Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/118/2019

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.78, 4412/2016/Α.73, 4412/2016/Α.80

Διαχείριση, αξιοποίηση και ανακύκλωση αποβλήτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη (4) της παρούσας, επί της περιγραφόμενης ως άνω διαδικασίας το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι συντρέχουν οι εξής ουσιώδεις πλημμέλειες:6. 1. Η διακήρυξη με βάση την οποία διεξήχθη η ελεγχόμενη διαδικασία και αποτέλεσε το κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού παρίσταται ασαφής όσον αφορά τον όρο της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας σχετικά με τον ελάχιστο απαιτούμενο τεχνικό εξοπλισμό που απαιτείται για την εκτέλεση της σύμβασης, τον οποίο πρέπει να διαθέτει ο διαγωνιζόμενος οικονομικός φορέας. Και τούτο διότι ο εξοπλισμός αυτός δεν προσδιορίζεται καθόλου ούτε ως προς το είδος των απαιτούμενων μηχανημάτων ούτε ως προς την ποσότητά τους στο άρθρο 2.2.6.2 της διακήρυξης (όπου αναφέρεται η σχετική απαίτηση) ούτε στο Παράρτημα Α΄ (Τεχνική Περιγραφή) ή σε οποιοδήποτε άλλο σημείο αυτής, με αποτέλεσμα το περιεχόμενο της σχετικής απαίτησης που πρέπει να πληρούν οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό να καθίσταται αόριστο, κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας και της ανάπτυξης συνθηκών επαρκούς και υγιούς ανταγωνισμού, ενόψει μάλιστα και του γεγονότος ότι τελικώς στο πλαίσιο του διαγωνισμού κατατέθηκε μόνο μία προσφορά. Το ανωτέρω γεγονός είχε ως αποτέλεσμα να μην είναι ξεκάθαρη, σαφής και ακριβής η απαίτηση της διακήρυξης ως προς τον ελάχιστο τεχνικό εξοπλισμό που θα έπρεπε να διαθέτουν οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό οικονομικοί φορείς και να μπορέσουν να διαμορφώσουν ακολούθως, με βάση αυτόν (τον εξοπλισμό), την οικονομική προσφορά που τελικώς θα υποβάλουν, ενόψει και του ότι ως κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης είχε τεθεί αυτό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής (χαμηλότερη τιμή). Πέραν δε των ανωτέρω, εξαιτίας της ασάφειας του σχετικού όρου καθίσταται αδύνατος και ο εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής αποτελεσματικός έλεγχος του αν η προσφορά της μοναδικής συμμετέχουσας ένωσης εταιριών ανταποκρίνεται στο κριτήριο αυτό, αλλά και ο μεταγενέστερος έλεγχος της νομιμότητας της σχετικής κρίσης της αναθέτουσας αρχής από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Τα ανωτέρω άλλωστε ισχύουν ανεξαρτήτως του ότι, παρά την αντίθετη πρόβλεψη της διακήρυξης στο οικείο άρθρο (2.2.6.2.), κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης η προσωρινή ανάδοχος ένωση εταιρειών δεν προσκόμισε τα απαραίτητα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι διαθέτει τον εξοπλισμό που αναφέρει στην από 8.11.2018 υπεύθυνη δήλωση, που είχε υποβάλλει κατά το στάδιο κατάθεσης των δικαιολογητικών συμμετοχής.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, που εντοπίζονται τόσο στους όρους της διακήρυξης όσο και στη διαδικασία που ακολουθήθηκε από την αναθέτουσα αρχή, οι οποίες καθιστούν μη σύννομη στο σύνολό της την ελεγχόμενη διαδικασία, με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/733/2019 


