Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/143/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.18, 4412/2016/Α.132, 4412/2016/Α.53, 4412/2016/Α.206

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:να ελέγξει τη νομιμότητα των σχεδίων τροποποίησης των ... και ... συμβάσεων μεταξύ του Δημοτικού Κέντρου Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης … - … και των οικονομικών φορέων «… Α.Ε.» και «… Ε.Ε.», αντίστοιχα, με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, την προμήθεια λοιπών γαλακτοκομικών ειδών και γάλακτος, αντίστοιχα, για τις ανάγκες του ως άνω νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου.(...)Ειδικότερα, δεν αιτιολογείται από το ως άνω Δημοτικό Κέντρο Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης … - … η διά της ελεγχόμενης τροποποίησης υιοθέτηση της ανωτέρω ρήτρας (τύπου) αναπροσαρμογής τιμών, ειδικώς και μόνο για την αναπροσαρμογή των τιμών μονάδας των ανωτέρω ειδών της ανωτέρω αρχικής σύμβασης με τον ανωτέρω ανάδοχο οικονομικό φορέα, για τα οποία (είδη) κριτήριο κατακύρωσης ήταν, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, η χαμηλότερη τιμή.(...)Περαιτέρω δε, αν ήταν γνωστή κατά τον χρόνο υποβολής των προσφορών στον ανωτέρω διαγωνισμό για την ανάθεση της ανωτέρω αρχικής σύμβασης στους σχετικώς δραστηριοποιούμενους οικονομικούς φορείς που είτε συμμετείχαν είτε θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στη σχετική διαγωνιστική διαδικασία ανάθεσης η διά της ελεγχόμενης τροποποίησης εισαγωγή στην ανωτέρω αρχική σύμβαση της ανωτέρω ρήτρας (τύπου) αναπροσαρμογής τιμών, που οδηγεί μη νομίμως και χωρίς καμιά ειδική αιτιολόγηση, σύμφωνα με τα ανωτέρω εκτεθέντα, στις προαναφερόμενες εξαιρετικά μεγάλες αυξήσεις των τιμών της προσφοράς που υπέβαλε ο ανωτέρω ανάδοχος οικονομικός φορέας στον οικείο διαγωνισμό για τα ανωτέρω αντίστοιχα είδη..., θα ήταν δυνατή, είτε η υποβολή προσφορών και από άλλους οικονομικούς φορείς για τα αντίστοιχα είδη, είτε η υποβολή διαφορετικών προσφορών από τους άλλους δύο (2) οικονομικούς φορείς ... που υπέβαλαν παραδεκτές προσφορές για τα είδη αυτά.(...)Αποφαίνεται ότι: α) κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης μεταξύ του Δημοτικού Κέντρου Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης … – … και του οικονομικού φορέα «… Α.Ε.» για την προμήθεια λοιπών γαλακτοκομικών ειδών και β) δεν κωλύεται η υπογραφή σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης μεταξύ του του ίδιου ως άνω ν.π.δ.δ. και του οικονομικού φορέα «… Ε.Ε.» για την προμήθεια γάλακτος.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2057/2022

Προμήθεια ειδών ατομικής προστασίας. (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος Δήμου για την τροποποίηση της 343895/7.12.2021 αρχικής σύμβασης με την παρεμβαίνουσα δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι η κατά γενικό και αόριστο τρόπο επίκληση της αύξησης του ετήσιου πληθωρισμού σε ποσοστό 12% σε σχέση με το προηγούμενο έτος και παραλλήλως της αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή στα είδη ένδυσης και υπόδησης σε ποσοστό 4,6% τον Ιούνιο του έτους 2022 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του ίδιου μήνα έτους 2021, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών των προς προμήθεια αγαθών και μάλιστα στο συγκεκριμένο ποσοστό. Τούτο διότι, όπως ορθώς επισημαίνει η προσβαλλομένη, ναι μεν οι απρόβλεπτες περιστάσεις τις οποίες επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, ήτοι η αύξηση των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών  σε παγκόσμια κλίμακα κατά το τρέχον χρονικό διάστημα, συντρέχουν φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή, πλην ο προσφεύγων Δήμος έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας.Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Δεν ανακαλεί την 455/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/303/2023

