ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/254/2024
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Η απόφαση του ΣΤ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (Πράξη 254/2024) κωλύει την υπογραφή σύμβασης με αντικείμενο την προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία συστήματος υδρομέτρων απομακρυσμένης μέτρησης στην Κοζάνη, προϋπολογισμού 5.467.080 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Λόγοι: Αβεβαιότητα χρηματοδότησης, καθώς μόνο δεσμεύτηκε πίστωση 316.200 ευρώ από τον προϋπολογισμό 2023, ενώ η ένταξη σε προγράμματα ΕΣΠΑ λήγει χωρίς εγγύηση. Επίσης, αοριστία στα κριτήρια αξιολόγησης Κ1.2 (επικοινωνιακός εξοπλισμός) και Κ2.3 (εκπαίδευση), που δεν εξειδικεύονται επαρκώς, παραβιάζοντας αρχές διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης, με επιρροή στο τελικό αποτέλεσμα του διαγωνισμού.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΑΕΠΠ/15/2019
Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων αιτείται την ακύρωση της διακήρυξης ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού για την προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού μιας μονάδας επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ), με εκτιμώμενη αξία 1.249.000 ευρώ άνευ ΦΠΑ. Το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει τρία διακριτά συστήματα: 1) Προκατασκευασμένη Μονάδα Προεπεξεργασίας Λυμάτων, 2) Εξοπλισμός Αναβάθμισης Συστήματος Βιολογικής Επεξεργασίας και 3) Προκατασκευασμένη Μονάδα Επεξεργασίας Ιλύος. Ο προσφεύγων προβάλλει 17 σημεία και όρους της διακήρυξης, επικαλούμενος ότι είναι ασαφείς ή καθιστούν τη συμμετοχή του αδύνατη. Μεταξύ άλλων, αμφισβητεί κριτήρια αξιολόγησης που αφορούν τεχνική υποστήριξη, συντήρηση, εγγύηση και δοκιμαστική λειτουργία εξοπλισμού, καθώς και οργανωτικές προδιαγραφές για την υποβολή τεκμηρίωσης. Επιπλέον, επικρίνει έλλειψη αναλυτικών προδιαγραφών για συγκεκριμένα υλικά και μηχανήματα.
ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.7/213/2017
Ανάληψη υποχρέωσης.Πληρωμή τμήματος προμήθειας ειδών καθαριότητας.(...)Με τα δεδομένα αυτά η υπό έλεγχο δαπάνη είναι κανονική. Τούτο διότι το επίμαχο ποσό, που αφορά σε πληρωμή δαπάνης σε εκτέλεση σύμβασης προμήθειας του Δήμου, εγκρίθηκε και δεσμεύτηκε πριν την υπογραφή της οικείας διακήρυξης του διαγωνισμού, ενώ στο πλαίσιο ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης, το ποσό που αντιστοιχούσε στο τότε τρέχον οικονομικό έτος 2016 (17.420,00 ευρώ) δεσμεύτηκε σε βάρος των σχετικών Κ.Α. του προϋπολογισμού και το υπόλοιπο ποσό ορίστηκε ότι θα δεσμευόταν κατά προτεραιότητα με την έναρξη του νέου οικονομικού έτους σε βάρος των οικείων Κ.