Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει, ότι η αποζημίωση του άρθρου 19 του ν. 993/1979 δεν είναι μέρος των αποδοχών των υπαλλήλων ούτε "απολαβή", υπό την έννοια της παροχής που δίδεται ως αντάλλαγμα για την προσφερόμενη εργασία, ούτε αποτελεί αποζημίωση λόγω αδικαιολογήτου πλουτισμού, αλλά έχει χαρακτήρα έκτακτης κατά την αποχώρηση ή απόλυση του υπαλλήλου οικονομικής ενίσχυσης του. Επομένως, η αξίωση καταβολής της ως άνω αποζημιώσεως δεν υπόκειται στη διετή παραγραφή που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν.Δ. 496/1974 αλλά στην πενταετή παραγραφή που προβλέπεται από την παρ. 1 του ίδιου άρθρου (Ολ ΑΠ 4/2001, ΑΠ 1726/05, 556/11, 1065/2002). Στην προκειμένη περίπτωση το Εφετείο έκρινε ότι η αξίωση της ενάγουσας - αναιρεσίβλητης για την καταβολή της ως άνω αποζημίωσης, την οποία εδικαιούτο να λάβει κατά την αποχώρησή της από το εναγόμενο - αναιρεσείον ΝΠΔΔ, στο οποίο υπηρετούσε με σύμβαση εργασίας, ιδιωτικού δικαίου, αορίστου χρόνου, υπάγεται στην πενταετή και όχι στη διετή παραγραφή και συνεπώς, δεν παραγράφηκε η αξίωσή της. Και τούτο γιατί δέχθηκε ότι από την ημερομηνία αποχώρησής της από την υπηρεσία (30-4-2010) έως την άσκηση της αγωγής της (41-2013) δεν παρήλθε πενταετία.

Παραγραφή αναγνωρισθείσας, με Πρακτικό του Ν.Σ.Κ., απαίτησης κατά του Δημοσίου.(..)Η αναγνωρισθείσα με το υπ’ αριθμ. 3005/2006 Πρακτικό του Ν.Σ.Κ. αξίωση της τραπεζικής εταιρίας με την επωνυμία «ΑΛΦΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ» κατά του Ελληνικού Δημοσίου έχει υποπέσει στην προβλεπόμενη, από την ισχύουσα κατά τον κρίσιμο χρόνο γέννησης της σχετικής αξίωσης διάταξη της παραγράφου 6 του άρθρου 90 του ν.2362/1995, βραχύχρονη πενταετή παραγραφή, η οποία άρχισε την επομένη της εγκρίσεως του Πρακτικού του Ν.Σ.Κ. (ομόφ.)

Εφάπαξ  του ν. 103/1975:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι νόμιμος ο υπολογισμός της εφάπαξ παροχής της φερομένης ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος σύμφωνα με το νέο σύστημα υπολογισμού του άρθρου 35 του ν. 4387/2016, καθώς αυτή εξήλθε από την υπηρεσία της και υπέβαλε σχετική αίτηση χορήγησης του βοηθήματος αυτού μετά την 1.9.2013 (αποχώρησε από την υπηρεσία της την 2.12.2013 και υπέβαλε την από 23.6.2014 αίτηση για την χορήγηση σε αυτήν του εφάπαξ βοηθήματος). Όπως δε προκύπτει από το άρθρο 35 παρ.5 του ιδίου νόμου, ο υπολογισμός των εφάπαξ παροχών με το προγενέστερο σύστημα, σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις που διέπουν τον κάθε τομέα – κλάδο πρόνοιας, που αποδίδει το εφάπαξ βοήθημα του ν. 103/1975, αλλά και τις μειώσεις που έχουν επιβληθεί με το ν. 4093/2012,  αφορούν σε αιτήσεις για αποχωρήσεις μέχρι και την 31.8.2013, απορριπτομένου ως αβάσιμου του σχετικού λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου για την υποχρέωση περικοπής του ποσού κατά 42,29%. Περαιτέρω, η αξίωση της ανωτέρω ασφαλισμένης για λήψη της επίμαχης εφάπαξ παροχής, η οποία γεννήθηκε από την επομένη της ημερομηνίας αποχώρησής της από την υπηρεσία (3.12.2013), σε κάθε περίπτωση δεν είχε υποπέσει, κατά την ημερομηνία ενταλματοποίησης της οικείας δαπάνης (5.10.2018), στην πενταετή παραγραφή της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν.δ. 496/1974, ανεξαρτήτως του γεγονότος της διακοπής της σχετικής προθεσμίας με την υποβολή της 3382/23.6.2014 αίτησής της, αλλά και των συνεπειών που επέφερε στη δράση των εμπλεκόμενων διοικητικών οργάνων η εισαγωγή του νέου συστήματος υπολογισμού της εφάπαξ παροχής με τις ρυθμίσεις του άρθρου 35 του ν. 4387/2016.

