Υπηρεσιες μεταφοράς και αποστείρωσης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων. (Μη νόμιμη παραλαβή εργασιων) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού δεν συνοδεύεται από νόμιμο πρωτόκολλο παραλαβής των παρασχεθεισών υπηρεσιών..Και τούτο, διότι και τα τρία μέλη της επιτροπής παραλαβής αναφέρουν ότι δεν ήταν παρόντα κατά τη ζύγιση σε καμία από τις παραλαβές των ΕΑΑΜ από την ανάδοχο εταιρεία, καίτοι η παρουσία τους ήταν απαραίτητη προκειμένου να εξασφαλιστεί το ακριβές της ποσότητας των προς μεταφορά αποβλήτων, εν όψει του ότι το αντίτιμο των επίμαχων υπηρεσιών τελούσε σε άμεση συνάρτηση με τα κιλά των αποβλήτων. Περαιτέρω, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαίτερης φύσης των επίμαχων υπηρεσιών (συλλογή, μεταφορά και τελική διάθεση των αποβλήτων), πρέπει να γίνει δεκτό ότι οι διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 28 του Κ.Π.Δ., που προβλέπουν τη διαδικασία της αυτοδίκαιης παραλαβής και των μετέπειτα ελέγχων από νέα επιτροπή για την εξασφάλιση των επιφυλαχθέντων, κατά την αυτοδίκαιη παραλαβή, δικαιωμάτων του φορέα, δεν προσιδιάζουν με το αντικείμενο των εν λόγω υπηρεσιών, αφού, στην προκειμένη περίπτωση που αντικείμενό τους ήταν η μεταφορά, αποστείρωση και απόρριψη αποβλήτων, δεν  απέμεινε κάποιο απτό αποτέλεσμα της παρασχεθείσας εργασίας που θα μπορούσε να τύχει οιουδήποτε μεταγενέστερου ελέγχου, ποιοτικού ή ποσοτικού. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, συνεπώς, το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ - ΟΦΕΙΛΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟΥ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ (...)  Επειδή, με δεδομένα τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά και ενόψει των προαναφερομένων διατάξεων και σκέψεων, το Δικαστήριο λαμβάνοντας (κατά πλειοψηφία) υπόψη ότι: α) σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην πέμπτη σκέψη, για την πληρωμή του συμβατικού ανταλλάγματος στον προμηθευτή δεν αρκεί η υλική παράδοση των προβλεπομένων ειδών, αλλά απαιτείται προς τούτο η σύνταξη του οικείου πρωτοκόλλου παραλαβής ή η τήρηση της διαδικασίας αυτοδίκαιης παραλαβής κατ’ άρθρο 28 παρ. 3 του π.δ/τος 118/2007, β) το πρωτόκολλο παραλαβής και η διαδικασία αυτοδίκαιης παραλαβής δεν αποτελούν απλώς αποδεικτικά στοιχεία της παράδοσης των ειδών, αλλά στάδια της διαδικασίας εκτέλεσης της σύμβασης προμήθειας, τα οποία σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας που διέπει το δίκαιο των δημοσίων συμβάσεων προμηθειών, δεν μπορούν να παραλειφθούν και γ) στην προκείμενη περίπτωση, μεταξύ των στοιχείων του φακέλου δεν περιλαμβάνεται πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής των αναφερομένων στο επίμαχο Τιμολόγιο – Δελτίο Αποστολής ειδών, ούτε προκύπτει η τήρηση της ως άνω διαδικασίας αυτοδίκαιης παραλαβής αυτών, κρίνει κατά πλειοψηφία, ότι δεν οφείλεται η αξία του συγκεκριμένου παραστατικού στοιχείου και συνεπώς η αγωγή αυτή είναι απορριπτέα στο σύνολό της ως αβάσιμη (ΣτΕ 1059/2021).

Ο προσφεύγων αιτείται την ακύρωση της διακήρυξης αρ. 4/2021, η οποία αφορά δημόσιο ανοικτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό για την αποκομιδή, μεταφορά, διάθεση και επεξεργασία νοσοκομειακών αποβλήτων του Γενικού Νοσοκομείου […]. Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά υπηρεσίες διαχείρισης επικινδύνων ιατρικών αποβλήτων (ΕΑΑΜ) με εκτιμώμενη αξία 82.258,06€ (χωρίς ΦΠΑ). Ο προσφεύγων προσβάλλει ειδικότερα τον όρο που απαιτεί τριετή εμπειρά της μονάδας επεξεργασίας και τουλάχιστον μία σύμβαση ίσης ή μεγαλύτερης αξίας, θεωρώντας ότι αποτελεί μη νόμιμο εμπόδιο για νεοεισερχόμενους φορείς και παραβιάζει τις αρχές του ανταγωνισμού.

