Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ε/792/2018

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.2, 4412/2016/Α.377, 4412/2016/Α.83, 4412/2016/Α.50

Εκτέλεση έργου:..Με δεδομένα αυτά και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία είναι πλημμελής για τους ακόλουθους λόγους. Ειδικότερα, πέραν της αναντιστοιχίας των προβλεπόμενων στην οικεία Τεχνική Έκθεση και στην Ε.Σ.Υ. εργασιών, όπου προβλέπεται ότι ο φορέας κατασκευής δύναται να αναθέσει στον ανάδοχο ακόμα και μελέτες σχεδιασμού και εγκατάστασης αρδευτικού δικτύου φυτοτεχνικών εργασιών, από τα προπαρατεθέντα χωρία τόσο της οικείας Τεχνικής Έκθεσης όσο και της 15.5.2017 Τεχνικής Έκθεσης, που υποβλήθηκε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση προκειμένου να δοθεί απαλλαγή για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, προκύπτει ότι δεν έχει προσδιοριστεί με σαφήνεια το φυσικό-τεχνικό αντικείμενο του ελεγχόμενου έργου, το οποίο προφανώς τελεί σε συνάρτηση με την υδρολογική και υδραυλική μελέτη που θα εκπονήσει ο ανάδοχος, αφού, βάσει των αποτελεσμάτων του ελέγχου της παροχευτικότητας των ρεμάτων σε σχέση με τις πλημμυρικές παροχές, θα προσδιοριστεί το τελικό αντικείμενο του έργου. Και τούτο πολλώ δε μάλλον, όταν ακόμα και το εύρος του αντικειμένου της ως άνω μελέτης δεν έχει εκ των προτέρων προσδιοριστεί, και, για το λόγο αυτό η δαπάνη για την εκπόνηση αυτής θα υπολογιστεί απολογιστικά. Επίσης, υπέρ της παραδοχής αυτής συνηγορεί και η επισήμανση ότι κατά την εκτέλεση του έργου θα κατασκευαστούν όσες εργασίες κριθούν απαραίτητες και σε θέσεις που θα υποδειχθούν από την Υπηρεσία. Επιπροσθέτα, δοθέντος ότι το ελεγχόμενο έργο δημοπρατήθηκε με το σύστημα προσφοράς των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης κατά ομάδες τιμών, μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, ανατίθεται στον ανάδοχο η εκπόνηση υδρολογικής και υδραυλικής μελέτης για τον έλεγχο της παροχετευτικότητας των ρεμάτων, η οποία εν προκειμένω είναι και η βασική για τον προσδιορισμό του φυσικού/τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ.ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/763/2019