Α. του νέου προϋπολογισμού, οικονομικού έτους 2017. Η νέα δε αυτή δέσμευση έλαβε χώρα στις 7.2.2017, πράγματι εγγύς της έναρξης του οικονομικού έτους 2017 και αμέσως μετά την έγκριση του προϋπολογισμού του Δήμου στις 31.1.2017, ενώ το σύνολο των σχετικών αποφάσεων αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα «Διαύγεια» και απέκτησαν ισχύ σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6α του άρθρου 2 και των παρ. 1 και 2 του άρθρου 4 του ν. 3861/2010 (Α΄ 112), όπως προστέθηκαν και αντικαταστάθηκαν από τις παρ. 3 και 4 του άρθρου 23 του ν. 4210/2013 (Α΄ 254). Η μη έγκριση της 1ης μερικής αναμόρφωσης του προϋπολογισμού του Δήμου, που έλαβε χώρα στις 29.3.2017, από τα Γ.Γ.Δ.Α. δεν ασκεί επιρροή στην υπό κρίση δαπάνη, δεδομένου ότι το ελεγχόμενο ποσό είχε ήδη δεσμευθεί και διατεθεί σε βάρος του Κ.Α.20-6634.001 «Προμήθεια ειδών καθαριότητας και ευπρεπισμού (συνεχιζόμενη σύμβαση)» με το υπό έλεγχο χρηματικό ένταλμα (βλ. την 20/7.2.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής και την 167/7.2.2017 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης), σε κάθε δε περίπτωση, πιστώσεις που αφορούν την επίμαχη σύμβαση αλλά είναι άσχετες με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, τροποποιήθηκαν εγκύρως εν τέλει με τη 2η αναμόρφωση του προϋπολογισμού του Δήμου (βλ. την 103/23.5.2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη συναφείς αποφάσεις ανάληψης υποχρεώσεων).Κατ’ ακολουθία το υπό έλεγχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/285/2021
Συντήρηση και επισκευή μεταφορικών μέσων...επιδιώκεται η ανάκληση της 25/2020 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στις Περιφερειακές Ενότητες ........Το Τμήμα κρίνει ότι ο προϋπολογισμός της κρινόμενης σύμβασης δεν είναι σαφής και ορισμένος, αλλά μόνο συνολικός. Ειδικότερα, i) Προβλέπεται μηνιαία σταθερή κατ’ αποκοπήν αμοιβή, για την επισκευή και συντήρηση των οχημάτων, ανεξαρτήτως βλαβών ή ανάγκης ανταλλακτικών καθιστώντας αβέβαιες τις πραγματικές ανάγκες τις οποίες καλύπτει η παρεχόμενη υπηρεσία. ii) Η αναγραφή της δαπάνης των διακηρυσσόμενων υπηρεσιών στον ετήσιο προϋπολογισμό του προσφεύγοντος, στις πιστώσεις του ΚΑΕ6263, κατανεμόμενο ανά δημοτική υπηρεσία, δεν καθιστά ευχερή και δεν παρέχει οποιαδήποτε σαφή πληροφορία σχετικά με τη διαμόρφωση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης μέχρι το τελικό τιμολογήσιμο προϊόν. Τοσούτω μάλλον καθόσον στη διακήρυξη οι εργασίες περιγράφονται και διακρίνονται ανά μηχανικό σύστημα ή υποσύστημα ή ανά τύπο οχήματος ή μηχανήματος ή ειδικής κατασκευής, όπως θα έπρεπε να προσφερθούν, και όχι ανά δημοτική υπηρεσία στην οποία κατανέμεται η οικεία πίστωση, το οποίο είναι άσχετο, αφού αντικείμενο των εργασιών είναι τα οχήματα / μηχανήματα, όχι οι δημοτικές υπηρεσίες. iii) Είναι πλήρως ασαφή τα στοιχεία προϋπολογισμού τόσο για τα διαφορετικού τύπου οχήματα που βαρύνουν την πίστωση της αυτής δημοτικής υπηρεσίας στα οποία, κατά τους ισχυρισμούς και κατ’ εφαρμογή των υπολογισμών του προσφεύγοντος, αντιστοιχεί η ίδια προϋπολογιζόμενη δαπάνη ανά όχημα όσο και, για τα όμοιου τύπου οχήματα, που βαρύνουν την πίστωση του ΚΑΕ6263, κατανεμόμενη σε διαφορετικές υπηρεσίες, στα