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΑΕΠΠ/107/2020

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης εγκαταστάσεων...Επειδή η προσβαλλόμενη ρητώς αναφέρει ότι η προσφορά της προσφεύγουσας απορρίπτεται λόγω μη αποδείξεως της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού των άρθρων 73 και 74, όπως αναφέρεται στο άρθρο 103 παρ. 5 του Ν. 4412/2016, το οποίο, ωστόσο, δεν είναι ακριβές καθώς, ως βασίμως αναφέρει στη συμπληρωματική αιτιολογία της η αναθέτουσα αρχή με τις απόψεις κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 365 παρ. 1 του Ν.4412/2016, δεν κατέστη η δυνατή η διαπίστωση της συνδρομής ή μη λόγων αποκλεισμού της τρίτης εταιρείας καθώς δεν προσκομίστηκαν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που απαιτούσε ρητώς και σαφώς η Διακήρυξη. Ως εκ τούτου, η προσφορά της προσφεύγουσας έπρεπε να απορριφθεί κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 103 και όχι στην παρ. 5. Σε κάθε δε περίπτωση, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό σκ. 44, η προσβαλλόμενη είναι νόμιμη, αν και με άλλη αιτιολογία. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί. 


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/104/2018

Ελεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης  συμφωνίας – πλαίσιο για την προμήθεια τροφίμων.(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα..Μη νομίμως η Αναθέτουσα Αρχή περιορίστηκε στην εξέταση αποκλειστικώς και μόνον του εάν τα αδικήματα που αναφέρονται στα ποινικά μητρώα των …«….», συγκαταλέγονται σε εκείνα των περιπτ. α΄ έως στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 (και του άρθρου 7 παρ. 1 του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης), τα οποία επιφέρουν τον αυτόματο αποκλεισμό ενός οικονομικού φορέα από τη συμμετοχή του σε δημόσιο διαγωνισμό. Και τούτο, διότι όφειλε, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 73 παρ. 4 περίπτ. θ΄ του ν. 4412/2016 και 7 παρ. 3 περίπτ. ζ΄ του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης, να εξετάσει περαιτέρω και να αποφανθεί αιτιολογημένως και για το εάν τα αδικήματα αυτά (αγορανομικές παραβάσεις) συνέχονται με την επαγγελματική δραστηριότητα της «…», συνιστώντας σοβαρά επαγγελματικά παραπτώματα, και, σε καταφατική περίπτωση, κατόπιν αξιολόγησης της σοβαρότητας και βαρύτητας των εν λόγω αδικημάτων, εάν δύνανται να επηρεάσουν αρνητικώς την επαγγελματική αξιοπιστία της διαγωνιζόμενης και αναδειχθείσας αναδόχου εταιρείας «….», υπό την έννοια ότι καθιστούν αμφίβολη την εκπλήρωση των συμβατικών της υποχρεώσεων... Όπως κρίθηκε με την 105/2018 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών (Τμήμα ΙΓ΄, Ακυρωτικό, Μονομελές) – από την οποία απορρέει προσωρινό δεδικασμένο που δεσμεύει, ως προς τα κριθέντα ζητήματα, τόσο την Αναθέτουσα Αρχή όσο και το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την άσκηση του προσυμβατικού ελέγχου – η εταιρεία «….» δεν προσκόμισε εντός της ταχθείσας σε αυτήν προθεσμίας τα απαιτούμενα συμπληρωματικά δικαιολογητικά κατακύρωσης, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 15 της διακήρυξης. ...μη νομίμως, με το από 5.12.2017 πρακτικό της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού και την εγκριτική αυτού 502/7.12.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, έγιναν δεκτά τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του «…» ως πλήρη και σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης, χωρίς να εξεταστεί από την Αναθέτουσα Αρχή αν ο ανωτέρω υπέβαλε ένορκη βεβαίωση περί έλλειψης τελεσίδικων καταδικαστικών αποφάσεων εις βάρος του για κάποιο από τα αδικήματα που αναφέρονται στη παρ. 1 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016...Με το δεδομένο αυτό και ενόψει της αρχής της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, μη νομίμως ανακηρύχθηκαν οι ανωτέρω φορείς ανάδοχοι για τις Ομάδες / Υποομάδες για τις οποίες υπέβαλαν προσφορά στο διαγωνισμό.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/1067/2018