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:..ζητείται η αναθεώρηση της 123/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με τις ως άνω νομικές παραδοχές, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι η διαδικασία που προηγήθηκε της ανάθεσης του επίμαχου έργου είναι νομικώς πλημμελής. Ειδικότερα: Α. το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο του έργου δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια και πληρότητα, όπως απαιτεί ο νόμος, αλλά περιγράφεται σε γενικό πλαίσιο με απλή αναφορά των ρεμάτων, στα οποία θα λάβουν χώρα οι εργασίες, δίχως να καθορίζεται το είδος καθώς και η ακριβής προμέτρηση της ποσότητας των εργασιών που πρόκειται να εκτελεσθούν. Συγκεκριμένα, όπως ορθώς δέχθηκε το VI Τμήμα, i. η υδρολογική – υδραυλική μελέτη που προβλέπεται  στην από 10.1.2018 Τεχνική Έκθεση, που συνοδεύει το έργο, αλλά και στην από 15.5.2017 Τεχνική Έκθεση που υποβλήθηκε στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, προκειμένου να δοθεί απαλλαγή για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, αποτελεί βασικό στοιχείο προσδιορισμού του τεχνικού αντικειμένου του έργου, ως εκ του ότι αυτό συνάπτεται αρρήκτως  με τον έλεγχο της παροχετευτικότητας των ρεμάτων σε σχέση με τις πλημμυρικές παροχές, για το λόγο δε αυτό η εν λόγω μελέτη έπρεπε να είχε προηγηθεί της δημοπράτησης του επίμαχου έργου. Αντιθέτως όμως, η μελλοντική εκπόνηση αυτής από τον ανάδοχο κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, τίθεται ως προϋπόθεση υλοποίησης των εργασιών. ii. Συναφώς, η πρόβλεψη  υποχρέωσης του αναδόχου να εκπονήσει τοπογραφικές μελέτες και να διενεργήσει αποτυπώσεις του φυσικού εδάφους, από τις οποίες θα προκύπτουν τα υψόμετρα των υποχρεωτικών σημείων της μηκοτομής του πυθμένα των ρεμάτων (γέφυρες, τεχνικά προς αρδευτικές και στραγγιστικές διώρυγες κ.λπ.) καθώς και επαρκή ενδιάμεσα στοιχεία, για να προσδιορίζονται τα απαιτούμενα οριστικά επίπεδα του πυθμένα τους με την αφαίρεση των φερτών υλικών (απορρίμματα, μπάζα, προσχώσεις, αυτοφυής βλάστηση), αποδεικνύει ότι το τεχνικό αντικείμενο του υπό εκτέλεση έργου δεν έχει προσδιοριστεί εκ των προτέρων με ακρίβεια. iii. Η ασάφεια και η αοριστία του αντικειμένου του έργου ενισχύεται και από το ότι στις ως άνω Τεχνικές Εκθέσεις ορίζεται ότι α) κατά την εκτέλεση του έργου θα εκτελεσθούν όσες εργασίες κριθούν απαραίτητες και σε θέσεις, που θα υποδειχθούν από την Υπηρεσία, β) οι εργασίες που δεν είναι δυνατόν να κοστολογηθούν συμβατικά, θα αντιμετωπισθούν απολογιστικά και γ) οι εργασίες, που είναι δύσκολο να προβλεφθούν από την αρχή, θα επιβαρύνουν το κονδύλι των απροβλέπτων. Την ασάφεια περαιτέρω επιτείνει η αναντιστοιχία μεταξύ της Τεχνικής Έκθεσης του έργου και της Ε.Σ.Υ., καθώς στην τελευταία (άρθρο 9 της Ε.Σ.Υ.) προβλέπεται ρητώς, ότι ο ανάδοχος υποχρεούται να συντάξει, μεταξύ άλλων, και μελέτες σχεδιασμού και εγκατάστασης αρδευτικού δικτύου φυτοτεχνικών εργασιών, οι οποίες ουδεμία σχέση έχουν με το αντικείμενο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Β. Η συμπερίληψη της εκπόνησης της ως άνω υδρολογικής – υδραυλικής μελέτης στο αντικείμενο του δημοπρατηθέντος έργου δεν είναι νόμιμη, διότι i. ως στοιχείο της ωριμότητας του έργου έπρεπε να προϋπάρχει στο φάκελο το διαγωνισμού, ii. δεν συντρέχει η εξαιρετική περίπτωση ούτε οι προϋποθέσεις του άρθρου 50 του                  ν. 4412/2016, ώστε να είναι επιτρεπτή η ανάθεση  της μελέτης από κοινού με την κατασκευή του έργου, iii. το σύστημα υποβολής προσφορών που επελέγη, ήτοι επιμέρους ποσοστά έκπτωσης κατά ομάδες ομοειδών εργασιών, δεν είναι συμβατό με το σύστημα που προβλέπεται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 (αλλά και του προϊσχύσαντος ν. 3316/2005) για τις συμβάσεις μελετών, όπου ο ανάδοχος επιλέγεται με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά και όχι τη χαμηλότερη τιμή, ώστε να εξασφαλίζεται το ποιοτικό αποτέλεσμα της μελέτης σε συνδυασμό με την καλύτερη δυνατή τιμή. Οι προβαλλόμενοι με την αίτηση λόγοι περί αναγκαιότητας σύνταξης των άνω μελετών, ως εκ του ότι εξυπηρετούν περιβαλλοντικούς σκοπούς προστασίας των ρεμάτων και επιβάλλονται από την περιβαλλοντική νομοθεσία, πρέπει να απορριφθούν, διότι δεν αμφισβητείται η αναγκαιότητα εκπόνησης των μελετών αυτών, αλλά η νομιμότητα ανάθεσής τους στον ανάδοχο του υπό εκτέλεση έργου. Ομοίως, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός ότι οι αναδειχθείσες πλημμέλειες δεν είναι ουσιώδεις, διότι η δημοπράτηση έργου, του οποίου το φυσικό – τεχνικό αντικείμενο δεν προσδιορίζεται με επάρκεια και ακρίβεια, με παράλληλη ανάθεση εκπόνησης της προσδιοριστικής του αντικειμένου αυτού μελέτης στον εργολήπτη που αναλαμβάνει την κατασκευή του, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου, συνιστά  ουσιώδη πλημμέλεια, αφού η κατασκευή του βέλτιστου δυνατού έργου απαιτεί την προηγούμενη ανάθεση της προσδιοριστικής του αντικειμένου του μελέτης υπό συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και με κριτήρια που εξασφαλίζουν την ποιότητα αυτής. Εξάλλου, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε ήταν νόμιμη ως εκ του ότι ουδεμία ένσταση υποβλήθηκε από τους υποψηφίους αναδόχους, διότι η συμπεριφορά των διαγωνιζομένων δεν ασκεί επιρροή στον προσυμβατικό έλεγχο από το Ε.Σ., που είναι πλήρης, αυτεπάγγελτος και καθολικός, εκτείνεται δε σε όλη τη διαδικασία σύναψης μιας σύμβασης. Απορριπτέος και ο ισχυρισμός περί του ότι επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν την υπογραφή της κρινόμενης σύμβασης, διότι το δημόσιο συμφέρον, που προφανώς εξυπηρετείται με την ολοκλήρωση των εν λόγω εργασιών, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών για τήρηση των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν επίσης θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος (Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 682/2017, 2490/2015). Τέλος, ενόψει της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά και του προαναφερθέντος ουσιώδους χαρακτήρα των νομικών πλημμελειών που έλαβαν χώρα κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί.


