Νομιμότητα σχεδίου δανειακής συμβάσεως:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο αιτούμενος έλεγχος νομιμότητας δεν είναι δυνατόν να διενεργηθεί από το Κλιμάκιο στο χρονικό αυτό σημείο, καθόσον τα υποβληθέντα στοιχεία αποτελούν προπαρασκευαστικές πράξεις της σύναψης δανειακής συμβάσεως, για τις οποίες το Κλιμάκιο δεν έχει σχετική γνωμοδοτική αρμοδιότητα. Ο έλεγχος δε αυτός θα καταστεί δυνατός μόνο μετά την έγκριση των όρων του δανείου από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου και την κατάρτιση του σχεδίου της συναφθησομένης δανειακής συμβάσεως, οπότε θα πρέπει να υποβληθεί για έλεγχο νομιμότητας πλήρης φάκελος, στον οποίο θα πρέπει να συμπεριληφθούν κατ’ ελάχιστο περιεχόμενο: α) η εισήγηση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου σχετικά με την ανάγκη συνάψεως της εν λόγω δανειακής συμβάσεως, β) απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου .., μεταγενέστερη της 53/16.3.2011 αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου, με την οποία θα αναγνωρίζεται χωρίς επιφύλαξη το ύψος του χρεωστικού ανοίγματος του Δήμου στο Ταμείο …, σύμφωνα με τα εις χείρας του Ταμείου παραστατικά, αλλά και τα τηρούμενα από το Δήμο στοιχεία, γ) βεβαίωση του Δήμου σχετικά με την τυχόν πραγματοποίηση ελέγχων, μετά την 53/16.3.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου, ώστε να διαπιστωθεί το ακριβές ύψους του χρεωστικού ανοίγματος του Δήμου προς το Ταμείο .., δ) ο φάκελος με τα υποβληθέντα στο Ταμείο … δικαιολογητικά τόσο για την έγκριση όσο και για τη συνομολόγηση του δανείου, όπως αυτά έχουν ορισθεί με τις αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου, ε) η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου σχετικά με την αποδοχή του αιτήματος του Δήμου για τη χορήγηση δανείου και τον καθορισμό των σχετικών όρων, στ) η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου σχετικά με την έγκριση των όρων του δανείου, όπως αυτοί έχουν προσδιορισθεί από το Ταμείο .., ζ) τυχόν εγκριτική απόφαση της αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου από το Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης … και η) το σχέδιο της συναφθησομένης συμβάσεως.

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής συμβάσεως.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: α) Η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμβάσεως δεν είναι δυνατή, δεδομένου ότι έχει ήδη παρέλθει η αποκλειστική προθεσμία (30.6.2012) που ετέθη προς τούτο με τις διατάξεις του άρθρου 49 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 3943/2011, όπως αυτές συμπληρώθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 5 του ν. 4038/2012.(...)β) Τόσο η 156/11.10.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ......, με την οποία αποφασίσθηκε κατά πλειοψηφία η υποβολή αιτήματος προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για τη χορήγηση δανείου, ποσού 709.985,57 ευρώ, με σκοπό την κάλυψη του χρεωστικού ανοίγματος του Δήμου, όσο και οι 174/17.12.2011 και 90/14.6.2012 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου, με τις οποίες έγιναν δεκτοί οι όροι του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων για τη σύναψη του δανείου δεν είναι νόμιμες, καθόσον δεν προηγήθηκε της εκδόσεώς τους σχετική γνωμοδότηση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, σύμφωνα με το άρθρο 72 περ. στ΄ του ν. 3852/2010. (...)γ) Στην 90/14.6.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου, με την οποία αποφασίστηκε η συνομολόγηση δανειακής συμβάσεως ποσού 553.410,86 ευρώ, δεν αναφέρεται το ύψος της ετήσιας τοκοχρεωλυτικής δόσης αυτού, όπως ρητά απαιτείται από τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 176 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, η έλλειψη δε αυτού του ουσιώδους στοιχείου της απόφασης δεν αναπληρώνεται από κανένα στοιχείο του φακέλου....δ)..ε).στ)....VII. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής συμβάσεως μεταξύ του Δήμου ...... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.