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/133/2022

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και των σχεδίων συμβάσεων της Περιφέρειας Αττικής για τα τμήματα 1, 2 και 3 του διαγωνισμού με τίτλο «Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης Ν. Αττικής (2022 – 2024)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.451.575 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και 7.999.953 ευρώ με Φ.Π.Α.(....)η πλημμέλεια που αναφέρεται ανωτέρω υπό (Α), σε σχέση με τα ΕΕΕΣ των αναδόχων των τμημάτων 1 έως 3 του διαγωνισμού και των οικονομικών φορέων στους οποίους αυτοί στηρίζονται για την κάλυψη της ελάχιστης απαιτούμενης τεχνικής ικανότητας, είναι ουσιώδης (βλ. σκέψη 5), ενώ δεν είναι δυνατή, κατά τις οικείες ρυθμίσεις του ν. 4700/2020, η υποβολή ελλείποντος ΕΕΕΣ προσφέροντος το πρώτον κατά τη διαδικασία προσυμβατικού ελέγχου ενώπιον του Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(....)Κωλύεται η σύναψη των σχεδίων συμβάσεων της Περιφέρειας Αττικής για τα τμήματα 1, 2 και 3 του διαγωνισμού με τίτλο «Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης Ν. Αττικής (2022 – 2024)».

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/940/2022.


ΑΕΠΠ/96/2017

Υπηρεσίες λειτουργίας αθλητικών εγκαταστάσεων...Επομένως η αναθέτουσα, η οποία εξάλλου στο έγγραφο απόψεων της περί απόρριψης προσωρινών μέτρων της 19-10-2017 επικλήθηκε την ανάγκη επιτάχυνσης της ολοκλήρωσης του διαγωνισμού και σε απόκριση της επίκλησης της το Κλιμάκιο εξέδωσε άμεσα την Απόφαση του επί της Προσφυγής, οφείλει να συνεχίσει άμεσα τον διαγωνισμό σύμφωνα με τα διατασσόμενα ακολούθως, άνευ εκδόσεως περαιτέρω πράξεων από την ίδια. Τούτο, καθώς τα ενδιάμεσα προ της οριστικής κατακύρωσης στάδια του διαγωνισμού που περάτωσε με τις προσβληθείσες δια της εξετασθείσας Προσφυγής Πράξεις της, παραμένουν περατωθέντα και αδυνατεί πλέον αυτή να επανέλθει σε αυτά, ενώ οι ως άνω προσβληθείσες Πράξεις της αντικαθίστανται και ακυρώνονται εν μέρει ως προς τα ειδικότερα προσβληθέντα κεφάλαιά της, τροποποιούνται δε ήδη και απευθείας δια των κεφαλαίων του Διατακτικού της παρούσας Απόφασης. Συνεπώς, ο διαγωνισμός πλέον τελών στο στάδιο της ολοκλήρωσης ανακήρυξης προσωρινού αναδόχου, συνεχίζεται περαιτέρω με μόνο εναπομείναν για την ολοκλήρωσή του στάδιο, την οριστική κατακύρωση, με τη διαφορά της αντικατάστασής του αρχικώς ανακηρυχθέντος προσωρινού αναδόχου, από τον ανακηρυσσόμενο αυτομάτως δια της παρούσας Απόφασης ως προσωρινό ανάδοχο προσφεύγοντα, από τον οποίο η αναθέτουσα οφείλει, ως μόνη εναπομείνασα πλέον στην αρμοδιότητά της εντός του πλαισίου του προκείμενου διαγωνισμού, νόμιμη ενέργειά της, να τον προσκαλέσει να υποβάλει δικαιολογητικά για την οριστικοποίηση της κατακύρωσης κατ’ άρ. 103 Ν. 4412/2016.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1031/2024