Η προσφεύγουσα ζητά την ακύρωση της υπ’ αριθμ. ... απόφασης της αναθέτουσας αρχής, η οποία ενέκρινε την προσφορά της παρεμβαίνουσας και την ανέδειξε προσωρινή ανάδοχο στην Ομάδα 1 του διαγωνισμού για την υπηρεσία «Αποκομιδής, μεταφοράς και διάθεσης νοσοκομειακών αποβλήτων του Γενικού Νοσοκομείου ...». Το αντικείμενο της σύμβασης αφορά τη συλλογή, μεταφορά και επεξεργασία Επικίνδυνων Αποβλήτων Αμιγώς Μολυσματικού Χαρακτήρα (ΕΑΑΜ) με προϋπολογισμό 57.600,00€ χωρίς ΦΠΑ. Η προσφυγή βασίζεται στο ότι η παρεμβαίνουσα υπέβαλε ληγμένες άδειες κυκλοφορίας για το ειδικό όχημα μεταφοράς, παραβιάζοντας ρητούς όρους της διακήρυξης που απαιτούν έγγραφα εν ισχύ.

Διαχείριση επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων:..Με βάση τα ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι η ανάθεση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης του έργου της συλλογής, μεταφοράς και διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών και μολυσματικών αποβλήτων του νοσοκομείου στην εταιρία … και στη …, δεν ήταν νόμιμη. Και τούτο διότι η δαπάνη για τις ανατεθείσες υπηρεσίες υπερέβαινε καταφανώς το όριο των 15.000,00 ευρώ σε ετήσια βάση, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, ενώ επείγουσα ανάγκη η οποία να οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, δεν στοιχειοθετείται εν προκειμένω, αφού και μόνο από το οικονομικό αντικείμενο των συμβάσεων καθίσταται σαφές ότι η συνολική ανάγκη του νοσοκομείου ήταν εξ αρχής γνωστή και κανένας λόγος προς αιτιολόγηση της καθυστερημένης κίνησης της διαδικασίας του αντίστοιχου τακτικού διαγωνισμού δεν προβάλλεται. Κατά συνέπεια, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, επειδή όμως, για λόγους δημόσιας υγείας υφίστατο άμεση ανάγκη για τη συλλογή, μεταφορά και διαχείριση των ΕΙΑ. και ενόψει της καθυστέρησης διενέργειας διεθνούς δημόσιου διαγωνισμού από τον ΙΦΕΤ, το Τμήμα κρίνει ότι τα όργανα του νοσοκομείου συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προχωρήσουν σε διαδικασία διαπραγματεύσεων με τους ως άνω συμβαλλόμενους φορείς μέχρι να υπογραφούν συμβάσεις κατόπιν διενέργειας διαγωνισμού από το νοσοκομείο ή από οποιαδήποτε άλλη Δημόσια αρχή(..) συγγνωστή πλάνη

Η προσφεύγουσα επιδιώκει την ακύρωση της διακήρυξης διαγωνισμού (αριθ. ******/19.06.20) του Γενικού Νοσοκομείου ******, η οποία αφορά στην «Αποκομιδή, μεταφορά και διάθεση νοσοκομειακών αποβλήτων» για ένα έτος, με προϋπολογισμό 150.000€. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων (ΕΑΑΜ, ΜΕΑ και ΑΕΑ), καθώς και η διάθεσή τους με αποστείρωση ή αποτέφρωση. Η προσφυγή θεωρεί τη διακήρυξη παράνομη και ασαφή σε πολλούς όρους, όπως ο διαχωρισμός των αποβλήτων, οι ενδεικτικές ποσότητες, οι προδιαγραφές συσκευασίας, η συχνότητα μεταφοράς, οι απαιτήσεις για ψυκτικούς θαλάμους και η προσωρινή αποθήκευση εκτός νοσοκομείου, με αποτέλεσμα να καθιστά αδύνατη τη σύνταξη οικονομικά δίκαιης προσφοράς.