Αναβολή έκδοσης οριστικής πράξεως επί της νομιμότητας της δανειακής συμβάσεως λόγω έλλειψης στοιχείων του φακέλου. (..) το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι στα στοιχεία του φακέλου δεν περιλαμβάνονται: α) Δεδομένης της διαστάσεως μεταξύ του ύψους του δανείου, όπως αναγράφεται στην 191/2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και του ύψους αυτού όπως αναγράφεται στο υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο συμβάσεως, τυχόν εκδοθείσες ειδικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου (με γνωμοδότηση της Οικονομικής Επιτροπής και τυχόν εκδοθείσα απόφαση του ελεγκτή νομιμότητος) και του Δ.Σ. του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων για τη σύναψη δανείου ύψους 133.912,25 ευρώ, καθώς και έγγραφες διευκρινίσεις αφενός για τους λόγους που υπαγόρευσαν την ανάγκη καταρτίσεως διακεκριμένης συμβάσεως για το έργο αυτό και για το εάν έχουν συναφθεί ή πρόκειται να συναφθούν και λοιπές ομοειδείς συμβάσεις δυνάμει της 191/2012 αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου για τα λοιπά έργα και αφετέρου για το πώς διαμορφώνονται οι οικονομικές παράμετροι του δανεισμού με τη σωρευτική κατάρτιση πλειόνων δανειακών συμβάσεων (συγκριτικός πίνακας των οικονομικών επιβαρύνσεων του Δήμου στο πλαίσιο ενιαίας δανειακής συμβάσεως για όλα τα έργα και στο πλαίσιο διακριτών συμβάσεων ανά έργο).β) Βεβαίωση σχετικώς με το σύνολο των εκτιμώμενων οικονομικών επιβαρύνσεων του Δήμου κατά τη διάρκεια της υποβληθείσης προς έλεγχο δανειακής συμβάσεως (τόκοι, προμήθειες, έξοδα κ.λπ.) για την οριστική αποτίμηση της εκτιμώμενης οικονομικής αξίας της συμβάσεως.γ) Η προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων υποβληθείσα αίτηση του Δήμου για τον εν λόγω δανεισμό και το σύνολο των συνημμένων σ’ αυτήν εγγράφων (δικαιολογητικά εγκρίσεως και συνομολογήσεως δανείου).δ) Βεβαίωση για την οικονομική κατάσταση του προσφεύγοντος στο δανεισμό Δήμου, στην οποία να προσδιορίζεται σε ποσοστό επί τοις εκατό η σχέση: ι) ποσού ετησίου κόστους εξυπηρετήσεως προς το ποσό των ετησίων τακτικών εσόδων του Δήμου και ιι) ποσού συνολικού χρέους προς το ποσό των συνολικών εσόδων του, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 264 του ν. 3852/2010 (ΦΕΚ Α΄87).ε) Βεβαίωση για την προέλευση των πόρων εξυπηρετήσεως και εξασφαλίσεως του δανείου, για την τήρηση του προβλεπόμενου στην παρ. 5 του άρθρου 176 του ν.3463/2006 και την παρ. 3 του άρθρου 36 του ν 3801/2009 (ΦΕΚ Α΄163) ποσοστού εξυπηρετήσεως δανείου καθώς και η αντιστοιχία, σύμφωνα με την ίδια διάταξη, πόρων προς το χρηματοδοτούμενο βάσει του συναπτόμενου δανείου έργο.στ) Τα στοιχεία της προβλεπόμενης από τα άρθρα 225 και 238 του ν.3852/2010 διαδικασίας υποχρεωτικού ελέγχου νομιμότητας αποφάσεων συλλογικών οργάνων Ο.Τ.Α και τυχόν εκδοθείσα απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης επί της νομιμότητος της 191/2012 αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου περί αποδοχής των όρων για τη λήψη δανείου. Επίσης τυχόν εκδοθείσα γνωμοδότηση της οικείας Οικονομικής Επιτροπής προ της εκδόσεως της 191/2012 αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου.ζ) Ως προς το χρηματοδοτούμενο έργο, η απόφαση εντάξεως του έργου στο τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου (άρθρο 208 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων), η σχετική τεχνική έκθεση και η Συλλογική Απόφαση Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Σ.Α.Τ.Α), η 26150/29.11.2010 σύμβαση καθώς και όλες οι συνταχθείσες μελέτες ή η εξειδικευμένη επιχορήγηση, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 176 παρ.3 και 5 του ν.3463/2006. Επίσης έγγραφες διευκρινίσεις σχετικώς με το εάν το έργο έχει ήδη αρχίσει να εκτελείται και εάν το ποσό του δανείου θα διατεθεί για την κάλυψη ληξιπροθέσμων οφειλών του Δήμου έναντι του αναδόχου.η) Βεβαίωση σχετικώς με τα συναφθέντα από τον Δήμο ... δάνεια μέχρι την έγκριση των όρων της υπό έλεγχο δανειακής συμβάσεως, καθώς και με την προέλευση των πόρων εξυπηρετήσεως και εξασφαλίσεως των δανείων αυτών.θ) Το σώμα των εκκρεμών δανειακών συμβάσεων που έχουν συναφθεί με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων καθώς και βεβαίωση υποβολής τους ή μη στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.ι) Η 3433/9.2.2012 απόφαση του Δ.Σ. του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων περί εγκρίσεως των όρων του υπό έλεγχο δανείου καθώς και οι μνημονευόμενες στο σχέδιο δανειακής συμβάσεως 2291/1992 και 2850/2001 αποφάσεις του.ια) i) Η σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου περί εγκρίσεως του προϋπολογισμού του έτους 2012 καθώς και τυχόν ύστερες αναμορφώσεις του προϋπολογισμού με όλες τις σχετικές εγκριτικές αυτού αποφάσεις, (ii) βεβαίωση σχετικώς με το εάν στον προϋπολογισμό του έτους 2012 και στους σχετικούς κωδικούς «Εισπράξεις από Δάνεια» έχει περιληφθεί το ποσό του υπό έλεγχο δανείου και η δαπάνη για την εκτέλεση του χρηματοδοτούμενου έργου.ιβ) Η πράξη συγκροτήσεως της πενταμελούς Επιτροπής Αξιολογήσεως των προσφορών και ακριβές αντίγραφο του συνταχθέντος από αυτήν πρακτικού αξιολογήσεως των προσφορών.ιγ) Αποδεικτικά δημοσιεύσεως της προσκλήσεως υποβολής προσφορών για την κατάρτιση του δανείου καθώς και αποδεικτικά κοινοποιήσεως αυτής στα πιστωτικά ιδρύματα της περιφέρειας του Δήμου καθώς και βεβαίωση σχετικώς με τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν την έδρα τους ή υποκατάστημα εντός της εν λόγω περιφέρειας.ιδ) Βεβαίωση σχετικώς με το εάν έχουν υποβληθεί αντιρρήσεις/ενστάσεις από τα λοιπά πιστωτικά ιδρύματα κατά τη διαδικασία επιλογής του αναδόχου φορέα.ιε) Βεβαίωση σχετικώς με το εάν έχει υποβληθεί αίτηση χρηματοδοτήσεως του Δήμου για την εξόφληση των υποχρεώσεών του μέσω πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού (σχετ. εγκύκλιοι 2/98007/0020/29.12.2011,2/98253/0094/30.12.2011,2/17816/0094/1.3.2012, 2/21967/0094/13.3.2012 του Υπ. Οικονομικών και 10/9866/16.3.2012 του Υπ. Εσωτερικών).ιστ) Βεβαίωση σχετικώς με την αναλογία των ετησίων τοκοχρεωλυτικών δόσεων σε σχέση με τους ΚΑΠ του έτους 2012.Εξαιτίας των ουσιωδών αυτών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν δύναται να σχηματίσει ασφαλή κρίση σχετικώς με την επίμαχη δανειακή σύμβαση και για το λόγο αυτό αναβάλλει την έκδοση οριστικής πράξεως, μέχρι να συμπληρωθεί αρμοδίως ο φάκελος με τα προαναφερόμενα στοιχεία και έγγραφα εντός δεκαπενθημέρου από της κοινοποιήσεως της παρούσης στον Δήμο ....