Προμήθεια ελαιολιπαντικών :επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1831/2022 απόφασης του Έβδομου Τμήματος του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΜε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. 4, 5), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία της 178/9.8.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος Δήμου ως προς το επιδιωκόμενο με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση ύψος αυξητικής αναπροσαρμογής σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας κάθε είδους της 30106/14.12.2020 αρχικής σύμβασης δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επιμέρους είδη της κατηγορίας "Ελαιολιπαντικά είδη" της σύμβασης σε ποσοστό 50%, κατά τις ορθές κρίσεις της προσβαλλόμενης. Ειδικότερα, i) τα προσκομιζόμενα τιμολόγια που αφορούν διάφορα είδη λιπαντικών, εκδοθέντα από έναν μόνο προμηθευτή, δεν είναι ικανά να αναδείξουν την πράγματι επικρατούσα στην αγορά κατάσταση, επομένως δεν παρέχουν τα εχέγγυα αξιοπιστίας και αντικειμενικότητας και είναι απρόσφορα για την τεκμηρίωση του τρόπου υπολογισμού της αιτούμενης από τον αντισυμβαλλόμενο οικονομικό φορέα αναπροσαρμογής και του ύψους αυτής. Σε κάθε περίπτωση, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση με αναφορά σε συγκεκριμένες ενδεικτικές περιπτώσεις, τα αγαθά που αναφέρονται στα εν λόγω τιμολόγια δεν δύνανται να αντιστοιχηθούν με τα είδη που περιγράφονται στη σύμβαση ούτε ως προς το όνομα και τα επιμέρους ειδικότερα χαρακτηριστικά τους (π.χ. SAE), αλλά ούτε και ως προς τη μονάδα μέτρησης αυτών (λίτρο στην αρχική σύμβαση και τεμάχια με συγκεκριμένο βάρος ανά χιλιόγραμμα στα προσκομισθέντα τιμολόγια), με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η άντληση ασφαλών συμπερασμάτων περί της διαμορφωθείσας τιμής των επίμαχων ειδών στην αγορά. Άλλωστε, ουδεμία αντιστοίχιση επιχειρείται από τον προσφεύγοντα Δήμο με το δικόγραφο της προσφυγής και το υπόμνημά του, μη αρκούντος του αόριστου ισχυρισμού του ότι και μόνο η προσκόμιση εκ μέρους του  των εν λόγω τιμολογίων εμπεριέχει τη διαβεβαίωση ότι τα προϊόντα των τιμολογίων με την εμπορική ονοματολογία που περιέχεται σε αυτά ταυτίζονται με εκείνα της σύμβασης. ii) Επίσης, όπως ορθώς κρίθηκε και με την προσβαλλόμενη, οι προσκομιζόμενες ξενόγλωσσες εκθέσεις του φορέα ICIS για τις τιμές λιπαντικών διεθνώς για τα έτη 2019 και 2022, ως εκ της γενικότητάς τους και της έλλειψης οιασδήποτε συγκεκριμένης σύνδεσης με την εγχώρια αγορά, πολλώ μάλλον με τα προϊόντα της επίμαχης σύμβασης, δεν αποτελούν πρόσφορο στοιχείο για να θεμελιώσουν την ανάγκη αύξησης σε ποσοστό 50% της τιμής μονάδας εκάστου είδους. iii) Τέλος, τα προσκομιζόμενα από 9.9.2022 και 10.9.2021 δελτία τύπου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής σχετικά με τις μεταβολές των τιμών αγαθών της κατηγορίας «καύσιμα και λιπαντικά», ναι μεν αποτελούν στοιχεία προερχόμενα από αξιόπιστη και ανεξάρτητη πηγή πληροφόρησης και είναι πρόσφορα για την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας και τον αντικειμενικό προσδιορισμό του ύψους της αναπροσαρμογής των τιμών των ειδών της σύμβασης, πλην όμως, κατά τις ορθές παραδοχές του Τμήματος, αποτυπώνουν ποσοστό αύξησης κατά πολύ χαμηλότερο από το αντίστοιχο εγκριθέν με την απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, και τούτο δεν αμφισβητείται με την κρινόμενη προσφυγή. Πέραν τούτου, η αναδειχθείσα με την προσβαλλόμενη απόφαση μεσοσταθμική αρνητική μεταβολή -11.9% του δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) της ΕΛΣΤΑΤ για την κατηγορία «καύσιμα και λιπαντικά», που επήλθε κατά το χρονικό διάστημα από Αύγουστο 2019 μέχρι Αύγουστο 2020, που είναι το εγγύτερο στο χρόνο υποβολής της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου κατά τη διαδικασία σύναψης της αρχικής σύμβασης (14.7.2019), καθιστά το ποσοστό αύξησης του ΔΤΚ ακόμη χαμηλότερο από το αντίστοιχο αιτηθέν και χορηγηθέν, καταδεικνύοντας εμφανέστερα την ανεπάρκεια της αιτιολόγησης της ανωτέρω απόφασης της αναθέτουσας Αρχής ως προς το εν λόγω ποσοστό. Αβασίμως δε ο Δήμος ισχυρίζεται ότι η εν λόγω αρνητική μεταβολή του ΔΤΚ δεν επηρεάζει την ελεγχόμενη τροποιητική σύμβαση, η οποία συνήφθη στις 14.12.2020, και τούτο διότι κρίσιμο εν προκειμένω χρονικό διάστημα για τον προσδιορισμό της αύξησης του συμβατικού τιμήματος είναι αυτό που μεσολάβησε από τον χρόνο υποβολής της οικονομικής προσφοράς της αναδόχου εταιρείας (14.7.2019), η οποία διαμορφώθηκε με βάση τα κόστη που ίσχυαν τότε στη αγορά για έκαστο από τα προσφερόμενα είδη και αποτέλεσε εν τέλει το οικονομικό αντικείμενο της συναφθείσας σύμβασης, έως τον χρόνο λήψης της 178/9.8.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου περί εγκρίσεως της επαύξησης της τιμής μονάδας εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης. Τέλος, ανεξαρτήτως των ανωτέρω κρίσεων, το αίτημα του προσφεύγοντος περί προσδιορισμού από το Δικαστήριο της αυξητικής αναπροσαρμογής της τιμής μονάδος εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης σε ποσοστό 38,9%, είναι απαράδεκτο, διότι το Δικαστήριο στερείται της αρμοδιότητος, κατά την έρευνα προσφυγής αναθεώρησης (άρθρο 329 ν. 4700/2020), να προβεί πρωτογενώς σε τέτοιο προσδιορισμό, καθόσον τούτο ανήκει στην αρμοδιότητα των διοικητικών οργάνων της αναθέτουσας Αρχής (πρβλ. ΕλΣυν. 1311/2022 σκ. 15, Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 539/2020 σκ. 28). Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.


