Η Πράξη 203/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε τη νομιμότητα του σχεδίου της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο του Δήμου Αθηναίων «Αποκαταστάσεις – ανακατασκευές – αναπλάσεις κοινοχρήστων χώρων του Δ.Α.». Η δαπάνη της 3ης συμπληρωματικής σύμβασης ανέρχεται σε 39.400,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η αύξηση αυτή αφορά την επαύξηση της απολογιστικής δαπάνης για τη διαχείριση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.), καθώς και λοιπές απολογιστικές εργασίες, που προέκυψαν λόγω της επείγουσας ανάγκης ανακατασκευής διαδρόμων στο Γ' Κοιμητήριο και άλλων επικίνδυνων βλαβών. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι εργασίες πληρούν σωρευτικά τις προϋποθέσεις του ν.4412/2016, διότι είναι απαραίτητες για την ολοκλήρωση, δεν μπορούν να διαχωριστούν τεχνικά/οικονομικά, και το συνολικό ποσό των συμπληρωματικών συμβάσεων (49,99%) δεν υπερβαίνει το 50% της αρχικής σύμβασης. Συνεπώς, δεν κωλύεται η υπογραφή της.

Η Πράξη 98/2025 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της επί έλαττον τροποποίησης της σύμβασης του έργου «Κάθετος Άξονας 56 - Ολοκλήρωση σύνδεσης αυτοκινητοδρόμου Π.Α.Θ.Ε. και Εγνατίας οδού με τον 6ο προβλήτα Λιμένα Θεσσαλονίκης και το οδικό δίκτυο της περιοχής Καλοχωρίου». Η τροποποίηση μειώνει το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο κατά 11.766.208,70 ευρώ, λόγω αδυναμίας εκτέλεσης εργασιών στο Βόρειο Τμήμα του έργου. Η αδυναμία οφείλεται στη συνεχιζόμενη μη απόδοση των απαλλοτριωθεισών εκτάσεων από τους ιδιοκτήτες, κατάσταση που κρίθηκε ως απρόβλεπτη περίσταση. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ του ν. 4412/2016, καθώς η τροποποίηση δεν μεταβάλλει τη συνολική φύση της σύμβασης και οδηγεί σε μείωση της αξίας. Κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης.

Η Πράξη 07/2024 του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης 2494/11.7.2024 μεταξύ της «Κοινωνίας της Πληροφορίας Μ.Α.Ε.» και του αναδόχου, η οποία αφορά την προμήθεια και συντήρηση αδειών λογισμικού Microsoft. Η τροποποίηση κρίθηκε απαραίτητη διότι η αδειοδότηση ορισμένων νέων προϊόντων λογισμικού για το 2024 πραγματοποιήθηκε για έξι (6) αντί για δώδεκα (12) μήνες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του συμβατικού τιμήματος κατά 3.351.943,35 ευρώ πλέον ΦΠΑ, ποσό που αντιστοιχεί στο 7,2% του συνολικού ποσού της αρχικής σύμβασης. Το Κλιμάκιο έκρινε την τροποποίηση ως μη ουσιώδη κατά την έννοια του άρθρου 132 παρ. 4 του ν. 4412/2016, καθώς μειώνει το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο και δεν αλλάζει την οικονομική ισορροπία υπέρ του αναδόχου. Κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης.

Η Πράξη 431/2024 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίνει ως απαράδεκτη την εισαγωγή του σχεδίου τροποποίησης - 2ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «Κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Αστικών Αποβλήτων στην Αλεξανδρούπολη». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τροποποίηση του άρθρου 3 της αρχικής σύμβασης, η οποία μειώνει την αμοιβή του αναδόχου κατά 132.776,54 ευρώ λόγω κατάργησης της 2ης Μηχανής Συμπαραγωγής Ενέργειας, δεν συνιστά ουσιώδη τροποποίηση και ως εκ τούτου δεν υπόκειται σε προσυμβατικό έλεγχο. Όσον αφορά τις εργασίες της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, αξίας 699.463,30 ευρώ, αυτές είχαν ήδη εκτελεστεί. Καθώς δεν εφαρμόστηκε η διαδικασία κατεπειγουσών πρόσθετων εργασιών του άρθρου 155 του ν. 4412/2016, το Κλιμάκιο στερείται χρονικής αρμοδιότητας για τον έλεγχο νομιμότητας των εν λόγω εκτελεσθεισών εργασιών.

Η Πράξη 269/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης για το έργο «Ίδρυση Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) Αθήνας και Όμορων Δήμων στον Ελαιώνα». Το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης ως προς την απολογιστική δαπάνη αποζημίωσης του αναδόχου για τη διαχείριση ΑΕΚΚ (Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων) και την αύξηση της τιμής των ασφαλτικών έργων (ΑΤ 7.4), λόγω μη νόμιμου υπολογισμού ή έλλειψης στοιχείων. Επίσης, έκρινε απαραδέκτως την εισαγωγή του σχεδίου ως προς την εξάμηνη παράταση της δοκιμαστικής λειτουργίας. Ωστόσο, δεν κωλύεται η υπογραφή για τις υπόλοιπες εργασίες, προμήθειες και υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των εκτελεσθέντων κατεπειγόντων έργων (νέα προσωρινή είσοδος, γεφύρωση αρχαιολογικού ευρήματος), καθώς πληρούν τις προϋποθέσεις του ν. 4412/2016.

