×
register
Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ε/182/2017

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

Κατασκευή-συντήρηση δρόμων..Mε τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ορθώς κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διενεργηθέντος διαγωνισμού στην αναδειχθείσα ως προσωρινή μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση «…». Όσον αφορά, δε, την ένσταση της Κ/ξίας «…», με την οποία ζητήθηκε η ανάκληση της κατακυρωτικής αποφάσεως, λόγω συνδρομής στο πρόσωπο της αναδόχου των αναφερομένων στην ένσταση λόγων αποκλεισμού, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:α) Σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις των άρθρων 23.3 περ. [ε] και [στ] της διακηρύξεως, για την απόδειξη της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στις περιπτώσεις α΄ και γ-θ της παραγράφου Α.4, καθώς και στην παράγραφο Α.9 του άρθρου 22, οι διαγωνιζόμενοι όφειλαν να προσκομίσουν «υπεύθυνη δήλωση ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συμβολαιογράφου ή αρμόδιου επαγγελματικού ή εμπορικού οργανισμού του κράτους – μέλους ή της χώρας καταγωγής ή της χώρας εγκατάστασης του προσφέροντος» ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό τους οι οριζόμενοι λόγοι αποκλεισμού, καθώς και ότι δεν έχει εκδοθεί εις βάρος τους απόφαση αποκλεισμού, σύμφωνα με το άρθρο 74 του ν. 4412/2016. Η ανωτέρω, όμως, διατύπωση της διακηρύξεως και ειδικότερα η φράση «ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής (…)», κρίνεται ασαφής και δυνάμενη να δημιουργήσει σύγχυση στους διαγωνιζομένους, καθόσον, πλην της περιπτώσεως συντάξεως δηλώσεως ενώπιον συμβολαιογράφου, δεν προβλέπεται στην εθνική νομοθεσία διαδικασία συντάξεως υπεύθυνης δηλώσεως «ενώπιον δικαστικής ή διοικητικής αρχής». Η μόνη προβλεπόμενη συναφής δυνατότητα είναι η υπογραφή συνταχθείσας υπεύθυνης δηλώσεως ενώπιον δημόσιας αρχής και η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος από όργανο της εν λόγω αρχής. Συνεπώς, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων της διακηρύξεως, οι υπεύθυνες δηλώσεις που όφειλαν να προσκομίσουν οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε να φέρουν βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος από δικαστική, διοικητική αρχή, συμβολαιογράφο κλπ.. Ωστόσο, η απαίτηση αυτή όφειλε να έχει διατυπωθεί ρητώς από την αναθέτουσα αρχή στα οικεία άρθρα της διακηρύξεως με τη χρήση του όρου «βεβαίωση/θεώρηση του γνησίου της υπογραφής», αντί της χρήσεως του όρου «ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής κλπ», η οποία δύναται να εκληφθεί και ως έχουσα την έννοια ότι η υπεύθυνη δήλωση οφείλει να απευθύνεται σε δικαστική ή διοικητική αρχή κλπ. (βλ. και άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 1599/1986, το οποίο ορίζει ότι «Γεγονότα ή στοιχεία που δεν αποδεικνύονται με το δελτίο ταυτότητας ή τα αντίστοιχα έγγραφα (…), μπορεί να αποδεικνύονται ενώπιον κάθε αρχής ή υπηρεσίας του δημόσιου τομέα με υπεύθυνη δήλωση (…)»). Άλλωστε, η κατά τα ανωτέρω δυνατότητα συγχύσεως προκύπτει στην προκειμένη περίπτωση και από το γεγονός ότι τόσο η αναδειχθείσα ως ανάδοχος εργοληπτική επιχείρηση, όσο και η αναθέτουσα αρχή (τόσο στο στάδιο της αξιολογήσεως των προσφορών, όσο και κατά την εξέταση της ενστάσεως), απέδωσαν στην κρίσιμη διάταξη της διακηρύξεως την ανωτέρω εσφαλμένη έννοια. Εξάλλου, ο όρος «βεβαίωση/θεώρηση του γνησίου της υπογραφής» είναι αυτός που χρησιμοποιείται από τον νομοθέτη στο άρθρο 11 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999, ΦΕΚ Α΄ 45), αλλά και αυτός που εχρησιμοποιείτο στα προϊσχύσαντα αναθεωρημένα πρότυπα τεύχη διακηρύξεων συμβάσεων δημοσίων έργων τύπου Α και Β (βλ. ΦΕΚ Β΄ 664/21.4.2015 υποσημ. 45 για διακηρύξεις τύπου Α΄ και υποσημ. 47 για διακηρύξεις τύπου Β΄). Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατά τα ανωτέρω ασάφεια του σχετικού όρου της διακηρύξεως δεν δύναται να αποβεί εις βάρος των διαγωνιζομένων γενικώς και ειδικότερα εις βάρος της ανακηρυχθείσας ως αναδόχου (βλ. ανωτέρω σκ. IV.Γ, πρβλ. ΣτΕ 1725/2010, Ε.Α. ΣτΕ 22/2017, 82/2016, ΔΕφΘεσ/νίκης 785/2014, 98/2011). Επομένως, ορθώς, αν και με διάφορη αιτιολογία, κρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή ότι η παράλειψη της αναδόχου να προσκομίσει υπεύθυνες δηλώσεις με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του νομίμου εκπροσώπου της από δημόσια αρχή δεν συνιστούσε λόγο αποκλεισμού αυτής.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμβάσεως, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