ΕΣ/ΤΜΕΒΔΟΜΟ/443/2023

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΙΔΩΝ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει, κατ΄αρχάς, ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος νομικού προσώπου για την τροποποίηση της 4638/2.6.2021 αρχικής σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου  ισχυρισμοί του προσφεύγοντος πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Τούτο διότι, τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του Κλιμακίου και του παρόντος Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επίμαχα είδη παντοπωλείου και μάλιστα στο ύψος των προαναφερόμενων ποσοστών, καθόσον, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον νομικό πρόσωπο, ήτοι οι  σημαντικές ανατιμήσεις προϊόντων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του Covid-19,  φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή, πλην όμως το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας (ΕλΣυν. Έβδομο 12/2023, 2057/2022).(...)Kατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να διαταχθεί η προσκόμιση από το προσφεύγον Κ.Υ.Α.Δ.Α., εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, νέας απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής αυτού, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου οργάνου του, με την οποία θα προσδιορίζεται το ποσοστό αύξησης της συμβατικής τιμής εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης με τον τρόπο που διαλαμβάνεται στην προηγούμενη σκέψη. Μετά δε την προσκόμιση των στοιχείων αυτών ή την πάροδο άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, με μέριμνα της Γραμματείας του παρόντος Δικαστηρίου πρέπει να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της προσφυγής, να εγγραφεί η υπόθεση στο οικείο πινάκιο και να γίνει νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση όλων των ενδιαφερομένων.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/444/2023

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΙΔΩΝ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 5-6), το Δικαστήριο κρίνει, κατ΄αρχάς, ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος νομικού προσώπου για την τροποποίηση της 6874/15.6.2021 αρχικής σύμβασης με την ανάδοχο εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου  ισχυρισμοί του προσφεύγοντος πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Τούτο διότι, τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον του παρόντος Τμήματος, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επίμαχα είδη παντοπωλείου και μάλιστα στο ύψος των προαναφερόμενων ποσοστών, καθόσον, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον νομικό πρόσωπο, ήτοι οι σημαντικές ανατιμήσεις προϊόντων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του Covid-19,  φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή, πλην όμως το προσφεύγον έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των εν λόγω περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας (ΕλΣυν. Έβδομο 12/2023, 2057/2022). (...)Kατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να διαταχθεί η προσκόμιση από το προσφεύγον Δ.Β.Α., εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, νέας απόφασης της Εκτελεστικής Επιτροπής αυτού, κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου οργάνου του, με την οποία θα προσδιορίζεται το ποσοστό αύξησης της συμβατικής τιμής εκάστου είδους της αρχικής σύμβασης με τον τρόπο που διαλαμβάνεται στην προηγούμενη σκέψη. Μετά δε την προσκόμιση των στοιχείων αυτών ή την πάροδο άπρακτης της ανωτέρω προθεσμίας, με μέριμνα της Γραμματείας του παρόντος Δικαστηρίου πρέπει να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της προσφυγής, να εγγραφεί η υπόθεση στο οικείο πινάκιο και να γίνει νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευση όλων των ενδιαφερομένων.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/12/2023