Ανάθεση των υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων .(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η απαίτηση της διακήρυξης να είναι τα έξι (6) απορριμματοφόρα και το ειδικό όχημα πλύσης ιδιόκτητα και διαθέσιμα κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού δεν εισάγει αδικαιολόγητο περιορισμό στην ανάπτυξη ανταγωνισμού, καθόσον πρόκειται για όρο πρόσφορο και ανάλογο προς τον σκοπό της διασφάλισης της έγκαιρης, ορθής και αποτελεσματικής εκτέλεσης των συγκεκριμένων υπηρεσιών αποκομιδής απορριμμάτων, που συνδέονται άμεσα και με την προστασία της δημόσιας υγείας. Συγκεκριμένα, από τους όρους 2.2.6. και 2.2.8 της διακήρυξης προκύπτει ότι δικαίωμα συμμετοχής στον διαγωνισμό έχουν και οι οικονομικοί φορείς, που δεν διαθέτουν ιδιόκτητα οχήματα, στην περίπτωση αυτή όμως για την κάλυψη της σχετικής απαίτησης δεν δύνανται να προβούν σε συμφωνία μίσθωσης ή leasing, αλλά σε συμφωνία «δανεισμού» των οχημάτων από τρίτο ή τρίτα πρόσωπα, που τα διαθέτουν μέσω της δυνατότητας στήριξης στις ικανότητες τρίτων. Ενόψει, δε ότι ο ως άνω όρος δεν απαγορεύει, τελικά, τη συμμετοχή στο διαγωνισμό των οικονομικών φορέων που δεν διαθέτουν ιδιόκτητα οχήματα, αλλά θέτει έναν νόμιμο, σύμφωνα με τα ανωτέρω, περιορισμό ως προς τον τρόπο, που αυτοί μπορούν να συμμετάσχουν, ο όρος αυτός δεν εισάγει αδικαιολόγητο περιορισμό στην ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ενόψει και του είδους της σύμβασης, που αφορά σε αποκομιδή των απορριμμάτων, για την προσήκουσα και ορθή εκτέλεση των οποίων τα απορριμματοφόρα οχήματα αποτελούν τον πλέον σημαντικό παράγοντα για την εκτέλεσή τους.  Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει οι αιτήσεις προσφυγής να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 179/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης 