οποία, αντιστοιχεί διαφορετική προϋπολογιζόμενη δαπάνη ανά όχημα. iv) Η εκτιμώμενη δαπάνη για τα απορριμματοφόρα οχήματα βαρύνει τις πιστώσεις προϋπολογισμού του ΚΑΕ6263 της υπηρεσίας ηλεκτροφωτισμού, η επισκόπηση δε αυτού και μόνο του στοιχείου που αποκόπτει οποιαδήποτε συσχέτιση της κατάρτισης του προϋπολογισμού του προσφεύγοντος από το σκοπό και την πραγματική χρήση των οχημάτων, προς τα οποία συναρτώνται οι ζητούμενες με τη διακήρυξη υπηρεσίες, επιτείνει την αοριστία στην κατάρτιση του προϋπολογισμού της διακήρυξης. Την αοριστία και εν τέλει σύγχυση περί την κατάρτιση του προϋπολογισμού εντείνει ακόμη περισσότερο ο ισχυρισμός του Δήμου ότι «το ύψος της διαμορφωθείσας προσφοράς δεν καθιστά αυτόματη την καταβολή μηνιαίου αντιτίμου, διότι ο Δήμος οφείλει να τηρεί σε κάθε περίπτωση την διαδικασία την ΚΥΑ 3373/390/20.3.1975 …» (βλ. σκέψη 29). Και τούτο διότι, αφενός μεν κατά την προκήρυξη το μηνιαίο τίμημα είναι σταθερό και αμετάβλητο, αφετέρου, από το δικόγραφο της ανάκλησης προκύπτει (Κεφ. Γ΄ αυτής), ότι ο Δήμος στερείται τεχνικής υπηρεσίας και συνεργείου, άρα δεν προκύπτει πώς θα εφαρμοστεί η διαδικασία της προαναφερόμενης ΚΥΑ. v) Ανεξαρτήτως των προαναφερόμενων υπό i- iv ασαφειών, προκύπτει ότι πλήττεται και η αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων του προϋπολογισμού, στοιχείο καθοριστικό για τον εξορθολογισμό του. vi) Ενδεικτικά, δε, η πλήρης έλλειψη τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της διακήρυξης καθίσταται καταφανής στην περίπτωση του ΚΑΕ6263.25, οι πιστώσεις του οποίου βαρύνονται με ετήσια δαπάνη 72.000 ευρώ, εντάσσονται 19 διαφορετικού τύπου οχήματα μεταξύ των οποίων το μοναδικό δίκυκλο του Δήμου, για το οποίο ο ανάδοχος προσέφερε τιμή μηνιαίου κόστους συντήρησης 313,00 ευρώ και συνολικά 9.314,88 ευρώ για τη διετούς διάρκειας σύμβαση, την ίδια τιμή μηνιαίου και συνολικού κόστους που προσέφερε για μηχάνημα έργων του ίδιου ΚΑΕ 6263.25, όπως και για έκαστο των λοιπών 17 οχημάτων, ανεξαρτήτως του τύπου αυτών. Κατ’ απόκλιση, δε, από την τιμή αυτή, για μηχάνημα έργων του ΚΑΕ 6263.30, με ετήσια πίστωση 72.000 ευρώ, όπου εντάσσονται 8 οχήματα, ο ανάδοχος προσέφερε τιμή μηνιαίου κόστους 742,50 ευρώ και 22.096,80 ευρώ για τη διετούς διάρκειας σύμβαση, όπως για έκαστο των λοιπών 7 οχημάτων. Τέλος, η προαναφερόμενη (σκέψη 28) σύγκριση των 47 κοινών σε δύο διαδοχικές συμβάσεις (κρινόμενη και προϋπάρχουσα) ως προς την σημαντική αύξηση του κόστους των επιμάχων υπηρεσιών, δεν ανετράπη πειστικώς με την κρινόμενη προσφυγή. Κατόπιν τούτων, η διακήρυξη, κατά το σημείο αυτό, είναι αντίθετη στο δημόσιο συμφέρον, στην αρχή της διαφάνειας, της οικονομικότητας, στερείται των απαιτούμενων στοιχείων ωριμότητας και για τους λόγους αυτούς ορθώς κρίθηκε ότι κωλύεται η σύναψη της σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/473/2024