ΕΣ/ΤΜ.6/123/2019

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:ζητείται η ανάκληση της 792/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Η συμπερίληψη στο αντικείμενο του δημοπρατηθέντος έργου της εκπόνησης της προαναφερόμενης υδραυλικής - υδρολογικής μελέτης, που είναι και η βασική για τον προσδιορισμό του φυσικού – τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης, από τον ανάδοχο που θα αναλάβει και την εκτέλεση αυτού, δεν είναι, όπως ορθώς επίσης κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, νόμιμη.  Και τούτο διότι, ανεξαρτήτως του ότι δεν συντρέχει η εξαιρετική περίπτωση του άρθρου 50 του ν.4412/2016, η εν λόγω μελέτη ως στοιχείο ωριμότητας του έργου, έπρεπε να  προϋπάρχει στο Φάκελο αυτού, προκειμένου να είναι δυνατή η εκκίνηση της διαδικασίας δημοπράτησής του. Απόρροια, εξάλλου, του γεγονότος ότι η κατά τα ανωτέρω ανάθεση της επίμαχης μελέτης είναι μη νόμιμη και μη συμβατή με το πλέγμα των διατάξεων του ν. 4412/2016 για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων έργων, είναι ότι και το σύστημα υποβολής προσφορών, που επελέγη στην κρινόμενη διαγωνιστική διαδικασία (επιμέρους ποσοστά έκπτωσης κατά ομάδες ομοειδών εργασιών), το οποίο  εφαρμόζεται και στην επίμαχη μελέτη, δεν ευρίσκει έρεισμα, ούτε είναι συμβατό τόσο με το πλέγμα των διατάξεων του ίδιου ν. 4412/2016 για τον τρόπο σύνταξης και υποβολής οικονομικών προσφορών (άρθρο 95), όσο και  με τις διατάξεις του ν. 3316/2005, οι οποίες για την επιλογή των μελετητών προβλέπουν την εφαρμογή του κριτηρίου της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς και όχι της χαμηλότερης τιμής, ώστε να εξασφαλίζεται το ποιοτικό αποτέλεσμα της μελέτης σε συνδυασμό με την καλύτερη δυνατή τιμή. Εξάλλου, αφού το Κλιμάκιο έκρινε μη νόμιμη την ανάθεση εκπόνησης της προαναφερόμενης υδρολογικής - υδραυλικής μελέτης στον ανάδοχο εκτέλεσης του έργου, ενώ ουδόλως αμφισβήτησε την αναγκαιότητα εκπόνησης αυτής, οι λόγοι, που προβάλλονται με την αίτηση και κατατείνουν στην κατάδειξη της αναγκαιότητας σύνταξης αυτής για λόγους τεχνικούς και προστασίας, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, των ρεμάτων, όπου θα γίνουν οι παρεμβάσεις, ως στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος, είναι απορριπτέοι ως αλυσιτελώς προβαλλόμενοι.  Περαιτέρω,το γεγονός ότι δεν ασκήθηκε ένσταση ούτε διατυπώθηκε επιφύλαξη εκ μέρους των συμμετεχόντων στον ελεγχόμενο διαγωνισμό αναφορικά με τον προσδιορισμό του τεχνικού αντικειμένου του έργου ή αναφορικά με τον όρο της Τεχνικής Έκθεσης, με τον οποίο συμπεριελήφθη στο συμβατικό αντικείμενο αυτού και η εκπόνηση της προαναφερόμενης υδραυλικής – υδρολογικής μελέτης, δεν ασκεί έννομη επιρροή, όπως εμμέσως υποστηρίζεται, στην έκταση του ελέγχου, στον οποίο προβαίνει το Κλιμάκιο · τούτο διότι ο προσυμβατικός έλεγχος της νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων, που ασκείται κατά το άρθρο 98 του Συντάγματος από το Ελεγκτικό Συνέδριο, θεσπισμένος κατά κύριο λόγο με σκοπό την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, στο οποίο πρωτίστως αποβλέπει η αρχή της νομιμότητας, είναι πλήρης, καθολικός, αυτεπάγγελτος και ανεξάρτητος από τις ενέργειες των συμμετεχόντων στην οικεία διαγωνιστική διαδικασία, για τη διαπίστωση δε της αντικειμενικής νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων ο έλεγχος αυτός εκτείνεται στο σύνολο της διαδικασίας συνάψεώς τους (Ε.Σ. VI Τμ. 1068/2018). Αβασίμως, επίσης, υποστηρίζεται ότι οι διαπιστωθείσες ως άνω πλημμέλειες δεν είναι ουσιώδεις και ότι σε κάθε περίπτωση είναι συγγνωστές. Και αυτό διότι, η δημοπράτηση έργου, του οποίου το φυσικό - τεχνικό αντικείμενο δεν προσδιορίζεται με επάρκεια και ακρίβεια, με παράλληλη ανάθεση εκπόνησης της προσδιοριστικής του αντικειμένου αυτού μελέτης στον εργολήπτη που αναλαμβάνει την κατασκευή του, χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου, συνιστά κατά την κρίση του Τμήματος  ουσιώδη πλημμέλεια, αφού η κατασκευή του βέλτιστου δυνατού έργου απαιτεί την προηγούμενη ανάθεση της προσδιοριστικής του αντικειμένου του  μελέτης   υπό συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και με κριτήρια που εξασφαλίζουν την ποιότητα αυτής.  Απορριπτέος εξάλλου  και ο σχετικός λόγος της αίτησης με τον οποίο προβάλλεται ότι θα πρέπει να επιτραπεί η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης για λόγους δημοσίου συμφέροντος, δοθέντος ότι το επικαλούμενο δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση των διατάξεων, που ισχύουν κατά τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν, επίσης, θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος (Ε.Σ. VI Τμ. 482/2018, 668, 213/2017, 1605, 2227/2016).Δεν ανακαλεί την 792/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ.ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/763/2019.