1003515/22/0006Δ/2000

ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 11 του Ν.2690/1999 «Κύρωση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 45/Α), σχετικά με τη θεώρηση από τις Διοικητικές Αρχές του γνησίου της υπογραφής των πολιτών και την επικύρωση από τις Διοικητικές Αρχές, δικηγόρους και συμβολαιογράφους των αντιγράφων ή

ΝΣΚ/317/2007

Βεβαίωση γνησίου υπογραφής από τις διοικητικές αρχές ή από τα Κ.Ε.Π.(..)Κατάσταση : Αποδεκτή 
Το όργανο της διοικητικής αρχής ή του Κ.Ε.Π. από το οποίο ζητείται η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής δεν έχει υποχρέωση να ελέγξει το περιεχόμενο του εγγράφου επί του οποίου τίθεται η υπογραφή, ούτε δικαιούται να αρνηθεί τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής, εκτός αν από το περιεχόμενο του εγγράφου ή από σχετική δήλωση του ίδιου του ενδιαφερομένου προκύπτει κατά τρόπο πρόδηλο τέλεση ποινικού αδικήματος ή αντίθεση στα χρηστά ήθη ή αν υπάρχει προγενέστερη ή ταυτόχρονη καταγγελία τρίτου σε σχέση με το έγγραφο. Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής γίνεται και επί ξενόγλωσσων εγγράφων, στην περίπτωση δε αυτή δεν απαιτείται να υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο και μετάφραση του εγγράφου. Τα παραπάνω ισχύουν υπό την επιφύλαξη της εφαρμογής τυχόν ειδικών διατάξεων.


ΣτΕ/287/2011

Επειδή, όπως κρίθηκε με την ΕΑ 198/2011 (5μ), από τις διατάξεις που μνημονεύθηκαν στην προηγούμενη σκέψη προκύπτει ότι τόσο η ημερομηνία της υπεύθυνης δήλωσης, όσο και η υπογραφή του εκδότη της αποτελούν ουσιώδη στοιχεία αυτής και επιβάλλεται να είναι συμπληρωμένα αμφότερα, ώστε η δήλωση να είναι έγκυρη. Αν, μάλιστα, απαιτείται από τις οικείες διατάξεις, όπως εν προκειμένω, και θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος, η υπεύθυνη δήλωση πρέπει να είναι, πάντως, πλήρως συμπληρωμένη ήδη κατά το χρόνο της εν λόγω θεώρησης, αφού οποιαδήποτε διόρθωση, τροποποίηση, συμπλήρωση ή χρονολόγηση της υπεύθυνης δήλωσης μετά τη θεώρηση του γνησίου της υπογραφής θα αναιρούσε τον ίδιο το σκοπό της θεώρησης, που είναι η επίσημη βεβαίωση ότι η δήλωση προέρχεται στο σύνολό της από το συγκεκριμένο συντάκτη. Συνεπώς, κατά την έννοια της προπαρετεθείσης διατάξεως του άρθρου 6 παρ.1 περ. β του π.δ. 118/2007, η ημερομηνία υπογραφής της υπεύθυνης δηλώσεως που πρέπει να συμπίπτει με την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς, δεν μπορεί να είναι μεταγενέστερη της ημερομηνίας θεωρήσεως του γνησίου της υπογραφής από την αρμόδια αρχή.