Προμήθεια φρέσκου γάλακτος: ζητείται η ανάκληση της 33/2022 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκ. 4-5), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αιτιολογία της 269/22.9.2022 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του προσφεύγοντος Δήμου για την τροποποίηση των 12661/9.9.2022 και 1257/13.9.2022 αρχικών συμβάσεων των προσφευγόντων με τη «.....» δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι τόσο τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η ανωτέρω απόφαση, όσο και από αυτά που μεταγενέστερα υποβλήθηκαν ενώπιον της Αναπληρώτριας Επιτρόπου και του παρόντος Τμήματος δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για το προϊόν «φρέσκο γάλα» στο προαναφερόμενο ποσοστό, καθόσον, όπως ορθώς επισημαίνει η προσβαλλομένη, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, ήτοι η αύξηση τιμών στην ενέργεια και τις πρώτες ύλες σε παγκόσμια κλίμακα, συντρέχουν και μπορούν να χαρακτηριστούν ως απρόβλεπτες υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή, πλην οι προσφεύγοντες έχουν το βάρος να αποδείξουν ότι εξαιτίας αυτών έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας εταιρείας. Εξάλλου, ως προς τα έγγραφα που ελήφθησαν υπόψη για τη λήψη της απόφασης της ανωτέρω Οικονομικής Επιτροπής περί τροποποίησης των συμβατικών τιμών, δεν διαλαμβάνεται ειδική αξιολόγηση ούτε κρίση, δεδομένου δε ότι οι προσφεύγοντες διατείνονται ότι με αυτά τεκμηριώνεται η εν λόγω αύξηση, το Δικαστήριο κρίνει ότι τα στοιχεία αυτά δεν επαρκούν για την τεκμηρίωση του ποσοστού της αύξησης. Τούτο προεχόντως διότι από τα προσκομισθέντα τιμολόγια ναι μεν προκύπτει αυξητική τάση των τιμών πώλησης του προϊόντος από τον παραγωγό, πλην δεν προκύπτει η ακριβής και συγκεκριμένη διαμορφωθείσα συνολικώς τιμή στην αγορά, αλλά απεικονίζεται μία όλως μερική και αποσπασματική κατάσταση, αφού προσκομίζονται μόνο παραστατικά του εκάστοτε αντισυμβαλλόμενου παραγωγού/προμηθευτή της αναδόχου εταιρείας. Πέραν τούτων, και τα προσκομιζόμενα «επίσημα» στοιχεία δεν αρκούν για την τεκμηρίωση της αυξητικής αναπροσαρμογής, δεδομένου ότι αφενός μεν τα δελτία τιμών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας δεν αναφέρονται στον χρόνο υποβολής των προσφορών του προηγηθέντος διαγωνισμού (Ιανουάριος του έτους 2022), ενώ από τα δελτία τύπου σχετικά με τον δείκτη τιμών καταναλωτή που προσκομίστηκαν κατόπιν της συζήτησης της  υπόθεσης στο ακροατήριο, δεν προκύπτει με σαφήνεια το ποσοστό αύξησης της τιμής του προς προμήθεια προϊόντος. Τούτο προεχόντως διότι στον Πίνακα 5 του από 10.10.2022 δελτίου τύπου της ΕΛΣΤΑΤ σχετικά με τον δείκτη τιμών καταναλωτή Σεπτεμβρίου 2022, η μεταβολή τιμών στο είδος «Γαλακτοκομικά και αυγά» ανέρχεται σε 23,3%, ήτοι χαμηλότερα από το ποσοστό της χορηγηθείσας αύξησης. Πέραν αυτού, ενόψει της, εν τω μεταξύ, εκδοθείσας 95210/5.10.2022 (ΑΔΑ: 9Γ9446ΜΤΛΡ-ΧΕΘ) εγκυκλίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με την οποία προσδιορίζεται επακριβώς το ποσοστό αύξησης του ΔΤΚ για πληθώρα υπό προμήθεια ειδών, μεταξύ των οποίων και του φρέσκου γάλακτος, το οποίο ανέρχεται, για τον Σεπτέμβριο 2022 σε ποσοστό 17,93%, ήτοι κατά πολύ χαμηλότερο από το αιτηθέν και χορηγηθέν, παρίσταται εμφανής η ανάγκη για εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση του ποσοστού της αύξησης από την αναθέτουσα αρχή. Δοθέντος δε ότι κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης περί αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών είχε τεθεί σε ισχύ το άρθρο 7 του ν. 4965/2022 με το οποίο απαριθμούνται οι ήδη προδιαληφθείσες (σκ. 5) προϋποθέσεις για την αναπροσαρμογή τιμών σε εκτελούμενες κατά την έναρξη ισχύος του συμβάσεις, όπως εν προκειμένω οι συναφθείσες στις 9.9.2022 και 13.9.2022 συμβάσεις μεταξύ των προσφευγόντων και της «…..», έπρεπε να ληφθεί υπόψη από τα αρμόδια όργανα των προσφευγόντων για την κρίση επί της επιτρεπόμενης ή μη αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος και του ποσοστού αυτής. Ειδικότερα, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να εξετάσει τη συνδρομή των προϋποθέσεων του ως άνω άρθρου, ανεξαρτήτως των συγκριτικών στοιχείων που κατατέθηκαν από τους