ΣΤΕ/725/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την αίτηση αυτή οι αιτούσες επιδιώκουν να ακυρωθεί και να ανασταλεί η εκτέλεση της υπ’ αριθ. 1554/2021 απόφασης της Α.Ε.Π.Π., καθώς και κάθε άλλης σχετικής πράξης ή παράλειψης της Διοικήσεως.(....)ανοικτό δημόσιο μειοδοτικό διαγωνισμό, για ν’ αναθέσει την σύμβαση εκτελέσεως του έργου της αναπτύξεως και βελτιώσεως των υποδομών του Κρατικού Αερολιμένος .... Η προϋπολογιζομένη αξία της συμβάσεως ανερχόταν σε 46.208.467 ευρώ(....)Είναι απορριπτέος, άρα, ο ισχυρισμός ότι έπρεπε η αναθέτουσα Αρχή ν’ αποβλέψει στην επίκληση της ισχύουσας βεβαιώσεως εγγραφής τους στο Μ.Ε.ΕΠ. για την οικεία τάξη, την οποίαν περιείχαν οι απαντήσεις των μελών της αιτούσας σε άλλα ερωτήματα του αυτού Μέρους του ΕΕΕΣ. Ούτε εξ άλλου μπορεί να πιθανολογηθεί σοβαρά ότι και επί παντελούς ελλείψεως σχετικής, κρίσιμης πληροφορίας στο ΕΕΕΣ, όπως εν προκειμένω (και όχι σε περίπτωση που συντρέχει απλώς έλλειψη σε κατ’ αρχήν παρασχεθείσα εκεί πληροφορία), η νέα, κατά χρόνον εφαρμοστέα, μορφή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 διευρύνει τις εξουσίες της αναθέτουσας Αρχής, ώστε αυτή να επιτρέπεται να ζητήσει και για τέτοια ακόμα στοιχεία την εκ των υστέρων υποβολή τους από τους οικονομικούς φορείς. Συνεπώς, δεν μπορούν να πιθανολογηθούν σοβαρά ως βάσιμα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αιτούσα.Δια ταύτα:Παραπέμπει στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου το ασκηθέν ένδικο βοήθημα «αίτηση αναστολής εκτέλεσης και ακύρωσης» σύμφωνα με το αιτιολογικό και ορίζει εισηγητή ενώπιον της Ολομελείας τον Σύμβουλο Η. Μάζο. Εξετάζει, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου 372 του ν. 4412/2016 το αίτημα αναστολής και το απορρίπτει, κατά το αιτιολογικό.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/84/2021