Προμήθεια εξοπλισμού...Κατ’ ακολουθία όσων εκτέθηκαν, δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με τo Φ6ζ/13.12.2018 (αρ. Πρωτ. Ε.Σ. 81394/17.12.2018) έγγραφο του Δημάρχου ..., σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του Τ.Π.Δ., για τη χρηματοδότηση της προμήθειας «Παρεμβάσεις δημιουργίας παιδικών χαρών Δ. ... (Προμήθεια εξοπλισμού για την ανακαίνιση – αναβάθμιση – βελτίωση – εκσυγχρονισμό υφιστάμενων παιδικών χαρών στις Δ.Κ. και Τ.Κ. Δήμου ...», αντίγραφο του οποίου (σχεδίου) τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου. Επισημαίνονται, όμως, τα εξής: α) ο υπ’ αριθμ. 1 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου όρος πρέπει να διορθωθεί ώστε η διάρκεια εξόφλησης του δανείου, που ορίστηκε σε 10 έτη, να αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου της ολοκλήρωσης της προμήθειας έτους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην 172/22.5.2018 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ..., και όχι από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου της συνομολόγησης της σύμβασης έτους και β) ο υπ’ αριθμ. 19 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου όρος, σύμφωνα με τον οποίο ο Δήμος ... βαρύνεται με ποσό ύψους 10.000,00 ευρώ για έξοδα, δικαιώματα και επιβαρύνσεις που σχετίζονται με το χορηγούμενο δάνειο, καταβάλλεται δε «από τον δανειζόμενο κατά την πρώτη εκταμίευση του δανείου», πρέπει να ερμηνευτεί ως αφορών το σύνολο των δανειακών συμβάσεων, που θα καταρτιστούν σε εκτέλεση της 112/4.4.2017 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ..., όπως τροποποιήθηκε με την 172/22.5.2018 όμοια, με την οποία έγιναν αποδεκτοί οι όροι για τη λήψη δανείου από το Τ.Π.Δ., συνολικού ποσού 1.500.000,00ευρώ, για την εκτέλεση τεσσάρων (4) επενδυτικών έργων, μεταξύ των οποίων και το χρηματοδοτούμενο με την ελεγχόμενη σύμβαση. Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που το ποσό των 10.000,00 ευρώ για έξοδα χορήγησης δανείου έχει καταβληθεί κατά την εκταμίευση του ποσού της υπογραφείσας, κατά τα γνωστά στο παρόν Κλιμάκιο από προηγούμενες ενέργειες του, ο όρος αυτός δεν δύναται να ενεργοποιηθεί σε εκτέλεση του υπό έλεγχο δανειστικού συμβολαίου (βλ. Ε.Σ. Ζ΄ Κλιμ. 439, 296, 372/2018, 34/2017, 267/2016, 195/2013).

Δανειακή σύμβαση Δήμου:Σε εκτέλεση της 462/6.10.2011 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ο Δήμος απηύθυνε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τη σύναψη δανείου ποσού 1.398.000 ευρώ προς τα δεκαέξι πιστωτικά ιδρύματα που διατηρούν υποκαταστήματα εντός των διοικητικών ορίων του και προς το …, κατόπιν της οποίας υπέβαλαν προσφορά το …, η .. … και η …. Με την 92/16.3.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που λήφθηκε κατόπιν της 12632/16.3.2012 εισήγησης της επιτροπής αξιολόγησης των προσφορών, εγκρίθηκε η λήψη του δανείου από το …, που υπέβαλε την πλέον συμφέρουσα προσφορά με επιτόκιο 6,02% πλέον δικαιωμάτων 0,50% επί του ποσού του δανείου, αντί επιτοκίου 8% πλέον δικαιωμάτων 0,60% της …, ενώ η προσφορά της … απορρίφθηκε, διότι έθετε ως προϋπόθεση την ανάθεση σε αυτήν της ταμειακής διαχείρισης του Δήμου, η οποία είχε ήδη ανατεθεί στη …. Ακολούθως και αφού λήφθηκε υπόψη η 3433/9.2.2012 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του …, που περιλάμβανε τους όρους του δανείου, με την 191/2.5.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου εγκρίθηκε η σύναψη δανείου ποσού 1.398.000 ευρώ με το …, ενώ με την 936/2013 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκε ότι η σύναψη από το Δήμο … δανείου συνολικού ποσού 1.398.000 ευρώ με το … για την πληρωμή ληξιπροθέσμων οφειλών για πέντε ήδη εκτελεσμένα έργα και τη χρηματοδότηση της εκτέλεσης έξι νέων έργων είναι νόμιμη.

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης. (...)Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται, μεταξύ άλλων, ότι οι δήμοι δικαιούνται να συνομολογούν δάνεια με αναγνωρισμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς της Ελλάδας ή του εξωτερικού, για τη χρηματοδότηση επενδύσεών τους, υπό την προϋπόθεση της τήρησης  των θεσπιζόμενων  με το άρθρο 264 του ν.3852/2010 και την κατ' εξουσιοδότησή του εκδοθείσα υπουργική απόφαση περιορισμών, που αναφέρονται στην οικονομική κατάσταση του προσφεύγοντος στο δανεισμό δήμου, όπως αυτή προσδιορίζεται με βάση τη σχέση τοκοχρεολυσίων και συνολικού χρέους προς τα έσοδά του. Τα δάνεια συνομολογούνται με σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που, από 1.1.2011, εκδίδεται επί τη βάσει γνωμοδότησης της Οικονομικής του Επιτροπής. Στην απόφαση, καθώς και στη γνωμοδότηση, πρέπει απαραιτήτως να καθορίζονται ο σκοπός, οι όροι και η τοκοχρεολυτική δόση του δανείου. (...)Με τα δεδομένα αυτά και όσα εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: i. Η 2/3.1.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ......, με την οποία εγκρίθηκε η αγορά ακινήτου ιδιοκτησίας της ......, έναντι τιμήματος 890.000 ευρώ και η λήψη ισόποσου δανείου πάσχει ως προς τη νομιμότητά της, διότι κατά παραβίαση της γενικώς ισχύουσας στη διαδικασία έκδοσης των διοικητικών πράξεων γενικής αρχής του επικαίρου των στοιχείων, στα οποία αυτές στηρίζονται (πρβλ. ΣτΕ 3843/2006), στηρίχθηκε στην από 25.1.2009 Έκθεση Εκτίμησης του Σώματος Ορκωτών Εκτιμητών, σε έκθεση δηλαδή που αποδίδει την αξία του επίμαχου ακινήτου προ τριετίας. (...)ii. H 149/5.4.2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ......, με την οποία έγιναν δεκτοί οι όροι του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων για τη σύναψη του δανείου δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προκύπτει, ούτε από το κείμενό της, ούτε από τα στοιχεία του φακέλου, ότι προηγήθηκε της έκδοσής της σχετική γνωμοδότηση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, σύμφωνα με το άρθρο 72 περ. στ΄ του ν.3852/2010.(...)iii. Ο περιεχόμενος στην παρ. 17 του ελεγχόμενου σχεδίου όρος, σύμφωνα με τον οποίο: «Όλα γενικά τα έξοδα, δικαιώματα υπέρ του Ταμείου και τρίτων για την αξιολόγηση οικονομικών στοιχείων σε ποσοστό 0,50% επί του ποσού του δανείου, σύμφωνα με τις υπ' αριθ. 2291/21.2.92 και 2850/28.11.2001 αποφάσεις του Δ.Σ. του Ταμείου - βαρύνουν εξ' ολοκλήρου και αποκλειστικά τον οφειλέτη» είναι μη νόμιμος ( ...)Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν οι ως άνω ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες της ελεγχόμενης διαδικασίας και του οικείου σχεδίου δανειακής σύμβασης, του οποίου, συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή.(Μη ανακλητέα από την Απόφαση Ελ. Συν. Τμ. 6  3168/2012)

Νομιμότητα σχεδίου δανειακής σύμβασης (..) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το περιεχόμενο των αναμορφωμένων όρων του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης είναι σύμφωνο με τις διατάξεις που παρατέθηκαν ανωτέρω, όπως αυτές ήδη έχουν ερμηνευθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο (βλ. και 3118/2011, 2/2012 Τμήμα Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης). Το Κλιμάκιο επισημαίνει, τέλος, ότι από τη συνδυαστική ερμηνεία των άρθρων 8 α’, 8β’ και 10 του ελεγχόμενου σχεδίου προκύπτει ότι ο όρος που περιλαμβάνεται στο τελευταίο αυτό άρθρο, σύμφωνα με το οποίο «Στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια του δανείου, τα παραπάνω εκχωρηθέντα έσοδά του, δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του δανείου, ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει εξ ιδίων χρημάτων, απευθείας στο δανειστή τα οφειλόμενα, δηλαδή από τα μη εκχωρούμενα στο παρόν αλλά δυνάμενα να το εξυπηρετήσουν έσοδά του … » έχει την έννοια ότι τα ανωτέρω αναφερόμενα έσοδα δύνανται να εκχωρηθούν μόνο υπό τους νόμιμους περιορισμούς που αναφέρονται στο άρθρο 8 α΄. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ...... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.

Νομιμότητα σχεδίου δανειακής σύμβασης (..) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το περιεχόμενο των αναμορφωμένων όρων του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης είναι σύμφωνο με τις διατάξεις που παρατέθηκαν ανωτέρω, όπως αυτές ήδη έχουν ερμηνευθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο (βλ. και 3118/2011 Τμήμα Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης). Το Κλιμάκιο επισημαίνει, τέλος, ότι από τη συνδυαστική ερμηνεία των άρθρων 7 α΄, 7β΄ και 9 του ελεγχόμενου σχεδίου προκύπτει ότι ο όρος που περιλαμβάνεται στο τελευταίο αυτό άρθρο, σύμφωνα με το οποίο «στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια του δανείου, τα παραπάνω εκχωρηθέντα έσοδά του, δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του δανείου, ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει εξ ιδίων χρημάτων, απευθείας στο δανειστή τα οφειλόμενα, δηλαδή από τα μη εκχωρούμενα στο παρόν αλλά δυνάμενα να το εξυπηρετήσουν έσοδά του και συγκεκριμένα : 1. Επιχορηγήσεις για επενδύσεις (ΣΑΤΑ) 2. Δημ. φόροι – Τέλη – αποχέτευση 3. Λοιπά Έσοδα 4. Έκτακτες επιχορηγήσεις για κάλυψη λειτουργικών δαπανών», έχει την έννοια ότι τα ανωτέρω αναφερόμενα έσοδα δύνανται να εκχωρηθούν μόνο υπό τους νόμιμους περιορισμούς που αναφέρονται στο άρθρο 7 α΄. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ...... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων που υποβλήθηκε με το 4472/8.2.2012 έγγραφο του ίδιου Αντιδημάρχου .......

Προμήθεια λαμπτήρων...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι πριν από την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης θα πρέπει να ληφθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο ...., με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, απόφαση εγκριτική των όρων της επίμαχης δανειακής σύμβασης, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν τελικώς και οι οποίοι διαφοροποιούνται κατά περιεχόμενο από εκείνους που ενέκρινε το Δημοτικό Συμβούλιο σε προηγούμενη συνεδρίασή του (ως προς το ύψος του ποσού του δανείου, του επιτοκίου για ποσοστό 75% του δανείου που προέρχεται από πόρους της ... και της ετήσιας τοκοχρεωλυτικής δόσης), πλημμέλεια η οποία δεν επηρέασε, στην προκείμενη υπόθεση, ουσιωδώς το αποτέλεσμα της ελεγχόμενης διαδικασίας, δεδομένου ότι οι όροι του επίμαχου σχεδίου σύμβασης είναι για τον αιτούντα Δήμο ευνοϊκότεροι σε σχέση με τους εγκριθέντες με την 211/2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του (Ε.Σ. VI Τμ. 1503/2017, Ζ΄ Κλ. 82/2018).