Περίληψη της αποφάσεως 1. Μεταφορές – Αεροπορικές μεταφορές – Έννοια – Εμπορική αεροπορική μεταφορά επιβατών με αερόστατο θερμού αέρος (Άρθρα 12 ΕΚ, 49 ΕΚ, 51 § 1, ΕΚ και 80 § 2, ΕΚ) 2. Κοινοτικό δίκαιο – Αρχές – Ίση μεταχείριση – Διάκριση λόγω ιθαγενείας – Απαγορεύεται (Άρθρο 12 ΕΚ) 3. Κοινοτικό δίκαιο – Αρχές – Ίση μεταχείριση – Διάκριση λόγω ιθαγενείας – Απαγορεύεται (Άρθρο 12 ΕΚ) 1. Η εμπορική αεροπορική μεταφορά επιβατών με αερόστατο θερμού αέρος εμπίπτει στον τομέα των μεταφορών και, ειδικότερα, στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, τον οποίο αφορά το άρθρο 80, παράγραφος 2, ΕΚ. Καίτοι βάσει του εν λόγω άρθρου 80, παράγραφος 2, ΕΚ, εφόσον ο κοινοτικός νομοθέτης δεν έχει αποφασίσει άλλως, οι θαλάσσιες και οι αεροπορικές μεταφορές εξαιρούνται από τους κανόνες του κεφαλαίου V του τρίτου μέρους της Συνθήκης που αφορούν την κοινή πολιτική μεταφορών, εντούτοις οι μεταφορές αυτές, όπως οι λοιποί τρόποι μεταφοράς, εξακολουθούν να υπόκεινται στους γενικούς κανόνες της Συνθήκης. Παρά ταύτα, όσον αφορά την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, βάσει του άρθρου 51, παράγραφος 1, ΕΚ, το άρθρο 49 ΕΚ δεν έχει αυτό καθ’ εαυτό εφαρμογή στον τομέα της αεροπλοΐας. Αντιθέτως, η εμπορική αεροπορική μεταφορά επιβατών με αερόστατο θερμού αέρος εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της Συνθήκης και επομένως υπόκειται σε γενικό κανόνα της τελευταίας όπως το άρθρο 12 ΕΚ. Συγκεκριμένα, ο κοινοτικός νομοθέτης έχει θεσπίσει διάφορα μέτρα βάσει του άρθρου 80, παράγραφος 2, ΕΚ, τα οποία δύνανται να αφορούν μια τέτοια αεροπορική μεταφορά. Όσον αφορά τον κανονισμό 2407/92 περί της εκδόσεως αδειών των αερομεταφορέων, από τις δύο πρώτες αιτιολογικές σκέψεις του προκύπτει ότι ο σκοπός που το Συμβούλιο επεδίωκε με την έκδοση του εν λόγω κανονισμού ήταν να εφαρμοστεί, από τις 31 Δεκεμβρίου 1992, μια πολιτική αεροπορικών μεταφορών ώστε να πραγματωθεί σταδιακώς η εσωτερική αγορά, η οποία συνεπάγεται έναν χώρο χωρίς εσωτερικά σύνορα εντός του οποίου διασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των προσώπων, των υπηρεσιών και των κεφαλαίων. Πάντως, ο ευρύς αυτός σκοπός a priori καταλαμβάνει και μια εμπορική αεροπορική μεταφορά επιβατών με αερόστατο θερμού αέρος. (βλ. σκέψεις 19, 21-23, 26-27, 29) 2. Το άρθρο 12 ΕΚ αποκλείει ρύθμιση κράτους μέλους η οποία, για την οργάνωση πτήσεων με αερόστατο εντός αυτού του κράτους μέλους και με την απειλή διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση μη τηρήσεως της ρυθμίσεως αυτής, απαιτεί από πρόσωπο, το οποίο κατοικεί ή είναι εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος και διαθέτει σε αυτό το δεύτερο κράτος μέλος άδεια οργανώσεως εμπορικών πτήσεων με αερόστατο, να έχει κατοικία ή έδρα στο πρώτο κράτος μέλος. Συγκεκριμένα, αφενός, το κριτήριο διαφοροποιήσεως που στηρίζεται στην κατοικία καταλήγει, στην πράξη, στο ίδιο αποτέλεσμα με τις διακρίσεις λόγω ιθαγενείας, εφόσον δημιουργεί τον κίνδυνο να αποβεί εις βάρος κυρίως των υπηκόων άλλων κρατών μελών, στο μέτρο που οι μη κάτοικοι ημεδαπής είναι το συνηθέστερο αλλοδαποί. Αφετέρου, το κριτήριο διαφοροποιήσεως που στηρίζεται στον τόπο της έδρας, κατ’ αρχήν, δημιουργεί διακρίσεις λόγω ιθαγενείας. (βλ. σκέψεις 34, 37, 44 και διατακτ.) 3. Το άρθρο 12 ΕΚ αποκλείει ρύθμιση κράτους μέλους η οποία, για την οργάνωση πτήσεων με αερόστατο εντός αυτού του κράτους μέλους και με την απειλή διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση μη τηρήσεως της ρυθμίσεως αυτής, επιβάλλει σε πρόσωπο, το οποίο κατοικεί ή είναι εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος και διαθέτει σε αυτό το δεύτερο κράτος μέλος άδεια οργανώσεως εμπορικών πτήσεων με αερόστατο, υποχρέωση αποκτήσεως νέας άδειας χωρίς να λαμβάνεται δεόντως υπόψη το γεγονός ότι οι προϋποθέσεις αδειοδοτήσεως είναι στην ουσία ίδιες με εκείνες βάσει των οποίων του έχει ήδη χορηγηθεί άδεια στο δεύτερο κράτος μέλος. Συγκεκριμένα, μια τέτοια ρύθμιση εισάγει κριτήριο διαφοροποιήσεως το οποίο στην πράξη καταλήγει στο ίδιο αποτέλεσμα με κριτήριο στηριζόμενο στην ιθαγένεια, επειδή στην πράξη η υποχρέωση που επιβάλλεται από την ρύθμιση αυτή αφορά κυρίως υπηκόους άλλων κρατών μελών ή εταιρίες που εδρεύουν σε άλλα κράτη μέλη. Ασφαλώς, το συμφέρον προστασίας της ζωής και της υγείας των μεταφερομένων προσώπων και το συμφέρον ασφάλειας της αεροπλοΐας συνιστούν αναντίρρητα θεμιτούς σκοπούς. Παρά ταύτα, το γεγονός ότι κράτος μέλος επιβάλλει σε ένα πρόσωπο υποχρέωση αποκτήσεως νέας άδειας, χωρίς να λαμβάνεται δεόντως υπόψη το γεγονός ότι οι προϋποθέσεις αδειοδοτήσεως είναι στην ουσία ίδιες με εκείνες βάσει των οποίων του έχει ήδη χορηγηθεί άδεια σε άλλο κράτος μέλος, δεν είναι αναλογικό με τους θεμιτούς σκοπούς που επιδιώκονται. Συγκεκριμένα, εφόσον στην ουσία είναι ίδιες οι προϋποθέσεις χορηγήσεως, εντός των δύο κρατών μελών, των αδειών μεταφοράς, πρέπει να θεωρηθεί ότι τα προαναφερθέντα έννομα συμφέροντα έχουν ήδη ληφθεί υπόψη κατά τη χορήγηση της πρώτης άδειας εντός του άλλου κράτους μέλους. (βλ. σκέψεις 38-39, 42, 44 και διατακτ.)

Η προσφεύγουσα εταιρεία ασκεί προδικαστική προσφυγή ζητώντας την ακύρωση της απόφασης του Δ.Σ. του νοσοκομείου, η οποία αφορά την κατακύρωση του τμήματος της σύμβασης που σχετίζεται με τη συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία και τελική διάθεση των Επικίνδυνων Αποβλήτων Αμιγώς Μολυσματικών (ΕΑΑΜ) στην παρεμβαίνουσα εταιρεία. Κύριος ισχυρισμός είναι η μη προσκόμιση απαραίτητων δικαιολογητικών από την παρεμβαίνουσα, όπως πιστοποιητικών μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού, καθώς και η αοριστία της δήλωσης στήριξης. Το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει υπηρεσίες διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων για την υγειονομική μονάδα με προϋπολογισμό 159.660 € (συν ΦΠΑ) και διάρκεια 12 μηνών.