Αναδρομική καταβολή επιδόματος πολύτεκνης μητέρας σε συμμόρφωση με ακυρωτική απόφαση.(..)Κατάσταση :  Αποδεκτή 
Μετά την ακύρωση της υπ’ αριθ. Γ1α/440/7-2-1991 κ.υ.α. με την υπ’ αριθ. 1095/2001 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία εξεδόθη επί αιτήσεως ακυρώσεως της Β. Ευθυμίου, η τελευταία δικαιούται της καταβολής αναδρομικά του επιδόματος της παρ.3 του άρθρου 39 του Ν 2459/1997. Η εν λόγω αξίωση εξάλλου δεν έχει υποπέσει σε παραγραφή, είτε γίνει δεκτό ότι υπόκειται στην πενταετή παραγραφή της παρ.1 του άρθρου 48 του ΝΔ 496/1974, είτε στη διετή της παρ.5 του ίδιου άρθρου, αφού διεκόπη με την άσκηση εκ μέρους της ενδιαφερομένης της από 21-5-1997 αιτήσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. (ομοφ.)

ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από τέως Νομαρχία σε ιατρό Γενικού Νοσοκομείου, σε εκτέλεση αποφάσεων Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου και Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου, καθόσον η αξίωση της ανωτέρω ιατρού, έχει υποπέσει σε παραγραφή, μετά την πάροδο πενταετίας από την έκδοση της απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου, με την οποία κατέστη τελεσίδικη η  απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου (άρθρο 48 παρ. του ν.δ./τος 496/1974, ΦΕΚ Α΄ 204/1974).