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης.Ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 337/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης.(...)Με τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα στις προηγούμενες σκέψεις έγιναν δεκτά το Τμήμα κρίνει ότι α) η συνομολόγηση του επίμαχου δανείου δεν εμπίπτει πεδίο εφαρμογής της Κ.Υ.Α. 22292/9.5.2011 δοθέντος ότι, όπως αναφέρεται στην 51/13.4.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου καθώς και στο οικείο σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης, ο Δήμος πληροί τις προϋποθέσεις που τίθενται από το άρθρο 264 παρ. 1 του ν. 3852/2010 και την 43093/30.7.2010 ΥΑ για τη λήψη δανείου για τη χρηματοδότηση των χρεών του, καθόσον το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης της δημόσιας πίστης του δεν υπερβαίνει το 20% των ετήσιων τακτικών του εσόδων και το συνολικό χρέος του δεν υπερβαίνει το 60% των συνολικών του εσόδων, και κατήρτισε μάλιστα ισοσκελισμένο προϋπολογισμό για το έτος 2011, ο οποίος ψηφίστηκε με την 53/15.4.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, β) ο όρος της παρ. 4, που προβλέπει την προαναφερθείσα ρήτρα έκπτωσης, είναι καταχρηστικός, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, λαμβανομένης περαιτέρω υπ’ όψιν τόσο της Ζ1-798/25.6.2008 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης, όσο και της απόφασης 1210/2010 της Ολομέλειας του ΣτΕ, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ακύρωσης κατ’ αυτής, και ως εκ τούτου πρέπει να απαλειφθεί από το συμβατικό κείμενο (βλ. απόφ. Τμ. Μείζονος Σύνθεσης 3118/2011), γ) οι όροι των παρ. 5 και 6 δεν πάσχουν δοθέντος ότι στο μεν σχέδιο της υπό έλεγχο σύμβασης διευκρινίζεται ότι «από 1.1.2012 οι ετήσιες τοκοχρεολυτικές δόσεις των δανείων του Δήμου ...-... συνολικού ποσού 258.858,18 ευρώ, θα καλύπτουν ποσοστό 7,22% των διερχόμενων εσόδων ΚΑΠ του Δήμου του έτους 2010 (ποσού 3.580.461,06 ευρώ), το οποίο δύναται να εκχωρηθεί σύμφωνα με το άρθρο 176 παρ. 5 του ν. 3463/2006 και άρθρο 45 παρ. 3 ν.3731/2008», ενώ επίσης τόσο στην παρ. 5 της δανειακής σύμβασης όσο στην 132/30.8.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της δανειακής σύμβασης καθώς και στη σχετική 117/16.8.2011 γνωμοδότηση της Οικονομικής Επιτροπής ρητά επισημαίνεται ότι η εκχώρηση δεν περιλαμβάνει εκείνα τα έσοδα «που δεν εκχωρούνται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 176 του Ν. 3463/2006 όπως το τελευταίο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 45 του Ν. 3731/2008, (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων πρέπει να γίνουν δεκτές, όσον αφορά τη συνδρομή των νόμιμων προϋποθέσεων συνομολόγησης του επίμαχου δανείου καθώς και τη νομιμότητα των όρων των παρ. 5 και 6 της υπό έλεγχο σύμβασης, να ανακληθεί, κατά το μέρος αυτό, η 337/2011 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, υπό τη ρητή επιφύλαξη της προηγούμενης απάλειψης από το κείμενο αυτής των όρων της παρ. 4, που προβλέπει τη δυνατότητα του Τ.Π.Δ. να καταγγείλει τη σύμβαση και να επιδιώξει την είσπραξη του συνόλου της οφειλής στην περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής οποιασδήποτε ετήσιας δόσης, και μάλιστα με τόκους υπερημερίας μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή του, καθώς και της παρ. 7, που προβλέπει υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει «εξ ιδίων χρημάτων» στο Ταμείο τις οφειλόμενες δόσεις του δανείου, στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, τα εκχωρηθέντα έσοδά του δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του τελευταίου.