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/229/2020

Λειτουργία κινητής μονάδας μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Α) Το κριτήριο της στελέχωσης της ομάδας έργου (άρθρο 2.2.6. περ.γ) μη νομίμως ορίστηκε, κατά σύγχυση, και ως κριτήριο ανάθεσης, κατά την έννοια του άρθρου 86 του ν. 4412/2016. Τούτο δε διότι δεν αιτιολογείται, ειδικώς στην συγκεκριμένη περίπτωση, η επίδραση που θα επιφέρει στο επίπεδο εκτέλεσης της σύμβασης η διάθεση, εκ μέρους της διαγωνιζόμενης εταιρείας, ομάδας έργου με συγκεκριμένα προσόντα. Όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (σκ. 3), η αναθέτουσα αρχή έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί ως κριτήριο ανάθεσης την οργάνωση, τα προσόντα και την πείρα του προσωπικού στο οποίο ανατίθεται η υπηρεσία, καθώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα της εκτέλεσης της σύμβασης και, κατ’ επέκταση, την οικονομική αξία της προσφοράς, πλην όμως τούτο επιτρέπεται στις περιπτώσεις όπου η επαγγελματική πείρα και η κατάρτιση των προσώπων που έχουν αναλάβει την εκτέλεση της σύμβασης συνδέεται ουσιωδώς με το αποτέλεσμα, όπως για παράδειγμα στις συμβάσεις για υπηρεσίες διανοητικής φύσεως (βλ. και 94η αιτιολογική σκέψη οδηγίας 2014/24/ΕΕ) και για τον λόγο αυτό επηρεάζει και την οικονομική προσφορά των διαγωνιζόμενων. Στην προκειμένη δε περίπτωση, ενώ τίθεται ως προαπαιτούμενο της τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας η στελέχωση ομάδας έργου με συγκεκριμένα προσόντα (άρθρο 2.2.6 περ.γ) και αναφέρεται ότι το εν λόγω οργανόγραμμα με την στελέχωση της ομάδας πρέπει να περιλαμβάνεται στην τεχνική προσφορά επί ποινή αποκλεισμού (άρθρο 2.4.3.2.), εντούτοις προβλέπεται αυτή (η στελέχωση) και ως κριτήριο ανάθεσης με συντελεστή βαρύτητας 15%, χωρίς τούτο να αιτιολογείται ειδικώς από τη διακήρυξη και χωρίς να συνδέεται με την φύση των ανατεθεισών υπηρεσιών. Σε αυτό συνηγορεί και το γεγονός ότι πρόκειται για την λειτουργία μιας υφιστάμενης μονάδας μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, η οποία λειτουργεί ήδη, τουλάχιστον από το 2016 (βλ. σχετ. την από Δ/552/28.6.2016 όμοια κατά περιεχόμενο σύμβαση με την ελεγχόμενη, καθώς και τις διαδοχικώς συναφθείσες κατόπιν αυτής) και όχι σύμβαση σχετική με την αναβάθμιση, βελτίωση ή επέκταση της εν λόγω μονάδας που ενδεχομένως να δικαιολογούσε την πρόβλεψη του εν λόγω κριτηρίου, σχετικά με την επαγγελματική αξία των προσώπων που αναλαμβάνουν την εκτέλεση αυτής, και ως κριτήριο ανάθεσης.Β) Το κριτήριο ανάθεσης «πληρότητα και αρτιότητα τεχνικού φακέλου προσφοράς» (άρθρο 2.3.1) είναι γενικό και αόριστο, διότι σε κανένα σημείο της διακήρυξης δεν προσδιορίζεται σαφώς ούτε συνάγεται εμμέσως σε τι αφορά το εν λόγω κριτήριο. Ακόμα δε και αν ήθελε υποτεθεί πως με αυτό σκοπείται η βαθμολόγηση του περιεχομένου της τεχνικής προσφοράς και όχι η πληρότητα και αρτιότητα των προσκομισθέντων δικαιολογητικών αυτής, τα οποία εξάλλου τίθενται επί ποινή αποκλεισμού κατά την εξέταση της συμβατότητας της τεχνικής προσφοράς με τις τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται στη διακήρυξη, εντούτοις είναι άδηλο τι ακριβώς θα λάβει υπόψιν της η αναθέτουσα αρχή κατά την  βαθμολόγηση. Εξάλλου, στην διακήρυξη δεν γίνεται καμία αναφορά ως προς τον τρόπο βαθμολόγησης των κριτηρίων ανάθεσης ούτε προφανώς και του εν λόγω κριτηρίου, αρκείται δε αυτή στην απλή παράθεση του γράμματος της νομοθετικής διάταξης που ορίζει ότι η βαθμολογία κυμαίνεται από 100 βαθμούς στην περίπτωση που ικανοποιούνται ακριβώς όλοι οι όροι των τεχνικών προδιαγραφών, αυξάνεται δε μέχρι τους 120 βαθμούς όταν υπερκαλύπτονται οι απαιτήσεις του εν λόγω κριτηρίου. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να καταλείπεται υπέρμετρη ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή ως προς την βαθμολόγηση των κριτηρίων, παραβιάζοντας με τον τρόπο αυτό την αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και την εντεύθεν απορρέουσα υποχρέωση διαφάνειας, σύμφωνα με την οποία επιβάλλεται όπως όλα τα στοιχεία που λαμβάνει υπόψη η αναθέτουσα αρχή για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς και ο τρόπος βαθμολόγησης αυτών καθίστανται γνωστά στους εν δυνάμει προσφέροντες, κατά τον χρόνο προετοιμασίας των προσφορών τους. Στην προκειμένη περίπτωση, τούτο καθίσταται επιτακτικότερο και για τον πρόσθετο λόγο ότι το σύνολο των λοιπών κριτηρίων προς βαθμολόγηση, ήτοι το «Σχέδιο επεξεργασίας και υγειονομικής ταφής», το «Οργανόγραμμα και στελέχωση της Ομάδας έργου», η «Πληρότητα σχεδίου περιβαλλοντικής παρακολούθησης» και το «Πρόγραμμα διάθεσης CLO» εμπεριέχονται ήδη, ως επιμέρους αξιολογούμενα στοιχεία, στο ως άνω κριτήριο, ήτοι αποτελούν αντικείμενο και περιεχόμενο του τεχνικού φακέλου προσφοράς (βλ. σχετ. άρθρο 2.4.3.2. διακήρυξης). Τα ίδια δε κριτήρια, το  περιεχόμενο των οποίων προσδιορίζεται ειδικώς στην διακήρυξη, αξιολογούνται και αυτοτελώς, με αποτέλεσμα να τίθεται ζήτημα ανεπίτρεπτης διπλής βαθμολόγησής τους. Γ) Τέλος, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (σκ. 4), κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων δεν ορίζεται στην διακήρυξη ο τρόπος βαθμολόγησης των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής που έχει θέσει η αναθέτουσα αρχή, προκειμένου να αναδειχθεί ο ανάδοχος βάσει του επιλεγέντος από την διακήρυξη κριτηρίου της βέλτιστης σχέσης ποιότητας- τιμής. Ειδικότερα, δεν εξειδικεύεται επαρκώς τι θα λάβει υπόψιν της η αναθέτουσα αρχή κατά την βαθμολόγηση του εκάστοτε κριτηρίου, ώστε ο κάθε συμμετέχων στον διαγωνισμό να διαμορφώσει την προσφορά του, με γνωστά εκ των προτέρων κριτήρια, ώστε να λάβει τον μέγιστο δυνατό βαθμό. Εξάλλου, η εν λόγω παράλειψη, συνδυαζόμενη με την ασάφεια και τη γενικότητα των επίμαχων κριτηρίων, πέραν του ότι καταλείπει στις αναθέτουσες αρχές υπέρμετρη ευχέρεια ως προς τον τρόπο βαθμολόγησης των υποψηφίων, δεν επιτρέπει και τον εκ των υστέρων έλεγχο της νομιμότητας των επίμαχων αποφάσεων μέσω του ελέγχου της αιτιολογίας αυτών.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1359/2020


