Με την προδικαστική προσφυγή, ο προσφεύγων αίτησε την ακύρωση της διακήρυξης με αρ. πρωτ. ... για τη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης σχετικά με τη ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΛΕΓΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ..., εκτιμώμενης άνευ ΦΠΑ αξίας 69.515.668,88 ευρώ. Το αντικείμενο της σύμβασης περιλάμβανε την κατασκευή και λειτουργία της μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων, με δυνατότητα προαίρεσης επέκτασης ή τροποποίησης της τεχνολογίας για συμμόρφωση με τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020-2030. Ο προσφεύγων επέκρινε ασάφειες και αοριστίες στους όρους της διακήρυξης, ιδίως ως προς τα κριτήρια αξιολόγησης, τις τεχνικές προδιαγραφές για συστήματα απόσμησης/αποκονίωσης και το δικαίωμα προαίρεσης, που δυσχέραιναν τη συμμετοχή και παραβίαζαν αρχές διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:ζητείται η αναθεώρηση της 531/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος (...) με αντικείμενο την προμήθεια «Συστημάτων επιτήρησης (καμερών) για τη λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους»(...)Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει, ως προς τον πρώτο λόγο προσφυγής, ότι δεν συντρέχουν οι σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, για τους εξής λόγους: Α. Δεν τεκμηριώνεται ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος ότι η αύξηση της εγκληματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στην Αττική και την Αθήνα, σε ποσοστό πέραν του αναμενόμενου, συνιστά απρόβλεπτο γεγονός.(...)Ως προς τον δεύτερο λόγο προσφυγής, το Δικαστήριο κρίνει τα ακόλουθα: Όπως εκτέθηκε στη σκέψη 9, η τεκμηρίωση του εκτιμώμενου κόστους έστω ανά κατηγορία υλικών και υπηρεσιών, κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού μιας δημόσιας σύμβασης, απαιτείται όχι μόνον χάριν του ανταγωνισμού και της υποβολής εκ μέρους των διαγωνιζομένων ρεαλιστικών προσφορών, αλλά και χάριν της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία για τον εύλογο χαρακτήρα της δημοσιονομικής επιβάρυνσης και την ορθή διαχείριση του δημοσίου χρήματος. Κατά την εκτίμηση του Δικαστηρίου, σε περιπτώσεις όπως η προκείμενη, που η δημόσια σύμβαση δεν εκτέθηκε στον ανταγωνισμό, η ανάγκη διασφάλισης του εύλογου χαρακτήρα της δημοσιονομικής επιβάρυνσης αναδεικνύεται εντονότερη.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.

Δημόσια Έργα-Έλεγχος Νομιμότητας:(....)να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την υπηρεσία με τίτλο «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΤΗΣ Π.Ε. ..» Υποέργο (νέο): «ΜΕΛΕΤΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΜΕ ΕΡΓΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗΣ ΡΕΜΑΤΟΣ … ΔΗΜΟΥ …»», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.610.278,74 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. (1.996.745,64 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), και συμβατικής αμοιβής 988.389,10 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.).(....)Ενόψει, λοιπόν, του σύνθετου χαρακτήρα της συνολικής αυτής διαδικασίας εύλογα θεώρησε η αναθέτουσα αρχή ότι δεν ήταν δυνατή η τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις ανοικτές, κλειστές ή ανταγωνιστικές διαδικασίες με διαπραγμάτευση.Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης (ΠΕ …) και της εταιρείας «… Α.Ε.» για το αντικείμενο με τίτλο «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΤΗΣ Π.Ε. …» Υποέργο (νέο): «ΜΕΛΕΤΗ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΜΕ ΕΡΓΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗΣ ΡΕΜΑΤΟΣ … ΔΗΜΟΥ …»».

Προμήθεια «Συστημάτων επιτήρησης (καμερών) για τη λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους».(....)Περαιτέρω, ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι τα προς προμήθεια συστήματα επιτήρησης για την λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους σκοπούν στην ικανοποίηση παγίων και διαρκών ήδη από μακρού χρόνου διαπιστωθεισών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής και, σε κάθε περίπτωση, παρίστανται ως αποτέλεσμα ενδελεχούς και μακροχρόνιου (ήδη από το έτος 2020) προγραμματισμού και ότι η εν λόγω προμήθειά τους δεν είναι καν άμεσα υλοποιήσιμη ακόμα και μετά την υπογραφή της σχετικής σύμβασης, οπότε δεν μπορεί να εξυπηρετήσει την φερόμενη ως υφιστάμενη κατεπείγουσα ανάγκη, δεδομένου ότι αφενός το φυσικό της αντικείμενο δεν είναι ακόμα στο σύνολό του πλήρως καθορισμένο και ο συμβατικός χρόνος υλοποίησής της ορίζεται σε ένδεκα μήνες, δηλαδή είναι πολύ μεγάλος.Με τον δεύτερο λόγο της κρινόμενης προσφυγής, όπως αυτός προκύπτει κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, προβάλλεται ως προς την τεκμηρίωση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης ότι δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στα έγγραφα της σύμβασης τιμή μονάδος ανά συσκευή, με διαίρεση της προϋπολογιζόμενης τιμής των καμερών σώματος και οχημάτων με το πλήθος αυτών, καθώς οι συσκευές αποτελούν τμήμα ενός ενιαίου συστήματος. Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή ανάκληση και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Δεν ανακαλεί την 30/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜ./1094/2023

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του οικείου σχεδίου συμβάσης, για την υλοποίηση του έργου «Κατασκευή χώρου για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.615.400,00 ευρώ, με Φ.Π.Α. (συμβατικού τιμήματος 5.623.089,98 ευρώ, με Φ.Π.Α.).(....)Επισημαίνεται δε, τέλος, ότι στο σχέδιο σύμβασης πρέπει να συμπληρωθεί πριν την υπογραφή του το νόμιμο ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης που πρέπει να κατατεθεί από τον ανάδοχο...Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού … και της κοινοπραξίας «… Α.Ε. - … AE» για την υλοποίηση του έργου «Κατασκευή χώρου για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της ...», υπό τους διαλαμβανόμενους στο σκεπτικό της παρούσας (σκέψη 4) όρο και επισήμανση.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας του διαγωνισμού και του σχεδίου σύμβασης για την υπηρεσία με αντικείμενο τη «Λειτουργία εξοπλισμού επεξεργασίας απορριμμάτων …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.299.849,08 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. (συμβατικού τιμήματος 1.844.960,00 ευρώ, άνευ Φ.Π.Α.).(....)Τούτο διότι, από τις διέπουσες την επίμαχη διαδικασία διατάξεις του ν.4412/2016 αναθεώρηση τιμών χωρεί μόνο στις συμβάσεις εκτέλεσης δημοσίων έργων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 153, οι οποίες ωστόσο δεν δύνανται να εφαρμοστούν αναλογικά στις συμβάσεις υπηρεσιών των συνδέσμων Ο.Τ.Α., καθώς προσιδιάζουν μόνο σε συμβάσεις εκτέλεσης έργων και όχι σε συμβάσεις παροχής υπηρεσιών(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του του υποβληθέντος ... σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νομού … και της εταιρείας «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», με το διακριτικό τίτλο «… Α.Ε.»,για την ανάθεση των υπηρεσιών με αντικείμενο τη «Λειτουργία εξοπλισμού επεξεργασίας απορριμμάτων …», υπό τους όρους που τέθηκαν στη σκέψη 5 της παρούσας.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου "1ης συμπληρωματικής" σύμβασης για την παροχή της υπηρεσίας «Λειτουργία εξοπλισμού επεξεργασίας απορριμμάτων ...», συμβατικής αξίας 922.480,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Κατ' ακολουθίαν, δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και ως εκ τούτου δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο «Λειτουργία εξοπλισμού επεξεργασίας απορριμμάτων …» για την επεξεργασία ποσότητας 22.175 τόνων αστικών μη επικίνδυνων απορριμμάτων, έναντι συμβατικού τιμήματος 922.480,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. (1.143.875,20 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), υπό τον όρο ότι η αναθέτουσα αρχή θα λύσει μονομερώς τη σύμβαση με την έναρξη λειτουργίας της Ο.Ε.Δ.Α. …, για την οποία κατά την από 13.11.2020 συνεδρίαση του Δ.Σ. του Φ.Ο.Δ.Σ.Α. … Α.Ε. είχε εκτιμηθεί ότι απαιτείται χρονικό διάστημα έξι μηνών, ήδη δε, από γεγονότα γνωστά στο Δικαστήριο (17/2021 Πράξη Ε΄ Κλιμακίου) προκύπτει ότι η σχετική σύμβαση κατασκευής αυτής, που περιλαμβάνει και υπηρεσίες δοκιμαστικής λειτουργίας, έχει διέλθει θετικώς τον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/385/2018 ΚΑΙ ΕΣ/ΚΛ.Ε/17/2021.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της  διαδικασίας διαπραγμάτευσης ... για την ανάθεση από την Περιφέρεια Αττικής της υπηρεσίας «Επείγουσες εργασίες καθαρισμού ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής μετά τα έντονα καιρικά φαινόμενα της κακοκαιρίας ''Γηρυόνης''», εκτιμώμενης  δαπάνης 3.950.000,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).(....)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αναθέτουσα αρχή νομίμως προσέφυγε  στην ταχύτερη του ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού διαδικασία διαπραγμάτευσης ... Και τούτο καθόσον αιτιολογείται   η συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής της συγκεκριμένης διάταξης, ενόψει των  επικαλούμενων απρόβλεπτων γεγονότων που συνέβησαν  τον Νοέμβριο του 2019 (θεομηνία «ΓΗΡΥΟΝΗΣ») και των ... και ... αποφάσεων  κήρυξης ή παράτασης θέσης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας της Δημοτικής Ενότητας ....Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και της  εταιρίας με τον δ.τ. … για την ανάθεση της υπηρεσίας «Επείγουσες εργασίες καθαρισμού ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής μετά τα έντονα καιρικά φαινόμενα της κακοκαιρίας ''Γηρυόνης''».

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ.(...)Από τη συστηματική ερμηνεία των προδιαληφθεισών διατάξεων προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: i) Oι αναθέτουσες Αρχές υποχρεούνται να συνάπτουν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών κατόπιν προσφυγής, κατά κανόνα, στις ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ανάθεσης, καθόσον με τη δημοσίευση της προκήρυξης γνωστοποιείται ευρέως η πρόθεσή τους να συνάψουν σύμβαση και, επέκεινα, διασφαλίζεται καλύτερα η τήρηση των θεμελιωδών αρχών της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής των ενδιαφερομένων και μειώνονται οι πιθανότητες παρακώλυσης, περιορισμού ή νόθευσης του ανταγωνισμού. ii) Μόνο κατ’ εξαίρεση, στις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 32 του ως άνω νόμου 4412/2016 περιπτώσεις, δύνανται οι αναθέτουσες να προσφεύγουν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, οι οποίες, ως εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα πρέπει να ερμηνεύονται στενά. iii) Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι η θεσπιζόμενη στην περ. γ΄ της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατεπείγουσα, ήτοι άκρως επείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν δια της προσφυγής σε ανοικτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία, διότι ο χρόνος ολοκλήρωσης αυτής θα έθετε σε διακινδύνευση υπέρτερα αγαθά όπως η ζωή, η υγεία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια των υποδομών κ.λ.π.Λαμβάνοντας υπόψη το παρατεθέν ιστορικό της υπόθεσης, τα συμπληρωματικώς υποβληθέντα με την προσφυγή στοιχεία και τις προαναφερθείσες και ερμηνευθείσες διατάξεις, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την με ΑΒΔ 85/12.1.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 992/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παρακράτηση υπέρ του Περιφερειακού Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ΣτερεάςΜΕλλάδας Α.Ε των ΟΤΑ «Φο.Δ.Σ.Α. Στερεάς Ελλάδας Α.Ε.», εισφορών για το 2ο τρίμηνο έτους 2021, Δήμων-μελών αυτού, από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους ΑΔΑ: 6Ο1746ΜΤΛ6-ΑΤ7