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης της Περιφέρειας Αττικής για την παροχή των υπηρεσιών «Καθαρισμός ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής ΥΔΡ 20»(....)Το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ανάθεση της επίμαχης ομάδας εργασιών είναι μη νόμιμη, καθόσον: α) δεν έχει εκπονηθεί οριστική υδραυλική μελέτη από την Τεχνική Υπηρεσία της Περιφέρειας Αττικής για το περιλαμβανόμενο στην ομάδα αυτή αντιπλημμυρικό έργο ούτε έχει ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 50 του ν. 4412/2016 (σύμφωνη γνώμη τεχνικού συμβουλίου, ύπαρξη τεύχους τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού, ύπαρξη Κανονισμού Μελετών Έργου κ.α.) προκειμένου να είναι δυνατή η ταυτόχρονη μελέτη και κατασκευή του έργου από τον ανάδοχο(....)ε) σε κάθε περίπτωση, η ανάθεση της ομάδας αυτής εργασιών συνιστά ουσιώδη τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, αφού επεκτείνει σημαντικά το φυσικό αντικείμενό της(....)Δεν κωλύεται η σύναψη του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης της Περιφέρειας Αττικής για την παροχή των υπηρεσιών «Καθαρισμός ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής ΥΔΡ 20» κατά το μέρος που αφορά τις υπηρεσίες των άρθρων 1, 2, 3 και 8 του προϋπολογισμού και τιμολογίου μελέτης, ενώ κωλύεται κατά το μέρος που αφορά την εκπόνηση μελέτης, καθώς και τα έργα και τις προμήθειες των άρθρων 4, 5, 6 7, 9, 10, 11, 12, 13 και 14.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1980/2020 ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ.


ΣΤΕ/2141/2019

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, η εταιρεία «.. Α.Ε.» με την υπ' αριθμ. ... απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της, ενέκρινε τη διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού με κλειστή διαδικασία (προεπιλογή), για την ανάθεση της εκτελέσεως του έργου «Γραμμή 4 - Τμήμα Α΄, ΑΛΣΟΣ ΒΕΪΚΟΥ - ΓΟΥΔΗ», ενδεικτικού προϋπολογισμού 1.450.000.000 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(...)Επειδή, η αιτούσα ένωση προβάλλει, περαιτέρω, ότι μη νομίμως δεν έγιναν δεκτά από τα αρμόδια όργανα του διαγωνισμού ορισμένα από τα πιστοποιητικά που είχε προσκομίσει για την απόδειξη της αξιουμένης κατά το άρθρο 11.3 της Προσκλήσεως ειδικής εμπειρίας στη θέση σε λειτουργία συστήματος σηματοδότησης Μετρό, καθώς και στη θέση σε λειτουργία συρμών Μετρό χωρίς οδηγό. Εφ’ όσον, όμως, ακόμη και παρά τη μη αποδοχή των εν λόγω πιστοποιητικών, τελικώς κρίθηκε ότι από τα λοιπά έργα που είχε επικαλεσθεί η αιτούσα ένωση απεδεικνύετο ότι διαθέτει την απαιτούμενη κατά το άρθρο 11.3 της Προσκλήσεως ειδική εμπειρία, οι ως άνω λόγοι προβάλλονται αλυσιτελώς, δεδομένου ότι ούτε η αιτούσα εξειδικεύει σε τι συνίσταται το έννομο συμφέρον της για την εξέταση αυτών.Απορρίπτει την υπό κρίση αίτηση.