ΕΣ/ΤΜ.6/824/2019

ΑΝΑΘΕΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ..ζητείται η ανάκληση της 166/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, η εταιρεία «...» (μέλος της παρεμβαίνουσας ένωσης) όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η σχετική πρόβλεψη στη διακήρυξη, περί αναπλήρωσης του πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε. με ένορκη βεβαίωση, δεν είχε τεθεί μετά την πρόβλεψη της απαίτησης να προσκομισθεί αυτό, αλλά στο προηγούμενο εδάφιο του σχετικού όρου της διακήρυξης. Και τούτο διότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Το δε αιτούν όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει την αναφερθείσα ως άνω έλλειψη στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της ως άνω εταιρείας και σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Τέλος, επισημαίνεται ότι το αιτούν θα μπορούσε οίκοθεν να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που περιγράφηκε ανωτέρω (υπό σκέψη IV B), αν δεν συνέτρεχε ο έτερος (υπό σκέψη VIIΙ A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης.Κατά τούτο, αλυσιτελώς, πέραν του ότι και αβασίμως, υποστηρίζεται από το αιτούν ότι πρέπει να εφαρμοσθεί στην υπό κρίση υπόθεση αφενός η παρ. 7α του άρθρου 43 του ν. 4605/2019, με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και πλέον δεν προβλέπεται αντικατάσταση/αναπλήρωση του ως άνω πιστοποιητικού από ένορκη βεβαίωση, και αφετέρου η παρ. 46 του ίδιου ως άνω άρθρου 43, που προβλέπει ότι, μέχρι να καταστεί εφικτή η έκδοση του ως άνω πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε., αυτό αντικαθίσταται από υπεύθυνη δήλωση του οικονομικού φορέα και ότι η ρύθμιση αυτή καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες, για τις οποίες κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού (1.4.2019) δεν έχει εκδοθεί πράξη κατακύρωσης. Τούτο διότι η πράξη κατακύρωσης στην ανάδοχο ένωση εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του ως άνω νόμου (30.1.2019), και δεν μπορεί αυτός, όπως αβασίμως υποστηρίζεται, επιλεκτικώς να εφαρμοσθεί, καθώς μία τέτοια ερμηνεία θα αντέβαινε προδήλως στην αρχή της ασφάλειας δικαίου για τους οικονομικούς φορείς που συμμετέχουν σε διαγωνισμό για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 166/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.ΤΜ.7/21/2018