ΣΤΕ/3867/2015

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας...Υπό τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, ενόψει των γενομένων δεκτών στην προηγούμενη σκέψη, η έλλειψη ημερομηνίας σύνταξης και υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 2 παρ. Α. 2. της διακήρυξης που υπέβαλε ο αιτών, κατά παράβαση της επί ποινή αποκλεισμού ρητής απαίτησης της διακήρυξης περί χρονικής καλύψεως των δηλουμένων, καθιστά μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, απορριπτέα την προσφορά του αιτούντος. Συνεπώς, η ανωτέρω αιτιολογία της 21/18.11.2009 πράξης αποκλεισμού του αιτούντος, η οποία λογίζεται και ως αιτιολογία της σιωπηρής απόρριψης του σχετικού ισχυρισμού της προσφυγής του, παρίσταται νόμιμη, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου προβαλλόμενου λόγου ακυρώσεως. Εξάλλου, ο λόγος ακυρώσεως κατά τον οποίο ο αιτών παρανόμως αποκλείσθηκε, καθόσον ως ημερομηνία σύνταξης και υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης λογίζεται η ημερομηνία, 5.10.2009, που φέρει η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του από το Κ.Ε.Π., ενόψει του ότι η εν λόγω θεώρηση προσδίδει βέβαιη χρονολογία στη δήλωση αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 171 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο ν. 2717/1999 (Α΄ 97), είναι, εν πάση περιπτώσει, απορριπτέος ως αβάσιμος. Τούτο διότι, και υπό την εκδοχή ότι η ημερομηνία θεώρησης του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος αναπληρώνει την ελλείπουσα ημερομηνία υπογραφής του, η εν λόγω ημερομηνία θεώρησης (5.10.2009) είναι, πάντως, προγενέστερη εκείνης της υποβολής της προσφοράς (8.10.2009) και, εντεύθεν, δεν καλύπτει και την ημερομηνία αυτή, όπως απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού από τη διακήρυξη.


1003515/0006Δ/2000

Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 11 του Ν.2690/1999 «Κύρωση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 45/Α), σχετικά με τη θεώρηση από τις Διοικητικές Αρχές του γνησίου της υπογραφής των πολιτών και την επικύρωση από τις Διοικητικές Αρχές, δικηγόρους και συμβολαιογράφους των αντιγράφων ή φωτοαντιγράφων, καθώς και παροχή οδηγιών για την εφαρμογή τους


ΕΣ/ΚΛ.Ε/870/2019

Ανάδειξη αναδόχου έργου....Δεδομένου ότι σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω: α) τόσο στη διακήρυξη όσο και στο ΕΕΕΣ του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν περιλαμβάνεται ως λόγος αποκλεισμού η περ. γ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 («εάν η αναθέτουσα αρχή διαθέτει επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο οικονομικός φορέας συνήψε συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού»), β) η έννοια του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος, το οποίο συνιστά εν προκειμένω σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη υποχρεωτικό λόγο αποκλεισμού, ερμηνεύεται ευρέως, ειδικά δε όταν δεν περιλαμβάνονται στη διακήρυξη ειδικότερες εκφάνσεις του, όπως η αποφυγή στρέβλωσης του ανταγωνισμού, καλύπτοντας κάθε παραπτωματική συμπεριφορά που έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική αξιοπιστία και το κύρος του οικονομικού φορέα, όπως η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, γ) ως δικαιολογητικά απόδειξης μη συνδρομής του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος απαιτούνται, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, πιστοποιητικά χορηγούμενα από τα αρμόδια επιμελητήρια και φορείς (ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΕΕΤΕΜ), από τα οποία αποδεικνύεται ότι τα πρόσωπα με βεβαίωση του Μ.Ε.Κ., που στελεχώνουν την εργοληπτική επιχείρηση, δεν έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, τα οποία και προσκομίστηκαν από την προσωρινή ανάδοχο, δ) στην προσωρινή ανάδοχο έχει επιβληθεί πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η δε σχετική απόφαση έχει δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως από 8.12.2017 (ΦΕΚ Β΄ 3104), ε) η ύπαρξη και μόνο απόφασης της Αρχής Ανταγωνισμού, με την οποία διαπιστώθηκε η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, δεν δύναται να οδηγήσει άνευ ετέρου στον αποκλεισμό του συμμετέχοντα οικονομικού φορέα και στ) η αναθέτουσα αρχή οφείλει να αξιολογεί τους κινδύνους που θα μπορούσε να διατρέξει, στην περίπτωση που αναθέσει τη σύμβαση σε προσφέροντα, του οποίου η ακεραιότητα ή η αξιοπιστία είναι αμφίβολη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να παρασχεθούν έγγραφες διευκρινίσεις ως προς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στις παρ. 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, και, ειδικότερα, ως προς την κλήση της ως άνω εταιρείας να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της (όπως διακοπή όλων των δεσμών με πρόσωπα ή οργανισμούς που εμπλέκονται στην παράνομη συμπεριφορά, μέτρα αναδιοργάνωσης προσωπικού, εφαρμογή συστημάτων υποβολής εκθέσεων και ελέγχου, δημιουργία δομής εσωτερικού ελέγχου για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης, έγκριση εσωτερικών κανόνων ευθύνης και αποζημίωσης – βλ. σημείο 102 του Προοιμίου της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς την ακεραιότητα και αξιοπιστία αυτής. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση, προκειμένου η αναθέτουσα αρχή να προσκομίσει τα, αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη, στοιχεία.