Η Πράξη 58/2025 του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας της 2ης τροποποίησης της σύμβασης μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α. Ξάνθης και της αναδόχου ένωσης εταιρειών για την προμήθεια «Έλεγχος Διαρροών Ύδρευσης». Η αρχική σύμβαση είχε υποβληθεί σε έλεγχο, όμως η 2η τροποποίηση, η οποία εγκρίθηκε με την 179/3.12.2024 Απόφαση του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Ξ., αφορά αποκλειστικά τη μετάθεση του συμβατικού χρόνου παράδοσης/εγκατάστασης των υλικών κατά έξι (6) ημερολογιακούς μήνες, χωρίς μεταβολή στο οικονομικό αντικείμενο. Το Κλιμάκιο έκρινε ότι αυτή η μεταβολή ανάγεται σε ζητήματα εκτέλεσης της σύμβασης και δεν αποτελεί ουσιώδη τροποποίηση των όρων της αρχικής σύμβασης. Ως εκ τούτου, η τροποποιητική σύμβαση δεν πληροί τις προϋποθέσεις υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο (άρθρο 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020) και το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας. Συνεπώς, η αίτηση υποβλήθηκε απαραδέκτως.

Η απόφαση (ΠΡΑΞΗ 88/2025) του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποίησης της σύμβασης 1488/28.12.2023 μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α. Σικυωνίων (Δ.Ε.Υ.Α.Σ.) και του οικονομικού φορέα «ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Δ. ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΤΕΡΟΡΡΥΘΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» για την προμήθεια «ΟΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΣΙΚΥΩΝΙΩΝ». Η τροποποίηση περιλαμβάνει την αντικατάσταση επιμέρους στοιχείων του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης (εξοπλισμός και λογισμικά) με νεότερες εκδόσεις, λόγω διακοπής παραγωγής των αρχικών ή για λόγους τεχνολογικής υπεροχής/συμβατότητας, χωρίς να επιφέρει οικονομική επιβάρυνση. Το Κλιμάκιο έκρινε την τροποποίηση ως νόμιμη και μη ουσιώδη (άρθρο 337 του ν. 4412/2016), με την προϋπόθεση τεσσάρων διορθώσεων στο σχέδιο της τροποποιητικής σύμβασης.

Η απόφαση 1177/2025 του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά την προσφυγή ανάκλησης του Δήμου Αθηναίων κατά της 269/2025 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου, σχετικά με τον έλεγχο της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης (Σ.Σ.) για ένα έργο. Ο Δήμος ζητούσε την ανάκληση του μέρους της πράξης που έκρινε απαράδεκτη την εξάμηνη παράταση της δοκιμαστικής λειτουργίας και κωλυόμενη την υπογραφή της Σ.Σ. για δαπάνες διαχείρισης Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και αυξήσεις τιμών ασφαλτικών έργων. Το Δικαστήριο έκρινε βάσιμους τους λόγους ανάκλησης για την παράταση της δοκιμαστικής λειτουργίας και τη δαπάνη ΑΕΚΚ. Όμως, έκρινε αβάσιμο τον λόγο ανάκλησης για την αύξηση στην τιμή ασφαλτικών έργων, διαπιστώνοντας ότι ο υπολογισμός έγινε κατά παράβαση των συμβατικών τευχών. Επειδή εξακολουθούσε να συντρέχει ένας διακωλυτικός λόγος, η προσφυγή απορρίφθηκε και η 269/2025 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου δεν ανακλήθηκε.

Η Πράξη 06/2025 του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον προσυμβατικό έλεγχο της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή έργων αποχέτευσης ομβρίων... στην περιοχή Πάτημα Βριλησσίων», συμβατικής δαπάνης 564.000,00 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι πρόσθετες απολογιστικές εργασίες, οι οποίες κατέστησαν αναγκαίες μετά την έναρξη του έργου και εξάντλησαν το αρχικό κονδύλι, πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις των άρθρων 132 και 156 του ν.4412/2016. Οι εργασίες αφορούν τη μισθοδοσία αρχαιολόγων (52.000€), τη διαχείριση αποβλήτων Α.Ε.Κ.Κ. (467.000€) – το κόστος των οποίων ήταν άγνωστο κατά τη σύνταξη της αρχικής σύμβασης λόγω της απρόβλεπτης φύσης των υλικών – και τις εργασίες μετατόπισης Ο.Κ.Ω. (45.000€). Δεδομένου ότι οι εργασίες δεν μπορούν να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση και η συνολική αξία των συμπληρωματικών συμβάσεων δεν υπερβαίνει το 50% της αρχικής, δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης.

Η Πράξη 012/2024 του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορά τον έλεγχο νομιμότητας του σχεδίου της 1ης τροποποιητικής σύμβασης του έργου «Κάθετος Άξονας Εγνατίας οδού Αρδάνιο – Ορμένιο: Εργασίες ολοκλήρωσης παράκαμψης Προβατώνα», της εταιρείας «Εγνατία οδός Α.Ε.». Η τροποποιητική σύμβαση, δαπάνης 1.011.111,20 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), αφορούσε το κόστος χρηματικής εισφοράς παράδοσης προϊόντων ΑΕΚΚ σε μονάδα ανακύκλωσης. Το Κλιμάκιο αποφάσισε ότι το σχέδιο της σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή η αξία της τροποποίησης είναι κατώτερη των σωρευτικών ορίων του άρθρου 5 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016, και επομένως εξαιρείται από τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η κύρια σύμβαση είχε ήδη ελεγχθεί.