Πληρωμή μέρους αμοιβής για «εργασίες συντήρησης - επισκευής βλαβών δικτύου ύδρευσης Δ.Ε. Καλλιθέας»(...)Το γεγονός δε ότι για τις απευθείας ανατιθέμενες συμβάσεις των άρθρων 118 και 328 του ν. 4412/2016 δεν προβλέπεται, ως προκαταρκτική απόδειξη της μη ύπαρξης των ανωτέρω κωλυμάτων, η συμπλήρωση της οικείας υπεύθυνης δήλωσης, όπως προβλέπεται για τις υπόλοιπες διαδικασίες συμβάσεων κάτω των ορίων, δεν σημαίνει ότι οι φορείς απαλλάσσονται εν γένει από την υποχρέωσή τους να μη βρίσκονται σε κάποια από τις καταστάσεις του άρθρου 73. Εξάλλου, η συμπλήρωση της εν λόγω υπεύθυνης δήλωσης (όπως αντίστοιχα και του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης, που προβλέπεται για τις δημόσιες συμβάσεις άνω των ορίων σύμφωνα με τη παρ. 1 του άρθρου 79 του ν. 4412/2016), ως προσωρινή αντικατάσταση των ως άνω δικαιολογητικών, στοχεύει στην ελάφρυνση του διοικητικού φόρτου των διαγωνιστικών διαδικασιών, προκειμένου να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι. Επομένως, η παροχή μιας τέτοιας δυνατότητας στερείται νοήματος στις απευθείας αναθέσεις, όπου ο ανάδοχος επιλέγεται από την αναθέτουσα αρχή χωρίς εκ των προτέρων δημοσιότητα. Κατά συνέπεια, οι οικονομικοί φορείς οφείλουν, πριν την απευθείας ανάθεση, να αποδεικνύουν τη μη ύπαρξη των κωλυμάτων συμμετοχής του άρθρου 73 του ίδιου νόμου, προσκομίζοντας τα σχετικά δικαιολογητικά που ορίζονται στο άρθρο 80 ν. 4412/2016 (ad hoc VII ΚΠΕΔ 160/2017).(...)Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι ο ανάδοχος δεν απέδειξε ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης, κατά το χρόνο υπογραφής της απευθείας ανάθεσης. Όφειλε, δηλαδή, να προσκομίσει κατά το χρόνο αυτό αντίγραφο ποινικού μητρώου και αποδεικτικό ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, η δε προσκόμισή τους εκ των υστέρων κατά την εξόφληση του χρηματικού εντάλματος, πέραν του ότι επιβάλλεται από διαφορετικές διατάξεις (άρθρο 200 παρ. 5 περ. δ του ν. 4412/2016 και άρθρο 1 ΠΟΛ 1274/27.12.2013 Γενικού Γραμματέα Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών), δεν θεραπεύει την εν λόγω πλημμέλεια, καθώς η μη ύπαρξη των κωλυμάτων αυτών πρέπει να αποδεικνύεται πριν την απόφαση του αναθέτοντος φορέα για ανάθεση των υπηρεσιών. Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση, από τα επισυναπτόμενα στο χρηματικό ένταλμα έγγραφα, προκύπτουν χρέη του αναδόχου τόσο προς το Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. όσο και προς το Δημόσιο, για τα οποία έχει μεν υπαχθεί σε ρύθμιση των οφειλών του, πλην όμως δεν αποδεικνύεται είτε ότι αυτά δεν υφίσταντο ή η ρύθμισή είχε ήδη λάβει χώρα κατά την υπογραφή της σύμβασης.


