ΕΣ/ΚΛ.Ζ/118/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Διαχείριση, αξιοποίηση και ανακύκλωση αποβλήτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη (4) της παρούσας, επί της περιγραφόμενης ως άνω διαδικασίας το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι συντρέχουν οι εξής ουσιώδεις πλημμέλειες:6. 1. Η διακήρυξη με βάση την οποία διεξήχθη η ελεγχόμενη διαδικασία και αποτέλεσε το κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού παρίσταται ασαφής όσον αφορά τον όρο της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας σχετικά με τον ελάχιστο απαιτούμενο τεχνικό εξοπλισμό που απαιτείται για την εκτέλεση της σύμβασης, τον οποίο πρέπει να διαθέτει ο διαγωνιζόμενος οικονομικός φορέας. Και τούτο διότι ο εξοπλισμός αυτός δεν προσδιορίζεται καθόλου ούτε ως προς το είδος των απαιτούμενων μηχανημάτων ούτε ως προς την ποσότητά τους στο άρθρο 2.2.6.2 της διακήρυξης (όπου αναφέρεται η σχετική απαίτηση) ούτε στο Παράρτημα Α΄ (Τεχνική Περιγραφή) ή σε οποιοδήποτε άλλο σημείο αυτής, με αποτέλεσμα το περιεχόμενο της σχετικής απαίτησης που πρέπει να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό να καθίσταται αόριστο, κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας και της ανάπτυξης συνθηκών επαρκούς και υγιούς ανταγωνισμού, ενόψει μάλιστα και του γεγονότος ότι τελικώς στο πλαίσιο του διαγωνισμού κατατέθηκε μόνο μία προσφορά. Το ανωτέρω γεγονός είχε ως αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρη, σαφής και ακριβής η απαίτηση της διακήρυξης ως προς τον ελάχιστο τεχνικό εξοπλισμό που θα έπρεπε να διαθέτουν οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό οικονομικοί φορείς και να μπορέσουν να διαμορφώσουν ακολούθως, με βάση αυτόν (τον εξοπλισμό), την οικονομική προσφορά που τελικώς θα υποβάλουν, ενόψει και του ότι ως κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης είχε τεθεί αυτό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής (χαμηλότερη τιμή). Πέραν δε των ανωτέρω, εξαιτίας της ασάφειας του σχετικού όρου καθίσταται αδύνατος και ο εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής αποτελεσματικός έλεγχος του αν η προσφορά της μοναδικής συμμετέχουσας ένωσης εταιριών ανταποκρίνεται στο κριτήριο αυτό, αλλά και ο μεταγενέστερος έλεγχος της νομιμότητας της σχετικής κρίσης της αναθέτουσας αρχής από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Τα ανωτέρω άλλωστε ισχύουν ανεξαρτήτως του ότι, παρά την αντίθετη πρόβλεψη της διακήρυξης στο οικείο άρθρο (2.2.6.2.), κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης η προσωρινή ανάδοχος ένωση εταιρειών δεν προσκόμισε τα απαραίτητα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι διαθέτει τον εξοπλισμό που αναφέρει στην από 8.11.2018 υπεύθυνη δήλωση, που είχε υποβάλλει κατά το στάδιο κατάθεσης των δικαιολογητικών συμμετοχής.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, που εντοπίζονται τόσο στους όρους της διακήρυξης όσο και στη διαδικασία που ακολουθήθηκε από την αναθέτουσα αρχή, οι οποίες καθιστούν μη σύννομη στο σύνολό της την ελεγχόμενη διαδικασία, με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/733/2019
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/104/2018
Ελεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης συμφωνίας – πλαίσιο για την προμήθεια τροφίμων.(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα..Μη νομίμως η Αναθέτουσα Αρχή περιορίστηκε στην εξέταση αποκλειστικώς και μόνον του εάν τα αδικήματα που αναφέρονται στα ποινικά μητρώα των …«….», συγκαταλέγονται σε εκείνα των περιπτ. α΄ έως στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 (και του άρθρου 7 παρ. 1 του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης), τα οποία επιφέρουν τον αυτόματο αποκλεισμό ενός οικονομικού φορέα από τη συμμετοχή του σε δημόσιο διαγωνισμό. Και τούτο, διότι όφειλε, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 73 παρ. 4 περίπτ. θ΄ του ν. 4412/2016 και 7 παρ. 3 περίπτ. ζ΄ του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης, να εξετάσει περαιτέρω και να αποφανθεί αιτιολογημένως και για το εάν τα αδικήματα αυτά (αγορανομικές παραβάσεις) συνέχονται με την επαγγελματική δραστηριότητα της «…», συνιστώντας σοβαρά επαγγελματικά παραπτώματα, και, σε καταφατική περίπτωση, κατόπιν αξιολόγησης της σοβαρότητας και βαρύτητας των εν λόγω αδικημάτων, εάν δύνανται να επηρεάσουν αρνητικώς την επαγγελματική αξιοπιστία της διαγωνιζόμενης και αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας «….», υπό την έννοια ότι καθιστούν αμφίβολη την εκπλήρωση των συμβατικών της υποχρεώσεων... Όπως κρίθηκε με την 105/2018 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών (Τμήμα ΙΓ΄, Ακυρωτικό, Μονομελές) – από την οποία απορρέει προσωρινό δεδικασμένο που δεσμεύει, ως προς τα κριθέντα ζητήματα, τόσο την Αναθέτουσα Αρχή όσο και το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την άσκηση του προσυμβατικού ελέγχου – η εταιρεία «….» δεν προσκόμισε εντός της ταχθείσας σε αυτήν προθεσμίας τα απαιτούμενα συμπληρωματικά δικαιολογητικά κατακύρωσης, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 15 της διακήρυξης. ...μη νομίμως, με το από 5.12.2017 πρακτικό της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού και την εγκριτική αυτού 502/7.12.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, έγιναν δεκτά τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του «…» ως πλήρη και σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης, χωρίς να εξεταστεί από την Αναθέτουσα Αρχή αν ο ανωτέρω υπέβαλε ένορκη βεβαίωση περί έλλειψης τελεσίδικων καταδικαστικών αποφάσεων εις βάρος του για κάποιο από τα αδικήματα που αναφέρονται στη παρ. 1 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016...Με το δεδομένο αυτό και ενόψει της αρχής της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, μη νομίμως ανακηρύχθηκαν οι ανωτέρω φορείς ανάδοχοι για τις Ομάδες / Υποομάδες για τις οποίες υπέβαλαν προσφορά στο διαγωνισμό.
Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/1067/2018
ΑΕΠΠ/107/2020
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης εγκαταστάσεων...Επειδή η προσβαλλόμενη ρητώς αναφέρει ότι η προσφορά της προσφεύγουσας απορρίπτεται λόγω μη αποδείξεως της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού των άρθρων 73 και 74, όπως αναφέρεται στο άρθρο 103 παρ. 5 του Ν. 4412/2016, το οποίο, ωστόσο, δεν είναι ακριβές καθώς, ως βασίμως αναφέρει στη συμπληρωματική αιτιολογία της η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 365 παρ. 1 του Ν.4412/2016, δεν κατέστη η δυνατή η διαπίστωση της συνδρομής ή μη λόγων αποκλεισμού της τρίτης εταιρείας καθώς δεν προσκομίστηκαν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που απαιτούσε ρητώς και σαφώς η Διακήρυξη. Ως εκ τούτου, η προσφορά της προσφεύγουσας έπρεπε να απορριφθεί κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 103 και όχι στην παρ. 5. Σε κάθε δε περίπτωση, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό σκ. 44, η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, αν και με άλλη αιτιολογία. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΣΤ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/260/2022
Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων και λαμπτήρων τύπου LED:Επίσης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι μη νόμιμα τα κριτήρια α) οικονομικής επάρκειας, σύμφωνα με τον οποίο οι συμμετέχοντες πρέπει να αποδείξουν ότι έχουν μέσο ειδικό κύκλο εργασιών κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020, που καλύπτει το ύψος του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προμήθειας και β) τεχνικής ικανότητας, σύμφωνα με οποίο οι συμμετέχοντες πρέπει να αποδείξουν ότι κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020 έχουν εκτελέσει προμήθειες ίδιου ύψους και αντικειμένου με την ελεγχόμενη προμήθεια. Τούτο, διότι σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 10 και 11 της παρούσας, τα οικονομικά στοιχεία για την απόδειξη του γενικού και ειδικού κύκλου εργασιών πρέπει να αναφέρονται στο αμέσως προηγούμενο της δημοσίευσης της διακήρυξης έτος και να εκτείνονται κατ’ ανώτατο όριο σε βάθος τριετίας. Ομοίως, τα στοιχεία για την απόδειξη της τεχνικής ικανότητας πρέπει, κατά διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας Αρχής, να αφορούν τριετία ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, το οποίο πάντως άρχεται είτε από το χρονικό σημείο κατάθεσης των προσφορών, είτε από το χρονικό σημείο δημοσίευσης της διακήρυξης. Όταν δε επιλέγεται τα στοιχεία να αφορούν τη δραστηριότητα των υποψηφίων σε συγκεκριμένα έτη, τότε δεν μπορεί να παραλείπεται το προηγούμενο της δημοσίευσης της διακήρυξης έτος. Εν προκειμένω, η ελεγχόμενη Διακήρυξη απεστάλη για δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις 15.2.2022 και εν συνεχεία δημοσιεύθηκε στο ΚΗΔΜΗΣ την ίδια ημέρα. Επομένως, τα ζητούμενα δικαιολογητικά οικονομικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας έπρεπε να αφορούν και το έτος 2021, το οποίο είναι το πλησιέστερο στο χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού έτος. Σημειώνεται ότι το γεγονός ότι κατά το χρόνο υποβολής των προσφορών δεν θα είχαν δημοσιευθεί οι οικονομικές καταστάσεις έτους 2020 δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο παράλειψης του τελευταίου πριν από τη διακήρυξη έτους, διότι η απαίτηση ορισμένου ύψους ειδικού κύκλου εργασιών θα μπορούσε να αποδειχθεί με δήλωση των οικονομικών φορέων και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο (Ολομ. ΕλΣυν 180/2022, σκ. 20). Συνεπώς, η θέσπιση των επίμαχων όρων, με τους οποίους περιορίσθηκε ο κύκλος των υποψήφιων οικονομικών φορέων μόνο σε εκείνους που πληρούσαν τα κριτήρια οικονομικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020 αποκλείοντας όσους πληρούσαν τα εν λόγω κριτήρια κατά το έτος 2021, το οποίο είναι το εγγύτερο προς τον χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού και άρα το πλέον πρόσφορο εν όψει των απαιτήσεων που απορρέουν από την αρχή της αναλογικότητας, χωρίς μάλιστα να συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος, έπληξε τη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας (Ολομ. Ελ Συν 180/2022 σκ.21, 1136/2021). Η ανωτέρω δε πλημμέλεια της Διακήρυξης είναι ουσιώδης, καθώς ενδεχομένως απέτρεψε από το να συμμετάσχουν δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι είχαν ετήσιο ειδικό κύκλο εργασιών ανάλογο των απαιτήσεων της διακήρυξης το έτος 2021 και όχι κάποιο από τα προηγούμενα έτη. Σημειώνεται επίσης ότι ως προς τις διαπιστωθείσες στις σκέψεις 23 και 25 πλημμέλειες η μη αμφισβήτηση των συγκεκριμένων όρων της διακήρυξης από κάποιον δυνητικά υποψήφιο ουδεμία ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον αφενός ο έλεγχος νομιμότητας που ασκείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι αυτεπάγγελτος, καθολικός και ανεξάρτητος των τυχόν υποβληθεισών ενστάσεων, διοικητικών προσφυγών και λοιπών προβλεπόμενων ενδίκων βοηθημάτων (Ολομ. ΕλΣυν 1832/2021), αφετέρου κατατείνει, μεταξύ άλλων, στον εντοπισμό των πλημμελειών που χωρίς την επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος άγουν στον περιορισμό της συμμετοχής των δυνητικά ενδιαφερομένων οικονομικών φορέων και, συνεπώς, πλήττουν τις αποτυπωμένες στο άρθρο 18 του ν. 4412/2016 αρχές της διαφάνειας και του ανταγωνισμού. (βλ. ΕλΣ Απόφαση Έβδομο Τμ. 576/2022). Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι συντρέχουν εν προκειμένω ουσιώδης νομική πλημμέλεια που κωλύει τη σύναψη του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Ελευσίνας και του οικονομικού φορέα «.......», συμβατικής αξίας 3.520.315 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1031/2024
Ανάθεση των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων .(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η απαίτηση της διακήρυξης να είναι τα έξι (6) απορριμματοφόρα και το ειδικό όχημα πλύσης ιδιόκτητα και διαθέσιμα κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού δεν εισάγει αδικαιολόγητο περιορισμό στην ανάπτυξη ανταγωνισμού, καθόσον πρόκειται για όρο πρόσφορο και ανάλογο προς τον σκοπό της διασφάλισης της έγκαιρης, ορθής και αποτελεσματικής εκτέλεσης των συγκεκριμένων υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων, που συνδέονται άμεσα και με την προστασία της δημόσιας υγείας. Συγκεκριμένα, από τους όρους 2.2.6. και 2.2.8 της διακήρυξης προκύπτει ότι δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό έχουν και οι οικονομικοί φορείς, που δεν διαθέτουν ιδιόκτητα οχήματα, στην περίπτωση αυτή όμως για την κάλυψη της σχετικής απαίτησης δεν δύνανται να προβούν σε συμφωνία μίσθωσης ή leasing, αλλά σε συμφωνία «δανεισμού» των οχημάτων από τρίτο ή τρίτα πρόσωπα, που τα διαθέτουν μέσω της δυνατότητας στήριξης στις ικανότητες τρίτων. Ενόψει, δε ότι ο ως άνω όρος δεν απαγορεύει, τελικά, τη συμμετοχή στο διαγωνισμό των οικονομικών φορέων που δεν διαθέτουν ιδιόκτητα οχήματα, αλλά θέτει έναν νόμιμο, σύμφωνα με τα ανωτέρω, περιορισμό ως προς τον τρόπο, που αυτοί μπορούν να συμμετάσχουν, ο όρος αυτός δεν εισάγει αδικαιολόγητο περιορισμό στην ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ενόψει και του είδους της σύμβασης, που αφορά σε αποκομιδή των απορριμμάτων, για την προσήκουσα και ορθή εκτέλεση των οποίων τα απορριμματοφόρα οχήματα αποτελούν τον πλέον σημαντικό παράγοντα για την εκτέλεσή τους. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει οι αιτήσεις προσφυγής να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 179/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/133/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και των σχεδίων συμβάσεων της Περιφέρειας Αττικής για τα τμήματα 1, 2 και 3 του διαγωνισμού με τίτλο «Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης Ν. Αττικής (2022 – 2024)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.451.575 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και 7.999.953 ευρώ με Φ.Π.Α.(....)η πλημμέλεια που αναφέρεται ανωτέρω υπό (Α), σε σχέση με τα ΕΕΕΣ των αναδόχων των τμημάτων 1 έως 3 του διαγωνισμού και των οικονομικών φορέων στους οποίους αυτοί στηρίζονται για την κάλυψη της ελάχιστης απαιτούμενης τεχνικής ικανότητας, είναι ουσιώδης (βλ. σκέψη 5), ενώ δεν είναι δυνατή, κατά τις οικείες ρυθμίσεις του ν. 4700/2020, η υποβολή ελλείποντος ΕΕΕΣ προσφέροντος το πρώτον κατά τη διαδικασία προσυμβατικού ελέγχου ενώπιον του Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(....)Κωλύεται η σύναψη των σχεδίων συμβάσεων της Περιφέρειας Αττικής για τα τμήματα 1, 2 και 3 του διαγωνισμού με τίτλο «Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης Ν. Αττικής (2022 – 2024)».