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΑΞΟΝΙΚΟΥ ΤΟΜΟΓΡΑΦΟΥ 64 ΤΟΜΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΠΛΗΡΟΥΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΓΙΑ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΔΥΟ ΕΤΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗ ΛΗΞΗ ΤΗΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑΚΗΣ ΕΓΓΥΗΣΗΣ:
Για τον λόγο αυτό, δεν δύναται να θεωρηθεί ότι το τμήμα αυτό αφορά δικαίωμα προαίρεσης της αναθέτουσας αρχής προς ανάθεση πρόσθετων υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 132 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016, καθόσον το δικαίωμα αυτό προϋποθέτει ότι η σχετική δαπάνη έχει ρητώς περιληφθεί - και δεόντως δημοσιευθεί - στον συνολικό προϋπολογισμό της διακήρυξης (άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 4412/2016). Ως εκ τούτου, οι σχετικές υπηρεσίες συντήρησης (μετά τη λήξη της εργοστασιακής εγγύησης και της διετούς συντήρησης) είναι εκτός συμβατικού αντικειμένου της διακήρυξης και δεν ασκεί καμία επιρροή το γεγονός ότι το σχετικό κόστος αναφέρεται ότι θα καλυφθεί από τον τακτικό προϋπολογισμό του ίδιου του Νοσοκομείου, καθόσον, σε κάθε περίπτωση, θα έπρεπε, ανεξαρτήτως της ειδικότερης πηγής χρηματοδότησης, να έχει προϋπολογισθεί και για το μέρος αυτό συγκεκριμένο κόστος παροχής υπηρεσιών (άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 4412/2016). Πλην, όμως, το γεγονός αυτό δεν γεννά αοριστία των όρων διενέργειας του επίμαχου διαγωνισμού, όπως αντίθετα κρίθηκε με την προσβαλλομένη, καθόσον, στην επεξήγηση που παρατίθεται κάτω από τον Πίνακα Π2, ρητώς ορίζεται, περαιτέρω, ότι: «… Η προσφερόμενη τιμή στον Πίνακα 2. δεν επηρεάζει την αξιολόγηση του εν λόγω διαγωνισμού …». Άλλωστε, στο άρθρο 1.3 της διακήρυξης ρητώς αναφέρεται ότι στο αντικείμενο της προμήθειας περιλαμβάνεται αποκλειστικά το Τμήμα 1 της προμήθειας αξονικού τομογράφου με την εργοστασιακή του εγγύηση καθώς και το Τμήμα 2 της παροχής υπηρεσιών διετούς συντήρησης, χωρίς να γίνεται οιαδήποτε αναφορά σε Τμήμα 3 για παροχή πρόσθετων υπηρεσιών συντήρησης εκ μέρους του αναδόχου για το μεταγενέστερο διάστημα και μέχρι τη συμπλήρωση της δεκαετίας. Παρέπεται, ότι η πρόβλεψη για την υποβολή προσφοράς με τον πίνακα Π2 εκ του περισσού έχει περιληφθεί στην επίμαχη διακήρυξη και δεν αποτελεί μέρος του συμβατικού αντικειμένου της ανάθεσης ούτε επηρεάζει, κατά τα ρητώς προβλεπόμενα, την αξιολόγηση των υποβαλλόμενων προσφορών. Αλλά και το σχέδιο σύμβασης που έχει υποβληθεί προς προσυμβατικό έλεγχο από το προσφεύγον Νοσοκομείο, αφορά αποκλειστικά την προμήθεια αξονικού τομογράφου με την εργοστασιακή του εγγύηση και την δαπάνη παροχής υπηρεσιών διετούς συντήρησης. Αντιθέτως, το αυτοτελές σχέδιο της «πλήρους συντήρησης – επισκευής μετά την εργοστασιακή εγγύηση & την προβλεπόμενη πλήρη διετή συντήρηση» είναι παντελώς ασυμπλήρωτο και, συνεπώς, δεν αποτελεί αντικείμενο του παρόντος ελέγχου. Είναι δε διάφορο το ζήτημα, εάν οι τυχόν πρόσθετες υπηρεσίες συντήρησης (μετά και την λήξη της διετούς