ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ: Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Συντήρηση της Εθνικής Οδού με αρ. 6 … – Όρια Π.Ε. … (ασφαλτικά – σήμανση - ασφάλεια)», μεταξύ Περιφερειακής Ενότητας  Περιφέρειας  και εργοληπτικής εταιρείας, διότι  μη νομίμως αποκλείσθηκε η πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας ομόρρυθμη εταιρεία, με την αιτιολογία ότι δεν υποβλήθηκε υπεύθυνη δήλωση ότι ο υπογράφων την προσφορά έχει το δικαίωμα εκπροσωπήσεως αυτής στο συγκεκριμένο διαγωνισμό. Λαμβανομένου δε υπόψη ότι η ίδια η εταιρεία, διαρκούντος του διαγωνισμού, δεν αμφισβήτησε την εκπροσώπησή της και ότι προσκόμισε το καταστατικό της (το οποίο δεν ζητείται επί ποινή ακυρότητας), από το οποίο προκύπτει η εξουσία εκπροσώπησης του ομορρύθμου εταίρου, η Προϊσταμένη Αρχή, όφειλε, ενόψει της αρχής της χρηστής διοίκησης, να κατακυρώσει το διαγωνισμό σε αυτήν, δοθέντος ότι η προσκόμιση του καταστατικού υπερκαλύπτει την ανάγκη υποβολής της υπεύθυνης δήλωσης, καθώς σε περίπτωση αμφισβήτησης των στοιχείων αυτής, η ίδια η διακήρυξη προβλέπει την εξέταση των προβλέψεων του καταστατικού.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.6/6070/2015

Ανάθεση δημοσίων έργων:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όπως έχει ήδη κριθεί με την 242/2014 πράξη του Κλιμακίου του, η κατατεθείσα από την εργοληπτική επιχείρηση "….", για το παραδεκτό της συμμετοχής της στο διαγωνισμό για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου, υπεύθυνη δήλωση που υπογράφεται από τον, σύμφωνα με το καταστατικό, νόμιμο εκπρόσωπό της …, με την οποία βεβαιώνει ότι τόσο αυτός όσο και ο άλλος διαχειριστής …. δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης 22.2. της διακήρυξης πληρούσε τους όρους της διακήρυξης, καθόσον, σύμφωνα με το άρθρο 23.2.2.α.ii αυτής, απαιτούσε την υποβολή από τη διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση υπεύθυνης δήλωσης «που υπογράφεται από νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης» και βεβαιώνει «ότι τα πρόσωπα που αναφέρονται στην περίπτωση 2 του άρθρου 22», ήτοι οι δύο διαχειριστές της, «δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης αυτής», χωρίς να απαιτείται προς τούτο ειδική πληρεξουσιότητα, καθόσον η πιο πάνω δήλωση δεν υπογράφεται από τον … ως φυσικό πρόσωπο για λογαριασμό δικό του και του … αλλά ως, όπως απαιτεί η διακήρυξη, νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης που βεβαιώνει, αντλώντας τη σχετική εξουσία απευθείας εκ του καταστατικού της, για την ύπαρξη ή μη συγκεκριμένων ιδιοτήτων στα πρόσωπα που διοικούν την επιχείρηση. Επομένως, η πιο πάνω διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση πληρούσε τις προϋποθέσεις του νόμου και της διακήρυξης για τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου.(..)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από το Δήμο … στην κοινοπραξία εργοληπτικών επιχειρήσεων με την επωνυμία "…", του έργου "Συντήρηση και επισκευή σχολικών κτιρίων και αύλειων χώρων Δημοτικής Ενότητας …".

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα αυτά, το παρόν Τμήμα  κρίνει ότι τόσο η αιτούσα εταιρεία «.......», όσο και η έτερη διαγωνιζόμενη «.......» έπρεπε να αποκλεισθούν από τη διαγωνιστική διαδικασία, διότι κατά παράβαση του άρθρου 18 της διακήρυξης, που αποσκοπεί στην διασφάλιση της μυστικότητας και μοναδικότητας των υποβαλλόμενων προσφορών, ο … συμμετείχε στην πρώτη ως εταίρος  με την ιδιότητα του διαχειριστή και στη δεύτερη  ως ομόρρυθμος εταίρος - διαχειριστής (βλ. υποβληθέντα καταστατικά των σχετικών εταιριών). Αβασίμως, δε, επικαλείται η αιτούσα την ανάγκη στενής ερμηνείας του ως άνω κανονιστικού όρου της διακήρυξης, διότι η ερμηνευτική εκδοχή, κατά την οποία απαγορεύεται η συμμετοχή του ίδιου φυσικού προσώπου ως εταίρου και διαχειριστή σε δύο διαγωνιζόμενες επιχειρήσεις, ερείδεται τόσο στην γραμματική  διατύπωση, όσο και στο σκοπό  του άρθρου 18 της διακήρυξης. Εξάλλου, άνευ εννόμου συμφέροντος της αιτούσας προβάλλεται ότι ο όρος αυτός  υπερακοντίζει τον επιδιωκόμενο σκοπό, διότι, υπό την εκδοχή αυτή, θα καθίστατο    παράνομη η ελεγχόμενη διαδικασία στο σύνολό της, αφού η πλημμέλεια θα αφορούσε τη νομιμότητα κανονιστικού όρου της διακήρυξης, που καθορίζει το δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό. Τέλος, και ο ισχυρισμός ότι δεν υπήρξε νόθευση του ανταγωνισμού, αφού η ανάθεση της σύμβασης έγινε με το κριτήριο της χαμηλότερης τιμής, αλυσιτελώς προβάλλεται, αφού δεν μπορεί να άρει το διακωλυτικό της υπογραφής της σύμβασης λόγο, που ερείδεται σε ρητό απαράβατο όρο της διακήρυξης.

Η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση της απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας υπ’ αριθμ. 115/2019, η οποία αφορούσε την κατακύρωση της σύμβασης για την «Προμήθεια και τοποθέτηση συνθετικού χλοοτάπητα τελευταίας γενιάς στο γήπεδο ποδοσφαίρου Σιταποθηκών». Ισχυρίζεται ότι ο ανάδοχος δεν πληροί τα κριτήρια της διακήρυξης, συγκεκριμένα ότι το πιστοποιητικό ποιότητας ISO 9001 που υπέβαλε δεν καλύπτει ρητά την προμήθεια εξοπλισμού γηπέδων και την εγκατάσταση χλοοτάπητα, όπως απαιτεί η διακήρυξη. Επίσης, καταγγέλλει ανακριβή δήλωση στο Τυποποιημένο Έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης (ΤΕΥΔ) και εσφαλμένη αιτιολογία της απόφασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: (...) Υπό το πρίσμα των ανωτέρω στοιχείων, η …… που υποδείχθηκε από την υποψήφια ανάδοχο ……. ως υπεργολάβος του επίμαχου έργου δεν αποτελεί, κατά την έννοια και το σκοπό των προπαρατεθεισών διατάξεων του άρθρου 25 της Οδηγίας , του άρθρου 68 ν. 3669/2008 και του άρθρου 25 της Διακήρυξης, τρίτη ανεξάρτητη σε σχέση με την ανάδοχο επιχείρηση. Τούτο δε, διότι μόνη η νομική και τυπική αυτοτέλειά της (διαφορετικό ΑΦΜ, ΜΕΕΠ κ.λπ.) δεν αναιρεί την έννοια του τρίτου γιατί μία τέτοια ερμηνευτική εκδοχή υπερακοντίζει την αληθινή έννοια του νόμου, αφού ο υπεργολάβος που αναλαμβάνει την εκτέλεση μέρους του έργου δεν είναι ο «ανεξάρτητος τρίτος» αλλά ανήκει στο δυναμικό της αναδόχου με την ενεργό συμμετοχή του σε κάθε είδους απόφαση του Δ.Σ., συμμετέχοντας ως όργανο σχηματισμού της βούλησης του Δ.Σ. αυτής». Κατόπιν τούτων, το Διοικητικό Συμβούλιο της καθής έκρινε ότι η αιτούσα «δεν πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου και της διακήρυξης και για το λόγο αυτό πρέπει να αποκλειστεί από τον προκείμενο διαγωνισμό».

Αποκλεισμός επιχειρήσεων για το λόγο ότι η μεν πρώτη μειοδότρια i. δεν κατέθεσε τα απαιτούμενα επί ποινή αποκλεισμού δικαιολογητικά χρηματοδοτικής ικανότητας, κατά παράβαση του άρθρου 23.3 της Διακήρυξης και ii. δεν κατέθεσε την προβλεπόμενη από το άρθρο 25 της Διακήρυξης υπεύθυνη δήλωση υπεργολάβου, οι δε λοιπές επειδή δεν υπέδειξαν υπεργολάβο, στον οποίο είναι υποχρεωμένοι να αναθέσουν τμήμα του έργου, σύμφωνα με το άρθρο 25.1 της διακήρυξης και δεν προσκόμισαν την προβλεπόμενη από το άρθρο 25.2 της Διακήρυξης υπεύθυνη δήλωση υπεργολάβου.

Με την προδικαστική προσφυγή ο προσφεύγων ζητά την ακύρωση της απόφασης με αριθμό 266/2020, η οποία απορρίπτει την προσφορά του για το Τμήμα ΙΙ (ΥΛΙΚΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ) του διαγωνισμού με τίτλο «ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ-ΟΜΒΡΙΩΝ 2020-2021». Η προσφυγή θεμελιώνεται στον ισχυρισμό ότι η απόρριψη της προσφοράς του δεν ήταν νόμιμη, καθώς πληρούσε όλες τις απαιτήσεις της διακήρυξης, συμπεριλαμβανομένης της υποβολής αναλυτικού πίνακα με τα προσφερόμενα υλικά και πιστοποιητικών αντοχής. Επιπλέον, ο προσφεύγων επιχειρεί να αμφισβητήσει τη νομιμότητα της αποδοχής της προσφοράς του παρεμβαίνοντος, ισχυριζόμενος πως δεν συμμορφώθηκε με τους όρους της διακήρυξης, όπως η υποβολή υπεύθυνης δήλωσης. Η απόφαση της ΑΕΠΠ εξετάζει λεπτομερώς τους ισχυρισμούς και τελικά απορρίπτει την προσφυγή.

Από τις ανωτέρω διατάξεις του ν.3669/2008 καθώς και της διακήρυξης, η οποία κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου τούτου, ως κανονιστική πράξη, δεσμεύει με τους όρους της τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό, αλλά και το νομικό πρόσωπο που τον έχει προκηρύξει, το οποίο υποχρεούται από την έναρξη και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας του διαγωνισμού να εφαρμόζει όσα ορίζονται σ’ αυτή (VI Τμ. Ελ. Συν. Απόφ. 291/2010 και Πρ. 78/2007, 19/2005, 31/2003), συνάγεται ότι για την παραδεκτή συμμετοχή στο διαγωνισμό αυτό απαιτείται η υπογραφή του εντύπου της οικονομικής προσφοράς της διαγωνιζόμενης εργοληπτικής επιχείρησης από το νόμιμο εκπρόσωπο αυτής, τούτο δε ανεξάρτητα από την ειδικότερη νομική μορφή της. Για την απόδειξη δε της ιδιότητας αυτής προβλέπεται η προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης του προσώπου που θέτει την υπογραφή του στην προσφορά ότι αποτελεί νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης για την οποία υπογράφει και ότι έχει το εκ του καταστατικού δικαίωμα εκπροσώπησης αυτής στο διαγωνισμό. Σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις της διακήρυξης, το πρόσωπο που υπογράφει την προσφορά εργοληπτικής επιχείρησης τεκμαίρεται ότι αποτελεί το νόμιμο εκπρόσωπο αυτής, ενώ την ιδιότητά του αυτή μπορούν να αμφισβητήσουν η εταιρεία μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αλλά και η Επιτροπή Διαγωνισμού και η Προϊσταμένη Αρχή, οι οποίες δικαιούνται να ζητήσουν από την επιχείρηση που αναδείχθηκε μειοδότρια, πριν από τη σύναψη της οικείας σύμβασης, να προσκομίσει οποιοδήποτε έγγραφο θεωρούν αναγκαίο για την απόδειξη της νομιμοποίησης. Ούτε, όμως, από τις διατάξεις αυτές ούτε από άλλη διάταξη της διακήρυξης απαιτείται η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής που έχει τεθεί στην προαναφερόμενη υπεύθυνη δήλωση και συνεπώς δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο αποκλεισμού διαγωνιζόμενου η έλλειψη αυτή.

Αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών οργάνωσης και διενέργειας σεμιναρίων εκπαίδευσης.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά στη σκέψη 2, μη νομίμως αποκλείστηκαν από το διαγωνισμό οι εταιρείες ... και ... Α.Ε, με την αιτιολογία ότι οι υπεύθυνες δηλώσεις που προσκόμισαν ο Υπεύθυνος Ομάδας Έργου καθώς και όλα τα μέλη αυτών δεν έφεραν βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής. Τούτο διότι, η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής των επίμαχων υπεύθυνων δηλώσεων που αφορούν την τεχνική προσφορά, δεν απαιτείτο από το άρθρο 9 της οικείας διακήρυξης. Συνεπώς, τα δικαιολογητικά των ανωτέρω εταιρειών έπρεπε να γίνουν δεκτά από το Δήμο ... και να επιτραπεί η περαιτέρω αξιολόγησή τους στον διενεργηθέντα διαγωνισμό. Εξάλλου, δεδομένου ότι η προαναφερόμενη διάταξη της διακήρυξης ρυθμίζει πλήρως το ζήτημα της υποβολής υπεύθυνης δήλωσης, χωρίς καμία μνεία για υποχρέωση θεώρησης του γνησίου της υπογραφής, και μάλιστα με ποινή απαραδέκτου, δεν ήταν νόμιμος ο αποκλεισμός των ως άνω διαγωνιζομένων, βάσει της διάταξης του άρ. 14 του ν. 1599/1986, η οποία σημειωτέον δεν μνημονεύεται στο άρθρο 9 της Διακήρυξης (πρβλ. Δ.Εφ. Αθ. 2421/2013, 241/2012). 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«Εγκατάσταση Αφαλάτωσης – Θέση Αγία Παρασκευή Δήμου …»,  Με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται, κατ'επανάληψη των προβληθέντων με την προδικαστική προσφυγή, ότι μη νομίμως δεν αποκλείσθηκε από τη συνέχεια του διαγωνισμού η παρεμβαίνουσα για τον λόγο ότι το μέλος της εταιρία «...», κατά παράβαση του άρθρου 24.1 της διακήρυξης, παρέλειψε να προσκομίσει δικαιολογητικά ονομαστικοποίησης των μετοχών της μετόχου της ανωνύμου εταιρίας “... – ...” μέχρι φυσικού προσώπου, καθώς και ότι η πλημμέλεια αυτή δεν θεραπεύθηκε εκ του ότι η παρεμβαίνουσα προσκλήθηκε και προσκόμισε τα ελλείποντα στοιχεία. Ο λόγος, όμως, αυτός, ο οποίος προβάλλεται με έννομο συμφέρον, αφού ήδη πιθανολογήθηκε σοβαρώς ότι η αιτούσα μη νομίμως αποκλείσθηκε από τον διαγωνισμό, δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος, κατά τα ήδη εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, αφού δεν φαίνεται να υπήρχε τέτοια απαίτηση από τη διακήρυξη. Δέχεται εν μέρει την αίτηση. Αναστέλλει την εκτέλεση της σιωπηρής απόρριψης της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας κοινοπραξίας κατά της 114/27.11.2015 αποφάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης …, κατά το μέρος που αφορά τον αποκλεισμό της από τον διαγωνισμό. Απορρίπτει την αίτηση κατά τα λοιπά.