ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας από το Κλιμάκιο της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αποχετευτικά Έργα Αναβάθμισης Αντλιοστασίων, Καταθλιπτικών Αγωγών, Παραλιακού Συλλεκτήριου Αγωγού και Κεντρικού Αγωγού ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ». Σύμφωνα και με τα βασίμως προβαλλόμενα από τους συμβαλλόμενους, η σύμβαση αυτή ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή «δαπάνη δυσμενών συνθηκών» των 348.801,40 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστώντας, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. Ωστόσο, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. 2), δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης, κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και 337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτήν επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ελεγχόμενο σχέδιο «τροποποίησης» σύμβασης, το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ως άνω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών” των 67.949,29,  ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλ. για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. Ωστόσο, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (βλ. σκ. 2) δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και  337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτή επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ως άνω σχέδιο «τροποποίησης», το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών” των 305.304,58 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής -μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της - κατά συνομολόγησή τους - διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο.

1η συμπληρωματικής σύμβαση για την εκτέλεση του έργου «Αγροτική Οδοποιία (...)Περαιτέρω, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, για τις ανωτέρω περιγραφόμενες εργασίες της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης (σκ. 14) πληρούνται οι προϋποθέσεις των εφαρμοστέων διατάξεων του άρθρου 156 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, η έλλειψη ορθής χαρτογράφησης ως προς την ακριβή θέση των υφιστάμενων δικτύων ΟΚΩ στη συγκεκριμένη περιοχή του Δήμου Φυλής οδήγησε στην μη συμπερίληψη των εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης στις εργασίες της αρχικής εργολαβίας, η αναγκαιότητα δε εκτέλεσης των εργασιών αυτών προέκυψε κατά τη διάρκεια των εκσκαφών της αρχικής σύμβασης λόγω των λυμάτων που εντοπίσθηκαν στα σκάμματα της εργολαβίας και προέρχονταν από διαρροές σηπτικών δεξαμενών κατοικιών που δεν ήταν συνδεδεμένες με το κεντρικό αποχετευτικό δίκτυο του Δήμου και βρίσκονταν κατά μήκος των οδών, στις οποίες εκτελείτο το αρχικό έργο. Η εκτέλεση των εργασιών αυτών που αποσκοπούν στη μόνιμη σύνδεση των παρόδιων κατοικιών με το δίκτυο αποχέτευσης, λόγω της χωρικής εγγύτητάς τους με το αρχικό έργο οδοποιίας, δεν συνιστά επέκταση του αρχικού συμβατικού αντικειμένου, δεν μεταβάλλει τη φύση της αρχικής σύμβασης ούτε μπορεί τεχνικά να διαχωριστεί από αυτήν. Αντιθέτως, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διασφάλιση της λειτουργικότητας και της τεχνικής αρτιότητας του αρχικού έργου, καθώς σκοπεί στη μακροχρόνια διατήρηση της σταθερότητας του υπό κατασκευή ασφαλτοτάπητα και την προστασία οδηγών και πεζών από πιθανές διαβρώσεις και καταστροφές της υποδομής του λόγω της ύπαρξης λυμάτων κάτω από το δρόμο.(...)	Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Διατάσσει την απόδοση στην εταιρεία «….. ΑΕ» του παραβόλου που κατέθεσε για την άσκηση της προσφυγής ανάκλησης.Ανακαλεί την 9/2025 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Με την (κατ’ ορθή επανάληψη) από 16.1.2023 αίτηση καταλογισμού του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Τομέα Βουλής των Ελλήνων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ζητείται ο καταλογισμός σε βάρος της, τέως μόνιμης υ..παλλήλου της Βουλής των Ελλήνων, με το ποσό των 453.418,26 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο σύνολο των αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών (αφαιρουμένων κρατήσεων υπέρ τρίτων) που φέρεται ότι καταβλήθηκαν σε αυτήν αχρεωστήτως κατά το χρονικό διάστημα από 4.1.2000 έως 11.1.2016, συνεπεία αναδρομικής ανάκλησης της απόφασης διορισμού της, λόγω χρήσης πλαστού τίτλου σπουδών. Με τα Πρακτικά της 1ης Συν./30.1.2023 (Θέμα Ζ΄) 	Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις προηγούμενες σκέψεις, η …πρέπει να καταλογιστεί με το ποσό των 317.392,78 ευρώ, χωρίς την επιβολή τόκων, δοθέντος ότι σε βάρος των λαβόντων δεν επιβάλλονται τόκοι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη 13 της παρούσας. 

Με την (κατ’ ορθή επανάληψη) από 16.1.2023 αίτηση καταλογισμού του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Τομέα Βουλής των Ελλήνων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ζητείται ο καταλογισμός σε βάρος του…, τέως Ειδικού Φρουρού της Βουλής των Ελλήνων, με το ποσό των 356.557,77 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο σύνολο των αποδοχών και πρόσθετων αμοιβών (αφαιρουμένων κρατήσεων υπέρ τρίτων) που φέρεται ότι καταβλήθηκαν σε αυτόν αχρεωστήτως κατά το χρονικό διάστημα από 10.6.2003 έως 31.12.2015, συνεπεία αναδρομικής ανάκλησης της απόφασης διορισμού του, λόγω χρήσης πλαστού τίτλου σπουδών. Με τα Πρακτικά της 1ης Συν./30.1.2023 (Θέμα Ε΄) (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις προηγούμενες σκέψεις, ο ..πρέπει να καταλογιστεί με το ποσό των 249.590,45 ευρώ, χωρίς την επιβολή τόκων, δοθέντος ότι σε βάρος των λαβόντων δεν επιβάλλονται τόκοι, όπως προαναφέρθηκε στη σκέψη 13 της παρούσας

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου «συμπληρωματικής – τροποποιητικής» σύμβασης, κατά το μέρος εκείνο που αφορά στην καταβολή στην ανάδοχο ποσού 228.000,0 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ως κατ’ αποκοπήν αποζημίωση, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την ως άνω κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών”, συνιστά, κατ’ ουσίαν, εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της - κατά συνομολόγησή τους - διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. 

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΚΑΙ ΣΤΑΣΕΩΝ (...)Λαμβάνοντας υπόψη τα προπαρατεθέντα πραγματικά δεδομένα και όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη νομική σκέψη 7, το Δικαστήριο κρίνει ότι κατά λογική και τεχνική αναγκαιότητα οι εργασίες υποδομής και επιδομής πραγματοποιούνται διαδοχικά κατά την κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου στον ίδιο γεωγραφικό χώρο, κατατείνοντας εν τέλει στην ολοκλήρωση μιας λειτουργικής σιδηροδρομικής γραμμής. Επίσης, για οικονομικούς, διοικητικούς ή άλλης φύσεως λόγους, δύνανται να αποτελέσουν αντικείμενο δύο διαφορετικών, χρονικά αποκλινουσών, αυτοτελών διαδικασιών ανάθεσης με προϋπολογισμό χρηματοδοτούμενο από διαφορετική πηγή ενωσιακής ή μη συγχρηματοδότησης, και ευρεία συμμετοχή προσφερόντων σε κάθε μία από αυτές, όπως συνέβη εν προκειμένω. Στην κρινόμενη περίπτωση, πρέπει να γίνει δεκτό, ότι λόγω της αυτοτέλειας εκάστης διαγωνιστικής διαδικασίας, η ενοποίηση των εργασιών που αποτέλεσαν το αντικείμενο εκάστης εξ αυτών με την επιγενόμενη επιχειρούμενη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης για την εκτέλεση από την ανάδοχο της τρέχουσας σύμβασης επιδομής του υπολειπόμενου τμήματος (μήκους 7 χιλιομέτρων) των εργασιών της διαλυθείσας σύμβασης υποδομής, με χρήση κονδυλίων του προϋπολογισμού της διαλυθείσας σύμβασης επιδομής, δεν βρίσκει νόμιμο έρεισμα στην περ. β΄ της παρ. 1 των άρθρων 337 και 156 του ν. 4412/2016.	Περαιτέρω, η εκ μέρους της αναθέτουσας επίκληση διαφόρων κινδύνων (από πλημμυρικά φαινόμενα, από την απαξίωση του έργου κ.λπ.) στο ημιτελές τμήμα των έργων υποδομής δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας της επίδικης συμπληρωματικής σύμβασης, διότι δεν μπορεί να εκτιμηθεί σε σχέση με την αναγκαιότητα σύναψης αυτής κατ΄εφαρμογή της παρ. 1 περ. β΄ των άρθρων 337 και 158 του ν. 4412/2016. Τέλος, ο επικουρικώς προβαλλόμενος από την προσφεύγουσα λόγος περί συγγνωστής πλάνης αυτής ως προς τη νομιμότητα της επιλογής της ελεγχόμενης ανάθεσης, είναι απορριπτέος ως απαραδέκτως προβαλλόμενος, καθόσον, κατά τα παγίως γενόμενα δεκτά, η παραδοχή του θα έθιγε τον αντικειμενικό χαρακτήρα και θα αλλοίωνε την πρακτική αποτελεσματικότητα του προσυμβατικού ελέγχου. Βάσει των ανωτέρω σκέψεων, η κρίση του Κλιμακίου παρίσταται ορθή και η κρινόμενη προσφυγή μετά της υπέρ αυτής ασκηθείσας παρέμβασης πρέπει να απορριφθούν. 	Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την με Α.Β.Δ. 6255/9.10.2024 προσφυγή της ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Διατάσσει την επιστροφή στην προσφεύγουσα του αχρεωστήτως καταβληθέντος παραβόλου.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 415/2024 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Με την ένδικη έφεση ζητείται η ακύρωση της 778 απόφασης του Ενιαίου Διοικητικού Συμβουλίου των διασυνδεόμενων νοσοκομείων «Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου» και «Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου «Βενιζέλειο», που ελήφθη κατά την 20η Συνεδρίασή του στις 12.7.2017 (θέμα 52ο) και ειδικότερα κατά το πρώτο (υπό Α) σκέλος αυτής, με το οποίο αποφασίσθηκε η βεβαίωση σε βάρος του εκκαλούντος, πρώην Διευθυντή της Οφθαλμολογικής Κλινικής του Γ.Ν.Η. «Βενιζέλειο», ποσού 41.618,33 ευρώ, το οποίο φέρεται ότι αντιστοιχεί σε εκ παραδρομής καταβολή σε αυτόν πάγιας αποζημίωσης εφημεριών Διευθυντών κατά το χρονικό διάστημα από 1.4.2009 έως και 31.12.2012.

Διαχωρισμός Εθνικής Σιδηροδρομικής Υποδομής.