ΑΕΠΠ/1023/2018

Προμήθεια..Επειδή, εκ των ως άνω προκύπτει ότι όπως ορθώς έκρινε η αναθέτουσα κατά την πρώτη βάση αποκλεισμού του, η προσφορά του προσφεύγοντος παραβίασε εξαρχής το άρ. 2 παρ. 3 της διακήρυξης που καθιέρωνε την κατοχή τέτοιας ψηφιακής υπογραφής ως υποχρεωτικό προαπαιτούμενο για την παραδεκτή υποβολή προσφοράς και δη από κάθε οικονομικό φορέα, άρα και τον τρίτο, όρο που ουδόλως αμφισβήτησε ο προσφεύγων κατά την υποβολή της προσφοράς του, καίτοι συνομολογεί, αλλά και προκύπτει από την ως άνω δήλωση του εκπροσώπου του τρίτου οικονομικού φορέα, ότι ο τελευταίος δεν κατείχε ψηφιακή υπογραφή. Και η παράβαση αυτή συνιστά απαράδεκτη τόσο την κατά την προηγούμενη σκέψη δήλωση του τρίτου οικονομικού φορέα ως και το ΤΕΥΔ του, αφού αμφότερα δεν υπογράφηκαν ψηφιακά από αυτόν, αλλά από τον εκπρόσωπο του ίδιου του προσφέροντος και προσφεύγοντος. Περαιτέρω, όλως αλυσιτελώς επικαλείται ο προσφεύγων τη διάταξη του άρ. 79Α Ν. 4412/2016 διότι ουδόλως ο ... κατέστη καθ’ οιονδήποτε τρόπο και συνεπεία όλων όσων προαναφέρθηκαν στην παρούσα σκέψη, νόμιμος εκπρόσωπος του τρίτου οικονομικού φορέα ούτε αρμοδίως εξουσιοδοτημένο φυσικό πρόσωπο για να εκπροσωπεί τον τρίτο οικονομικό φορέα για διαδικασίες σύναψης συμβάσεων γενικά ή ειδικά. Σημειωτέον δε, ότι η ως άνω διάταξη, τυγχάνει επίκλησης από τον προσφεύγοντα για τον σκοπό απόδειξης ότι δύνατο ο δικός του εκπρόσωπος να υπογράψει το ΕΕΕΣ του τρίτου, ενώ η διάταξη ρητά αναφέρεται γενικώς σε «οικονομικούς φορείς» και ως εκ τούτου ο προσφεύγων αναιρεί τον ίδιο τον προηγούμενο ισχυρισμό του, περί του ότι οι περί οικονομικού φορέα προβλέψεις δεν αφορούν τον τρίτο οικονομικό φορέα. Επιπλέον, όπως προκύπτει από το σύνολο των ως άνω σκέψεων, είναι όλως αδιάφορο ότι το υπογραφέν από τον ίδιο τον εκπρόσωπο του προσφεύγοντος ψηφιακά, ΤΕΥΔ του τρίτου, φέρεται πως υπεγράφη άνευ οιασδήποτε βεβαίωσης γνησιότητας και ημεροχρονολογίας και πάντως χειρόγραφα, από τον εκπρόσωπο του τρίτου οικονομικού φορέα, ενώ αντιθέτως η διακήρυξη απαιτούσε αποκλειστικά ψηφιακή υπογραφή του νομίμου εκπροσώπου του τρίτου οικονομικού φορέα ή του αρμοδίως εξουσιοτημένου προς εκπροσώπησή του στη συγκεκριμένη ή όλες τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων προσώπου. Όμως, κατά τα ανωτέρω και σε αντίθεση με όσα επικαλείται ο προσφεύγων, ουδόλως παρεσχέθη τέτοια νόμιμη εξουσιοδότηση προς εκπροσώπηση της ομορρύθμου εταιρίας/τρίτου οικονομικού φορέα ως προς τη συγκεκριμένη διαδικασία σύναψης σύμβασης. Ως εκ τούτου, αμφότεροι οι λόγοι της προσφυγής είναι απορριπτέοι, ενώ έστω και μία εκ των εξ αυτών προσβαλλόμένων βάσεων αποκλεισμού του προσφεύγοντος και μόνη της επαρκούσε ούτως ή άλλως για την απόρριψη της προσφοράς του.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/655/2019

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της τροποποιητικής σύμβασης, που αφορά στην παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «…»(....)Εξάλλου, με δεδομένο ότι για τη σύναψη τροποποιητικής σύμβασης λόγω υποκατάστασης αναδόχου, η διαδικασία ολοκληρώνεται σε μία και μοναδική φάση με τη λήψη της οικείας απόφασης, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι οι διενεργηθείσες προπαρασκευαστικές ενέργειες συνιστούν οποιοδήποτε στάδιο ανάθεσης, νομίμως υποβαλλόμενο προς άσκηση προσυμβατικού ελέγχου.(....)Εξάλλου, με την ελεγχόμενη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, ενώ, περαιτέρω, η συνολική δαπάνη των ως άνω τροποποιήσεων δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης.(....)Απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου το σχέδιο τροποποίησης της 169/4.9.2018 σύμβασης μεταξύ του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «…» (στο εξής …) και της εταιρείας με την επωνυμία «… Α.Ε.»,  κατά το μέρος που αφορά τον οικονομικό φορέα (παρ. 2) και τις υποχρεώσεις του αρχικού αναδόχου (άρθρο 4 παρ. 5).Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου τροποποίησης της 169/2018 σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά το οικονομικό αντικείμενο αυτής (άρθρο 1), με την επισήμανση που αναφέρεται στο σκεπτικό της παρούσας.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/277/2018.