν (ούτε θα μπορούσε άλλωστε να προβλεφθεί) όρος, σύμφωνα με τον οποίο, οι τυχόν πρόσθετες δαπάνες για την εκτέλεση αρχαιολογικών εργασιών, πέραν του κονδυλίου των απολογιστικών εργασιών, κατόπιν καταρτίσεως συμπληρωματικής συμβάσεως θα καταβάλλονταν απολογιστικά όπως οι περιλαμβανόμενες στο κονδύλι των απολογιστικών εργασιών της αρχικής συμβάσεως αρχαιολογικές εργασίες, χωρίς να απαιτείται και για αυτές η καταβολή εγγυητικής επιστολής καλής εκτελέσεως, καθόσον τούτο θα αντέβαινε στη ρητή νομοθετική πρόβλεψη περί καταβολής εγγυητικής επιστολής σε κάθε περίπτωση καταρτίσεως συμπληρωματικής συμβάσεως. Άλλωστε το αρχικό σχετικό συμβατικό κείμενο ποιεί γενική αναφορά στις ρητές προβλέψεις του Ν. 1418/1984 (και ήδη του Ν. 3669/2008) και ως εκ τούτου ρητώς παραπέμπει στην οικεία διάταξη, η οποία ορίζει ότι σε κάθε περίπτωση καταρτίσεως συμπληρωματικής συμβάσεως υπάρχει υποχρέωση του αναδόχου να καταθέσει κατά την υπογραφή της, εγγυητική επιστολή καλής εκτελέσεως.  Κατά συνέπεια δεν υφίσταται μεταβολή στους όρους της αρχικής συμβάσεως όπως λανθασμένα υπολαμβάνει η αιτούσα, ενώ περαιτέρω δεν μεταβλήθηκαν τα στοιχεία στα οποία στήριξε την προσφορά της, διότι η άδηλη κατά την υπογραφή της αρχικής συμβάσεως ανάγκη περί συνάψεως συμπληρωματικής συμβάσεως, εφόσον προέκυπτε, θα μπορούσε να λειτουργήσει μόνον σύμφωνα με τις οικείες νομοθετικές προβλέψεις, στις οποίες ρητώς παρέπεμπε τόσο η διακήρυξη όσο και η οικεία αρχική σύμβαση.   Γ)  Ο ισχυρισμός ότι η προσβαλλόμενη πράξη θίγει, με την αποδοχή ως νόμιμου του επίμαχου όρου στο σχέδιο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής συμβάσεως, την ισότιμη μεταχείριση των οικονομικών φορέων που συμμετείχαν στον αρχικό διαγωνισμό και υπέβαλαν προσφορά σύμφωνα με τους υφιστάμενους όρους της διακηρύξεως, ερείδεται επί της εσφαλμένης προϋποθέσεως ότι με την κρινόμενη σύμβαση τροποποιούνται οι όροι της αρχικής τοιαύτης, ενώ, ως έγινε δεκτό ανωτέρω, η συμπληρωματική σύμβαση παρουσιάζει αυτοτέλεια και διέπεται από τις οικείες νομοθετικές προβλέψεις που ισχύουν για κάθε συμπληρωματική σύμβαση  και   Δ) Η διάταξη του άρθρου 35  παρ.6 του Ν. 3669/2008 δεν διακρίνει μεταξύ περισσότερων της μιας κατηγοριών  συμπληρωματικών συμβάσεων, αλλά αντιθέτως προβλέπει ότι σε κάθε περίπτωση καταρτίσεως τοιαύτης συμβάσεως πρέπει, κατά την υπογραφή της, να κατατίθεται από τον ανάδοχο, εγγυητική επιστολή καλής εκτελέσεως, ορίζοντας περαιτέρω το ποσοστό επί της αξίας του αντικειμένου της.  Ως εκ τούτου, ως ήδη αναφέρθηκε, οι αρχαιολογικές εργασίες που περιλαμβάνονται στην κρινόμενη συμπληρωματική σύμβαση, δεν προσδίδουν σ’  αυτήν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και κατά συνέπεια ιδιαίτερη νομική μεταχείριση επειδή στην αρχική σύμβαση είχε προβλεφθεί ότι δαπάνη για την εκτέλεση αντίστοιχων εργασιών περιλαμβανόταν σ’  αυτή ως κονδύλιο απολογιστικών εργασιών, εφόσον τέτοια διάκριση δεν προβλέπεται. Τέλος, λόγος περί συγγνωστής πλάνης της αναθέτουσας αρχής κατά την αναγραφή στο οικείο σχέδιο του όρου αυτού, απαραδέκτως προβάλλεται από την αιτούσα, διότι δεν αφορά την ίδια την αιτούσα αλλά ανάγεται στη βούληση της αναθέτουσας αρχής και από την οποία μπορεί και να προβληθεί ενώ περαιτέρω, κατ’ ουσίαν, τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι ο όρος ευρίσκει έρεισμα στις νομοθετικές διατάξεις που προαναφέρθηκαν και ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, έστω και χωρίς ρητή μνεία, ως νόμιμος.(...)Απορρίπτει την αίτηση ανακλήσεως

