Προσυμβατικός έλεγχος. Με τα δεδομένα αυτά, η υπό έλεγχο προμήθεια προϋπολογιζόμενης δαπάνης 437.786 ευρώ (πλέον ΦΠΑ, 538.476,78 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) είναι διάφορη της αρχικής προμήθειας προϋπολογιζόμενης δαπάνης 962.193,50 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), αφού για την πραγματοποίηση των προμηθειών αυτών δεν ακολουθήθηκε ενιαία διαδικασία αλλά διεξήχθησαν ξεχωριστοί διαγωνισμοί, με διαδικασίες που χαρακτηρίζονται από πραγματική και νομική αυτοτέλεια (πράξ. ΣΤ΄ Κλιμ. 41/2008, 6/2006, 7, 6/2001, Ζ΄ Κλιμ. 88, 87, 86/2004). Συνεπώς, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη (προ ΦΠΑ) της υποβληθείσας προς έλεγχο νέας διαδικασίας είναι κατώτερη των 500.000 ευρώ, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια του προβλεπόμενου στο άρθρο 36 του ν. 4129/2013 ελέγχου νομιμότητάς της και επομένως ο φάκελος και τα σχέδια συμβάσεων πρέπει να παραπεμφθούν στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ..., που είναι αρμόδια για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας των σχεδίων συμβάσεων που συνάπτονται από το Δήμο ... και τα νομικά του πρόσωπα όταν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους (άνευ ΦΠΑ) κυμαίνεται μεταξύ 200.000 και 500.000 ευρώ (άρθρο 2 παρ. Α περ. 16 της ΦΓ8/4913/19.1.2011 κανονιστικής απόφασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου «Καθορισμός αρμοδιότητας των Υπηρεσιών Επιτρόπων του Ελεγκτικού Συνεδρίου», ΦΕΚ Β΄ 226).

ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ-ΚΑΤΑΤΜΗΣΗ.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τη νομική σκέψη που παρατέθηκε, η υπό έλεγχο προμήθεια, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 36.698,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., είναι διάφορη της αρχικής προμήθειας, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.275.198,86 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), αφού για την πραγματοποίηση των προμηθειών αυτών δεν ακολουθήθηκε ενιαία διαδικασία, αλλά διεξήχθησαν ξεχωριστοί ανοικτοί διαγωνισμοί, βάσει διαφορετικών (τροποποιηθέντων) όρων και τεχνικών προδιαγραφών, με διαδικασίες που χαρακτηρίζονται από πραγματική και νομική αυτοτέλεια (Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 10/2016, 231, 90, 44/2015, 41/2008, 6/2006, 7, 6/2001, Ζ΄ Κλιμ. 88, 87, 86/2004). Συνεπώς, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη (προ Φ.Π.Α.) της νέας διακήρυξης, δυνάμει της οποίας έλαβε χώρα η σύμβαση επί της οποίας ερείδεται το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, είναι κατώτερη των 200.000 ευρώ, δεν υπέκειτο αυτή σε έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατ’ άρθρο 36 του ν. 4129/2013 (βλ. Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 231/2015). Επομένως, ο λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου πρέπει να απορριφθεί και το χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Νομιμότητα σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια τροφίμων.Με τα δεδομένα αυτά, η υπό έλεγχο προμήθεια προϋπολογιζόμενης δαπάνης 421.560,40 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) είναι διάφορη της αρχικής προμήθειας προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.268.006,96 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), αφού για τη σύναψη των προμηθειών αυτών δεν ακολουθήθηκε ενιαία διαδικασία, αλλά διεξήχθησαν ξεχωριστοί διαγωνισμοί, με διαδικασίες, που χαρακτηρίζονται από πραγματική και νομική αυτοτέλεια...Συνεπώς, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη (προ Φ.Π.Α.) της υποβληθείσας προς έλεγχο νέας διαδικασίας είναι κατώτερη των 500.000 ευρώ, το Κλιμάκιο τούτο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια του προβλεπόμενου στο άρθρο 36 του ν. 4129/2013 ελέγχου νομιμότητάς της. Για τον λόγο αυτό, ο φάκελος και τα οικεία σχέδια συμβάσεων πρέπει να παραπεμφθούν στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..., που είναι αρμόδια για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί των σχεδίων συμβάσεων που συνάπτονται από το Δήμο ...Παραπέμπει προς έλεγχο το φάκελο της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων, που αφορούν στην προμήθεια τροφίμων για τις ανάγκες του Δήμου ... και του νομικού του προσώπου, για τα έτη 2016 και 2017, στην αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ....