Ανάθεση υπηρεσιών διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων...Kατά τα ανωτέρω πάντως, προκύπτει ότι οι πρόσφατες συμβάσεις που σύναψε ο ανάδοχος, είτε δεν αποδεικνύεται ρητά ότι περιλάμβαναν hospital boxes, όπως εν προκειμένω απαιτούνται είτε έχουν τίμημα μεγαλύτερο ή παραπλήσιο με τη νυν εκτιμώμενη αξία, αλλά χωρίς ο ανάδοχος να διαθέτει και τα hospital boxes, που πάντως συνιστούν σημαντική επιβάρυνση στο προσφερόμενο τίμημα. Τούτο ενώ σε αντίθεση με τα ΜΕΑ και ΑΕΑ, όπου η όποια επιβάρυνση από περιέκτες κατά την προκείμενη διακήρυξη είναι ιδιαίτερα μικρή, για τα ΕΑΑΜ η αναλογική επιβάρυνση είναι σημαντική. Συνεπεία των ανωτέρω, δεν αποδεικνύεται ότι το ποσό των 1,09 ανά κιλό ΕΑΑΜ είναι επαρκές ώστε να καλύψει το κόστος των υπηρεσιών του αναδόχου, μαζί με τους 42.000 περιέκτες που μόνοι τους επιβαρύνουν την προσφορά κατά 0,31-0,37 ευρώ ανά κιλό, με αποτέλεσμα να απομένουν 0,72-0,78 ευρώ ανά κιλό ΕΑΑΜ, για οτιδήποτε άλλο ανάγεται στο συμβατικό αντικείμενο. Τούτο ενώ μόνη της η τιμή αποστείρωσης ανέρχεται σε 0,70 ευρώ ανά κιλό, όπως δεν αντικρούει η αναθέτουσα. Σε αντίθεση δε με τα ΜΕΑ-ΑΕΑ όπου, το επικαλούμενο κόστος αποστείρωσης ανέρχεται σε 1,70 ευρώ ανά κιλό, με αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση να απομένει ποσό 0,29 λεπτών, εκ των οποίων τα 0,03-0,04 λεπτά αφορούν το αναλογούν κόστος περιεκτών, όσον αφορά τα ΕΑΑΜ προκύπτει ότι δεν απομένει παρά όλως ελάχιστο ποσό, ανερχόμενο σε 0,02 έως 0,08 ευρώ, αναλόγως χωρητικότητας περιέκτη, για  κάθε άλλο κόστος υπηρεσίας και τούτο χωρίς να προκύπτει με σαφή στοιχεία ότι έχει συμβασιοποιηθεί η υπηρεσία με τις ίδιες εργασίες και αντίστοιχο αριθμό περιεκτών με μικρότερο τίμημα. Επομένως, σε αντίθεση με την κατηγορία Β ΜΕΑ-ΑΕΑ της διακήρυξης, εν προκειμένω δεν προκύπτει ότι η νυν εκτιμώμενη αξία του 1,09 ευρώ ανά κιλό ΕΑΑΜ είναι επαρκής, ώστε να επιτρέπει μη ζημιογόνα προσφορά, που θα καλύπτει το σύνολο των ζητούμενων αγαθών και εργασιών και τούτο, όχι μόνο όσον αφορά τυχόν υποκειμενικά τον προσφεύγοντα, αλλά αντικειμενικά και όσον αφορά την εν γένει κατάρτιση προσφορών, αφού μόνο του το άθροισμα κόστους αποστείρωσης και κόστους περιεκτών σχεδόν ισούται με την εκτιμώμενη αξία. Άρα, μη νομίμως η αναθέτουσα παρέλειψε να λάβει υπόψη της το κόστος περιεκτών, στον καθορισμό εύλογης εκτιμώμενης αξίας για την κατηγορία Α ΕΑΑΜ, με αποτέλεσμα η αξία της κατηγορίας αυτής να προκύπτει μη νομίμως ιδιαίτερα χαμηλή, για την ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού και την υποβολή βιώσιμων και μη ζημιογόνων προσφορών. 

Ο προσφεύγων οικονομικός φορέας ζητά την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, κατά το σκέλος που κρίνεται αποδεκτή η προσφορά και ανακηρύσσεται προσωρινός ανάδοχος ο παρεμβαίνων, στον διαγωνισμό για την 'Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων αμιγώς μολυσματικών (ΕΑΑΜ)' με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 604.838,71 € (χωρίς ΦΠΑ). Ειδικότερα, το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την παροχή υπηρεσιών συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας (μέσω αποστείρωσης) και τελικής διάθεσης των ΕΑΑΜ, με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά. Ο προσφεύγων υποστηρίζει ότι η προσφορά του παρεμβαίνοντος δεν πληρούσε ουσιώδεις τεχνικούς όρους της διακήρυξης, όπως η χρήση βιολογικών δεικτών, η πιστοποίηση εξοπλισμού και η συνεργασία με πιστοποιημένους ΧΥΤΑ.