προσφεύγοντες, ενόψει και του γεγονότος ότι απαραίτητο στοιχείο κατά τις εισαχθείσες τον Σεπτέμβριο του έτους 2022 και ισχύουσες από τις 2.9.2022 διατάξεις είναι η εφαρμογή από την αναθέτουσα αρχή του μαθηματικού τύπου που να λαμβάνει υπόψη τα στοιχεία που αναφέρονται στις εν λόγω διατάξεις, όπως ερμηνεύονται με την παρούσα απόφαση (σκ. 5), συνεκτιμώντας τυχόν εκδοθείσες κανονιστικές διατάξεις και εγκυκλίους του ως άνω Υπουργείου (βλ. ενδεικτ. την 95213/5.10.2022 με ΑΔΑ 6Μ8Ο46ΜΤΛΡ-ΔΛΓ εγκύκλιο), με τις οποίες δίδονται οδηγίες προς τις αναθέτουσες αρχές ως προς τον τρόπο εφαρμογής των κρίσιμων διατάξεων. Επιπροσθέτως, πρέπει να κριθεί η αναγκαιότητα και το ύψος της αναπροσαρμογής με βάση και τις λοιπές προεκτεθείσες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι και η παρέλευση δώδεκα μηνών από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, η οποία εν προκειμένω, ήταν η 30η Ιανουαρίου 2022. Κατόπιν τούτων, πρέπει να απορριφθούν συνολικά ως αβάσιμοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί των προσφευγόντων, τυχόν δε νέα απόφαση περί αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος πρέπει να λάβει υπόψη τις ως άνω διατάξεις.Δεν ανακαλεί την 33/2022 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην ΠΕ Χαλκιδικής


ΕΣ/ΤΜ.6/1766/2019

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ...ζητείται η ανάκληση της 289/2019 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (υπό στοιχ. ΙΙ), το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση στον μεν όρο 1.3 της διακήρυξης ορίζεται σαφώς ότι η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό του 1.005.550 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), στο οποίο περιλαμβάνεται δικαίωμα προαίρεσης, ύψους 402.058,87 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), στο δε Παράρτημα Ι αυτής στο οποίο παραπέμπει ο προαναφερόμενος όρος 1.3 ορίζεται ότι η συνολική εκτιμώμενη ποσότητα καυσίμων, που αποτελεί αντικείμενο της προς σύναψη σύμβασης, ανέρχεται σε 987.500 λίτρα. Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων στοιχείων της διακήρυξης δύναται με ευχέρεια να συναχθεί ότι η ως άνω συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης (ύψους 1.005.550 ευρώ) αντιστοιχεί στην ως άνω αναφερόμενη ομοίως συνολική εκτιμώμενη ποσότητα των 987.500 λίτρων καυσίμων. Εξάλλου, και εάν ήθελε υποτεθεί το αντίθετο, ήτοι ότι η προκηρυσσόμενη ποσότητα καυσίμων αφορούσε στην αξία της κύριας σύμβασης μόνο (ήτοι στο ποσό των 603.894,35 ευρώ), χωρίς το δικαίωμα προαίρεσης, τότε η εκτιμώμενη μέση αξία των ως άνω καυσίμων ανά λίτρο θα υπολειπόταν κατά πολύ της αξίας του 1 ευρώ/λίτρο (603.894,35: 987.500,00 = 0,61 ευρώ/ λίτρο), τιμή η οποία θα απέκλινε σημαντικά από τις, κατά την περίοδο του διαγωνισμού, τρέχουσες τιμές (οπότε και η μέση τιμή λιανικής πώλησης ενδεικτικώς του πετρελαίου κίνησης ανερχόταν στο ποσό του 1,394 ευρώ, όπως προκύπτει από το υπ΄αριθμ. πρωτ. 130209/5.12.2018 καθημερινό δελτίο επισκόπησης τιμών υγρών καυσίμων του Τμήματος Παρατηρητηρίων Τιμών της Διεύθυνσης Ελέγχων και Παρατηρητηρίων του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης). Ως εκ τούτου, οι εν δυνάμει ενδιαφερόμενοι με στοιχειώδη γνώση των τιμών της αγοράς μπορούσαν ευχερώς να αντιληφθούν ότι η συνολική προκηρυσσόμενη ποσότητα καυσίμων αντιστοιχεί και στην αξία του δικαιώματος προαίρεσης. Συνεπώς η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού είναι σαφής, τόσο ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της προκηρυσσόμενης σύμβασης προμήθειας, όσο και ως προς το προβλεπόμενο σε αυτήν δικαίωμα προαίρεσης. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 289/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «….», με αντικείμενο την προμήθεια καυσίμων για τις ανάγκες του ως άνω Νοσοκομείου και των φορέων ευθύνης του, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.005.550 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης, ποσού 402.058,87 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., με την επισήμανση της προμνησθείσας προσθήκης ως προς τις μέγιστες, ανά είδος καυσίμου, ποσότητες, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/626/2022