ΑΕΠΠ/1521/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση της οικείας διάταξης (102 του Ν. 4412/2016) «Η προτεινόμενη τροποποίηση αποτελεί ουσιαστική μετατόπιση του εθνικού θεσμικού πλαισίου πλησιέστερα προς το πνεύμα της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ (παρ. άρθρου 56) της οποίας τη διατύπωση, ουσιαστικά, υιοθετεί». Γνώμονας εφαρμογής υπό οιανδήποτε ερμηνευτική οδό της διάταξης του άρθρου 102 ως τροποποιήθηκε με τον Ν. 4782/2021 είναι η απαρέγκλιτη τήρηση των αρχών της ίσης μεταχειρίσεως και της απαγορεύσεως Αριθμός Απόφασης: 1521/2021 56 των διακρίσεων (βλ. απόφαση του ΔΕΕ της 25.2.2018, MA.T.I. SUD, C-523/16, EU:C:2018:122, σκ. 48-49), που εξυπηρετείται με την τήρηση των οικείων κανονιστικών διατάξεων της διακήρυξης. Επομένως, δεν παρίσταται νόμιμη υπό το φως των αποφάσεων του ΔΕΕ η πλήρης παράβαση του οικείου κανονιστικού πλαισίου που θέτει όρους επί ποινή απόρριψης στον «βωμό» μιας ερμηνείας διάσωσης προσφοράς, η οποία είναι καθόλα ελλιπής και απαιτεί την το πρώτον δήλωση υποχρεωτικών στοιχείων σε χρόνο μεταγενέστερο της υποβολής προσφοράς και εν τοις πράγμασι την αντικατάσταση του ΤΕΥΔ, δηλαδή, του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης, με τις συνέπειες του ν. 1599/1986, και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής που ορίζονται στην οικεία προκήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία (πρβλ. Ε.Α. 135/2018, Δ.Εφ.Θεσ/νίκης Ν166/2018). Επομένως, δεδομένης της δέσμιας αρμοδιότητας της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει προσφορά που παραβιάζει υποχρεωτικό όρο της διακήρυξης, δεν χωρεί εν προκειμένω εφαρμογή του άρθρου 102 του Ν. 4412/2016 (πρβλ. Δ.Εφ. Χανίων 13/2019 σκ. 14, βλ. Δεφ Χαν 10/2019, πρβλ ΕΑ ΣτΕ 30/2019, ΑΕΠΠ 702/2019, 668/2019, 242/2019, 36/2019)


ΕΣ/ΚΛ.Ε/31/2017

Κατασκευή εργασιών φράγματος - συμπληρωματική σύμβαση..Με τα δεδομένα αυτά, και εκτός του ότι δεν προσκομίστηκαν ενώπιον του Κλιμακίου οι βεβαιώσεις α) περί έναρξης ή μη εκτέλεσης των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, όπως αυτές περιγράφονται στον 5ο Α.Π.Ε. και β) περί υπογραφής ή μη της ελεγχόμενης 3ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου, στοιχεία που ζητήθηκαν με την ως άνω αναβλητική πράξη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στις ανωτέρω διατάξεις νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, διότι, ενόψει του ότι οι εργασίες αποδοτικής λειτουργίας των Ε.Ε.Ν. παρασχέθηκαν από 1.12.2015 έως 31.11.2016, για 12 μήνες, το οποίο είναι το προβλεπόμενο από τη διακήρυξη του έργου, χρονικό διάστημα για την παροχή των ως άνω υπηρεσιών, η παροχή των υπηρεσιών αυτών περατώθηκε και το αντικείμενο της σύμβασης έχει εξαντληθεί χωρίς να καταλείπεται περιθώριο για συμπλήρωσή της με πρόσθετες εργασίες. Ειδικότερα, δεν χωρεί η κατάρτιση συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου ότι, εκτός από τις λοιπές εργασίες που προβλέπονται από τα συμβατικά τεύχη του έργου, οι οποίες περατώθηκαν, όπως περιγράφεται ανωτέρω στις 31.12.2014, ολοκληρώθηκε και η δωδεκάμηνη αποδοτική λειτουργία του έργου, με συνέπεια να έχει ολοκληρωθεί το προβλεπόμενο από τη διακήρυξη του έργου φυσικό αντικείμενο και ο συμβατικός δεσμός του επίμαχου έργου να μην είναι ενεργός, ώστε να δύναται να συναφθεί συμπληρωματική σύμβαση. Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, οι ως άνω εργασίες, που αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, δεν αποδεικνύεται ότι οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την τεχνική εκτέλεση του αρχικού έργου, αφού το επικαλούμενο «απρόβλεπτο γεγονός» (καθυστέρηση ολοκλήρωσης διαγωνισμού που προκηρύχθηκε με την 2534/31.5.2015 Διακήρυξη) δεν συνδέεται με την τεχνική εκτέλεση του έργου, αλλά αναφέρεται σε περιστάσεις που είναι άσχετες και δεν συνάπτονται με αυτήν. Πέραν τούτου σημειώνεται ότι αν επιδεικνυόταν η απαιτούμενη επιμέλεια, ο εν λόγω διαγωνισμός θα είχε προκηρυχθεί εγκαίρως και όχι κατά τη λήξη της διάρκειας του έργου «Ύδρευση … από το φράγμα … – Κατασκευή υπολειπομένων εργασιών φράγματος και έργων αγωγών μεταφοράς και Διυλιστηρίων».Κατ’ ακολουθία, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την εκτέλεση των ανωτέρω συμπληρωματικών εργασιών και, ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης.