Αν η αξίωση για την καταβολή αποζημίωσης του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988 υπαλλήλου, της οποίας η σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου με το Δημόσιο λύθηκε κατόπιν έγγραφης καταγγελίας στις 15-12-2014 και για την καταβολή της οποίας υπέβαλε σχετική αίτηση στις 11-1-2018 υπόκειται σε διετή ή πενταετή παραγραφή και από ποιο χρόνο αρχίζει η αξίωση αυτή.(..)Η αξίωση υπαλλήλου με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου για τη χορήγηση αποζημίωσης του άρθρου 55 του π.δ. 410/1988, καθ’ ερμηνεία των διατάξεων αυτών και των περί παραγραφής διατάξεων, υπάγεται στην πενταετή παραγραφή της παρ. 1 του άρθρου 140 του ν. 4270/2014 και καθόσον η λύση της υπαλληλικής σχέσης της, κατόπιν έγγραφης καταγγελίας λόγω συνταξιοδότησης επήλθε στις 15-12-2014, η παραγραφή της άρχισε από το τέλος του οικονομικού αυτού έτους (2014), κατ’ άρθρο 141 του ν. 4270/2014, ήτοι από 1-1-2015 (πλειοψ.). Το ερώτημα παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΝΣΚ, λόγω εκδόσεως αντιθέτων ως προς το νομικό θέμα πράξεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αντίθετης γνωμοδότησης με αριθ. 432/2012 του Α2 Τμ. Διακοπών ΝΣΚ. Εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 8/2020 γνωμοδότηση της Α΄ Τακτικής Ολομέλειας ΝΣΚ.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:..Ωστόσο, βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη κανονική, καθόσον αφορά σε αξίωση που είχε υποπέσει σε παραγραφή κατά το χρόνο εκκαθάρισής της (Ε.Σ. Κλ. Προλ. Ελ.Δαπ. στο Ι Τμήμα Πράξη 302/2014). Και τούτο, διότι η αξίωση των ως άνω υπαλλήλων για το χρονικό διάστημα από 1.5.2012 έως 31.12.2013 έχει υποπέσει στη διετή παραγραφή της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του ν.δ. 496/1974, που εκκινεί, κατά το άρθρο 49 του ίδιου ν.δ., την πρώτη ημέρα του επόμενου οικονομικού έτους, από εκείνο εντός του οποίου γεννήθηκε. Συνεπώς, η απαίτησή τους, για το διάστημα από 1.5.2012 έως 31.12.2012, παραγράφηκε στις 31.12.2014 και, για το διάστημα από 1.1.2013 έως 31.12.2013, στις 31.12.2015, πριν δηλαδή την υποβολή των από 12.2.2016 αιτήσεών τους και την ενταλματοποίηση της αξίωσής τους από το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας, που αποτελούν γεγονότα διακοπτικά της παραγραφής μόνο για το οφειλόμενο επίδομα κατά το διάστημα από 1.1.2014 έως 31.12.2015. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΛΟΓΩ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ(...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Α) Ο πρώτος λόγος διαφωνίας είναι βάσιμος, καθόσον από την επομένη της ημερομηνίας αποχώρησης του ανωτέρω πρώην υπαλλήλου από την υπηρεσία (22.10.2012), οπότε και γεννήθηκε η αξίωσή του για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης από τον ανωτέρω Δήμο, δεδομένης της έλλειψης οποιασδήποτε άρνησης ή καθυστέρησης του Δήμου που να παρακώλυσε τη δικαστική της επιδίωξη, έχουν παρέλθει άπρακτα δύο (2) έτη (στις 23.10.2014), με συνέπεια η αξίωση αυτή να έχει παραγραφεί, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας (πρβλ. ΕΣ Ι Τμ. πράξη 51/2015). Είναι δε αβάσιμος ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η σχετική παραγραφή είναι πενταετής και όχι διετής, κατ΄ επίκληση της 1359/2015 απόφασης του Αρείου Πάγου και του 2/66451/0026/20.7.2016 εγγράφου του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, που περιήλθε στον Δήμο στις 13.10.2016 (αριθμ. πρωτ. 11357), με το 13023/12.10.2016 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Διοίκησης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, σύμφωνα με τα οποία η κατά ν.π.δ.δ. αξίωση υπαλλήλου του με σχέση ΙΔΑΧ για λήψη της όμοιας με την επίμαχη αποζημίωσης του άρθρου 55 παρ. 1 του π.δ. 410/1988 υπόκειται στη γενική πενταετή παραγραφή της παρ. 1 του άρθρου 48 του Λογιστικού των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ν.δ. 496/1974) και όχι στη διετή παραγραφή της παραγράφου 3 του ίδιου άρθρου. Και τούτο, διότι ο χρόνος παραγραφής της κατά του ανωτέρω Δήμου επίμαχης αξίωσης του φερόμενου ως δικαιούχου του ελεγχόμενου Χ.Ε. υπαλλήλου δεν ορίζεται από τις προαναφερθείσες διατάξεις του ν.δ. 496/1974 αλλά, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, από την διάταξη της παραγράφου 3 του άρθρου 90 του Κώδικα Δημοσίου Λογιστικού (ν.2362/1995), που ορίζει ότι υπόκεινται σε διετή παραγραφή οι κατά των Δήμων αξιώσεις υπαλλήλων τους για αποζημιώσεις κάθε φύσης (ΑΠ 787/2007). Αβάσιμος είναι, επίσης, και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι, ακόμα και αν θεωρηθεί ότι η παραγραφή είναι διετής, η επίμαχη αξίωση δεν έχει παραγραφεί, δεδομένου ότι γεννήθηκε στις 18.7.2016, οπότε εκδόθηκε η οριστική απόφαση απονομής κύριας σύνταξης στον ανωτέρω υπάλληλο (1677/18.7.2007 απόφαση του Διευθυντή του Υποκαταστήματος …kτου ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), με την οποία και διαπιστώθηκε ότι πράγματι ο υπάλληλος αυτός είχε συμπληρώσει τις προϋποθέσεις λήψης κύριας σύνταξης, καθώς, όπως έχει γίνει δεκτό με την 60/2014 πράξη του Κλιμακίου, μόνο η προμνησθείσα απόφαση και όχι η απόφαση απονομής προσωρινής σύνταξης σ΄ αυτόν από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό καταβολής της επίμαχης αποζημίωσης.