συντήρησης) μπορούν να τύχουν απευθείας ανάθεσης κατ’ εφαρμογή των λοιπών περιπτώσεων του προαναφερθέντος άρθρου 132 του ν. 4412/2016, ιδίως λόγω τεχνικής μοναδικότητας του αναδόχου γεγονός που πρέπει να διαπιστωθεί αρμοδίως κατόπιν άσκησης του προβλεπόμενου προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας κατά τους όρους του άρθρου 324 του ν. 4700/2020. Τέλος, η ανωτέρω παραδοχή επιρρωνύεται από το γεγονός ότι οι επίμαχοι όροι της διακήρυξης δεν προσβλήθηκαν από οιονδήποτε ενδιαφερόμενο οικονομικό φορέα, ενώ δεν προκύπτει ότι υποβλήθηκαν και διευκρινιστικά ερωτήματα λόγω ασάφειας συγκεκριμένων όρων. Ως εκ τούτου και ο τρίτος διακωλυτικός λόγος της προσβαλλόμενης Πράξης περί αοριστίας του αντικειμένου της διακήρυξης πρέπει να αρθεί. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του προσφεύγοντος Νοσοκομείου και της παρεμβαίνουσας εταιρίας, υπό τον όρο ότι, πριν την υπογραφή του σχεδίου αυτού, θα εγκριθεί με ρητή απόφαση του Υπουργού Υγείας η μεταβολή της διάρκειας συντήρησης του αξονικού τομογράφου από πέντε σε δύο έτη για την ίδια προϋπολογιζόμενη δαπάνη (135.000 ευρώ με Φ.Π.Α.) και σχετική επισήμανση θα τεθεί στο προς υπογραφή σχέδιο (βλ. ανωτέρω σκέψη 27). Επισημαίνεται, επίσης, ότι το κόστος της επίμαχης προμήθειας αξονικού τομογράφου 64 τομών με την εργοστασιακή εγγύηση (Τμήμα 1) και την παροχή διετούς συντήρησης (Τμήμα 2) θα καλυφθεί, κατά τα ρητώς προβλεπόμενα στη διακήρυξη (άρθρο 1.2) αποκλειστικά στο πλαίσιο υλοποίησης της συμφωνίας συμβιβασμού που συνήφθη μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της εταιρίας ..... Α.Ε. (βλ. σκέψη 5). Συνεπώς, η ανάδοχος του διαγωνισμού οφείλει να διαθέσει δωρεάν τον σχετικό εξοπλισμό με αντάλλαγμα την απομείωση της υποχρέωσης της προς παροχή ιατρικού εξοπλισμού ύψους 90 εκατομμυρίων ευρώ που προβλέπεται στην σχετική συμφωνία.
Ανακαλεί την 7/2024 Πράξη της Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Λαρίσης
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/399/2021
ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΙ-ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΑ:ζητείται η ακύρωση της ... απόφασης του Υπουργού Εξωτερικών, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος της εκκαλούσας μη κυβερνητικής οργάνωσης ανάκτηση ποσού 366.849,69 ευρώ, το οποίο κατά το ποσό των 170.000 ευρώ φέρεται ότι της καταβλήθηκε αχρεωστήτως ως α΄ δόση χρηματοδότησής της από πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Εξωτερικών για την εκτέλεση του προγράμματος «Δημιουργία Αφγανο-Ελληνικού Κέντρου Σπουδών και Παροχών Υγείας στην Καμπούλ»(...) Με δεδομένα τα εκτιθέμενα ανωτέρω ..., το Δικαστήριο κρίνει ότι από το σύνολο των στοιχείων που παρατίθενται στην προσβαλλόμενη απόφαση, όπως νομίμως συμπληρώνεται από τα στοιχεία του φακέλου στα οποία ρητώς παραπέμπει, προκύπτει με σαφήνεια τόσο η νομική όσο και η ιστορική αιτία στην οποία θεμελιώνεται. Ειδικότερα, η εκκαλούσα κατά παράβαση των υποχρεώσεών της όπως προκύπτουν από την ισχύουσα νομοθεσία και εξειδικεύονται στην από 29.11.2004 σύμβασή της, όπως τροποποιήθηκε με την από 17.1.2005 πράξη, δεν υπέβαλε ενδιάμεση έκθεση προόδου (άρθρο 6.1 της σύμβασης) και τελική απολογιστική έκθεση του προγράμματός της (άρθρο 7.1 της σύμβασης), ούτε δικαιολογητικά και παραστατικά δαπανών του προγράμματος που εκτέλεσε, τα οποία έπρεπε να συνυποβάλλονται με τις εκθέσεις αυτές, ενώ από τα αιτήματά της για την εκ νέου τροποποίηση της σύμβασης συνάχθηκε ότι η εκκαλούσα δεν υλοποίησε το φυσικό αντικείμενο που πρότεινε και εγκρίθηκε. Όπως σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία ρητώς ορίστηκε στο συμβατικό κείμενο, αυτές οι ουσιώδεις παραβάσεις της σύμβασης ιδρύουν νόμιμο λόγο καταγγελίας της από την ΥΔΑΣ (άρθρο 9 της σύμβασης), και έχουν νόμιμο επακόλουθο την υποχρέωση της εκκαλούσας να επιστρέψει εντόκως το σύνολο της χρηματοδότησης που έλαβε (άρθρο 11 της σύμβασης). Για το σύνολο των προαναφερόμενων, η χρηματοδότηση που χορηγήθηκε στην εκκαλούσα απώλεσε τη νόμιμη αιτία της και η α΄ δόση αυτής έπρεπε να αναζητηθεί, και μάλιστα εντόκως, ως αχρεωστήτως καταβληθείσα, σύμφωνα με το ισχύον ειδικό κανονιστικό πλαίσιο(...)Με το δεύτερο λόγο έφεσης η εκκαλούσα προβάλλει ότι παρεμποδίστηκε στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών της από λόγους ανωτέρας βίας, περίπτωση για την οποία προνοεί το άρθρο 17.1 της σύμβασης. Ειδικότερα, επικαλείται φυσική καταστροφή από σεισμό ... καθώς και τις εξαιρετικά επικίνδυνες συνθήκες, λόγω εμπόλεμης κατάστασης, που επικρατούσαν στο Αφγανιστάν, όπου έπρεπε να εκτελέσει το κρίσιμο έργο της, από το Μάρτιο 2005 μέχρι τα μέσα του έτους 2006. Οι περιστάσεις αυτές καθυστέρησαν την υλοποίηση του προγράμματος της εκκαλούσας, ωστόσο, η ίδια στις 8.2.2006 κατέστησε σαφή την πρόθεσή της να το ολοκληρώσει, υποβάλλοντας στην ΥΔΑΣ πρόταση επιτόπιας επίσκεψης και τροποποίησης του έργου, αίτημα το οποίο επανυπέβαλε στις 20.3.2006, ζητώντας εκ νέου παράταση και διεύρυνση του αντικειμένου του έργου. Επί των ανωτέρω, όμως, η ΥΔΑΣ ενεργώντας αντισυμβατικά ουδέποτε απάντησε και στο μεταξύ υλοποιήθηκε ένα τμήμα του επίδικου προγράμματος, συγκεκριμένα, η λειτουργία εξοπλισμένου ασθενοφόρου και η μελέτη και σύναψη συμφωνίας ολοκλήρωσης των κτιριακών υποδομών του Κέντρου Σπουδών Υγείας. Ο λόγος έφεσης είναι απορριπτέος στο σύνολό του. Τούτο διότι, οι φυσικές καταστροφές που επικαλείται η εκκαλούσα λήφθηκαν υπόψη από την ΥΔΑΣ και αποτέλεσαν τη δικαιολογητική βάση για την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, με μετάθεση του χρόνου έναρξης υλοποίησης του προγράμματος, με την από 17.1.2005 πράξη.(...) Εξάλλου, προφανώς στερείται οποιασδήποτε νόμιμης βάσης ο ισχυρισμός της εκκαλούσας ότι η ΥΔΑΣ είχε υποχρέωση να την καλέσει να εκτελέσει το συμβατικό αντικείμενο, για το οποίο με την υπογραφή της σύμβασης η ίδια η εκκαλούσα δεσμεύτηκε.(...)Απορρίπτει την έφεση.