Καθαρισμός ρεμάτων...Σε εκτέλεση της ως άνω πράξης του Κλιμακίου ήδη προσκομίζονται το σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης, καθώς επίσης η ....2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία, με νόμιμη σύνθεση, εγκρίθηκε το Πρακτικό ΙΙΙ της Επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού για την παροχή της υπηρεσίας «Καθαρισμός Ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας .....», προϋπολογισμού 3.000.000,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., και η κατακύρωση του αποτελέσματος αυτού στην εταιρεία με την επωνυμία «....» έναντι συμβατικού τιμήματος 1.016.097,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. (1.259.960,28 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), εξουσιοδοτήθηκε δε η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής για τη συνέχιση της διαδικασίας μέχρι την υπογραφή της σύμβασης. Με δεδομένα όσα προεκτέθηκαν, ιδίως ενόψει των νεότερων στοιχείων που προσκομίσθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη Ι της παρούσας, το υποβληθέν σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς αφορά στην εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών για την ολοκλήρωση συγχρηματοδοτουμένου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργου, το οποίο νομίμως δεν υπεβλήθη στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου. Και τούτο, διότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του εν λόγω (αρχικού) έργου υπολειπόταν του ορίου υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο των συγχρηματοδοτούμενων έργων, ήτοι του ποσού των δέκα εκατομμυρίων ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 35 παρ. 3 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με τοάρθρο πρώτο του ν. 4129/2013. Περαιτέρω δε, η συμβατική αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο συμπληρωματικής σύμβασης (397.804,42 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α ), συναθροιζόμενη με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.975.609,76 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), δεν υπερβαίνει το ως άνω όριο υπαγωγής στον έλεγχο (10.000.000 ευρώ). Κατά συνέπεια, απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο ενώπιον του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος, ελλείψει αρμοδιότητας, όφειλε να απέχει αυτού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από τους αιτούντες.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και του υποδείγματος σχεδίου σύμβασης για την «Παροχή υπηρεσιών παρασκευής – συσκευασίας και διανομής ζεστών γευμάτων σε μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατά τη σχολική χρονιά 2019-2020», ως προς τα Τμήματα 3 (Δήμος Αβδήρων), 4 (Δήμος Ξάνθης), 6 (Π.Ε. Δράμας), 12 (Δήμος Γαλατσίου), 15 (Δήμοι Ζωγράφου – Βύρωνα – Καισαριανής), 26 (Δήμος Μαραθώνα), 27 (Δήμος Ραφήνας – Πικερμίου), 38 (Δήμος Τρικκαίων), 55 (Π.Ε. Πέλλας), 60 (Δήμος Θερμαϊκού) και 65 (Δήμος Ωραιοκάστρου), εκ των 74 συνολικά Τμημάτων της οικείας διακήρυξης, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 73.499.901,93 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή των ... σχεδίων συμβάσεων.

Έργο «…» με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 2.160.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.)

ΜΙΚΤΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ-ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της προηγηθείσας διαδικασίας για την ανάθεση, από την Περιφέρεια Αττικής,  της «Συντήρησης Υπόγειων Διαβάσεων στο Πρωτεύον Αστικό Οδικό Δίκτυο Περιφέρειας Αττικής», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.209.665 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.)(....)Επισημαίνεται όμως ότι, σε περίπτωση ενεργοποίησης των όρων της διακήρυξης περί της δυνατότητας παράτασης του χρόνου εκτέλεσης των συμβάσεων, είτε λόγω της αυξομείωσης των ποσοτήτων όπως αυτές θα προκύψουν κατά την εκτέλεση αυτών, είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο: α) δεν θα επέρχεται αύξηση του αρχικού συνολικού συμβατικού οικονομικού αντικειμένου, β) ο χρόνος παράτασης δεν θα υπερβαίνει το 50% της συνολικής διάρκειας της σύμβασης, κατά τα προβλεπόμενα στις παρ. 6.2 της Διακήρυξης και 2.5 της Ε.Σ.Υ., και γ) οι σχετικές τροποποιήσεις θα υποβληθούν στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος...σχεδίου σύμβασης για την παροχή των υπηρεσιών «Συντήρησης Υπόγειων Διαβάσεων στο Πρωτεύον Αστικό Οδικό Δίκτυο Περιφέρειας Αττικής», ποσού 470.053,79 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), με τις επισημάνσεις που αναφέρονται στη σκέψη IV της παρούσας.

Προμήθεια και τοποθέτησης εξοπλισμού αναβάθμισης παιδικών χαρών:...Με δεδομένα αυτά, εφόσον η επίμαχη σύμβαση προμήθειας δεν συγχρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς πόρους (Ελ.Συν. Πρ. ΣΤ΄ Κλιμ. 122/2019), έπρεπε, ως εκ του ύψους του προϋπολογισμού της διακήρυξης, που υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., να υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Από τον έλεγχο όμως της διαδικασίας σύναψης της σύμβασης αυτής, όπως ανωτέρω εκτέθηκε, δεν διαπιστώνεται ουσιώδης πλημμέλεια που θα μπορούσε να δημιουργήσει κώλυμα για την υπογραφή της. Εν όψει αυτών, τα αρμόδια όργανα παρέλειψαν να υποβάλουν την εν λόγω σύμβαση στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά από πλάνη η οποία, ενόψει και της νομιμότητας της διαδικασίας που προηγήθηκε της σύναψης της σύμβασης, κρίνεται συγγνωστή (Ελ.Συν. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 237/2018, 294, 212, 198/2017). Κατόπιν τούτων το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω πλάνης.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση της υπηρεσίας «Καθαρισμός των χώρων του ...», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 862.868,28 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., πλέον δικαιώματος προαιρέσεως ποσού 129.430,25 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του …. και της εταιρείας «…», νομίμως εκπροσωπουμένης, υπό τους κάτωθι όρους: α) αναδιαμόρφωσης του εργατικού κόστους της σύμβασης κατά τρόπο, ώστε να είναι σύμφωνο με τις προβλέψεις της ως άνω Υ.Α. περί αύξησης του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου και β) συμπλήρωσης του συμβατικού κειμένου με την εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης, που οφείλει να καταθέσει η ανάδοχος, ποσού ίσου με το 5% της συμβατικής δαπάνης χωρίς Φ.Π.Α. (βλ. άρθρο 4.1 της διακήρυξης).