ΣΤΕ/ΕΑ/187/2017

Παροχή υπηρεσιών ασφάλειας/φύλαξης λιμενικών εγκαταστάσεων...σύμφωνα με τα κριθέντα, εν προκειμένω: Α) Η διαφορά που γεννήθηκε με την άσκηση της κρινόμενης αίτησης είναι ιδιωτική (λόγω του ότι η καθ’ ης .. είναι ν.π.ι.δ.) και για τη δικαστική επίλυσή της δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του Βιβλίου IV του ν. 4412/2016 (λόγω έναρξης της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας στις 10.4.2017). Β) Η υπό ανάθεση σύμβαση έχει χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών, η οποία, ως εκ του ειδικότερου αντικειμένου της και του ύψους της προϋπολογισθείσης δαπάνης, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ. Συνεπώς, δεν συντρέχει προϋπόθεση του ν. 3886/2010 για την υπαγωγή της εν λόγω ιδιωτικής διαφοράς στις διατάξεις του νόμου τούτου και η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί, διότι η Διοικητική Δικαιοσύνη δεν έχει δικαιοδοσία για την εκδίκασή της. Λόγω δε της απόρριψης της αίτησης, πρέπει να γίνει δεκτή η παραδεκτώς ασκηθείσα παρέμβαση. Αν και κατά τη μειοψηφήσασα γνώμη η υπό κρίση αίτηση, στρεφόμενη κατά πράξης εκδοθείσας, πριν τις 26.6.2017, στο πλαίσιο διαγωνιστικής διαδικασίας που κατατείνει στη σύναψη ιδιωτικής σύμβασης υπηρεσιών του Παραρτήματος XVII της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ και του ν. 4412/2016, με προϋπολογισθείσα δαπάνη κάτω των ενωσιακών αλλά άνω των εθνικών χρηματικών ορίων, διέπεται από τις ρυθμίσεις του ν. 3886/2010, οι οποίες ισχύουν όπως ορίζει ο ν. 4412/2016 και άρα αποτελεί αίτηση ασφαλιστικών, η εκδίκαση της οποίας, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 3886/2010, ανήκει στην δικαιοδοσία της Διοικητικής Δικαιοσύνης και στην αρμοδιότητα του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, στο οποίο και θα έπρεπε να παραπεμφθεί


ΕΣ/ΤΜ.6/1541/2019

Ψηφιακός μετασχηματισμός του γεωργικού τομέα..ζητείται η ανάκληση της 268/2019 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,όπως βασίμως προβάλλεται με την αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, η θέσπιση της υποχρέωσης των υποψηφίων αναδόχων να υποβάλουν προσφορά για το σύνολο των ζητούμενων με τη διακήρυξη ειδών και υπηρεσιών, δεν παραβιάζει το άρθρο 59 του ν. 4412/2016, αφού τέθηκε για λόγους που ανάγονται στη φύση και την πολυπλοκότητα του προς εκπόνηση «έργου», οι οποίοι δεν επιτρέπουν την υποδιαίρεσή του, άλλως θα ετίθετο σε διακινδύνευση η έντεχνη ολοκλήρωση αλλά και η ορθή λειτουργία αυτού. Εξάλλου, λόγοι περί της μη υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα συνάγονται, όπως επίσης βασίμως προβάλλεται, από τα έγγραφα της σύμβασης και ειδικότερα από την περιγραφή του έργου στη διακήρυξη (όρος §3.1. του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης) σε ό,τι αφορά τον απαιτούμενο εξοπλισμό (τηλεμετρικοί σταθμοί συλλογής δεδομένων) και τον τρόπο που αυτός θα εγκατασταθεί (όρος §3.2.1.3, του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης), αλλά και τις αναφορές που γίνονται σε αυτήν και αφορούν στην ανάγκη να δημιουργηθεί μία πλατφόρμα, ως ενιαίο και αδιαίρετο στοιχείο, η οποία θα συνιστά εθνική υποδομή ευφυούς γεωργίας, η ενοποιημένη λειτουργία της οποίας θα διασφαλίζεται μέσω της ολοκλήρωσης των προβλεπόμενων στη διακήρυξη υποσυστημάτων. Σε κάθε περίπτωση, οι τηλεμετρικοί σταθμοί συλλογής δεδομένων στο σύνολό τους, ως εξοπλισμός και αφετέρου τα λογισμικά επεξεργασίας δεδομένων και παροχής υπηρεσιών ως υπηρεσίες συγκροτούν, κατά τα περιγραφόμενα στη διακήρυξη, ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο. Εξάλλου, ορθώς υποστηρίζεται με την ανάκληση ότι τυχόν πληθώρα διαφορετικών τεχνολογιών στην κατασκευή των τηλεμετρικών σταθμών και ετερογενών υποσυστημάτων στα λογισμικά επεξεργασίας δεδομένων, είτε προέκυπτε από τον γεωγραφικό διαχωρισμό του έργου, είτε από τον οριζόντιο διαχωρισμό του (σε εξοπλισμό και λογισμικά) θα προκαλούσε σοβαρά ζητήματα διαλειτουργικότητας, αφού οι τεχνολογίες που θα ακολουθούσε ο κάθε ανάδοχος θα διέφεραν σημαντικά, η δε ασυμβατότητα όλων αυτών μεταξύ τους μελλοντικά θα συνεπαγόταν αύξηση του κόστους συντήρησης, υποστήριξης και επέκτασης του «έργου». Κατόπιν όλων των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι, η αναθέτουσα αρχή κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας κατά την επιλογή της να μην υποδιαιρέσει την ελεγχόμενη σύμβαση σε τμήματα, επιπλέον δε η αιτιολογία της απόφασής της αυτής συνάγεται, όπως διαπιστώθηκε, από την περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης στη διακήρυξη ιδίως αναφορικά και με τη φύση των προς προμήθεια ειδών και υπηρεσιών που το απαρτίζουν...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, κατά παραδοχή του πρώτου διακωλυτικού λόγου υπογραφής της σύμβασης ο οποίος συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας το Τμήμα κρίνει ότι η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/119/2020​


ΣΤΕ/1000/2022

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ΧΩΡΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:Με την αίτηση αυτή η αιτούσα εταιρεία επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ’ αριθμ. 858, 859, 860/2021 απόφαση του 1ου Κλιμακίου της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.(...)Επειδή, με την ...2021 απόφασή του ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) προέβη σε πρόσκληση κάθε ενδιαφερομένου οικονομικού φορέα για διαπραγμάτευση χωρίς προηγουμένη δημοσίευση, με αντικείμενο την “κατεπείγουσα προμήθεια ... ταχέων ελέγχων αντιγόνων Sars-CoV-2 (rapid test)”, εκτιμωμένης συνολικής δαπάνης ποσού 15.000.000 ευρώ (ήτοι 3.000.000 τεμαχίων προς 5 ευρώ το καθένα, με μηδενικό ΦΠΑ), με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα από οικονομικής απόψεως προσφορά αποκλειστικώς βάσει της χαμηλότερης τιμής.(....)Επομένως, η επάλληλη αυτή αιτιολογική βάση απορρίψεως της προσφοράς της ... δεν επλήγη παραδεκτώς από την εν λόγω εταιρεία ενώπιον της ΑΕΠΠ κατά την εξέταση της οικείας προδικαστικής της προσφυγής κατά της απορρίψεως της προσφοράς της, και, συνακολούθως, η εν λόγω προσφυγή ήταν, εξ αυτού του λόγου, απορριπτέα ως αλυσιτελής. Εν τούτοις, όμως, η ΑΕΠΠ κατ’ αποδοχή της προσφυγής της ..., ακύρωσε την πράξη της αναθέτουσας αρχής, καθ' ό μέρος είχε απορριφθεί η προσφορά της, και δέχθηκε την τελευταία. Ως εκ τούτου, είναι βάσιμα τα σχετικώς προβαλλόμενα από την ... περί υπερβάσεως από την ΑΕΠΠ, κατά τούτο, της αρμοδιότητάς της, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου προβαλλομένων με το υπόμνημα της ....(...)Α. Απορρίπτει την αίτηση της εταιρείας “... ... ΙΚΕ”, κατά το αιτιολογικό.(...)Β. Δέχεται την αίτηση της εταιρείας “... ... (…) Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία Εμπορίας ...”, καθ’ ό μέρος στρέφεται κατά της αποδοχής της προσφοράς της εταιρείας “... ... ΑΕ”, κατά το αιτιολογικό.Ακυρώνει την 858, 859, 860/2021 απόφαση του 1ου Κλιμακίου της ΑΕΠΠ, καθ’ ό μέρος με αυτήν, κατ’ αποδοχή προδικαστικής προσφυγής της εταιρείας “... ... ΑΕ”, έγινε τελικώς δεκτή η προσφορά της εν λόγω εταιρείας.