α) Αν τα εκκλησιαστικά ν.π.δ.δ. «Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος» και «Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου», υπάγονται στις διατάξεις του ν.δ. 496/1974 «Περί λογιστικού των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου» ή έχουν εξαιρεθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 57 του ν. 1591/1986 και β) ποιες διατάξεις διέπουν την παραγραφή αξιώσεων του ενός εκκλησιαστικού ν.π.δ.δ. κατά του άλλου.(...)α) Το ν.π.δ.δ. «Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος» δεν εμπίπτει στην εξαιρετική διάταξη του άρθρου 57 του ν.1591/1986 και συνεπώς εφαρμόζονται και για αυτό στο ακέραιο όλες οι διατάξεις του ν.δ. 496/1974 «Περί λογιστικού των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου». β) Οι, μεταξύ της Αποστολικής Διακονίας της Ελλάδος και του Πανελλήνιου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου, αξιώσεις υπόκεινται σε πενταετή παραγραφή που αρχίζει από το τέλος του έτους κατά το οποίο εγκρίθηκε ο απολογισμός του Ιδρύματος από τον Υπουργό Οικονομικών, ουδεμία δε ασκεί επιρροή στη διοικητική εκτέλεση το γεγονός ότι και τα δύο νομικά πρόσωπα είναι εκκλησιαστικά ν.π.δ.δ. Για την περίπτωση έκδοσης τελεσίδικης ή/και αμετάκλητης δικαστικής απόφασης εφαρμόζονται οι ειδικότερες διατάξεις των άρθρων 44 έως 46 του ν.δ. 496/1974, οι οποίες στην περίπτωση αυτή προβλέπουν την εικοσαετή παραγραφή και όχι η γενική διάταξη του άρθρου 268 ΑΚ. Οι ίδιες διατάξεις εφαρμόζονται και για τη διακοπή ή αναστολή της παραγραφής.

Μη νόμιμες οι δαπάνες που αφορούν την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών από το ΕΤΑΑ σε δύο (2) ασφαλισμένους (γιατρό και φαρμακοποιό), λόγω διαγραφής αυτών από την κατηγορία των μονοσυνταξιούχων του Τ.Σ.Α.Υ., παρόλο που οι ανωτέρω δαπάνες ερείδονται σε νόμιμη απαίτηση των ασφαλισμένων να τους αποδοθούν οι προσαυξήσεις επί των εισφορών της κύριας σύνταξης που κατέβαλαν στο ΤΣΑΥ ως μονοσυνταξιούχοι του Ταμείου (άρθρο 18 του ν. 1976/1991, ΦΕΚ Α΄ 184/1991), κατά το χρονικό διάστημα της παράλληλης υπαγωγής τους στην ασφάλιση άλλων Ταμείων, καθόσον οι αξιώσεις τους εν μέρει έχουν υποπέσει στην τριετή παραγραφή του άρθρου 48 παρ. 2 του ν.δ. 496/1974. Η πενταετής παραγραφή του άρθρου 137 του ν.3655/2008, ως νεώτερη περί παραγραφής διάταξη,  καταλαμβάνει και τις πριν από την έναρξη ισχύος της γεννηθείσες αξιώσεις, (γενική διάταξη του άρθρου 18 ΕισΝΑΚ), εκτός από εκείνες για τις οποίες είχε ήδη συμπληρωθεί η προβλεπόμενη από τις προισχύσασες διατάξεις παραγραφή, (όπως εν προκειμένω το άρθρο 48 παρ.3 του ν.δ.496/1974) .