ΝΣΚ/354/2009

Πλοίαρχος εμπορικού πλοίου. Αρμόδιος ή μη για τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής των μελών του πληρώματος κατά τις διατάξεις των άρθρων 3 και 11 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας.(..)Κατάσταση : Εκκρεμεί αποδοχή 
Ο πλοίαρχος εμπορικού πλοίου έχει την αρμοδιότητα βεβαιώσεως του γνησίου της υπογραφής τόσο των μελών του πληρώματος πλοίου όσο και του ιδίου, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 3 και 11 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας.


ΕΑΔΗΣΥ/1282/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος


ΑΕΠΠ/1490/2021

Παροχή υπηρεσιών παρασκευής –συσκευασίας και διανομής ζεστών γευμάτων (Σχολικά Γεύματα), σε μαθητές Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης(...)Άρα, όχι μόνο ο παρεμβαίνων συμπλήρωσε εσφαλμένα το νυν ΕΕΕΣ του, αλλά και εμπίπτει ως προς τη νυν διαδικασία στους λόγους αποκλεισμού του άρ. 73 παρ. 4 περ. ζ-η’ Ν. 4412/2016 και των όρων 2.2.3.4.ζ-η’ της διακήρυξης και δη για καθεμία εκ των ως άνω τριών βάσεων αποκλεισμού του, ήτοι λόγω μη νόμιμης συμπλήρωσης ΕΕΕΣ και λόγω δύο διακριτών βάσεων αποκλεισμού αυτοτελώς και σωρευτικά. Και τούτο ισχύει αυτοτελώς και σωρευτικά, ως προς το πραγματικό των κριθέντων δια των Αποφάσεων ΑΕΠΠ 1033/2018 και 468/2019, η κάθε μία εκ των οποίων αφορά διακριτή διαδικασία και διακριτή τέτοια προηγηθείσα διαπίστωση, εκάστη και μόνη αυτοτελώς δηλωτέα και με τη μη δήλωση της συγκροτούσα καθ’ εκάστη αυτοτελώς και επαρκής τους ως άνω λόγους αποκλεισμού. Τα ανωτέρω, χωρίς άλλωστε να έχει προφανώς δηλώσει επανορθωτικά μέτρα (αφού απέκρυψε εξαρχής το οικείο πραγματικό και απάντησε αρνητικά στα οικεία ερωτήματα). Συνεπώς, κατ’ αποδοχή των ισχυρισμών της προσφυγής, ο παρεμβαίνων τυγχάνει άνευ ετέρου αποκλειστέος από τα τμήματα συμμετοχής του, περί των οποίων ασκείται η προσφυγή και άρα, εκτείνεται η εκ της ΑΕΠΠ αρμοδιότητα εξέτασης και ακύρωσης.(...)Δέχεται εν μέρει την Προδικαστική Προσφυγή. Ακυρώνει τη με αρ. ... απόφαση του ΔΣ της αναθέτουσας, καθ’ ο μέρος έκρινε αποδεκτή την προσφορά του παρεμβαίνοντος στα Τμήματα 1, 16, 41 και 53 και ανέδειξε αυτόν προσωρινό ανάδοχο στο Τμήμα 16 της διαδικασίας.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/1018/2022.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/618/2018

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1. Νομίμως κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον οικονομικό φορέα «.........». Και τούτο, διότι, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙΑ της παρούσας, από την οικεία πρόσκληση προς διαπραγμάτευση δεν προέκυπτε κατά τρόπο αδιαμφισβήτητο η υποχρέωση των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων να υποβάλουν, ηλεκτρονικά, αντίγραφα επικυρωμένων πιστοποιητικών συμμόρφωσης στα πρότυπα EN ISO 9001 και EN ISO 14001, τα οποία στην ειδικότερη περίπτωση της ως άνω εταιρείας έχουν εκδοθεί από φορέα πιστοποίησης που έχει διαπιστευθεί από το ν.π.ι.δ. με την επωνυμία «Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης» (δ.τ. Ε.ΣΥ.Δ.), το οποίο αποτελεί τον Εθνικό Οργανισμό Διαπίστευσης κατά την έννοια των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Ιουλίου 2008 (L 218/30) (βλ. σχετ. ν.4468/2017, Α΄ 61, καθώς και τον αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Ε.Σ.Υ.Δ. κατάλογο διαπιστευμένων φορέων και εργαστηρίων), παράλληλα δε η γνησιότητα αυτών μπορούσε να εξακριβωθεί με την απλή αναζήτηση αυτών στη δωρεάν και ευχερώς προσβάσιμη βάση δεδομένων του φορέα πιστοποίησης. Υπό τις περιστάσεις συνεπώς της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, προεχόντως δε λόγω της ως άνω ασάφειας της οικείας πρόσκλησης προς διαπραγμάτευση, η οποία ενισχύεται, αφενός εκ του ότι, κατά τα ρητώς προβλεπόμενα στην πρόσκληση, οι οικονομικοί φορείς που υπέβαλαν ηλεκτρονικά αντίγραφο της εγγυητικής επιστολής καλούνταν να προσκομίσουν εντός τριημέρου από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των προσφορών μόνο το πρωτότυπο αυτής, αφετέρου εκ του γεγονότος ότι τρεις εκ των έξι συμμετασχόντων υπέβαλαν ηλεκτρονικά αντίγραφα των επίμαχων πιστοποιητικών, τα οποία δεν έφεραν θεώρηση από τις υπηρεσίες και τους φορείς της περίπτωσης α΄ του άρθρου 1 του ν.4250/2014, ούτε επικύρωση από δικηγόρο, η αναθέτουσα αρχή, κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας, δεν έλαβε υπόψη τα έγγραφα που προσκόμισε στις 20.4.2018 ο ως άνω οικονομικός φορέας. Συνακόλουθα, ορθώς κατ’ αποτέλεσμα κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον οικονομικό φορέα «.........», ο οποίος αρχικώς είχε καταταγεί δεύτερος στη σειρά μειοδοσίας.2. Περαιτέρω, αναφορικά με το θέμα της ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, διαπιστώνεται ότι η συγγενική σχέση μεταξύ του Προέδρου του Δ.Σ. του οικονομικού φορέα «........ Α.Ε.», ο οποίος είχε αρχικώς καταταγεί πρώτος στη σειρά μειοδοσίας, και του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων της Δ.Τ.Ε. Π.Ε. ........, ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, κληρώθηκε και ως μέλος της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, εμπίπτει στο υποκειμενικό πεδίο της παρ. 3 του άρθρου 24 του ν.4412/2016. Διαπιστώνεται, περαιτέρω, το μεν ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ περί ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων απάντησε αρνητικά, το δε ότι ο ηλεκτρονικός διαγωνισμός διεξήχθη στις 15.3.2018 και ο ως άνω Προϊστάμενος υπέβαλε μετά την πάροδο δεκαεννέα (19) ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών, συγκεκριμένα στις 3.4.2018, ενώπιον της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού υπεύθυνη δήλωση. Επιπροσθέτως, ότι η πλειοψηφούσα γνώμη της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, η οποία υιοθετήθηκε από την Οικονομική Επιτροπή, και, ως εκ τούτου, συνιστά την διατυπωθείσα εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής κρίση ως προς τη μη ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, βασίστηκε στην υπεύθυνη δήλωση του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, χωρίς περαιτέρω αιτιολογία. Συνεκτιμωμένων των προεκτεθέντων, κρίνεται ότι ορθώς, κατ’ αποτέλεσμα, αποκλείστηκε ο οικονομικός φορέας «........ Α.Ε.» εξ αυτού του λόγου. Ειδικότερα, πέραν του ότι η αναθέτουσα αρχή δεν εξέτασε, και, ως εκ τούτου, δεν συνεκτίμησε το γεγονός ότι ο ανωτέρω δήλωσε στο οικείο χωρίο του ΤΕΥΔ ότι δεν υφίσταται κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, παραβιάζοντας κατά τούτο την υποχρέωσή της να ελέγχει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του στοιχείου ζ΄ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 (πρβ. προπαρατεθείσα απόφ. Γ.Δ. Τ-292/15 σκ. 119), παραβίασε το καθήκον της να προβεί σε αιτιολογημένη, βάσει συγκεκριμένων στοιχείων και παραμέτρων, κρίση ως προς την ύπαρξη ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων. Αντίθετα, από τα διαλαμβανόμενα στο επίμαχο Πρακτικό της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, προκύπτει ότι ουδόλως εκτιμήθηκε αν συγκεκριμένες παράμετροι της υποκείμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως επί παραδείγματι η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης, καθώς και η όλως συνοπτική περιγραφή των προς εκτέλεση εργασιών στην οικεία Τεχνική Περιγραφή, παρέχουν πλεονέκτημα στον εν λόγω οικονομικό φορέα. Επιπροσθέτως, η κρίση της Επιτροπής ως προς το μη αποκλεισμό του εν λόγω οικονομικού φορέα βασίζεται, αφενός στα όσα αναφέρονται στην υπεύθυνη δήλωση του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, αφετέρου στο ότι «δεν είναι δυνατόν να αποδειχθεί ότι η κατάσταση αυτή οδήγησε σε στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ των διαγωνιζομένων» (πρβ. προπαρατεθείσα απόφ. Γ.Δ. Τ-292/15 σκ. 129- επ.). Από το σύνολο των προεκτεθέντων προκύπτει ότι, υπό τις περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης, η αναθέτουσα αρχή, παραλείποντας να προβεί σε πραγματικό έλεγχο ως προς τη στοιχειοθέτηση ή μη στο πρόσωπο του εν λόγω οικονομικού φορέα μη επιτρεπτής κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, συνακόλουθα παραλείποντας να διεξαγάγει έρευνα, προκειμένου να αποδείξει μετά βεβαιότητας ότι η συμμετοχή του ως άνω Προϊσταμένου στη διαδικασία κατάρτισης των τευχών δημοπράτησης δεν συνεπαγόταν σύγκρουση συμφερόντων, υπέπεσε σε πλημμέλεια, αφού τίθεται εν αμβιβόλω η διασφάλιση των αρχών  της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων, αλλά, και της διασφάλισης συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού. Συνεπώς, υπό τις περιστάσεις της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας κρίνεται ότι ο αποκλεισμός του οικονομικού φορέα «........ Α.Ε.», ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ απάντησε αρνητικά ως προς την ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, συνιστούσε αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο, αφού, συνεκτιμώμενου του επείγοντος χαρακτήρα της εκτέλεσης των δημοπρατηθεισών εργασιών και του χρόνου διαπίστωσης της συγγενικής σχέσης μεταξύ του Προέδρου του Δ.Σ. του προαναφερθέντος οικονομικού φορέα και του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, ήτοι μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών, δεν ήταν δυνατή η λήψη οιουδήποτε προληπτικού μέτρου.VΙ. Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποληθέντος σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, με την επισήμανση, όμως, ότι, πριν από την υπογραφή του, θα πρέπει, ενόψει της κατάργησης, με την ΠΝΠ της 29.6.2018 (Α΄115), του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., μεταξύ άλλων, και για τα νησιά