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την αίτηση αυτή το αιτούν επιδιώκει την ανάκληση της 21/2012 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Στην κρινόμενη δε περίπτωση στη διακήρυξη του διαγωνισμού αναφερόταν η δυνατότητα σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης κατά τους όρους του νόμου, στους οποίους δεν περιλαμβάνεται η δυνατότητα επέκτασης του τεχνικού αντικειμένου ούτε η σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης σε περίπτωση προβλημάτων στη χρηματοδότηση του έργου, ήτοι χωρίς τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που αφορούν την ανάγκη εκτέλεσης συμπληρωματικών εργασιών, όπως επιχειρείται εν προκειμένω. Με τη βάση δε αυτή το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε με την 170/2003 πράξη του ότι δεν κωλύεται η σύναψη της αρχικής σύμβασης, σε καμία δε περίπτωση με την κρίση του αυτή δεν νομιμοποίησε εκ των προτέρων τη σύναψη συμπληρωματικών συμβάσεων, για τις οποίες δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις. Ειδικά ως προς τις εργασίες διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου, ακόμα και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι αυτές δεν αναφέρονται σε εργασίες πρασίνου και εν γένει διαμόρφωσης αυτού, αλλά σε εργασίες προστασίας της θεμελίωσης των κτιρίων, δεν συντρέχουν ομοίως οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης. Τούτο, διότι πέραν του ότι δεν προκύπτει κατά πόσο οι εργασίες αυτές αφορούν στα κτίρια που εμπίπτουν στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο ώστε να μη συντρέχει περίπτωση επέκτασης του τεχνικού αντικειμένου, το αιτούν δεν επικαλείται τη συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που δικαιολογούν την ανάγκη πραγματοποίησή τους, ήτοι τη συνδρομή πραγματικών γεγονότων που προέκυψαν μετά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης και δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν κατά το χρόνο σύνταξης των σχετικών μελετών. Ο προβαλλόμενος, εξάλλου, ισχυρισμός ότι η δυνατότητα επέκτασης του συμβατικού αντικειμένου στα κτίρια Δ και Ε δυνάμει του άρθρου 8 παρ. 3 περ. ε΄ του π.δ. 334/2000 (δικαίωμα προαίρεσης) κατέστη γνωστή στους διαγωνιζόμενους με το άρθρο 203.2 της διακήρυξης, δεν ασκεί εν προκειμένω καμία επιρροή, διότι η επίμαχη σύμβαση φέρεται προς έλεγχο ως συμπληρωματική και όχι ως ενάσκηση του ανωτέρω δικαιώματος προαίρεσης, που υπόκειται σε διαφορετικές προϋποθέσεις και έχει διάφορη νομική βάση από την ισχύουσα για τη σύναψη συμπληρωματικών συμβάσεων. Εξάλλου, έχει προ πολλού παρέλθει το χρονικό διάστημα της τριετίας από την ανάθεση της αρχικής σύμβασης, εντός του οποίου περιοριζόταν η οποιαδήποτε δυνατότητα της Αναθέτουσας Αρχής να ασκήσει το ανωτέρω δικαίωμά της και να εξαντλήσει την ανάθεση των υπολειπόμενων εργασιών των επίμαχων κτιρίων Δ και Ε. Επίσης, απορριπτέος κρίνεται και ο ισχυρισμός περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης, λόγω της ύπαρξης πάγιας νομολογίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς το εφαρμοστέο στις συμπληρωματικές συμβάσεις νομοθετικό καθεστώς. Για το λόγο αυτό το γεγονός ότι τα χρηματικά εντάλματα, που είχαν εκδοθεί σε εκτέλεση προηγούμενων όμοιων συμβάσεων, είχαν θεωρηθεί από την αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου δεν αρκεί για τη θεμελίωση και αποδοχή του σχετικού αιτήματος. Τέλος, ο ισχυρισμός της αιτούσας περί πιεστικής ανάγκης μεταφοράς των εργαστηρίων της Ιατρικής Σχολής από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, αλυσιτελώς προβάλλεται, αφού τυχόν λόγοι προστασίας του δημοσίου συμφέροντος δεν μπορούν να θεμελιώσουν κατά το νόμο ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης.Δεν ανακαλει την  21/2012 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου