Δημόσια έργα.Αποκλεισμός επιχείρησης διότι δεν προσκόμισε δήλωση υπόδειξης υπεργολάβου και δήλωση αποδοχής του υπεργολάβου, σύμφωνα με το άρθρο 25 της διακήρυξης

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: (...) Σε αντιστοιχία με τις ως άνω διατάξεις, η διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού προέβλεψε ότι «Για την έγκυρη συμμετοχή στο διαγωνισμό οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να υποδείξουν τον υπεργολάβο, στον οποίο θα αναθέσουν την υπεργολαβική σύμβαση προσκομίζοντας υπεύθυνη δήλωση του υπεργολάβου (σημ.: Που προέρχεται από τα αρμόδια αποφασιστικά του όργανα π.χ. από το ΔΣ ανώνυμης εταιρείας), με την οποία αποδέχεται τη σύναψη της υπεργολαβίας, αν και εφόσον αναδειχθεί ο διαγωνιζόμενος ανάδοχος του έργου » (άρθρο 25.2), καθώς και ότι «Για την υπογραφή της σύμβασης απαιτείται η προσκόμιση του υπεργολαβικού συμφωνητικού, Με αίτηση του αναδόχου μπορεί η ΔΥ να του χορηγήσει προθεσμία για την προσκόμιση του υπεργολαβικού συμφωνητικού. Επίσης, αν ο ανάδοχος επικαλεστεί και αποδείξει κατά την κρίση της ΔΥ σοβαρό λόγο, για τον οποίο δεν είναι δυνατή η ανάθεση της υπεργολαβίας στον υποδειχθέντα υπεργολάβο, μπορεί να εγκριθεί η αντικατάστασή του με άλλο που έχει τα νόμιμα προσόντα» (άρθρο 25.3).

Δημόσια έργα.Ανάθεση σε επιχείρηση επιχείρηση που πληροί όλες τις προϋποθέσεις συμμετοχής της στο διαγωνισμό και έχει νομίμως υποδείξει υπεργολάβο την εταιρία … Α.Τ.Ε., η οποία έχει αποδεχθεί την υπεργολαβία με την από 20.4.2010 υπεύθυνη δήλωση της νόμιμης εκπροσώπου της, η δε συμμετοχή τριών μελών του Δ.Σ. της αναδόχου στο Δ.Σ. της υπεργολάβου, δεν αναιρεί την αυτοτέλεια αυτής έναντι του νομικού προσώπου της αναδόχου και δεν ασκεί επιρροή αναφορικά με την τήρηση εν προκειμένω των αρχών της διαφάνειας και του ανταγωνισμού, ενόψει και του ότι οι δύο εταιρίες δεν συμμετείχαν στο διαγωνισμό ως ανταγωνίστριες, αλλά ως συνεργαζόμενες, στα πλαίσια υπεργολαβίας, επιχειρήσεις (πρβλ. και απόφ. VI Τμ. 2061/2010).

Η ύπαρξη δε υποσημείωσης στο άρθρο 23.3 της διακήρυξης -ότι η υποχρέωση για την υποβολή των αναφερόμενων σε αυτό δικαιολογητικών υφίσταται μόνο εφόσον δημοπρατείται έργο μεγαλύτερο του ανώτατου ορίου της 4ης τάξης Μ.Ε.Ε.Π, ενώ αν ο προϋπολογισμός του έργου είναι μικρότερος μπορεί να τεθεί κατά την κρίση της αναθέτουσας αρχής- πέραν του καθαρά επεξηγηματικού χαρακτήρα της, επαναλαμβάνει την ευχέρεια της αναθέτούσας αρχής να απαιτήσει, κατά την κρίση της, την υποβολή του ως άνω δικαιολογητικού από τους διαγωνιζόμενους, την οποία (ευχέρεια) και άσκησε εν προκειμένω με τη διατύπωση του προαναφερόμενου άρθρου 23.3 της διακήρυξης, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου ισχυρισμού της εταιρείας

Αποπεράτωση δημοτικού σταδίου...Επειδή από το γράμμα του Νόμου ως μεταφέρθηκε στους αντίστοιχους όρους της διακήρυξης, λαμβάνοντας υπόψη και το με αριθμό 2210/ 19 – 4- 2019 διευκρινιστικό έγγραφο της ΕΑΔΔΗΣΥ καθίσταται σαφέςως είναι άλλωστε εύλογο, ότι α) η φορολογική ενημερότητα και οι αντίστοιχες ασφαλιστικές (συμπεριλαμβανομένων αυτές που αφορούν τα έργα) δέον είναι να είναι σε ισχύ κατά το χρόνο υποβολής τους, β) το περιεχόμενο του εγγράφου [υπεύθυνη δήλωση κατά το άρθρο 23.3. (ββ) διακήρυξης] πρέπει να αναφέρεται σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφοράς (12/8/2019) και γ) ο αποδεκτός χρόνος έκδοσης του πιστοποιητικού που αφορά την εκπροσώπηση του προσωρινού αναδόχου είναι έως και τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες πριν την υποβολή τους (βλ. 23.8. άρθρο διακήρυξης), ενώ απαιτείται και ΦΕΚ εκπροσώπησης, το οποίο δεν έχει υποβληθεί. Επομένως, σε κάθε περίπτωση προκύπτει ότι τα ως άνω αναφερθέντα δικαιολογητικά κατακύρωσης, που υπέβαλε η προσφεύγουσα δεν είναι αποδεκτά με βάση τη διακήρυξη και το Νόμο. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ:Επειδή, κατά την έννοια των ανωτέρω ρυθμίσεων της διακηρύξεως και του ν. 3669/2008 (το άρθρο 69 του οποίου επικαλείται η προσβαλλόμενη υπ’ αριθ. 17/2012 απόφαση του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Τ.), εν συνδυασμώ λαμβανομένων, ως μόνο υποβλητέο στο παρόν στάδιο από τους διαγωνιζομένους δικαιολογητικό, αφορών τον υποδειχθέντα απ’ αυτούς υπεργολάβο, τάσσεται η δήλωση εκ μέρους του αρμοδίου οργάνου του τελευταίου περί αποδοχής της υπεργολαβίας. Συνεπώς, το Δ. Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Τ. παρά τον νόμο αξίωσε επί πλέον τούτου την υποβολή και υπευθύνου δηλώσεως του νομίμου εκπροσώπου της υπεργολάβου (της εταιρείας «... ΑΤΕ») ότι ήταν φορολογικώς ενήμερη κατά την ημέρα του διαγωνισμού, στηρίζοντας στην παραδοχή αυτήν το τρίτο αιτιολογικό έρεισμα του αποκλεισμού της α΄ αιτούσης και κρίνοντας, περαιτέρω, ότι η «... ΑΤΕ» δεν είχε υποβάλει τέτοια υπεύθυνη δήλωση. Είναι, συνεπώς, πλημμελώς αιτιολογημένος και κατ’ αυτό το μέρος ο αποκλεισμός της α΄ αιτούσης, όπως βασίμως προβάλλεται, ανεξαρτήτως του γεγονότος, ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, είχε υποβληθεί μεταξύ των τυπικών δικαιολογητικών συμμετοχής της α΄ αιτούσης και το υπ’ α. α. 589 αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας της «... ΑΤΕ», το οποίο είχε εκδώσει η Δ.Ο.Υ. Β΄ Λαρίσης την 1.3.2012 και ίσχυε μέχρι 1.4.2012.(..)Ακυρώνει, κατά τα εκτιθέμενα στο σκεπτικό, τις 7/2012 και 17/2012 πράξεις του Διοικητικού Συμβουλίου της καθ’ ης εταιρείας «…», κατά το μέρος που αφορούν τον αποκλεισμό της αιτούσης κοινοπραξίας από τον διαγωνισμό για το έργο «Κατασκευή δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων στην Δημοτική Κοινότητα Αμπελώνα του Δήμου ...» και την κατακύρωση του εν λόγω διαγωνισμού στην κοινοπραξία «... ΑΤΕ – ... ΑΤΕ».

Ανάθεση διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων- αίτηση αναστολής:..Επειδή, ενόψει της προεκτεθείσης εννοίας της διακήρυξης, ο αποκλεισμός της αιτούσης για το λόγο ότι η κατά την παρ. 1.6.1.β της διακήρυξης υποβληθείσα από αυτήν, από 17.9.2009 υπεύθυνη δήλωση, αφορούσε την ποινική κατάσταση της εταιρείας και όχι του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθύνοντος Συμβούλου της, παρίσταται νόμιμος, δεν πιθανολογούνται δε σοβαρώς ως βάσιμοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της, καθώς και ότι η έννοια της διακήρυξης δεν ήταν αρκούντως σαφής. Εξ άλλου, η εν λόγω υπεύθυνη δήλωση συνιστά, κατά τη διακήρυξη, διακεκριμένο δικαιολογητικό που βεβαιώνει την έλλειψη ποινικής καταδίκης για τα εκεί αναφερόμενα αδικήματα μέχρι την ημέρα υποβολής της προσφοράς και απαιτείται ανεξαρτήτως της υποβολής του κατά τη διάταξη της παρ.1.6.1. περ.ζ) της διακήρυξης, αποσπάσματος ποινικού μητρώου για τον πρόεδρο του Διοικητικού της Συμβουλίου και του Διευθύνοντος Συμβούλου της. Συνεπώς, δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος ο ισχυρισμός της αιτούσης ότι η υποβολή του εν λόγω αποσπάσματος ποινικού μητρώου υποκαθιστά, εν πάση περιπτώσει, την κατά την παρ. 1.6.1.β της διακήρυξης υπεύθυνη δήλωση.(...)η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.

Μη νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού (με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή) στη 2η μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση, αφού μη νομίμως αποκλείστηκε η 1η μειοδότρια, δεδομένου ότι προσκόμισε για το στέλεχός της ΒΚ βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας του ΤΣΜΕΔΕ σε φωτοαντίγραφο, ενώ στην υποβληθείσα υπεύθυνη δήλωση μνημονευόταν ότι τα στοιχεία που υποβάλλονταν σε φωτοαντίγραφα ήταν πιστά αντίγραφα των πρωτοτύπων. Εξάλλου, η εσφαλμένη αναγραφή του αριθμού πρωτοκόλλου δεν ασκεί επιρροή, αφού σε κάθε περίπτωση δεν δημιουργείται σύγχυση ως προς ποιας βεβαίωσης η γνησιότητα πιστοποιείται με την ως άνω υπεύθυνη δήλωση.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στην υπό στοιχ. VΙ σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση, ότι το VI Τμήμα ορθώς απεφάνθη ότι εξακολουθούν να υφίστανται οι προεκτεθείσες πλημμέλειες, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των αιτούντων. Συγκεκριμένα, εφόσον κατά το άρθρο 23.2.1 της διακήρυξης προς απόδειξη της φορολογικής ενημερότητας αρκεί η υπεύθυνη δήλωση του διαγωνιζομένου υποψηφίου, κατά μείζονα λόγο πληροί την σχετική απαίτηση το οικείο πιστοποιητικό της φορολογικής αρχής, αφού αυτό, προερχόμενο από την πλέον αρμόδια προς διαπίστωση του δηλούμενου γεγονότος υπηρεσία, αποτελεί το κατ’ εξοχήν μέσο απόδειξης φορολογικής ενημερότητας και έχει σαφώς μείζονα αποδεικτική δύναμη από την απλή υπεύθυνη δήλωση, ανεξαρτήτως του ότι η αποδεικτική του ισχύς μνημονεύεται ρητά στο άρθρο 23.2.2στ της ίδιας διακήρυξης.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται ότι οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις για αναθεώρηση της 5003/2013 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η ασκηθείσα παρέμβαση της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης … και η αίτηση άρσης αμφισβήτησης της εταιρείας «....» πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση των κατατεθέντων παραβόλων. Επίσης, πρέπει να γίνει δεκτή ως βάσιμη η υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης απόφασης ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας «....».

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη προηγούμενη σκέψη (ΙΙ) ορθά το Κλιμάκιο έκρινε ότι παρανόμως απορρίφθηκαν οι προσφορές των πρώτης και δεύτερης μειοδοτριών εργοληπτικών επιχειρήσεων «… ΑΤΕ» και «…», αφού η από 21.9.2010 υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της υποδειχθείσας από την πρώτη μειοδότρια υπεργολάβου εταιρείας «… ΑΤΕ» ότι αποδέχεται τη σύναψη υπεργολαβίας για τμήμα του έργου ικανοποιούσε τις απαιτήσεις της διακήρυξης και η από 21.9.2010 υποβληθείσα υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της δεύτερης μειοδότριας ότι είναι ασφαλιστικά και φορολογικά ενήμερη κατά την ημέρα του διαγωνισμού και είναι σε θέση να αποδείξει την ενημερότητα αυτή εφόσον αναδειχθεί μειοδότης κάλυπτε και τις απορρέουσες από τη κοινοπρακτική της δραστηριότητα φορολογικές της υποχρεώσεις και, ως εκ τούτου, οι αντίθετοι ισχυρισμοί του αιτούντος Δήμου πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Περαιτέρω και ο ισχυρισμός του αιτούντος περί εξυπηρέτησης υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με τη τήρηση της αρχής της νομιμότητας και η επίκλησή του δεν μπορεί να αιτιολογήσει την παρά το νόμο διενέργεια της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας ούτε την παραβίαση θεμελιωδών κανόνων που διέπουν τη λήψη αποφάσεων κατά τις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Τέλος η συγγνωστή πλάνη, ως λόγος νομιμοποίησης των πράξεων, οι οποίες έχουν κριθεί μη νόμιμες της διαδικασίας που προηγείται της υπογραφής δημοσίας σύμβασης, δεν προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου. Άλλωστε αποτελούσε αυτονόητη υποχρέωση του αιτούντος Δήμου η τήρηση των προαναφερθεισών σαφών διατάξεων, την εφαρμογή των οποίων όφειλε να διασφαλίσει κατά τη διαδικασία έγκρισης της ελεγχόμενης σύμβασης. Συνεπώς, σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά πρέπει να απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης.