ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/289/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) η επίμαχη διακήρυξη παρίσταται αόριστη ως προς το φυσικό αντικείμενο της ανάθεσης. Ειδικότερα, από τη διακήρυξη δεν προκύπτει με σαφήνεια αν η συνολική προς προμήθεια ποσότητα καυσίμων (987.500 λίτρα), που αναφέρεται στο Παράρτημα Ι αυτής, αντιστοιχεί στην αξία της προκηρυσσόμενης σύμβασης (603.894,35 ευρώ) και είναι το κύριο αντικείμενο αυτής, ή στην ποσότητα αυτή περιλαμβάνεται και το πρόσθετο αντικείμενο, μετά την ενεργοποίηση από την αναθέτουσα αρχή του δικαιώματος προαίρεσης, η ασάφεια δε αυτή ήταν ικανή να δημιουργήσει σύγχυση ως προς την έκταση του προκηρυσσόμενου αντικειμένου και να επηρεάσει τους υποψηφίους κατά την υποβολή και την διαμόρφωση της προσφοράς τους, β) μη νομίμως και δη κατά παράβαση προεχόντως της παρ. 2 εδ. ε του άρθρου 53 του ν. 4412/2016, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού διέλαβε όρο περί δικαιώματος προαίρεσης, ο οποίος, πέραν του ότι δεν ερείδετο στη δια των τεχνικών προδιαγραφών επιχειρηθείσα τεκμηρίωση του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προμήθειας (άρθρο 45 ν. 4412/2016), ήταν ασαφής και ελλιπής στο βαθμό που δεν περιείχε οιαδήποτε μνεία στις ποσότητες και τους επιμέρους προϋπολογισμούς εκάστης ομάδας καυσίμων που εφέρετο ότι συνιστούσαν το φυσικό του αντικείμενο, με αυτόθροη συνέπεια την ανακριβή περιγραφή του, ούτε στο χρόνο και τον τρόπο ενεργοποίησής του δικαιώματος αυτού. Την ασάφεια δε αυτή δεν δύναται να θεραπεύσει, αλλά αντίθετα την επιτείνει, η μη νόμιμη προσθήκη το πρώτον στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ όρων και δη εκείνων που αφορούν στη δυνατότητα ανανέωσης της σύμβασης και την εντός τριμήνου από της υπογραφής της δυνατότητα ενάσκησής του δικαιώματος προαίρεσης καθώς και της τροποποίησης της διάρκειας της από ετήσιας σε δεκαπεντάμηνη, πληροφορίες που δεν περιέχονται στις ημεδαπές δημοσιεύσεις, κατά παράβαση του άρθρου 66 παρ. 4 του ν. 4412/ 2016, γ) ενόψει της ανωτέρω ουσιώδους πλημμέλειας, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 του ν. 4412/2016 για τη νομιμότητα ενδεχόμενης, σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης, τροποποίησης της σύμβασης και δ) το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης είναι ελλιπές και αόριστο, στο βαθμό που δεν αναφέρεται στις ανά ομάδες καυσίμων εκτιμώμενες ποσότητές τους, ενώ, σύμφωνα και με τα προεκτεθέντα, η αναφορά σ’ αυτό του δικαιώματος προαίρεσης παρίσταται ασαφής.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1766/2019
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/1766/2019
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ...ζητείται η ανάκληση της 289/2019 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (υπό στοιχ. ΙΙ), το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση στον μεν όρο 1.3 της διακήρυξης ορίζεται σαφώς ότι η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό του 1.005.550 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), στο οποίο περιλαμβάνεται δικαίωμα προαίρεσης, ύψους 402.058,87 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), στο δε Παράρτημα Ι αυτής στο οποίο παραπέμπει ο προαναφερόμενος όρος 1.3 ορίζεται ότι η συνολική εκτιμώμενη ποσότητα καυσίμων, που αποτελεί αντικείμενο της προς σύναψη σύμβασης, ανέρχεται σε 987.500 λίτρα. Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων στοιχείων της διακήρυξης δύναται με ευχέρεια να συναχθεί ότι η ως άνω συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης (ύψους 1.005.550 ευρώ) αντιστοιχεί στην ως άνω αναφερόμενη ομοίως συνολική εκτιμώμενη ποσότητα των 987.500 λίτρων καυσίμων. Εξάλλου, και εάν ήθελε υποτεθεί το αντίθετο, ήτοι ότι η προκηρυσσόμενη ποσότητα καυσίμων αφορούσε στην αξία της κύριας σύμβασης μόνο (ήτοι στο ποσό των 603.894,35 ευρώ), χωρίς το δικαίωμα προαίρεσης, τότε η εκτιμώμενη μέση αξία των ως άνω καυσίμων ανά λίτρο θα υπολειπόταν κατά πολύ της αξίας του 1 ευρώ/λίτρο (603.894,35: 987.500,00 = 0,61 ευρώ/ λίτρο), τιμή η οποία θα απέκλινε σημαντικά από τις, κατά την περίοδο του διαγωνισμού, τρέχουσες τιμές (οπότε και η μέση τιμή λιανικής πώλησης ενδεικτικώς του πετρελαίου κίνησης ανερχόταν στο ποσό του 1,394 ευρώ, όπως προκύπτει από το υπ΄αριθμ. πρωτ. 130209/5.12.2018 καθημερινό δελτίο επισκόπησης τιμών υγρών καυσίμων του Τμήματος Παρατηρητηρίων Τιμών της Διεύθυνσης Ελέγχων και Παρατηρητηρίων του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης). Ως εκ τούτου, οι εν δυνάμει ενδιαφερόμενοι με στοιχειώδη γνώση των τιμών της αγοράς μπορούσαν ευχερώς να αντιληφθούν ότι η συνολική προκηρυσσόμενη ποσότητα καυσίμων αντιστοιχεί και στην αξία του δικαιώματος προαίρεσης. Συνεπώς η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού είναι σαφής, τόσο ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της προκηρυσσόμενης σύμβασης προμήθειας, όσο και ως προς το προβλεπόμενο σε αυτήν δικαίωμα προαίρεσης. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 289/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «….», με αντικείμενο την προμήθεια καυσίμων για τις ανάγκες του ως άνω Νοσοκομείου και των φορέων ευθύνης του, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.005.550 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης, ποσού 402.058,87 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., με την επισήμανση της προμνησθείσας προσθήκης ως προς τις μέγιστες, ανά είδος καυσίμου, ποσότητες, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/429/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της με αρ. πρωτ. …/26.5.2022 σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», για την προμήθεια λευκού, φρέσκου, αγελαδινού, παστεριωμένου γάλακτος με 3,5% κατ’ ελάχιστον λιπαρά για τους δικαιούχους υπαλλήλους του Δήμου … (στους οποίους παρέχονται τα Μέσα Ατομικής Προστασίας), καθώς και για τις ανάγκες των παιδιών που φιλοξενούνται από τους Παιδικούς Σταθμούς του Δήμου.(....)Οι περιστάσεις αυτές δεν μπορούσαν να προβλεφθούν κατά τον χρόνο της προκήρυξης της προμήθειας φρέσκου γάλακτος, καθόσον οφείλονται στις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην αγορά ενέργειας κυρίως λόγω της κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας covid 19(....)Τούτο διότι, πέραν του ασαφούς χαρακτήρα του, αντίστοιχος όρος περί αναθεώρησης της τιμής μονάδας ανά τρίμηνο δεν προβλεπόταν στα αρχικά έγγραφα της σύμβασης, ούτε στηρίζεται σε ειδική διάταξη νόμου και, ως εκ τούτου, θα οδηγούσε σε στρέβλωση του ανταγωνισμού εις βάρος ήδη διαγωνισθέντων ή δυνητικών διαγωνιζομένων. Συνακόλουθα, νέα τροποποίηση της αρχικής σύμβασης είναι επιτρεπτή μόνο σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 και κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου γνωμοδοτικού οργάνου και απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου(....)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησης της με αρ. πρωτ. ../26.5.2022 σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», υπό τους διαλαμβανόμενους στη σκέψη 8 όρους.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/168/2022.
ΕΣ/ΤΜ.6/23/2020
Προμήθεια λιπαντικών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται από τις διατάξεις της περίπτωσης γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, κατ’ εφαρμογή της οποίας σκοπείται η σύναψη των δύο (2) ελεγχόμενων τροποποιητικών συμβάσεων. Και τούτο ειδικότερα διότι, στην ως άνω επικαλούμενη από την αιτούσα περίπτωση γ΄ της παρ. 1 του ως άνω άρθρου 132 παρέχεται η δυνατότητα τροποποίησης της σύμβασης, χωρίς την απαίτηση της νέας διαδικασίας ανάθεσης, υπό τη σωρευτική συνδρομή περισσοτέρων νομίμων προϋποθέσεων, μεταξύ των οποίων η ανάγκη της τροποποίησης να προκύπτει από απρόβλεπτες για κάθε επιμελή αναθέτουσα αρχή περιστάσεις, οι οποίες ανέκυψαν κατά την εκτέλεση της σύμβασης. Στην ελεγχόμενη περίπτωση δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου η συνδρομή εκείνων των απρόβλεπτων περιστάσεων, οι οποίες κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη διενέργεια και ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των παγίων και διαρκών αναγκών της αιτούσας για την προμήθεια των επίμαχων ειδών (λιπαντικών και καυσίμων κίνησης) τα οποία είναι αναγκαία για την κίνηση των οχημάτων της.(...)Τέλος, ο προβαλλόμενος από την αιτούσα ισχυρισμός περί συνδρομής σοβαρών λόγων, που επιβάλλουν τη σύναψη των επίμαχων τροποποιητικών συμβάσεων και συνίστανται στο ότι η εξάντληση των καυσίμων και των λιπαντικών θα δημιουργήσει προβλήματα στις υπηρεσίες της αιτούσας, και μεταξύ άλλων δεν θα μπορούν να εκτελεσθούν οι μετακινήσεις κατοίκων και μαθητών με λεωφορεία, τυγχάνει απορριπτέος, καθόσον οι επικαλούμενες περιστάσεις δεν δύνανται να δικαιολογήσουν την παραβίαση των κειμένων διατάξεων που αφορούν στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος, επιπροσθέτως, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών να τηρούν τις εν λόγω διαδικασίες (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. Επταμ. Σύνθ. 1630/2018, 1264/2019, VI Τμ. 842/2018, 1059/2019). Κατόπιν αυτών, ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων συμβάσεων καθόσον δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της διάταξης της περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 κατ’εφαρμογή της οποίας σκοπείται η τροποποίηση των αρχικώς συναφθεισών μεταξύ της αιτούσας και των οικονομικών φορέων «…………..» και «……….» από ……….. και…….. συμβάσεων
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/89/2018
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα των διαδικασιών (αρχικής και επαναληπτικής), που διενεργήθηκαν από τον Δήμο … για την ανάδειξη αναδόχων και των οικείων σχεδίων σύμβασης με αντικείμενο αντιστοίχως την «Προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών» (αρχική διαδικασία) και την «Προμήθεια καυσίμων» (επαναληπτική διαδικασία)(....)Πριν την υπογραφή των ως άνω έξι σχεδίων, στο άρθρο 2 αυτών θα απαλειφθεί ο όρος ότι η «συνολική διάρκεια της σύμβασης μπορεί να περιλαμβάνει δικαίωμα προαίρεσης 10% (σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 4412/2016)», διότι τέτοιο δικαίωμα προαίρεσης δεν προβλέφθηκε στη διακήρυξη του αρχικού διαγωνισμού καθώς και στη διακήρυξη του επαναληπτικού διαγωνισμού, ενώ ο όρος του άρθρου 6 της συγγραφής υποχρεώσεων ότι «η διάρκεια των συμβάσεων θα είναι για τριάντα μήνες … με δικαίωμα προαιρέσεως ή τυχόν παράτασης της σύμβασης» είναι παντελώς αόριστος και ασαφής(....)η ως άνω πρόβλεψη για παράταση είναι μη νόμιμη, καθόσον τίθεται επιπλέον και πέραν της ως άνω προβλεπόμενης στον νόμο τροποποίησης.Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας … με αντικείμενο την «Προμήθεια καυσίμων και ελαιολιπαντικών», καθώς και των πέντε σχεδίων σύμβασης μεταξύ αφενός του Δήμου …, της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου …, του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Αθλητικός Οργανισμός Δήμου …», της Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου … και της Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου … και αφετέρου της εταιρείας … Ε.Π.Ε. με αντικείμενο την «Προμήθεια καυσίμων», υπό τους όρους που τέθηκαν στην IV σκέψη της παρούσας Πράξης.
ΕΣ/ΚΛΙΜ.ΣΤ/8/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα των τροποποιήσεων των 7064/3.5.2018, 222/3.5.2018, 946/3.5.2018, 58/16.5.2018 και 48/16.5.2018 συμβάσεων προμήθειας καυσίμων μεταξύ, αφενός μεν: α) του Δήμου …, β) του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία Αθλητικός Οργανισμός Δήμου …, γ) της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου …, δ) της Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και ε) της Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου …, αντιστοίχως, αφετέρου δε της εταιρείας … Ε.Π.Ε.(....)Εξάλλου, η επαύξηση της αξίας των αρχικών συμβάσεων που επέρχεται με τις ανωτέρω τροποποιήσεις, είναι κατώτερη του ποσού των 209.000 ευρώ και δεν υπερβαίνει το 10% της αξίας τους άνευ Φ.Π.Α., επιπροσθέτως δε, οι εν λόγω τροποποιήσεις, αφορώσες την προμήθεια του ιδίου καυσίμου με αυτό που προβλεπόταν στις αρχικές συμβάσεις, δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση των εν λόγω συμβάσεων. Επομένως, πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή των εν λόγω τροποποιήσεων, τόσο στην παράγραφο 1 περίπτωση α΄, όσο και στην παράγραφο 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 και ως εκ τούτου, και οι τροποποιήσεις αυτές εκφεύγουν του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Απέχει του ελέγχου των υποβληθεισών προς έλεγχο τροποποιήσεων των ... συμβάσεων προμήθειας καυσίμων
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/89/2018.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/455/2023
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτηριακών εγκαταστάσεων.(...) Tο Δικαστήριο παρατηρεί καταρχάς ότι το δικαίωμα προαίρεσης τριών μηνών δημοσιεύθηκε προσηκόντως, δοθέντος ότι όλες οι προβλεπόμενες εκ του νόμου δημοσιεύσεις έλαβαν αποδεδειγμένα χώρα (ΕΕΕΕ, ΚΗΜΔΗΣ, τύπος), Ωστόσο, ενόψει των γενομένων δεκτών στη σκέψη 10 και με δεδομένα τα πραγματικά περιστατικά που προκύπτουν από τον φάκελο της υπόθεσης, ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη ότι η διακήρυξη παρίσταται ασαφής, ως εκ της μη αναγραφής σε αυτήν του ακριβούς ποσού στο οποίο αντιστοιχεί το δικαίωμα αυτό. Τούτο διότι, σύμφωνα με τις διατάξεις που προπαρατέθηκαν, οι όροι της διακήρυξης πρέπει να είναι σαφείς και ακριβείς και να μην καταλείπουν οποιαδήποτε αμφιβολία ως προς το περιεχόμενό τους στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς. Εντούτοις, στην προκειμένη περίπτωση, η πλημμέλεια αυτή παρίσταται μη ουσιώδης δεδομένου ότι α) ουδείς ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά την αξία του δικαιώματος προαίρεσης, β) δεν προσβλήθηκε με προδικαστική προσφυγή ή οποιοδήποτε άλλο ένδικο βοήθημα ο σχετικός όρος της διακήρυξης, γ) ο ανταγωνισμός δεν επλήγη εκ της μη αναγραφής της ακριβούς αξίας του δικαιώματος προαίρεσης, δοθέντος ότι πρόκειται για δευτερεύον, μικρής διάρκειας δικαίωμα που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, δεν θα μπορούσε να επηρεάσει τη λήψη απόφασης περί συμμετοχής ή μη ενός οικονομικού φορέα στον συγκεκριμένο διαγωνισμό και δ) ήταν δυνατόν, εν προκειμένω, η αξία του δικαιώματος προαίρεσης να υπολογιστεί ευχερώς με απλή αναγωγή της συνολικής προϋπολογισθείσας αξίας της σύμβασης (για διάρκεια είκοσι τεσσάρων μηνών) στους τρεις μήνες που σαφώς ορίζεται η διάρκεια του ανωτέρω δικαιώματος της αναθέτουσας αρχής. Ως εκ τούτου, πρέπει να γίνει δεκτός ο σχετικός λόγος της προσφυγής.Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η προσβαλλομένη. 1/2023 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ(ΠΕΜΠΤΟ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/1277/2021
Προμήθεια καυσίμων κίνησης Πολεμικών Πλοίων και Πλωτών Μέσων Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ.: Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 246/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Τούτων δοθέντων και λαμβανομένου υπόψη α) ότι δεν υφίστανται γεγονότα που συνέβησαν κατά την εκτέλεση της σύμβασης και επηρέασαν τη βιωσιμότητά της, καθόσον το επικαλούμενο «λάθος» εχώρησε κατά την υποβολή της προσφοράς, β) ότι τα μέρη δεν επιδιώκουν την επαναδιαπραγμάτευση όρου της μεταξύ τους σύμβασης – πλαίσιο, αλλά την (απευθείας) συμφωνία (για την αποκατάσταση σφάλματος κατά τους ισχυρισμούς της αναδόχου) με στόχο τον 100πλασιασμό της τιμής PREMIUM χωρίς να υφίστανται ρήτρες αναθεώρησης και σε αντίθεση με ρητούς όρους της διακήρυξης περί ανάληψης της υποχρέωσης καταβολής των κρατήσεων από την ανάδοχο και γ) ότι ο χαρακτηρισμός της τροποποίησης ως «ουσιώδους ή μη» δεν επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των συμβαλλόμενων μερών, αλλά προσδιορίζεται με βάση τα κριτήρια που τίθενται στο άρθρο 132 παρ. 4 του ν.4412/2016, εν προκειμένω δε η αιτούμενη τροποποίηση ως επαγόμενη σημαντική οικονομική επιβάρυνση της αναθέτουσας αρχής (με την εκ μέρους της ανάληψη των νόμιμων κρατήσεων) υπέρ της αναδόχου είναι ουσιώδης κατά το κριτήριο που προβλέπεται στην περ. β΄ της παρ. 4 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου, δεν δύναται η αιτούμενη αποκατάσταση του σφάλματος να αποτελέσει αντικείμενο τροποποιητικής σύμβασης. Δεν ανακαλεί την 246/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Α'ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/178/2022
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/578/2023
Αποκομιδή απορριμμάτων και καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων: Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε ήσσονος σημασίας («de minimis») τροποποίηση, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, της εισέτι εκτελούμενης αρχικής σύμβασης, όπως αυτή παρατάθηκε με την ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης. Και τούτο διότι, υπό οποιαδήποτε εκδοχή γίνει δεκτή, ως προς το χρονικό διάστημα στο οποίο αυτή αφορά, δηλαδή είτε από την υπογραφή της έως 23.5.2024 (οπότε το ποσό της τροποποίησης θα ανέρχεται περίπου σε 18.003,23, ευρώ, 2.571,89 ευρώ Χ 7 μήνες, αν υποτεθεί ότι η σύμβαση θα υπογραφεί εντός του Οκτωβρίου), είτε γίνει δεκτό ότι καταλαμβάνει διάστημα 13 μηνών (1 μήνα της αρχικής σύμβασης και τους 12 μήνες της 4130/11.4.2023 σύμβασης περί ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης), όπως εγκρίθηκε με την ως άνω 53/28.4.2023 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (οπότε το ποσό της τροποποίησης θα ανέρχεται σε 33.434,55 ευρώ, 2.571,89 ευρώ Χ 13 μήνες), η επαύξηση της αξίας της σύμβασης που επέρχεται εκ της τροποποίησης υπολείπεται τόσο του ποσού των 215.000 ευρώ (ενωσιακό κατώφλι, βλ. άρθρο 4 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, 5 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, όπως ισχύει) όσο και του 10% της αξίας της αρχικής σύμβασης, όπως διαμορφώθηκε με την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης (560.220,54 + 280.110,27 = 840.330,81 ευρώ). Εξάλλου, με την εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η φύση της αρχικής σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/98/2019
Προμήθεια ασφάλτου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 5.Α και 5.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ομοφώνως ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη εταιρείες όφειλαν να υποβάλουν τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία i) και ii) πιστοποιητικά επικαιροποιημένα, ήτοι με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας της σχετικής πρόσκλησης (20/11/2018). Υπήρχε δε υποχρέωση υποβολής επίκαιρων των ως άνω πιστοποιητικών, διότι αυτά πιστοποιούν το περιεχόμενό τους μόνο μέχρι την ημερομηνία της έκδοσή τους ή την προηγουμένη αυτής ημέρα (βλ. Στ Κλ. 285, 301/2018). Επίσης, η εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. όφειλε να υποβάλει τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπεύθυνες δηλώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2.2.7.2 περίπτωση Α. της διακήρυξης, για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2.2.3.3, καθώς και το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, όπως άλλωστε κατατέθηκε από την εταιρεία ..... Α.Ε., παρά το γεγονός ότι δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, αφού η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 73, από την αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, να καλέσει την ανάδοχο να τα συμπληρώσει. Σημειώνεται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε οίκοθεν, αν δε συνέτρεχαν οι λοιποί λόγοι που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία (εκ νέου πρόσκληση για την υποβολή των ελλειπόντων στοιχείων, έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων και έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης αναλόγως του αποτελέσματος του ελέγχου).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/50/2019
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης κτιριακών εγκαταστάσεων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η Σύγκλητος του ΔΠΘ δεν αποδεικνύει ότι συνέτρεξαν απρόβλεπτες περιστάσεις, μη δυνάμενες να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή, οι οποίες οδήγησαν στην ανάγκη τροποποίησης της αρχικής .../2018 σύμβασης. Αντιθέτως, στην ως άνω εισήγηση του Τμήματος Προμηθειών της Διεύθυνσης Οικονομικής Διαχείρισης, με την οποία γίνεται επίκληση των .....2018 εγγράφων του Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής, της Προϊσταμένης Τεχνικών Έργων, της Κοσμήτορος της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών και της Κοσμήτορος της Σχολής Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού αντίστοιχα, γίνεται επίκληση δεδομένων που είχαν ήδη συνεκτιμηθεί κατά τον χρόνο διενέργειας του αρχικού διαγωνισμού και έκτοτε δεν προκύπτει ότι μεταβλήθηκαν (παλαιότητα των κτιρίων, γεωγραφική θέση αυτών, αριθμός ατόμων που τα χρησιμοποιούν). Παρ’ όλα αυτά, η ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση νομίμως καταρτίζεται ως ήσσονος σημασίας τροποποιητική σύμβαση, σύμφωνα με τις επαλλήλως επικαλούμενες προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 2 του ν. 4412/2016. Και τούτο διότι η συνολική δαπάνη της εν λόγω τροποποίησης ανέρχεται σε 36.403,92 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ), ήτοι παρίσταται κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του ποσού των 135.000 ευρώ ως κατώτατου ορίου (άρθρο 5 του ν. 4412/2016) και του ποσού των 218.399,35 ευρώ ως ποσού που ισοδυναμεί με το 10% του συνολικού συμβατικού τιμήματος των 2.183.993,59 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ), αντιστοίχως, και, περαιτέρω, δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της σύμβασης, καθόσον οι σχετικές υπηρεσίες εμπίπτουν στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης και παρίστανται απαραίτητες για την ολοκλήρωσή του.Κατ’ ακολουθία των προεκτιθεμένων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης, υπό την επισήμανση ότι πρέπει να διορθωθεί στην σελίδα 2 του σχεδίου η φράση «13. Τις διατάξεις της παρ. 1(γ), του άρθρου 132, του ν. 4412/2016» στο ορθό «13. Τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016».