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/940/2022.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1161/2021
Ανάθεση υπηρεσίας..ζητείται η ανάκληση της 202/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου....Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι ο ανάδοχος φορέας στηρίζεται στις ικανότητες της εταιρείας «...» προς τεκμηρίωση της ζητούμενης τεχνικής ικανότητας του άρθρου 2.2.6 της διακήρυξης και, επομένως, όφειλε η τελευταία, ανεξαρτήτως εάν δηλώθηκε και ως υπεργολάβος και του ποσοστού της υπεργολαβίας, να προσκομίσει τα στοιχεία που αποδεικνύουν την από μέρους της πλήρωση του εν λόγω κριτηρίου επιλογής και, ειδικότερα, τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά (βεβαιώσεις προϋπηρεσίας, πιστοποιητικά, πτυχία), από τα οποία θα αποδεικνύονται οι τεχνικές γνώσεις και η εμπειρία του προσωπικού που «δανείζει», ανάλογα με την ειδικότητα πρόσληψης. Περαιτέρω, όμως, μη νομίμως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη ότι η εν λόγω εταιρεία όφειλε, επιπλέον, να προσκομίσει και τα αναφερόμενα στο άρθρο 2.2.7 της διακήρυξης πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης. Τούτο, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 8 και 12 της παρούσας, σε περίπτωση που ο τρίτος φορέας δανείζει στον προσφέροντα μέρος του απαιτούμενου για την εκτέλεση της σύμβασης προσωπικού, δεν απαιτείται να αποδεικνύεται ότι αυτός πληροί και το - διακριτό και αυτοτελές κατά τη διακήρυξη και κατά το σκοπό που εξυπηρετεί - κριτήριο επιλογής, το οποίο αφορά στα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης. Επιπλέον, η διακήρυξη ουδόλως απαιτούσε ρητά την υποβολή των εν λόγω δικαιολογητικών, καθόσον η σχετική παρ. 2.9.2.2 αυτής παρέπεμπε - όσον αφορά στον δανειστή τεχνικής ικανότητας - μόνο στις παρ. 2.2.5 και 2.2.8, όχι δε και στην επίμαχη εν προκειμένω παρ. 2.2.7. Επομένως, ο σχετικώς προβαλλόμενος με τις προσφυγές λόγος πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Και τούτο ανεξαρτήτως του ότι ήδη η δεύτερη προσφεύγουσα-ανάδοχος φορέας επικαλείται και προσκομίζει για την εταιρεία «...» τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2.2.7 της διακήρυξης πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης [βλ. τα προσκομιζόμενα ΣΔΠ 3183/21 (ISO 9001:2015) και ΣΠΔ 3183Α/19 (ISO 14001:2015) πιστοποιητικά]. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η ασκηθείσα από την εταιρεία «....» παρέμβαση ως απαράδεκτη, να γίνουν δεκτές οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης και η ασκηθείσα από το πρώτο προσφεύγον παρέμβαση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 202/2021 πράξη του Ζ' Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων, ακολούθως δε να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στην δεύτερη προσφεύγουσα εταιρεία (άρθρα 310 παρ. 1, 335 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/97/2019
Προμήθειας υλικών οδοποιΐας:Με τα δεδομένα αυτά, δεν προκύπτει ότι η ως άνω εταιρεία απέδειξε ότι το προσφερθέν από αυτήν είδος «υλικά επιφανείας οδοστρώματος από μίγμα πολυολεφίνης» πληροί τις τιθέμενες στο Παράρτημα Ι τεχνικές προδιαγραφές, όπως απαιτούν οι διατάξεις του άρθρου 2.4.3.2 της διακήρυξης, και, συνακόλουθα, η προσφορά της για το εν λόγω είδος ήταν απορριπτέα.Β. Κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, η εταιρεία ..... όφειλε να καταθέσει για την ίδια και την εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. τα απαιτούμενα κατά τα άρθρα 2.2.3.1 και 2.2.3.3. περίπτωση β΄ της διακήρυξης και αναφερόμενα στη σκέψη V.θ. ποινικά μητρώα και πιστοποιητικά του Πρωτοδικείου Αθηνών, με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας της σχετικής πρόσκλησης της αναθέτουσας αρχής προς την εταιρεία ….για υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης (29.10.2018), ώστε αυτά να είναι επίκαιρα, καθόσον, αφενός μεν, όπως ήδη έγινε δεκτό στην V σκέψη, ο ν. 4412/2016 (άρθρο 104 παρ. 1) και η διακήρυξη (περ. Α του άρθρου 2.2.7.2) απαιτούν το δικαίωμα συμμετοχής και οι όροι και προϋποθέσεις συμμετοχής όπως ορίστηκαν στα έγγραφα της σύμβασης να κρίνονται και «κατά την «υποβολή των δικαιολογητικών του άρθρου 80», αφετέρου δε τα πιστοποιητικά αυτά βεβαιώνουν τις αποτυπωθείσες σε αυτά έννομες καταστάσεις μόνο μέχρι και το χρόνο έκδοσής τους. Επίσης, η εταιρεία ….. όφειλε να υποβάλει για την ίδια και την εταιρεία …. τις υπεύθυνες δηλώσεις, που απαιτούνται από το άρθρο 2.2.7.2. Β.1. β΄ της διακήρυξης για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στις περ. α΄ και γ΄ έως και θ΄ του άρθρου 2.2.3.3 της διακήρυξης. Επιπλέον, η εταιρεία ....., όπως έπραξε για αυτή την ίδια, όφειλε να καταθέσει και για την εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η υποχρέωση υποβολής τέτοιου πιστοποιητικού ή τέτοιας βεβαίωσης δεν προβλεπόταν από τη διακήρυξη, δεδομένου ότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Η δε αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της εταιρείας …. και, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3. 2 της διακήρυξης, να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Οίκοθεν νοείται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που προαναφέρθηκε, αν δεν συνέτρεχε o ο ετέρος (σκέψη VII A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης . Γ. Τέλος σημειώνεται ότι ο περιλαμβανόμενος στην παρ. 7 όρος του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης ότι «η διάρκεια της σύμβασης μπορεί να παραταθεί με τους ίδιους όρους για χρονικό διάστημα μέχρι και τρεις (3) μήνες μετά τη λήξη της με τη σύμφωνη γνώμη και των δύο πλευρών με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο της παράτασής της περαιτέρω οικονομική επιβάρυνση του Δήμου», μη νομίμως τέθηκε στο σχέδιο της σύμβασης, διότι τέτοιος όρος δεν περιλαμβανόταν στη διακήρυξη και δημιουργεί ασάφεια ως προς το χρόνο ισχύος της σύμβασης και το καθεστώς της παράτασης αυτής, το οποίο ήδη ρυθμίζεται επαρκώς από τις διατάξεις των άρθρων 206 του ν. 4412/2016, 6.1 της διακήρυξης και 9 της Συγγραφής Υποχρεώσεων.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/831/2019
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1264/2019
Παροχή υπηρεσιών:..ζητείται η αναθεώρηση της 824/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Από τα προεκτεθέντα συνάγεται ότι το συμβατικό αντικείμενο αφορά σε επιστημονικές υπηρεσίες τεχνικού - περιβαλλοντικού συμβούλου, οι οποίες προσφέρονται από οικονομικούς φορείς των οικείων επιστημονικών κλάδων. Τμήμα των υπηρεσιών αυτών σχετίζεται με τη χρήση των αποτελεσμάτων εξειδικευμένων εργαστηριακών αναλύσεων, οι οποίες κατά το άρθρο 2.2.6 της διακήρυξης μπορούσαν, εναλλακτικά, να πραγματοποιηθούν σε διαπιστευμένο από τον Εθνικό Φορέα Διαπίστευσης (...) εργαστήριο, οπότε στην περίπτωση αυτή ο υποψήφιος οικονομικός φορέας όφειλε να προσκομίσει σχετικές βεβαιώσεις συνεργασίας.Ενόψει της ειδικότητας του ως άνω όρου της διακήρυξης και της ταυτόσημης ερμηνείας του τόσο από την αναθέτουσα αρχή, όσο και από τους ενδιαφερόμενους, όλοι οι συμμετασχόντες οικονομικοί φορείς υπέβαλαν τις ζητούμενες βεβαιώσεις συνεργασίας με τα διαπιστευμένα εργαστήρια. Η βάση συνεργασίας με τα δηλωθέντα διαπιστευμένα εργαστήρια συνίσταται στη χρήση των αποτελεσμάτων των αναλύσεων από τον ανάδοχο οικονομικό φορέα για την υλοποίηση του σχετικού τμήματος των συμβατικών υπηρεσιών, η δε ευθύνη της διαχείρισης και επεξεργασίας των αναλύσεων παραμένει αποκλειστικά στο πεδίο του. Ως εκ τούτου ο προεκτεθείς όρος της διακήρυξης δεν έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 78 παρ. 1 του ν. 4412/2016, κατά τους ορισμούς του οποίου η “δάνεια εμπειρία” συνεπάγεται τη χρήση από τον δανειζόμενο πόρων και μέσων τρίτης επιχειρηματικής δομής, προκειμένου να εκτελέσει ο ίδιος (δανειζόμενος) τη σύμβαση. Με την ερμηνευτική αυτή εκδοχή, η οποία συνάδει με το αντικείμενο της εξεταζόμενης σύμβασης, δεν συνέτρεχε υποχρέωση των συμμετασχόντων οικονομικών φορέων προς υποβολή χωριστού ΕΕΕΣ για τα συνεργαζόμενα εργαστήρια, αλλά αρκούσε η προσκομιδή των σχετικών συμβάσεων - βεβαιώσεων συνεργασίας. Η γνώμη, όμως, αυτή δεν ίσχυσε.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/576/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Ζητείται η ανάκληση της 520/2021 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της ανώνυμης εταιρείας με τον διακριτικό τίτλο «…» για την εκτέλεση της προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλε-ελέγχου/τηλεχειρισμού για τον έλεγχο του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, των διαρροών, της απολύμανσης και της ποιότητας του πόσιμου νερού στο εξωτερικό υδραγωγείο του Δήμου …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.048.524,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (1.300.169,76 ευρώ με ΦΠΑ).(....)Εξάλλου, η απαίτηση πρόσθετης εμπειρίας για τον δανείζοντα τεχνική ικανότητα τρίτο αναφέρεται σε φυσικό πρόσωπο (τον επονομαζόμενο «Τεχνικό Υπεύθυνο της Σύμβασης»), για τον οποίο απαιτείται (εκτός από τη σύμβαση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου), βεβαίωση δεκαετούς «προϋπηρεσίας», η οποία κατά νομική ακριβολογία και σύμφωνα με τα δεδομένα της κοινής πείρας παρέχεται (όπως και η σύμβαση εργασίας συνάδει) μόνον σε φυσικά πρόσωπα. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να αφορά στον αυτοδυνάμως συμμετέχοντα οικονομικό φορέα, που μπορεί να είναι και νομικό πρόσωπο, κοινοπραξία, ένωση ή σύμπραξη οικονομικών φορέων κ.λπ. και ο οποίος δεν έχει «προϋπηρεσία».(....)Εν προκειμένω, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες σε όρους της διακήρυξης, οι οποίες παρεμπόδισαν αδικαιολόγητα, χωρίς την επίκληση οιουδήποτε λόγου δημοσίου συμφέροντος την ανάπτυξη του ανταγωνισμού. Εξαιτίας δε αυτών, κρίθηκε ότι δεν είναι δυνατή η αποδοχή της επανάληψης της διαδικασίας από το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, καθόσον οι διαπιστωθείσες ουσιώδεις πλημμέλειες αφορούν σε όρους της διακήρυξης. Απορρίπτει την από 28.2.2022 προσφυγή του Δήμου … και την υπέρ αυτής παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «… ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ».Δεν ανακαλεί την 520/2021 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1716/2022
ΕΣ/ΤΜ.6/824/2019
ΑΝΑΘΕΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ..ζητείται η ανάκληση της 166/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, η εταιρεία «...» (μέλος της παρεμβαίνουσας ένωσης) όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η σχετική πρόβλεψη στη διακήρυξη, περί αναπλήρωσης του πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε. με ένορκη βεβαίωση, δεν είχε τεθεί μετά την πρόβλεψη της απαίτησης να προσκομισθεί αυτό, αλλά στο προηγούμενο εδάφιο του σχετικού όρου της διακήρυξης. Και τούτο διότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Το δε αιτούν όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει την αναφερθείσα ως άνω έλλειψη στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της ως άνω εταιρείας και σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Τέλος, επισημαίνεται ότι το αιτούν θα μπορούσε οίκοθεν να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που περιγράφηκε ανωτέρω (υπό σκέψη IV B), αν δεν συνέτρεχε ο έτερος (υπό σκέψη VIIΙ A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης.Κατά τούτο, αλυσιτελώς, πέραν του ότι και αβασίμως, υποστηρίζεται από το αιτούν ότι πρέπει να εφαρμοσθεί στην υπό κρίση υπόθεση αφενός η παρ. 7α του άρθρου 43 του ν. 4605/2019, με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και πλέον δεν προβλέπεται αντικατάσταση/αναπλήρωση του ως άνω πιστοποιητικού από ένορκη βεβαίωση, και αφετέρου η παρ. 46 του ίδιου ως άνω άρθρου 43, που προβλέπει ότι, μέχρι να καταστεί εφικτή η έκδοση του ως άνω πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε., αυτό αντικαθίσταται από υπεύθυνη δήλωση του οικονομικού φορέα και ότι η ρύθμιση αυτή καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες, για τις οποίες κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού (1.4.2019) δεν έχει εκδοθεί πράξη κατακύρωσης. Τούτο διότι η πράξη κατακύρωσης στην ανάδοχο ένωση εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του ως άνω νόμου (30.1.2019), και δεν μπορεί αυτός, όπως αβασίμως υποστηρίζεται, επιλεκτικώς να εφαρμοσθεί, καθώς μία τέτοια ερμηνεία θα αντέβαινε προδήλως στην αρχή της ασφάλειας δικαίου για τους οικονομικούς φορείς που συμμετέχουν σε διαγωνισμό για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 166/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.