Προμήθεια ελαστικών επισώτρων και παροχή – τοποθέτηση – επισκευαστικές εργασίες αυτών​:Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τα περιεχόμενα στον φάκελο της ελεγχόμενης σύμβασης στοιχεία δεν αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφισβήτησης το ύψος της ελεγχόμενης τροποποίησης, ήτοι από κανένα στοιχείο δεν προκύπτουν αυξήσεις κατά 50% και μάλιστα σε όλα ανεξαιρέτως τα πενήντα τρία (53) υπό προμήθεια είδη. Ούτε άλλωστε αιτιολογείται, μολονότι υποβάλλονται στοιχεία περί της αύξησης του γενικού πληθωρισμού κατά ποσοστό 12%, γιατί η αναθέτουσα επέλεξε ποσοστά αναπροσαρμογής τα οποία υπερβαίνουν ακόμα και την αύξηση του δείκτη αυτού (γενικού πληθωρισμού). Ακόμα, δε και η επικληθείσα αύξηση του ετήσιου πληθωρισμού, κατά ποσοστό 12%, χωρίς μάλιστα να διακριβώνεται η αύξηση του ΔΤΚ ανά προμηθευτέο είδος, η οποία είναι κατ’εξοχήν πρόσφορη να αναδείξει την γενικευμένη ανά είδος αύξηση τιμής, δεν αποτελεί, λόγω της γενικότητας του δείκτη αυτού, κατάλληλο στοιχείο προς απόδειξη της ανατροπής της οικονομικής ισορροπίας της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα μέρη, και δη υπερμέτρως εις βάρος της προμηθεύτριας εταιρείας, ενώ σε ουδεμία περίπτωση δύναται να στηρίξει αυτοτελώς τη σχετική κρίση της αναθέτουσας Αρχής, ως προς την αναγκαιότητα της αναπροσαρμογής και το ύψος αυτής, καθώς δεν καλύπτει την εκ μέρους της υποχρέωση για ειδική αιτιολόγηση της συνδρομής των αναφερόμενων στη διάταξη του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 ειδικών περιπτώσεων επιτρεπτής τροποποίησης, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις, βάσει του αντικειμένου και του ιδιαίτερου χαρακτήρα της εκάστοτε σύμβασης. Η υιοθέτηση δε της αντίθετης άποψης θα επαγόταν την αναγνώριση της δυνατότητας τροποποίησης όλων των συμβάσεων αδιακρίτως, κατά ποσοστό τουλάχιστον ίσο με την αύξηση του ετήσιου πληθωρισμού. Ενόψει των ανωτέρω, κωλύεται η υπογραφή της επίμαχης τροποποιητικής σύμβασης, διότι δεν συντρέχουν οι όροι της διάταξης του άρθρου 132 παρ. 1γ΄ του ν. 4412/2016 για την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης και την αυξητική αναπροσαρμογή της τιμής των προμηθευτέων ειδών. Ειδικότερα, εφόσον δεν αποδεικνύεται/τεκμηριώνεται η αναγκαιότητα και το ύψος της αυξητικής αναπροσαρμογής, δεν αποδεικνύεται ότι η επίμαχη τροποποιητική σύμβαση δεν αποσκοπεί στην καταστρατήγηση των διατάξεων περί αναθέσεως δημοσίων συμβάσεων (βλ. και προαναφερόμενο έγγραφο Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., όπου γίνεται παραπομπή στο άρθρο 132 παρ. 1γ΄, στο οποίο τίθεται ως προϋπόθεση επιτρεπτής τροποποίησης η μη καταστρατήγηση των περί αναθέσεως δημοσίων συμβάσεων διατάξεων).

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/454/2023


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/289/2019

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) η επίμαχη διακήρυξη παρίσταται αόριστη ως προς το φυσικό αντικείμενο της ανάθεσης. Ειδικότερα, από τη διακήρυξη δεν προκύπτει με σαφήνεια αν η συνολική προς προμήθεια ποσότητα καυσίμων (987.500 λίτρα), που αναφέρεται στο Παράρτημα Ι αυτής, αντιστοιχεί στην αξία της προκηρυσσόμενης σύμβασης (603.894,35 ευρώ) και είναι το κύριο αντικείμενο αυτής, ή στην ποσότητα αυτή περιλαμβάνεται και το πρόσθετο αντικείμενο, μετά την ενεργοποίηση από την αναθέτουσα αρχή του δικαιώματος προαίρεσης, η ασάφεια δε αυτή ήταν ικανή να δημιουργήσει σύγχυση ως προς την έκταση του προκηρυσσόμενου αντικειμένου και να επηρεάσει τους υποψηφίους κατά την υποβολή και την διαμόρφωση της προσφοράς τους, β) μη νομίμως και δη κατά παράβαση προεχόντως της παρ. 2 εδ. ε του άρθρου 53 του ν. 4412/2016, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού διέλαβε όρο περί δικαιώματος προαίρεσης, ο οποίος, πέραν του ότι δεν ερείδετο στη δια των τεχνικών προδιαγραφών επιχειρηθείσα τεκμηρίωση του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προμήθειας (άρθρο 45 ν. 4412/2016), ήταν ασαφής και ελλιπής στο βαθμό που δεν περιείχε οιαδήποτε μνεία στις ποσότητες και τους επιμέρους προϋπολογισμούς εκάστης ομάδας καυσίμων που εφέρετο ότι συνιστούσαν το φυσικό του αντικείμενο, με αυτόθροη συνέπεια την ανακριβή περιγραφή του, ούτε στο χρόνο και τον τρόπο ενεργοποίησής του δικαιώματος αυτού. Την ασάφεια δε αυτή δεν δύναται να θεραπεύσει, αλλά αντίθετα την επιτείνει, η μη νόμιμη προσθήκη το πρώτον στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ όρων και δη εκείνων που αφορούν στη δυνατότητα ανανέωσης της σύμβασης και την εντός τριμήνου από της υπογραφής της δυνατότητα ενάσκησής του δικαιώματος προαίρεσης καθώς και της τροποποίησης της διάρκειας της από ετήσιας σε δεκαπεντάμηνη, πληροφορίες που δεν περιέχονται στις ημεδαπές δημοσιεύσεις, κατά παράβαση του άρθρου 66 παρ. 4 του ν. 4412/ 2016, γ) ενόψει της ανωτέρω ουσιώδους πλημμέλειας, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 του ν. 4412/2016 για τη νομιμότητα ενδεχόμενης, σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης, τροποποίησης της σύμβασης και δ) το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης είναι ελλιπές και αόριστο, στο βαθμό που δεν αναφέρεται στις ανά ομάδες καυσίμων εκτιμώμενες ποσότητές τους, ενώ, σύμφωνα και με τα προεκτεθέντα, η αναφορά σ’ αυτό του δικαιώματος προαίρεσης παρίσταται ασαφής.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1766/2019


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/119/2020

Ψηφιακός μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα...ζητείται η αναθεώρηση της 1541/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου​...Τα δεδομένα αυτά, σε συνδυασμό με τον καθαρισμό των παραδοτέων του έργου, όπως αυτά προσδιορίζονται στο Χρονοδιάγραμμα της Διακήρυξης (όρος 3.3.3 αυτής), καθορίζουν με σαφήνεια τόσο την ποσότητα όσο και την ποιότητα των επί μέρους απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένων των πακέτων λογισμικού που πρέπει να παραδοθούν και των επιμέρους υπηρεσιών, τις οποίες ο ανάδοχος καλείται να παράσχει. Όπως δε προκύπτει από τον προσκομισθέντα ενώπιον του VI Τμήματος Πίνακα Ανάλυσης του Προϋπολογισμού, η αναθέτουσα αρχή είχε αναλυτικά προσδιορίσει το εκτιμώμενο κόστος των λοιπών, πέραν των σταθμών παρατήρησης, παραδοτέων κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία περί της ορθής διαχείρισης του δημοσίου χρήματος. Περαιτέρω, λαμβανομένης υπόψη της πολυπλοκότητας και της πρωτοτυπίας της σύμβασης καθώς και του γεγονότος ότι σκοπός αυτής ήταν ένα τελικό αποτέλεσμα, ήτοι η δημιουργία και λειτουργία της Τεχνολογικής Πλατφόρμας, η επίτευξη του οποίου διασφαλίζεται πλήρως μέσω της σύνδεσης της καταβολής της αμοιβής του αναδόχου με την ύπαρξη συγκεκριμένων ορόσημων που ο ανάδοχος πρέπει να επιτυγχάνει, η αναθέτουσα αρχή και ήδη δεύτερη αιτούσα επέλεξε, εντός των περιθωρίων εκτίμησής της, να παράσχει στους οικονομικούς φορείς τη δυνατότητα να διαμορφώσουν την οικονομική τους προσφορά αναπτύσσοντας κατά την κρίση τους το περιεχόμενο των ειδών του Πίνακα Οικονομικής Προσφοράς, χωρίς να κρίνεται σκόπιμο να δεσμευθούν από τη διάρθρωση του προϋπολογισμού που η ίδια είχε καταρτίσει. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται η ευελιξία στους δυνητικού υποψηφίους να διαμορφώσουν την προσφορά τους σύμφωνα με τις δικές τους εκτιμήσεις όσον αφορά στο είδος, την ποσότητα και τον τρόπο εργασίας τους, γεγονός που λειτουργεί υπέρ της ανάπτυξης του ανταγωνισμού, καθώς επιτρέπει στους ενδιαφερόμενους να βασισθούν στα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους, χωρίς άλλες δεσμεύσεις παρά μόνο με τη δέσμευση επίτευξης των χρονικών στόχων επί των τελικών παραδοτέων. Το γεγονός αυτό δεν συνεπάγεται την αοριστία του οικονομικού αντικειμένου του διαγωνισμού, το οποίο, όπως προαναφέρθηκε, προσδιορίζεται πλήρως και επαρκώς από το συνδυασμό όλων των ανωτέρω περιγραφόμενων δεδομένων της διακήρυξης. Εξάλλου, ο επίμαχος διαγωνισμός απευθυνόταν, λόγω του πολύπλοκου και εξειδικευμένου αντικειμένου του, σε οικονομικούς φορείς με μεγάλη εμπειρία τόσο σε διαδικασίες δημοσίων διαγωνισμών όσο και παρόμοιες συμβάσεις στο  δημόσιο και των ιδιωτικό τομέα, οι οποίοι, ως εκ τούτου, είχαν κατά τεκμήριο τη δυνατότητα να προβούν σε αντιστοίχιση των πεδίων του Υποδείγματος Οικονομικής Προσφοράς με το Τεχνικό Αντικείμενο της σύμβασης και τα σχετικά παραδοτέα, όπως άλλωστε προκύπτει από τον προσκομισθέντα ενώπιον του παρόντος Τμήματος Πίνακα Αντιστοίχισης Παραδοτέων με το Φυσικό Αντικείμενο  και τον Πίνακα Οικονομικής Προσφοράς, με τον οποίο αιτιολογείται η ένταξη έκαστου παραδοτέου στο αντίστοιχα πεδία «Λογισμικό Συστήματος», «Εφαρμογή – Υποσύστημα», «Υπηρεσία» ή «Άλλη δαπάνη» του Πίνακα Οικονομικής Προσφοράς. Στο πλαίσιο αυτό, η εκτίμηση του ΣΤ΄ Κλιμακίου και του VI Τμήματος ότι ο τρόπος κατάστρωσης του Τεχνικού και Οικονομικού Αντικειμένου του Διαγωνισμού δεν επιτρέπει στους δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς να κατανοήσουν το οικονομικό αντικείμενο του διαγωνισμού, ώστε να συμπληρώσουν το έντυπο Οικονομικής Προσφοράς, συνιστά κατ’ ουσία τεχνική κρίση, η οποία μάλιστα εν προκειμένω δεν υποστηρίζεται από στοιχεία του πραγματικού της υπόθεσης. Τούτο διότι ουδεμία ένσταση ή σχετικό παράπονο διατυπώθηκε από δυνητικούς ενδιαφερόμενους υποψήφιους τόσο κατά το στάδιο της διαβούλευσης της διακήρυξης όσο και μετά τη δημοσίευση αυτής. Εξάλλου, λαμβανομένου υπόψη του χρόνου διαβούλευσης (εννέα μήνες), παρασχέθηκε στους δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς επαρκής χρόνος να μελετήσουν τα δεδομένα του διαγωνισμού, ενώ παρασχέθηκε και παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας διενέργειάς του κατά δέκα ημέρες μετά την αποδοχή σχετικών αιτημάτων. Πλην η γνώμη αυτή δεν εκράτησε.Απορρίπτει τις αιτήσεις αυτές.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/454/2023

Προμήθεια ελαστικών επισώτρων και παροχή – τοποθέτηση :ζητείται η ανάκληση της 626/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 4 και 5), το Δικαστήριο κρίνει, κατ’ αρχάς, ότι η αιτιολογία του προσφεύγοντος Δήμου για την τροποποίηση της 39051/4.8.2022 συμφωνίας – πλαίσιο με την ανάδοχο εταιρεία δεν είναι νόμιμη, οι δε περί του αντιθέτου  ισχυρισμοί του προσφεύγοντος πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Τούτο διότι τα στοιχεία, που υποβλήθηκαν στο Κλιμάκιο μετά την έκδοση της 554/2022 αναβλητικής Πράξης του και τα οποία έλαβε υπόψη της η προσβαλλομένη, δεν αρκούν για να τεκμηριώσουν την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών για τα επίμαχα είδη στο προαναφερόμενο ποσοστό, καθόσον, όπως ορθώς έγινε δεκτό, ναι μεν οι περιστάσεις τις οποίες επικαλείται το προσφεύγον νομικό πρόσωπο, ήτοι οι σημαντικές ανατιμήσεις προϊόντων εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του COVID-19, φέρουν απρόβλεπτο χαρακτήρα, υπό την έννοια ότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή, πλην ο προσφεύγων έχει το βάρος να αποδείξει ότι εξαιτίας των απροβλέπτων αυτών περιστάσεων έχει ανατραπεί η οικονομική ισορροπία της αρχικής σύμβασης, στην οποία απέβλεψαν τα αρχικώς συμβληθέντα μέρη, και μάλιστα υπέρμετρα σε βάρος της προμηθεύτριας αναδόχου εταιρείας (ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 12/2023, 2057/2022). Ομοίως, κατά την ορθή κρίση του Κλιμακίου, η επίκληση της αύξησης του γενικού ετήσιου πληθωρισμού σε ποσοστό 12%, ανεξαρτήτως του ότι αποκλίνει σημαντικά από το ποσοστό αναπροσαρμογής των τιμών μονάδας που ενέκρινε η αναθέτουσα Αρχή και μάλιστα χωρίς να παρατίθεται επαρκής νόμιμη αιτιολογία στην 199/20.9.2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της, σε κάθε περίπτωση το εν λόγω στοιχείο λόγω της γενικότητάς του δεν αρκεί για να τεκμηριώσει την ανάγκη τροποποίησης των συμβατικών τιμών των προς προμήθεια αγαθών και μάλιστα στο συγκεκριμένο ποσοστό. Περαιτέρω, από τα εν γένει στοιχεία του φακέλου, όπως αυτά συμπληρώθηκαν ενώπιον του Κλιμακίου, καθόσον ενώπιον του Δικαστηρίου δεν προσκομίστηκαν νέα έγγραφα, δεν προκύπτει με αντικειμενικό και αξιόπιστο τρόπο η αναγκαιότητα αναπροσαρμογής του αρχικού συμβατικού τιμήματος στο ύψος της εγκριθείσας αναπροσαρμογής. Ειδικότερα: α) τα προσκομιζόμενα τιμολόγια που αφορούν επτά είδη ελαστικών επισώτρων, εκδοθέντα από τον κατά περίπτωση προμηθευτή, δεν είναι ικανά να αναδείξουν την πράγματι επικρατούσα στην αγορά κατάσταση, επομένως δεν παρέχουν τα εχέγγυα αξιοπιστίας και αντικειμενικότητας και είναι απρόσφορα για την τεκμηρίωση του τρόπου υπολογισμού της αιτούμενης από τον αντισυμβαλλόμενο οικονομικό φορέα αναπροσαρμογής και του ύψους αυτής (ΕλΣυν Ολ. 303/2023), β) ο ισχυρισμός ότι διενεργήθηκε έρευνα αγοράς που αφορά στην επικαιροποίηση της τιμής των υπό προμήθεια προϊόντων για την περίπτωση της απευθείας ανάθεσης τυγχάνει απορριπτέος ως αλυσιτελής, αφού και αληθής υποτιθέμενος δεν θα αρκούσε για την απόδειξη της αναγκαιότητας αυξητικής αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος. Σε κάθε περίπτωση, αναποδείκτως προβάλλεται, δοθέντος ότι δεν προσκομίστηκε κανένα απολύτως έγγραφο ή οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό μέσο που να στηρίζει τον ισχυρισμό περί διενέργειας «απλής έρευνας», γ) συναφώς, οι επικαλούμενες με την προσφυγή νέες υψηλότερες τιμές, σε περίπτωση που διενεργηθεί προμήθεια με απευθείας ανάθεση, ουδέν δύνανται να εισφέρουν στην παρούσα υπόθεση, καθόσον διαμορφώθηκαν, κατά τους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος, από την κατά τα ανωτέρω «απλή έρευνα αγοράς» και όχι βάσει επίσημων στοιχείων προερχομένων από αρμόδιους κρατικούς φορείς που είναι, όπως έχει παγίως κριθεί (ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 12/2023, 2057/2022), πρόσφορα να απεικονίσουν αντικειμενικά τις διαμορφωθείσες τιμές της αγοράς κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα. Εξάλλου το ενδεχόμενο μη εκτέλεσης της συμφωνίας – πλαίσιο από τον ανάδοχο, παρά την απειλή κυρώσεων που προβλέπονται στον νόμο και τη σύμβαση, αποτελεί μελλοντικό και αβέβαιο γεγονός, μη δυνάμενο να ασκήσει επιρροή στην κρίση περί της νομιμότητας της επίμαχης σύμβασης. Περαιτέρω, όπως ορθώς έγινε δεκτό και από το Κλιμάκιο, από την, εν τω μεταξύ, εκδοθείσα 95210/5.10.2022 εγκύκλιο του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων απευθυνόμενη προς όλες τις αναθέτουσες αρχές της Επικράτειας (ΑΔΑ: 9Γ9446ΜΤΛΡ-ΧΕΘ) προκύπτει ότι ως προς τα ελαστικά, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) από το έτος 2021 [ήτοι το έτος έκδοσης της διακήρυξης (15.5.2021) και διενέργειας του διαγωνισμού (30.6.2021)] έως τον χρόνο λήψης της απόφασης των οργάνων του προσφεύγοντος περί αναπροσαρμογής του τιμήματος της συμφωνίας – πλαίσιο, αυξήθηκε σε καταφανώς χαμηλότερο ποσοστό από αυτό της εγκριθείσας αναπροσαρμογής, γεγονός που δεν αμφισβητείται με την κρινόμενη προσφυγή και που καθιστά επιτακτικότερη την ανάγκη για εμπεριστατωμένη αιτιολόγηση εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής του ποσοστού των αυξήσεων αυτών. Δοθέντος δε ότι κατά τον χρόνο λήψης της απόφασης περί αναπροσαρμογής των συμβατικών τιμών είχε τεθεί σε ισχύ το άρθρο 7 του ν. 4965/2022 με το οποίο απαριθμούνται οι ήδη προδιαληφθείσες (σκ. 5) προϋποθέσεις για την αναπροσαρμογή τιμών σε εκτελούμενες κατά την έναρξη ισχύος του συμβάσεις, όπως εν προκειμένω η συναφθείσα στις 4.8.2022 σύμβαση μεταξύ του προσφεύγοντος και της «.....», έπρεπε να ληφθεί υπόψη από τα αρμόδια όργανα του προσφεύγοντος για την κρίση επί της επιτρεπόμενης ή μη αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος και του ποσοστού αυτής. Ειδικότερα, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να εξετάσει τη συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής του ως άνω άρθρου, ανεξαρτήτως των συγκριτικών στοιχείων που κατατέθηκαν από τον προσφεύγοντα ενώπιον του Κλιμακίου, ενόψει και του γεγονότος ότι απαραίτητο στοιχείο κατά τις ισχύουσες από τις 2.9.2022 προαναφερόμενες διατάξεις είναι η εφαρμογή από την αναθέτουσα αρχή του μαθηματικού τύπου κατά την οποία λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία που αναφέρονται στις εν λόγω διατάξεις, όπως ερμηνεύονται με την παρούσα απόφαση (σκ. 5), αφού συνεκτιμηθούν και τυχόν εντωμεταξύ εκδοθείσες κανονιστικές διατάξεις και εγκύκλιοι του ως άνω Υπουργείου (βλ. ενδεικτ. την προμνησθείσα 95213/5.10.2022 εγκύκλιοι και την 95210/5.10.2022 όμοια), με τις οποίες δίδονται αναλυτικές οδηγίες προς τις αναθέτουσες αρχές ως προς τον τρόπο εφαρμογής των κρίσιμων διατάξεων. Επιπροσθέτως, πρέπει να κριθεί η αναγκαιότητα και το ύψος της αναπροσαρμογής με βάση και τις λοιπές προεκτεθείσες προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων είναι και η παρέλευση δώδεκα μηνών από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, η οποία εν προκειμένω, ήταν η 30η Ιουνίου 2021. Κατόπιν τούτων, πρέπει να απορριφθούν συνολικά ως αβάσιμοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του προσφεύγοντος, τυχόν δε νέα απόφαση του αρμοδίου του οργάνου περί αναπροσαρμογής του συμβατικού τιμήματος πρέπει να λάβει υπόψη τις ως άνω διατάξεις, αφού προηγηθεί γνωμοδότηση της αρμόδιας Επιτροπής.Δεν ανακαλεί την 626/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.